Dictee - dictees [1518]
Groot
Edams Dictee 2019
(Geen
titel, auteur: Lydia Rood)
1.
Van de talloze taboeonderwerpen die Nederland nog rijk is, behoort het
cultuurverschil tussen Volendam en Edam tot de precairste.
2.
Het is alleszins plausibel om het voortbestaan van dat onnoembare onderscheid
te wijten aan de historische bedrijvigheid in het vissersdorp, respectievelijk
het handelsstadje – hoewel het diminutief [verkleinwoord]
misschien een te geringschattend etiket oplevert voor een havenplaats die
eertijds heuse zeeschepen in het stadscentrum begroette.
3. Edam verhoudt zich naar verluidt tot
Volendam als een cappuccinootje tot een bakkie troost, en hun charisma [uitstraling] is dan ook tweeërlei.
4. Waar het vroegere vissersdorp zich beroemt
op zijn kermis, is Edams saillantste [opvallend]
attractie het museum – nota bene gevestigd in een gewezen koopmanshuis – want
de stad had eeuwenlang het economisch (ge)tij
mee, getuige het embonpoint [corpulentie] van
de waard die bekendstond als de Dikke Kastelein [schilderij
Edams Museum].
5.
De librije van de Grote Kerk herinnert aan dat florissante verleden, evenals de
beiaard [klokkenspel] in de Speeltoren [toren voorm.
O.L.V.-kerk, Kleine Kerk], al zou het
hautaine Edam wellicht geen palingsound hebben kunnen voortbrengen.
6.De
vermaardheid van de zeventiende- en zelfs veertiende-eeuwse Edamse coryfeeën
heeft mythische proporties bereikt, want behalve Trijntje Keever [schilderij in Edams Museum], die meer dan twee en
een halve meter mat, beroemt Edam zich op de door- en doornatte [gebruikelijker dan: door en door natte] zeemeermin
die twee melkmeisjes opvisten uit de toen nog even natte Purmer [een polder].
7.
Het is onloochenbaar dat de horecaondernemers rond het Damplein niet mikken op
het rugzaktoerismemarktsegment, maar hopen op clientèle in Armanipak, terwijl
anderzijds de mcdonaldisering ook geen vat krijgt op de [internet: meestal 'de'] Dijk in Volendam, waar Jan en alleman
watertandt bij een authentieke bokking.
8
Maar ook al is het idyllische dorpseigen van het vissersdorp hartstikke geinig,
vlak de autochtonen ook op cultureel gebied niet uit.
9.
De dorpsschone Hille Butter [model, werkte in Hotel
Spaander] trok met haar bokitoproof [bnw.]
uiterlijk en haar maling aan de
do's-and-don'ts [niet: en] van de etiquette niet alleen prins
Hendrik aan, maar slaagde erin in het gevlij [ij
alleen in uitdrukking] te komen bij een naar het spiritisme neigende
schrijver als Frederik van Eeden, niet bepaald een johnny [vgl. johnny's en marina's], door wie ze met alle
egards en zelfs gevlei [anders: ei] werd
bejegend.
10.
De clichés daargelaten – welke bête
botterik zou het wagen eraan te twijfelen dat de conglomeratie van de twee
roemruchte kernen sowieso meer is dan de som der delen?
Geen opmerkingen:
Een reactie posten