Dictee - dictees [1329]
Oefendictee
mei 2018 (2)
1. Een
godswoord komt uit Gods Woord ofwel het Woord Gods. Geef mij maar zo'n
heerlijke gojibes. Hij guetteerde de guttatie. Ook comptant is contant, handje
contantje, boter bij de vis. Waar het Jantje Contantje is, is elke jan-contant
zeer welkom. Als je per cassa betaalt, betaal je à contant. Snel rijk worden:
doe aan baratta: op krediet kopen en meteen contant doorverkopen zonder zelf te
betalen. Alle fransozen kun je aanduiden als het heitres Franzosenvolk. Alle
dolle mina's zijn aanhanger van Dolle Mina, alle hell's angels van Hells
Angels. De HDO was de Hilversumsche Draadlooze Omroep. Let op het subtiele verschil tussen HDL (high-density lipoprotein, goed cholesterol) en HDPE (high density polyethylene, hogedichtheidpolyethyleen). Hij
was voortdurend hetzend bezig: hij heeft dus gehetzt. Bij IChThUS moet ik
altijd aan ichtyotoxisme (ciguatera) denken.
Ook jij, nog een! – kun je weergeven met de uitroep tu quoque (een tu quoque is een jij-bak)! Historisch komt
dat van de uitroepen et tu, Brute [ook gij, Brutus],
tu quoque, Brute [idem] en tu quoque, fili
mi [idem]! 'De zieke man (van Europa)' mag je alleen nog maar zo schrijven.
2. Een
Razzie is een Golden Raspberry Award, tegenhanger van de Oscar (Academy Award). De dans lanciers komt
oorspronkelijk van 'quadrille des lanciers'. Gezocht op '*macul*': een levis
notae macula of macula levis notae is een vlekje van lichte kritiek, een macula
is een huidvlek [mv. maculae], [leeftijdsgebonden] maculadegeneratie is een oogziekte
met afgenomen gezichtsscherpte t.g.v. degeneratie van de macula, de gele vlek,
maculair = gele vlek betreffend, maculatie = gevlektheid van dier of plant,
maculatuur = o.a. misdruk, maculeus = gevlekt, maculopathie =
ouderdomsaandoening van het oog waarbij gele vlekken optreden, permacultuur =
vorm van landbouw met tegengaan van bodemuitputting, de blinde vlek is de macula lutea, en volgens VD was dat ook
de gele vlek: dat kan toch zomaar niet?
3. Spotnamen:
ajuin (Aalstenaar, ajuinenstad), (bijnaam) de Kromme (Willem
van Hanegem - geen h), blauwkous (savante),
John Bull (Groot-Brittannië), chambre introuvable
(de in 1815 na de restauratie bijeengeroepen Kamer
der Afgevaardigden van Frankrijk), ci-devants (spotnaam
voor voormalige adellijke en vorstelijke personen tijdens de Franse Revolutie
en het Keizerrijk), eiertikker (iemand met
spitse kin), frik (docent(e)), geuzennaam = scheld-
of spotnaam, hinkepink (iemand die hinkt, ook:
hinkeldepink, hinkelepink), Jantje Kaas (koning
Willem I), kalfschieter (Delftenaar,
Delvenaar), kalot (klerikaal), kannenkijker
(drinkebroer, ook voor: rederijkers), katoenbaron
(rijke katoenfabrikant), keientrekker (Amersfoort), koeketer (Amsterdam,
Zaandam), kwak (vero: leerling Latijnse school),
maneblusser (Mechelaar), methodist (aanhanger John Wesley: leven naar de methoden van de Bijbel),
molleboon (Groninger, ook: molboon), mudejar
(Moor – vero: moslim – in Spanje die met de
christenen samenwerkte), mug (Haarlemmers),
muis (grijze muizen: meisjeshulpdienst Duitse leger
WO II), paddy (Ier, van: Patrick),
paneelzager (de dolerenden (die een deurpaneel van de Nieuwe Kerk in Amsterdam zouden
hebben uitgezaagd om zich toegang te verschaffen)), Pietje Pu(c)k (spotnaam), quakers (sekte
George Fox: quake at the word of the Lord [sidderen
voor het woord van de Heer]), schapenkop
(ook: schaapskop: Dordtenaars en Lierenaars –
Dordrecht en Lier (BE)), schimpnaam (spotnaam,
scheldnaam), septemberridders (verzet WO II,
maar pas na sept 1944), spekgolver [zit er
warmpjes bij], stampvoeter [marine:
marinier], steek (vero: predikant) en
trien (truttige vrouw, komt van: Katrien).
4. Met
'bijnaam' nog: de aap van God (Satan, François
Mauriac), alias (bijnaam), De Azijnbode
(bijnaam de Volkskrant), Willem, bijgenaamd
de Zwijger, Bwana Kitoko [lett. mooie heer],
bijnaam voor de jonge koning Boudewijn in Congo (algemeen:
bwana), caligula [wrede heerser, met
hoofdletter bijnaam wrede Romeinse keizer], chouan [aanhanger van de Bourbons in de Vendée tijdens de eerste
Franse Republiek], de dikke en de dunne (Stan
Laurel en Oliver Hardy), dirty harry (een
rouwdouw, rouwdouwer, rauwdouwer), Edom [bijnaam
Ezau], el caballero de trista figura, de ridder van de droevige figuur (Don Quichot – sj), fimo [kneedbare
kunststof om te boetseren], Karel de Grote, guldenmond [welbespraakt persoon], hadjememaar (politicus Rapaljepartij), iron lady [Margaret Thatcher], een bende van kardoes (verschrikkelijke rommel), kees (aap, varken, ook: patriotten of tegenstanders van de stadhouder,
op het einde van de 18e eeuw), keukenmeidenverdriet (ook: huisvrouwenverdriet, schorseneren), langbeen
(met lange benen; Jan Langbeen is de dood),
le brave des braves (de dapperste der dapperen,
maarschalk Ney), le petit caporal (Napoleon),
leugenbaron [onverbeterlijke leugenaar, leugenbrok,
liegbeest – Karl Friedrich Hieronymus Freiherr von Münchhausen – die ook wel
met hoofdletter], kaalmans, steelmans, etc., de zieke man (van Europa) (het
Ottomaanse Rijk), meowmeow [miauw] (de designerdrug mephedrone), mickeymousecompetitie, Nachtwacht (heet officieel anders), netnaam (nickname op internet), de parel van de Jordaan (de Westerkerk), pieterman (gulden, ook: inwoner van Leuven, peterman), de Joodse Plato (Philo van Alexandrië), rammetje [douanebeambte in haven op zoek naar smokkelwaar],
regent [Filips van Orléans], skipnaam (radiozendamateur), Sneeuwkoning, Winterkoning (Frederik V van de Palts), een grote snoek (een hoge piet), snoek (bijnaam
van een auto van het type Citroën DS (1955-1975)), steelpannetje (Grote
Beer), truttenschudder (DAF'je),
turlupinade (flauwe grap), unvollendete (werk dat onvoltooid gebleven is, achtste symfonie van Schubert
– die ook met hoofdletter), het Venetië van het Noorden
(Amsterdam, Oosten: Bangkok, Friese Venetië:
Hindeloopen), weduwe (WO II: Wij Doen Uw
Werk), wijdbroek (Volendammer) en
winterkoning, wintervorst (Thialf).
5.
De onderwerpen 'neien' [paard] en 'nijten [stier], daar wil je je neus in steken? Dan moet
je daar veel tijd insteken. Onder de soep vertelde hij dat hij zijn erfenis
helemaal opgesoupeerd heeft. Ovovivipaar is zo'n twijfelgevalletje tussen
ovipaar en vivipaar in ... Een quatuor
[kwaa-tuu-wohr]
(BE) is een kwartet. Het rekwisitoor van GB
overtuigt me niet. De plaats delict (pd) mag
niet betreden worden, zelfs niet door de P.D.-advocaat, de pro-Deoadvocaat In
het hindoeïsme is een rishi [rih-sjie] een
groot denker of ziener. Hij kon rire entre cuir et chair (ridere [rie-dee-rə] in stomacho [stoo-maa-koo] – in zijn vuistje lachen) over eigen geluk of
andermans ongeluk. De RIS is de Republik Indonesia Serikat, de Verenigde Republiek
Indonesië.
6.
Gezocht op '*cordu*': corduaan [znw.] =
Corduaans leer [daarbij werd ook de boom (heester) looiersboom
gebruikt], corduroy [znw.] is
ribfluweel [vero ook: ripsfluweel] met brede
ribbels, een corduroy [bnw] broek [ook: corduroybroek], recorduitgifte (!), koordmanchester
was een oude naam voor corduroy, een ribbroek is van corduroy en tinneroy [of manchester] is ribfluweel met smalle ribbels. De
naam voor draadvormig rookzwak buskruit is cordiet. Gezocht op '*pry*':
caprylzuur is een onaangenaam riekend, vloeibaar vetzuur, C7H15COOH,
ook: octaanzuur, een prytaan behoorde tot de tien klassen van de senaat (in het oude Griekenland) die om de beurt het
voorzitterschap bekleedden en in het prytaneum vergaderden de prytanen.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten