Dictee - dictees [1243]
Na volledige revisie o.a. naar spelling eind 2017 zal ik ook de verzameling van 856 oefendictees beschikbaar stellen. Als voorproefje nummer 295. Ik ben nu bij 300.
Dictee 295 (CCXCV) Bijbelboeken
(vindplaatsen zelf opzoeken!) (1)
1. Genesis. Zij werkten in het zweet
huns aanschijns. De duivel wordt ook aartsleugenaar genoemd. Abrammetje [A!] spelen is trachten zich te redden door de halve
waarheid te zeggen. De oude Adam kan bovenkomen, maar je kan hem ook afleggen.
Het is niet goed dat de mens alleen zij. De Sefarden (Sefardim,
GB alleen: Sefardiem) moet je niet verwarren met de Asjkenazim (GB ook: Asjkenazi's, en (alleen) Asjkenaziem). De Euromast is
zo hoog als de toren van Babel (die werd niet
afgebouwd vanwege de (!) Babylonische spraakverwarring). In dat
parlement is het een compleet Babel. In datzelfde parlement heerste een
babylonische spraakverwarring. Bdellium (bedolah)
is een welriekende gom. De mens is beelddrager Gods. De boom der kennis van
goed en kwaad stond in de Hof van Eden. De Chiwwieten (niet
meer in VD) zijn een Kanaänitische volksgroep. De Eufraat is de langste
rivier in Mesopotamië. De mens is naar Gods beeld en gelijkenis geschapen. Gods
Geest was over hem gekomen. Zorg dat je geen Jakobs stem hebt bij Ezaus handen.
Dat mocht je willen: een jakobsdood sterven. Het zijn allen geen jozefs:
weinigen zijn de ware jozef (jakob). Wat
gebeurt er als een kuise jozef en een kuise suzanna elkaar treffen? Eva is de
moeder van alle levenden. Voor een schotel linzen (vergelijk:
linzensoep) kun je het eerstgeboorterecht
verkopen. Dat is een rib uit je lijf. Tot stof zult gij wederkeren. Het gaat
haar naar de wijze der vrouwen. Hun devies: après nous le déluge (na ons de zondvloed; wie dan leeft, die dan zorgt).
De Zoutzee is de Dode Zee (en de Rode Zee de
Rietzee – niet meer in VD – of Schelfzee).
2. Exodus.
In de zomer heb je soms een vakantiegangersexodus. Het tweede boek van Mozes,
het Oude Testament (afkorting: O.T.) is
Exodus; de Hebreeuwse en Joodse naam is Sjemot (niet
meer in VD). Sin is de woestijn op het Arabisch Schiereiland waar de
Israëlieten doorheen trekken op hun tocht van Egypte naar Kanaän. De Sinaï (ook: Horeb) is het gebergte tussen de Golf van
Suez en die van Akaba, waar Mozes de stenen tafelen met de tien geboden (de tien voornaamste voorschriften van de mozaïsche wet,
synoniem: decaloog) ontvangt. Het slijk der aarde wordt wel aangeduid
met Mozes en de profeten (naar: moos, Bargoens voor
geld). Zippora (Sippora, beide niet meer in
VD), vrouw van Mozes, was de dochter van de Midjanitische (uit het land Midjan) priester Jetro (allemaal niet meer in VD). Mara (niet meer in VD) is de pleisterplaats van de
Israëlieten in de woestijn, waar Mozes bitter in zoet water [GB ook: zoetwater] verandert. De God Israëls
waakt over de kinderen Israëls. Koningen bij de gratie Gods waren gezalfden des
Heren. Figuurlijk worden met Mozes en Aäron ook wel staat en kerk aangeduid.
3.
Leviticus. Dit derde boek wordt ook wel Wajikra (Joods
en Hebreeuws, niet meer in VD) genoemd. Het bevat de verordeningen voor
de levieten (de levitische wet). Een Leviet
is lid van de stam Levi. Iemand de levieten lezen is hem streng berispen. Een
zoutverbond was een verbond, door het gebruik van zout bezegeld en als
onverbrekelijk geldend. Een zondebok was bij de
oude Israëlieten de bok die de woestijn werd ingejaagd
(zoals je een hond de tuin injaagt), nadat hij
met al de ongerechtigheden van het volk was beladen (bestemming:
de demon Azazel – niet meer in VD). Vandaar: iemand de woestijn in sturen (zoals je een
hond de tuin in stuurt), hem als zondebok wegsturen, ontslaan. Grote
verzoendag houden is zich wassen en verschonen, schoon linnengoed aandoen (genoemd naar de Grote Verzoendag, Jom Kipoer).
Sukkot is de oorspronkelijke naam van het Loofhuttenfeest. Caritas (ook: charitas) is naastenliefde.
4. Numeri.
Het vierde boek (boek der getallen) wordt
ook wel Bemidbar (Bamidbar, beide niet meer in VD)
genoemd. Je kunt het best de koninklijke weg gaan. Rubenieten (niet meer in VD) zijn afstammelingen van Ruben.
Nebo (niet meer in VD) is de berg in Moab,
waar Mozes, na het beloofde land te hebben gezien, sterft. Het gouden kalf
aanbidden is onderdanige hulde aan rijke mensen bewijzen. Een kalf Mozes is een
goedsul, een goedzak, een goeie sul. Op de berg Hor (niet
meer in VD) stierf Aäron. Spreken voordat men iets gevraagd wordt, is
Bileams ezel slachten (naar Numeri 22:28).
In het dal Eskol (niet meer in VD) waren
grote druiventrossen te vinden. Een enakskind is een reus van een kerel (zo genoemd naar Enak, vergelijk Enakieten, beide niet
meer in VD – wel: enakskinderen). Pieter was de benjamin van het gezin.
De ark van het verbond vergezelde het volk op de gehele tocht.
5. Deuteronomium. Dit vijfde boek
behoort niet tot de deuterocanonieke boeken (de
Wijsheid van Salomo wel). Gewestelijk is een arme tobias een sukkel.
Volksgunst is wispelturig: vandaag hosanna, morgen stenigt (archaïsch) hem.
Het sjema jisraël is een van de belangrijkste joodse gebeden, onder andere
voorkomend in het ochtend- en avondgebed, bestaande uit drie Thoragedeelten.
Ramot is een stad in Gilead, gelegen ten noorden van de Jabbok (deze zin niet meer in VD). Ook theologische
studenten deden hun propjes (propedeutisch examen)
en kandjes (kandidaatsexamen). Het
zwagerhuwelijk is het leviraatshuwelijk. Zeg tegen iemand die veel 'och' zegt:
'Och (NBG: Og)
was de koning van Bazan'.
6. Bekend zijn de ceders van de
Libanon. Gij zult de naam des Heren niet misbruiken (NBG
en Statenvertaling: niet ijdellijk gebruiken). De Hermon (niet meer in VD) is een uitloper van de Antilibanon (niet
meer in VD, schrijf nu: Anti-Libanon). Het huis des Heren is de kerk (het gebouw). Boosaardige, slechte mensen worden
kinderen Belials genoemd. Amen op iets zeggen is ergens mee instemmen, zeker
als een volk dat twaalfmaal doet [Bijbelverwijzing].
7. Jozua (6e,
zesde boek). Tyrus is een Fenicische (Foenicische)
havenstad, vaak genoemd samen met Sidon (niet meer
in VD). In Silo (verdwenen) staat in
de dagen van Eli (verdwenen) en Samuel de
ark. Ook in Kirjat-Jearim (verdwenen) staat
de ark 20 jaar. Rachab was een hoer in Jericho. De Karmel is een berg aan de
Middellandse Zee. Het nieuwe Jeruzalem is een geestelijke heilstaat [GB ook: heilsstaat], het Jeruzalem van het Noorden is Antwerpen, het hemelse Jeruzalem is het Godsrijk, de hemel, 'het
volgend jaar in Jeruzalem' is een Joodse afscheidsgroet en een vreemdeling in
Jeruzalem is iemand die van niets weet.
8. De wallen van Jericho konden het
ver dragende bazuingeschal niet verdragen. Ga naar Jericho, tot uw baard
gegroeid is en kom dan weder (wacht nog een poosje).
Een roos van Jericho (jerichoroos, anastatica)
is een eenjarige, kruisbloemige plant. Gat (niet
meer in VD) was een Filistijnse stad. Daar zijn heel wat goede
voornemens naar de filistijnen geholpen. Het is goed de oude Adam af te leggen.
Kinderen van Adam zijn neven (en nichten, voegde de
feministe eraan toe), familie van Adamswege.
9. Rechters (7e
boek, vroeger: Richteren). Sterven is tot zijn vaderen vergaderd worden (vergelijk: ad patres gaan). Terafim zijn
voorwerpen die in het oude Israël bij de cultushandelingen werden gebruikt. De
simsonsverzuchting (nog
één keer, Heer) is genoemd naar Simson. Met een anders kalf ploegen is
stiekem het werk van een ander gebruiken. Ik vond de koninklijke kerstboodschap
maar matig. Het werkwoord jeremiëren slaat terug op Jeremia. Een gideonsbende
is een kleine troep van uitgelezen strijders (naar
Rechters 7:1-8). De Geest des Heren was in hem gevaren. In Bijbeltaal is
'van Dan tot Berseba' het hele land door.
10. Ruth (8e
boek). Ruth is een Moabitische (vgl. Moab,
Moabieten) vrouw, getrouwd met een van de zonen van Elimelech (niet meer in VD), die wegens hongersnood uit
Bethlehem [VD; NBG: Betlehem] naar Moab (niet meer in VD) is
getrokken. Als haar man daar sterft, gaat Ruth met haar schoonmoeder Noömi (voorheen: Naomi, beide niet meer in VD) naar
Bethlehem [VD; NBG: Betlehem], waar zij trouwt met Boaz. Uit dit huwelijk wordt Obed (hij was de vader van Isaï, beide niet meer in VD)
geboren, voorvader van David (die was een man naar
Gods hart). Ruth behoort tot de hagiografen (zie
in Van Dale bij Tenach en eventueel ook bij Thora – heiligenlevensbeschrijver),
Hebreeuwse boeken van het O.T. die als laatste in de canon werden opgenomen (Hebreeuws: Chetubim). Als je zo rijk als Boaz
bent, ben je heel rijk.
11. 1 en 2 Samuel (9e en 10e boek). NB Alleen Reüel (niet meer in VD, zoon van Ezau) schrijf je met
een trema. Het volk Sions (de dochter van Sion)
is het Joodse volk. De Profeten zijn 16 boeken in het O.T. Is Saul ook onder de
profeten (gaat het zijn pet niet te boven)?
Krethi en Plethi duidt een lijfwacht van keurtroepen aan. 't Is David en
Jonathan, het zijn twee dikke vrienden. Een achitofel is een niet te vertrouwen
raadgever. Zijn wij niet allen kinderen des doods?
Geen opmerkingen:
Een reactie posten