Dictee - dictees [1322]
Ook nummer 513 (oud) lijkt me wel een aardige oefening.
Dictee 513
(DXIII) Specialistendictee (13)
1. Van VD mag je 'andantes'
[uhs] en 'andante's'
[ees] schrijven [GB:
andante (sostenuto) alleen bijw.]. De angstpsychoselijder stond er alleen voor. De hoogkerkelijke
vleugel van de anglicaanse kerk hangt het anglokatholicisme aan. De goudsmid
paste de ank [gereedschap] aan. Een anonymus
is geanonimiseerd. De annapaulownaboom is een zekere sierboom met violette
klokvormige bloemen. Ankhs [hengselkruis,
sleutelkruis] komen meestal uit Egypte. Een
niet-regerend vorst kan een
apanage [toelage uit de staatskas] krijgen.
De stopperspil passte (niet: paste!) op de
midvoor, zijn vrouw paste op de kleintjes. De leerling-onderwijzeressen, de
juffen in spe, zaten op verschillende p.a.'s. Hij sprak de aäronitische zegen
over de aronskelk (GB, VD ook aäronskelk)
uit. Aryballi zijn oliekruiken. Ascites is buikwaterzucht. Rijke mensen krijgen
vast vaak assurélijnen [op wissels, kwitanties]
te zien. Als je aan asthenie [zwakte,
krachteloosheid] lijdt, ben je niet sthenisch [krachtig,
vitaal]. Tegendraads is à rebours. Wat moet een kutvent met een
klotewijf, ook als hij al een klotenklapper (-bibber,
janlul) is?
2. Gezocht op '*kut*': dat slaat (rijmt) als kut op dirk [nergens
op, onzin], kut-Marokkaan, Schubbekutteveen (Lutjebroek),
skûtsjesilen (!) en huppelkutje [onnozel, naïef meisje]. De ramboetan [zure
vrucht, Nephelium lappaceum] wordt ook
apenkloot [soldatentaal] genoemd. Laten we
het netjes houden: dat is flamoes [kut, dus]!
De hoogrode astrilde is een Australische prachtvink (!),
een prachtvogel (!). De badguy had een bad
trip [angstig, met lsd =
lysergeenzuurdi-ethylamide], de goodguy een goede reis. Een awd is een
allwheeldrive, een 4wd is een fourwheeldrive. We sliepen in een B&B (bed and breakfast). Wie heeft er vertrouwen in de
ayurvedische (naar het Oudindisch)
geneeskunde? Met '*ji' vinden we: DJI (Dienst
Justitiële Inrichtingen), hadji (Mekkaganger),
djamboe bidji (guave, naast de djamboe monjet),
shimeji (beukenzwam), Pompeji en Fiji,
basiji (lid van een religieuze jeugdmilitie in
Iran), kanji (Japanse schriftsoort),
rji (rijksjeugdinrichting) en tji (beek, rivier, in de Soendalanden). Het staat er
wel, à la lettre [niet in wdb., avant la letter
wel].
3. Naar wie
is het babbittmetaal [verrassing: Isaac Babbitt]
genoemd? Ze lijkt au vif [sprekend] op haar
vieve [vief = kittig] moeder. Wat doet de
Autoriteit-FM (de Autoriteit Financiële Markten, de
AFM)? Een waterkrachtcentrale is nu eenmaal
geen warmte-krachtcentrale! Het Warau is een Zuid-Amerikaanse
indianentaal. De ouderenpartij is een one-issuepartij. Hoeveel bajesen
telt Nederland? Après coup [achteraf beschouwd]
moet ik après tout [after all, tenslotte (!),
uiteindelijk – vergelijk de lemma's uiteindelijk en tenslotte eens in VD ...]
wel zeggen dat het après-skiën nog het leukste was. Armelui wonen
in de armenbuurt en voor hen geldt de armenwet (later de ABW, de
Algemene Bijstandswet). Een wadjan (GB, VD
ook: wadjang) is een pan voor Indische en Chinese gerechten (wok). De wallebak [zwierbol] zwierde langs de wallenkant. In het warandegebied
[jachtterrein, wandeldreef, park – n/s] kon
je heel wat waranda's (veranda's) waarnemen.
Wasabi is mierikswortelpasta, washi is [Japans: moerbeiboom en hennep] papier en een wasi is een wassing [bad].
'Wa-aleikum as-salam' [vrede zij met u] is
een islamitische groet. Het toegekende weddebedrag
[n/s] was karig.
4. Op heksen
werd de waterproef uitgevoerd, mijn horloge is waterproof. Gezocht op '*ki' (selectie): ki (kunstmatige
intelligentie of inseminatie), aki (overweg
met een automatische knipperlichtinstallatie), kaki (stofnaam), souvlaki (Grieks
gerecht), maki (aap), koboldmaki (spookdier), beermaki (angwantibo),
paki (scheldwoord), raki (Turkse brandewijn), saki (aap
met vossenstaart), pirosjki (bij joden
pasteitje of broodje), sirtaki (Griekse
volksdans), sukiyaki (Japans gerecht),
teriyaki (gerecht met soja), takitaki (Sranan, Sranantongo, GB, VD ook Sranang…) teppanyaki (Japanse wijze van voedselbereiding), saloeki (oosterse windhond), reiki (soort van therapie), hiziki (zeewiersoort),
oki (openbare kredietinstelling), okidoki [okido: in orde, goed!], paraski (!, combinatie van reuzenslalom en parachutespringen!),
hoki (kabeljauwachtige vis), radikalinski (een pseudo-Russische schertsnaam), astatki (residu van Russische petroleum), jetski (waterscooter) en kabuki (traditioneel
Japans toneel).
5. De wauwe
wind was ons gunstig gezind. De bouzouki is een Grieks snaarinstrument. Een
azuki is een adukiboon. Voor 'weed' mag je ook 'wiet' schrijven; wied [SR] is trouwens onkruid. De weesgegroetjes zijn
de daadwerkelijke uiting van het Weesgegroet. Een weetniet is een domoor. Komt
die plant uit het weichselien [geologisch tijdperk]?
Het duurde wekenlang, wel drie weken lang. Een wellington is een koekje of een
laars. Wie kan er lenen bij de Wereldbank? De Wereldraad van Kerken bestaat al
meer dan 60 jaar [opgericht 1948, Amsterdam].
Een crimineel pleegt wetsschennis. In de whodunit [detective]
was de whizzkid [uitblinker, met name met pc]
de dader. Met het wiegetouw werd het wiegenkind geplezierd.
6. De
heupwijdte was 42 cm (centimeter). Met zijn
witgehandschoende hand deelde hij een flinke tik uit. Een wimber is een
blauwneus, een vis. De deur stond wijd open. Ik ben in de (ook: the) winningmood. Is die beoogde liaison [verbintenis] wishful thinking [wensdenken]? Het witgatje is een waadvogel. De
womanizer was in zijn element met zijn economiser. Je kunt daar zachts [gemakkelijk,
allicht] heengaan [vertrekken, sterven –
heengaan = naartoe gaan]. Hij was expert in zakendoen, vooral in goede
zaken doen. Een zambo is een kind van een neger en een indiaanse vrouw. Zonder
merk spreek je van een wordprocessor, met merk van een Wordprocessor. Een
wouter wordt in de bouw gebruikt [woutermannetje,
wouterlatje], maar kan ook een Vlaamse gaai zijn. Wat iemand wrochtte,
was een kwestie van kunst of van kunde. Xanthine is 2,6-dihydroxypurine, een
organische stof. Een kleine i-grec is een y'je [i-grecje, VD uitspraak: 'ie-grèhk-jə' of GB: uitspraak: 'eitje' van y'tje]. Blijf leren:
een yuccamot zal wel op de yucca [sierplant],
maar niet in yuca [maniok] zitten! Het
ypresien is een geologisch tijdperk, yperiet (ypriet)
is mosterdgas (komt van: Ieper).
7. De
windkracht is 9 op de schaal van Beaufort (beaufortschaal,
afgekort: 9 Bft). Toen de lading avodiré [tropische
houtsoort] niet aankwam, zat hij lelijk in de puree. Zoek de onjuiste
hoofdletter in lemma 'gebruiken' (nu -2018 – wel: avondmaal)! Is
azijn pissen (dat doet een azijnpisser) een
vorm van azijnmaken? Het aubadegeluid was
hinderlijk. Het barricadegevecht bleef onbeslist
volgens de balladeschrijver. Hij at genadebrood. Leibniz was de vader van het monadensysteem. De bagatelle-uitvoering was beslist geen
bagatellenkwestie. Hij was lid van een beambten- en
bediendebond. Ik voel mij at home, ik heb een athomegevoel (woordgroep, net als
to-dolijstje – blijft dat
zo? – 2020: ja, maar dus wel athomegevoel - GB). De augiet [colofoniumsteen]
en de attiek [attica, staand vlak] waren
ware attracties. De a.u.b.'s en d.u.w.'s waren niet van de lucht. Je zult je Attische dialect
maar kruiden met Attisch (!) zout [alleen: een attische opmerking]! Welk attosecondeaantal is een honderdjarige (100-jarige)
oud? Helpt de pannenset als de autopanneset nodig is? Ze brabbelden Aussie-Engels
en Ossiduits (TH - wel of niet klinkerbotsing!).
8. Heb jij
die azimutale [van of volgens het azimut] meting
gedaan? Is zenegroen groen? Nee, een plant! Zerpheid
is scherpte. Het vreemde woord voor ziekteleer is pathologie of nosologie. Dit
zinnespel was zinnenstrelend.
Hij was zielsalleen en zielsbedroefd. In dit geval gedroeg hij zich hartgrondig
hardvochtig. De Z-kaart is de meerrittenkaart van
de Belgische buurtspoorwegen die ingevoerd werd samen met het zonetarief.
Zuurtjes sabbelde hij op zijn zuurtjes. Je moet daarvoor wel zorg dragen. Zodiakaal is
de zodiak [dierenriem] betreffend. Gezocht op '*li' (een selectie): ikan
bali (Indonesisch visgerecht), Bengali (Indische
taal), alibiali [(positie voor) allochtoon om zogenaamd discriminatie te vermijden], jali (griot), ferro- en ferricyaankali, hallali (jagerskreet), in
originali (in handschrift), Pali (heilige taal
uit Zuidoost-Azië), in thesi generali (in
het algemeen), tali (touw, koord, snoer),
lultali (veldtelefoon), Divali (lichtjesfeest), dobli (dode-
en blindehoekspiegel: hij zag een doblo ...) en scala caeli (jakobsladder).
9. Ook: Israëli, deli (tabak
uit Deli), sub tecto coeli (onder de blote
hemel), patchoeli [kruid uit
lipbloemenfamilie] en pakoeli [loofboom],
in omni scibili (in scibilibus, op alle gebieden
thuis), Swahili (Bantoetaal), citybag
is een simili-Engels woord, sedes belli (strijdtoneel),
casus belli (onmiddellijke aanleiding tot oorlog),
een buis van Torricelli [barometer, de torr is een
zekere eenheid], ocelli (pauwenogen),
spirelli (pasta in spiraalvormpjes), loco
sigilli (in plaats van het zegel), fusilli (pasta), bouilli (soepvlees,
maar: bouillie bordelaise), pulli (pull,
pullover), tripoli (tripel, uit Tripoli),
carnaroli (rijst), marli (weefsel), oculi (vierde
zondag voor Pasen), frusta Herculi (vechten
tegen de bierkaai), salus populi (welzijn
van het volk), faex populi (het gepeupel), vox populi (stem des volks) en lapis lazuli (lazuursteen).
Een (hals)ketting kan een D-vormige sluiting
hebben. Wat ben jij een azijnzeiker, zeg! Druzen (droezen)
zijn lid van een volk en religieuze sekte met elementen van christendom en
islam in Libanon en Syrië.
10. Batee
midrasj [enk.: beet midrasj] zijn
leerhuizen, gewijd aan de Thorastudie. Hij beiaardt al volleerd. Uit de baaierd
of chaos is de wereld geschapen. Het epos werd per e-post verstuurd. Van het
warmetruiengezelschap was hij het bloodst [blo(de) = laf – bloder] van al. Het besjrieën [te veel goeds zeggen] kan boze geesten oproepen.
Hij dronk beiers, Beiers bier. Een bepaald type circovirus veroorzaakt bek-en-veerrot [= snavel-en-veerrot].
Balebale's [aa, ee] zijn rustbanken. In Zuid-Afrika woonden de Bantoes (met hun
bantuknots!) in bantoestans. De Bhutanese droop af. De banyans (baniaanbomen, banianebomen – heilige boom in India)
vormen steltwortels.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten