Dictee – dictees [2393]
Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com
Oefendictee 521 OUD, geheel herzien naar situatie 2021
Dictee van de dag (336)
1. Dunglish is Dutch-English [Nederengels]. Wil je iemand dwarszitten, dan moet je hem de voet dwars zetten. Op den(!) duur, op de lange duur, werd de deugniet ontmaskerd. Een antiutopie (dystopie) is een anti-ideale toekomststaat. De antifa's (antifascisten) waren in de meerderheid. Welk aannamebeleid hanteert deze kerk? De uitdrukking 'egregiously an ass' (bij uitstek een ezel) komt uit Shakespeares Othello. Een écusson is in de heraldiek een klein schildje in een wapen. Het eddyisme is genoemd naar de stichtster van de beweging Christian Science (Church). Elk en een iegelijk is iedereen. Egoutteurs zijn papierwalsen. Temeer daar ik je vertrouw, zou ik dat des te meer betreuren. Waar spreken ze zoal Nedersaksisch? Ze is erg occult [geheim, voor ingewijden], ze doet aan fetisjisme (met fetisjen – talisman – dus). Een neurotica [vrouw met neurotische aandoening] kan dysthymie [een chronische depressieve stemming] hebben. Met veel éclat [glans, luister] werd een eclatante [schitterend, opzienbarend] zege behaald. Let op de spelling van 'echamperen' [schilderkunst: licht en schaduw], 'échappade' [fout door haast, bij graveren] en 'échéance' [verschijning, verval].
2. Gezocht naar twee i-grecs (y's – *y*y* – kan niet meer in oVD 2021): yottabyte (YB, twee tot de tachtigste bytes), yoghurtmayonaise, ylangylang (etherische olie), xyloglyptiek (houtplastiek), wysiwyg (what you see is what you get), tyltylschool [verstandelijk en lichamelijk gehandicapt], trihydroxybenzoëzuur [galluszuur], toys for boys [speeltjes, hebbedingetjes voor mannen], toyboy [jongere man als partner van oudere man of vrouw], T-lymfocyt (T-cel), theory of everything (unificatietheorie), teddyboy (nozem), taylorsysteem (taylorstelsel – effectief werken), syzygie (samenstand), synonymiek [leer der synoniemen], syndactylie [vergroeiing vingers of tenen], syncytium [massa samengesmolten cellen], synchysis (vervloeiing), symfysis [symfyse = verbinding van twee beenderen door kraakbeenweefsel, i.h.b. de schaambeenvoeg] en symfysiolyse [ernstige bekkeninstabiliteit], stayokay (jeugdherberg), spondylomyelitis [ontsteking wervels en ruggenmerg], smokey eyes [zwoele, donker opgemaakte ogen vrouw], salicylaldehyde [t.b.v. parfums en chemie], royalty [vergoeding auteur boek], pyrolyseolie (bio-olie), pyridyl [organisch-chemische groep], pyrenomyceet (kernzwam), psycholyticum (psychedelicum = bewustzijnsverruimende stof), polyvinylchloride (pvc), psychoanalytica [vr. beoefenaar psychoanalyse], polygyn (meerdere vrouwen als echtgenote toelatend), palmy days [bloeitijd], onycholyse [loslaten nagel], nylonpanty [nylon panty], nifty fifty [50 aandelen New York], myxomyceten [slijmzwammen], mytylschool [lichamelijk gehandicapt], nimbysyndroom [persoon: not in my backyard] en mayday [SOS-roep (m'aidez)].
3. Verder: münchhausen-by-proxysyndroom [aandoening verzinnen voor kind om zelf aandacht te krijgen], Lady Chatterley [prototype vrouw die haar man bedriegt], karyotype (karakter der chromosomen), karyolyse (oplossen celkern), karyofylleen (humuleen), karyocyt (grote cel in het beenmerg die bloedplaatjes produceert), isobutyraldehyde [met een vertakte koolstofketen], hypothyreoïdie (ook: hypothyroïdie = onvoldoende werking van de schildklier), hypothymie (duurzame depressieve stemming), hypocycloïde (zekere wiskundige kromme lijn), hypohydratie (vochtgebrek in het lichaam), hypoglykemie (abnormale daling van de bloedsuikerspiegel – GB ook glycemie!), hypofyse (hersenklier), hypodermoclyse (toedienen van een vrij grote hoeveelheid vocht via het subcutane weefsel), hygrofyt (vochtminnende plant, antoniem: xerofyt), hydrofyt (waterplant), hydroformylering [i] (oxoreactie), gyrodyne (gyrovliegtuig), galleryplay [team dat ruim voorstaat], for your eyes only (strikt vertrouwelijk – fyi = for your information), fiftyfiftybasis [half om half] en ethyleenglycolmono-ethylether (oplosmiddel voor lakken en vernissen).
4. Ten slotte ook nog: erytromycine (antibioticum tegen veteranenziekte), emptynestsyndroom [kinderen huis uit], employability [flexibele inzet van werknemers], economyclasssyndroom (DVT, diepe veneuze trombose, vliegtuigtrombose), deweysysteem (decimale classificatie in de bibliografie), cytolyse (vernietiging van cellen), cyclothymie (manisch-depressieve psychose), cyclostyle (stencilmachine om te stencilen), cyanotypie (blauwdruk), coronary bypass (overbrugging van een kransslagader), chrysotypie (fotografie op papier dat met een goudoplossing behandeld is), cherrybrandy (kersenlikeur), CMC (carboxymethylcellulose), buddyhollybril [harrypotterbril – voor nerd], bloody mary [cocktail wodka, tomatensap], benzylcyanide, ayeaye [vingerdier], angry young man [kunstenaar die zich afzet tegen vorige generaties], acetylsalicylzuur (aspirine), babyparty (geboortefeest), van Scylla in Charybdis komen [van de regen in de drup], cyclohexyl [organisch-chemische groep], don't worry, be happy [je moet niet te veel tobben] en epifysiolyse (loslaten uiteinde pijpbeen bij groeischijf).
5. Een diplomatieke term is 'échange de vues' [uitwisseling standpunten]. Ecarteren is ecarté [kaartspel] spelen. De term 'écartelé en sautoir' [een schild schuin gevierendeeld] komt uit de heraldiek. Een ecart is het koersverschil tussen vaste en premieaffaires. Geschubd leer is veau écaillé. Een e-dentifier is (kennelijk) een apparaatje om je bij elektronisch bankieren te identificeren. Eenieder, een iegelijk, mag meedoen. Wist je, dat EDTA ethyleendiaminetetra-azijnzuur is? Deze eendracht-maakt-machtige aanpak verdient hulde. Heeft eensgegeten haver ook een Latijnse naam [paardenmest ...]? De eerstejaarsstudent [eerstejaars student] maakte de eersteklas treinreis (eersteklastreinreis – betekenis!) in een eersteklascoupé (eersteklas coupé – betekenis!). Bij skijøring [voorttrekken op ski's door paard of auto] moet je een warm ski-jack dragen.
6. De drie Gestrenge Heren zijn de ijsheiligen Pancratius, Servatius en Bonifatius. Ook zonder zijn tussenkomst was er al iets tussen gekomen. Mouches volantes zijn muscae volitantes [zwarte vlekjes in oog]. Wat in een depotje zit, is en dépôt. Niet elke detaillist treedt bij zijn verkooptrucjes en détail. En déshabillé (ongekleed, ook: en (profond) négligé = in nachtkostuum, bijna zonder kleren) verkochten ze des histoires de femmes [vrouwenpraatjes]. Trouwens: een deshabillé [dee-zaa!] is een nachtgewaad. Die plant lijdt aan desiccatie [uitdroging]. De Endlösung [WO II] is de algehele uitroeiing van de Joden. En face [van voren] is niet en profil [van opzij]. En famille [in het huisgezin, onder elkaar] kun je meestal vrijuit spreken. Enfin seuls [eindelijk samen alleen] werden ze en flagrant délit [op heterdaad] betrapt. Die kinderen toch: enfants chéris [+] (lievelingen), enfants gâtés [+] (verwende kindjes), enfants perdus [+] (verloren kinderen), het enfant prodigue (de verloren zoon – Bijbel – mv. s s +), enfants prodiges [+] (wonderkinderen) en het enfant(s) terribles (een groepsbedreigend persoon – GB/VD). En pantoufles [niet-officieel] zijn er veel pantoffelhelden. Het conopeum [omhulsel ciborie = kelk met geconsacreerde hostie] is het ciborievelum [doek, kelkkleedje].
7. Wat is een conoïde (conoïde schaaldak)? [Niet in wdb.:] Het ligamentum conoideum verbindt het schouderblad (scapula) met het sleutelbeen (clavicula) en heet ook: ligamentum trapezoideum. Het ligamentum coracoclaviculare is een bindweefselband (ligament), die gelegen is in het schoudergewricht. En wat was in de nazitijd ontaarde kunst (entartete Kunst – niet geschikt voor nazipropaganda)? Wie zijn hier eigenhuisbezitter? De leus van de Franse Revolutie was: vrijheid, gelijkheid, broederschap (liberté, égalité, fraternité). Eh bien, welnu, komt er nog wat van? Hij is van het malle-idealistenprototype. Eisdener klompkes [appelen] kun je schillen. Ik ben aan het eind van mijn Latijn: al die Latijnse uitdrukkingen zijn Latijn voor me. We eten elandfricassee [fijngehakt vlees met pikante saus]. Het EK is het Europees kampioenschap [de EK – meervoud]. Rotterdam werd ooit geëlektrificeerd [kreeg elektriciteit], een persoon wordt geëlektriseerd [figuurlijk: bezielende werking uitoefenen]. Het is een en al muziek: electric(al) art [met knoppen en schakelaars], elektropop [met synthesizers], electric boogie [danswijze met fel schokkende bewegingen], electro(clash) [housemuziek met elementen van elektropop] en electrofolk (folktronica – met elektronische instrumenten). Met 'elektro*' zijn er 189 hits (situatie 2015): daar begin ik niet aan. Kevers hebben een elytron (mv. elytra, elytronen – voorvleugel). Het kauwtje vliegt, er is geen koutje meer aan de lucht.
8. De elfen op het elfenbankje hadden allemaal elven [11] op hun kleding. Een likdoorn zou eigenlijk lijkdoorn moeten heten [eksteroog]. De medisch student studeerde ellenlang op de ellepijp. Met veel eloquentie [welsprekendheid] verklaarde hij deze elucubratie [moeizaam tot stand gebracht werkstuk]. De Elfstedenrijders reden de Elfstedentocht (langs de Elfstedensteden). Wat was de hoogste elorating [ee/ie] van mormoon Bobby Fischer ooit [betreft: schaken]? In het weekblad Elsevier wordt regelmatig het lettertype elzevier gebruikt. Via een embarcadère [aanlegplaats] kun je debarkeren [van boord gaan]. De Emme [rivier] ligt in Zwitserland: uit zijn dal komt de emmentaler – Emmentaler kaas, een soort van gruyèrekaas met gaten. Een émissaire is een emisario [spion]. Met discopathie [aandoening van een tussenwervelschijf, bijv. als oorzaak van hernia] kun je beter niet naar de disco gaan. Hij heeft zich regelmatig geëncanailleerd [omgaan met mensen beneden je stand]. Diabetici hebben vaak een encas [noodmaaltijd] bij zich. Een geëncodeerde boodschap [in code] is niet en clair [gewone taal, geen code]. En nage [geheel bezweet] gingen ze en masse [massaal] en marche [op weg]. Aan de meet stelden de toeschouwers zich en haie [in een haag] op. Hij woog met engels [een gewicht].
9.
Doe het maar de coutume [uit
gewoonte]. Hun enige
vader-en-moederskindje was het enigste(!)
kind van de buurt. Bij 'engelenkoor' vindt u in VD heel wat
hoofdletters. Cauteriseren is branden of etsen, een cautie
(werkwoord:
cautioneren) is een borgstelling,
een elektrocauter is een galvanocauter: een instrument voor toepassen
van de galvanocaustiek (in
de chirurgie), een precautie is
een voorzorgsmaatregel en een thermocauter (thermocautère)
is een geneeskundig instrument om weefseldelen uit of door te
branden. Een talentscout is een talentenjager, het antoniem van haute
couture is prêt-à-porter [confectie],
de chief scout is de hoofdleider bij de boyscouts, een couturière is
een ontwerpster en vervaardigster van haute couture en een écoute is
een luistergalerij. Bespreek deze begrippen: en flèche [bespanning
paarden achter elkaar], en garçon
[als vrijgezel],
en gros [handel in
het groot] en en
passant [slaan
bij het schaken, e.p.].
Hij sprak Engels en hoorde de engelse groetenis aan.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten