Dictee - dictees [1515]
Dictee 774 (DCCLXXIV) Dictee Specialisten
(21-07-2014)
1.
Als het komkommertijd is in dicteeland, ga je van alles verzinnen. Zo pak ik
het item 'voetbal' maar op, omdat we net het WK [wereldkampioenschap(pen)] gehad hebben. Als ik in de elektronische Van
Dale binnen artikelen op '*voetbal*' zoek, vind ik voetbaltermen te kust en te
keur: Europacup, Feyenoordsupporter (en de wijk
heet Feijenoord!), Ajacied (Ajaxspeler)
in de Amsterdam ArenA (Johan
Cruijff ArenA),
ausputzer (libero, sweeper), voetbalanalist (voetbalanalyticus), de A'tjes, dropkick (niet eerst de bal aannemen),
assistent-scheidsrechter, betaald voetbal, Champions League, betaaldvoetbalorganisatie (bvo), BZVB (Belgische Zaalvoetbalbond), café-elftal,
lobbal (boogbal) of lepelbal, elf meter (een afstand), een elfmeter (strafschop, penantie, pienantie, penalty),
zestienmetergebied (strafschopgebied – 16 metergebied
of 16m-gebied), FC (Football Club) en FC Knudde.
2.
Verder: FBO (Federatie van Betaaldvoetbalorganisaties),
futsal (zaalvoetbal), Oranjegekte, WK-gekte,
WK voetbal (en EK – Europese kampioenschap(pen)), free kick (vrije trap, vrije schop), gogme of
voetbalslimheid (chochme is verstand, begrip in het
algemeen), gullitpruik, g-voetbal (gehandicapten),
een zuivere [in één helft] of valse hattrick
[zelfde speler: 3 doelpunten achterelkaar],
hogeschoolvoetbal, hooligan (voetbalvandaal),
rode- en gelekaartenfestival, boerenkoolvoetbal of kick-and-rush (hotsknotsbegoniavoetbal), keeper, vliegende kiep (!), kluitjesvoetbal, KBVB
(België) en KNVB
(Nederland), korfbaluitslag, KVV (Koninklijke Vlaamse Voetbalbond), mêlee
(drukte, gewoel voor een doel),
mickeymousecompetitie (van die naam zijn we sinds
het WK 2014 – tijdelijk? – wel af!), matennaaier (wil tegenstander kaart bezorgen) en lucky X (team met veel mazzel, niet in wdb.).
3.
Ook nog: mooiweervoetballer, voetbalmythe, offside (buitenspel),
een onrechtstreekse (indirecte) vrije trap,
oranjehemden of Oranjemannen (Oranje-internationals, spelers van het nationale
elftal), panenka (strafschop door het
midden), panna (door de benen van de
tegenstander), pleintjesvoetbal, pocketvoetballer (klein van stuk), rechtspoot, (weg)roeien van de bal (hard
wegtrappen), roodgeschorst, de roodhemden (spelers
van de Belgische nationale voetbalploeg), sambavoetbal (zoals de Brazilianen dat spelen), schwalbe (gefingeerde overtreding in het strafschopgebied),
scorebordjournalistiek (term van Co Adriaanse),
scudetto (voetbalkampioenschap van Italië),
silver en golden goal, sliding tackle of kortweg sliding (bij het tackelen), steekpass (steekbal), supercup, suriprof (uit Suriname) en shoot-out.
4.
Ten slotte: targetman (centrumspits die anderen de
kans geeft), tikitakavoetbal (tikkietakkie
of tiktakvoetbal - Barcelona), de UEFA (Union Européenne de Football Association, Europese Voetbalbond), w.n.s. (wint na strafschoppen), un
momento dado (cruijffiaanse uitspraak van Cruijff:
(op) een gegeven moment), VFV (Voetbalfederatie Vlaanderen), VVCS (Vereniging van Contractspelers), vuvuzela (toeter
bij WK voetbal in Zuid-Afrika) en FIFA (Fédération Internationale de Football Association, Wereldvoetbalfederatie) en vv (voetbalvereniging). Wat
moet zo'n middentwintiger nu met een einddertiger? Wil je deze plank even
doormidden zagen? Costa Rica behoort tot Centraal-Amerika. Ze heeft middenoorontsteking,
otitis media. Het Midden-Westen ligt niet in het middenwesten van Amerika.
5.
Hij behoort tot de middle class, de maatschappelijke middenklasse. De middle of
the road [popmuziek] is middle-of-the-road [eenvoudig, gewoon]. Hoe pakt de midterm review [tussentijdse evaluatie] van deze regeerperiode
uit? Waar precies vond die midoceanische ramp plaats? Ook deze midkapper [fonds daarin] zit in de midkapindex [beurs Amsterdam, 25 ondernemingen]. Zij bieden
vakantiehuizen in de Midi [Zuiden (van Frankrijk)] aan.
Hij moet vaak in een miek [microscoop] kijken.
Een mieniker is een vuilak van een gluiper. Dat is mieredik
[= mierik, mierikswortel]. Een myrmecofiel [in symbiose levend] is een mierengast [insect of plant].
Is mierenzoet [mierenhoning]
mierzoet? Ja: bnw.! Mmm, ruik ik nu
overheerlijke mignonettes [plak van rugspier
varken]? Jij bent mijn mignonne [lieve] mignon(ne)
[lieveling]! Krijg ik later bij de koffie
ook nog wat mignardises [mv.: zoete lekkernijen]?
De ankylostomiasis is de mijnwormziekte. De Mikojel
was ooit een
hbo-opleiding; de letters zijn afkomstig van Middeloo, Kopse Hof, Jelburg: namen van de scholen in Amersfoort, Nijmegen
en Baarn.
6. Die milanen (wouwen
- vogels) schijten op de milanaise [zeker
kledingtricot]. Een miles gloriosus is een grootsprekende, pochende
soldaat. Die milf (mother I'd like to fuck)
kon zijn moeder zijn. Slechts weinigen dragen thans de Militaire
Willemsorde [MWO]. Wie zijn dat?
Voorbeelden van militanten: ETA-militant [Euskadi Ta Askatasuna, Baskenland], Hamasmilitant [Palestijnse verzetsbeweging], hindoemilitant,
Hutumilitant [Hutu's en Tutsi's, Rwanda],
moslimmilitant en vakbondsmilitant. De miljardennota is de staatsbegroting van
de Staat der Nederlanden. Daar wonen miljo's (mio's
– miljoenen) mensen. Van onze verschoten millefleursgordijnen heeft mijn
vrouw duizenddingendoekjes gemaakt, ze stoft daarmee onze millefiorivazen [kunstglas met veelkleurig patroon] af. Ze vult
die prachtig gekleurde vazen met millefoliumbloemen [duizendblad]
of met duizendguldenkruid, zodat bij ons alles er spic en span uitziet. Dan
gaan wij samen smullen van de overheerlijke eigengebakken millefeuilles [gerecht, bladerdeeg], waarna ik ten slotte weer
verder kan schrijven aan mijn duizend-en-een [veel]
dicteetjes. Wat waren de goede millésimes [wijnjaar]? Een min 18-jarige is een 18-minner. Minauderen is preuts koketteren. De mimicus (mimespeler)
gaf tijdens iedere voorstelling en plein public een minikus aan de mimica, die
daardoor een minco (minderwaardigheidscomplex)
had gekregen. Hij werkt bij het MinDef (ministerie van Defensie =
gebouw, M =
instelling). Helpt mindfulness tegen mindfuck? Mind you, Pieterse zei
dat! Wat was de mindset [denkbeelden persoon of
groep] van de provo's? Wil je minestra [Italiaanse
groentesoep] of minestrone [dikke
groentesoep met veel rijst]?
7.
Het mingporselein is naar Ming, een Chinese dynastie, genoemd. Is hij
daadwerkelijk een minimalartkunstenaar? Een minnebriefje
is een billet-doux. Hij liet het minnego(o)dje
van zijn grootje in het gootje vallen. Hun minnen bezorgde anderen minnenijd. Ze kreeg haar welverdiende minnenloon. Het minoïsch schrift verwijst naar Minos. Hij
was slechts een minor poet (poetica minor = minder
belangrijke dichter). Het moment de vérité (moment
of truth) volgde spoedig. Die minus habentes [enk.:
minus habens, achterlijk persoon] zijn een beetje geschift. Wat is het
verband tussen diaconessen, de diaconie en diakenen [voor
armen en zieken ...]? Mirbaanolie is synthetische bittereamandelolie.
Naar wie is de (het) mirepoix (mengsel van fijngesneden groenten en kruiden, [afko:] evt. ook ham of spek,
gebruikt bij de bereiding van sauzen en van gebraad) genoemd? De Duc de
Mirepoix, maréchal de France (1699–1751). MIS'en zijn managementinformatiesystemen. Miscere [k] utile
dulci: het nuttige met het aangename verenigen. De misericordia [geoorloofde afwijking voorschriften in klooster] gold
niet voor ridders, zonder te missen hakten zij eropin met hun misericordewapens [dolk die een ridder
gebruikte om ontwapende vijanden te doden als zij niet om genade vroegen].
Wat een vreselijke miserie (misère – ellende, nood).
Hij blaakt van missie-ijver [zendingsdrang].
8.
Van je misjpooche [familie] moet je het maar
hebben. Miso is pasta van gefermenteerde sojabonen. Mispickel is arsenicumkies,
mispikkelen is misdoen, misdrijven. In de evolutietheorie zitten nog missing
links [ontbrekende schakels]. Een misstap is
een faux pas en een mission impossible [tot mislukken
gedoemd] loopt zelden goed af. Een zichzelf respecterend bedrijf heeft
een missionstatement [taak en doel van de
organisatie]. Met haar mitella [draagdoek,
-verband] kon ze net het glas mistella [zoete
wijn met alcohol] vasthouden. Met dat plannetje is hij lelijk de mist
ingegaan. Mit wenig Witz und viel Behagen: met weinig geestigheid maar veel
genot. Mizuna is een zekere Japanse bladgroente. De MIVB
is de Maatschappij voor het Intercommunaal Vervoer
te Brussel, een Brusselse
openbaarvervoermaatschappij. Met het mizrach wordt de oostelijke gebedsrichting
aangegeven. Wie weet er nu dat MM ook Mälzels metronoom
betekent [maatmeter, muziek]? Die mocro's [Marokkanen] wilden per se geen moko's ['tatoeage'] zoals de Maori's [Polynesisch volk, Nieuw-Zeeland]. Eentje had een
mock-up (model op ware grootte als
presentatiemateriaal) bij zich van een zeer kleine mokkamok.
9. [Twee afko's:]
Mnl. en Mnd. zijn Middelnederlands en -duits. Moambe is een Congolees gerecht,
met onder andere pilipili. Onze mobi's [mobiele
telefoon] zijn gestolen. Een copperhead is een mocassinslang. Mochaleer
is een soort van glacéleer van hindevellen.
Blockbusters [film met veel publiek] leiden
tot mockbusters [film naar voorbeeld van andere
populaire film]. Die De Modderen
Man is een dichtbundel van K. van de Woestijne. De moderne devotie:
beweging tot verdieping en verinniging van het geloofsleven uitgaande van Geert
Groote en de Broeders des Gemenen Levens (14e-15e
eeuw). Modo praescripto: op de
voorgeschreven wijze. Modo sic, modo sic: nu eens zus, dan weer zo. Modo vir,
modo femina: nu eens (als) man, dan weer (als) vrouw. Goed, dat er moeder-en-kindcentra
zijn. Bijzonder grappig, die moedertjes-van-duizenden [plant].
Een moefti [islamitisch rechtsgeleerde] mag
fatwa's [advies] uitvaardigen. Moelleux
[mwèhl-leu] kun je zowel eten als drinken [gebakje, wijn].
10.
Je moet hertshooi [plant] niet verwarren met
hertshoorn [wolfsklauw, soort van weegbree, hoorn
van een hert]. Een moesang [s/z] is een koffierat. De oost- en westmoesson
zijn de droge en natte moesson. Moet is een bitter kruid, maar geen
bitterkruid. Moet je nog peultjes [heb je daarvan
terug, ook: uiting van afkeuring]? Nee, mag ik een teiltje [om over te geven]? Had de grootmogol [door de Nederlandse compagniesdienaren gebruikte titel
voor de alleenheerser van het Mughalkeizerrijk (1526-1858) in Zuid-Azië] dat verordonneerd? Spreken alleen
Rika en moffrikanen in Moffrika vlot Moffrikaans of doen ze dat ook in
Centrafrika of is dat Moffrikaans voor ze? Watergolven in weefsels of in het
haar van Mies zijn mise-en-plis. Bouderen is pruilen of mokken. De
intelligentsia heeft zich over mokum en mediene
verdeeld. Hij woont in Klein-Mokum. Een molenijzer is een rijn. In de volkstuin
van mijn buren staan kleurrijke moliks [vogelverschrikker],
trouwens altijd zonder molières, mukluks of uggs. De mollenwet beschermt
mollen. Een moheel is een mool [besnijder joden].
Geen opmerkingen:
Een reactie posten