Dictee – dictees [3356]
Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com
Oefendictee okt 2018 (1), geheel herzien naar situatie 2023
Dictee van de dag (998)
Oefendictee okt 2018 (1)
1. Met Kanakenjager wordt bedoeld: 1) handelaar die voor de suikerplantages in Queensland (Australië) slaven haalde van de Polynesische eilanden, 2) schip dat werd gebruikt voor het halen van slaven van de Polynesische eilanden. Kanak en Kanaken wordt ook wel in verband gebracht met bewoners van de Hawaï-eilanden. In een madhhab (soennitische wetschool) moeten ze niets hebben van motyo's [prostituees] en mojito's [zekere cocktail]. Kijk wel de uitspraak van deze zin even na ... Ik ben verzot op latte [uh] macchiato's, ook wel lattes [latte’s ee] genoemd. Ook Madame [VD] de Pompadour droeg vaak pompadoeren kleding. De santeria is een syncretische religie in delen van Zuid-Amerika, m.n. Cuba, gebaseerd op identificatie van de rooms-katholieke heiligen met de Afrikaanse goden en geesten (orisha's) van de Yorùba, ontstaan ten tijde van de slavernij. Hoe loopt die safesexcampagne?
2.
En die sekscapades en die sexcuses dan? De timmerman vertrapte het
snavelhauwtje [plant]. Voor mij geen
Chinese maaltijd zonder tyapar [uitspraak!
– taugé]. Dat wist je: WAG
staat ook voor wives
[echtgenote]
and girlfriends
[Eng. wife =
vrouw, wive = echtgenoot]. Twee weten meer dan een, met name
een janweetal en een
lijsje-weetal. Wrijten is, zoals je weet,
bakkeleien. Een redingote is een rijjas. Iets dat wrevel wekkend is,
hoeft nog niet weerzinwekkend te zijn. Een calamaris mag je ook
tienarmige inktvis, pijlinktvis of kalmaar noemen (calamari
zijn pijlinktvissen als gerecht).
Voor aderen kun je aâren
schrijven en voor adem aam: aârs [anders]
doe je het niet goed! Op zijn rug in het gras liggend, staarde hij in
zijn alleenheid naar de aleenheid [ook:
het alene]. Bedroeg het tekort nu
anderhalfduizend of anderhalf miljoen euro? Allebei OK:
traveller(s)cheque
(GB, VD).
3. Een arrêteerkogel dient als een arrêt [pal die tegenhoudt] te arrêteren. De forint (HUF) is de munteenheid van Hongarije. Gebruik je moerstaal en schrijf ik-weet-niet-wat voor je-ne-sais-quoi. Mijn 95-jarige buurman [2019: 96, nu helaas overleden] heeft BPPD (niet in wdb.: positieduizeligheid is kortdurende draaiduizeligheid wanneer het hoofd snel van houding verandert zoals bij draaien in bed, vooroverbuigen, omhoog- of achteromkijken). Je kunt duizend angsten uitstaan. BPPD is benigne paroxysmale positieduizeligheid: benigne betekent goedaardig/ongevaarlijk en paroxysmaal staat voor 'in aanvallen optredend'. Patiënten met BPPD hebben dus klachten van een in aanvallen optredende, positieafhankelijke (= houdingsafhankelijke), goedaardige duizeligheid. BPPD komt vaak voor en is over het algemeen goed te behandelen. Wat is meer: duizend en een vrouwen, of duizend-en-een vrouwen? Waarschijnlijk dat laatste [= veel]! Ze zullen hem wel erop aankijken.
4. In de bauméschaal, de schaal van Baumé wordt alles in (graden) Bé uitgedrukt, dat gaat in chemische zin over oplossingen en concentraties. Erg achterhaald! Het kleine Beiram is het Suikerfeest (Eid/Ied-al-Fitr), het grote Beiram is het Offerfeest [Ied/Eid-al-Adha]. Zij is blasé, haar buurvrouw nog blaséër en de overbuurvrouw het meest blasést van allen. Ook Middelburg heeft een lange Jan (toren). Flink op je donder krijgen is van jonge jan en van lange jan krijgen. De Gezegende zegene het: Benedictus benedicat. Het valt nog te bezien of de beziën [bessen] floreren. Het eiland Billiton is heel tinrijk. Confiscatie (en confiscabel), confisqueren [in beslag nemen], bifurcatie [gaffelvormige splitsing], bifurqueren. Uitzondering: remarquabel [opmerkelijk]! Bewindspersonen (NL) kunnen zich maar beter aan het Blauwe Boek [handboek] houden. Ook de Bressiaander staat nu in VD! De bulldozer plette de buldog. De appel valt niet ver van de kalvijn [boom]. Een cañon [ah] is een canyon [èh]. Capsacine is capsaïcine. Een rare Chinees schrijf je (nu) echt zo [tenzij het een restaurant is ...]. Deze citer was voorzien van een mooie cier [citerpen]: daar kun je mooie sier [muziek] mee maken!
5.
Een clericus heeft een klerikale waardigheid. De uitdrukking
'clicks-and-bricks' [2007]
staat niet meer in VD. Daargelaten dat dit onhandig was, heb ik mijn
spullen daar gelaten. Met *quin* (o.a.):
[GB:]
equinox [dag-en-nachtevening
– VD ook: equinoctium], quine
[2 vijven bij
dobbelen – ook: quinterne],
quinoa [gierstmelde
mv. n – uitspraak, 2x], quinto
[ten vijfde],
ramequin [ovenschotel
voor crème brûlée], mannequin,
marasquin [soort
kersenlikeur], chloroquine
[antimalariamiddel],
equinoctiaal [VD
ook: equinoxiaal], quinquagesima
[vroeger: zevende
zondag voor Pasen] en [VD:]
bouquinisten [ook
man], cavaquinho [cavaco,
tokkelinstrument], mannequinage
[beeldhouwwerk aan
gebouwen], maroquinerie
[marokijnwerk],
mefloquine [antimalariamiddel],
mesquin [kleingeestig],
mesquinerie, pasquinade [smaadschrift,
schotschrift], quincaillerie
[kramerij(en)],
quinconce = quincunx [vier
elementen + 1 in het midden, 5 schoppenkaart, dobbelsteenkant met 5
ogen, etc.].
6. Ook nog: qui nil molitur inepte = die niets ondoordacht op touw zet, quinoakut [is praatgraag over gezond voedsel, supervoedsel, etc.], quinquennium [periode van 5 jaar], quinquertium [vijfkamp], artikel 4 quinquies = het vijfde punt van artikel 4, quintadeen [orgelregister – vero: quintaton], quintiljard [10^33], quintiljoen [10^30], quintool [groep van 5 muzieknoten], quintupel [vijfvoudig], quintupliceren [vervijfvoudigen], squinch [ogen een beetje toeknijpen: zo'n selfie], taquineren [kwellen] en sub lemma: Doctor Angelicus [Thomas van Aquino – ook: Doctor Universalis, zie ook: neothomisme, vgl. thomisme en antoniem: molinisme], Franse punt = lambrequinornament [lambrekijn, lamberkijn], Q = kwintaal (vroeger quintaal = centenaar, elders 100 kg, in Engeland en Amerika 50 kg], q.e. = quinta essentia [het beste, de kern van de zaak, de kwintessens], se ipse amans sine rivali = iemand die van zichzelf houdt, zonder rivaal, tout comme chez nous = net al bij ons en een zekere soort zeeanemoon heet Actinia aquina. Fors bemeten is ruim bemeten.
7. Bij een logenstraffing wordt er geloochend, gelogen. D.G. (Latijn) kan staan voor: 1) Dei gratia = door Gods genade en 2) Deo gratias = Gode zij dank. Drukbeklant is goed beklant of welbeklant. De teckels werden getackeld (en dat met die korte pootjes?). Hij zou me continu dwarszitten door me de voet dwars te zetten. Ecarté spelen is ecarteren. Ik ben er ingestonken en erin geluisd. Leg eens uit: het verschil tussen exdatum [eerste dag van verhandelen zonder dividend] en ex dividend [zonder dividend]. Er is daar veel gestres. In vergelijking met 'goeiemorgen' kunnen we bij 'goeienavond' spreken van een n als hiaatdelger. VD kan niet tellen: bij gek2: honderd en een gekken --- > honderdeneen. Als je 'verzien' schrijft voor 'ver zien', heb je je verzien. De Indo-Germaan en de Indochinees konden het goed samen vinden. Die jan-doet-als (!) laten zich gemakkelijk uitbuiten.
8. Zullen we ju-ju gaan spelen? Blijf wel een goed onderscheid maken tussen ki [kunstmatige inseminatie] en k.i.d. [idem via donor]. Een longsleeve-T-shirt is een langarm-T-shirt. Hoe zou GB aan 'middenklassegezin' en 'middenklassewijk' komen? 2019: + n! Kennen jullie Sarie Marijs nog? Moskovieten houden van Moskovisch gebak [Moskovië = Rusland]. Je weet toch dat bevertien ook beaverteen genoemd wordt? CF is cystic fibrosis (aangeboren, erfelijke ziekte van de klieren; taaislijmziekte, mucoviscidose, ook: muco). Een goed Nederlands postcoïtum is feitelijk een post-coitumdepressie [van Latijn: post coitum]. Een princess charming blijkt vaak een princesse lointaine te zijn. Haar kleren waren trouwens van prince-de-galles [stof]. Vanuit de Provence komen veel Provençaalse invloeden. De ramee is een plant van het geslacht Boehmeria. Heel vervelend, zo'n rendez-moi [diefstal via wisseltruc]. Daar heb je weer zo'n ADHD'erige ADHD-lijder [GB in toelichting ook wel: adhd]. De rial kan slaan op IRR (Iran), OMR (Oman), YER (Jemen) of QAR (Qatar – maar VD vindt sinds kort dat dit riyal moet zijn!), de riyal alleen op SAR (Saoe/udie-Arabië – GB).
Geen opmerkingen:
Een reactie posten