Dictee van de Dag 1151
1. We hebben inmiddels gen X’ers, gen Y’ers en gen Z’ers. Een loopfiets is een draisine, een kettingloos rijwiel is een acatène en een velocipedist rijdt op een vélocipède. Jeile, jeiles, jeiling: heibel, drukte, opstootje. Een troubleshooter moet trubbels oplossen. De hightechgiganten hebben veel macht. Wie goeddoet, goed ontmoet. Eem oord dat van God verlaten is, is een godverlaten oord. Een must-have is duidelijk een hebbeding, een gadget. De grand mal is een tonisch-klonisch insult. Het orloffgebraad is naar Orlov vernoemd. Wat heeft het haasje-overeffect te maken met haastje-repje? Niets! De worstelaar toverde een driekwart nelson uit de hoge hoed. De hele k(w)iksaus, dat is het hele eier(en)eten, het kerseneten (2 x: inf.). Orexie is eetlust, anorexie tegenzin van voedsel. Een accent circonflexe is een hoedje of dakje (ook: kapje). Als een sherlock holmes trok de zaklantaarndrager door de bossen van Staatsbosbeheer. Er viel een ijsselsteen in het IJsselmeer.
2. Strijensas schrijf je aan elkaar (niet in wdb.). OSAS is het obstructieveslaapapneusyndroom (slaapapneu). Ad pias causas = ad pios usus = voor vroom gebruik, voor een goed doel – ook: pia causa. Een graculus inter musas is een kraai onder de muzen (zeg maar: een valse noot of zoiets). Een makartboeket is een droogboeket. Een vlugge japie is een inbreker. Bij het klemrijden kan iemand klem raken. Bij kadaver en kadavereus denk ik aan perinde ac si cadaver = als een lijk (bij: kadaverdiscipline). In het kruitschip hing een schilderij van een kruidhof. De kweekweeproducent had grondkwekwe in zijn land. Hij zou aan niemand kwijt kunnen, dat hij zijn job zou kwijtraken. De hoofdprijs was een kwart anderhalf miljoen (driehonderdvijfenzeventig – euro). Dit lady’s-clubje bezoekt frequent ladies’ days en nights.
3. Woonde de helse Brueghel, Pieter Brueghel de Jonge – die vooral voorstellingen van de hel schilderde, in het land van Bruegel, het Pajottenland, ten zuidwesten van Brussel? Die latemiddeleeuwenstory eindigde opmerkelijk en verrassend, te weten verassend. De leeggekieperde ton zou verder leeg blijven. De rubberboot was lekgeslagen en dus lek geraakt. Een line-up is (ook) een osloconfrontatie. Om gas per schip te transporteren past men liquefactie toe. Het meervoud van maäriev (joods avondgebed) is maäravim. Ze blonken uit in zotten-, malle-, lulle- en gekkenpraat. De metteurs en scène zijn verantwoordelijk voor de mise en scène. Pupilvernauwing is miosis, -verwijding is mydriasis. Met modder smijten of moddersmijten is kwaadspreken, lasteren. De moffrikanen spreken Moffrikaans. Waarin verschilt een mok-school van een lomschool? Het streepje! Eerste: initiaalwoord, tweede: letterwoord!
4. Had monsieur [= Joseph] Prudhomme ook een vertrouwensman, een prud’homme? Hij stond al een poze in die pose (houding), een posé houding. Hij had overigens geen (rooie) pose (pozer) te makken. Zou de Boze ook booze drinken? Mijn collega-dakloze is er veel beter aan toe dan ik. Een MP is member of Parliament in Engeland (en een mp minister-president). Met muco(viscidose) heb je de taaislijmziekte. Myositis is spierontsteking en een myosotis is een vergeet-me-nietje. Bijzondere dicteewoorden: myiasis (parasitisme van vliegenlarven), myiologie (leer, studie van muggen en vliegen) [slechts 2 met yi!] en mysofobie (infectievrees, enige met myso). Een neomist is een priester en mysten zijn ingewijden. Die hardloper is zo’n must-runfiguur. Ze zouden natregenen, kletsnat regenen. Aanduiding voor rodium: Rh.
5. Die sergeant is een intrigant.
N,N‑di-ethylmetatolueenamide (een insectenwerende stof) heet afgekort DEET. Met veel panache [bravoure]
sloeg hij zijn panaché (mixdrank)
achterover. Nogmaals: dotteren, ptca is percutane transluminale
coronaire angioplastiek.
Een pensionaire zit in een pensionnetje in pensionaat. De peronisten hangen (hingen) Perón aan. Het OSAS
is het obstructieveslaapapneusyndroom. Hij is
een
pietje-ongeduld en een janongeluk. Kun je met een pijp lak een pijpje-lak
schilderen? In het Sranan(g)(tongo) staat lobi voor liefde (niet in wdb.). Wel in GB/VD fayalobi [fah-jaa-loh-bie], de sierheester Ixora
macrothyrsa [faya = vurig]. Een hallen- of
klokkentoren is een belfo(o)rt. Je bsn is je burgerservicenummer (NL). Het ISBN is
het International Standard
Book Number (13-cijferig).
6. Ook: dertiencijferig. Iemand zijn plaats ruimen is plaatsmaken voor hem of haar. In Nigeria kennen ze de chrislam. Met de dar al islam worden de gezamenlijke landen en streken waar de islam de heersende godsdienst is, aangeduid. Met een grandslamzege heb je een grand slam gewonnen (vgl. grand-prixoverwinning). Bij het bridgen kun je groot of klein slem maken. Golden slam bij tennis is het winnen van de vier grandslamtoernooien en het olympisch tennistoernooi in hetzelfde jaar. Een golden shower is plasseks. Het Latijnse post coitum schrijven wij in NL als postcoïtum. Een pot-au-feu kun je eten, een pot á feu zeker niet. Een preetje betreft soldij (pree) of voorrang (pre). Mét trema alleen: preëminent (boven andere(n) voortreffelijk) en preëmptief (preventief)! Verwar niet de Engelse princess charming en de Franse princesse lointaine.
7. Een pro-memoriepost is een p.m.-post. Het letterwoord pur
staat voor polyurethaan.
De BMI is de bodymassindex. Het pyrronisme
is naar Pyrrho genoemd, de pyrrusoverwinning naar Purrhus. Een QSO is een
quasi-stellar
object. De ziekelijke angst voor clowns heet
coulrofobie. Een quotetje is een aandeel en een quoteje is een citaat. De
radicale radikalinski wees op het rabiësgevaar zoals van de rabies theologorum.
De prijs van de rachels was een lelijke raggel. Deze zending is f.o.r., free on rail. De RDW is de Rijksdienst voor het Wegverkeer.
Met m-, t- en rRNA worden messenger-,
transfer- en ribosoom-RNA
bedoeld, met mtDNA mitochondriaal DNA. Een renettenboom is een
reinetteboom. Resorberen is een kwestie van resorptie. Over het hele pokkeneind
was het pokkedruk. Ik heb geen tijd: druk, druk, druk!
8. Een
rammenas is geen ananas. Met -and- (muziek):
country-and-western en rhythm-and-blues. Rigoureusheid is rigorositeit. Een
Riffijn, een riffie, woont in het Rifgebergte. De vergeetpil heet rohypnol. De RSI is de repetitive strain injury. Jan van
Ruusbroec was Doctor Divinus. Genoemde Van Ruusbroec was een vermaard mystiek
schrijver. Retteketetsjingboem, sjing-boem! KN
is de landcode van Saint Kitts en Nevis; we hebben ook Saint Lucia (LC) en Saint Vincent en de Grenadines
(landcode VC).
Saint-Pierre en Miquelon
heeft als internetaanduiding pm. Het
saint-simonisme is de communistische leer van Saint-Simon, vergelijk ook het utopisch
socialisme. Nog wat met *saint*: de mal Saint-Lazare (lepra),
de été de Saint-Martin (nazomer) en BL is de landcode van
Saint-Barthélemy.
Hij heeft een burn-out. In SR hebben ze soms een cook-out.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten