3590 Dictee zondag 17-03-2024 (1) – dictee BeNeDictee 2024-01 √

Dictee – dictees [3590]

BeNeDictee Breda 2024-01

De 80 items, genummerd in superscript en vetgedrukt, moesten worden ingevuld.

Toelichtingen in blauw.

Thuis in Breda (deel 1) [auteur: Rien Wisse]

1. ¹ Goeiesmorgens deze morgen [Jiskefet]! Reisde je met een ² NS-IC [Nederlandse Spoorwegen, Intercity] die ³ booggeluiden [trein door de bocht] maakte door
⁴ oliekontenland [Bargoens, Brabant] of reed je met je
⁵ good old kever over ⁶ ’s heren wegen [de heer van een heerlijkheid] naar Breda?

2. Als ⁷ volbloed Zeeuw [wel: volbloedpaard], ooit leerling van een ⁸ Bijbelvast ⁹ Goes [bnw., wel: Goes’ burgemeester] lyceum, woon ik al sinds de tijd van de eerste ¹⁰ gen Y’ers ‘hier in ons mooi Breda’, dat
¹¹ in genen dele ¹² streng gereformeerd
[wel: strenggelovig] is en waar het leven wel wat
¹³ weg heeft [weg hebben - wel: wegebben] van
¹⁴ genotziek [GB/VD] ¹⁵ drentenieren [na loopbaan op platteland, bv. in Drenthe].

3. Tot 1996 voetbalde NAC aan deze Beatrixstraat. Toen ging het er niet ¹⁶ zo gemoeiig [gedwee] aan toe en werd er flink ¹⁷ ge-ehbo’d [GB, wel: EHBO] wanneer
¹⁸ paardendronken ¹⁹ lijpkikkers
[onnozel, wel: Leipziger] (‘supporters’ van de tegenpartij) een ²⁰ halfsteens muurtje ²¹ inrammeiden. Daar stond tegenover dat we vanaf de zolderkamers het voetbalveld konden overzien, waarop onze club ²² cruijffdraaien en ²³ bloktackles etaleerde.

4. Maar nu dit dictee. Er is flink aan ²⁴ gepaggeld [prutsen] en ²⁵ geticheld [tichelsteen = baksteen] [paggelen en tichelen: kleine werkzaamheden verrichten] met de orthografische ²⁶ reischaaf
[reeschaaf, reeds geschaafd hout polijsten]. Hopelijk
²⁷ laad ik niet de verdenking op me dat ik ²⁸ brij
[brijen: praten met huig-r], maar spreek ik als een
²⁹ a-b-boek [kinderen leren spellen, abc-boek].

5. Deze huiskamer, vroeger ³⁰ en suite maar ooit
³¹ verrinneweerd [verrinneweren = ruïneren] door een
³² peppi-en-kokkibedrijf [Peppi en Kokki], mag dan niet zo groot zijn, maar biedt wel ³³ ik-weet-niet-hoeveel dicteemogelijkheden. Wees gerust, mijn pen is niet in
³⁴ adderspog [wel: koekoeksspog] gedoopt. Ik heb mijn
³⁵ conculega’s nooit ³⁶ gebackstabd [backstabben = verraden], noch ³⁷ scoreblocs [en blocnote] vervalst. Ook nu ³⁸ wordt je [jou, aan je] allerminst ³⁹ kwaad gedaan [kwaad doen, wel: kwaadspreken]. Dus geen ⁴⁰ hačeks [die v] of andere ⁴¹ diakrieten [diakriet, diakritisch teken, diacriticum zoals de tilde]; zogenaamd dan, want de stijlfiguur ⁴² praeteritio [pretermissie, paral(e)ipsis: ik wil niet zeggen dat …] is in tegenstelling tot
⁴³ dubbelopismengebruik nou eenmaal
⁴⁴ razend populair [wel: razendknap] in moeilijke dictees.

6. Laten we eens rondkijken, dan licht ik wat toe, zij het met zelfspot, ⁴⁵ tongue in cheek [meesmuilend] dus, of leugenachtig als was ik een
⁴⁶ pseudologia-phantasticalijder [verzinsels zelf geloven].

7. De bankbekleding van ⁴⁷ peau de pêche [fluweelachtige stof, suèdine] combineert wel met de
⁴⁸ merbauparketvloer [houtsoort] en de … ja, wat zijn het: ⁴⁹ axminsters [tapijt] , ⁵⁰ keleis [kelim, tapijt]? Ze komen in elk geval niet van de ⁵¹ tsjoektsjoek [tapijtzwendelaar]. De ⁵² geïkatte [ikat: weefsel met patronen, ww. ikatten] gordijnen hangen er al dertig jaar en zijn ⁵³ poco a poco [beetje bij beetje, Italiaans] verschoten. Dat geldt dan weer niet voor de bloempotten: ⁵⁴ stijlvol lustrewerk [lustre = stof, znw., een luster is een kroonluchter], vind je niet?

8. Clemens Briels is ⁵⁵ allerartyst [aller + arty + st]:
⁵⁶ Kunst met een grote K, zeker zijn
⁵⁷ antipodentrilogie [tegenvoeter, tegenpool - mv. alleen n]. Zie maar eens hoe het ⁵⁸ eraan toegaat op die
⁵⁹ mirtengroenkleurige [heester, mirte + n] en
⁶⁰ karmozijnen [met kleur van karmozijn = helrood] afbeeldingen.

9. ⁶¹ Wajo [straattaal, uitroep verbazing/verrassing], dit lijkt wel een ⁶² gilahagedis [giftig] op een ⁶³ vliedberg [vliedheuvel, bij overstroming]. Op z’n Brabants gezegd: ge ⁶⁴ zoudt [vanwege ‘ge’ dt] toch denken dat hier een
⁶⁵ arassari [vogel] op een ⁶⁶ pitaja [pitahaja, cactus] zit. Heb je je blikken al ⁶⁷ geweid [weiden = rondgaan van de ogen] over dit ⁶⁸ geshampoode haar? Draagt die andere dame een badmuts, is ze een ⁶⁹ krullenbol steilhaar
[met stug haar] of heeft ze een ⁷⁰ vleespet [kaal hoofd] ? Kijkend naar haar buurvrouw lijkt ze te denken: ik wou dat ik ⁷¹ bantuknots [kapsel van kroeshaar] of ⁷² boxbraids [kapsel met vierkante patronen] had! Gelukkig zijn deze dames niet ⁷³ puidenmoedernaakt [padden, kikkers – pui = kikker - mv. puien], anders zouden ze door de zon
⁷⁴ geroost [roosten = roosteren] worden. En dit kunstwerk doet denken aan ⁷⁵ Vastenavond [dag voor Aswoensdag, wel: vasten]. Zien we hier ⁷⁶ Prins Carnaval [‘burgemeester’ bij carnaval] zonder ⁷⁷ raad van elf [‘gemeenteraad’ bij carnaval] of zien we een
⁷⁸ versjwartster nar [Jiddisch, een dwaas] ?

10. En dan te bedenken dat we nu nog maar op de helft van deze ⁷⁹ spellingcarrousel zijn! Wat de tweede helft betreft: wellicht zul je ⁸⁰ ernaar toeleven.

Rein 17 fouten (waarvan 4 absoluut onnodig), de rest 30 of meer.