1289 Dictee maandag 19 mrt 2018 (1): dictee Lionsclub Warmond Slot Teylingen 2018 √

Dictee - dictees [1289]

Dictee Lionsclub Warmond Slot Teylingen 2018

(Geen titel, auteur: Max van der Zwaag)

1. Dictees zijn, ook in de Zuid-Hollandse Bollenstreek [specifiek díé, met hoofdletter dus], bedoeld om relaxed in plaats van gestrest jouw spelling op te vijzelen. Magnifiek dat een gemêleerd en flamboyant gezelschap zich hiervoor laat fêteren in cafés en accommodaties als deze, als een charitatief [ook caritatief, andere uitspraak] doel hiervan kan profiteren.

2. Heeft de Nederlandse taal parallellen met de bollencultuur? Onze taalregels lijken net zo rechttoe rechtaan als de tot op de millimeter nauwkeurig beplante rechte stroken met hyacinten op de bollenvelden. Maar zou je als een jan-van-gent boven het taallandschap zweven, dan lijkt het Nederlands een labyrint met een mêlee aan uitzonderingen, als rode tulpen in een begroeiing van trompetnarcissen. Dergelijke excepties kunnen je verstoren als blèrende, aartslelijke baby'tjes, voortgeduwd door omaatjes op een vredig ogende paasochtend in de Keukenhof [eigennaam].

3. Al heb je consciëntieus geoefend en is spelling je jarenlang gedoceerd, beklijven doet het nochtans moeilijk, door de antiaanbaklaag waar ons kortetermijngeheugen mee behept is.

4. En toch, zoals karrenvrachten Chinezen uit touringcars lyrisch worden van ons Bloemencorso [plaatselijk een eigennaam, daarbuiten met kleine letter], zo kan een dictee met een mozaïek aan buitenissige woorden, die als praalwagens passeren, euforie teweegbrengen bij menige taalvirtuoos of eendagspoëet. Anderen zullen onmiddellijk hun toevlucht zoeken tot de cafeïne van een cappuccino met bavaroisgebak of een kurkentrekker vragen om hun promillage op een troostrijk niveau te brengen.

5. Zelfs voor bollebozen en slimmeriken is een dictee geenszins te bagatelliseren, geen abc'tje, laat staan een een-tweetje, niet te verwarren met een tweetje [ie, Twitterbericht – ook t].

6. Mocht u straks gechoqueerd [ook: geshockeerd] en verbouwereerd zijn over een bepaald niet florissant, of zelfs vernacheld resultaat met gênante omissies, ga dan geen krokodillentranen plengen, penicilline halen, of de jury betichten van muggenziften, maar troost u met de gedachte dat uw deelname diepgewortelde, goede intenties naar boven heeft gebracht, zoals een bloem uit zijn bol gaat en uitkomt voor waar hij voor staat.

 
 

1288 Dictee zaterdag 17 mrt 2018 (2): dictee Groot Dictee Rotary Brielle 2018 √

Dictee - dictees [1288]

Groot Dictee Rotary Brielle 2018

(geen titel, auteur: Fred Langelaar)

1. Wederom organiseert de Rotaryclub Brielle het bekende en gevreesde Groot Dictee. Voor de twaalfde keer is er gedubd en gedelibereerd om een passend dictee te creëren.

2. Ook ditmaal vormt het hotel Het Wapen van Marion aan de Zeeweg, en tot kort voor de Tweede Wereldoorlog nog aanpalend aan de boulevard, in het idyllische en pittoreske Zuid-Hollandse dorp Oostvoorne, de entourage.

3. Van heinde en verre hebben deelnemende scribenten, oftewel schrijvers, zich zo-even aangemeld onder wie ook enkele door de wol geverfde bollebozen.

4. Het leiden van een Rotaryclub is, naar verluidt, geen sinecure en veroorzaakt vaak keuzestress. Dit geldt in het bijzonder voor de ideeën aangaande en de uiteindelijke keuze van het goede doel. Charitatieve (ook: caritatieve, andere uitspraak) instellingen van uiteenlopende categorieën, zijn er te allen tijde op gebrand om zo veel mogelijk serviceclubs te enthousiasmeren.

5. Nochtans slaagde Rotaryclub Brielle – zonder veel weifelen en twijfelen – erin een excellent project te vinden in de vorm van de campagne Support Casper – geïnitieerd door professor doctor Casper van Eijck, verbonden aan het Erasmus Medisch Centrum – onderdeel van de Stichting Overleven met Alvleesklierkanker.

6. Het doel van deze stichting is de bewustwording rond alvleesklierkanker te vergroten en zo veel mogelijk pecunia in te zamelen ter financiering van onderzoek en nieuwe geavanceerde behandelmethoden.

Klein grapje als toevoeging (de jury vond dat 'ofte wel' los moest).

'Oftewel' ofte (ofwel) 'ofte niet'?
In Oostvoorne weten ze het nu wel: maak nooit ofte nimmer – nooit en te nimmer – een fout in de tekst van een dictee ofte (ofwel, oftewel) lever een correcte tekst af, anders word je uitgejouwd ofte niet gelauwerd.
['Ofwel' is een versterkte vorm van 'of'.]

 
 

1287 Dictee zaterdag 17 mrt 2018 (1): dictee Oefendictee maart 2018 (2) √

Dictee - dictees [1287]

Oefendictee maart 2018 (2)

1. Nog maar eens: de hoorn des overvloeds is de cornu copiae (mv.: cornua copiae), ook wel: cornucopia (mv.: cornucopiae). Hoornkiezel is chert [tsjèhrt]. Ontsteking aan de cornea is keratitis. Hoorn ligt aan het Hoorns Hop. Wat hoosje mag weten, mag Joost weten. Hoe heet dat Noord-Amerikaanse indianenvolk? Antwoord: de Hopi! Zo'n hub, is dat een soort computerachtige hop-over? Het rijk van de Gouden Horde kwam na Djenghis Khan. Ze is nog hornyer (geiler) dan haar zus. De hortsik riep 'hortsik'. Van een hospies naar een hospice gaan is waarschijnlijker dan omgekeerd. De softwarefabrikant zorgde voor hotfixes. Hij is van houtem of Houthem: hij is schriel, gierig. Dat is nou houthoudend papier. Een wicket wordt ook houtwinkel genoemd. Ik voel me als in een huis clos [wie-kloo]. Het mv. van genius domus is genii domus. Een huissier [wie-sjee] is een deurwaarder. Zullen we huistoe gaan?

2. Zet dat maar bij het grofvuil. De hukou [hoe-kou] was een sociaal systeem in China. Van der Hummus wordt ook wel met dinges of huppel(d)epup aangeduid. Een humvee [ə ie] is een multifunctioneel legervoertuig van een bepaald type [HMMV – high-mobility
multi-purpose vehicle]. Huppekee, hupsakee, huppakee, huplakee, daar gaan we dan. Hurry-up iets doen gaat in een hurry. Een bahut is een hutkoffer. Als handgeld kon je de godspenning krijgen. Hercules doodde de hydra van Lerna (als eigennaam: Hydra). Een hydraulische pers wordt ook wel pers van Bramah of bramahpers genoemd. In de chemie is hyosciamine [de c hoor je niet!] een alkaloïde uit planten van de nachtschadefamilie. AR, augmented reality, is hyperrealiteit. Die banden zijn duidelijk gevulkaniseerd. Aan de muur hing een plaket. Een standstill is een dierenvervoerverbod. Is het heitres Franzosenvolk of vrolijk fransozenvolk?

3. Ik wil graag het aantal ampères, de ampèrage, weten. Ze heeft hem er maar weer opuit gestuurd. De gothique rayonnant is de rayonante gotiek. Zouden die guerrilla-activiteiten nou veel last hebben van gorilla's [in de classificatie: de Gorilla gorilla] zoals de laagland- en berggorilla's? Wist je dat de mocromaffia uit Marokkanen bestaat? Intensiveren is hetzelfde als intensifiëren. Een taiga is een moerassig naaldwoud ten zuiden van de toendra's in de noordelijke poolstreken. Als je aan rypofobie lijdt, ben je smetvrezig of smetvrezerig. De peinture barbarisme is door Jan Cremer geïnitieerd. In een chiropraxie werken chiropractors (chiropractici, (botten)krakers). Een oudtante is een tante van vader of moeder (van een ouder dus). Ook goed: zus van grootvader of -moeder. Brisante vraagstukken zijn explosief: tot grote moeilijkheden en problemen leidend. Vermouten [NL] heeft een linkje met vermout [èh, oe, klemtoon wisselt]. Dat linkerpaard was een nog linker paard dan gedacht.

4. Je kunt op veel manieren minnend zijn: tv-minnend, comedyminnend, waterpinnend [hydrofiel] en koudeminnend [psychofriel]. Dat is nou juist des poedels kern (!)! Of bedoelde je: des Pudels kern? De heer A. woonde dicht bij de kern, maar mevrouw B. woonde het dichtstbij. Ken je Ollie B. Bommel (en Tom Poes)? Wat werkt beter: lapis infernalis of lapis divinus? Een rebel without a cause is een opstandige jongere, m.n. van welgestelden huize, zonder idealen, die niet precies weet waartegen hij in opstand moet komen. Ga jij ook naar dat bal musetteje? Snapt u dat nou: op weg is onderweg? Onder de en-tout-cas bleef mijn encas droog. Mama's kindje is lief. Pileren is tot bolletjes maken. Een kwantumbit is een qubit. Met realen kon je vroeger betalen.

 

1286 Dictee vrijdag 16 mrt 2018 (2): dictee Groot Dictee van Zeewolde 2018 √

Dictee - dictees [1286]

Groot Dictee van Zeewolde 2018

Natuur (auteur: Hans Brouwer)

1. De Boekenweek 2018 staat in het teken van de natuur. En terecht! Maar toch wordt al eeuwenlang de vraag gesteld: "Wordt het overleven voor Moeder Natuur of zullen wij samen met haar en onze oor- en oogstrelende gevederde vriendjes en andere natuurbewoners een gewisse cultuurdood sterven in onze door non-conformistische architecten vormgegeven woonomgevingen, waaromheen zelfs het allerlaatste stukje stadsstruweel is wegbezuinigd?"

2. Voor deze vraag worden wij gesteld, terwijl momenteel elders in een onbeduidend dorpszaaltje onze politici gebroederlijk het plaatselijk electoraat, oftewel stemvee, bepraten, terwijl ze elkaar in de afgelopen jaren voortdurend benijdden om de wederzijdse initiatieven tot het volbouwen van Zeewolde met optrekjes die zich kunnen meten met de stilistische hoogstandjes van Brasilia, de avant-gardistische wijken van Parijs en, niet te vergeten, de Londense wijk waar de Engelse parvenu's zich plegen op te houden.

3. Waarom toch? Waarom verlaten onze uitsluitend op vooruitgang en eigenbelang gefocuste stads- en dorpsbestuurders zich op in rechte lijnen denkende stedenbouwkundige ontwerpers? Waarom vertonen onze leiders dat kip-zonder-kopgedrag waardoor zogenaamd gewone burgers zich gedwongen voelen tot het hebben van gevallenbladvrees, huismijtangst en arachnofobieën [vrees voor spinnen]? Om maar enkele kwalen uit de top tien van hedendaagse ziekten te noemen.

4. Wist u overigens dat in het thans bijna op zijn einde lopende decennium zich hovenier noemende tuinlieden maar liefst 18 miljoen m² [vierkante meter] tuin bestraatten met dwarsgebakken waalmoppen, Beierse vulkaansteen, Wallonische leisteenbrokken en meer van dat soort bloemen- en plantenschuwe al dan niet hardgebakken materialen?

5. Gelukkig zijn er ook tegenovergestelde tendensen [ook: tendenzen]. De voorhoedespelers zijn weliswaar eigengereide fanatici uit het veld van de biodynamische wetenschappen, maar de eerlijkheid gebiedt dan ook te zeggen dat deze natuuraficionado's hun denkbeelden daadwerkelijk hebben kunnen doen postvatten in de gewoonlijk zo steriele hersenpannen van onze volksvertegenwoordigers. Dat dat is gebeurd als gevolg van hun eeuwigdurende herverkiezingsgeilheid valt niet te ontkennen.

6. Het pleiten voor de instandhouding van de natuur is dus gelukkig weer salonfähig en dat heeft weer geleid tot positieve aandacht in de media, waarbij onze eigen Zeewolde Actueel [gratis krant] en de Blik op Zeewolde [eigennaam, gratis maandblad] een niet weg te denken plaats innemen.

7. Geitenwollensokkendragers kunnen dus met een gerust hart hun gejeremieer staken, want voorlopig hoeven zij zich nog niet te begeven naar de teraardebestelling van het natuurlijk [bij dictees geen streepje als in: natuur-lijk, maar wel leuk].

 
 

1285 Dictee vrijdag 16 mrt 2018 (1): dictee Groot Alphens Dictee 2018 √

Dictee - dictees [1285] 

Groot Alphens Dictee 2018

Alphen, stad aan de Rijn (auteur: Pieter van Diepen)

1. Na een Bloemrijk [te vergezocht – iedereen had het fout, dat zegt genoeg; niet in wdb.; omdat 'bloemrijk' ook een litteraire betekenis heeft, is de b absoluut ook goed en mogelijk zelfs beter!] jaar wordt je vandaag duidelijk dat Alphen behalve de dichter J.C. Bloem wel meer BA'ers [bekende Alphenaren] telt, geboren en/of domicilie hebbend dan wel ooit gehad hebbend in deze stad.

2. Bijvoorbeeld een voetballer die voor Ajax en een die voor Feyenoord [Feijenoord is de wijk in Rotterdam-Zuid] uitkwam, respectievelijk -komt (!), een autocoureur die bij tijd en wijle met zijn eeneiigetweelingbroer [dit woord kan zo niet: grotemensenwereld = de wereld van grote mensen, dan zou dit een broer van een eeneiige tweeling zijn – dat kan op zich wel (een 3e persoon!), maar hier werd bedoeld: een van de eeneiigetweelingbroers, en nogmaals: dat is niet een eeneiigetweelingbroer ... Overigens kan eeneiige tweelingbroer ook heel goed: dat is een tweelingbroer die eeneiig is = volgens VD uit eenzelfde bevruchte eicel ontstaan! In dat laatste geval geen drieledige samenstelling, omdat tweelingbroer al 1 woord is ...] optreedt in mallotige reclamespots, en een tennisser die in 2003 de finale haalde van het Parijse grandslamtoernooi, maar verloor van een spanjool.

3. Ook in de glamourwereld van muziek en theater doet Alphen mee.

4. Zo zijn er een hiphop- annex triphopzanger met veel power en een cabaretière die te veel deed om op te noemen, maar die vooral bekend is van haar Beatrixpersiflages [zijzelf!], haar personificatie van een overleden comédienne en haar glorieuze triomf in het
reality-tv-programma "Wie is de Mol?"

5. Sport, cultuur, maar vlak ook de politiek niet uit: het lokale stadsbestuur telt twee oud-Tweede Kamerleden.

6. De een is nu wethouder met onder meer stadsontwikkeling in zijn portefeuille; de ander, een CDA'ster en CDA-ster, is de alom geprezen huidige burgermoeder.

7. Beiden resideren, tezamen met nog vijf wethouders en tig gemeenteambtenaren, in het megafuturistische stadhuis.

8. Stadhuis, stadsontwikkeling, maar is Alphen de facto wel een stad?

9. Legio inwoners spreken van hun dorp; het heeft immers nooit stadsrechten gekregen!

10. Evenmin als ’s-Gravenhage, al is dat discutabel.

11. Dat doet evenwel niet meer ter zake [vgl. terzijde]: na de Bataafse Omwenteling [helaas correct: in VD ook de Franse Omwenteling = historische gebeurtenis] in 1795 werden gemeenten naar Frans exempel vormgegeven en sinds de invoering van de Grond- [GB alleen: grondwet, VD: Grondwet van het Koninkrijk der Nederlanden, als verkorting daarvan zou je met enige moeite voor Grondwet kunnen opteren] en de Gemeentewet [GB, VD: gemeentewet, ook bij artikeltwaalfgemeente: de Nederlandse gemeentewet, alleen bij gemeenterecht: de Gemeentewet van 1851; die is wel tijdens de kabinetten-Thorbecke tot stand gekomen en met enige moeite zou je daarvan als verkorting voor Grondwet kunnen kiezen, maar het geheel lijkt mij bij spelregels GB-VD toch behoorlijk discutabel] beide van de hand van de liberaal avant la lettre Thorbecke, is het onderscheid tussen dorpen en steden definitief passé.

12. Wat maakt een stad stad?

13. Een stad is – aldus Van Dale [= woordenboek, zie lemma 'Van Dale' in een van de meest recente Van Dales –anders zou het ook vD moeten zijn, quod non - let op: 'van Dale' op de omslag van het papieren woordenboek is slechts een logo: dat heeft verder geen betekenis!] – een "grote samenhangende bebouwing, ingedeeld in straten; in economisch-geografische zin een centrum waarop de economische krachten gericht zijn, waar zij samenkomen en vanwaar zij uitgaan" en een dorp is "de bebouwde kom van een gemeente op het platteland, kleiner dan een stad en groter dan een gehucht".

14. Bijgevolg: de omvang doet ertoe.

15. Welnu, met een areaal van honderddertig vierkante kilometer en een inwonertal van honderdtienduizend mag Alphen zich met recht – maar zonder rechten – een stad noemen.

Conclusie: veel mooie vondsten, maar hier en daar doorgeschoten in gekunsteldheid. In dat soort situaties is het niet onverstandig vooraf met andere niet-deelnemende deskundigen te overleggen. 

 
 

1284 Dictee dinsdag 13 mrt 2018 (1): dictee 22e Emelwerda Noordoostpolder Dictee 2018 √

Dictee - dictees [1284]

22e Emelwerda Noordoostpolder Dictee 2018

(geen titel; auteur: Ben Vinke)

1. De yuppieachtige accountmanager van een bekend publicrelationsbureau wist zijn directie te choqueren [ook: shockeren] met het predicaat angsthazen, omdat ze in eerste instantie het niet had aangedurfd een verlopen bohemien van dit bureau te ontslaan.

2. De man, een heuse zielenpiet die alles het liefst op zijn [GB, VD] elfendertigst deed, forwardde recentelijk een e-mail met informatie over de maîtresse en protegee van een van de senior medewerkers naar alle collega's van het bedrijf.

3. Na het nodige gebakkelei over deze in- en intrieste zaak nam de
directeur-grootaandeelhouder uiteindelijk het besluit de man te ontslaan, mede omdat er in de maisonnette van deze manspersoon belastend filmmateriaal gevonden was.

4. Filmpjes van de man in adamskostuum dansend op francofone hiphopnummers met een ravissant gebronsde bekende Bussumer tijdens een bal masqué werden hem noodlottig.

5. Hij schopte een geweldige scène, vond het allemaal apekool, ging godsgruwelijk tekeer en besloot een dagje te statten om zo zijn boosheid over het hem aangedane onrecht kwijt te raken.

6. Nadat hij de hele klerezooi had vervloekt, zocht hij een driesterrenrestaurant waar hij zich tegoed deed aan een fles beaujolais, een coq au vin en een wat tegenvallende crème brûlée.

7. De man overwoog eropuit te gaan en een all-invakantie naar een van de ABC-eilanden te boeken waar hij kon cricketen of eventueel zonnen op een bountyeilandje dat net voor de kust ligt.

8. Echter, hij had behoefte aan rust, wilde geen doorsnee-Nederlanders tegenkomen en besloot te kiezen voor een weekje crosscountryskiën in Lapland, nadat hij voor de gelegenheid spiksplinternieuwe ski's had aangeschaft.

9. Onder antarctische omstandigheden verbleef hij een week te midden van de nomadenbevolking alvorens hij, volkomen relaxed en met een wat-maak-je-me-noublik, terugkeerde naar Nederland.

10. Toen hij na een maand weer terug was op Schiphol wachtte hem een onaangename verrassing: de senior medewerker klaagde hem aan voor smaad en de vriendin met beatrixkapsel had een ingezonden brief naar de Volkskrant en De Telegraaf gestuurd en eiste een exorbitante schadevergoeding.

 
 

1283 Dictee maandag 12 mrt 2018 (2): dictee Groot Dunya Dictee 2018 Enschede (soroptimisten) √

Dictee - dictees [1283]

Groot Dunya Dictee Enschede 2018 (soroptimisten) 

#MeToo [hashtag] (eigennaam) (auteur: Regine Hilhorst)
2020 geen # meer!

1. De knotsgekke Tiroler après-skiparty, die door de franchisenemer van een lokale supermarkt juist bedoeld was als teambuilding(s)activiteit, leidde desalniettemin tot het vertrek van het voltallige feminiene personeel.

2. Aanleiding was de hand van de in lederhose geklede afdelingschef Peter, die hij tijdens de schlagerkaraoke op de welgevormde derrière van kassière Dorien in dirndl had gelegd, waarop deze flamboyante employee met heidivlechten [net als harrypotterbril] kokendhete fonduekaas over de kalende hersenpan van haar superieur had gegoten. 

3. Sinds de #MeToodiscussie [volgens de gangbare dicteespelregels] werd er door het winkelpersoneel al eerder gebakkeleid over deze enigszins medelijden opwekkende salesmanager, vanwege zijn gewhatsappte berichtje met seksuele connotatie aan Kimberly van de klantenservice.
2020 geen # meer!

4. Waar dit appje van 'Peter de Zweter' door het merendeel van de mannelijke collegae sympathiek geliquideerd werd als een weliswaar boute [ook: boude, andere uitspraak] maar dilettanterige poging tot vleierij en verleiding, maakte het kaasincident het daarentegen volgens vakkenvuller Femke en chef agf [online-VD: aardappelen, groenten en fruit] Conchita zonneklaar dat Peter machistische [als van een macho] agressie vertoonde.

5. Via slinks op de riekende kunstzijden rug van Peters werkgilet geplakte post-its met infame scheldkanonnades lieten de rancuneuze dames aan de gehele clientèle weten dat zij faliekant tegen zijn alfamannetjesgedrag waren en alleen onmiddellijke dienstbeëindiging gebillijkt zou worden.

6. Toen de CEO van de supermarktketen, eerder zelf beticht van misogyn [vrouwen hatend] gedrag, daaropvolgend zijn 'chicks' denigrerend berispte edoch de attitude van lone wolf Peter vergoelijkte vanwege zijn aspergersyndroom [verwant aan autisme, hoge intelligentie], namen alle vrouwen, een man en twee genderneutrale werknemers met een nulurencontract stante pede ontslag en verlieten zij ostentatief [uitdagend] het winkelpand.