Dictee - dictees [0692]
Ditjes en datjes (50)
A. Toch nog maar eens aan Taaladvies gevraagd: de juiste schrijfwijze is gekrookterieters, vrij(e)beroepsbeoefenaars, net als halvefinalist. Het gaat hier om zgn. samenstellende afleidingen van 'gekrookte riet', vrij(e) beroep en halve finale.
B. De religieus (m.), de religieuzen. Indien vrouw, dan religieuze, mv. religieuzen. Hoewel dit het enige geval is, waar een vrouwelijke vorm op 'euze' eindigt (alle andere gevallen eindigen op 'euse'), voelt de NTU er niet voor om dit aan te passen. Ze noemen het geval wel 'curieus'.
C. Het is ook curieus, dat VD in 'victoria regia' en 'victoria amazonica' een kleine v schrijft. Het systeem van Linnaeus vraagt om een hoofdletter V. De commissie spelling van de NTU vindt er het volgende van: 'Deze vraag heb ik voorgelegd aan onze Commissie Spelling. Daaruit komen verschillende reacties terug. 'Wat mij betreft beschouwen we die hoofdletter in de Latijnse naam niet als een spellingregel, evenmin als de gewoonte om die aanduidingen te cursiveren. Het zijn eigenlijk huisstijlregels voor biologen, zou ik zeggen. Als je naar andere dan botanische classificaties kijkt, vind je er toch nog wel wat meer. Bijvoorbeeld homo sapiens.' 'Ik denk dat we ons hier veeleer moeten afvragen waarom Van Dale victoria amazonica en victoria regia als apart lemma opneemt. Ik denk dat Van Dale die twee lemma's beter zou schrappen. Bij het lemma reuzenwaterlelie staat als uitleg 'victoria regia'. Daar zou beter zoals bij andere plantnamen een korte definitie staan met de linneaanse aanduiding Victoria regia (cursief) tussen haakjes, zoals bij andere plantbenamingen.'
D. De term 'Sukkot' kent VD niet (meer): je mag nu alleen nog maar Soekot schrijven …
E. Bij het lemma vrije-energierelatie lazen we voorheen: een lineaire vrije-energierelatie is een lineair verband tussen de logaritme van een snelheids- of evenwichtsconstante voor één serie reacties en van een andere serie reacties; voorbeelden van een lineaire vrije-energierelatie zijn de brønstedrelatie en de hammettrelatie. Onbegrijpelijk dat een overbekend (sic) woord als hammettrelatie verdwenen is, terwijl brønstedzuur de grote VD-schoonmaak wel overleefd heeft … (de brønstedrelatie niet!)
F. Het Kaaps viooltje forever mag je van VD geen blauwmannetje meer noemen.
G. Het commando een-twee-bob (bij het bobsleeën) is geschrapt in VD.
H. Wat sucre d'orge is? Dat kon je vroeger bij 'borstsuikertjes' vinden, nu niet meer.
I. VD heeft Leislers vleermuis (de bosvleermuis) laten uitsterven …
J. Boter-en-brood gooien was voorheen: een steentje over het water keilen (nog wel: kiskassen), nu dus niet meer.
K. De kalvijn werd gewestelijk ook wel rammelappel genoemd: nu niet meer dus.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten