Groot Schiedams Dictee 2016 [gecanceld]
Schiedammers maken ... (auteur: Monique Speelman)
1. Ambachtelijk Schiedam begint in de middeleeuwen met de visserij waar lakenhandelaren, touwslagers en zeilmakers drie eeuwen lang acte de présence moesten geven als er haring werd gevangen – de omstandigheden waren achenebbisj en de stadschirurgijn, gespecialiseerd in wondheelkunde en flebotomie, zorgde voor de dagelijkse behandeling van de zieken besmet met cholera, pest, tyfus of pokken.
2. In de tijd dat er nog lang niet werd ge-e-commercet waren alle bedrijfstakken parastataal georganiseerd in gilden met als oudste discipline de zakkendragers die bij het luiden van de klok in het zakkendragershuisje, dat betekent dat er lading was, in allerijl naar het gildehuis raceten en dobbelstenen gooiden om het werk te verdelen, ook wel smakken genoemd.
3. Gênant genoeg zorgde de stilgevallen drankimport uit Frankrijk in de [cijfers] 18(d)e eeuw tezelfdertijd op machiavellistische wijze voor de opkomst van de moutwijnstokerij met behoorlijk wat vacante metiers tot gevolg: van brander tot distillateur, van mouter tot verschieter en van wijnroeier tot ouwetijer.
4. De graanjenever, oude jenever en korenwijn, ook wel aquavit genoemd, werden gebotteld in vierkante, buikige, met halsstempels getooide, authentiek gecapsuleerde of met lak verzegelde flessen waar glasblazers voor nodig waren die ook de demi-johns ofwel grote mandflessen maakten – zij lieten zich overigens niet koeioneren.
5. Wie herinnert zich, in een periode waarin nog niet werd
ge-i-bankierd, het geluid van de scheepswerven veroorzaakt door het geklop van de breeuwhamer, het slaan van spijkers in spanten en huidplanken en de klinknagels op ijzeren scheepswanden, dat niet interimair was en waar je ternauwernood aan kon ontsnappen?
6. Absoluut geen van-negen-tot-vijftypes waren de velerlei kunstenaars die Schiedam rijk was en die ware chef-d'oeuvres (ook: chefs-d'oeuvre) construeerden, renaissancistisch, surrealistisch of expressionistisch, van allegorie tot anaglief, met acrylverf of airbrush, in geen enkel geval mag je het dilettantenwerk noemen, dat is loborig en getuigt van weinig luciditeit.
7. Schiedam telde ooit [cijfers] 24 molens waar mout, rogge en mais – de grondstoffen voor de moutwijn – werden gemalen en waarvan er nu nog vijf over zijn; geprivilegieerd als we zijn, mogen we dit de grootste molens ter wereld noemen waarover veel geblogd wordt wat er vervolgens voor zorgt dat Schiedam vaak geliket wordt.
8. [RL] Dictee klaar! Pennen neer! De juryuitspraak zal – behoudens een shoot-out – klip-en-klaar zijn. Uw bêtises zullen flink uitvergroot worden en u zult met oepsvragen [VD] geconfronteerd worden. Het mistte misschien in uw hersenpan, maar nu is alles kant-en-klaar. Er is maar één [letters] winnaar en die zal met eeuwige roem geschminkt worden!
Geen opmerkingen:
Een reactie posten