Dictee - dictees [1184]
Grootscheeps Scheepsdictee Groningen 2017
Alleen de rode
woorden moesten worden ingevuld. Er was een onderscheid tussen
Liefhebbers en Specialisten; dat laat ik hier buiten
beschouwing!
Mozart refurbished
[opgeknapt zoals een iPhone, VD]
(auteur: Bob van Dijk)
1. Wartaal, onzin en apekool:
ze vormen de rode draad in dit verhaal. We schrijven 1762 A.D.
De jonge Mozart is in ons land! Of was het 1672? Ach quatsch,
in deze faction bomt het niet (houd deze
ballistische woordspeling trouwens even vast).
Het was in ieder geval augustus, een oudewijvenzomer
c.q. sint-michielszomer in wording. Chic gezegd: een été de la
Saint-Martin.
2. De hoofdpersoon van vanavond heette
eigenlijk Theophilus (Gods liefde) maar verkoos Amadeus (Gods liefde)
als nom de plume; Gottlieb (Gods liefde)
is Schwyzerdütsch en was toen nog niet
doorgedrongen bij de buurtjes in het Habsburgse
Rijk. Hij ging naar
's-Gravenhage, zoals de hofstad
heette voordat popiejopie bezit
nam van onze taal. Zo-even was-ie
nog in brexitland [B?]
geweest voor enige performances in een
Londens odeon, en nu verplaatste hij
zich met zijn familie naar de "lage landen
bij de zee" per stug geveerde
bandeloze
privaatlandauer, voortgestuwd door twee exx.
van la plus noble conquête de l’homme;
2 pk dus, ofwel 2 CV
(cheval-vapeur), niet te verwarren met een 2CV
(deux-chevaux) [GB: 2cv!]. Een soort
rondreizend muziekcircus à la André Rieu met pater familias Leopold
als impresario, mama
[VD ook: mamma] Anna Maria als
accountante, zusje Nannerl als
quatre-mainsmaatje en uiteraard de
jongeman met zijn giga productieniveau
[mogelijk ook aaneen] als faculté
maîtresse, de divo himself:
Wolfgang Amadeus Mozart, "Wolfie of Amadé" voor intimussen
[officieel alleen intimi].
3.
PS: Leopold verzorgde in hoogsteigen persoon de ticketing (een
kaartje deed toen al drie florijnen oftewel tweehonderd euro, en op
de zwarte markt tweemaal zoveel!) alsmede de acquisitie voor het
programmaboekje, waarmede hij een aalglad gemarkete productie
neerzette met het gewenste mozarteffect.
4. Amadeus
verbleef dus in Den Haag alwaar hij voor stadhouder Willem V, alias
"De Bataaf" [de?],
onder meer het toenmalig razend
populaire volkslied "Laat ons juichen, Batavieren, thans
verschijnt d'Oranjezon" verbouwde tot een potpourri
met onzinnige wartaal, een galimatias of
quodlibet genoemd in muziekkringen: de
G. Musicum KV 32. Zonder meer een
koddige burleske. Daarna ging de reis
verder naar Haarlem alwaar Leopold het eerste exemplaar van zijn
vioolleerboek "Violieren voor
dummy's"
in ontvangst nam, gedrukt met een
gesofistikeerd
[ook: c] offsetprocedé
bij de up-to-date boekdrukker Joh.
Enschedé (de Zoonen moesten nog komen).
Amadeus mocht van de orgelman van de Sint-Bavo
ondertussen een uurtje kloten met tongpijpen en labiaalpijpen, een
zinnelijk genot voor deze ithyfallische
überpuber van
zestien lentes jong …
5. De reis werd over water
voortgezet. Niet met een zestienkwadraats
[zeilboot] maar per snikke
[boot, niet in wdb., wsch. zelfde als VD: snik
3], toendertijd [ook:
toentertijd] het vlaggenschip van
het Noorden. De Zuiderzee
over, richting Groningen alwaar Amadeus een speciaal
reisfortepianootje (of, zo u wilt,
reispianofortetje [ook: pianoforteetje])
bij de beroemde klavechord- [ook:
klavichord] en klavecimbelbouwer
Albertus Hahn had laten vervaardigen, een fladderiepen
[iep!, VD, Wiki] exemplaar met
elpenbenen qwertyklavier
[bij de Duitsers eerder een qwertzklavier!],
een spécialité door Amadeus
eigenhandig geconcipieerd.
6.
Maar potztausend, miljaardedju,
wel grote griet! Eenmaal aangekomen
bleek de stad slechts van het noorden
bereikbaar. Aan de zuidzijde, waar nu de beau
monde van Haren met een surplus
aan drenthelevengevoel rondkart in
cabriootjes, bombardeerde een hoge
clericus NB, de bisschop van Münster
met als aptoniem Bommenberent [beter
lijkt: Bommen Berend], de stadsvesten
met die specifiek Groningse "dwingers", i.e.
bastions. Hij schoot met veertigponders
religieuze kanonskogels over de muren, gevuld met scherpe
bezweringsmuntjes waarop in Latijnse teksten God werd genood
om hel en verdoemenis onder de Stadjers
te zaaien. Dit soort mensmollende [ook
en beter: mens mollende] bommen kennen wij heden
ten dage als shrapnel (ook:
schrapnel), gruwzaam Duits, en als spijkerbom van het
misselijke satansgebroed van IS.
On-Bijbels dan wel on-Korans [juist:
on-Koranisch, GB].
7. Te
midden van dit krijgsspektakel
nam het Mozartkwartet zijn intrek in herberg "De Groote of
Vergulde Helm", op de plaats waar nu variétézaal
Grand Théatre staat, en waar toen vrijmetselaarsloge numero
017 gevestigd was. Welzeker, ook Mozart was een
franc-maçon.
Schuin ertegenover, waar nu de beruchte Vindicaters malkander
in corporale sfeer de harses [VD
ook: harsens] intrappen, resideerde Carl Rabenhaupt. Deze 70
jaar oude
oud-vicegeneraal-majoor was
door de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden à
raison de 4.000 florijnen geoutsourcet
als legercommandant voor Groningen. Hij poosde
in het "Huis met de Schoone Gevel", hét
safehouse op dat moment. Eveneens ter stede, hoe toevallig,
was die andere muzikale grootheid: Bach. Weliswaar niet J.S.
maar diens zoon C.P.E., de "Berlijnse Bach". U kent vast
wel uit zijn violoncelconcert het
allegro assai, dat een kwarteeuw
lang de pingel was van het recent afgeserveerde kwansuis
elitaire Groot Dictee der Nederlandse Taal. Hij had enkele dagen
eerder georgeld in Het Concerthuis in de
Poelestraat, de voorloper van De Harmonie in welke laatste het koor
uwer dicteetor ooit ook verwijlde.
8.
Amadeus trok onmiddellijk partij voor de
sympathieke Grunnigers, al kon hij hun Platgronings
amper bevatten. De strijdhormonen gierden al door d'ad'ren
[bonuspunt! - niet in wdb. - wel VD: de aâren]
van dit muzikale ADHD'ertje [GB
ook: adhd'ertje]. Ook Carl Philipp Emanuel liet zich niet
onberoerd; samen zouden ze weleens door roeien
en ruiten gaan! Tegaar
ontwikkelden zij een muzikaal plan de campagne
om de moffen te mollen met de mollebonen.
In coproductie reconstrueerden ze de
lokale volksdeun over "Pronkjewail in Golden Raand" tot een
heuse paean [loflied]
dat die ze
gebroederlijk vanaf het A-kerkorgel, zwaar versterkt door bourdons
en met extra windvoorziening, orkestraal
de ether inzonden richting rücksichtslose
Münsterse fremdkörper. En alle
Grunniger provinciaaltjes zongen
luidkeels mee, così fan tutte:
9.
Dies irae, Berent-bisschop,
je laatste uren zijn
geteld!
Wij lusten je rauw en hakken af, die kop
vlucht
maar gauw in het zompige veld.
Een sterke stad met
fiere mensen
geen stoerdere die je kunt wensen.
Een
sterke stad met trotse lui;
geef je nu over, paapse ui!
10.
Tezelfdertijd (ook:
terzelfder tijd) had vader Leopold, die een vet cv
had bij de artillerie van de Salzburger
en Weense armeeën, samen met Carl
Rabenhaupt en Berend Botje, de admiraal uit Drenthe
die militaire noaberschap kwam verlenen,
de Groote Griet in stelling gebracht, het de
trefzekere no-nonsensebombarde, met nog
veel meer kleine grietjes erbij. Jans Pommerans uit Nieuweschans, zo
mager als een lat, kroop steeds als pijpenrager
in de kanonloop om die te purifiëren
[ook: purificeren].
11. In
Nieuwerschans daar was een meid, een levend spook van magerheid;
een
lange dunne rariteit, een paling van een meid.
Ze kon wel
door een lampeglas, als je d'r aankeek wist je pas
wat
voor, opzij of achter was; een ieder zei: " 't Is kras!"
Jans
Pommerans uit Nieuwerschans: oh wat een spriet, wat een niet, wat een
lat.
Jans Pommerans uit Nieuwerschans: oh wat een plank
van een meid is dat!
12.
Onder de klanken van Bach en Mozart (die uitzinnige kreetjes uitstiet
en non-stop "poep en flatus"
riep) vlogen speciale Mozartkugeln [alleen
Duits, dus hoofdletter], gevuld met pistachegroen
brisantpoeder,
over de stadsmuren. Geheel verrast en
groen verast trokken, na een maand beleg
en half gedecimeerd, de monsters uit
Münster onverrichter zake terug. Het
was 28 augustus: Groningens Ontzet ...
[ook: Gronings Ontzet, vgl. Leidens
Ontzet]
13. De Mozartclan vierde de bevrijding met
alle nieuw gescoorde Groningse strijdkompanen
in de herberg met een bacchisch [slaat
overigens op Bacchus, niet op Bach!]
drinkgelag; ze werden zo zat als een zwitser.
Een slemppartij maar dan zonder slemp:
de fusten bockbier waren niet aan te
slepen, evenmin als de pomerans,
fladderak en de okshoofden
pomerol en
bergerac voor bij het bikkesement,
dat op verzoek van Amadeus veel zwijnenvlees
moest bevatten zoals procureursspek,
cassoulet en kotelet.
Het was geen vreten meer maar binge-eten,
njamnjam! Overigens is Amadeus later,
toen hij aan zijn requiem [ook wel: Requiem als
eigennaam] begon, juist gestorven aan dit varkensvoer: hij
bezweek aan "hitziges Frieselfieber" oftewel miliaire
trichinose ten
gevolge van varkensvlees. Slechts de introïtus
en het kyrie zijn des Mozarts. Het
onaffe requiem werd door Franz Xaver
Süßmayr (met ringel-s) verder voleind,
maar het blijft natuurlijk een pastiche,
zeg maar nepperd …
14.
Uitgewuifd en uitgewoven door Bach, Rabenhaupt en Alb. Hahn, voorzien
van een bolustrommel vol Bossche
bollen, berlinerbollen,
smoutebollen, negerzoenen, jodenkoeken,
moorkoppen en uiteraard poffert [nooit
fout gerekend, niet in wdb.: Groningse cake] voor onderweg,
gingen de Mozartjes weer terug naar de heimat.
In de koets, vanachter zijn spikspeldernieuwe
opvouwtingeltangeltje,
componeerde hij zijn reisopera "Die Zauberkugeln",
Köchelverzeichnis 620 bis. De première
vond plaats in de St.-Paulus-Dom [Nederlands,
Wikipedia: Sint-Paulusdom] in … Münster.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten