Dictee – dictees [2615]
Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com
Oefendictee OUD 357, geheel herzien naar situatie 2022
Dictee van de dag (500)
1.
Onderscheidenlijk staat voor
respectievelijk. Dat onderzetten van polders in Zeeuws-Vlaanderen,
daar moesten we nu maar eens een streep onder zetten. Laten we liever
bij andere kwesties onze schouders eronder zetten. Een
one-issuepartij [one issue] kan het best
oneliners gebruiken. Oneirologie is
droomuitlegkunde. De onenightstand was één grote oneman- en
onewomanshow. De martelgang was één grote oneirodynie
[nachtmerrie –
geen daghit]. Past de burgerlijke
gemeente ook nu weer een oneraverzwaring [lasten]
toe? Floxen zijn vlambloemen of herfstseringen. De one- en twostep
zijn dansen (maar
de 2 step een muziekstijl). Iets
illusoirs [denkbeeldig]
is nog niet onoorbaar [onfatsoen(de)lijk].
De kreet 'ons kent ons' ligt aan de basis van ons-kent-onscircuitjes.
'Tiktak' en 'koekoek' zijn onomatopeeën [klanknabootsers].
Een onomasticon (naamboek)
is een lijst van persoonsnamen. Het verfoeide wallingantisme
[verfransing van
België; autonoom Wallonië]
is
on-Groot-Nederlands. Het is ontiegelijk
[e
verplicht] dom (reuzedom)
om ontactisch te opereren.
2.
Een voorbeeld van een onlineservice [online
service]
is, dat bij een online woordenlijst [onlinewoordenlijst]
een onlinehandleiding [online
handleiding]
behoort. Ongebreideld onetouchvoetbal is zinnenstrelend.
Een ongle-bleu is een cultuursnob. Die ongelovige thomas, die
onnozelaar, wilde er niet aan dat onnozele-kinderendag ook een
aanduiding is van Onnozele-Kinderen. Het ontraden plan is
ontegenzeg(ge)lijk
ontzag(ge)lijk
[GB, ook]
interessant, maar het werd onverbiddelijk van tafel geveegd. De
papieren konden onverrichter zake in de prullenbak. Wat moet ik in
vredesnaam met onzevrouwemelkkruid [longkruid],
het (onze)lieveheersbeestje
[kapoentje,
lievevrouwebeestje, pi(e)mpampoentje,
engeltje, piepauw] en
onzelievevrouwemantel [niet
meer in VD; vrouwenmantel = roosachtige plant]?
In de Onze-Lieve-Vrouwekerk werd
Onze-Lieve-Vrouwe-Tenhemelopneming
gevierd en het Onzevader [naam
gebed] voor Onze-Lieve-Heer
gebeden. Als je over de onyxis [dwangnagel,
nij(d)nagel]
heen keek, zag je de onyxen steen in haar ring. Iets dat
onwelvoeglijk (zonder
'ge')
is, is meestal ook onwelgevallig (met
'ge').
3. De winkelier ontwaarde de ontwaarde cadeaucheque, die hij eerder zelf ontwaardde. Oöcyt (vrouwelijke gametocyt) en oögamie (geslachtelijke voortplanting) zijn van nature Griekse woorden. In een oorlogswinter realiseer je je dat het oorlogszuchtige en oorlogvoerende (belligerente) landen zijn, die oorlog voeren. Je hoeft niet in Oostinje te wonen om Oost-Indisch doof te zijn! De Oost-Goten kon je vinden tot aan de rivier de Don. Hij was een oorkondekenner pur sang. Ik ben alweer aan het werk. Hoe zat dat ook alweer? Eskimoteren is bij het wildwatervaren omslaan en met kano en al weer terugdraaien. Is de deur opendoen een vorm van opendeurpolitiek [open deur]? Ook bij een opéra comique heb je een operaorkest nodig. Hij kon de trap niet meer op lopen, omdat hij een ziekte had opgelopen. Zijn informele opkontje was een enorme stimulans voor mij. Hij stond in zijn blote kont, daar moest ik wel kond van doen.
4. Bij het opkomen kon ze er niet op komen: gaat de zon in het westen of in het oosten opkomen? Een ophicleïde is een koperen blaasinstrument, het eufonium is dat ook. De ophanden zijnde kampioenen werden op handen gedragen. De brief werd naar Lutjebroek opgestuurd, het schip werd de oceaan op gestuurd. Sodemieter toch op met je sodomie [mens en dier]! Je kunt erop staan dat je het terugkrijgt. Opgestaan, plaats vergaan! Het opgestoken onweer verduisterde haar opgestoken haar. Je kunt er donder op zeggen, dat hij zijn krant gaat opzeggen. De kinderen moesten de tafel van drie opzeggen. Dat is niet een opzichzelfstaand feit. 'Delfts orakel' is een epitheton van Hugo de Groot, maar die kon zich niet meten met het pythisch orakel (denk ook aan de Pythische Spelen), het orakel van Delphi. De Loevesteinse factie was een staatsgezinde partij; die stond tegenover de orangisten.
5.
De or's van beide bedrijven waren het eens. De oranje-blanje-bleue
prinsenvlag was de vlag in de kleuren van de Prins van Oranje. Het
Oranje-elftal maakt er geen gebruik van. Orchitis [teelbalontsteking]
kun je niet met orchissen [standelkruid]
behandelen. Een wereldgeestelijke is een seculier, een
ordegeestelijke dient in een klooster. Bestaat er een organismeleer?
Verwar vooral niet de
Oriënt-Express
en de Trans-Europa-expres.
De orfische mysteriën gaan over
Orpheus. Oreïd is kunstgoud. Een
orleaniste was een aanhangster van het vorstenhuis van Orléans in
Frankrijk tijdens de restauratie. Hoe hou je osteoblasten [vormen
nieuw beenweefsel] en -clasten
[breken
beenweefsel af] uit elkaar (al
maken die geen ruzie)?
6.
Ze aten ossobuco [Italiaans
gerecht]. Een oryx is een
paardantilope. Ornithose (ornithosis)
is de papegaaienziekte. De orpheusgrasmus
is een zangvogel uit de familie van zangers uit de Oude Wereld. De
ornithologe was niet op zoek naar orka's, die de orkaan overleefd
hebben. De orthodox-joodse groep bediende zich van het
Joods-Nederlands. De ot-en-sienkleding herinnerde me eraan dat ik op
zolder nog een origineel Ot en Sienboekje had liggen.
Ottelenojeheine, wat een kanjer! Geef nog maar een pul oud bruin. Hij
had een otorragie, een oorbloeding.
De oud-ambtenaar beschreef in het Oudantwerps oudbakken
oud-Antwerpse gebruiksvoorwerpen. Ouden van dagen bezigen soms een
onnavolgbare
ouden-van-dagenbrabbeltaaltje. Al regent het oude
wijven (met
klompen), we blijven
oudewijvenkoek [snijkoek
met anijs, ook: oud wijf] eten.
Wat oudpapierophalers doen, is oud papier ophalen.
7.
Wat oud-Keltisch is, is geen taal, wat Oudkeltisch is, is dat wel.
Een oud-raad was een gewezen lid van de Raad van Indië. Was hij nu
oudkatholiek of vrij-katholiek? Een ouistiti is een penseelaapje. In
het (de)
Oval Office stond het ovale tafeltje. De president tekende er eerst
één, later meerdere ovalen op. De onderscheiding werd hem
outre-tombe (postuum)
toegekend. Die redeneertrant out of the blue [plotseling,
onverwacht] is behoorlijk out of
the box [buiten de
geijkte denkkaders]. Wedden om 20
ouguiya [Mauritanië
– MRU],
dat die truc met het ouijabord volkomen gefaket [doen
alsof] is? Oxim wordt tegen
gifgas gebruikt. Zuur, maar de golden goal was een owngoal. Hij
overrulede mijn bestelling en nam toch een over-'t-ij-kijkertje. Hij
was overnight [zomaar
ineens] de brug overgereden en
had bijna een fietser overreden. Is het begrip 'Overrijns' hetzelfde
voor de Neder- en de Boven-Rijn? Ovistes [aanhangster
ovisme: menselijke vrucht is al
in miniatuurvorm aanwezig in de eicel]
worden tegenwoordig naar de overzeese gebiedsdelen verbannen.
8. Houdt de paardenbloemregel in dat je vruchtbare paardenvijgen met paard-en-kar [paard-en-wagen] moet vervoeren en dat je het verschuldigde bedrag in pa'anga's in Tonga [TOP] moet betalen? Op de Paasheuvel werd niet, op een paasheuvel wordt wel een paasvuur ontstoken. Op Paaseiland vind je de moais, tot negen en een halve (negenenhalve) meter hoge beelden. Dementerenden worden soms opgeborgen in paazen [psychiatrische afdeling algemeen ziekenhuis]. We hebben gisteren gepaintballd. Een pailow [paaj-loo] is een monumentale Chinese stenen toegangspoort. De een droeg een paillettenpakje en de ander een paille [strogeel] japon, maar samen dronken ze paillet (blekerd, clairet, rode wijn – clairette = witte wijn). Het was een echte pageturner [spannend boek]: bij het pagina-einde diende zich het paellamysterie aan. Als olifanten, nijlpaarden en rinocerossen niet pachyderm [dikhuidig] zijn, weet ik het ook niet meer. Ben je dat overigens ook, als je figuurlijk een dikke huid hebt? Padoek is hout uit West-Afrika. Een paddock [het publiek mag daar bij de paarden] vind je bij een renbaan.
9. Padisjah is de titel van de sultan van het Ottomaanse Rijk. Padding is schoudervulling. Wat moet een pabostudent nou met een packagedeal [samenhangende zaken inenen geregeld] over onder meer een paddennest? Pacotille [eigen goederen] mocht de kapitein vrachtvrij meenemen. De term 'painted veil' [gekleurde, bonte sluier] danken we aan Somerset Maugham. Is 'pais en vree' versteend of mag je ook peis (GB) schrijven? RL: nee. Geef dat drankorgel nog maar een paitje [jenever], of wil hij pale ale [lichte ale (Engelse biersoort)]? 'Pajottenland' komt niet van 'pajot' [soldaat], maar van 'paille' [= stro]. Pakfong is nieuwzilver, pakoelie is geelharthout. De dief nam pakweg(!) de halve winkel mee. De paksoibereiding [Chinese bladgroente] was haar pakkie-an, net als het berijden van het paard. De truck vervoerde pallets met schilderspaletten. Een palissadeheuvel is een grafheuvel. Omschrijf preciezerig het verschil tussen palilalie en echolalie. [Dat is er niet; herhaling van de eigen woorden]. De Palestijnen speelden palestrijnse muziek (genoemd naar Da Palestrina). Men droeg de paladijn [o.a. paleiswacht Karel de Grote] in een palankijn [draagstoel] ter palaestra [sportveld].
10. Het Pali is een heilige taal bij de boeddhisten in Zuidoost-Azië. Hij droeg een houten paletotje [korte overjas, houten paletot = doodskist] op weg naar het houtenjassenpark [begraafplaats]. Ik bewonder de palladiaanse [Palladio 1508-1580] bouwstijl. Dokter, niet alle lichaamsdelen zijn vrij palpabel [tastbaar]! Een panettone is een Italiaans kerstbrood. In het Panamakanaal kun je beter een panama [hoed] dragen. Het panarabisme [één groot rijk met alle Arabieren] is pan-Arabisch. Omschrijf in je eigen woorden het verschil tussen een panache [o.a. bravoure], een panaché [mixdrankje] en een panacee [wondermiddel tegen alle kwalen]. Is een palma-christi niet gewoon een palm [antwoord: wonderboom, ook wel: muggenorchis]? De panghoeloe is de moskeedirecteur. En wat is een palimpsest? Antwoord: stuk papyrus of perkament dat na het afkrabben of onzichtbaar maken van het oorspronkelijk geschrevene opnieuw beschreven is.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten