Oefendictee april 2018 (2)
1. Zie vorig dictee: nooit gedacht, maar vandaag moest ik aan de NSAID! Voor mij is dat een ponteneur, een point d'honneur. Op dat pongé (soort taf) was ponge (ereprijs) geborduurd. Het poujadisme is een kleinburgerlijke protestbeweging met extreemfascistisch karakter. Pralines [VD ook: pralinen] kunnen praliné [vulling] bevatten. Een rakelijzer is een sleis. De playboy racete op zijn reesplee naar de winkel om een wc-pleeboy te kopen. Hij zat pauwetrots op de zelfgereide (!) bok. Ze kunnen elkaar niet luchten of zien: Simpelmans en die saaimans. In Valerius' Gedenckclanck stond het al: Nederland! Let op u saeck! Safe sex is veilige seks. Een sandalwood is een sandelhoutpaard. Mag ik een sauternes van u? Hij moest zijn sardonisch gelach (!) duur betalen. Je weet het: een scuba is een
self-contained underwater breathing apparatus. Raar woord: secondbestopinion.
2. Loop ik door Lopik, loop ik een paar Lopikers tegen het lijf. Zij zei dat jij momenteel heit (!). Verweesde wees, wees wijs en bid een weesgegroet met de officiële tekst van het Weesgegroet. Speel jij basdrum of bassdrum, snaredrum of snaardrum? Zijn moeder had op zijn smoddendoek een hartstikke mooie smoddekop geborduurd. Snobbish is snobistisch. Ze zijn weer helemaal in: de sannyasins of rajneeshies, de volgelingen van de Bhagwan, verkorting van de Indiase goeroe Bhagwan Shree Rajneesh, stichter van de Bhagwan(beweging). Hij kikte erover dat hij op zijn kiksen kickte. Met aloïne duiden we aloëbitter aan. Hij was blasé, zij nog blaséër en hun vader het blasést van alle drie. Omdat ik een rastaquouère ben, hebben ze mij vast niet uitgenodigd. Ik ga zythologie, bierkunde, studeren. Bier hoort trouwens zymotisch [gistend] te zijn. Een narcissus is een narcistisch persoon. Hij is in het rijk van Flora begonnen met kweken van Flora's kinderen, specifiek suzannes-met-de-mooie-ogen.
3. Het lemma 'coccejaans' [april 2018] bevat een al tientallen jaren bestaande fout ... Verwar niet: 1) coccejaan(se) [kohk-see-jaan] = volgeling van de Leidse hoogleraar Coccejus, voorstander van de meer vrijzinnige richting in de gereformeerde staatskerk en 2) koksiaan(se) [kohk-sie-jaan], scheldnaam voor de christelijk-gereformeerden (oorspronkelijk als scheldnaam voor de volgelingen van Ds. Hendrik de Cock (1801–1842) uit Ulrum; door associatie met kok werd het woord ook een scheldnaam voor 'iemand die veel eet', dus een aanhanger van de kok). Met '*français*':à la française (op z'n Frans, in de Franse stijl), Comédie-Française (= Théâtre-Français, vergelijk Académie française – ook: de Veertigen – met devies: à l'immortalité en leden, de immortels, de onsterfelijken), française (dans, gewone quadrille), Française (vrouw), la clarté française (de helderheid in de Franse uitdrukkingswijze), mal français (medisch, eufemistisch: syfilis),
CPF-frank (Comptoirs Français du Pacifique-frank) en RF (= République Française).
4. Liter heeft als symbool L of l. Forza Italia! Nel mezzo di cammin di nostra vita: op het midden van onze levensweg. De NELOS is de Nederlandstalige Liga voor Onderwateronderzoek en -Sport. BGN (Bulgarije) staat voor de lev: 100 stotinka. De vrouw vermande zich. En de man? Neenee, niet doen, daar zit een nee-neesticker! Het moment suprême is het supreme (suprême) moment, het hoogtepunt. Die Suzanne (a) met de mooie ogen (!) was voor mij een princesse lointaine. Met DMMP (dimethylmethylfosfonaat) gemaakte sarin(e) (net zo'n zenuwgas als VX, soman – niet wdb. en tabun) kun je op het eerste gezicht niet bestrijden. Met '*color*': technicolor en colorfieldpainting, fullcolourduk is in full colour. De drukkersterm CMYK * staat voor Cyan, Magenta, Yellow en Key, waarbij 'key' verwijst naar de k, de laatste letter van 'black'. De drie primaire kleuren zijn dus cyaan, magenta en yellow, in het Nederlands: RGB, rood, groen en blauw. N. Chomsky bedacht de tgg, de transformationeel-generatieve grammatica. Zij lijdt aan thuisitis.
* [Jeroen:] Even opletten in alinea 4: de vier drukinkten zijn cyaan, magenta, geel en zwart (CMGZ - niet in wdb. - in het Nederlands, CMYK in het Engels). De primaire kleuren in de kleurencirkel zijn rood, geel en blauw. Daarmee kun je handig de complementaire kleuren uitrekenen: rood staat precies tegenover (geel + blauw =) groen, blauw staat tegenover (rood + geel =) oranje. Beide zijn zogeheten subtractieve kleurmengingen. Daartegenover staat RGB, de additieve kleurmenging, die uitgaat van licht. Als je rood, groen en blauw mengt, krijg je wit licht. RGB wordt gebruikt bij beeldschermen. Het is dus iets heel anders!
5. Hij zit op de ThUK: Theologische Universiteit Kampen. een thyrs, thyrsus, thyrsusstaf, bacchantenstaf is een klimopstaf. Het zij maar weer gezegd: een TIA is een transient ischaemic attack, vaak voorbode van een attaque. Thulium (Tm 69) is nu eenmaal geen thorium (Th 90). Een touche-à-tout is een bemoeial. Trehalose is plantensuiker. TNT is trinitrotolueen oftewel trotyl. Getroebleerd, in de trubbels? Zoek een troubleshooter! Wat was COPD ook alweer? O ja: chronic obstructive pulmonary disease. De schrijfwijze 'grilpan' is niet fout [GB, maar liever: grillpan]. De mens met zijn umwelt zit altijd in een zekere umfeld. Nikkelglans wordt ook ullmanniet genoemd. Alle urticaceeën behoren tot de familie Urtica (brandnetels). Je 2 ureters komen uit in de urethra.
6. Sollen (qua plaats) met een gevangene is vershanghaaien. Hij had zijn brits verrinneweerd en verknoertte het daarmee voor anderen. De vermoeidste lopers haakten het eerst af. Heb je de boel nu weer verschlimmbessert(?)? Met dat verguldsel is het wel mooi geworden! Een volontair werkt voluntair. Het woord yippie komt van Youth International Party. Wrijten, je weet wel, dat is bakkeleien. De scheepsschilder resideerde in een van de Caricom-landen [Caribbean Community and Common Market]. De schonen-bij dage [purperwinde] en de schonen-bij-nachte [nachtschone] hebben het loodje gelegd bij VD, de schonen uit het Westland [perzik] en de schonen van Boskoop [goudrenet] (nog) niet. Het meervoud van 'bonheur' is 'bonheurs', dat van bonheur-du-jour' echter 'bonheur-du-jours'. Als je oude wonden openrijt (oprijt, ript), heeft het slachtoffer een rijtwond te dichten.
7. Een mine (mina) bij de oude Grieken is 1/60 van een talent (gewicht en munt). Een APM (anti-personnel mine) krijgt als correcte vertaling antipersoonsmijn (VD, antipersoneelsmijn lijkt wel heel vreemd). Hobbyen doe je met hobby's, sudokuen met sudoku's. Geef mij maar zo'n gelaarsd en gespoord hoentje. Tim, boek toe! Het is net zover als van hier tot Timboektoe of van hier naar Tokio. Nil volentibus arduum: voor hen die echt willen is niets te moeilijk! Een rara avis in terris nigroque simillima cygno = (letterlijk) een zeldzame vogel op aarde, het meest lijkend op een zwarte zwaan, een kuise vrouw dus [men kende toen de zwarte zwanen uit Australië nog niet!]. Incorrupta fides nudaque veritas: niet te verbreken trouw en de naakte waarheid. Een ruwe kerel die ongegeneerd de waarheid zegt is le paysan du Danube (boer van de Donau). Obscura vera involvens: waarheid hullend in duistere woorden.
8. Perigordtruffels behoren tot de lekkerste! 'Frame' is een het-woord. Die dieren, aeneasratten, heten zo, omdat een rattenmoeder haar kroost op de rug draagt, en Aeneas dito zijn oude vader! Het Ministerie (!) van Buitenlandse zaken heet ook wel BuZa (BZ, ook: het Plain, Plein 23) en het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties BZK. Het historische ministerie van Cultuur, Recreatie en Maatschappelijk Werk werd aangeduid met CRM. EL&I: Ministerie van Economische Zaken [los ook: EZ], Landbouw en Innovatie. IenM: Ministerie van Infrastructuur en Milieu. LNV: (historisch): Ministerie van Landbouw, Natuurbeheer en Visserij, ook: Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit. MinDef: Ministerie van Defensie. Ook nog: OCW, O en W en OK en W. Fin. = Ministerie van Financiën. Verouderd: SoZa = (Ministerie van) Sociale Zaken en SoZaWe [ook: SZW]: extra van Werkgelegenheid. VenJ: Veiligheid en Justitie. VenW: Verkeer en Waterstaat (in 2010 opgegaan in IenM – ook wel: V&W). Vomil: Volksgezondheid en Milieu. Voro: Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening. VROM: Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer (in 2010 opgegaan in IenM). VWS: Volksgezondheid, Welzijn en Sport. WVC (historisch): Welzijn, Volksgezondheid en Cultuur. Ten slotte het ministerie van de mp, de minister-president: Ministerie van Algemene Zaken (AZ). Criticasters op de M van Ministerie verwijs ik naar TH (p. 112: Ministerie van Economische Zaken) en de Taaladviezen van Taalunie, Onze Taal en Taaltelefoon!
Geen opmerkingen:
Een reactie posten