0242 Dictee woensdag 10 sep 2014 (3): Oefendictee 775 (deel 3 van 3) √ x

Dictee - dictees [0242]

Oefendictee 775 (deel 3 van 3)

Hierbij de alinea's 7, 8, 9 en 10.

7. Een mpeg-bestand heeft het MPEG-formaat [in­ter­net: moving
pic­tures ex­perts group (in­ter­na­ti­o­na­le stan­daard voor het com­pri­me­ren van vi­deo)]. MPD staat voor multiple personality disorder, in het Nederlands: meervoudigepersoonlijkheidsstoornis, MPS. De
MRAB-bacterie is de multiresistente Acinetobacter baumannii-bacterie. Een MRBM is een medium range ballistic missile. MR is Mauritanië, MS is Montserrat en MU Mauritius. De MUB is de Wet Modernisering Universitaire Bestuursorganisatie. Muco is mucoviscidose, CF, cystic fibrosis of taaislijmziekte. Bekijk die mucoze [slijmachtig - mucoos] massa eens onder de microscoop [miek]. Het is er zo vol als mut, mudvol dus, maar muttens [domme jongen], nur Mut [houd moed]! Van muggenpis [zeer fijne motregen] word je niet echt nat. We zaten als muizen (ratten) in de val. Ik zou met mijn muizenissen wel in een muizennest willen kruipen. Droeg Klukkluk [de indiaan] mukluks, winterse indianenlaarzen, in de tv-serie Pipo de Clown? Vast wel! Over deze aanplanting is een laagje mulch [deklaag van rottend materiaal, ook: muls] gestrooid. Hij is fervent antimultikul [multikul = door
te­gen­stan­ders van de mul­ti­cul­tu­re­le sa­men­le­ving ge­be­zig­de term om de­ze te dis­kwa­li­fi­ce­ren].
 
8. Een MS-patiënt is een multiple-scleroselijder. Een multipurpose vehicle is een MPV. Hoe bestrijd je een multiresistente klebsiellabacterie? Mundus senescens: de wereld die oud wordt. In de Schotse hooglanden kun je munrobaggen [bergen boven de 3000 voet bedwingen]. Ik wijs op de Koninklijke Nederlandse Munt te Utrecht en de Munt in Amsterdam. De numismatiek is de munt- en penningkunde. Waar is dat munt- en penningkabinet? Het muntloon wordt aan de Munt betaald. Munus Apolline dignum: een uitstekend gedicht (letterlijk: geschenk, Apollo waardig). In de Indiase keuken is murgh kip of kippenvlees. Murfen is mobiel internetten (van 'mobile' en 'to surf'). Autochtone jongeren proberen soms Murks [Marokkaanse en Turkse jongeren nadoen] te spreken. In muschelkalk zitten versteende schelpen. Hij koestert zijn musée imaginaire [verzameling gereproduceerde kunstwerken, m.n. die een kunstenaar als voorbeeld dienen]. De muscadet komt uit het mondingsgebied van de Loire.
 
9. Liever mosquitogeluid [ap­pa­raat­je dat een ir­ri­tant piep­ge­luid voort­brengt, be­ves­tigd bij hang­plek­ken om hang­jon­ge­ren te ver­drij­ven = piep­kast­je] dan muskietengezoem! Die binnenstad is een must-see en dat souvenirtje een must-have [beide: 2020]. Het most niet maggen, zo'n mutahhuwelijk [islam, voor de seks]. De takken waren tot mutsaards [takkenbos, mutserd] bijeengebonden. Wat zit er zoal in muthee [meng­sel van ge­droog­de, oos­ter­se wor­tels en krui­den, o.a. gem­ber, gin­seng, ka­neel]? Wat voor mannen geldt, geldt mutatis mutandis [niet altijd] ook voor vrouwen. Iets wat slecht is, wordt niet minder slecht als men slechts de naam verandert: mutato nomine. Vlaamse wielrenners vrezen de Muur van Geraardsbergen.
Oost-Berlijners, nu ex-Oost-Berlijners, vreesden vroeger de Muur. De Helicon, Parnassus of Pindus worden als muzenberg aangeduid. Een muziekdictee? Nee, daar heb ik niks mee. In dat muziekuurtje volgt hij een muziekkuur. Een muziekzaal vol muzikale musicologen. Welke rol speelde MvM (Moeders voor Moeders) in de MVM
(Man-Vrouw-Maatschappij)?
 
10. Wat is mycorrhiza [symbiose]? My dear, je hebt mydriasis, pupilverwijding. Een myorrhexis is een spierscheuring. Niet verwarren: myositis (spierontsteking) en myosotis (vergeet-mij-niet). Myringitis is trommelvliesontsteking. Mysofobie is infectievrees [en misofonie geluidshaat]. De mystères [lang overgordijn] verhulden een mysterie. De Droevige Mysteries zijn die van Christus' lijden. Het triniteitsmysterie is het mysterie van de Heilige Drie-eenheid. Die rock-'n-rollmytheschrijver vind ik niet geweldig. Is die mysticus de mysteryguest? Zij is geen mythomane [fantaste, ziekelijke leugenaarster], maar wel mut(ser)ig, dozig [onbenullig en vervelend]. Waaraan herkennen we een myxoedeem [slechte schildklierfunctie]? Myxomyceten zijn slijmzwammen.

 
 
 

0241 Dictee woensdag 10 sep 2014 (2): Oefendictee 775 (deel 2 van 3) √ x

Dictee - dictees [0241] 

Oefendictee 775 (deel 2 van 3)

Hierbij de alinea's 4, 5 en 6.

4. Morbleu [drommels], wat een ziektes: morbus anglicus: Engelse ziekte, rachitis, morbus gallicus, Franse ziekte = syfilis, morbus Paget: diergeneeskundige botziekte, morbus regius: geelzucht of lepra en morbus sacer: epilepsie. Dat zijn zo van die morgense [van de morgen] zorgen. Die morgenlandse [oosters] rituelen zeggen me niets. Het moreskenbegrip behelst een arabesk van Moorse vorm. Morgue [hoogmoed] komt voor de val. Beschrijf de morisco's (morisken -
tot christendom overgegane Moor) eens. Wil jij de Mormon [profeet van de mormonen] of de mammon [geldgod] dienen? Smaakt die mornaysaus [bechamelsaus met ei en kaas]? De ene smartlap was nog moroser [droefgeestig] dan de andere. Ene kapitein Mors [Hans Mors, de dood] staat voor de deur. Met een zeis? Gaat zij morsipiep, mortjes, mors, mortibus, mortelefitikus = dood? Dan nog snel een laatste afscheidskus, lijkt mij. Zij was geen morsebel, morsepot of morskont. Deze mortadella [grote Italiaanse worst] is halfgaar. Vaak zie je Moren afgebeeld als morenkop. Een mortgage-backed security is een gesecuritiseerde hypotheek.
 
5. Zijn optreden was mortifiant [krenkend, beschamend]. Moscovade [ruwe suiker] is zoet, maar niet-geraffineerd. Het meervoud van dát 'mos' is 'mores'. Ze waren aan het moshen [wilde armbewegingen] bij hardrock en heavy metal. Een mosjav [Is­raë­li­sche ne­der­zet­ting op
coö­pe­ra­tie­ve grond­slag, maar zon­der het com­mu­ne­ka­rak­ter van de kib­boets] is nu eenmaal geen kibboets. Zijn dat nou moslimse gewoonten? Zijn mospissebedden schadelijk of juist niet? Pissebed [bedplassen] verjagen en kakkebed [bed bevuilen] weerom krijgen. Past die mosselton [100 kg] wel in deze mosselton? Wanneer is dat mosselsouper? 'Sapperdemallemosterdpot!', hij is een uitgesproken curieuzeneuzemosterdpot. Het gesprek werd mot à mot [woord voor woord] opgetekend. Wat is de MO-theorie (molecuulorbitaal]? Komen jullie op de moto [motorfiets]? Wie kan dat: motos componere fluctus, de opgejaagde golven tot kalmte brengen? Hij heeft veel van een mottige Janus [pokdalig]. Een mouchard [verklikker, spion van de politie] herken je niet altijd. Ik ga naar de oogarts, want ik zie mouches volantes, muscae volitantes [fij­ne troe­be­lin­gen in het glas­vocht, die je ziet als zwar­te vlek­jes, draad­jes, spin­ne­tjes en punt­jes] en dan krijg ik een vertekend beeld van de motyo's [prostituees].
 
6. In mojito [ch] [zekere cocktail] zit ook verse munt. Hij is een begaafd schaatsenrijder, maar soms ook wel een scheveschaatsrijder. Ze was om op te eten, in haar ochtendjapon van mousse nylon. Bij moutons retournés (lammycoats) zit het bont aan de binnenkant. De moutons de Panurge zijn erg volgzaam [schapen, als er één over de dam is]. Schattig (en lekker) toch, die moutse challetjes [kleine gevlochten broodjes]? Deze branche moet het hebben van movers [afstandsbediening caravan] en shakers [cocktailshaker of - mixer]. De moxatherapie werkt met brandend kruid. Bij moxibustie werken ze met moksa [dons van de bladeren van de Chinese alsem]. De Mozambiekse munteenheid (in Mozambique) is de metical [MZN]. Geldt die mozaïsche wet [van Mozes] nog steeds? De mozesboom beschaduwde de mozes-in-het-biezen-mandje [kamerplant]. Dat is kras: mozes nog an toe. De linksbinnen appelleerde. Duizend Romeinse passen (M.P., mille passuum) zijn samen ongeveer anderhalve kilometer. Een mp3-speler werkt kennelijk met het
MP3-formaat [internet: moving pictures experts group, layer three (internationale standaard voor het comprimeren van geluid)].

 

 

 

0240 Dictee woensdag 10 sep 2014 (1): Oefendictee 775 (deel 1 van 3) √ x

Dictee - dictee [0240]

Oefendictee 775 (deel 1 van 3)

Hierbij dictee 775, eerste 3 alinea's. Zouden geen fouten in mogen zitten, is goed gecontroleerd.

1. Het mollissima fandi tempora: het gunstigste moment om iemand aan te spreken, namelijk wanneer hij in een toegeeflijke stemming is. Het moment de gloire is het finest hour, het moment de vérité is het moment van de waarheid, het moment of truth en een moment suprême is een hoogtepunt. Een momus is een bespotter. Deze
stereo-opname kan ook monauraal [met één oor, niet-stereo = znw., bnw.] afgedraaid worden. De Mona Lisa van het Noorden of van Nederland is het schilderij Meisje met de Parel van Johannes Vermeer. Mon cher, mag ik nog wat van die mon chou [kaas]? De mondbeglänzte Zaubernacht: door de maan beschenen tovernacht, als slagzin van de (Duitse) romantiek gehanteerde regel. Zoek eens op wat een mondegreen [mama appelsap bv.] is. Dat is, mon Dieu
(mijn God, lieve hemel), een bittere pil. Een monierbalk [mohn-jee] is van gewapend beton.
 
2. Een mondjegauw zal snel mondjesmaat een mondjevol Spaans spreken. Ze is zo lelijk als een kruising tussen een monjet [aap, Indië, scheldwoord] en een monkimonki [SR, doodskopaapje]. Het Nederlandse staatssysteem is niet monocameraal, maar bicameraal [Eerste en Tweede Kamer]. Die kristallen zijn monoclien. Deze novelle wordt gekarakteriseerd door de monologue intérieur [lit(t)erair procedé bestaande in de weergave in de directe rede van gedachten en overwegingen van personages die in een roman of novelle optreden = inwendige monoloog] Heeft de monsteragreatie [voorbehoud koper m.b.t. kwaliteit] al plaatsgevonden? Waarin verschillen montagne russe [na­ge­recht van va­nil­le­vla met pud­ding­bis­cuits] en charlotte-russe [room­(ijs)­pud­ding met ge­lei en een rand van bis­cuits]? Kun je wel: montes auri polliceri, gouden bergen beloven? Handig, zo'n montre à tact [horloge zonder dekglas - bv. voor blinden]. Kun je montrer patte blanche: bewijzen dat je een vertrouwd persoon bent? De Rijksdienst voor de Monumentenzorg is sinds 2009 onderdeel van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed. Zo'n mooi meisje, een mooitje, hakt graag en mooitjes een mooimeisje [jonge kabeljauw - stokvis] in mootjes. Hij is een typische kortetermijnplanner, maar absoluut wel een moordgozer.
 
3. Loop jij, uit Groot-Mokum [Amsterdam], nu maar mooi met jouw moker naar de Mookerhei, kun je daar alvast dopheide gaan doppen of met heien beginnen. Sapperdeflap, dat is geen appelepap, geen happelepap. Mopanehout is erg hard. Wat, maken jullie mopéjam [pruimvormige vrucht]? In Macao betaal je cacao en patat met pataca's (officiële aanduiding: MOP). Welke afmetingen hebben waal- en ijsselstenen? Het ene commentaar was nog moquanter [honend] dan het andere. Moqueca is een traditioneel Braziliaans visgerecht. Mwah, die trijp heeft een moquette gangloper voor in de hal. Naast realpolitik moet je wel moralpolitik schrijven voor moraalpolitiek. Aan het gletsjereind vindt men vaak een morenebult (morainebult). Moravische, Zeister en Boheemse broeders zijn allemaal hernhutters, die graag een hernhuttertje nuttigen [vergelijk de Loutere Broeders]. Moravië is genoemd naar een voor-Slavische riviernaam. Ondanks zijn morbeuze [ziekelijk] zwakte bedient hij zich nog van morbide [macaber] humor, zelfs toen het zo moorddadig heet was. Wacht u voor mordechais
[be­nij­der die iem. ten val brengt]. More canino klinkt misschien als Moorse konijntjes maar het is doggystyle [op z'n hondjes - achterlangs, achterommetje].

 

 
 
 
 

0239 Dictee woensdag 03 sep 2014 (3): Oefendictee 774 (deel 3 van 3) √ x

Oefendictee 774 (deel 3 van 3)

Hierbij de alinea's 7, 8, 9 en 10.

7. Het mingporselein is naar Ming, een Chinese dynastie, genoemd. Is hij daadwerkelijk een minimalartkunstenaar [minimal art]? Een minnebriefje is een billet-doux. Hij liet het minnegoodje van zijn grootje [grootmoeder] in het gootje vallen. Hun minnen [ww.] bezorgde anderen minnenijd [van ww.]. Ze kreeg haar welverdiende minnenloon [znw.]. Het minoïsch schrift verwijst naar Minos. Hij was slechts een minor poet (poetica minor - minder belangrijk dichter). Het moment de vérité (moment of truth = het kri­tie­ke ogen­blik in een con­flict­si­tu­a­tie) volgde spoedig. Die minus habentes [enk. minus habens] zijn een beetje achterlijk. Wat is het verband tussen diaconessen, de diaconie en diakenen? Mirbaanolie is synthetische bittereamandelolie. Naar wie is de (het) mirepoix [stof­naam: meng­sel van fijn­ge­sne­den groen­ten en krui­den, evt. ook ham of spek, ge­bruikt bij de be­rei­ding van sau­zen en van ge­braad] genoemd? Een Franse graaf (duc) en diens kok. MIS'en zijn managementinformatiesystemen. Miscere [k] utile dulci: het nuttige met het aangename verenigen. De misericordia [rooms-ka­tho­liek:
ge­oor­loof­de af­wij­king van stren­ge voor­schrif­ten in kloos­ters] gold niet voor ridders, zonder te missen hakten zij eropin met hun misericordewapens. Wat een vreselijke miserie (misère). Hij blaakt van missie-ijver.

8. Van je misjpooche [familie] moet je het maar hebben. Miso is pasta van gefermenteerde sojabonen. Mispickel is arsenicumkies, mispikkelen is misdoen, misdrijven. In de evolutietheorie zitten nog missing links. Een misstap is een faux pas en een mission impossible loopt zelden goed af. Een zichzelf respecterend bedrijf heeft een missionstatement. Met haar mitella [draagdoek, sling] kon ze net het glas mistella [stof­naam: zoe­te (wit­te of ro­de) wijn, be­reid uit on­ge­gist drui­ven­sap waar­aan al­co­hol is toe­ge­voegd] vasthouden. Met dat plannetje is hij lelijk de mist ingegaan. Mit wenig Witz und viel Behagen: met weinig geestigheid maar veel genot. De mizuna is een zekere Japanse bladgroente. De MIVB is de Maatschappij voor het Intercommunaal Vervoer te Brussel, een Brusselse openbaarvervoermaatschappij. Met het mizrach [bord of plaat bij joden] wordt de oostelijke gebedsrichting aangegeven. Wie weet er nu dat MM ook Mälzels metronoom betekent? Die mocro's [Marokkanen] wilden per se geen moko's [op ta­toe­a­ge lij­ken­de gezichts- of
li­chaams­ver­sie­ring] zoals de Maori’s. Eentje had een mock-up bij zich van een zeer kleine mokkamok.

9. Mnl. en Mnd. zijn Middelnederlands en -nederduits. De moambe is een Congolees gerecht, met onder andere pilipili [BE: spe­ce­rij van
chi­li­pe­per, ge­ma­len en in olie ge­weekt of in kor­rels en dan in azijn
ge­drenkt]. Onze mobi's [mobiele telefoon] zijn gestolen. De copperhead is een mocassinslang. Mochaleer is een soort van glacéleer van hindevellen. Blockbusters [film, ten­toon­stel­ling die veel pu­bliek trekt] leiden tot mockbusters [film die met wei­nig geld is ge­maakt naar het voor­beeld van een po­pu­lai­re speel­film, in de hoop op het suc­ces
daar­van mee te lif­ten]. De Modderen Man is een dichtbundel van
K. van de Woestijne. De moderne devotie: beweging tot verdieping en verinniging van het geloofsleven uitgaande van Geert Groote en de Broeders des Gemenen Levens (14e-15e eeuw). Modo praescripto: op de voorgeschreven wijze. Modo sic, modo sic: nu eens zus, dan weer zo. Modo vir, modo femina: nu eens (als) man, dan weer (als) vrouw. Goed, dat er moeder-en-kindcentra zijn. Bijzonder grappig, die moedertjes-van-duizenden [mv.] (moederplant]. Een moefti [is­la­mi­tisch rechts­ge­leer­de] mag fatwa's [door hem geformuleerd advies] uitvaardigen. Moelleux [mwè-leu] kun je zowel eten [gebakje] als drinken [half­zoe­te Fran­se wit­te wijn].

