1955 Dictee vrijdag 30-10-2020 (1) dictee Dictee van de dag (12) √

Dictee – dictees [1955]

Oefendictee 845 OUD, geheel herzien naar situatie 2020

Dictee van de dag (12)

1. Jan krijgt een zesminnetje (6-minnetje, 6-'etje, heeft een 6 minresultaat) en Kees een 7-plusje (zevenplusje, 7+'je). Verkleinwoorden zijn dus ook afleidingen! Wat is correct geschreven: 'rotte-eierenlucht' of 'rotte eierlucht' [1e is beter]? Zij raakte langzaam(aan) aan de drank. Ziedaar wat ervan komt. Zie die giraffe daar. Wat klinkt beter: Zijne Majesteit de Koning of Zijne Majesteit koning Willem-Alexander? Om de kurk van een champagnefles zit een agraaf (agrafe – meervoud: agrafen – metalen draadje, muselet – [z] – draadkorfje). De Advocatenwet zegt niets over een advocateborrel (die is trouwens ook heel geschikt als advocatendrank). Ik vind die koekebroodbakker een koekenbakker. In plaats van achter, kwamen ze voor te staan. Zou Ajax nu voor- of achterstaan? Zou hij acquiesceren [Lat] (berusten, genoegen nemen met) in zijn zusters quiëscentie [NL] (innerlijke rust, toestand van rust)? Na het afbijten van zijn sigaar heeft hij flink van zich af gebeten.

2. Daar kunnen we achter staan. De Aeneis heet in het Nederlands Aeneïde. Aan acuïteit (scherpheid) heeft hij niets ingeboet. Je moet dat niet te veel ad litteram [naar de letter, letterlijk] nemen. Hier is sprake van een ad-libitumhoeveelheid [ad libitum: onbeperkt]. In 'afrikaantje' komt geen affricaat [vb: pf] voor. Wil je dat affichetje ophangen? Nou, dat hangt ervan af. De cosmos tierde welig (in zijn/haar nietigheid – plantje). Hij is van de helling af geskied. Het zal erop aankomen: hoe zal je er bij de rechter van afkomen? Mooi, zo'n aglajavlinder! In vredesnaam: wat is aglycon [is in een glycoside aan een koolhydraat gebonden]? Een marshaller is een soort rangeerder op een vliegveld, die [afko:] d.m.v. bats [rond bordje aan steel] seinen geeft aan de piloot bij het landen en stijgen. Hij was airmarshal [vluchtbegeleider] op de vlucht naar de Marshalleilanden. De carnaubawas [bladwas, van een waaierpalm] komt uit Brazilië. Waar vind je die nu nog, zo'n mondbeglänzte Zaubernacht [door de maan beschenen tovernacht, slagzin van de (Duitse) romantiek]?

3. Vroeger behoorde ze bij de Agalev-adepten [voorm. BE-partij: Anders Gaan Leven]. 'Schip ahoi!', klonk het onverwacht van het onbewoonde eiland [In Rotterdam: Ahoy]. Je hebt het laten afweten: laat me niet geloven dat je er niet zou vanaf [VD; Taaladviesdienst VRT: van af] weten. Bij de houthakker zouden letterlijk de stukken er afvliegen. De ailanthusvlinder landde op de aigrette (zilverreiger). Op een rooms-katholieke kerk stond: "Vermijd de kerstdrukte, kom nu!" En op een PKN-kerk (Protestantse Kerk in Nederland): "Al onze filialen zijn op zondag open!" Schrijf je 'timothee(gras)' nu met of zonder h [voeder- en doddengras]? Ze schreef een hete roman over een heteroman. Die leugenaars hangen het Bourgondische geloof aan (en zijn dus doortrapt leugenaar). Ze kunnen zich beter niet in het bourgondische Sluis vertonen! Armoedzaaiers moeten vermontevioleparken (zo genoemd naar: Montefiorepark) (sjacheren).

4. Hij was allang blij dat hij het niet gedaan had. Is een
oud-algemeensecretaris net zoiets als een oud-secretaris-generaal? Ik had algauw door dat hij het al gauw zou laten afweten. Bankverzekeren is allfinanz, bancassurance. Uit de aluminiumfolie ging het direct in de aluminium pan. Toen het alltime high [hoogste beurskoers aller tijden, record – vgl. alltime low] optrad, droeg hij zijn allseason [bnw.]
aloha-T-shirt. Hoe was het ook alweer: aap, noot, …? Zo'n fiets is geen allehensje [niet voor iedereen bedoeld]. Waar slaat dat trouwens op: alle hens aan dek [Eng.: all hands]? Het was zonder meer allerallergênantst, zoals hij allerbelabberdst en allerbekrompenst woonde. Hij pronkte met zijn allweather [VD, znw.: auto voor alle weersomstandigheden, VD ook pred. bnw.– GB: bnw. allweather, ook: allweatherkleding]. In allerijl, in aller haast, heeft hij het lootje (loodje – lot, lood) in het bovenste bureaulaatje gelegd. Een skiester die skiet, is niet altijd een ski(e)ster [zonder e: ster ...]. Allahoe akbar (bij islamieten: God is de grootste)!

5. Vergelijk de voorlaatste zin maar eens met macraméwedstrijd en macrameewedstrijd [znw., ww.]. Is dat een ananas of een rammenas? Continuïteit wordt op prijs gesteld. Een ambidexter vertoont sinistro- en dextromanie (links- en rechtshandigheid). Is voor de bereiding van ambrozijn (godenspijs, heerlijk eten) een ambrosia [zekere plant] nodig? Nee. Hij is bekend als annalistenanalist. Anonymi gaan onder in het anonimaat. De computerterm A/N staat voor alfanumeriek. De Française danste de française [dans = quadrille], de Anglaise de anglaise [idem, ook: muziek]. Helpt hydrotherapie [water, ijs als geneesmiddel] bij hidrosis [zweetafscheiding] of anhidrose [ontbreken van zweetsecretie]? In het persbericht wordt de dader via daderinitialen vaak geanonimiseerd.

6. Verwar de adjectiva 'androgyn' (tweeslachtig) en 'androgeen' (leidend tot mannelijke ontwikkelingsvormen) maar liever niet. Voor elkaar zijn christenen en moslims andersgelovenden. Deze prulpoëet produceert amphigouri’s (VD 2020, nietszeggende gedichten). In deze clinic [intensieve groepstraining, workshop] wordt het begrip 'anticlinaal' (in opwaartse richting hellend) klinisch geanalyseerd. Die anthologist (bloemlezer) heeft al heel wat gebloemleesd. Het antiamerikanisme is anti-Amerikaans. Helpt een filet americain [preparé] tegen de mal américain, de dysthymie [chronische depressieve stemming]? Deze amulet [totem, fylacterion, talisman, voorwerp met magische, heilige macht] zou bijzonder apotropaeïsch ((geesten)bezwerend) werken. De afroditische mysteriën hebben betrekking op Aphrodite. Uw aanwezigheid was à ravir [verrukkelijk]. Hij was apezat, stomdronken. De Apache-indianen dansten vaak de apachedans [wilde dans]. Met antropofagen (menseneters, kannibalen) in de buurt kun je wel een anxiolyticum (angstwerend middel) gebruiken. Apperpo, ik heb je toch niet van je à propos gebracht?

7. Een kleine aria is een arietta of ariëtte. Zijn roots liggen in Roethenië, of was het de Centraal-Afrikaanse Republiek, Vanuatu, Tsjaad, Rwanda, Oranje-Vrijstaat, Mozambique, San Marino, Litouwen, Madagaskar, Haïti, Guinee-Bissau, de Filipijnen, Djibouti, Burundi, Burkina Faso, Opper-Volta, Belgisch-Congo, Afghanistan of Abchazië? Dat is een openbare(!) deur. Welke arrière-pensées (bijgedachten) heb je bij het verbum (werkwoord) 'arrêteren' (stil doen staan, halt houden)? En houd er ook maar geen arrière-goût[s] (nasmaak) aan over! Die instrumenten assoneren (zijn gelijkklinkend, vgl. gelijk klinken). Die schotel is overgeassaisonneerd [kruiden]. Misschien raar, maar een attische opmerking is met Attisch zout (sal atticum) gekruid (antoniem: Italum acetum = Italische azijn). SUV's zijn sport (GB: + s) utility vehicles [luxejeep, stadstank]. Haar babyuitzet is al op orde.

8. Met ascorbinezuur [k] kun je asclepiaswol echt niet verbeteren. Na mijn wereldreis was het athomegevoel weer snel terug. Wanneer bidt men een Ave Mariaatje [naam gebed, aveetje (x bidden), au pis-aller = in het ergste geval meerdere Ave Maria's of ave's, ook: engelse groetenissen], wanneer een weesgegroetje [x bidden, naam gebed: Weesgegroet]? Hij is autowielventieldopfabrieksdirecteur. Dat affichetje avant la lettre [voordat het begrip bestond] vertoont duidelijke
avant-garde-invloeden. Doe er maar een baklavaatje [zeer zoet honinggebak] bij! Het bak-en-braadvet is op. Zijn vakantie gaat naar de Bahama- of Bermuda-eilanden. In het bagno [gevangenis] mocht hij op zijn banjo [muziekinstrument] spelen. Zijn baksjisjen [ie] gewoon baksissen [ih]? Beide: fooi, extraatje. Maar het is zeker geen hasj(iesj) [stuff] … De ayatollahs zochten axolotls [salamander, larvenvorm]. Op zijn bureau had hij een bacchus staan (en ook een boeddha trouwens). Beide: beeld!

9. Bij het balustradescènetje keken ze uit op de palissadeomheining. Kom, we gaan naar de bal-musettetent [geen 'tuh' uitspreken – bal musette]. Bij ballet oefen je aan de barre [bahr – rondhout]. Een barquette [wel 'tuh' uitspreken] is een bakje van bladerdeeg, voor ragout e.d. Een barcarolle [geen 'luh' uitspreken] is een gondellied. Die barbiersschurft heeft hij op de Barentszzee opgelopen. Dat is een gebastioneerde vesting. Zij lijdt aan de ziekte van Basedow [doo] (kortweg: basedow – overmatige schildklierwerking). Zijn dit bearishe (beren: flauw, koersdaling verwachtend) beleggers of bullishe (stieren: koersstijgingen verwachtend)? Op de hovercraft [oh/oe] (luchtkussenvaartuig) zaten heel wat hooligans [oe] (vandalen, voetbalherrieschoppers). De afkorting bd staat wel voor
biologisch-dynamisch, maar niet voor biodynamisch. Hoeveel is dat op de mohsschaal [hardheid materialen, 1-10]? Is de kafkabrigade (antibureaucratie) al langs geweest? Abricotine is eau de vie van abrikozen [abrikozeneau-de-vie dus] oftewel abrikozenbrandewijn.

10. Je zag, dat Koos een abri [wachthuisje] koos om zijn abrikoos te savoureren [met smaak nuttigen]. Toen ik na mijn overtijd [overwerk] thuiskwam, vertelde mijn vrouw dat ze over tijd was. Mijn beb [opa] en beppe (ook: bebbe – oma) komen dit weekend. Hun hele bediendedom is lid van de beambtenbond. De opgezette bijtschildpad [zoetwater – GB, VD: los; zeer agressief] werd gebeitst. Let op de schrijfwijzen van het beiaardspel en het ros Beiaard. Paard en ruiter, beide moesten de tijd beiden. Het zapatisme [boerenleider Zapata] is antilatifundium (gewapend verzet tegen grootgrondbezit). Er waren bojaren (adellijk grootgrondbezitter Rusland) en daimio's [idem, Japan] die hun onbekade aan het water grenzende bezit alsnog bekaadden. Met (di)benzoylperoxide bleek je meel. Voor Jannie is Zeeland het beloofde land. Een beeldenaar (muntstempel) kan een beeltenis (portret) omvatten.