2389 Dictee donderdag 16-09-2021 (1) dictee Dictee van de dag (333)

Dictee – dictees [2389]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee 524 OUD, geheel herzien naar situatie 2021

Dictee van de dag (333)

1. De feces [mv.] verspreidden tot vanmorgen een fecaliëngeur. Een fellah is een Egyptische landbouwer, een fellaga een Arabische partizaan. Die felle jan, hij pochte voort. Fêtes galantes [+] zijn schilderijen. De festivalweide-eigenaar verkocht ook nog fetakaas. Een ferrarisschijf [ih] zit in een elektromotor. Genotype plus milieu is fenotype. Een prulpoëet zal nooit een feniksdichter [zeldzaam begaafd] worden. De fenakistiscoop [figuren die bij ronddraaien een vloeiende beweging weergeven] is een optisch apparaat. Een fiaker (ook: fiacre) is een huurrijtuig. Hij fieldde [was veldspeler: cricket, honkbal]: een soort van fieldwork [veldwerk]. Finis Poloniae: nog is Polen niet verloren. Kun je dat anno Domini (A.D.) 2012 niet beter van Griekenland zeggen? Ik wil film maken en filmmaker worden (zelfs
film-noirregisseur van films noirs [+]?). De (het) feng shui [uitspraak!] is een Chinese kunstvorm. Ga je vanavond naar zijn eenmansshow [onemanshow]? De windkracht is zeven beaufort (7 Bft). De Afghaan liep met zijn afghaan [hond] op de afghaan [tapijt]. Vuilnis ging naar de asbelt.

2. De ladyamherstfazant is een kraagfazant. Van Dale leert ons: kodakken is met een kodak fotograferen. Hij heeft nog een polaroidcamera met autofocus [camera stelt zichzelf scherp]. Hoe lang bestaat de superachtfilm (super 8-film) al? De hbs [hogere burgerschool – GB, VD: aaneen], ulo [uitgebreid lager onderwijs], mulo [meer ...] en mms [middelbare meisjesschool] werden ingeruild voor mavo [middelbaar algemeen vormend onderwijs], havo [hoger algemeen vormend onderwijs] en vwo [voorbereidend wetenschappelijk onderwijs]. De ambachtsschool evolueerde tot lagere technische school (lts) en later voorbereidend beroepsonderwijs (vbo) en voorbereidend middelbaar beroepsonderwijs (vmbo). De huishoudschool werd lhno (lager huishoud- en nijverheidsonderwijs). Waar zijn de ausputzer en de stopperspil [bij het voetbal] gebleven? Dolle Mina [organisatie] verenigt dolle mina's, waaronder vele bommen [bewust ongehuwde moeder]. Doris Day droeg vaak babydolls. Een bakkie is 27MC-zendapparatuur (VD: los; is fout! – 2020: OK!) en zendt uit op een golflengte van 27 MC. In het Engels heet dat de citizens' band (burgerband, de fout in dit lemma (apostrof fout) is inmiddels – 2018 – verbeterd – apostrof verplaatst!). Het is een frequentieband voor radiozendamateurs. BVD [Binnenlandse Veiligheidsdienst]: thans AIVD [Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst].

3. De cd-rom volgde de band- en cassetterecorder op. Die kenden een lees-en-schrijfkop. Een bedelkettinkje was iets voor jonge meisjes. Professor Lou [Loe] de Jong schreef de fameuze serie De Bezetting en was directeur van het RIOD (Rijksinstituut voor Oorlogsdocumentatie). Ach vaderlief, toe drink niet meer. Ook Willem Drees was van de blauwe knoop. De ANGOB was de Algemene Nederlandse Geheelonthoudersbond. Haardrachten zijn crewcut [op oorlogsschepen: egaal kortgeknipt], bebop [stekeltjeskapsel] en beatlehaar [lang]. Hendrik [Boer] Koekoek was leider van de Boerenpartij (BP). Trouwens: de boerenpartij in de
Kaas-en-Broodoorlog heette het Kaas-en-Broodvolk. Op de borstrok volgden het jaegerondergoed [wollen weefsel onderkleding] en het T-shirt. De ecdysis is het afwerpen van de pantserhuid door insecten. Buislieden vissen op buisharing. Dat jarenvijftiggevoel [jaren 50-gevoel] is niet teruggekomen. Wanneer eindigde de Koude Oorlog? Zijn ze gelieerd? Waren ze wijnrood of crèmewit gekleed?

4. Seksboetieks verkopen zinnenprikkelende lectuur: het zinnebeeld van seksuele hervorming? Was de cineac de voorloper van de huidige Pathébioscopen? Die man (P.) was trouwens naamgever van de pathefoon (platenspeler). Niet alleen in de architectuur deed de nieuwe zakelijkheid opgeld. De Commodore 64 sloot je aan op je zwart-wit-tv. Een gereformeerd predikant en een pater augustijn verzorgden de dagsluitingen. Belletje trekken en landjepik waren geliefde kinderspelen. Dinky toys [speelgoedauto's] zijn nog immer populair. We kennen de drollenvanger (plusfour) en de knickerbocker [wijde kniebroek, pijpen samengebonden]. Wie won de Champions Leaguefinale van 2009? FC Barcelona, 2-0 tegen Manchester United! Heel bekend zijn de families Doorsnee en Flodder en de Heilige Familie. Friese doorlopers [mv.: houten schaatsen, gekrulde punten] werden opgevolgd door noren [met schoen]. Fröbelen doe je op de fröbelschool [knutselen]. Het pakketje werd per Van Gend en Loos bezorgd. Die hadden heel vroeger een diligenceonderneming.

5. Enkele grammofoontermen: pick-up [afspelen], jukebox [in café], vinyl [materiaal ervan], lp (elpee – langspeelplaat), single (45 toerenplaat, vijfenveertigtoerenplaat; VD ook wel: singel) en ep (extended play). Hij was icoon van het oer-Hollandse radiogeluid, maar de stekker werd eruit getrokken. De naam 'florijn' was veroorzaker van het ƒ-teken (fl-teken). Die haarlemmerolie is een wondermiddel. Dat was de flowerpowertijd. Dit was een off-Broadwayproductie. Het concert vindt plaats in het olympisch stadion [evt. O. S. – dan: eigennaam]. De Nipkowschijf is genoemd naar de nipkowschijf. Op voetbalvelden hoor je nog vaak 'hi ha hondenlul!'. Wanneer is de atb (automatische treinbeïnvloeding) ingevoerd? Hij was alle ats (at-signs) weer eens vergeten.

6. Caipirinha is een cocktail van cachaça, limoensap, bruine suiker en fijngestampt ijs. De latino's stammen uit Latijns-Amerika. Een mojito [ch] is een cocktail van rum met limoen en spuitwater. Sangria is een soort van bowl met rode wijn en stukjes citrusvruchten. De fytopathologie is de plantenziekteleer. Een fulltimejournalist (fulltime journalist) moet fulltime werken. In Friesland wordt niet gezongen: Frisia non cantat [niet in wdb.: Friesland zingt niet]. Het kaasfondueongelukje was force majeure [overmacht]. Een verlengde pirouette is een fouetté [ballet]. Foudroyant gangreen (koudvuur) is heel gevaarlijk. Hij is een fervente F1-fan. Een francala is een breed Turks stokbrood, een kordelier een minderbroeder, een guereza [2 x ee] uit Ethiopië een zijdeaapje en frisee krulandijvie. Krijg nou de ftisis [tering]! Fritporselein is een gesinterde keramische scherf. Met wiedauw [enk.] bedoelen we wilgentenen. Thenardsblauw is kobaltblauw. Dit is te flashy [flitsend].

7. De rabauw [vagebond] torste de flambouw [fakkel, toorts]. Een piepauw is een onzelieveheersbeestje. Het nijlblauw is een zekere organische kleurstof. Lichtblauw is nassaublauw. Molybdeenblauw is een blauw molybdeenoxide. De uitroep van een papegaai is
koppie-krauw (de mens houdt het gewoon bij: koppie krauw(!)). Een giegauw kom je tegen bij het spel negenstukken (negenstekken, negenhoeken of molenspel). Ken je de congopauw? Broomthymolblauw is een zekere indicator [bij zuur-basetitraties]. Een ratouw is een rarak [touw of kraag waarmee het midden van een ra tegen een mast of steng aan wordt gehouden]. Shedbouw is de bouwconstructie met sheddaken [zaagtanddak: opeenvolgende reeks parallelle zadeldaken met een flauw en een steil dakschild]; pisébouw [met stampaarde] is iets anders. De ruilvrouw (niet meer in VD – echtgenote of partner van een andere man met wie men tijdelijk van vrouw ruilt) bestaat kennelijk wel, de ruilman niet: erg masculien [mannelijk], volgens het feministegildekorps [n/s]. Flabbergasted [verbijsterd], dat was ik. We zullen fiscaal-juridisch advies vragen aan die fiscaal jurist. Ik heb gefitnest in de fitnessstudio. Zou hij het fiksen met zijn shots (= fixen, ook: fixes)? Die flats vind ik het fletst [bleek]. Eerst de lading flenzen [neersmijten] en dan daarop flensen [neuken]? Een flare [uitspraak: flèhr – doel voor hittezoekende raket] gooi je uit een vliegtuig.

8. Een fluwelen frederik [goed, zachtaardig] vertoont fluwelenfrederikgedrag. Ik heb mijn tanden met floss [tandzijde] geflost. Deze forensen (ook: forenzen) hebben weer geforensd (GB ook: geforenst). Je moet de toets F1 (de F1-toets) indrukken. Caldeira's [ee] zijn trechtervormige kraters in vulkanen. Laat de leeuw niet in zijn hempie staan en trek het beessie geen pantoffels aan. Heb je dat
cd-luisterboek al? Kun je daar Marsbewoners op horen? Een modetrend waren short, minirok en hotpants, meestal gemaakt van fluweel en brokaat. De indorock is voornamelijk instrumentale rock-'n-roll. Bekende indo's als Anneke Grönloh, Sandra Reemer en The Blue Diamonds speelden daarbij een belangrijke rol. Van Houten maakte chocoladeproducten met een bepaald procedé. Ook de Ringersfabrieken waren heel bekend. Bij Drostes pastilles moet ik altijd aan het droste-effect denken. Een inktlap was van fijn geweven materiaal. Nylon is van polyamide.

9. Het merk Kwatta ten slotte vinden we terug in de uitdrukking: alle ogen zijn gericht op Kwatta (nee, niet die Midden- en
Zuid-Amerikaanse apensoort = kwatta!). Vloeipapier is een serendipitaire [toevallige uitvinding waarnaar men niet op zoek was] uitvinding. De periode waarin nylon gesynthetiseerd en geproduceerd werd, kenmerkte zich door sterke anti-Japanse gevoelens, funest voor de Japanse zijde-industrie. Tijdens de Vietnamoorlog ontstonden de kreten 'make love not war' en 'ban de bom'. Mient Jan Faber (IKV, Interkerkelijk Vredesberaad) kreeg 400.000 antikernwapendemonstranten bijeen in Amsterdam. Dat boek is een collector's item [verzamelaarsobject]. Je kunt kinds of seniel worden, je kunt alzheimer [ziekte van Alzheimer = vorm van dementie] of korsakov [ziekte van Korsakov = o.a. geheugenaantasting bij alcoholisten] krijgen. Dit is een verhaaltje voor het slapengaan. Zijn er nog wel
klaar-overtjes? Bij de koffie kreeg je DE-punten (Douwe Egberts). Koffie dronk je in een koffiebar, niet in een koffieshop (coffeeshop). De kids vonden die kolenkit maar raar.

10. De Berlijnse Muur, symbool van de Koude Oorlog, was onderdeel van het IJzeren Gordijn. De offsetdruk maakte een einde aan het handzetten (uit onder- en bovenkast!). Later kregen we dtp: desktoppublishing. Een temeier is een lichtekooi. Een looien daai [loden knikker] zat in mijn knikkerzak van dobbystof . Het 'korset' komt via 'corps' van 'corpus'. Na Dolle Dinsdag stopte het pronaziblad. De Damslapers experimenteerden met lsd (lyserginezuurdi-ethylamide – s van saüre). In 1969 was de Maagdenhuisbezetting. Een manchesterbroek (manchester broek) is van ribfluweel, tinneroy of corduroy.