2405 Dictee maandag 27-09-2021 (1) dictee Dictee van de dag (344) √

Dictee – dictees [2405]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee 513 OUD, geheel herzien naar situatie 2021

Dictee van de dag (344)

1. Van VD mag je 'andantes' [uh] en 'andante's' [ee] schrijven [GB: andante (+ sostenuto) alleen bijw.]. De angstpsychoselijder stond er alleen voor. De hoogkerkelijke vleugel van de anglicaanse kerk hangt het anglokatholicisme aan. De goudsmid paste de ank [gereedschap] aan. Een anonymus is geanonimiseerd. De annapaulownaboom is een zekere sierboom met violette klokvormige bloemen. Ankhs [hengselkruis, sleutelkruis] komen meestal uit Egypte. Een
niet-regerend vorst kan een apanage [toelage uit de staatskas] krijgen. De stopperspil passte (niet: paste!) op de midvoor, zijn vrouw paste op de kleintjes. De leerling-onderwijzeressen, de juffen in spe, zaten op verschillende p.a.'s [pedagogische academie]. Hij sprak de aäronitische zegen over de aronskelk (GB, VD ook aäronskelk) uit. Aryballi zijn oliekruiken. Ascites is buikwaterzucht. Rijke mensen krijgen vast vaak assurélijnen [op wissels, kwitanties] te zien. Als je aan asthenie [zwakte, krachteloosheid] lijdt, ben je niet sthenisch [krachtig, vitaal]. Tegendraads is à rebours. Wat moet een kutvent met een klotewijf, ook als hij al een klotenklapper (-bibber, janlul) is?

2. Gezocht op '*kut*': dat slaat (rijmt) als kut op dirk [nergens op, onzin], kut-Marokkaan, Schubbekutteveen (Lutjebroek), skûtsjesilen(!) [oe] en huppelkutje [onnozel, naïef meisje]. De ramboetan [zure vrucht, Nephelium lappaceum] wordt ook apenkloot [soldatentaal] genoemd. Laten we het netjes houden: dat is flamoes [kut, dus]! De hoogrode astrilde is een Australische prachtvink(!), een prachtvogel(!). De badguy had een bad trip [angstig, met lsd = lysergeenzuurdi-ethylamide], de goodguy een goede reis. Een awd is een allwheeldrive, een 4wd is een fourwheeldrive [ook: fwd]. We sliepen in een B&B (bed and breakfast). Wie heeft er vertrouwen in de ayurvedische (naar het Oudindisch) geneeskunde? Met '*ji' vinden we: DJI (Dienst Justitiële Inrichtingen), hadji (Mekkaganger), djamboe bidji (guave, naast de djamboe monjet), shimeji (beukenzwam), Pompeji en Fiji, basiji (lid van een religieuze jeugdmilitie in Iran), kanji (Japanse schriftsoort), rji (rijksjeugdinrichting) en tji (beek, rivier, in de Soendalanden). Het staat er wel, à la lettre [niet in wdb., avant la lettre wel].

3. Naar wie is het babbittmetaal [verrassing: Isaac Babbitt] genoemd? Ze lijkt au vif [sprekend] op haar vieve [vief = kittig] moeder. Wat doet de Autoriteit-FM (de Autoriteit Financiële Markten, de AFM)? Een waterkrachtcentrale is nu eenmaal geen warmte-krachtcentrale! Het Warau is een Zuid-Amerikaanse indianentaal. De ouderenpartij is een one-issuepartij. Hoeveel bajesen telt Nederland? Après coup [achteraf beschouwd] moet ik après tout [after all, tenslotte(!), uiteindelijk – vergelijk de lemma's uiteindelijk en tenslotte eens in VD ...] wel zeggen dat het après-skiën nog het leukste was. Armelui wonen in de armenbuurt en voor hen geldt de armenwet (later de ABW, de Algemene Bijstandswet). Een wadjan (GB, VD ook: wadjang) is een pan voor Indische en Chinese gerechten (wok). De wallebak [zwierbol] zwierde langs de wallenkant. In het warandegebied [jachtterrein, wandeldreef, park – n/s] kon je heel wat waranda's (veranda's) waarnemen. Wasabi is mierikswortelpasta, washi is [Japans: moerbeiboom en hennep] papier en een wasi is een wassing [bad]. 'Wa-aleikum as-salam' [vrede zij met u] is een islamitische groet. Het toegekende weddebedrag [n/s] was karig.

4. Op heksen werd de waterproef uitgevoerd, mijn horloge is waterproof. Gezocht op '*ki' (selectie): ki (kunstmatige intelligentie of inseminatie), aki (overweg met een automatische knipperlichtinstallatie), kaki (stofnaam), souvlaki (Grieks gerecht), maki (aap), koboldmaki (spookdier), beermaki (angwantibo), paki (scheldwoord – Pakistaan), raki (Turkse brandewijn), saki (aap met vossenstaart), pirosjki (bij joden pasteitje of broodje), sirtaki (Griekse volksdans), sukiyaki (Japans gerecht), teriyaki (gerecht met soja), takitaki (Sranan, Sranantongo, GB, VD ook: 2 x ng) teppanyaki (Japanse wijze van voedselbereiding), saloeki (oosterse windhond), reiki (soort van therapie), hiziki (zeewiersoort), oki (openbare kredietinstelling), okidoki [okido: in orde, goed, OK!], paraski(!, combinatie van reuzenslalom en parachutespringen!), hoki (kabeljauwachtige vis), radikalinski (een pseudo-Russische schertsnaam), astatki (residu van Russische petroleum), jetski (waterscooter) en kabuki (oe – traditioneel Japans toneel).

5. De wauwe wind was ons gunstig gezind. De bouzouki is een Grieks snaarinstrument. Een azuki is een adukiboon [4 x oe]. Voor 'weed' mag je ook 'wiet' schrijven; wied [SR] is trouwens onkruid. De weesgegroetjes zijn de daadwerkelijke uiting van het Weesgegroet. Een weetniet is een domoor. Komt die plant uit het weichselien [geologisch tijdperk]? Het duurde wekenlang, wel drie weken lang. Een wellington is een koekje of een laars. Wie kan er lenen bij de Wereldbank? De Wereldraad van Kerken bestaat al meer dan 70 jaar [opgericht 1948, Amsterdam]. Een crimineel pleegt wetsschennis. In de whodunit [detective] was de whizzkid [uitblinker, met name met pc] de dader. Met het wiegetouw werd het wiegenkind geplezierd (gepleased).

6. De heupwijdte was 42 cm (centimeter). Met zijn witgehandschoende hand deelde hij een flinke tik uit. Een wimber is een blauwneus, een vis. De deur stond wijd open. Ik ben in de (ook: the) winningmood. Is die beoogde liaison [verbintenis] wishful thinking [wensdenken]? Het witgatje is een waadvogel. De womanizer was in zijn element met zijn economiser. Je kunt daar zachts [gemakkelijk, allicht] heengaan [vertrekken, sterven – heengaan = naartoe gaan]. Hij was expert in zakendoen, vooral in goede zaken doen. Een zambo is een kind van een neger en een indiaanse vrouw. Zonder merk spreek je van een wordprocessor, met merk van een Wordprocessor. Een wouter wordt in de bouw gebruikt [woutermannetje, wouterlatje], maar kan ook een Vlaamse gaai zijn. Wat iemand wrochtte, was een kwestie van kunst of van kunde. Xanthine is 2,6-dihydroxypurine, een organische stof. Een kleine i-grec is een y'je [VD: ie-grèhk-juh en ook, GB alleen: eitje – y'tje]. Blijf leren: Het ypresien is een geologisch tijdperk, yperiet (ypriet) is mosterdgas (komt van: Ieper).

7. De windkracht is 9 op de schaal van Beaufort (beaufortschaal, afgekort: 9 Bft). Toen de lading avodiré [tropische houtsoort] niet aankwam, zat hij lelijk in de puree. Zoek de onjuiste hoofdletter in lemma 'gebruiken' (nu – 2018 – wel: avondmaal)! Is azijn pissen (dat doet een azijnpisser) een vorm van azijnmaken? Het aubadegeluid was hinderlijk. Het barricadegevecht bleef onbeslist volgens de balladeschrijver. Hij at genadebrood. Leibniz was de vader van het monadensysteem. De bagatelle-uitvoering was beslist geen bagatellenkwestie. Hij was lid van een beambten- en bediendebond. Ik voel mij at home, ik heb een athomegevoel (woordgroep, net als
to-dolijstje – blijft dat zo? – 2018: ja, wel athomegevoel aan elkaar,
to-dolijstje niet). De augiet [colofoniumsteen] en de attiek [attica, staand vlak] waren ware attracties. De a.u.b.'s en d.u.w.'s waren niet van de lucht. Je zult je Attische dialect maar kruiden met Attisch(!) zout [klein alleen: een attische opmerking]! Welk attosecondeaantal is een honderdjarige (100-jarige) oud? Helpt de pannenset als de autopanneset nodig is? Ze brabbelden Aussie-Engels en Ossiduits [niet in wdb.].

8. Heb jij die azimutale [van of volgens het azimut] meting gedaan? Is zenegroen groen? Nee, een plant! Zerpheid is scherpte. Het vreemde woord voor ziekteleer is pathologie of nosologie. Dit zinnespel was zinnenstrelend. Hij was zielsalleen en zielsbedroefd. In dit geval gedroeg hij zich hartgrondig hardvochtig. De Z-kaart is de meerrittenkaart van de Belgische buurtspoorwegen die ingevoerd werd samen met het zonetarief. Zuurtjes sabbelde hij op zijn zuurtjes. Je moet daarvoor wel zorg dragen. Zodiakaal is de zodiak [dierenriem] betreffend. Gezocht op '*li' (een selectie): ikan bali (Indonesisch visgerecht), Bengali (Indische taal), alibiali [(positie voor) allochtoon om zogenaamd discriminatie te vermijden], jali (griot), ferro- en ferricyaankali, hallali (jagerskreet), in originali (in handschrift), Pali (heilige taal uit Zuidoost-Azië), in thesi generali (in het algemeen), tali (touw, koord, snoer), lultali (veldtelefoon), Divali (lichtjesfeest), dobli (dode- en blindehoekspiegel: hij zag een doblo … dom blondje) en scala caeli (jakobsladder).

9. Ook: Israëli, deli (tabak uit Deli), sub tecto coeli (onder de blote hemel), patchoeli [kruid uit lipbloemenfamilie] en pakoeli [loofboom], in omni scibili (in scibilibus, op alle gebieden thuis), Swahili (Bantoetaal), citybag (een simili-Engels woord), sedes belli (strijdtoneel), casus belli (onmiddellijke aanleiding tot oorlog), een buis van Torricelli [barometer, de torr is een zekere eenheid van druk], ocelli (pauwenogen), spirelli (pasta in spiraalvormpjes), loco sigilli (in plaats van het zegel), fusilli (pasta), bouilli [soepvlees, maar: bouillie (bordelaise) = (Bordeauxse brij, pap], pulli (pull, pullover), tripoli (tripel, uit Tripoli), carnaroli (rijst), marli (weefsel), oculi (vierde zondag voor Pasen), frusta Herculi (vechten tegen de bierkaai), salus populi (welzijn van het volk), faex populi (het gepeupel), vox populi (stem des volks) en lapis lazuli (lazuursteen). Een (hals)ketting kan een D-vormige sluiting hebben. Wat ben jij een azijnzeiker, zeg! Druzen (droezen) zijn lid van een volk en religieuze sekte met elementen van christendom en islam in Libanon en Syrië.

10. Batee midrasj [enk.: beet midrasj] zijn leerhuizen, gewijd aan de Thorastudie. Hij beiaardt al volleerd. Uit de baaierd of chaos is de wereld geschapen. Het epos werd per e-post verstuurd. Van het warmetruiengezelschap was hij het bloodst [blo(de) = laf – bloder] van al. Het besjrieën [te veel goeds zeggen] kan boze geesten oproepen. Hij dronk beiers, Beiers bier. Een bepaald type circovirus veroorzaakt bek-en-veerrot [= snavel-en-veerrot]. Balebale's [2 x aa ee] zijn rustbanken. In Zuid-Afrika woonden de Bantoes (met hun bantuknots!) in bantoestans. De Bhutanese droop af. De banyans (baniaanbomen, banianebomen – heilige boom in India) vormen steltwortels.