10. Je moet hertshooi [plant] niet verwarren met hertshoorn [andere plant]. Een moesang [uitspraak: s of z] is een koffierat [loewak]. De oost- en westmoesson zijn de droge en natte moesson. Moet is een bitter kruid, maar geen bitterkruid [plant]. Moet je nog peultjes? Teken van afkeuring. Nee, mag ik een teiltje [Koot en Bie: ik vind het walgelijk, zum Kotzen]? Had de grootmogol [door de Ne­der­land­se
com­pag­nies­die­na­ren ge­bruik­te ti­tel voor de al­leen­heer­ser van het
Mu­ghal­kei­zer­rijk (1526-1858) in Zuid-Azië ook: diamant] dat verordonneerd? Spreken alleen Rika [gewoon: meisjesnaam] en de moffrikanen in Moffrika vlot Moffrikaans of doen ze dat ook in Centrafrika of is dat Moffrikaans voor ze? Watergolven in weefsels of in het haar van Mies zijn mise-en-plis. Bouderen is pruilen of mokken. De intelligentsia heeft zich over mokum en mediene [de stad en het
plat­te­land, de pro­vin­cie] verdeeld. Hij woont in Klein-Mokum [Rotterdam - Amsterdam is Groot-Mokum]. Een molenijzer is een rijn [ij­zer dat in de bo­ven­ste mo­len­steen wordt in­ge­la­ten en dat, daar het aan de spil be­ves­tigd is, de steen in de rond­te doet draai­en]. In de volkstuin van mijn buren staan kleurrijke moliks [vogelverschrikker], trouwens altijd zonder molières [schoen met veters], mukluks [winterse laars, poolgebied], uggs [mo­de: soe­pe­le, met wol ge­voer­de laars van scha­pen­leer], sloffen of sokken. De mollenwet beschermt mollen. Een moheel is een mool [of­fi­ci­eel be­snij­der bij de jo­den].

 

 
 

0238 Dictee woensdag 03 sep 2014 (2): Oefendictee 774 (deel 2 van 3) √ x

Dictee - dictees [ 0238]

Oefendictee 774 (deel 2 van 3)

Hierbij de alinea's 4, 5 en 6.

4. Ten slotte: targetman (centrumspits die anderen de kans geeft), tikitakavoetbal (tikkietakkie of tiktakvoetbal), de UEFA (Union Européenne de Football Association, Europese Voetbalbond), w.n.s. (wint na strafschoppen), un momento dado (cruijffiaanse uitspraak van Cruijff: (op) een gegeven moment), VFV (Voetbalfederatie Vlaanderen), VVCS (Vereniging van Contractspelers), vuvuzela (toeter bij WK in Zuid-Afrika) en FIFA (Fédération Internationale de Football Association, Wereldvoetbalfederatie) en vv (voetbalvereniging). Wat moet zo'n middentwintiger nu met een einddertiger? Wil je deze plank even doormidden zagen? Costa Rica behoort tot Centraal-Amerika. Ze heeft een middenoorontsteking, otitis media. Het Midden-Westen ligt – zeker te weten – niet in het middenwesten van Amerika.
 
5. Hij behoort tot de middle class, de maatschappelijke middenklasse. De middle of the road [= muziek] is middle-of-the-road [zonder pretenties]. Hoe pakt de midterm review van deze regeerperiode uit? Waar precies vond die midoceanische ramp plaats? Ook deze midkapper [midden, kapitalisatie, 25 aandelenkoersen] zit in de midkapindex. Zij bieden vakantiehuizen in de Midi aan. Hij moet vaak in een miek [microscoop] kijken. Een mien(iker) is een vuilak van een gluiper. Dat is mieredik [mierik(swortel)]. Een myrmecofiel is een mierengast. Is mierenzoet [mierenhoning] mierzoet? Mmm, ruik ik nu overheerlijke mignonettes [plak rugspier varken]? Jij bent mijn mignonne [lieve] mignonne [lieveling, vr.]! Krijg ik later bij de koffie ook nog wat mignardises [zoete lekkernijen]? De ankylostomiasis is de mijnwormziekte. De Mikojel was ooit een  hbo-opleiding; de letters zijn afkomstig van Middeloo, Kopse Hof, Jelburg: namen van de scholen in Amersfoort, Nijmegen en Baarn.
 
6. Die milanen [wouw] schijten op de milanaise [kettingtricot]. Een miles gloriosus is een grootsprekende, pochende soldaat. Die milf (mother
I'd like to fuck) kon zijn moeder zijn. Slechts weinigen dragen thans de Militaire Willemsorde [MWO]. Wie zijn dat? Voorbeelden van militanten: ETA-militant [Eus­ka­di Ta As­ka­ta­su­na = Bas­ken­land En Vrij­heid
(ra­di­ca­le af­schei­dings­be­we­ging in Spaans Bas­ken­land)], Hamasmilitant, hindoemilitant, Hutumilitant [t.o. Tutsi's], moslimmilitant en vakbondsmilitant. De miljardennota [vroeger: miljoenennota] is de staatsbegroting van de Staat der Nederlanden. Daar wonen miljo's (mio's) mensen. Van onze verschoten millefleursgordijnen heeft mijn vrouw duizenddingendoekjes gemaakt, ze stoft daarmee onze millefiorivazen [kunst­glas met een veel­kleu­rig pa­troon] af. Ze vult die prachtig gekleurde vazen met millefoliumbloemen = met duizendguldenkruid, zodat bij ons alles er spic en span uitziet, dan gaan wij samen smullen van de overheerlijke eigengebakken millefeuilles [ge­recht van laag­jes bla­der­deeg met daar­tus­sen een zoe­te of har­ti­ge vul­ling] waarna ik ten slotte weer verder kan schrijven aan mijn duizend-en-een [bijzonder veel] dicteetjes. Wat waren de goede millésimes [wijnjaar *]? Een min 18-jarige is een 18-minner. Minauderen is preuts koketteren. De mimicus (mimespeler) gaf tijdens iedere voorstelling en plein public een minikus aan de mimica [mimespeelster, m. mimicus], die daardoor een minco [minderwaardigheidscomplex] had gekregen. Hij werkt bij het MinDef (Ministerie van Defensie = instelling, gebouw = ministerie). Helpt mindfulness tegen mindfuck [geestelijk in verwarring brengen]? Mogelijk. Mind you [let op!], Pieterse zei dat! Wat was de mindset [denkpatroon] van de provo's? Wil je minestra [Italiaanse groentesoep] of minestrone [dik­ke groen­te­soep met veel rijst e.d.]?
* Millésimé = champagne van druiven van één oogstjaar

 

0237 Dictee woensdag 03 sep 2014 (1): Oefendictee 774 (deel 1 van 3) √ x

Dictee - dictees [0237]

Oefendictee 774 (deel 1 van 3)

Hierbij dictee 774, eerste 3 alinea's. Zouden geen fouten in mogen zitten, is goed gecontroleerd.

1. Als het komkommertijd is in dicteeland, ga je van alles verzinnen. Zo pak ik het item 'voetbal' maar op, omdat we net het WK gehad hebben. Als ik in de elektronische Van Dale binnen artikelen op '*voetbal*' zoek, vind ik voetbaltermen te kust en te keur: Europacup, Feyenoordsupporter (en de wijk heet Feijenoord!), Ajacied (Ajaxspeler) in de Amsterdam ArenA, ausputzer (libero, sweeper), voetbalanalist (voetbalanalyticus), de A'tjes, dropkick (niet eerst de bal aannemen), assistent-scheidsrechter, betaald voetbal, Champions League, betaaldvoetbalorganisatie (bvo), BZVB (Belgische Zaalvoetbalbond), café-elftal, lobbal (boogbal) of lepelbal, elf meter (een afstand), een elfmeter (strafschop, penantie, pienantie, penalty), zestienmetergebied (strafschopgebied), FC (Football Club) en FC Knudde.

2. Verder: FBO (Federatie van Betaaldvoetbalorganisaties), futsal (zaalvoetbal), Oranjegekte, WK-gekte, WK voetbal (en EK), free kick (vrije trap, vrije schop), gogme of voetbalslimheid (chochme is verstand, begrip in het algemeen), gullitpruik, g-voetbal (gehandicapten), een zuivere of valse hattrick, hogeschoolvoetbal, hooligan (voetbalvandaal), rode- en gelekaartenfestival, boerenkoolvoetbal of kick-and-rush (hotsknotsbegoniavoetbal), keeper, vliegende kiep (!), kluitjesvoetbal, KBVB (België) en KNVB (Nederland), korfbaluitslag, KVV (Koninklijke Vlaamse Voetbalbond), mêlee (drukte, gewoel voor een doel), mickeymousecompetitie (van die naam zijn we sinds het WK 2014 wel af!), matennaaier (wil tegenstander kaart bezorgen) en lucky X (team met veel mazzel).

 3. Ook nog: mooiweervoetballer, voetbalmythe, offside (buitenspel), een onrechtstreekse (indirecte) vrije trap, oranjehemden of Oranjemannen (Oranje-internationals, spelers van het nationale elftal), panenka (strafschop door het midden), panna (door de benen van de tegenstander), pleintjesvoetbal, pocketvoetballer (klein van stuk), rechtspoot, (weg)roeien van de bal (hard wegtrappen), roodgeschorst, de roodhemden (spelers van de Belgische nationale voetbalploeg), sambavoetbal (zoals de Brazilianen spelen), schwalbe (gefingeerde overtreding in het strafschopgebied), scorebordjournalistiek (term van Co Adriaanse), scudetto (voetbalkampioenschap van Italië), silver en golden goal, sliding tackle of kortweg sliding (bij het tackelen), steekpass (steekbal), supercup, suriprof (uit Suriname) en shoot-out.
 

0236 Dictee woensdag 27 aug 2014 (3): Oefendictee 773 (deel 3 van 3) √ x

Dictee - dictees [0236]

Oefendictee773 (deel 3 van 3)

Hierbij de alinea's 7, 8, 9 en 10.

7. Een merguez is een sterk gekruid braadworstje van schapenvlees. Wat moet je met zo'n messalina [vrouw met onverzadigbare geslachtsdrift]? Nog maar eens gekeken naar '*niem' met tussen haakjes toelichting of voorbeelden: acroniem (letterwoorden als VARA - Ver­eni­ging van Ar­bei­ders-ra­dio­ama­teurs - en [initiaalwoord] sms-
[short message service] en chattaal als 'asap'(!) - as soon as pos­si­ble  = z.s.m. (zo spoedig mo­ge­lijk) en 'cu' [in oVD (nog) CU! - 2020 OK] - sub lemma 'acroniem' = see you), autoniem (naam van de schrijver zelf – maar ook een woord in zelfnoemfunctie zoals in wij-gevoel), alloniem (de naam van iemand anders als auteursnaam gebruikt), anoniem (anonymus, AA: Anonieme Alcoholisten), antoniem (het antoniem van antoniem is synoniem), antroponiem (persoonsnaam), endoniem (Genova voor Genua), exoniem (Parijs voor Paris), eponiem (pasteuriseren, Brooklyn, chesterfield), genoniem ('doen' is een genoniem voor o.a. 'bedrijven', 'verrichten', 'plegen'), geoniem (krent, bikini), heteroniem (synoniem dat in gevoelswaarde afwijkt) en hodoniem (straatnaam).
 
8. Verder: holoniem ('lichaam' is een holoniem van 'hoofd - omvattend)', meroniem ('mond' is een meroniem van 'hoofd' - deel), homoniem ('vorst' (staatshoofd) en 'vorst' (vriezend weer) – of 'kater': met
2 betekenissen), hydroniem (waternaam), hyperoniem ('meubel' is het hyperoniem van 'bank', 'stoel' en 'tafel'), hyponiem ( 'stoel' is een hyponiem van 'ameublement'), magnaniem (grootmoedig), pusillaniem (kleinmoedig), matro- of metroniem ('Aagtjens' en 'Mariën'), patroniem ('Klaassen' van vader Klaas), paroniem (stamverwant zoals 'heg' en 'haag'), pseudoniem (schuilnaam), toponiem (plaatsnaam) en unaniem (eenstemmig). Wat is een preminiem [sport, BE, 6-10 jaar] trouwens? Zoek op: MG6 [tv - meekijken gewenst voor kinderen tot 6 jaar], MGD [Mi­li­tair-genees­kun­di­ge Dienst]  en mgw [meergezinswoning]. Dat waren er twee mia drie mio achttienduizend 2.300.018.000. De mho [uitspraak, VD - 2020: moo] is de siemens (S - elektrische geleidbaarheid - niet erkend volgens SI-richtlijnen).
 
9. Met '*niem*' ook nog gevonden: braniemaker, ceremoniemeester, homoniemenvrees, harmoniemuziek en -model, niemand, Niemandsdorp [fic­tie­ve plaats­naam, net als  Geen­hui­zen,
Ner­gens­hui­zen], niemandsland (no man's land), opiniemaker maniëment (hantering, behandeling) en Unie MHP. Het verrassende toetje was een pêche-melbafantasie??? - pêche melba - ijs met perziken. Ken je de persiflage 'Piet Hazengras' van Pythagoras, de Griek van a-kwadraat plus b-kwadraat is c-kwadraat [alles in letters]? Hij delfde (dolf) het onderspit. Dat zegde (zei) hij ons toe. Een wielrenner heeft na de koers behoefte aan recuperatie (herstel). Hé, lachebek, houd eens op met dat gemierenneuk [muggenziften]. Deze wedstrijd wordt live op tv (teevee) uitgezonden. Geven de MIB-30 (Milano Indice Borsa-30) en de Mibtel (Milano Indice Borsa Telematico) echt dezelfde beursindex van Milaan aan? Ik denk van niet. Vroeger zaten er onder andere in de kolenkolomkachels micavenstertjes (glimmers), waardoor je de vlammengloed vaag kon zien. Een micabril heeft mica plaatjes [VD: micaplaatjes - GB znw., VD ook: bnw.], tijdens het klussen in me-time kan ik die goed gebruiken.
 
10. De mic is de maximale immissieconcentratie [doordringing], de mac de maximaal aanvaarde concentratie. In welk opzicht hebben Michel [ver­per­soon­lij­king van het Duit­se volk of van Duits­land] en Marianne [ver­per­soon­lij­king van de Fran­se Re­pu­bliek] een
haat-liefdeverhouding? Die hele geschiedenis is nu op micraten [microscopisch kleine reproductie] gezet. Een alg is een micro- [niet] en geen macrofyt [wel met het blote oog waarneembaar - beide: plantaardig waterorganisme]. Die petite histoire [de ge­schie­de­nis
be­schouwd van­uit anek­do­tisch oog­punt, m.n. de ge­schie­de­nis van de bij­fi­gu­ren = mi­cro­ge­schie­de­nis] is me altijd bijgebleven. Het symbool voor microgram is μg [muu-gee]. Die Microscoop [sterrenbeeld zuidelijk halfrond] is er niet voor de kleine dingen. Een onbevoegd kunstrechter is een midas. De siësta zorgt voor middagrust. Hoe zei je dat in het Middellimburgs? Hij studeert middeleeuws Latijn. Het middellandse [Middellandse Zee] klimaat is fijn. Naar Dubai gaat een
niet-rechtstreekse treinverbinding.

 

 
 
 

0235 Dictee woensdag 27 aug 2014 (2): Oefendictee 773 (deel 2 van 3) √ x

Dictee - dictees [0235]

Oefendictee 773 (deel 2 van 3)

Hierbij de alinea's 4, 5 en 6.

4. Een viool is een melodie-instrument. Wanneer vieren ze daar Memorial Day? In de VS ge­denk­dag voor de ge­val­le­nen in de
bur­ger­oor­log van 1861-1865; in de noor­de­lij­ke sta­ten ge­vierd op 30 mei; in de zui­de­lij­ke op 20 mei. De Memisa staat voor Medische Missiesamenwerking. Het memory is een memospel (niet over life's little memories). MEMS staat voor micro-elektromechanisch systeem. Ook een ménage à trois voert een menage [huishouding]. Hou die menageklep [soldatentaal: mond] maar lekker dicht! In hoeverre is 'meneer Van Dale wacht op antwoord' (mijn vader draait worsten op aarde) ook op de zakjapanner nog geldig [machtsverheffen, worteltrekken, vermenigvuldigen + delen - gelijkwaardig!, optellen + aftrekken - gelijkwaardig! - als volgorde van rekenkundige bewerkingen zonder haakjes *]? Wat de Bijbel is voor dominees, dat is de Grote (Dikke) Van Dale voor de overige zeurkousen. Er waren toch mene tekels [waarschuwing] genoeg gegeven … Mengwit is een mengsel van blanc fixe [stof­naam: kunst­ma­tig ba­ri­um­sul­faat, wit­te verf­stof
(als bij­meng­sel ge­bruikt voor duur­de­re wit­te verf)] en gehydrateerd aluminiumoxide. Heeft zij de ziekte van Ménière [kortweg: ménière - ziekte van het evenwichtsorgaan, gekenmerkt door draaiduizelingen, verminderd gehoor en oorsuizen]? Meningitis [hersenvliesontsteking]
is een meningeale aandoening. Een memobedrijf doet aan mens- en milieuvriendelijk ondernemen.

* Vroeger: 8:4x2 = 8:8 = 1 [V voor D], nu 2x2 = 4 [v.l.n.r.]

* 8-3+2 = 5+2 =7 [altijd al v.l.n.r.]
 
5. Een menistenkerk is een meniste kerk [van de doopsgezinden]. Horatius sprak al over de dichterlijke inspiratie, de mens divinior – en Ovidius over de mens conscia recti, de mens sibi conscia recti
[een hart dat zich van zijn zui­ver­heid, op­recht­heid be­wust is]. Nietzsche gaf een geschrift de titel 'Menschliches, Allzumenschliches'. De Mensa Domini is de avondmaalstafel, de Tafel des Heren. De Messiaanse verwachtingen slaan niet op zomaar een messias met een messiascomplex. Een soldaat te velde gebruikt een messtin [etensblik]. 'Metissen' en 'mestiezen vertonen synonymie [ver­ou­derd: af­stam­me­ling van een Eu­ro­pe­se (oor­spron­ke­lijk meest­al Spaan­se of Por­tu­ge­se) en een in­heem­se ou­der]. Hij is op-en-top, tot-en-met een heertje. Verklaar: conto a metà [gedeelde rekening, voor de helft, met iemand anders]. Het alice-in-wonderlandsyndroom is de metamorfopsie
[ge­zichts­stoor­nis waar­door voor­wer­pen mis­vormd wor­den ge­zien, of gro­ter of klei­ner dan ze in wer­ke­lijk­heid zijn]. Metanilgeel is tropaeoline G. Een metselplavei is een soort van Hollandse ijsselsteen.
 
6. Een metteur en scène zorgt voor de mise-en-scène [toneelschikking]. De meursault is een bourgognewijn. De MeV is de mega-elektronvolt, de MEV de Macro-economische Verkenning (door het CPB = Cen­traal Plan­bu­reau). Zou hij een borrel te veel ophebben? Hij plantte afrikaantjes en mexicaantjes [plant]. De mexicogriep is de Mexicaanse griep. Een mezoeza [frag­ment uit het Ou­de Tes­ta­ment, op een rolletje per­ka­ment ge­schre­ven en in een bus­je aan de deur­post
be­ves­tigd, bij vro­me jo­den] hangt bij vrome joden aan de deurpost. Er gaan twee methusalems [6 liter] in een balthaz!ar * [12 liter]. Mensjen zijn rechtschapen mensen. Een menstruüm is een vloeibaar oplosmiddel. De mentee kreeg een echte relatie met haar mentor. Bij monopoly een vergissing van de bank in uw voordeel: een mentis gratissimus error, een allerprettigste vergissing. Menus propos zijn kleine, onbeduidende praatjes. Een bijnaam voor de designerdrug mephedrone is meowmeow [miauw]. MEP's zijn members of the European Parliament.

* Wel: bij de Drie Koningen: Balthasar met s!

 
 
 

0234 Dictee woensdag 27 aug 2014 (1): Oefendictee 773 (deel 1 van 3) √ x

Dictee - dictees [0234]

Oefendictee 773 (deel 1 van 3)

Hierbij dictee 773, eerste 3 alinea's. Zouden geen fouten in mogen zitten, is goed gecontroleerd.

1.Dat kun je van mea tenuitas, meine Wenigkeit, niet verwachten. De mechatronica [en niet zoals ik op de UT schreef: megatronica] is een multidisciplinaire studie. Ik deed hors concours mee aan het dictee. Tja, médecine après la mort heeft net zo weinig zin als mosterd na de maaltijd. Een nieuwe Belg is een voorbeeld van een medelander. De Wmo is de Wet maatschappelijke ondersteuning. Te media nox lieten de spoken, eunjers en witte wieven van zich horen. Het leek wel op een coterie. Een Amersfoortse Jood behoort tot de mediene. Die musiciennes luisteren graag naar medieval [muziek - uitspraak -
mèh-die-jie-vuhl]. De Hollandse drukker houdt het bij de mediëval [lettertype - mee-die-jee-vahl]. En de historicus houdt zich bezig met mediëvistiek [bestudering middeleeuwen]. De medioneerlandistiek bestudeert het Middelnederlands. Toon Hermans propageerde de Mediterranée. Sinds 2013 kent VD de medizinbal [krachttraining, medicijnbal]. De meetbrug is de brug van Wheatstone [elektrische weerstand].

2. Een meeneemmaaltijd is een kant-en-klare maaltijd, een
kant-en-klaarmaaltijd (die is kant-en-klaar). De concursus realis is de meerdaadse samenloop van strafbare feiten. Die meester-zanger [met titel van meester] was ook nog een echte meesterzanger [heel goede]. Een mefisto is een geraffineerd verleider. De mefloquine is een bepaald antimalariamiddel. Ze heeft megakeiveel geleden. Dat megger [apparaat meet isolatiewaarde] iets met megohm [megaohm niet in wdb. - 1 miljoen ohm - symbool  voor ohm: Ω] te maken heeft … Een megera is een feeks. De laatste woorden van Goethe zouden geweest zijn 'mehr Licht'. Tja, de meikers wordt in juli gegeten. Ik zal je meimus [dood] slaan. Was sich liebt, das neckt sich. Die Japanner houdt er een mekake [maîtresse] op na. Hij wilde haar een mekajem [oplawaai] verkopen. Melancholie is een mild-treurige gemoedsstemming. Naar wie is de melbatoast genoemd? Aus­tra­li­sche ope­ra­zan­ge­res Da­me Nel­lie Mel­ba, ook be­kend als Ma­da­me Mel­ba (af­ge­leid van Mel­bourne), eigenlijk He­len Por­ter Mit­chell (1861–1931). Gebruik die melassespiritus [overblijfsel suikerbereiding] maar. Uit een (volle) melchior kun je 18 literflessen met wijn vullen.

3. De meldenstruik bloeit. Van koemis [stof­naam: be­dwel­men­de drank van de Kal­muk­ken, door gis­ting uit zu­re melk van paar­den, ezels of ka­me­len ver­kre­gen] word ik dronken, maar wanneer ik mijn linkerkoe (leren handbekleedsel) mis, krijg ik pijnlijke knokkels en kan ik moeilijk mijn kubi's [zekere ombervis] voeren. Toen ik mijn melkertbaan
[ge­sub­si­di­eer­de baan voor iemand die moei­lijk aan werk kon ko­men (1994-2002)] nog had, ging ik dagelijks vrolijk naar Melkes [uit melken] [ik was een melker(d)] en riep afwisselend luid: 'Koeiemorgen, koeiemiddag!' 'Boe', was dan het antwoord bij de boes (kleine schuren - boede, boed, boei, boet, boe of bot). Melkieten zijn monofysitische [Christus had alleen de goddelijke natuur, niet de menselijke] christenen in het Byzantijnse Rijk. Ze spreken daar de langue d'oc en ze drinken er de languedocwijnen [streek = Languedoc]. De margarita is een cocktail van tequila, sinaasappellikeur en limoensap, gedronken uit een glas met een randje van zout [vgl. de pizza margherita]. Was het Bijltjesoproer [op­roer van Am­ster­dam­se scheeps­tim­mer­lie­den in 1787] ook een soort bijltjesdag [dag van af­re­ke­ning met de
land­ver­ra­ders en beu­lende of de uit­slag van een exa­men]? Een dubbeldoelkoe is een melk-vleeskoe [of vlees-melkkoe]. De Andromedanevel is een melkwegstelsel. Galacthidrosis is melkzweten. In Marokkaanse steden kun je mella's [Jodenbuurt] aantreffen. Voor die vruchtvleesbolletjes heb je een parisiennelepel nodig. Als je nu dit piefje, dat meloochem [dingetje, piefje] even … Van melton [zekere jasstof] kun je jassen en mantels maken. De manchego [schapenkaas] is naar La Mancha genoemd en wordt bij membrillo [joo]
[dikke kweeperengelei] gegeten.

 
 

0233 Dictee woensdag 20 aug 2014 (3): dictee 772 (deel 3 van 3) √ x

Dictee - dictees [0233]

Oefendictee 772 (deel 3 van 3)

Hierbij de alinea's 7, 8, 9 en 10.
 
7. Het IMAP is het Internet Message Access Protocol (voor e-mails zoeken op een e-mailserver). Met POP wordt post office protocol bedoeld. Het TCP/IP is het transmission control protocol - internetprotocol. Het VoIP is het Voice over Internet Protocol en het WAP is het wireless application protocol (de WAP is ook de Wettelijkeaansprakelijkheidsverzekering voor Particulieren). De predikant hield een hel-en-verdoemenispredicatie. Wat hield de trumandoctrine in?  Ame­ri­ka verleent mi­li­tai­re steun aan lan­den waar­in (link­se, com­mu­nis­ti­sche) re­bel­lie plaats­vindt]. De kartonnage-industrie is gewoon de kartonindustrie. De wetenschappelijke naam van wilde marjolein of oregano is Origanum vulgare. De Markenwet geldt niet alleen voor Marken en gaat ook niet over de voormalige Duitse munt [ontginning woeste gronden]. De vier P's in de marketingmix zijn prijs, product, plaats en promotie. Hij markette eminent. Parisch marmer komt niet uit Parijs [wel van Paros], Carrarisch marmer komt uit Carrara. Haar hart was van marmer en haar vileine echtgenoot was zo hard als marmer.
 
8. De marmergrutto komt uit Centraal- en Noord-Amerika. Je ziet meer en meer marok [Marokkaanse hasj]. Tijdens de Marseillaise was ik mijn marseille [zekere katoenen stof] echt niet met marseillezeep, dat is not done! De marsbankers worden bij het Marsdiep gevangen. Marrons glacés zijn gekonfijte tamme kastanjes. Een marquise is een markiezin. Mag ik die marqueteriezaag even? Vervelend, steeds die marquees [over een beeld­scherm lo­pen­de me­de­de­ling op een re­gel van een
web­pa­gi­na] op mijn monitor! Elke zot heeft zijn marot [gekskolf, manie, stokpaardje]. De marsiliaan [ze­ker type van Ve­ne­ti­aans vaar­tuig] werd voor zekere kusthandel gebruikt. Voor de biafraantjes [kind met uitgemergeld lichaam] werd een marshallplan opgezet. Op de Marshalleilanden waren geen airmarshals [vluchtbewaker] actief. 's Maandags [begin zin] is het wasdag, 's woensdags gaat ze naar de mart [markt]. Gelukkig hebben ze een bedrijvige martha [zorg­vol­le druk­ke huis­be­stier­ster] in dienst. Hapkido, pencak silat en taekwondo zijn martial arts [MMA = mixed martial arts]. Op Martinique betalen de Martinikanen met euro's. Niet alle Mascaren [bewoners van de Mascarenen] gaan naar een mas [middelbare agrarische school], lopen met kaarsen en/of kopen mascara [make-up voor wimpers].
 
9. Er wonen veel Mascaarsen hier. De merkfiguren Flipje en Robijntje zijn ook mascottes. Ook in de muziek kennen we het mash-uppen [databestanden combineren]. Die biljartbal ligt masqué [bil­jart­spel:
ge­zegd van de po­si­tie waar­in de der­de bal zich be­vindt tus­sen de speel­bal en de bal die ge­raakt moet wor­den, waar­door de laat­ste
on­be­reik­baar is]. Massicot is poedervormig loodoxide. Bij biljarten is massé een kopstoot. Laat je niet massregeln, ringeloren. De Mast [sterrenbeeld] maakt deel uit van het Schip Argo (Malus - niet officieel erkend meer). Wie mastten [van masten voorzien] tien jaar geleden dit schip? Een mastoc is een overmatig dikke man. Zo'n matcrêpe pakje (matcrêpepakje) [alleen VD, znw/bnw.] lijkt me niks. De Tour Féminin wordt steeds populairder. Dat matelotje [ronde strooien hoed] staat je goed en die matelote [stoofschotel van vis in wijn] smaakt me wel. De mater saeva Cupidinum was de wrede moeder van Cupido. Gaan we na de matinée musicale nog naar die soirée musicale? Met deze springveren matras [ook wel: aaneen] spring ik een gat in de lucht,
hij/het voelt zo zacht als dons. Nu nog op zoek naar een verend springkussen, maar dat doen we mañana ['morgen', met sint-juttemis]. Een matseive (matseva) is een grafsteen.
 
10. In Suriname is een mattie een goede vriend en een mati een lesbienne. Zij was musicienne. De Mauritaanse munteenheid is de ouguiya [MRU, vroeger: MRO. Een mauvaise tête et bon coeur is een driftkop met een goed hart. Het vroegere mavo [mid­del­baar al­ge­meen voort­ge­zet on­der­wijs] is nu leerweg vmbo-t [voor­be­rei­dend mid­del­baar be­roeps­on­der­wijs - theoretische leerweg]. Met een maxim [machinegeweer] kun je schieten. Een pietlut is maximus in minimis [het grootst in kleinigheden]. MBA's zijn masters of business administration. Weet zo'n MBA ook iets van mba [moderne bedrijfsadministratie] af? De aandoening MBD is minimal brain dysfunction of minor brain damage. Een mdl-arts is een maag-, darm- en leverarts. MDMA is methyleendioxymethylamfetamine (de drug ecstasy, xtc). Welk jaartal is MCDD? Geen enkel: een hoger cijfer M mag niet voor een lager cijfer C! MCDD is wel: (de) multiple complex developmental disorder.

 
 
 

0232 Dictee woensdag 20 aug 2014 (2): Oefendictee 772 (deel 2 van 3) √ x

Dictee - dictees [0232]

Oefendictee 772 (deel 2 van 3)

Hierbij de alinea's 4, 5 en 6.

4. De Mechelaars [personen] worden spottend maneblussers genoemd. Mangaankies is haueriet. Een mangabey is een hondaap met een lange snuit die in bomen leeft. De slotwoorden van het Communistisch Manifest waren 'proletariërs aller landen, verenigt u' [archaïsch]. Een mannesmannbuis is naadloos gewalst. De mannequinage is het beeldhouwwerk aan gebouwen. Was Schindler [niet in wdb.] een man of destiny [iemand die het nood­lot van een groep, van een volk op zich neemt]? Leden van de Sinti worden Manoesjen genoemd. Voor de meesten van ons was hij een Mann ohne Eigenschaften [man zonder karakter, van wie je eigenlijk niets weet]. In de NBG-vertaling [Nederlands Bijbelgenootschap - sinds 2021 Nederlands-Vlaams] van 1951 is 'mannin' een typisch voorbeeld van een hapax (hapax legomenon - woord dat maar eenmalig voorkomt). Een mansfelder (grofgespierde, bazige vrouw) is genoemd naar een zekere condottiere [aanvoerder huursoldaten Italië] in de Dertigjarige Oorlog. Het muziektempo van dat stuk is scherzando (schertsend, dartelend) ma non troppo (maar niet té erg of veel).
 
5. Op de menukaart staat: teriyaki, teppanyaki, sukiyaki en yakitori [Japanse gerechten]. ‘Harrejakkie!’, stond eronder in kinderhandschrift. De muntjak was (in de eVD) een (blaf)hert van de Grote
Soenda-eilanden [2025 omschrijving wat aangepast]. 'Tonisch' betekent onder andere: versterkend, opwekkend. Een bapao is een Javaanse snack. De Rode Gardisten waren jonge, fanatieke aanhangers van Mao in de beginjaren van de Culturele Revolutie in China. De hukou was een zeker sociaal systeem in China. Een maopak is een eenvoudig unisekspak (VD znw./bnw., dus ook: uniseks pak - GB alleen bnw.). Met de Lange Mars wilde men aan het bewind van Tsjang Kai-sjek (1934-1935) ontkomen. De grote roerganger was Mao Zedong (van het rode boekje). Die laatste zorgde ook voor de Grote Sprong Voorwaarts (1958-1960). De demaoïsatie vond in 1976 plaats.
 
6. Jij slaapt in de mansardekamer [zolder - n/s]. De
mare-liberumgedachte [zee is vrij - mare liberum] staat lijnrecht tegenover het mare-clausumbeginsel [ju­ri­disch: be­gin­sel dat een
mo­gend­heid een an­de­re kan ver­bie­den de zee te be­va­ren - mare clausum]. De Vastenavond wordt ook wel mardi gras genoemd. Een marche funèbre is een marcia funebre [dodenmars foe-nee-bruh]. Vergilius was de Mantuaanse zwaan. De Oostzeehouting is de grote marene. Heeft die lange lijs het marfansyndroom [lang, slank, groeistoornis]? Margayvlees [boomkat] eet je, meerdere margauxs drink je. Margaritas ante porcos: paarlen voor de zwijnen [gooien]. De rozenkransmaand oktober is de Mariamaand [2025!], de
rooms-katholieke Mariamaand de meimaand. Hij is lid van het Korps Mariniers [KMarns]. Zouden ons woord 'protocollair' en het Franse 'cérémonie protocolaire' verwant zijn? Vast wel! Het FTP is het file transfer protocol. Het HSDPA is het high-speed downlink packet access. Het HTTP is het hypertext transfer protocol (in internetadressen: http).

 
 
 

0231 Dictee woensdag 20 aug 2014 (1): Oefendictee 772 (deel 1 van 3) √ x

Dictee - dictees [0231]

Oefendictee 772 (deel 1 van 3)

Hierbij dictee 772, eerste 3 alinea's. Zouden geen fouten in mogen zitten, is goed gecontroleerd.

1. Het macigno is een grauwgroen, kalkachtig zandgesteente, in de Alpen en in Italië. Nootmuskaat is de grondstof voor macisolie. Mesdames et messieurs, ik ga u een geheim verklappen. Een madam jeanette [peper] is meestal heel scherp. De maderawijn [2025 ook: madeirawijn] komt van Madeira en is gemaderiseerd [alleen VD]. Een madhhab is een soennitische wetschool. In de madison [koppelkoers wielrennen] zijn zij keien, niet op de kasseien, maar op de baan. Veel Madoerezen hadden een madoeravoet (genoemd naar Madura – in Madras, India). Madre de Dios (Moeder Gods), riep hij vertwijfeld uit. Hij wilde alleen maar maesta's [ge­ze­teld Ma­don­na­beeld met het kind Je­zus op de schoot] beeldhouwen. De toerist pafte maduro [bnw. - van si­ga­ren: don­ker van kleur, zwaar] sigaren in ons Maduro(dam)land. In de Magdalenastichting [vroeger: voor gevallen meisjes] kweekten ze magdalenaperziken [rode]. Die sloeber [stakker] is magnas inter opes inops: arm te midden van grote rijkdommen. Vruchtbaarheidsgodin Cybele wordt ook wel Magna Mater genoemd.
 
2. Magnae spes altera Romae: de tweede grote man in de staat. De Magna Charta is in 1215 van de Engelse koning Jan zonder Land (John Lackland) afgedwongen. Magnieters zijn er wel, magwellers niet. Het magnum-in-parvobeginsel [veel in kort bestek] is meestal niet geschikt voor het reguliere onderwijs. De maieutische methode is de socratische. Een mahout is een kornak en mahonielak is acajoulak. Hij schilderde een makartboeket. God maakte de mens naar Zijn
[GB, Leidraad] beeld. Zij is een wandelende make-updoos. Ondanks zijn mal américain [dysthymie, chro­ni­sche de­pres­sie­ve stem­ming] genoot hij van de filet americain (preparé). Kwam dit te pas of te onpas, à propos of mal-à-propos? Heeft hij haar van haar à propos [apperpo, apprepo] gebracht? Anofelessen zijn malariamuggen. De mal de roi is een klierziekte: scrofulose. Mal [begin zin!] de Naples is syfilis, ook: mal français [Franse of Napolitaanse ziekte]. We dronken allebei twee malbecs [wijn(stok)].
 
3. Malawiërs dokken met kwacha's [MWK], Malediviërs betalen met rufiyaas [MVR], Maleisiërs met ringgits [MYR - Malaysia]. Hij was om door een ringetje te halen [tiré à quatre épingles]: hij droeg een maliënkolder [pantser, ijzeren ringetjes]. Is een mal-jugé nog steeds onherroepelijk? Ja. Mallepraat is gekkenpraat. Malrovekruid gebruikte men tegen hoest. Een Maltezer leeuwtje is een maltezer(hond). Tegenover eutheïsme [God is rechtvaardig en goed] staat dys- , mal- of kakotheïsme [3 x: God is on­recht­vaar­dig en slecht]. Wat is erger: malum in se [van zichzelf slecht] of malum prohibitum [iets dat verboden is]? De malvezij [wijn] kwam uit Griekenland en komt nu [gekookt] uit de Provence. Mamma mia, valt dat even tegen! De Mammoetwet was de Wet op het voortgezet onderwijs . Ze bieden daar een manama- [master na master, master-na-masteropleiding] en banabaopleiding [bachelor] aan. Ik laat me de manchego [Spaanse schapenkaas] niet van het brood eten. Hij droeg een manchester
[bnw. alleen in GB] pak (manchesterpak). Een mandator mandateert een mandataris. Een m.s.c. [mandatum sine clausule, onbeperkte volmacht] kent geen beperking.

 
 
 

0230 Dictee woensdag 13 aug 2014 (3): Oefendictee 771 (deel 3 van 3) √ x

Dictee - dictees [0230]

Oefendictee 771 (deel 3 van 3)

Hierbij de alinea's 8, 9 en 10.

7. Luie wijven gebruiken luiwijvenwater [soort van loog om ko­per­werk mee schoon te ma­ken] en maken luiewijvensoep [in blikjes of pakjes]. Een lulletje rozenwater [sullig, onmannelijk] is een lulletje lampenkatoen  Jan met de korte achternaam zal vaak voor Jan Lul staan en als een janlul overkomen. De lullepijpspeler [doedelzak] ging naar de lullensmid [tandarts]. Zo'n lulleman [kletser] wil de brandweer niet als lullenman [bedienaar van de straalpijp, lul] hebben. Ja, wat wil je, het is nu nog hun lune de miel [wittebroodsweken]. Als men over de duivel spreekt, verschijnt de lupus in fabula [onverwacht dus]. In Portugal heb je de Lusitaanse kerk. Het is daar een waar lustoord, een ware lusthof, een waar Eden, een hof van Eden, een tuin van Eden. Een lustre jasje is van lustregaren gemaakt. De uitdrukking 'pietlut' schrijf je zó. Door een lusus naturae [speling der natuur] heeft ze maar vier vingers. Een lutser is een loser-prutser. Hij hield zich (dood)luthers [(dood)onschuldig] . Een luva was lid van de Luchtmacht Vrouwenafdeling (de Luva). De lutte pour la vie [strijd om het bestaan] verlies je ten slotte.
 
8. Een luxeauto [luxe auto] is lux [bnw.] en luxe [znw.]. Een davylamp of daviaan [vei­lig­heids­lamp voor mijn­wer­kers] is een lux in tenebris
[licht in de duisternis]. Zowel NB (nota bene) als l.w. staan voor 'let wel'. LW is laagwater en LR is lage rivierstand. Een lynxsteen is een belemniet. Lsd is lysergamide dan wel lyserginezuurdi-ethylamide. Je hebt de aardse lynx en lyra en de bovenaardse Lynx en Lyra [Lier] [sterrenbeelden]. Doe jij ook aan m-bankieren [mo­biel ban­kie­ren
(per mo­bie­le te­le­foon]? Met man en macht ging man en maag [iedereen] aan de slag. In het SI-stelsel (Système International d'Unités) staat de m voor meter, de A voor ampère en de M voor wederzijdse inductie. Jeanne d'Arc was de Maagd van Orléans, de maagd Maria is de Heilige Maagd, de Moeder Gods. Hij is Maagd(!). De Maagdenburgse halve bollen zijn door Von Guericke te Maagdenburg uitgevonden. In het Maagdenhuis in Amsterdam wonen nu al lang geen maagden meer.
 
9. De schrijfwijze 'lyddiet' kun je onthouden met DDT. De rij maagden zong de maagdenrei. De pylorus is de maagportier. Wat is het verschil tussen een siderische [omlooptijd maan t.o.v. tweemaal dezelfde ster]] en een synodische maand [tussen 2 volle( )manen]? Zij kreeg een zevendemaands kindje. Menulis en Thot zijn maangoden, Artemis, Diana, Luna en Selene maangodinnen. Een maankind [in zijn
ont­wik­ke­ling ge­stoor­de men­se­lij­ke vrucht - oorzaak zgn. de maan!] is een mola. Het maanfeest is een Chinees oogstfeest bij de laatste vollemaan voor het begin van de winter. Zoek op: evectie [maansvereffening]. Epacta of epacten fungeren als maanwijzer - het aan­tal da­gen dat op de eer­ste ja­nu­a­ri ver­lo­pen is sinds de vo­ri­ge
nieu­we­maan. Elke soldaat draagt de maarschalksstaf in zijn ransel. De boerin had drie maarten [maarte + n = dienstmeisje]: ze moesten helpen bij de maartegerstoogst. Als je doet als de Maas in Bokhoven [niet groeten], ben je niet welkom in de Koningin van de Maas [Rotterdam]. In de Maasgotiek werden wel maaseenden en -hagedissen (mosasaurussen) uitgebeeld. Maat- [volume] of wichtlast [gewicht]?
 
10. Voorbeelden van maatschappijen zijn de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde en de Maatschappij van Diergeneeskunde. Hij is goed in maatslaan, hij kan goed de maat slaan. De maca (uit het Quechua) [plant] zou gunstige gezondheidseffecten hebben. Een machicoulis is een mezekooi [stadsmuur - om pek door naar beneden te gooien]. Espresso met een scheut opgeschuimde melk erdoor is caffè [ee] macchiato [mah-kie-jaa-too]. Lionel Messi is een voetbalmachine. Hij werkt in de auto-industrie. Die pieremachochel [raar kereltje] eet graag macho(e)chels [zekere peren]. De bijtster (vriendin van Luis Alberto Suárez) en tevens bikester was niet bijster slim. 'Het drentenieren hoeft niet per se in Drenthe, maar het drenthelevengevoel krijgen wel', zei de Drentenaar (wiens schaapjes nog maar net op het droge stonden) tegen een Drentse die al jarenlang van het zwitserlevengevoel genoot tussen de ericaceeën
[planten, heidefamilie] in Erica (plaatsje in Drenthe).

 

 
 
 

0229 Dictee woensdag 13 aug 2014 (2): Oefendictee 771 (deel 2 van 3) √ x

Dictee - dictees [0229]

Oefendictee 771 (deel 2 van 3)

Hierbij de alinea's 4, 5 en 6.

4. De cao-onderhandelingen [col­lec­tie­ve ar­beids­over­een­komst] voor de laad- en losbedrijven eindigden in een lose-losesituatie. Die gozer is een geboren loser. De lost generation [ge­bo­ren tus­sen ca. 1960 en 1970] is een van vele lost cases. Een lotdag is een merkeldag
[o.a. Kerst­mis, Nieuw­jaar, Drie­ko­nin­gen]. De Loterijwet van 1905 heet thans Wet op de Kansspelen. In de Lesothaanse mijnbouw worden loties [wassing van erts, etc.] met (ma)loti's betaald. Zo'n lottemaaltje [zeeduivel mv. s] lijkt me wel (iets). Met Lotus wordt de Landelijke Organisatie Tot Uitbeelding van Slachtoffers (ten behoeve van
EHBO-oefeningen - eer­ste hulp bij on­ge­luk­ken) aangeduid. Bij het afscheidnemen kreeg de politieman een lourdespremie [niet in wdb. - internet: wegens laag ziekteverzuim]. In welke eeuw moet ik de Loutere Broeders plaatsen? School van is­la­mi­ti­sche fi­lo­so­fen (10e eeuw). Gezeten in de loveseat [zitmeubel voor 2 mensen dicht bij elkaar] pakte de lovelace [donjuan] haar bij heur [haar] lovehandles [schert­send:
vet­rol­len in de zij­den]. L.P.D.: laus plurima Deo, Gode zij de hoogste lof. Op te zoeken: LSVb [Lan­de­lij­ke Stu­den­ten­vak­bond] en LRT
[Lan­de­lij­k Rechercheteam] . Kun je wel, die lubbert [sul] op zijn tabberd [eigenlijk toga, ook: tabbaard] geven [slaan, berispen]? Luiberts zijn ooievaars.
 
5. Met LS wordt (ook) aangeduid lipoatrophia semicircularis (aandoening van nog onbekende oorzaak waarbij de bovenbenen gaan rimpelen, in de volksmond ook deuk- of ribbeldijen genoemd). Wat regelt de Luchtvaartrampenwet (van 1936)? Dat lijkt duidelijk. Bij COPD-patiënten [chronic obstructive pulmonary disease,
ver­za­mel­naam voor chro­ni­sche bron­chi­tis en long­em­fy­seem
= ro­kers­lon­gen] kan een luchtwegverwijder helpen. Wij moeten nog afscheid nemen [wel: het afscheidnemen]. Van luciehout [weichselhout] maakt men geen lucifer(s)houtjes. Lucite is polymethylmethacrylaat. Het luddisme is anti-industrialisering. Die lucretia [kuise vrouw] kookte heerlijk voor de lucullus [lekkerbek]. Het ludolfiaans getal (pi, π, 3,14...] is ongeveer tweeëntwintig zevende [22/7]. Een luger [uu] is een parabellum [halfautomatisch pistool]. Dat was een vreselijke slip of the tongue [verspreking] van de minister. Combustibel is brandbaar. Naar die Luchtpomp [sterrenbeeld, zuidelijk halfrond] kun je alleen maar kijken.
 
6. Een sloka is een vierregelige strofe in de Oudindische epische poëzie. Een chambrette is een afgeschermd deel van een slaapzaal met een gordijn ervoor. De luidklok beiert. Een luidspreker is een luidsprekend apparaat. De beurshandel is luiduur [slappe handel, hoge prijs]. Tegen die halfdove (half dove) moet je luid spreken. Dat is Luiker- of koeterwaals voor mij. Met maaskalk wordt Luikse kalk bedoeld. In een luilekkerland kun je een luilekker, een lekker lui, leventje leiden. Die luimspieseneigenaar [luim­spie­se + n: slaap­plaats, lo­ge­ment] verdient er goed aan. Zo'n huib [ruwe volksman] is behoorlijk luip [slim, uitgekookt]. Een luipaardman was lid van het geheime
West-Afrikaanse Luipaardgenootschap. Een écoute is een luistergalerij (een gang onder de grond om de werkzaamheden van de vijand te horen). Bij 'luitenant' kwam ik tegen: luitenants-adjudanten,
luitenants-ingenieurs, luitenant-generaals en luitenant-kolonels. Hij wil me erin luizen (ik moet er niet intrappen). Die meisjesogen [tuinplant, luizenbloem] kun je plukken. Deze boeken zijn duidelijk gelumbeckt [boekbinden zonder garen, met lijm].
 
 

0228 Dictee woensdag 13 aug 2014 (1): Oefendicteedictee 771 (deel 1 van 3) √ x

Dictee - dictees [0228]

Oefendictee 771 (deel 1 van 3)

Hierbij dictee 771, eerste 3 alinea's. Zouden geen fouten in mogen zitten, is goed gecontroleerd.

1. Vroeger heeft hij toch ook wel geloenst? Als halfaap heeft 'lori' geen nevenvorm, als papegaai wel (loeri). Een schip: te loever(t) [aan de loefzijde = windkant]! Hij is gered, godlof (ook: God lof, goddank)! Lofiweergave [low] geeft nu eenmaal geen hifikwaliteit [high fidelity]. De lofzang van Maria is het Magnificat. De decadische of briggse logaritme (log) van 100 is 2, de natuurlijke of neperiaanse logaritme (ln) van
e-kwadraat is 2 [e = 2,71828...]. Met een logatoom ['woord' zonder betekenis] bepaal je de verstaanbaarheid in zalen of verbindingen. Ze zochten voor de groep meerdere logiezen [enk. logies]. Een computertaal voor basisonderwijs is bijv. Logo. Leerovereenkomsten zijn l.o.k.'s. Klasse, ze hebben er nog een couleur locale [lokale sfeer] aan gegeven ook! Voor die film is nu de juiste locatie gelokaliseerd. De lokalo's [po­li­ti­cus van een lo­ka­le po­li­tie­ke par­tij] maken nu de dienst uit. De Dravidiërs, Nuba's en Middellandse Zeevolken zijn lokharig. We vliegen met een lowcoster [bud­get­lucht­vaart­maat­schap­pij].

2. Wie Lokono spreekt, spreekt Arowaks. Waarom gaf Jan Wolkers zijn boek niet de titel Lokum [= Turks fruit]? Lolly's zijn geen echt alternatief voor een lollipopparty [erotisch feest]. Laughing out loud, dat is pas echte sms-lol. De lombarde is een eenvoudige, niet-gebroken sierletter in middeleeuwse handschriften, uit de tijd voor het gotisch schrift. Veel Lombokkers genieten regelmatig van lombokkers [soort van aardnootje]. In 1998 zijn de lomscholen [leer- en opvoedingsmoeilijkheden] met de mlk-scholen [moeilijk lerende kinderen] samengevoegd tot het speciaal basisonderwijs (sbao). Edward VII van Engeland was l'oncle de l'Europe [oom van heel Europa, vanwege de vele familiebetrekkingen]. Longo sed proximus intervallo: de volgende, maar op grote afstand. Is de long-tbc nu definitief uitgeroeid? Waarschijnlijk nooit helemaal. Geellood is loodcyaanamide. Loodhoudende benzine bevat tetra-ethyllood als antiklopmiddel, zoals je weet. Let op: dat is dus geen lood-IV-acetaat of loodtetra-acetaat.

3. Het voormalig koninklijk paleis bij Apeldoorn is Het Loo. Een palmyra is een lontarpalm. Hij staat bij ons op de payroll. Er zijn zorgen over de loon-en-prijsspiraal (loon-prijsspiraal). Een loopveer is een slinky
[stuk speelgoed: kan (van) de trap aflopen], kinhin is loopmeditatie en een looppapegaai is een kakapo. Dat gebruik is teloorgegaan, te loor. Een touwloos want is onbestaanbaar, een touw loos geven [= vieren] niet. Hij was brode- en traneloos. Een klessebes lijdt aan loquomanie [praatzucht]. Loran is long range navigation (langeafstandsnavigatie). Laat je niet beetnemen door die lorejas [schelm, deugniet]. Londen heeft zijn eigen lord mayor [burgemeester]. Is dat nu een lorgnon [monocle, oog­glas met een hand­vat voor één oog] of een lorgnet [knijpbril: ou­der­wet­se bril met een ve­ren­de brug die op de neus
vast­knijpt]? Larikszwammen zitten op lorkenbomen. De lorrenboer was een lorrenbaal [armoedzaaier], maar hij voelde zich verre van een lorrenbos [lapzwans, nietsnut]. Zijn broer heeft geen cent te makken. Wie hanteerden het bekende adagium 'los van Rome' (los von Rom) [leus van de Oos­ten­rijk­se na­ti­o­na­lis­ten in het be­gin van de twin­tig­ste eeuw, we­gens de an­ti-Duit­se hou­ding van de ka­tho­lie­ke
gees­te­lijk­heid]? Welke marktbezoeker maakt me los [koopt m'n laatste artikelen]?