3377 Dictee zondag 30-07-2023 (1) – dictee Dictee van de dag (1015) √

Dictee – dictees [3377]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee april 2019 (1), geheel herzien naar situatie 2023

Dictee van de dag (1015)

Oefendictee april 2019 (1)

1. Zijn writer's blockprobleem(!) liep uit de hand. Hij vluchtte op een oma's-fiets. De transcendente meditatie wordt aangegeven met tm[zonder punt!]. Geloof me maar: Rijnwater is geen rein water. De afkorting a.u.s. staat voor actum ut supra: gedaan (verhandeld) als boven. Een zeker nekletsel (zweepslag) heet whiplash (mv.: -es). Wist je echt dat surf-and-turf een gerecht is (met zeevruchten en rood vlees)? Mijn buurjongen zit op een manabaopleiding (master na bachelor, de master-na-bacheloropleiding). Een manxkat is een Manxe kat. Het 'mate' [ee] [scheidsrechter onderbreekt partij] bij die judopartij was niet meer nodig, de make [ee] [nederlaag] was al een feit. Brooche mag dan wel mazzel zijn, de staande uitdrukking is 'mazzel en broge' [tot ziens en geluk, goede zaken!]. Op de SR-menukaart stonden onder andere moksaleisi en moksimeti [gerechten]. Is dat underdresste kleding of is die overdressed? Hij verwenste me naar Tanganyika.

2. Telomerase is een eeuwigejeugdenzym. Toedeloe, toedeledokie, nou, tot ziens dan, hè. Okido, okidoki, nou, tot befs [bellen, e-mailen, faxen, sms’en – het ww. beffen heeft ook nog twee andere betekenissen ...] dan maar. In 1 en 2 Korintiërs komt het woord 'Korinthisch' waarschijnlijk niet voor. Hij werd de laan uitgestuurd. De Vadsige Koningen, dat zijn les rois fainéants [nietsdoend dus]. Zij is verslaafd aan wordfeuten [uitspraak: E: word + NL: feuten] of wordfeuden [uitspraak: E: word + E: fjoeden]. Een jappie is een jonge, ambitieuze professional: een yup(pie) dus (young urban professional). Een absidiool is een kleine apsis [nis of uitbouw kerkkoor]. Het
aed-apparaat [automatische externe defibrillator, hartstarter] werd in AED [VAE's dirham – Verenigde Arabische Emiraten] betaald. Een alcarraza is een stenen kruik. In het woord 'zweet' zitten een z'je, een w'tje, een t'tje en twee e'tjes. COPD = chronic obstructive pulmonary disease [rokerslongen]. DNA = deoxyribonucleic acid. Met galimatias wordt coq-à-l'âne bedoeld (wartaal, nonsens, gerabbel, gekal, hallucinatie, gebazel, gedaas, ab(r)acadabra). Allebei goed: ontegenzeg(ge)lijk. Maar: gezeglijk en ongezeglijk.

3. Zij gaat meestal in glunge [glamourus ogende modecombinaties] gekleed. Toen we de haven inroeiden, moesten we tegen de stroom in roeien (adverso flumine niti, vergeefse moeite doen). Heerlijk, die radicchio, die rode sla. Hij is in het land van de rijzende zon geboren. De boerenwerkman droeg een schab(be) [blauwe kiel]. Mijn ouders gaan scheên [scheiden]. De boeboelaas [SR: boeman] verdreef de biná's [hier: hert, niet: wijn] met een bodhrán [bau-rahn, Ierse handtrommel]. Vervolgens aten ze buní, tonijn. De godsstad is de stad Gods, Jeruzalem. Dordt: katholicisme en protestantisme [Hoe dichter bij Dordt, ...]. De Niobe [eig.: dochter van Tantalus – al haar kinderen werden door de goden gedood] der natiën is Rome [urbs aeterna, Roma aeterna, het eeuwige Rome], de Eeuwige stad, de Stad der Zeven Heuvelen. [Een niobe is een van smart versteende moeder.]. Sommigen zeggen: jacana [kaa], anderen: jaçana [saa, verschillende uitspraak dus]. Hoeveel kyat [tsjaht – munt van Myanmar – MMK] ben je kwijt bij zo'n motyo [moh-tsjoo – SR: prostituee]? En wat kost een gadotyo [g van goal: gaa-doh-tsjoo – let 3 x op uitspraak! – godsvogeltje]. Doe dat ook bij: lamyai [lahm-jaaj] = longan = een soort lychee [ee/ie]. Parcimonie (c, cent – uitspraak s) is zuinigheid en parsimonie (s, simpel) is eenvoud.

4. De Heilooër (Heilooënaar) en de Heiloose bepleitten bij Heiloos burgemeester om niet de heilloze weg te bewandelen om een bouwvergunning voor een Heiloos huis in deze hei(de)loze streek te weigeren. Quatten is met een quad rijden (GB ook: quadden – VD 2023 ook!), squatten is squats maken (fitness). Venlo's burgemeester liet een Venloos huis onbewoond verklaren. B en W hebben van een copieus dinertje genoten. Het college van B en W heeft lekker gegeten. Burgemeester en schepenen namen het er goed van: ze burgemeesterden [een royaal leven leiden] vrij regelmatig. En soms namen ze een besluit, dat beter galgt dan burgemeestert. Het moet galgen of burgemeesteren: het is erop of eronder. Hij is zo'n flandrien [Vlaamse wielrenner] van: erop en erover. Onderdak vinden, bieden, hebben. Met *gedoe*: gedoen, gedoente (boerenbedrijf), seksgedoe, circus(vertoning), commiezerij, hij heeft gedoelpunt(!), dyugudyugu [gedoe, drukte, ophef], de herejee [het gedoe], janklaassen [potsenmaker], poppenkastvertoning, kokenage [kokerij, ook: gedoe], larie [apekool], spionagedoeleinden, poppenkast(erij), veel vijven en zessen, met veel vieren en vijven, rimram [rompslomp] en zottekesspel [dwaas, zinloos gedoe].

5. Ze gingen op de tropen jagen in Siberië. Eerst Driekoningen, dan koppermaandag (verzworen – ook: verzworen – maandag) en dan blikkendinsdag. Denk ook aan Dolle Dinsdag en de derde dinsdag van september [Prinsjesdag]. Met Pinksteren hebben we eerste pinksterdag, tweede pinksterdag en pinksterdinsdag. De NTU [Nederlandse Taalunie] meldt: originees is (hilarisch) van Chinese makelij. Dat weten we ook weer ... Gebruik ze maar niet, de bastaardvloeken van VD: bijlo (bilo), corpo di bacco (goeie hemel), deksels, doemetoch, donderdag (vooruit, voor den donderdag), (goeie) genadigheid, gadverdamme (gatverdamme), godbewaarme (God beware me, God beware, God bewaar me – di meloria, Deus avertat), goddomme (goddome, gedomme, gedome, gedomie), goddorie (gedorie), godmiljaar, godsamme (gosamme, godsammekrakepitte), gommenikke (gossie, gompie), gos (gossie), gossiemijne, griet (wel grote griet), grote griezel, grut nog an toe, Here (krachtwoord ook: Heer).

6. Ook nog: wel heden [van: Here] mijn tijd, herejee, wel hier en ginder, jandomme (janstramme, janverstramme), jeminee (jeminie, jemenie, jemie, tjeminee, tjeempie), jezusmina, (wel) alle joden, miljaar, miljaardedju, nondeju (nondedju), parbleu (drommels), potdomme, potdorie (potdosie), potje-met-blommen, potver (godver),
sacre-nom-de-Dieu (verkorting: sacredieu), sansodemelatafel, seldrement (drommels), snotver, sodeju, sodemakreel, verdekke, verdikkeme (verdikke, verdikkie), verdju (verdomme, verdraaid) en (god)verdomme. Ook nog gevonden: jesses, jakkes (jak, jakkie), allejezus, in godsherejezusnaam (in godsnaam, in hemelsnaam), jezus (jezus-maria-jozef), jezus christus, in jezusnaam, ajakkes (ajakkie, ajasses), arrejakkes, jasses marante, jee (jees, jeetje), jemig, sjemig (jemig de pemig) en mozes kriebel. Weeg je woorden altijd op een goudschaaltje!

7. Hij was bloedje-enthousiast. Een bijlander, een platboomd vaartuig wordt, zoals je weet, getuigd als een snauw [schip] ... Blijf maar herhalen: COPD = chronic obstructive pulmonary disease [rokerslongen]. Een googol [goo-gohl] (de, m.) is tien tot de honderdste, een een met honderd nullen. Een googolplex (de, m/v) is een een met een googol aan nullen erachter. Hij heeft me honend beledigd, geschokkeerd [vgl. shockeren, choqueren]. Hij spreekt Serenan (Sranan(g)[tongo]). Een serir is een grindwoestijn. In plaats van de siliconenborst kreeg de baby een silicone [van silicon(e) gemaakte] fopspeen. Een sitcom is een situation comedy. Vaak is een slagveld een waar slachtveld. De naam van zo'n grote houten hamer is: slaraak. Ik liet het grootslemto(e)rnooi, het grandslamto(e)rnooi, schieten voor het meeslepende grand-prixgebeuren. Je bent een tuttebel, een slettenbak. Die dieren zijn slibbewoners, sprak hij, en daarna volgde die slippartij. Rij met slicks niet in het slik!

8. Wil jij die tomaat even slijzen [in plakken snijden, van: to slice]? De slobeend vloog op. Ik verheug me op zijn bigsmilereactie. Op red snappers, rode snappers [baarsachtige], wordt veel gevist. Hap en snap [te hooi en te gras, op ongeregelde tijden] namen ze de benen. Hij had nogal gesnibd [snauwen] en gekijfd [ruziën]. Je weet dat zeaxanthien [ook: -ine] in mais [BE: maïs] voorkomt? Een (onbegrijpelijk) dimmetje [dictee-ineenflansmethode]: de bemanning van de snek [Vikingschip] frequenteerde de snèk [Antillen: eettentje langs de weg]. Een spies (spiets) kwam ik tegen bij: de berelekkere berenklauw, een groentebrochette, döner kebab, het middeleeuwse wapen hellebaard, een lans (piek, renspeer), pincho (tapa op een stukje brood), een rozenkrans: benige, knobbelige, ringvormige verdikking tussen spies en rozenstok (bij herten), een speer (lans, spies), spieshout (schacht van een spies), vleeslolly (ook wel naam voor een je-weet-wel) en werpwapen.