vrijdag 16 februari 2018

1273 Dictee vrijdag 16 feb 2018 (1): dictee 4e Groot Roois Dictee 2018 √

Dictee - dictees [1273]

4e Groot Roois Dictee 2018

Een kapel voor Martinus [auteur: Mia van Boxtel]

1. De godvruchtige Martinus van Tours [vgl. de stof gros-de-Tours, geen s uitspreken] stamde uit een militaire dynastie in de onder Romeins imperiaal gezag ressorterende (èh, resort [ie] is iets anders) provincie Pannonia [telde niet mee – ook Pannonië (internet)], thans (West-)Hongarije, ver van het epicentrum van de reële staatsmacht in het kolossale imperium, die [de staatsmacht, niet het imperium!] in Rome resideerde.

2. Het is zonneklaar, dat de nadien gecanoniseerde [heilig verklaarde] Martinus, plichtmatig in het voetspoor van de pater familias [huisvader, vader des huizes] tredend, vooreerst legionair [legioensoldaat] werd bij de roemruchte krijgsmacht die toentertijd [GB, VD ook: toendertijd] onverdroten opmarcheerde om met toe-eigening van regio's de topografie van de oudheid [GB, VD, geen O] te modificeren [wijzigen].

3. Een confrontatie met een deerniswekkende bedelaar in Amiens [bij de stadspoort], bracht een aha-erlebnis teweeg, die uitmondde in een acute [plotselinge] transformatie van Martinus' existentie als conventionele plebejische [plebs = het grauw, het gepeupel (*)] vechtjas: dit effect werd bewerkstelligd door een dotatie [schenking] van het privédeel van zijn lederen schoudercape, waarbij het residu [rest] de possessie [het bezit] bleef van het Romeinse Rijk.

* Auteur Mia: 
- plebejisch = van plebejer en dan kom je inderdaad uit op plebs en dat betekent nu: het grauw, het gepeupel. Maar in het oude Rome had je drie klassen van mensen: de patriciërs, de plebejers en de proletariërs, waarbij de patriciërs  rijk, van adel en stemgerechtigd waren, de plebejers boeren en middenstanders die wel bezit (grond, huizen) hadden en de proletariërs de bezitlozen [VD], niet veel meer waren dan slaven of wat hier indertijd lijfeigenen heette (en later, bij Marx, de uitgebuite arbeiders). Plebs in de betekenis van gepeupel komt qua gevoel voor mij dichter bij de historische proletariërs dan bij de historische plebejers. Maar voor de patriciërs was alles beneden hun 'stand' (families die al dan niet afstamden van Romulus en Remus) natuurlijk gewoon gepeupel, die zullen vast geen onderscheid hebben gemaakt.


4. Na zijn bekering en catechese werd hij achtereenvolgens heremiet [kluizenaar, ook: eremiet, andere uitspraak], beoefenaar van het exorcisme [duiveluitbanning], abt en ten slotte [aan het eind] bisschop van Tours, een Gallische [Gallië] stad met een luisterrijke basiliek vol glas-in-loodramen en religieuze sculpturen, alwaar hij in Kerklatijn [GB, VD] de zondagsmis opdroeg tot hij op 81-jarige (eenentachtigjarige) leeftijd stierf, waarna de negotie [handel] in relikwieën [overblijfselen van een gestorvene] van het bisschoppelijk skelet prompt [ook: pront – maar in deze betekenis met VD-label 'niet algemeen' – met vrijwel gelijke uitspraak] losbrandde.


5. Als naamgever van bedehuizen gaf Martinus in Sint-Oedenrode frequent acte de présence; recentelijk nog stelde hij zijn naam beschikbaar aan een spiksplinternieuw veldkapelletje in het Everse [Everse is een buurtschap, men zegt: het Everse, mogelijk ook: Het Everse - op internet ook wel: 't Everse], dat 's zomers tussen onzelievevrouwebedstro, jakobskruiskruid [GB, VD] en sint-janskruid als een exotische bloem opbloeit [beeldspraak].

6. Het waren [n niet uitgesproken, let op context] de confrères [s niet uitgesproken] (eigenlijk: ambtgenoten, bij advocaten) van carnavalsclub De Plekkers [eigennaam], gerstenataficionado's [bierliefhebbers] van de Lage Landen pur sang [van het zuiverste water], die De Deurdouwers ['De' hoort ook bij eigennaam, anders zou het gewoon weg moeten] hun amices van weleer, aanspoorden tot het institueren van een kapel [muziek !], terwijl laatstgenoemden noch a capella [zonder begeleiding] noch anderszins enige mate van muzikaliteit aan de ['den' is in VD 2018 uitgebannen!] dag legden, hetgeen zij zichzelf terdege realiseerden.

7. Edoch [= doch] de [hier: 'de' wegens tussenvoeging] enthousiaste Deurdouwers, niet voor één [ook 'uhn' zou immers kunnen] gat te vangen, hadden een lucide [heldere] brainwave [lumineus idee] en na consultatie [raadpleging] van het synoniemenlexicon [woordenboek] concipieerden [ontwierpen] ze een plan de campagne [eigenlijk: plan voor een veldtocht] voor een andersoortige kapel [gebouw dus], zo een (*) waar bij (!!!) de constructie ervan geen toonladder te pas kwam, al kwam het wel tot judicieel [rechterlijk] gekrakeel [gekibbel] in velerlei toonaarden. 

* Dit leidde tot ampele overwegingen: VD schrijft altijd 'zo een' en dan moet dus uit de context maar duidelijk zijn of 'zoo-uhn' of 'zoo-één' bedoeld is, en wat je dus moet voorlezen. Gezocht in eVD 2005, in de oVD 2015 krijg je bij 'zo een' veel te veel ... Verder valt nog op te merken dat zo'n alleen voor 'zo een' [zoo-uhn] gebruikt wordt. Ten slotte heb ik in VD (2015) nog wel één (!) keer 'zo één' gevonden, bij lemma 'volstaan' (ook nog in 2018): zo één volstaat voor twee – dat lijkt me dus in de visie van VD fout! 

8. Nadat het architectonische ontwerp minutieus was gefinetuned [de details vastleggen], werd in mei 2003 het grondwerk getackeld en kon de eerstesteenlegging plaatsvinden; stukadoors en aanverwante professionals, ook geen luiwammesen, konden binnen een tijdsspanne [GB ook: tijdspanne, VD alleen dat laatste] van luttele maanden de bouw completeren, waarna de kapel werd geconsacreerd [gewijd, GB ook: consecreren – andere uitspraak, VD alleen consacreren, maar weer wel: consecratie] en wetenswaardigheden aangaande het bouwproces gedetailleerd en in fullcolourdruk [ook 'full colour druk' zou kunnen] werden gepubliceerd.

 
 



Geen opmerkingen:

Een reactie posten