1036 Dictee zaterdag 24 dec 2016 (1): dictee Oefendictee december 2016 (15) √ x

Dictee - dictees [1036]

Oefendictee december 2016 (14)

1. De oekazestroom [hoog bevel - mv. n/s] houdt maar niet op. Zo'n incident [ondw.] houdt je niet op. Wat mankeert een parra [paranoïde = over­dre­ven ach­ter­doch­tig of wan­trou­wig] paratroeper [parachutist]? Heeft de jeugd nog props [respect] voor elkaar? Hij wilde me vernachelen [beetnemen, VD ook: vernoggelen] met de verkoop van die rachels [rach­ter, raf­ter - smalle plank, 2 cm dik en 10 cm breed, tussen tengels en schroten in] .Snuif zachtjes, 't is rapé [snuiftabak]. Rea's [Zuid-Amerikaanse struisvogel, nandoe] hebben weinig van doen met realia [concrete en unieke zaken als de Elfstedentocht, etc.]. Ik mag die reallifesoap graag zien. Bestond de Rapaljepartij louter uit rapaillepolitici [nee: gepeupel, algemeen]? Je moet rechtop staan en rechtop zitten en niet kromlopen, anders zul je je schoenen nog scheeflopen! Het reclamemaken [GB] vereist reclame maken door een reclamemaker. Ik wil je wel bij hem recommanderen [aanbevelen]. Die scheepsexploitant [een reder] reedt [ww. reden - een schip uitrusten en in de vaart brengen] al jaren containerschepen. Wij vinden 'refo'
[bnw. reformatorisch, znw. een reformatorisch christen] eerder een geuzen- dan een scheldnaam. Hij is een ware reggaeartiest. Bij relokaliseren vindt een relocatie plaats. Je weet het nog: remuneratie is beloning [en renumeratie terugbetalen - met gelijke munt?]. Høken
[on­ge­remd feest­vie­ren, uit zijn dak gaan] geeft veel reuring
[ophef, gezellige drukte]. Een halfrijke [GB], is dat een bijna-rijke, maar zeker nog geen richard of nouveau riche? Mogelijk ... Een ria is een door de zee overspoeld rivierdal. We konden ernaar fluiten: het was ribbedebie [weg, foetsie]. Een foetsie is ook een afvalbak.

 2. Een rizoom is een wortelstok. We hebben driemaal in de rondte gedanst. Er stond een rijendik, beter gezegd: drie rijen dik, publiek. Hun ritegehechtheid [mv. n/s] was erg groot. Een romcom is een romantische comedy. Een rotisserie is een grillrestaurant [met ww. zou 'grilrestaurant' ook kunnen - toelichting GB, maar niet in wdb.], gespecialiseerd in geroosterd vlees. In Indië zijn rows [raus] relletjes [ook: opstootje, ruzie]. Een rowti [roo-tie] is [SR] een dikbekje [appelvink, kersenbijter] met een oranje buik. Een rumblestrip is een verkeersdrempel. Een runder- is beperkter dan een rumpsteak. En die ruziezoeker [ruzie zoeken] maar ruziemaken [ruziemaker ...] Die RvA [Raad van Advies, bestuursorgaan] moet je op de Antillen zoeken. Schrijf liever 'alfanumeriek' dan de afkorting A/N [VD]. Die ana's [anorecticae] lijden aan ana [anorexia, geen mv.]. Het tegengestelde van anadroom [vis, rivier opzwemmend om voort te planten] is catadroom [van vis­sen naar la­ger ge­le­gen wa­ter zwem­mend om kuit te schie­ten], dat van anabolisme [biologie - opbouwfase van de stofwisseling] is katabolisme [afbraakfase in de stofwisseling]. Heeft anakoesie [absoluut gehoorverlies] met akoestiek (acustica - geluidsleer) te maken? Ja! Hij leefde van 33 a.C. [ante Christum, voor Christus - v.C. of v.Chr.], tot 19 An.C. [anno Christi, na Christus, n.C. of n.Chr.] Is deze stichting anbigeregistreerd [al­ge­meen nut be­ogen­de in­stel­ling]? Hij was een ancien [oudgediende, oude rot] met hoge anciënniteit [ou­der­dom in rang, rang­or­de naar dienst­tijd]. De wijsbegeerte is de ancilla theologiae [dienstmaagd van de godgeleerdheid]. Daarvoor had je het ancien régime
[voor de Franse Revolutie].

 3. Hij vroeg het ten enenmale en ook nog ten anderen male: gaan jullie wortel schieten [lang staan of wachten, wortelschietend]? Het Andesvolk wordt geplaagd door andesvossen. Wat staat er nog meer in je anekdoteboek? Anerytropsie is roodblindheid. De angalampu [SR] is de Chinese roos. Hij is goed angejiddeld [Jiddische/Jiddisje woorden goed gebruiken]: hij kent het woord 'mazzeltof' [geluk gewenst!]. We verkeren in grote angina temporis [tijdnood]. Een angisa is een hoofddoek [creools-Surinaamse vrouwen]. De Anglaise [Engelse (vrouw)] danste de anglaise [dans]. In Angola betaal je met kwanza's [AOA]. Hoe groot is nu eigenlijk een ångström [10^−10 me­ter (symbool: Å)]? We moeten ankerop gaan [naar het anker toe varen]. Een anonymus [een ongenoemde, naamloze] die in de anonimiteit wil blijven, schonk het ons. Die Anschluss [1938: Oostenrijk bij Duitsland] was niet zomaar een anschluss. Een cai is een centrale
antenne-inrichting, CAI computer-aided instruction. Antifa's zijn antifascistisch. Antifoulingverf [au] weert aangroei [bv. aan schepen]. Bij social gaming komt ragequitten [onlinespel verlaten bij op verliezen staan] vaak voor. Een Vinex'er woont in een Vinex-wijk
[Vier­de No­ta Ruim­te­lij­ke Or­de­ning Ex­tra] en een Wajong'er (dat zou moeten, maar toch Wajonger(e) - donorprincipe Rijksoverheid!) krijgt een Wajong-uitkering]. Als planten aanslaan, gaan ze wortel schieten [altijd los]. Een sabaku [SR] is een kleine reiger.

4. Met sm wordt sadomasochisme bedoeld, een sado is een dos-à-dos [in In­dië twee­wie­lig rij­tuig­je met een leu­ning tus­sen twee bank­jes]. Lijkt een salopetterok [brede draagbanden, borststuk] nou op een dirndljurk [Zuid-Duitsland, een beetje ...]? De sangrafu is een kruidachtige plant. De santeria is een syncretische religie in delen van Zuid-Amerika. Scheelzien is scheelkijken [GB - VD: los - beide: scheelzien aaneen]. Een sapakara is [SR] een grote blauwpaars en geel gekleurde hagedis. Sawpaws [2x oh] zijn bapao's [snacks]. Al mijn kinderen moeten nog schoollopen [GB/VD: naar school gaan]. De schrokop [slokop] gleed de schuifaf [glijbaan] af. In mijn mobieltje zit een SD-kaart [geheugenkaart, Engels: se­cu­re digital card]. Vroeger senior adviseur, nu seniorstarter [na pensioen eigen bedrijfje beginnen]. Tegen die leraar zeg je 'sensei' [aanspreektitel bij Japanse vechtsporten]. Sereh is citroengras
[geen mv.]. Een jas met sergen voering [bnw., stof: serge]. De entourage was sf-achtig [sciencefiction]. Prima: huwelijk van een workaholic [werken] en een shopaholic [winkelen]. De seú [ook mv.] is een oogstfeest op Curaçao (tweede paasdag). Onze sibbentafel
[sibbe = familie, clan, mv. + n] is vrijwel compleet. Een sibibusi is een zware onweers- en/of regenbui. Zou een sidderaal een sideraal
[de sterren betreffend] ritme hebben? Vast niet. Sjotten [schieten] met een bal is niet shotten [zichzelf injecteren met verdovende middelen] met een naald. Een sika [SR] is een zandvlo. Wat, een sing-in
[re­li­gi­eu­ze zangbijeenkomst waar­bij ieder­een mag mee­zin­gen] met honderden deelnemers? Een siamang is een soort gibbon. De bijbelverkoper verkocht ook kinderbijbels. Heb jij het kinderboekenweekgeschenk al? Wanneer was die Kinderboekenweek dan ook alweer?

 

 
 

1035 Dictee donderdag 22 dec 2016 (1): dictee Oefendictee december 2016 (14) √ x

Dictee - dictees [1035]

Oefendictee december 2016 (14)

1. Eten we ajam roedjak of ajam smoor? Bedoelde u nou de donkere dagen voor Kerstmis óf de donkere dagen voor de kerstmis(sen)? Bosnegers droegen vaak een pantje [SR - len­den­doek zo­als ge­dra­gen door mar­rons = paan]. Een paean is een overwinningslied. Een pagara-estafette [vuurwerk van in serie verbonden rotjes] knalt behoorlijk. Met een pagatinu(kastje) kun je je elektriciteitssaldo opwaarderen, zoals bij een prepaid telefoontegoed. Wat een leuke pailletjes (paillettetjes - zijden weefsel of glitter op de klding)! Pandanen [pandan: palm­ach­ti­ge tro­pi­sche boom] vind je (ook) aan het strand. Hun pannelijst [oponthoud, pech, technische storing] bij het autorijden is enorm. Een passe [geen 'suh' uitspreken - uitval, sprong naar de tegenpartij] vind je bij het schermen. Pastechi zijn gevulde pasteitjes met gehakt. Een pata is een schoen en pata negra is gedroogde ham van varkens met zwarte poten. Een pateeke [BE] is een gebakje. De pegapega is op de Antillen de huisgekko. Mooi, die bloes van pekin(g) [gebrocheerde - bloemen weven in zijden en wollen stoffen -  kunstzijden stof]! Die penshonado's [Antilliaans-Nederlands] vind je alleen buiten Nederland. Een peprewatra [uitspraak ih ih ah aa] is dunne pepersoep met vis of vlees. Voor ons drie pernodjes (met nootjes) graag. Zijn zij echt personae non gratae [mv.] (ongewenst persoon)? Een petechie [vlekje bij koorts, puntbloeding] zit op of onder de huid.

2. Zowel petit-beurres [recht­hoe­kig biscuitje met ge­kar­tel­de rand] als petitfours [fijn koekje of heel klein gebakje] kun je bij de koffie offreren. Dat lijkt onzinnig: een PET-scan [po­si­tron emis­si­on tomography = positronemissietomografie (bepaalde tech­niek om een scan te ma­ken)] van een petfles [po­ly­ethy­leen­te­ref­ta­laat] maken. Het holifeest (Holi) [Hindoestaans - Hindoestan - nieuwjaars- en lentefeest], wordt ook aangeduid met (Holi-)Phagwa (GB), het phagwafeest dus. Speelt de picamaat [typografische eenheid, 11,25 didotpunten] nog een rol bij picca's (pics: digitale afbeelding - pictures]? Een pignon is een conisch tandwiel. Een niet-roker zal nooit gaan pijproken. Geen idee wat pi-ka aanduidt: rara(ra). Pinaren is tekortkomen. 'Piot' heeft meerdere betekenissen [klein persoon, soldaat, hoofdluis]. Een pipi is een plasje en een pipit [2x ie] is een pépite [uh - goudklomp, SR]. Een pirin [ie, ih] is een piren(g), piranha [smalle, vraatzuchtige vis, scherpe tanden]. Een plexus is een soort zonnevlecht [zenuwknoop achter de maag]. Een poclain is een graafmachine. Een podosiri(palm) is een açaipalm [aa-saa-jie]. Het pokopokobeginsel houdt in dat je de Nederlandse rechtspraak niet een-op-een kunt toepassen op Aruba, etc. In Suriname is Politiehandvest een eigennaam. Met een pompom kun je schieten, een pompon is een versiersel. Met popjawa [SR] wordt Javaanse popmuziek bedoeld. Een popsicle is [SR] een ijslolly, een waterijsje. In een POS-apparaat (VD - betaalautomaat) zit posapparatuur (GB) [kennelijk letterwoord -  registreert minimaal de aankopen van klanten, accepteert betalingen en verstrekt ontvangstbewijzen, hetzij door ze af te drukken of ze elektronisch te versturen via sms of e-mail]. De posologie is de leer van de dosering van geneesmiddelen.

3. Alleen een post-factumanalyse kan de resultaten post factum [achteraf, na het feit] zichtbaar maken. De powisi is [SR] de gewone, zwarte of gekuifde hokko. Een PP'er is vast lid van een of andere politieke partij [Partido Popular, Spanje]. Prapi's zijn aarden kommen. Een quena is een benen blokfluit uit Brazilië. Quines zijn worpen van twee vijven bij het dobbelen. Je hebt het pythisch orakel en de Pythische Spelen. We speelden een rondje pyaw (Chinese loterij, voorbeeld: de pyawbank). Een preiskoro is een soort kleuterschool. Een preparé is een filet americain. Prepress: voorbereidend werk bij het drukken. Een prequel is een film of aflevering die laat zien wat aan een serie voorafging. Een pretoriaan is onder andere een soldaat: de pretoriaanse lijfwacht. Een printabezem is een zekere bezem [buigzaam]. Met mijn privé-e-mails en -uitgaven heb je niks te maken. Pro bono werken, pro-bonowerk is voor het algemeen welzijn. De procureur des Konings [BE] en de commissaris der Koning
[NL, CdK - CvdK, CvK] hadden een verhelderend onderhoud. Een prodowaka [SR] is een gezamenlijke (feestelijke) wandeltocht ter gelegenheid van een jubileum e.d.

4. Een pmc is een product-marktcombinatie [specifieke behoeften van de marktsegmenten]. Een pro justitia is een proces-verbaal. Promiscue [altijd e! - P wegens begin zin] gedrag wordt meestal afgekeurd. Prosciutto is Italiaanse gekruide, gepekelde en vervolgens langdurig gerijpte achterham. Prosodie is de leer van het gebruik van woorden en lettergrepen in de versbouw van een taal (te onderscheiden van 'metriek', leer van de versbouw). Een prove is in ieder geval een jaarlijkse toelage. Een prowagen is een patrouilleauto van de politie. Hebben jullie dit ook in Pruisisch blauw? Met een psycho zal wel een psychopaat bedoeld worden. Ja! Een pu is een Chinese lengtemaat: zeg maar een meter en een el [1,67 m]. Kun je me de pukcode
[per­so­nal unblocking key-code - om geblokkeerde simkaart te activeren] van dit (bv. gsm-)toestel geven? 'Pupiter' is een verouderd woord voor lessenaar [ook: muziekstandaard].

 

 
 

1034 Dictee woensdag 21 dec 2016 (1): dictee Oefendictee december 2016 (13) √ x

Dictee - dictees [1034]

Oefendictee december 2016 (13)

1. Bij winkelskijken stat je [ww. statten], meestal in een groot- of kleinsteeds stadje. Bij het atten at je met een adje = ad fundum [het in één keer leegdrinken van een glas]. Vergelijk: quatten is met een quad rijden ... [quadden mag ook!] Heb je de klemtoon bij asafoetida [duivelsdrek = plant, waaruit specerij] goed en spreek je wel een 'ee' uit? Kan die aso [asociaal(tje)] het aso [algemeen secundair onderwijs] wel tot in de puntjes verzorgd opschrijven? Hij schopte met zijn bootee [laars] tegen haar booty [VD, achterwerk] Al eerder geweest: het is
2- à 3-duimsgat (VD, lemma walmgat, maar 2-à-3-duimsgat kan ook – Taaladvies). Verder moet je schrijven: 2-duims gat of tweeduims gat,
2 duimsgat of twee duimsgat. Mijn nieuwe boek vient de paraître [zojuist verschenen] – veroorzaakte een va-et-vient [komen en gaan] van kopers. De sm-adepten [sadomasochisme] waren gek van plasseks. Owrukuku's [oo-roe-koe-koes] zijn uilen of lanspuntslangen [ook: labaria's]. Wie is de overallwinnaar van het dictee? Of heeft die een overal(l) gewonnen? Mooi, die orkestrale klanken! Mijn oudoom, oud-burgemeester, vertelt graag oudbakken moppen. Orgeade is een drank (amandelpers). Een orb [af­wij­king van een exact as­pect,
uit­ge­drukt in gra­den] komt voor in de astrologie en organza is een weefsel van doorzichtige zuivere zijde. De or
[ouder/ondernemingsraad] kun je niet zomaar op z'n janboerenfluitjes opzijschuiven. Een ovonde is een ovale rotonde. 

2. De opt-in en opt-out: toestemming om [bv. per e-mail] benaderd te worden en dat ook re kunnen stoppen, opting-in [en opting-out]: deelnemen aan en terugtrekken uit collectieve (bedrijfs)regelingen. Laten we snel ter zake komen: jullie mogen onverrichter zake terugkeren. De oorlogsmoeë naties wilden niet na de Hongerwinter [specifiek 1944] nog een hongerwinter [algemeen] riskeren. De Oostinjevaarders kwamen met sterke verhalen terug. Een openluchtbad bevindt zich in de openlucht, openhaardhout in de open haard. De opendagcommissie organiseerde de opendeurdag
[open dag, open huis - VD opendeur, znw. BE, aaneen]. Met een open mind ben je open-minded, opensourcesoftware komt uit een open source. Op punt stellen leidt tot een oppuntstelling, ook voor iemand met een opruststelling [op rust stellen]. Oehoe [tw., ook znw.: uil!], ben ik in beeld? De niet-zoekgeraakte spectators [toeschouwer, persoon] zijn terecht gekomen [nadruk]. Heb ik iemand ontriefd? Bij dat biljarten moet je om en om stoten: een soort van om-en-omvolgorde dus. Ze schreeuw(d)en omstebeurt. Zij zouden eraan onderdoor gaan: de tegenpartij kon rustig onderuitzakken en raakte helemaal ontstrest. Een ojief is des timmermans [profiel, halfhol en halfbol], een ogief des bouwmeesters [boog van een kruisribgewelf]. Als je een project op on hold zet, staat het in de onholdstand = stil [zie onderaan bij *].

3. Een obi is een Japanse gordel of een katoenen sluitband bij een judopak, een obus een granaat, die obuskraters veroorzaakt. Een officina is een werkplaats in een apotheek of boekdrukkerij
[bnw. officinaal; officinalia zijn apothekerswaren]. De zege was voor de onzen, voor wie 30 onsen (ook: onzen) chocola beschikbaar waren
(30 ons ... was). Een onsbelang is een buurtwinkeltje [SR]. Ik heb toen een nadrukkelijk appél [schieten maar! - hier bedoeld als nadrukteken!] op jullie gedaan! Ik probeer zo weinig mogelijk aan de tekst te veranderen en zo veel mogelijk de context in acht te nemen. Hier nog wat moeilijk te traceren woorden uit GB: biná = (Papiaments) hert, buní = (P.) tonijn, doño = (P.) baas, eigenaar, meester, forsa = (P.) kracht, sterkte, kurkuru = [SR] mand op de rug via een hoofdband, gaita (P.)
= soort populair kerstlied, gaito (P.) = (Arubaans) haantje, ook: sierplantje met op een hanenkam lijkende bloem, her(i)heri = [SR] eenpansgerecht met bakkeljauw, hetzen = een hetze ontketenen, hòmber = (P.) man, kerel, vent, drecheren [sj] = repareren en cautal [uitspraak: tjau-tahl] = een populaire liedvorm voor mannen.

4. Een amadine is een prachtvink [bandvink]. De hoorn van Amalthea is de hoorn des overvloeds. Die jongelui spelen amandelhockey [huighockey, tongzoenen]. Amaxofobie is wagenvrees en een Amazigh is een Berber [mv. A/Imazighen]. Kan het ook zonder al die ambages [mv., omhaal van woorden]? Is er een amber alert [via massamedia bij verdwijning of ontvoering van een kind]? Zij is een ambetante [vervelend, wrevelig, prikkelbaar] tante. We kicken op [enthousiast worden van] ambient [psy­che­de­li­sche house­mu­ziek zon­der beat]. Ambras [drukte, poeha, ruzie] wordt ook wel met embarras aangeduid. Ambtenaren zijn goed in [schrijven van] ambtenarees. Ambushmarketing [bij of rond een door de con­cur­rent ge­spon­sord evene­ment] lijkt niet zo fris. De ame is de atomaire massa-eenheid. Voor ons  ben je een âme de boue [verachtelijk wezen]. Met het amerikaans worden de duurste merken sumatratabak aangeduid. Zo'n amfibrachys [drie­let­ter­gre­pi­ge vers­voet met   ⌣  –  ⌣  , kort-lang-kort] vind je in amfibrachische verzen. Wat is een amfiprostylos? Een Griek­se tem­pel met al­leen aan de voor- en ach­ter­kant een zui­len­rij! Een amortisseur is een schokbreker. Een veelgebruikt middel is amoxicilline [veel­ge­bruikt type pe­ni­cil­li­ne]. In de amphigouri [nietszeggend gedicht dat wel goed klinkt] kwam een amperbroekie [g-string] voor.

* Taaladvies, vraag 1291, met keurmerk: samenstellingen van Engelse woorden met als laatste deel een Nederlands woord of een Engels woord dat in het Nederlands gebruikelijk is, worden in principe aaneengeschreven: junkmail, callcenter, businessclass. Dat geldt ook voor samenstellingen waarvan het eerste deel een woordgroep is van een bijvoeglijk naamwoord en een zelfstandig naamwoord of van twee zelfstandige naamwoorden. Voorbeelden: heavymetalband, socialprofitsector, businessclassticket. Ook Engelse woordgroepen waarvan het eerste woord een voorzetsel is, zoals on demand en in company, worden in samenstellingen ermee helemaal aaneengeschreven. Voorbeelden van zulke samenstellingen: ondemanddienst, atrandomaanpak, incompanytraining, inserviceopleiding, athomegevoel.

Correct: athomegevoel [2025 OK], bywirebesturing [niet meer aanwezig].

GB heeft (nog) wel: fly-by-wirebesturing. Lijkt correct: voorzwtsel niet voorop.

 

 

1033 Dictee dinsdag 20 dec 2016 (2): dictee Oefendictee december 2016 (12) √ x

Dictee - dictees [1033]

Oefendictee december 2016 (12) 

1. In Noord-Afrika zie je veel agadirs [VD - gemeenschappelijke opslagplaats graan]. Wat weet je van de Aga Khan [VD, hoofd nizari's, sjiitische islam]? Op '*ornis' (een selectie): aandachttekortstoornis, agapornis (Afrikaanse dwergpapegaai: kennen geen echtscheiding ... lovebird, inséparables, mv.), aepyornis (uitgestorven reuzenvogel van Madagaskar), koornis (concha), kornis (kroonlijst), meervoudigepersoonlijkheidsstoornis (MPS), slaap-waakstoornis en stressstoornis [ook: stresssyndroom]. Het klinkt raar: hij is agelovig [ongelovig, niet-gelovig]. De maan scheen a giorno [als bij klaarlichte dag]. Heeft u ook agnèssorelsoep [Agnés Sorel]? De goudhaas is een agoeti en een zekere solenodon een agouta. Agro-inflatie is agflatie en Vondel was de Agrippijnse zwaan. Aquavit, brandewijn, eau de vie, aguardiente: you name it. De aguma [bladgroente, geen mv.] kun je eten, in de aguinaldo [muziekstijl, motieven kerstverhaal] kun je zingen. Ik heb keine ahnung: was Ahasverus echt de Wandelende Jood? Niet erg democratisch: zo'n vergadering à huis clos [met/achter gesloten deuren]. De afko AI staat voor: Anguilla, Amnesty International, artificial intelligence en aviaire influenza [klassieke vogelpest]. Een aigrette is een zilverreiger, het aikido een oosterse vechtsport, een ailanthus een hemelboom, een aileron een rolroer en ailurofobie angst voor katten.

 2. Hij droeg een air d'importance met zich mee. De airmarshal
[vgl. Marshalleilanden] had zijn airedaleterriër bij zich en hij produceerde nog weleens een whiff [airshot, bal niet geraakt] bij het golfspel. De ajuinenstad, dat is Aalst. Bij akathisie kun je niet stilzitten [gebruik neuroleptica]. Een akanswari is een veelvraat. Bij voetbal zie je wel akka's [schijnbeweging bij voetbal]. Aichmofobie is een ziekelijke vrees voor al wat scherp is en arachnofobie is angst voor spinnen. Je ziet eruit [ww. eruitzien] als een geest. De grappigste manier om een kleine haring fout te schrijven is: haringkje (correct: harinkje). Is het nu 'nassen' of 'nasjen'? Beide: GB/VD. Nationaalsocialisten hangen het nationaalsocialisme aan. Waar zouden ze naartoe reizen? De naverkoopdienst is de dienst na verkoop. De nazi's van nazi-Duitsland hingen de nazi-ideologie aan. De slimme spin Anansi [alleen VD, Anansitori] heet Nanzi op Curaçao, Bonaire en Aruba, de
ABC-eilanden; vandaar: Nanzivertelling [dat alles alleen in GB]. Amor fati: liefde tot zijn lot; het ja zeggen tot het leven; dat doet een jazegger (neezegger - nee zeggen) dus. Wat is het nekton? De ge­za­men­lij­ke dieren die in zee- of zoetwa­ter [GB, net als zoutwater - VD heeft zoet/zout water los] le­ven en door ei­gen be­we­ging on­af­hanke­lijk zijn van de aan­we­zi­ge stro­min­gen]. Neopreen is de merknaam voor polychloropreen (een synthetisch(e) rubber – de- en het-woord). Hoe spreek je 'ney' [nei] uit?

3. Kijk, dat is nou een niet-alledaagse nietmachine. Een van de beide nonouders (vergelijk: nu-of-nooitmoeder) werd op non-actief
[znw./bnw.] gesteld. GB en VD willen dat je 'NOS-journaal' schrijft (een van de vele, het instituut is met eigennaam: NOS Journaal). Het klusje was in no time geklaard (bijwoord: no-time - GB, geschrapt in 2024). Ik zal te allen tijde 'in allen gevalle' ['in alle gevallen' betekent iets anders] en 'in allen dele' schrijven. Het is daar een en al slijk. Dat geaccordeerde akkoord is typisch à la belge [na lang onderhandelen]. We aten sint-jakobsvruchten [het eet­ba­re bin­nen­ste van de
sint-ja­kobs­schelp] à la nage [in het kookvocht opgediend]. Zo'n
code-roodsituatie (vergelijk: alarmfase-driesituatie - code rood, alarmfase drie) is alarmerend. Die zielenpiet met zijn calimerocomplex had ook nog een minco [minderwaardigheidscomplex]. Wat is dringender: à la seconde of à la minute [maakt niet uit, formeel het eerste]? Een alatapepre [uitspraak: ie] [SR] is een kleine rode chilipeper. Een albikoor is een boniter [bonito, skipjack]. Een alcalde is een schout of burgemeester [Spaans]. Op te zoeken: alcarraza [aarden kruik, dranken koel], alcazaba [Moorse citadel] en alcazar
[VD - kasteel, etc. in Moorse stijl]. Hij was een gekend [niet algemeen: bekend] alcoholieker. Hij lijdt aan ALD: adrenoleukodystrofie (er­fe­lij­ke ziek­te waar­bij een de­ge­ne­ra­tie van de wit­te stof in de gro­te her­se­nen op­treedt). Met alexie (on­ver­mo­gen tot be­grij­pend le­zen, ver­oor­zaakt door (ver­wor­ven = niet-aangeboren) hersen­let­sel) kun je best nog alexiaan [cellenbroeder] worden.

4. Alfastralen zijn a-stralen. Dat is Latijn voor jou, algebra voor mij. Ooit had je de Algemene Staten [bestuur gehele land]. Wanneer zijn de Algemene Beschouwingen [bespreking begrotingen, geen afko]? Een alguacil is een politieambtenaar in Spanje. Moslims zeggen in voor- en tegenspoed: alhamdulillah [alle lof en dank zij Allah]. Je zou zo'n alibaba [scheldwoord, vooroordeel van misdadiger] toch ... Heeft je (jouw) oma nog A-lijnkleding [jaren 50, Christian Dior] gedragen? Hij heeft het a limine [onmiddellijk, van het begin af] geweten. Een voorbeeld van alkoxy is methoxy [beide: chemie]. Dat is typisch all'antica [op de an­tie­ke ma­nier, naar de klas­sie­ke Griek­se of Ro­mein­se kunst]. Iemand die alleen staat, is een alleenstaande. Ja, van zulke platitudes lust ik er nog wel een paar. Sommige computerbestanden zijn alleen-lezen (read-only - beide alleen VD). Is dat nu de Alleenzaligmakende Kerk? Wist je dat dholes alpenhonden zijn? De Al Qaidavlag wappert daar. ALS is amyotrofische laterale sclerose [bepaalde dodelijke spierziekte]. Een alstroemeria [uitspraak: eu] is (ook) een incalelie. Zij stelt al(s)maar als-vragen [hypothetische vraag]. Alto's zijn alternatievelingen. Worden er nog steeds
alt-A-hypotheken [zonder grondig onderzoek] verstrekt? Altera pars Petri is secunda Petri [beide: verstand].

 
 

 

1032 Dictee dinsdag 20 dec 2016 (1): dictee Top Basisschool Heeze 2016 √ x

Dictee - dictees [1032]

Dictee (top) basisschool Heeze 2016

(Geen titel; auteur: Dolf Verroen)

1. Mijn opa woont sinds gisteren in een hondenhok. 

2. Dat vindt mijn oma onaanvaardbaar. 

3. 'Ik heb jicht,' zegt ze. 'Ik blijf thuis.' 

4. Mijn opa is vreselijk eigenwijs. 

5. 'Sla hem knock-out,' adviseert een buurman. 

6. 'Of gooi hem in het aquarium. 

7. Dan is hij meteen van zijn aanstelleritis genezen.' 

8. Daar is oma niet toe bereid. 

9. 'Kom je mee-eten?', vraagt ze. 

10. Opa twijfelt en weigert. 

11. 'Ik heb grauwe erwten,' zegt mijn oma. 'Je lievelingsgerecht.' 

12. Hij wil zijn diner ter plekke, alsof hij een logé is. 

13. Driftig schudt hij zijn kale hoofd. 

14. 'Dan niet,' zegt mijn oma en trekt haar chique kleren aan. 

15. Ze ziet eruit [ww. eruitzien] als een mannequin. 

16. 'Ik ga in de auto naar het (niet 'een'!) Rijksmuseum,' zegt ze. ‘En daarna eten in een restaurant.' 

17. 'In mijn nieuwe stationcar?' schreeuwt opa. 'Jij bent een rijdend auto-ongeluk.' 

18. Hij springt als een lynx zijn hok uit. 

19. Hij kleedt zich keurig aan en ten slotte rijden ze samen weg. 

20. 'Jij mag straks mee-eten,' zegt oma. 'Ik betaal!'

 

 
 

1031 Dictee maandag 19 dec 2016 (2): dictee Oefendictee december 2016 (11) √ x

Dictee - dictees [1031]

Oefendictee december 2016 (11)

1. Je krijgt een takeawaymaaltijd van de meeneempizzeria. De tuin is afgeheind. Een afikoman is een stuk matse [kinderen zoeken vóór de seidermaaltijd]. Hij is van Maoriafkomst. Een questeerder [ook: questierder] is een aflaatkramer. Hij is helemaal afgepilst [laatste pilsje na het stappen]. Raar dat VD bij zuidwestenwind Africus [A] geeft. Donker of zwart Afrika is de Sub-Sahara (VD, GB: Sub-Sahara). Die Egyptische katoen heeft afritti. Zij droeg een tulen muts en had tulen gordijnen (GB, VD), haar zus droeg een tulebloes (GB, VD) en tante kleedde zich vaak in tules. Ik heb het hem afgetroggeld. Een awzi is een afvalwaterzuiveringsinstallatie. Die afval- of chappezijde zal niet duur zijn. Hout van de afzeliaboom heet apa, hou(d) van die boom! Bij Asterix en Obelix moet ik altijd aan GB's asterisk en obelisk denken. Overigens is een (!) obelix een dikkerd [asterix niet in wdb.]! Waar komt het woord 'sexting' vandaan [versturen van seksueel getinte boodschappen - sex + texting = sms'en]? Het woord 'phablet' komt van 'phone' en 'tablet'. Op Jupiter kun je heel wat manestralen [maanstralen] gewaarworden. Een macho vertoont machisme
(ook: machismo). Zijn dat nou suitedeurenmatrasgordijnen [mv. s]? Ze behoren tot de maffioze maffioso. Op de Antillen is 'makamba' een scheldwoord voor blanke Nederlander.

2. Een makaperi is een SR-sieraad. Een maka(slang) is een bosmeester. Een maki is een halfaap (lemuur, vosaap). Een (shopping)mall is een luxe winkelpromenade. Kaasjeskruid wordt ook malve (maluwe) genoemd. Een mampier of mampira [SR] is een knaasje of knut [ook: knijt]. Mandelig eigendom is gemeenschappelijk. De maestro bezocht diverse mandirs [hindoetempel]. Een mani is een geblokte Palestijnse omslagdoek [ook kaffiya, etc.]. Van VD mag je 'mank gaan' ook aaneenschrijven [2025: niet meer, wel: mankgaand, vgl. mank lopen]. Ook in een mansaliñabos kun je verdwalen. Doe mij maar een marctje (bij een andere uitspraak zou marcje ook kunnen! Dat niet in wdb.). Dat is nou een moodboard [visuele weergave als marketinginstrument]. Een morielje (GB ook: morille, Fr. - met andere uitspraak?) kun je ook eten. De afko van mucoviscidose is muco. De musicus en de musicien(ne) traden op in de musichall. Het affiche is een must-have, de film een must-see. De Manxman en de Manxe fokten manxkatten. Een maribomba is een Antilliaanse wesp. Een marico (mariku) is een homo [GB]. Waarvoor gebruik je maripaolie [palm(vrucht - hydrateert en herstelt de huid]? De betekenis van
mark-up (alleen GB!) moet je maar opzoeken [de verhouding van de verkoopprijs van een goed of dienst tot de kosten die zijn gemaakt om het te produceren. Deze verhouding wordt meestal uitgedrukt als een percentage - buiten GB meestal aaneen!]. Is hij marketingmanager of managing director [beide GB/VD]? In een marrondorp wonen marrons [bevrijde tot slaaf gemaakte of een in vrijheid geboren nakomeling] en in een marronbos hangen marron [kastanjebruin] marrons [tamme kastanje].

3. Ze zijn heel dapper, de Masai (en volgens mij, GB, ook: de Masaikrijgers! - niet in VD). Een andere naam voor masbangu's is horsmakrelen [GB]. Maté is een boom of een uit de bladeren daarvan bereide thee. Matjok is [SR] een op mahjong lijkend Chinees spel
[GB/VD]. Een mata is een stampblok, een matapi een cassavepers. De (gele) masusa is de kleurstof van een plant uit de gemberfamilie. Een hecatombe is een massamoord. Kwikzilver wordt ook wel mercurius genoemd [Hg, 80]. Een mentsj (GB, Jiddisj, VD: mensj) is een rechtschapen mens. Voor die cursus zat de zaal vol met mensen met  menopauzale klachten. Bij (het) memory(spel) [memospel] heb je niets aan een memorystick of -card. Melatonine is een hormoon, melamine een chemische stof en melanine een zeker bruin pigment. De afko van megawattuur is MWh. Die virtuoos is een meesterarrangeur. Dan moet je het publiek mee( )hebben [Taaladvies - wdb. aaneen] en je crew moet ook meewillen. Een maulana [GB] is in SR een Korangeleerde [Die heeft altijd een koran bij zich]. Een mdf is een medium density fibreboard en MDMA is methyleendioxymethylamfetamine (de drug ecstasy, xtc). De medina is een oud stadsdeel van een Arabische stad. ME'ers [mobiele eenheid] hebben vaak te weinig me-time.

4. Die Mexicaan kweekt mooie mexicaantjes [plant, een mexicaan is ook een restaurant]. Een middle class gezin [als drieledige samenstelling mogelijk ook: middleclassgezin] noemen sommigen een middenklassengezin [Een middenklasser is ook een auto]. Mignonettes komen van de rugspier van het varken. Die millésimé [champagne] komt van millésime 2012 [wijnjaar - maar: gemilesimeerd, raar - alleen VD - 2025 ll !]. De minjan [ook: minje] is een zeker joods minimumaantal van personen [10, voor gebeden en synagogedienst]. De minister van staat brunchte met de minister van Financiën (ook: financiënminister). De mira-udu is het mierenhout. Miso is een zekere pasta. Hij zei het in niet mis te verstane bewoordingen. Een moa
[= reuzenvogel] is een uitgestorven, zeer grote Nieuw-Zeelandse loopvogel. De mokomoko is een moerasplant [SR]. Een mogol was een vorst [ook: dikke vrouw], een mogul een buckel [bobbel op skipiste]. Moelleux: gebak of wijn. Een mock-up is een model op ware grootte [voor presentatie]. De toekomst van Moeder Aarde (terra mater, vergelijk: Moeder Natuur - VD/GB) stemt ons niet blij te moede. De
ME-introductie geeft een goed idee van de mobiele-eenheidopleiding.

 
 

1030 Dictee maandag 19 dec 2016 (1): dictee Groot Minkema Dictee 2016 √ x

Dictee - dictees [1030]

Groot Minkema Dictee 2016 [Woerden, bovenbouw VWO]

[Geen titel, auteur: Han Bovens]

1. Tweeënhalf  jaar geleden werd in het Haagse café De Tijd [eigennaam] door het aanwezige journaille de 'minder,
minder'-uitspraak van Wilders opgetekend, waarna de PVV'er als slachtoffer zijn positionering buiten het establishment verder kon uitbouwen naar aanleiding van het aanhangige proces, waarin hij de rechterlijke macht steevast van politisering betichtte en dat hij met zijn topadvocaat tot in de kleinste details heeft doorgeëxerceerd [VD] en uiteindelijk smadelijk heeft verloren.

2. Na het politiek bewogen jaar met de uittreding van Groot-Brittannië en de door verkiezingsexperts onderschatte keuze voor Trump, wacht ons komend jaar in de landelijke politieke arena een nek-aan-nekrace [nek aan nek] van lijsttrekkers van onstuitbaar populistisch rechts.

3. Naar verluidt wordt er binnen de PvdA-fractie nogal flink gesteggeld [ook: gestecheld, GB/VD] over de vele campagne-ideeën die nu nog een heuse potpourri vormen, terwijl ze bij het CDA nog steeds soebatten over de lancering van een hernieuwd
waarden-en-normenstelsel [= normen-en-waardenstelsel, vaste uitdrukking, ondanks mv. waarden/s], dat de commissie Algemene Zaken het liefst onmiddellijk naar de prullenmand wil verwijzen.

4. Lijsttrekkersstrijd of zwartepietendiscussie: de democratisering viert heden ten dage hoogtij, ook hier op het Minkema College waar het gepeupel inmiddels een stem heeft gekregen bij de verkiezing van de leerling(en)vertegenwoordiging van de medezeggenschapsraad.

5. Laten wij de kanttekeningen van adellijk visionair Tocqueville * niet vergeten: vrijheid en gelijkheid staan op gespannen voet; zwicht daarom nimmer voor de tirannie van de meerderheid.

* Tocqueville:  (1805 - 1859) Alexis-Charles-Henri Clérel, burggraaf de Tocqueville was een Frans aristocraat, politiek filosoof en socioloog, historicus en staatsman. Hij geldt als een belangrijk denker van het moderne politieke liberalisme.