Dictee - dictees [1064]
Oefendictee
februari 2017 (2)
1. [N.a.v.
verslag Diest] De erealgemeendirectrice, vroeger ook déléguée naar
vakbondsvergaderingen was te gast bij de
adjunct-secretaris-generaal, soms wel
iets weg hebbend van een dégénéreetje, en vertelde dat zij naar de classicale
kerkvergadering op een lokale locatie ging, waar het in de vergadering klassikaal
eraan toeging. [Wekelijks dictee] Ziek melden houdt in, dat je ziek gemeld
bent. Een doyennépeer heet voluit doyenné du comice en is verre familie van de
poire belle Hélène en de Karmijn de Sonnaville. Snapt u hoe hier met de
hoofdletters wordt omgegaan? [Kampen] Achteraf heb ik vrede met – alloniem 'De
Sint' – omdat dat nou precies is wat je onder je rijmelarijen schrijft. Alleen
vind ik dat de aanhalingstekens wel hadden moeten worden voorgelezen. Nu ik ook
nog 'van' gehoord meende te hebben, leek me 'alloniem van de sint (GB)' een
prima alternatief. Een gemene instinker: sectaire (BE), maar wel sekte en
sektarisch (zelfde betekenis). Er was ook nog discussie over
carnaval(l)istisch. Edward legt uit, hoe het moest: carnavalist (klemtoon in
grondwoord carnaval vooraan, dat is bepalend voor het niet verdubbelen
van de l), vergelijk duellist (klemtoon achteraan in grondwoord duel,
dat is bepalend voor het wel verdubbelen van de l). Ook was er nog een probleem
met – 's rijks – dat stond 3 keer met kleine letter (rijks) in VD en eenmaal
met hoofdletter. Inmiddels heeft ook dat 4e geval een kleine letter gekregen.
Het zit zo: we schrijven wel in voorkomend geval 'het Rijk' (en in sommige
gevallen van eigennaam een hoofdletter: Rijkswaterstaat, Romeinse Rijk, Hemelse
Rijk (China), Verborgen Rijk (Ethiopië), Heilige Roomse Rijk of Eerste Rijk,
Tweede Rijk (Duitse Keizerrijk tussen 1871 en 1918), Derde Rijk (Hitler),
Britse Rijk en Rijk van Nijmegen) maar verder krijgen alle samenstellingen en
afleidingen een kleine letter (een selectie): rijksacademie, rijksaccountant,
rijksadministratie, rijksadviseur, rijksafslag, rijksambt, rijksambtenaar,
rijksarbeider, rijksarchief, rijksarchitect, rijksarchivaris, rijksautoriteit,
rijksbanier, rijksbedelaarsgesticht, rijksbediening, rijksbegroting,
rijksbelang, rijksbelasting, rijksbelastingambtenaar, rijksweg,
rijkswegenbelasting, rijkswegennet, rijkswegenplan, rijkswerf, rijkswet,
rijkswoning, rijkszegel, rijkszorg, rijkszuivelinspectie en rijkszuivelstation.
Ook levert bij mij 'solitair reiend gehos' wat problemen op: je moest kennelijk
denken aan een rei vormen, een reidans uitvoeren, maar daar zijn meerdere
personen voor nodig, dat doe je m.i. niet solitair (reien is een groep vormen).
Er is ook een ww. rijen = een rij of rijen vormen, maar ook dat kan m.i. niet
solitair. Zeg het maar ... Ook kwam (de afkorting) NB – midden in een zin –
weer aan de orde. Niet fout, maar het blijft er raar uitzien ... [Zaltbommel]
Daar kwam de gemeentewet voor (GB, VD: kleine letter), maar wel als Gemeentewet
1851. Dat moet dus wel een eigennaam zijn en dus met hoofdletter te schrijven:
zeg maar een combinatie van het donorprincipe en dus welke naam de overheid
zelf aan een wet geeft. Vergelijk: Wajong = Wet Arbeidsongeschiktheidsvoorziening
Jonggehandicapten.
2.
[Allerlei] Let op: papier collé en papier-maché. Wie van de gergem is, verzendt
of aanvaardt uitnodigingen sub reservatione Jacobaea (D.V. = Deo volente of
V.D. = volente Deo). Het went nooit hoe die schipper de steven wendt. Je mag
rustig schrijven dat het aantal hits duizend en zeven is en niet
elfhonderdveertien (in beide gevallen is 'en' slechts toegestaan t/m 12 (volgens
de ANS, de Algemene Nederlandse Spraakkunst). Een Hannoveraan kan Hannoveranen,
maar ook hannoveranen fokken ... Van het docentenkorps wilden enkelen door het
politiekordon heen breken, anderen wilden volstaan met een cordon sanitaire; de
cérémonie protocolaire was aan hen niet besteed. Ze wilden ervantussen gaan.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten