3358 Dictee vrijdag 14-07-2023 (1) – dictee Dictee van de dag (999) √

Dictee – dictees [3358]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee okt 2018 (2), geheel herzien naar situatie 2023

Dictee van de dag (999)

Oefendictee okt 2018 (2)

1. Schizomyceten, splijtzwammen, kunnen die voor schizothymie, gespletenheid van gemoed, zorgen? Nee. De sylvester [stijlentrekker] was vrij op silvesteravond [oudejaar]. Schrapnel [uitspraak: NL] is synoniem met shrapnel [sjrèhp], granaatkartets. Het jakobskruiskruid is het sint-jakobskruid. Het joodse Pinksteren, het joodse pinksterfeest, heet Sjavoeot. De eerste pinksterdag heet ook wel pinkster een [VD: één]. Het zesde zintuig heet ook wel sixième sens of sixth sense. Hij is tenax propositi, beginselvast. Fecaliën zijn feces. Op de Antillen zijn stobá's stoofschotels. Met stupefactie ben je stupéfait [stomverbaasd]. De lijder aan het stockholmsyndroom [hechten aan bedreigers] ging toch de osloconfrontatie [met doorkijkspiegel] aan. We constateerden een steeds burschikoser studentikoziteit. Op Cyprus zag ik een cyperse kat. Swypen [letters typen] is nieuwer dan swipen [vegen] Een stobá is een stoofschotel (Antillen).

2. Nieuwe woorden. Zoeken op 'toegevoegd': [2014] augmented reality (AR), toegevoegde realiteit, hyperrealiteit, [2010] bitterblokker (in voedingsmiddel), [2015] broodzout (nu bakkerszout), [2018] controlevraag (bent u een robot?), [2010] cyclox = diesel + cyclohexanon, [2007] fertigatie = bemesting via gietwater, [2006] hyperboek = digitaal boek met (digitale) hyperlinks, [2006] ijsversneller = chemische stof om ijsvorming te bevorderen, [2013] qaly = medisch: quality-adjusted life year [vgl. daly], [2007] voorrijzen – van deeg, [2007] winterdiesel – met antistollingsmiddel, [2010] zoutversterker – toegevoegde niet-zoute stof, 2010 is het jaar van de tijger, een bijenlint = een aangelegde strook van drachtplanten, ter ondersteuning van bijenvolken, de CEVO (Centrale Examencommissie Vaststelling Opgaven) is in 2010 opgegaan in het CvE [College voor Examens], cryolipolyse = afbreking van (onderhuidse) vetcellen door middel van bevriezing, de FIOD-ECD [Economische Controledienst] heet nu FIOD (Fiscale Inlichtingen- en Opsporingsdienst), de IB-groep (Informatie Beheer Groep) is in 2010 opgegaan in de DUO (Dienst Uitvoering Onderwijs).

3. Verder [2010]: Jasmijnrevolutie (eind december, Libië – ook: Arabische Lente), liken = vind-ik-leuken, proxyoorlog = oorlog bij volmacht, scrapen, automatisch verzamelen door zoekmachines, spotifyen [werken met Spotify], twaiku = via Twitter verstuurde haiku, IenM [Infrastructuur en Milieu] vervangt VenW [Verkeer en Waterstaat] en VROM [Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer] gaat op in IenM, whatsappen heet ook appen of whappen, WWI = Wonen, Werken en Integratie (beleidsterrein tussen 2007 en 2010). [2011]: het jaar van de haas of het konijn, bitcoin (virtuele munt), cashtrapping (afplakken pinautomaat), caviapolitie = dierenpolitie [gemunt door Bernard Welten], fomo: fear of missing out = angst om belangrijke informatie te missen, m.n. op internet (infobesitas) of op de sociale media (socialbesitas), een kojan zout is 30 pikol of 2011 liter, [2014] Occupybeweging = Occupy movement, pastafarianisme = (religie) quasigodsdienst die is ontstaan uit protest tegen het creationisme en waarin het Vliegend Spaghettimonster als godheid wordt 'vereerd' = pastafarisme.

4. Ook [2011]: popcake (rond cakeje op stokje), schmallenbergvirus [uitbraak 2011], strippenkaart werd ov-chipkaart, sustainisme = levensstijl met o.a. het streven naar duurzame consumptie, vlinderakkoord (zesde staatshervorming België), WEU =
West-Europese Unie (tot 2011) en ZSM-aanpak (justitie: zo spoedig mogelijk). Dan [2012]: het jaar van de draak, de AID [Algemene Inspectiedienst] is opgegaan in de NVWA [Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit], balanseconomie (duurzaamheid en welzijn), begrotingsravijn (economische teruggang bij terugdraaien belastingmaatregel), beroepsinschakelingstijd = wachttijd (van werkloze schoolverlater op inschakelingsuitkering of wachtuitkering, alles: BE), beyoncévlieg = paardenvlieg, fantoombevoegdheid = in BE federaal gefinancierde deelstaatbevoegdheid, gangnamstijl = zekere dansstijl, knikkebolziekte = zombieziekte (kinderen, delen van Afrika) en een onesie is een huis- of pyjamapak.

5. Verder [2012]: PD = Plantenziektekundige Dienst, in 2012 opgegaan in de NVWA, phablet = tablet, waarmee je kunt telefoneren [phone], project X-feest, religiestress, slodderwetenschap [slecht werk], snapchatten = foto's uitwisselen m.b.v. de socialemedia-app Snapchat, sukkelseks (Goedele Liekens), SWT is in BE: stelsel van werkloosheid met bedrijfstoeslag (sinds 2012 de officiële benaming van het brugpensioen), de Nieuwe Vakbeweging is een in 2012 opgerichte vakcentrale, VWA [Voedsel en Warenautoriteit] gaat op in NVWA en yolo = you only live once. Dan [2013]: het jaar van de slang, ACM = Autoriteit Consument en Markt (toezichthouder die in 2013 ontstaan is uit de fusie van de NMa – Nederlandse Mededingingsautoriteit – en de Opta = Onafhankelijke Post- en Telecommunicatieautoriteit), beatrixkapsel, bingekijken = bingewatchen = langdurig onafgebroken tv-kijken, fatkini = bikini voor volslanke vrouwen, bestaande uit een tailleslip en een bovenstukje met een grotere cupmaat, geefkast (gratis meenemen), kopschopper (geweldpleger) en kweekburger (hamburger van stamcellen).

6. Verder [2013]: LEIF-kaart: LevensEinde InformatieForum, loomen = elastiekjes aan elkaar knopen tot armbanden, MERS = Middle East respiratory syndrome (besmettelijke, ernstige longziekte), een swants = een van een oude trui gemaakte (strakke) broek, tinderen = daten met behulp van de app Tinder en twerken [uh!] is op seksueel suggestieve manier dansen, vooral op hiphopmuziek, waarbij vrouwen hun heupen schudden terwijl ze tevens hun billen een op en neer gaande beweging laten maken. Dan [2014]: het jaar van het paard, AVRO [Algemene Vereniging Radio-omroep] en TROS [Televisie- en
Radio-omroepstichting] gaan op in AVROTROS, clickbait en linkbait op internet, CVZ, College voor Zorgverzekeringen, wordt vervangen door het ZiN [Zorginstituut Nederland] KRO-NCRV [Katholieke
Radio-omroep – Nederlandse Christelijke Radiovereniging] is nieuw, net als VARA-BNN [Vereniging van Arbeiders-radioamateurs – Bart's Neverending Network], laagflatie = geringe inflatie, de lats is tot 2014 de munteenheid van Letland [LVL], meemoeder = duomoeder, selfiestick, VCP = in NL: Vakcentrale voor professionals (een voortzetting (sinds 2014) van MHP = Middelbaar en Hoger Personeel) en ZiN = Zorginstituut Nederland: verzorgt uitvoering Zvw [Zorgverzekeringswet] en Wlz [Wet langdurige zorg].

7. Dan [2015]: het jaar van het schaap of de geit, aquafaba = eiwitrijk kookvocht van erwten of bonen, gebruikt als vervanger van eieren, NL's sociale werkplaats is BE's beschutte werkplaats, litas: tot 2015 munteenheid van Litouwen [LTL], ontspullen, platformeconomie (via internet), smombie (alleen oog voor informatie op zijn smartphone), de Europese Spelen, thigmofilie = voorliefde voor kleine ruimtes, trumpisme (geheel van opvattingen van Trump), trumponomics (binnenlandse productie), zikakoorts (muggen, Uganda), overgebracht door het zikavirus. Vervolgens [2016]: jaar van de aap, [2017]: jaar van de haan, [2018]: jaar van de hond en [2019]: jaar van het zwijn of het varken (twaalfjarige cyclus).

8. En, werkte het zeemeeuwmanagement [tijdelijke manager met veel onrust]? Hij gaf het me als een pand van vriendschap: ut pignus amicitiae. Uit de wortelstok van de Valeriana officinalis worden geneesmiddelen bereid. Zij beschikt over brieven van venia aetatis: een volledige meerderjarigheidsverklaring. Daar gaat ze op haar velootje [kleine velo]. Zijn vena poeticaatje (dichtader) ging open ... Mooi, die vicuñawollen trui. Jij hebt mooi praten met je mooipraterij. Het aannemen van poses op dansmuziek heet vogueing. Het bekende VHS is het video home system. Vooruit gaat het dan met de geit. Hij had de deur wijd openstaan. Het zou veel weg hebben van een echte coup. De SP-defensiewoordvoerder [Socialistische Partij] lag in de clinch met de Defensiewoordvoerder van het ministerie. De x-factor is meer dan de nixfactor. Hij was zo zat als een zwitser en had een baard als een Zwitser.

