Dictee – dictees [3374]
Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com
Oefendictee maart 2019 (2), geheel herzien naar situatie 2023
Dictee van de dag (1012)
Oefendictee maart 2019 (2)
1. De sekte hare krisjna is door swami [godsdienstonderwijzer bij de hindoes (ook als aanspreekvorm)] Prabhupada gesticht. Een sannyasin of rajneeshie is overigens een volgeling van Bhagwan Shree Rajneesh [verkort: Bhagwan – van de Bhagwan(beweging)]. Zijn volgelingen heten ook oranjehemden en dragen een mala: halsketting met het portret van Bhagwan Shree Rajneesh. Een harpij is een feeks, maar ook een grote vogel uit de familie Harpia harpyja [arenden]. Met een hash(code) kan men het woord 'hashtag' – stel dat dit je wachtwoord is – 'in bitjes hakken' [allemaal: èh]. Hasj is gewoon hasjiesj [allemaal: ah]. En eten doen we vaak met hashi [mv. Japanse eetstokjes – ah]. Kent Nederland havenloze steden? Logisch: headbangen is het hoofd heftig op en neer bewegen bij rockmuziek. Zij is heaoleerlinge. Bij de tweede heat [afzonderlijke race, bv. bij roeien] was het al heel wat warmer dan bij de eerste.
2. Een hemdbloes of hemdblouse is een chemisier. De heffe des volks, is dat de upper ten, de elite, zijn dat de hogere kringen, de gens du monde, is dat de society, de haute volée, de highlife, de high society of de beau monde? Nee, juist het gepeupel! Eremiet (heremiet, kluizenaar) is het antoniem van cenobiet (kloosterling). Een hermafrodiet is een [cijfers] 2-slachtig wezen. Een hoekerker is geen kerker. Als ze de hort op zijn, zijn ze de hort opgegaan. 'Hortsik' roep je tegen een paard, 'hort sik' tegen een geit. Raar. Een geit is trouwens een armeluiskoe en geraakt is 'geït'(!). Met de zieke man (2019) (van Europa) wordt het Ottomaanse Rijk bedoeld. Zij heeft vijf zijtjes papier volgekalkt. Hij is zo goed als doof. Een zomerklimop is een tante mientje (2019). Een handpauk is een handtrom. Een hand-out krijg je bij een lezing.
3. Gezocht op Erasmus: Erasmus was een kosmopolitische geest; nooit heeft Erasmus naar een huwelijk getaald, Aethiopem dealbare = de moriaan wassen, een arend vangt geen vliegen, Bijbels humanisme, canis in praesepi [een hond in de ruif]: een dwarskop die anderen het gebruik van iets wil beletten uit louter boosaardigheid, civilité (lettertype uit de zestiende eeuw dat het zgn. gotische cursieve schrift weergeeft), de alieno liberalis = vrijgevig met het goed van een ander, riemen snijden van andermans leer, de fumo ad flammam = van de regen in de drup, dulce bellum inexpertis = de oorlog schijnt plezierig aan wie er geen ervaring mee heeft, elephantum ex musca facere = van een mug een olifant maken, Erasmusprijs [cultureel, sociaal of sociaalwetenschappelijk terrein], graculus inter musas [kraai onder de muzen], haereticus in grammatica = ketter in de spraakkunst, intelligenti pauca = een goed verstaander heeft maar een half woord nodig, laus stultitiae = lof der zotheid [boek: Laus Stultitiae = Lof der zotheid], lumen mundi (grote geest = Erasmus), post bellum auxilium = mosterd na de maaltijd en de res publica litteraria = de republiek der letteren, de république des lettres.
4.
BELANGRIJK! Met *and* [ster!]
krijg je ontiegelijk veel te zien: lemma 'aanbranden',
voorbeeldzin aanbelang ... zelfstandig naamwoord en sub lemma:
2BE – zelfstandig naamwoord – historisch commerciële
tv-zender in Vlaanderen, ook lemma do's-and-don'ts. Met
'and' [apostrof!]
krijg je alleen losse woorden and –
let op: geen lemma's, wel sub lemma en voorbeeldzinnen. Het lijkt
erop dat je ook
do's-and-don'ts krijgt, maar dat is niet zo, dat
komt omdat daar sub lemma ook do's and
don'ts [met and
los!] in voorkomt! Met *kat*
krijg je veel (ook:
anglokatholicisme
en afkatten), met 'kat' krijg je
alleen de losse woorden kat in
voorbeeldzinnen en sub lemma; daar wel lemma 'katten', maar
daarbinnen komt kat voor! Let op: met
'out' niet lemma 'out of the blue' [wel:
lemma ww. outen met woordvorm (ik)
out], wel voorbeeldzin met 'out
of the blue' en sub lemma fifo (first
in, first
out).
5.
Hij zweedt de huiden: bereidt ze voor op
ontharing. In 'spot' zit een s'je en een
t'tje. Ze was nymphe
du pavé [straathoer]
en in opleiding bij de naaischool(!).
Een nabal is een nors man, geen afterdanceparty
(afterdanspartij)(!). Een
kodkod
is een nachtkat. Hij heeft een goed nachtzien. Een nerdy
[wereldvreemd]
nerd [blijft
sociaal achter] nerdt [monomaan
bezig zijn].
Na correctie schreef hij de tekst uit het kladschrift in net schrift
over in het netschrift. Als je 'hersenmassa of hersenvolume' wilt
schrijven, is hersenmassa of -volume' een prima oplossing,
'hersenmassa/hersenvolume' ook, maar 'hersenmassa/-volume'
aanzienlijk minder gewenst en 'hersenmassa/volume'
zelfs fout. Bij het klooster liep een nongans [brandgans].
Een oloysiketi is een halsketting (en
oloroso een zekere sherry). Ik hechtte aan het pluche, maar
ben inmiddels helemaal ontpluchet.
6.
Onteriken zijn vuilakken, vuiliken, viezeriken. Opus caementicium
is Romeins beton. In één (een) coup
d'oeil ontmaskerde hij de
trompe-l'oeil. Met dit oudhollands wordt
oud-Hollands papier bedoeld, maar hoe schrijf je dat in het
Oudhollands? De kou en de kauw zijn uit de lucht. Met een kanon op
een mug schieten is zoiets als met een scudraket op Temmincks
strandloper schieten. Als je obees wilt worden, moet je
pantagrueleske [overdadig]
maaltijden nuttigen. Spreek uit: papaverklaring [belofte
om tijd met de kinderen door te brengen niet: papavers reinigen]!
Zij is uit haar panty [dak]
gegaan. De bosnegers dragen pantjes (lendendoeken).
In papaja zit papaïne. Papegaaien zijn Psittacidae.
Een bekende film van S. Eisenstein is Pantserkruiser Potemkin.
Pantotheenzuur is een verbinding van pantoëzuur
en 3-aminopropaanzuur, waarvan het rechtsdraaiende enantiomeer
(vitamine B5,
GB: B5 – 2020 VD ook: B5) in de
natuur voorkomt.
7. Een hvd is een holographic versatile disc. Ik zal je graag rondleiden in mijn hòfi [tuin]. Ook een ib'er [intern begeleider] moet ib [inkomstenbelasting] betalen. Hij is goed rooms: houdt van veel room in de koffie. De instore reclame kan heel belangrijk zijn. Ik voel me nog jonk. Het jump-inproject mikt op een gezonde levensstijl. Een jump-off is een parachutesprong. Cassiuspurper is goudpurper, purper van Cassius of goudkalk. Een dronkenman is een dronken man (of vrouw; de termen dronkenlui en dronkenlieden passen dan wellicht beter ...). Omdat hij bij het kirren (met een kluitje in het riet sturen) de boot was in gegaan [figuurlijk], kreeg hij een kir-royaltraktatie. Birren? Nee joh, dat komt van 'broek in reet', het bekende broek-in-reetbegrip, een wedgie dus. Mooi in het Papiaments/o is kiut [GB, bnw., vergelijk het maar met cute en cutie]. Klapchi is vuurwerk, denk ik. Met klaroengeschal werd aangekondigd dat de klarunoogst [GB, groente] voltooid was. Een klodde van een meid is zedeloos. Dat was klote van de bok! Koffen en smakken [schepen!] zijn waterbakken [kunnen veel doorstaan]. In ibericoham proef je eikels en gras.
8. Die klezmorim spelen klezmer, traditionele Joodse muziek. Kluizenaars of heremieten kluizen in een kluis, hun bezittingen incluis. De koekenbakker bakte koekebrood. Krijg de kolere [koleire], krijg de klere. Kom op, komaan, we gaan ertegenaan! Een komodovaranenbeet kan dodelijk zijn, in de muziek is comodo spelen: op zijn gemak. Na het ongeluk met de compressor waren er veel kompressen nodig. Die koptische kopten kennen geen Koptisch meer. Hij heeft altijd een koran op zak. Een koredor is een gang, lange smalle ruimte, zeg maar: corridor. Hij miste de kop-van-jut volledig en was de kop van Jut van zijn team. Het politiekordon legde een cordon sanitaire [geen e uitspreken]. Ik was in BE: van het kortverhaal [NL: kort verhaal] werd een kortfilm [NL: korte film] gemaakt. De kostumering voor het cosplay [kostuumspel] werd door een costumière verzorgd, in overeenstemming met de costumen van Brabant [geschreven gewoonterecht].
Geen opmerkingen:
Een reactie posten