 

3357 Dictee donderdag 13-07-2023 (2) – dictee Groot Medisch Dictee 2023 √

Dictee – dictees [3357]

Groot Medisch Dictee 2023 (op congres van Medisch Contact)

1. De kno-arts die als volontair [vrijwilliger, voluntair, bnw.. is iets juridisch] bij het GGD-centrum kluste, weifelde over de vaccinatiekandidaat die leek te worstelen met hemorragische [door bloeding gekenmerkt] koorts.

2. Ze zag dat dit evident [overduidelijk] geen belonefobe [niet in wdb.: angstig voor scherp, prikangst] antivaxer was, maar het beeld paste ook niet bij het SARS-CoV-2-virus.

3. Werd hier het chikungunyavirus [door muggen verspreide subtropische virusziekte] gefaket of berustte haar nietpluisgevoel [

[drieledig, klemtoon op ‘pluis’ (VD) – zou ook

niet-pluisgevoel, tweeledig met klemtoon op ‘niet’ kunnen?]

op een dysperceptie [verkeerde perceptie = waarneming]?

4. Ze zou remdesivir [niet in wdb.: virusremmer, tegen corona] of dexamethason [niet in wdb.: bijnierschorshormoon, wordt vooral gebruikt bij misselijkheid, kanker en ernstige ontstekingen (zoals van gewrichten, darmen en huid)]. kunnen voorschrijven, maar als dat een faux pas [misstap] bleek, leidde dat linea recta naar een tuchtrechtelijke aanklacht.

5. Die deprimerende gedachte wilde ze couperen [verhinderen, voorkomen] met een minitabletje amitriptyline [niet in wdb.: een antidepressivum], of zou dat haar in handen van de ABS-artsen [niet in wdb.: voor artsen die kampen met problematisch gebruik van middelen, zoals alcohol, drugs of medicijnen] drijven?

6. Omdat de pyretische [met koorts] patiënt ook niet kon proneren [hand of voet naar binnen kantelen] en supineren [idem: achterover], wat kan duiden op dysdiadochokinese [het niet kunnen uitvoeren van snelle bewegingen zoals met handen en vingers], besloot ze een goed geëquipeerde [uitgeruste] orthopeed in consult te vragen.

 

3356 Dictee donderdag 13-07-2023 (1) – dictee Dictee van de dag (998) √

Dictee – dictees [3356]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee okt 2018 (1), geheel herzien naar situatie 2023

Dictee van de dag (998)

Oefendictee okt 2018 (1)

1. Met Kanakenjager wordt bedoeld: 1) handelaar die voor de suikerplantages in Queensland (Australië) slaven haalde van de Polynesische eilanden, 2) schip dat werd gebruikt voor het halen van slaven van de Polynesische eilanden. Kanak en Kanaken wordt ook wel in verband gebracht met bewoners van de Hawaï-eilanden. In een madhhab (soennitische wetschool) moeten ze niets hebben van motyo's [prostituees] en mojito's [zekere cocktail]. Kijk wel de uitspraak van deze zin even na ... Ik ben verzot op latte [uh] macchiato's, ook wel lattes [latte’s ee] genoemd. Ook Madame [VD] de Pompadour droeg vaak pompadoeren kleding. De santeria is een syncretische religie in delen van Zuid-Amerika, m.n. Cuba, gebaseerd op identificatie van de rooms-katholieke heiligen met de Afrikaanse goden en geesten (orisha's) van de Yorùba, ontstaan ten tijde van de slavernij. Hoe loopt die safesexcampagne?

2. En die sekscapades en die sexcuses dan? De timmerman vertrapte het snavelhauwtje [plant]. Voor mij geen Chinese maaltijd zonder tyapar [uitspraak! – taugé]. Dat wist je: WAG staat ook voor wives [echtgenote] and girlfriends [Eng. wife = vrouw, wive = echtgenoot]. Twee weten meer dan een, met name een janweetal en een
lijsje-weetal. Wrijten is, zoals je weet, bakkeleien. Een redingote is een rijjas. Iets dat wrevel wekkend is, hoeft nog niet weerzinwekkend te zijn. Een calamaris mag je ook tienarmige inktvis, pijlinktvis of kalmaar noemen (calamari zijn pijlinktvissen als gerecht). Voor aderen kun je aâren schrijven en voor adem aam: aârs [anders] doe je het niet goed! Op zijn rug in het gras liggend, staarde hij in zijn alleenheid naar de aleenheid [ook: het alene]. Bedroeg het tekort nu anderhalfduizend of anderhalf miljoen euro? Allebei OK: traveller(s)cheque (GB, VD).

3. Een arrêteerkogel dient als een arrêt [pal die tegenhoudt] te arrêteren. De forint (HUF) is de munteenheid van Hongarije. Gebruik je moerstaal en schrijf ik-weet-niet-wat voor je-ne-sais-quoi. Mijn 95-jarige buurman [2019: 96, nu helaas overleden] heeft BPPD (niet in wdb.: positieduizeligheid is kortdurende draaiduizeligheid wanneer het hoofd snel van houding verandert zoals bij draaien in bed, vooroverbuigen, omhoog- of achteromkijken). Je kunt duizend angsten uitstaan. BPPD is benigne paroxysmale positieduizeligheid: benigne betekent goedaardig/ongevaarlijk en paroxysmaal staat voor 'in aanvallen optredend'. Patiënten met BPPD hebben dus klachten van een in aanvallen optredende, positieafhankelijke (= houdingsafhankelijke), goedaardige duizeligheid. BPPD komt vaak voor en is over het algemeen goed te behandelen. Wat is meer: duizend en een vrouwen, of duizend-en-een vrouwen? Waarschijnlijk dat laatste [= veel]! Ze zullen hem wel erop aankijken.

4. In de bauméschaal, de schaal van Baumé wordt alles in (graden) Bé uitgedrukt, dat gaat in chemische zin over oplossingen en concentraties. Erg achterhaald! Het kleine Beiram is het Suikerfeest (Eid/Ied-al-Fitr), het grote Beiram is het Offerfeest [Ied/Eid-al-Adha]. Zij is blasé, haar buurvrouw nog blaséër en de overbuurvrouw het meest blasést van allen. Ook Middelburg heeft een lange Jan (toren). Flink op je donder krijgen is van jonge jan en van lange jan krijgen. De Gezegende zegene het: Benedictus benedicat. Het valt nog te bezien of de beziën [bessen] floreren. Het eiland Billiton is heel tinrijk. Confiscatie (en confiscabel), confisqueren [in beslag nemen], bifurcatie [gaffelvormige splitsing], bifurqueren. Uitzondering: remarquabel [opmerkelijk]! Bewindspersonen (NL) kunnen zich maar beter aan het Blauwe Boek [handboek] houden. Ook de Bressiaander staat nu in VD! De bulldozer plette de buldog. De appel valt niet ver van de kalvijn [boom]. Een cañon [ah] is een canyon [èh]. Capsacine is capsaïcine. Een rare Chinees schrijf je (nu) echt zo [tenzij het een restaurant is ...]. Deze citer was voorzien van een mooie cier [citerpen]: daar kun je mooie sier [muziek] mee maken!

5. Een clericus heeft een klerikale waardigheid. De uitdrukking
'clicks-and-bricks' [2007] staat niet meer in VD. Daargelaten dat dit onhandig was, heb ik mijn spullen daar gelaten. Met *quin* (o.a.): [GB:] equinox [dag-en-nachtevening – VD ook: equinoctium], quine [2 vijven bij dobbelen – ook: quinterne], quinoa [gierstmelde mv. n – uitspraak, 2x], quinto [ten vijfde], ramequin [ovenschotel voor crème brûlée], mannequin, marasquin [soort kersenlikeur], chloroquine [antimalariamiddel], equinoctiaal [VD ook: equinoxiaal], quinquagesima [vroeger: zevende zondag voor Pasen] en [VD:] bouquinisten [ook man], cavaquinho [cavaco, tokkelinstrument], mannequinage [beeldhouwwerk aan gebouwen], maroquinerie [marokijnwerk], mefloquine [antimalariamiddel], mesquin [kleingeestig], mesquinerie, pasquinade [smaadschrift, schotschrift], quincaillerie [kramerij(en)], quinconce = quincunx [vier elementen + 1 in het midden, 5 schoppenkaart, dobbelsteenkant met 5 ogen, etc.].

6. Ook nog: qui nil molitur inepte = die niets ondoordacht op touw zet, quinoakut [is praatgraag over gezond voedsel, supervoedsel, etc.], quinquennium [periode van 5 jaar], quinquertium [vijfkamp], artikel 4 quinquies = het vijfde punt van artikel 4, quintadeen [orgelregister – vero: quintaton], quintiljard [10^33], quintiljoen [10^30], quintool [groep van 5 muzieknoten], quintupel [vijfvoudig], quintupliceren [vervijfvoudigen], squinch [ogen een beetje toeknijpen: zo'n selfie], taquineren [kwellen] en sub lemma: Doctor Angelicus [Thomas van Aquino – ook: Doctor Universalis, zie ook: neothomisme, vgl. thomisme en antoniem: molinisme], Franse punt = lambrequinornament [lambrekijn, lamberkijn], Q = kwintaal (vroeger quintaal = centenaar, elders 100 kg, in Engeland en Amerika 50 kg], q.e. = quinta essentia [het beste, de kern van de zaak, de kwintessens], se ipse amans sine rivali = iemand die van zichzelf houdt, zonder rivaal, tout comme chez nous = net al bij ons en een zekere soort zeeanemoon heet Actinia aquina. Fors bemeten is ruim bemeten.

7. Bij een logenstraffing wordt er geloochend, gelogen. D.G. (Latijn) kan staan voor: 1) Dei gratia = door Gods genade en 2) Deo gratias = Gode zij dank. Drukbeklant is goed beklant of welbeklant. De teckels werden getackeld (en dat met die korte pootjes?). Hij zou me continu dwarszitten door me de voet dwars te zetten. Ecarté spelen is ecarteren. Ik ben er ingestonken en erin geluisd. Leg eens uit: het verschil tussen exdatum [eerste dag van verhandelen zonder dividend] en ex dividend [zonder dividend]. Er is daar veel gestres. In vergelijking met 'goeiemorgen' kunnen we bij 'goeienavond' spreken van een n als hiaatdelger. VD kan niet tellen: bij gek²: honderd en een gekken --- > honderdeneen. Als je 'verzien' schrijft voor 'ver zien', heb je je verzien. De Indo-Germaan en de Indochinees konden het goed samen vinden. Die jan-doet-als (!) laten zich gemakkelijk uitbuiten.

8. Zullen we ju-ju gaan spelen? Blijf wel een goed onderscheid maken tussen ki [kunstmatige inseminatie] en k.i.d. [idem via donor]. Een longsleeve-T-shirt is een langarm-T-shirt. Hoe zou GB aan 'middenklassegezin' en 'middenklassewijk' komen? 2019: + n! Kennen jullie Sarie Marijs nog? Moskovieten houden van Moskovisch gebak [Moskovië = Rusland]. Je weet toch dat bevertien ook beaverteen genoemd wordt? CF is cystic fibrosis (aangeboren, erfelijke ziekte van de klieren; taaislijmziekte, mucoviscidose, ook: muco). Een goed Nederlands postcoïtum is feitelijk een post-coitumdepressie [van Latijn: post coitum]. Een princess charming blijkt vaak een princesse lointaine te zijn. Haar kleren waren trouwens van prince-de-galles [stof]. Vanuit de Provence komen veel Provençaalse invloeden. De ramee is een plant van het geslacht Boehmeria. Heel vervelend, zo'n rendez-moi [diefstal via wisseltruc]. Daar heb je weer zo'n ADHD'erige ADHD-lijder [GB in toelichting ook wel: adhd]. De rial kan slaan op IRR (Iran), OMR (Oman), YER (Jemen) of QAR (Qatar – maar VD vindt sinds kort dat dit riyal moet zijn!), de riyal alleen op SAR (Saoe/udie-Arabië – GB).

 

3355 Dictee woensdag 12-07-2023 (3) – dictee Groot Dictee Pijnacker-Nootdorp 2023 √

Dictee – dictees [3355]

Groot Dictee Pijnacker-Nootdorp 2023

Koningsdag in Pijnacker-Nootdorp (auteur: Ron Brand)

1. In en rondom Pijnacker-Nootdorp [dit stond trouwens tijdens het dictee op het scherm - en niet fraai dat dit 2 keer in het dictee zit, dat liever voorkomen] valt voor menigeen veel te genieten.

2. Onder de talloze evenementen is er één [‘uhn’ zou ook kunnen, vandaar] gebeurtenis jaarlijks prominent [op de voorgrond tredend]: de viering van Koningsdag.

3. Vroeger bestond het ceremoniële gedeelte van wat toen nog Koninginnedag [maar één koningin!] heette, meestentijds uit een aubade [zang of muziek in de ochtend als huldeblijk], waarbij velen luidkeels het Wilhelmus meezongen.

4. Bij ontstentenis [afwezigheid] van de burgervader hief de locoburgemeester dan de coupletten [strofe, vers] aan.

5. Na een driewerf [driemaal herhaald] hoera begaf de bevolking zich naar het dorpsplein voor een variëteit aan festiviteiten.

6. Heden ten dage vormen de kermisattracties een eldoradootje [paradijs, gelukkig verblijf] voor de actievelingen.

7. Een paardencarrousel [draaimolen] of nogakraam [lekkernij, ook: nougatkraam goed, omdat je dat als ‘noo-gaa’ of ‘noe-gaa’ met g van goal mag uitspreken] zie je jammer genoeg [los!] nog hoogstzelden [GB, VD: hoogst zelden, sub lemma. Of dat ook goed is, hangt van de spelregels af].

8. Bijwijlen kun je er echter nog altijd getuige zijn van hartverscheurende taferelen.

9. Wie zijn kruit [munitie, geen d] verschoten heeft en geen pecunia [geld] meer op zak heeft, moet leentjebuur spelen [voortdurend lenen] met een kornuit of compagnon [beide: maat].

10. Het is toch enigszins bemoedigend te constateren dat de consumenten verstrooiing kunnen vinden bij succesnummers, zoals de botsauto’s of kop-van-jut [kermisattractie – ook: hoofd-van-jut, uiteraard andere uitspraak; als je kop van Jut bent, ben je de zondebok].

11. Traditiegetrouw is er natuurlijk ook de kinderrommelmarkt.

12. Ouwelui [ook oudelui, andere uitspraak, ouwe lui is fout, niet – als samenstelling – in GB/VD, wel ouwe en lui, maar niet in combinatie; wel de oude lui!] zitten veelal comfortabel [gemakkelijk] in een fauteuil [leunstoel] met hun kroost, soms nog dreumesen [hummel], om allerhande bric-à-brac [snuisterijen, oude rommel] of luxueuze producten te verkopen.

13. Menigmaal gooien de verkoper en cliënt [klant] het voor de prijs op een akkoordje [wel: accorderen].

14. ’s Avonds is de bühne [het toneel] voor lokale bandjes, die optreden in charmante etablissementen [horecabedrijf].

15. Deze cafés zijn sfeervol geïllumineerd [feestelijk verlicht] met lantaarns [GB ook lantarens, VD alleen lantaarns, niet beide goed: verschillende uitspraak].

16. Daar gaat de jeugd zonder scrupules [gewetensbezwaar] tekeer [scheidbaar ww. tekeergaan] bij de live muziek [ook: livemuziek – hangt erg van de klemtoon af, beide goed].

17. Somtijds [soms] distantiëren [afstand nemen] de 55+'ers [GB, ook: 55-plussers, vijfenvijfigplussers – hangt van de spelregels af wat goed is – wel: 55 plusleeftijd] daarentegen zich hiervan en zoeken een voorwendsel [wel: aanwensel] om absent [afwezig] te zijn.

18. Wie niet houdt van kneiterharde [kneiter-: in hoge mate] muziek, heeft de mogelijkheid om in een [je kunt hier geen úhn’ lezen, dus niet: één] van de bistrootjes [klein restaurant, Franse inslag] appelbeignets [uitspraak: bèhn-jees] of satékroketten te gaan eten.

19. Voor de vegetariërs zijn er groentepasteitjes [meervoud: groenten en groentes], koninginnensoep [net als koninginnenhapje, etc.] of ook wel chiquere gerechten [vgl een chic gerecht, het chique gerecht].

20. Die laatste [gerechten!] kosten nochtans [vgl. althans] ten minste [= op z’n minst, niet: tenminste = althans] 22 [ook: tweeëntwintig, hangt van de spelregels af] euro.

21. Bij tijd en wijle [soms] treedt daar ook een shantykoor [zingt zeemansliederen] op, dat doorgaans wordt begeleid door een accordeonist.

22. Dit bezorgt de ouderen een déjà-vugevoel [déjà vu(utje) = gevoel iets eerder te hebben meegemaakt]: decennia [tientallen jaren] geleden zongen zij als adolescenten [jongere van 15-20 jaar] van het pittoreske [schilderachtig] dorp dezelfde schlagers [smartlap, hit, meezinger] mee.

Rein: koninginnesoep --- > + n, onbegrijpelijk, in de pauze na het dictee heb ik aan sommigen uitgelegd: Koninginnedag, maar: koninginnensoep!

Randy: kop van Jut --- > kop-van-jut.

3354 Dictee woensdag 11-07-2023 (2) – dictee De Taalstaat 2023 – woorden van de spellingbee II √

Dictee – dictees [3354]

De Taalstaat 2023 – woorden van de spellingbee

II zaterdag 08 juli 2023

Dit waren de woorden die de beide kandidaten in de spellingbee hardop moesten spellen.

1. aardbeienijs

2. permitteren

3. archeologie

4. souterrain

5. liquiditeit

6. dreumesen

7. klandizie

8. oekaze

9. houweel

10. continu

11. kandijkoek

12. gedownload

13. productie

-------------------------------------

14. extase

15. architectuur

16. quarantaine

17. tournee

18. azijnzeiker

19. gelouterd

20. schnitzel

21. gevaccineerd

22. committeren

23. kakofonie

24. terracotta

25. pavlova

26. dwarslaesie

 

3353 Dictee woensdag 12-07-2023 (1) – dictee Dictee van de dag (997)

Dictee – dictees [3353]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee sep 2018 (3), geheel herzien naar situatie 2023

Dictee van de dag (997)

Oefendictee sep 2018 (3)

1. Het woord 'macht' is een 5 letterwoord [vijfletterwoord]. Nadere uitleg 'Wajonger': die spelling [VD] lijkt tegen de regels, maar Taaladvies zegt: misschien volgt VD het donorprincipe, de Rijksoverheid schrijft op haar website immers 'Wajonger' ... Met 'wiet' in GB: wiet, alawiet [= aleviet], wietpas, wietwet, cinewiets [moet vast cinewitz zijn, gemeld GB – 2019 gecorrigeerd!], kiwi [vanwege kiwietje, ook: kiwi-ijs], wietlamp, wietsaus, wietshop, wiettaxi, belgowiet [GB – à la nederwiet], kierewiet [tureluurs, niet goed wijs, VD ook: kiedewiet], nederwiet, pierewiet [znw.: grappenmaker, in z'n blote pierewiet = naakt, bnw.: weg, foetsie], superwiet, wietfriet, wietkweek, wietlolly, wietlucht, wietplant, wietteelt, wietteler, staatswiet, wietburger en wietkweker. Verder nog in VD: bietekwiet (BE: domkop, dwaas), kapoerewiet [kapoeres, kapot] en wie-met-wietje.

2. Verder: klawieteren = klabetteren (o.a. snateren), kwiet (= kwibus), mediwiet, suskewiet [nabootsing van zang vink], swiet [kouwe drukte, zwiert], swietendrank [Fries, rozijnen], swietslaan [zwiertslaan, bluffen, grote meneer uithangen], wieterik = wietkoker: sufferd, stommeling , wieties = onnozel [ook: wietstok, tevens: joint], simpel, boers, wietkot = mobiele coffeeshop [koffieshop], wietzolder, wietpas, wietolie, soms is er een wiettekort, soms een wietoverschot! Ook nog: ... ie(t) wie(t) waait weg – aftelversje: een, twee, drie: weg en verdomde Louistje of Lowietje ... [zwarte schaap, bête noire]. Ik heb geen stuff meer, nog wel wiet. Ook nog: amnesia (wietsoort met een hoog THC-gehalte, een soort van haze [heez]), cannachopper: helikopter voor opsporen wietplantages, condoomblowen (via ballon), gemeentewiet, kierem = kierewiet(erig), nederhasj, pollum (hasjiesj van in kassen gekweekte nederwiet), skunk (soort nederwiet), weed (wiet, marihuana) en nogal wiedes.

3. Twee tweede is één (een hele). Die immigrant is langzaamaan aan het verzweedsen in Oost-Zweden. Een uchi-mata [niet in wdb.] is een zekere worp bij judo. Let op: de kantjes aflopen is alles nauwgezet nagaan, de kantjes ervan af lopen = lijntrekken. Gregorius de Grote (pater ecclesiae) is een van de apostolische vaders, net als 6 anderen: Athanasius, Chrysostomus, Cyprianus, Ambrosius, Augustinus en Hiëronymus. Op mijn to-dolijstje stond o.a.: het getekende telaatbriefje inleveren. De BES-burger at een hamburger, maar de niet-kannibale Hamburger (een niet-kannibaal) geen BES-burger [Bonaire,
St.-Eustatius & Saba]. De Deux-aesbijbel is de Bijbel van deux aes. Let op: in SR is een biná een hert en een buní een tonijn. VD is het
links-links breien helemaal verleerd! Ze drukte regelmatig bunny's [serveersters] aan haar bobbies, ook wel harries geheten, niet te verwarren met haar aalkorf, aars, achterste, achterwerk, bats, batterij, brits, derrière [zoals in douairièrederrière], doos, flikker, gat, gatje, kont(je), tweede gezicht, hol, reet, kadetje, kanis, kasteel, keskedie, kaskedie, keuken, krent, kriek, ku, maars, poeper, poffer, pompernikkel, poort, preut, prot, scheur, taart, toges, tokes, viool, vot, zitdelen, zitlap of zitvlak.

4. De Khoikhoivrouwen lijden aan steatopygie [buitengewoon sterk ontwikkeld vetkussen op het zitvlak]. De islamiet hoopte dat de dhimmi door de shimmy van zijn auto zou verongelukken. Als je in deshabillé [ook: en déshabillé] bent, ben je in nachtkleding. De adh is de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid en het ADH is het antidiuretisch hormoon. Subtiel: dominicaan = znw., dominicaner en dominicaans = bnw. [GB, VD], daarom kan in VD dominicanermonnik en dominicanerorde niet [moet los, doorgegeven – in 2023 nog niet oké – VD zou ook net als bij augustijner = bnw. + znw. bij dominicaner naast bnw. het znw. = dominicaan kunnen toevoegen: dan wel oké!.]. Het fenylpyrazool, het pyrazolon en de pyrazoline [dihydroderivaat van pyrazool] zul je niet dagelijks tegenkomen.

5. Een erathem is een chronostratigrafische entiteit waarin de gesteenten worden ingedeeld die gedurende een bepaald era zijn geformeerd. Tja, ... Met objecten, aangeduid met FDC [fleur de coin], kun je fdc's [first day cover] kopen en betalen. Met de Italiaanse kreet 'forza' wens je iemand forsa (kracht) toe. Als je 'fehlingsreagens' met een kapitaal schrijft (indachtig Hermann von Fehling), is dat een fehlleistung. Dat schrijf je toch niet goed: gauge [geetsj – uitspraak gautsj mag ook!] is een standaardmaat voor de fijnheid van weefsel (uitgedrukt in het aantal steken per 1,5 inch of 3,5 cm). Het parapluutje hield mijn pardessustje droog. In de (het) orchestra zaten de koren. Hoe schrijf je tegenwoordig 'kombucha' (theezwam)? Juist, zo! Mag je 'jacana' en 'jaçana' [steltloper] in een dictee gebruiken? Ja, vanwege de verschillende uitspraak! Bij takfir [ie] valt een gelovige [ook: meerderen] bij de islam door de mand: hij wordt als kafir [kafirs, kufar] betrapt op zijn koefr [ongeloof]. Ik ben afwezig (want naar de jomkipoerviering). Hebben ze weer gekizzebizd [uitspraak! – anders: gekissebist]? Dat valt niet mee: een mictie [urinelozing] op een fixie [doortrapper]!

6. Wat hebben de Loutere Broeders, wat de Boheemse broeders niet hebben? Pst, een hoofdletter! Met *monsieur*, bij GB: monsieur [de heer, mijnheer, M., Mr] en croque-monsieur [VD ook croque], bij VD verder: monsieur de Paris [de beul van Frankrijk], monsieur Jourdain [type van de rijke burger die als gelijke in de kringen van de adel wil verkeren en zich daarbij belachelijk maakt], monsieur Prudhomme = Joseph Prudhomme = het type van de kleinzielige burgerman, die graag met grote woorden schermt [een vertrouwensman is een prud'homme!], vérités de Monsieur de la Palisse zijn waarheden als een koe [lapalissades] en Monsieur Calicot is het type van de opgedirkte manufacturiersbediende. Een croque hawaï (bnw.) is een tosti (= croque-monsieur – znw.) met ananas en een croque-madame [znw.] is een dito met spiegelei.

7. Ken je afkortingen: de MRSA-bacterie = medisch: methicillineresistente Staphylococcus aureus-bacterie [VD, streepje?] (bacterie die bestand is tegen verschillende soorten penicilline) en MRIJ-rund = dubbeldoelkoe [melk, vlees] die sinds de 19e eeuw in het gebied tussen Maas, Rijn en IJssel wordt gefokt. Een nonenakkoord is een vijfklank die bestaat uit grondtoon [van toonladder], terts [derde trap vanaf de grondtoon, deze incl.!], kwint [idem: vijfde trap], septime [= septiem, zevende toon van een octaaf ...] en none [negende toon van de grondtoon af]. Hij is op-en-top, op-en-duit, op end' op zijn vader. We waren tenden, op en tenden, aan het eind van onze krachten. Ze hadden iets relaxeds. Stuiken doe je bij de steenbakkerij met een peis (even de grondsteenlaag aanstoten). Veel kwalen zijn passager [zjee]. Zij bevindt zich medisch gezien in een passagère toestand.

 

8. X en P, chi en rho (zijn de Griekse letters die samen het Christusmonogram vormen): zie afbeelding boven. Een staurogram is een christelijk symbool dat de almacht van Jezus verbeeldt (komt van tau en rho), zie onder:

 Het IChThUS-symbool ziet er trouwens als volgt uit: 

(zie boven) Ièsous Christos Theou Huios Sotèr = Jezus Christus, de zoon van God, (is onze) redder. [De H van Huios spreek je niet uit, vandaar de U.] Wat de afbeelding betreft: het Griekse woord 'ichthus' betekent vis, vandaar.