maandag 3 april 2023

3223 Dictee zaterdag 08-04-2023 (2) – dictee Juridisch dictee 2023 JFV Nijmegen √

Dictee – dictees [3223]

Juridisch dictee 2023 Juridische Faculteitsvereniging Nijmegen

Adellijke intriges: Adela’s wraak (auteur: xxx)

1. De Nijmeegse stuwwal vindt zijn oorsprong in het pleistoceen en is veroorzaakt door landijs dat zich vanuit Scandinavië zuidwaarts voortbewoog. Het ijs schoof als een bulldozer preglaciaal zand voor zich uit. Toen het ijs was gesmolten, sleet de rivier de Waal het dal uit waarin de rivier nog steeds meandert. Lang geleden stond op de stuwwal een motte [vgl. mottekasteel], een geheel of gedeeltelijk kunstmatige heuvel met veelal een circulaire houten palissade. In het jaar duizend [1000] bood deze heuvel uitzicht op de achtste-eeuwse proosdij van Gendt [plaats in Gelderland met historische stadsrechten] aan de overzijde van de Waal. Op deze motte, die heden ten dage de Duivelsberg [ook natuurreservaat] heet, woonden gravin Adela en haar eega graaf Balderik [zie internet]. Je kunt daar in het gelijknamige restaurant [De Duivelsberg] pannenkoeken eten met deze grafelijke namen.

2. De annalen van de geschiedenis betitelen Adela als een intrigante, een querulante en een provocatrice. Dit is niet opzienbarend, want zij liet volgens boze tongen Balderiks opponent elimineren. Daarop belegerden de volgelingen van de geliquideerde rivaal een van de grafelijke burchten. Bij de verdediging maakte Adela furore, want met haar fingerspitzengefühl en intellect bekokstoofde zij een list. Bij gebreke aan professionele strijders, instrueerde zij de hofdames van de burcht een kant-en-klare wapenrusting aan te trekken. In vol ornaat bemanden de vrouwen de verdedigingsmuur. De vijand meende abusievelijk dat hij zich geconfronteerd zag met een imposante krijgsmacht, en droop geïntimideerd af. Daarom sommeerde de keizer Balderik in Nijmegen op audiëntie te komen. Al wandelend in de weidse polder op weg naar Nijmegen leidden zijn gedachtespinsels hem tot de oplossing. Hij zou zijn echtgenote slachtofferen door haar als delinquent aan te wijzen. Zo geschiedde, zij werd verstoten en haar goederen werden geconfisqueerd. Door de vrouwonvriendelijke overlevering staat Adela bekend als een helleveeg, het groteske archetype van de femme fatale. Maar vandaag de dag zou zij niet misstaan als ambitieuze powervrouw die korte metten maakt met masculiene oppositie.

 

 


zondag 2 april 2023

3222 Dictee zaterdag 08-04-2023 (1) – dictee Dictee van de dag (902) √

Dictee – dictees [3222]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Dictee van de dag (902)

Oefendictee januari 2017 (6) geheel herzien naar de situatie 2023

1. Volgens een Taaladvies [1744 stuks in 2019 – 2023: systeem veranderd] moet je echt Spaansevliegzalf [VD heeft s] schrijven … Geloof me maar: Piëmont (pie-jee Nederlands) en Piemonte (pjee Italiaans) zijn allebei goed, dus ook Piëmontse en Piemontese (bnw., aardrijkskundige namen, Taaladvies). Een inwoner mag je alleen Piëmontees (GB) noemen, op z'n Nederlands. VD doet die laatste 2 dingen echter anders. Uit die regio kennen we ook nog: asti spumante (een mousserende wijn), bagna cauda (dipsaus met o.a. ansjovis en olijfolie), barolo (een droge rode wijn uit de gelijknamige plaats), carmagnole (lied, dans, wambuis en ook: jakobijn), de chamade (blazen: aftocht) en de piemontese (vleesrund, VD spelt dat terecht dus op z'n Italiaans). Tijdens het banzaaien (ook: bamzaaien) wordt er nogal eens 'banzai' [Japanse heilroep] geroepen. Een banyan is een baniaanboom (banianeboom, waringin). Een barbican of barbacane dekte de poort [middeleeuws vooruitgeschoven bolwerk]. Zou de vrucht van de barbadoskers, West-Indische kers of acerola, lekker zijn? Lijkt een barbell [lange halter, gewichten aan uiteinde] op een dumbbell [korte halter met gewichten]? Barbershop gebeurt a capella [met a-capellazang] in close harmony [door een closeharmonykoor]. Ken je vertegenwoordigers van de Barbizonschool [schilderschool in gelijknamige plaats, beïnvloed door de Hollandse (schilder)school]? Is bardolino [rode wijn] uit corvina geperst? Ja, geteeld langs de zuidelijke oever van het Gardameer.

2. Met barleywine wordt gerstewijn bedoeld. Een capodastro is een barréklem [kam om snaren gitaar te verkorten]. Aan een stoffer kan een bart [houten steel] zitten. Een barzeef is een strainer [pitjes en ijsblokjes tegenhouden]. In Iran is een basiji [lid van een religieuze jeugdmilitie in Iran, die bereid is om het eigen leven op te offeren voor het geloof en het land] in tel! Wat is het verschil tussen 'basmala' [het uitspreken van de woorden 'Bismillahi rahmani rahim', m.n. als formule ter begeleiding van een goede daad] en 'bismillah' [Arabische vrome uiting bij het begin van enigerlei onderneming]? Basisengels is Basic English. Waarom noem ik obesitaschirurg [bariater] en bas(s)drum [ook: bastrom] in één zin? Geen idee (meer nu) ... Is dat nou eikenfloëem [bastweefsel]? De assistent van de dorpskapitein (SR) heet basya. Batavian grace is gewoon Hollandse plompheid. Een bath [Bijbel, 36 l] is net zoveel als 3 balthasars, 12 jerobeams, 2 melchiors, 6 methusalems, 2,4 nebukadnezars, 8 rehabeams, of 4 salmanazars, reken maar na. Een batterie de campagne [keukenuitzet picknicks] haalt het niet bij een batterie de cuisine [complete keukenuitzet]. Zo'n batterijei smaakt me gewoon niet. De batucada [oe] hoort echt bij carnaval [opzwepende Braziliaanse dansmuziek]. Bavianen is(!) ijsberen. Bayem is (in de oosterse keuken) spinazie en een baz [mv. baz's] is een bericht aan zeevarenden. Een B&B is een bed and breakfast. Met Gods genade, bono cum Deo (afko: B.C.D.) schrijf je ook de afkortingen bc. (baccalaureus), b.c. (basso continuo) en BC (before Christ) goed. Hij is lid van de treinbeambtenbond. Hij droeg altijd een beanie [bie-nienauw aansluitende muts] of een hoody [sweater met capuchon].

3. Met haar beauté du diable [de schoonheid van de jeugd, die met de jaren verdwijnt] was ze een beauty [schoonheid, ook: beauté]. Beauty is in the eye of the beholder [benadrukken subjectiviteit] en ook: beauty is but skin-deep [schoonheid (m.n. van een vrouw) gaat niet dieper dan de huid]. Chinezen houden van bêches de mer [zeekomkommers]. De BED is de binge eating disorder, een eetbuienstoornis. Er bestaan ook bedevaarsters [naast bedevaarders, bedevaartgangers]. Is er ook een dorpswinkelbediendebond? Bedolah is bdellium [Bijbeltaal: naam voor verschillende soorten van welriekende gom (Gen. 2:12)]. Dat materiaal is osteoïd [beenachtig, benig]. Beencellen zijn osteocyten. Wat doet een beenkeier [glasfabricage: steeltjes onder de wijnglazen aanbrengen]? Militairen dragen vaak puttees [beenwindsel, meestal mv.]. Een beissie mag je ook beestje noemen [Bargoens: dubbeltje]. Dat gedoe noem ik een begankenis [drukte, rumoer]. Bij joden begeind [in vrolijke bui] is bij Duitsers begeistert [enthousiast]. Daar heb je weer zo'n begga (ook: belie = sullige vrouw). Een donateur doneert aan een donataris. Jazeker: begreind is berijpt. Die kent u wel: de behemoth [Hebreeuws: een groot en sterk viervoetig dier]. Een van de oudste gedrukte werken is Spiegel der Behoudenis. Hoe heet beiers [Beiers bier] in het Beiers [Duits dialect]? De beckmannomlegging is de omlegging van een oxim naar een zuuramide, toegepast in de productie van caprolactam. De bekade havenkom ligt droog. Wat houdt de Bekendmakingswet (dat is de citeertitel) in? Ben je bekotebikkerd, belatafeld? Wat deed een fermier général [belastingpachter (tijdens de Franse monarchie)]?

4. Amusant, zo'n causeur als bel-esprit [thuis in kunst en lit(t)eratuur] op de bel-etage [eerste verdieping] te horen praten. Van VD mag je een hallentoren ook belfoort noemen (naast: belfort). Die genaturaliseerde Belgen vertonen nog wel belgitude [Belgische mentaliteit, levensstijl, eigenheid]. Ze droeg een bellbottom [lange broek met wijd uitvallende pijpen]. Mooi, die belle peinture [zo getrouw mogelijke weergave]. Het gazon moet geaereerd [belucht] worden. Boven de brief betekent B.L.: benevole lector, goedgunstige lezer. Die oplossing is ben trovato [aardig bedacht]. We behandelen nu het (di)benzoylperoxide. Berbers eten graag atlashert. De rekening is dan in het Tifinagh [Berberschrift]. De judicatuur [rechtspraak] was
bere-interessant. Je weet wel: de berenning van Aardenburg in 1672 [onverwacht en snel omsingelen en insluiten]. Ontspannen: in de bergère [leunstoel] met een bergerac [zoete Franse witte wijn]. Beril is beryllium-aluminiumsilicaat. Hij hanteert een berlijnen (baleinen) zweep. Mjammie: berlinerbollen (boules de Berlinsof/of)! Een stage is een bpv [beroepspraktijkvorming]. Hij kreeg een berufsverbot [beroepsverbod, bv. voor de overheidsdienst wegens staatsgevaarlijke denkbeelden]. Die mannen leiden aan machismo, hanigheid.

 


3221 Dictee vrijdag 07-04-2023 (1) – dictee Dictee van de dag (901) √

Dictee – dictees [3221]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee januari 2017 (5), geheel herzien naar situatie 2023

Dictee van de dag (901)

Oefendictee januari 2017 (5)

1. Ik vind hem een k-vent (k..., je-weet-wel, bv. kanker of ...). Ik zag eerst één Same, later twee Samen [Lapland]. Voor iemand caveren [kaa-vee-ruhn] is voor hem in de bres springen. Is dat nou baba ganoush [Noord-Afrika: tapenade van gepureerde aubergine, knoflook en olijfolie]? Welke kleur heeft het babbittmetaal [witte tinlegering met antimonium, lood en koper]? Een (NL) babylonische spraakverwarring, noemen de Vlamingen een babelse: die kan overal plaatshebben [de Babylonische is specifiek die uit de Bijbel]. We zijn getrouwd door een babs [NL: buitengewoon ambtenaar van de burgerlijke stand] en de dokter controleerde recent mijn babinskireflex [voetzoolreflex op prikkeling]. Wat is nu een Bacchusfeest zonder bacchusstaf [thyrsus, klimopstaf, thyrsusstaf]? Leg eens uit: wat houdt Bachten de Kupe in? Tussen IJzer en de Franse grens gelegen deel van West-Vlaanderen. Wat, bacteriurie [bacteriën in urine]? De badvrouw wist dat die badgaste als badgirl [ondeugdzame (jonge) vrouw] te boek stond. Die baggy [slobberig, hobbezakkerig] broek is bagger. Zo'n bag-in-box [plastic zak, kartonnen doos, tapkraan] is toch wel handig. Een kleine baguette [stokbrood] is een baguetje [ook: baguettetje, uitspraak]. Die Antilliaan heeft een baisait (bijzit, maîtresse). Baithak gana is traditionele Hindoestaanse volks- en dansmuziek. Wat is een balling 's lands [uit het land verbannene]? De ballons captifs [kabelballon] en de foleykatheter [ballonkatheter], die ken je toch wel? Hoe ziet een kuit eruit bij de ziekte van Erb [als een ballonkuit: abnormaal dik]? Ik raad balneotherapie [behandeling van een ziekte door baden] aan. Het bangkirai is een soort hardhout. Zijn deze coupures [bankbiljetten] nog verzilverbaar bij de Nederlandsche Bank? Hij is een malicieuze [kwaadwillige] bankroetier [tier – bankroet, failliet gaan i.v.m. bedrog].

2. Een bansuri is een Indiase dwarsfluit van bamboe. Een banyan is een baniaanboom en een ban(us) beheert als landvoogd een banaat [gewest]. Je zult maar in een letale [dodelijk] lethargie [geestelijke ongeïnteresseerdheid] verkeren ... Het schip was te zwaar beladen met bathmetaal [bijna witte legering, bestaande uit 45 tot 17 delen zink en 55 tot 83 delen geelkoper] en liep in het Nauw van Bath (niet in wdb. – in NL, havengeul in de Westerschelde) aan de grond. De betekenis van 'tria juncto in uno' (drie in één) is niet helemaal duidelijk: geloof, hoop en liefde? Een paco is een vigogne, een vicuña, een wilde lama. Een gaur [gau-wuhr; rund] en een giaur [gaa-voer – g van goal; Turkse scheldnaam voor alle niet-moslims] moet je – [afko] i.t.t. [in tegenstelling tot] de moslims – wel goed uit elkaar houden. Fosfonzuur kun je beter fosforigzuur noemen. Hoeveel chimpmannetjes [chimpansee, zwarte mensaap, jokko] zouden er in de Benelux-landen zijn? Kartonnage is kartonwerk. Het Chinese schaakspel heet xiang qi. Allesverhullend en alles onthullend liggen wel ver uiteen (qua spelling). Zou hier bij afwezigheid van (een) cordon(s) sanitaires [GB, VD: s s ] ook een politiekordon opgetreden zijn? Om 'krawkraw' [SR: chips, m.n. van cassave, voorheen: kraukrau] goed te schrijven, moet je wel dagelijks studeren.

3. Je weet toch wel dat je 'kyat' als 'tsjaht' uitspreekt [munt Myanmar, MMK]! Klopt dat: een neerlandicus houdt zich bezig met (Nederlandse) land- en volkenkunde? De langstzittende wielrenner kwam langsfietsen. Waar kon je vroeger met lakhs betalen [voormalig
Brits-Indië
]? Deze apenkool kun je verbouwen. Deze zin is eigenlijk larie en apekool ... Apen hebben zo hun apentrots: ze zijn apetrots op hun apies. De leeggereden cyclist bleek zelfs nog een lazzidebiteur [kwinkslagen, mv.]. Blijft lastig: wishful thinking (goed te schrijven). Wat is het verschil tussen licks en riffs? Beide: loopje, lick meest in de jazz. Leiden ze een kwijnend bestaan of lijden ze eraan? In dat land wordt lèse-majesté [majesteitsschennis] zwaar bestraft. Heb je dat
links-linkse [niet meer in oVD] breiwerk nu al af? Loerahs [dorpshoofd] moet je op Java zoeken. Geef de twee betekenissen van losange: 1) ruit, in het algemeen gebruikt voor wapenschilden van getrouwde vrouwen, weduwen en jonkvrouwen, 2) bouwkunde: ruitvormige, zinken plaat als dakbedekking. Een macha(meid) is stoer-vrouwelijk (en op haar toekomst voorbereid), vertoont machogedrag en heeft een macho-uiterlijk [bnw.: macha meid].

4. De madera komt echt van Madeira [2023: GB/VD, madera(wijn) + madeira(wijn)!] Hij verscheen als een lupus in fabula, een
du(i)veltje-uit-een-doosje. De Madoerese was met een Goereese man gehuwd. Enkele woorden op '*ick': adrenaline- en andere kicks, bicyclekick (voetbal: omhaal), chick (meisje), chopstick (eetstokje), derrick (boortoren), up- en downtics [beurstransactie tegen een hogere c.q. lagere koers dan de vorige], free kicks [vrije trap, bv. voetbal], gimmick (zoals de fez van Tommy Cooper), hattrick [drie doelpunten van zelfde speler in één wedstrijd – zuivere in één helft, valse over twee helften], lick [jazzloopje], limerick [vijfregelig speels versje van grappige aard, veelal met klank- en woordspelingen, met het rijmschema: aabba – ook stofnaam: soort van tulen kant], penalty(kick) [strafschop voetbal], rockchick (rockbitch – ruig type vrouw), selfiestick, sick joke [wrange, bijtende grap], sidekick [assistent van presentator
tv-programma
ook: teeveeprogramma], slicks [droogweerband zonder profiel], trick [truc, kunstje] , twitnick [picknick waar Twittervrienden – ook: t – elkaar live kunnen ontmoeten], übergeile überchick [op-en-top lekkere meid], USB-chick (GB in toelichting ook wel: usb-chick) en cyberchick [lekkere meid in cyberspace]. Op '*iff*: der kühne Griff (de stoute greep), gitaarriff, mastiff [Engelse dog], sheriff, skiff (roeivaartuig), TIFF = formaat voor beeldbestanden, tiff = tagged image file format, tiffbestand en whiff (airshot bij golf).

 


3220 Dictee donderdag 06-04-2023 (1) – dictee Dictee van de dag (900) √

Dictee – dictees [3220]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee Oefendictee januari 2017 (4), geheel herzien naar situatie 2023

Dictee van de dag (900)

Oefendictee januari 2017 (4)

1. Hij zag eruit als een atrofieerpeer [wegkwijnen]. Is iemand met een vie manquée [roeping of talent niet gerealiseerd] een au banquet de la vie, infortuné convive [rampzalige gast aan de dis van het leven]? Interessant: een aufguss is dus een löyly [beide: opgieting]. Hij neemt alles au sérieux en is een kerel aus einem Guss [uit één stuk]. De ASS is de autismespectrumstoornis (autisme: geheel in eigen belevingswereld opgaan). Is auto-erotiek
paradise-by-the-dashboardlight?
Nou, nee. Het laatste wel in de auto ... Door al die trubbels raakte de bijeenkomst heel getroebleerd: iets voor troubleshooters. De Avestische (vergelijk: Zend-Avesta) boeken bevatten de leer van het parsisme [door Zarathoestra – NL – gestichte
Oud-Perzische godsdienst in zijn huidige Indische vorm
]. Vergelijk: also sprach Zarathustra – DE. Geef mij maar zo'n lekkere doodgewone
avg-maaltijd [aardappelen, vlees, groenten, ook: agv]! Ze wilden daar geen azc [asielzoekerscentrum], wel een avo [aanvullende opvang, kleinschalig]. Leg het avoirdupoids(stelsel) eens uit ... Daarin is 1 pond = 0,4536 kg en 1 kg = 2,2046 pond! Het lijken de euro en de gulden wel! De schemering valt in: het avondt. Een curfew is een avondklok. De leenheer had het recht van avondkout [op de eerste huwelijksnacht] . De uiting 'at your service' [Pim Fortuyn: tot uw dienst] heeft veel weg van 'à vos ordres' [tot uw orders]. In die ouderenflat is een
lief-en-leedteam [
bij vreugde en verdriet] werkzaam. Het Bamboegordijn is het Zijden Gordijn [op het IJzeren Gordijn lijkende afscheiding van Azië]. Wat zijn 'gurwitschstralen' [mitogenetisch, nooit aangetoond]? Verwar dat niet met de Auschwitzleugen [ontkenning Holocaust], een cinewitz [komische amateurfilm] of de grawitztumor [kanker van de niercel(len)]!

2. De handelsattachee en de militair attachee vormden een lesbisch stel. Apentrots, bestaat die? Ja, trots van de apen, die zijn dan apetrots! Die confit de canard [in eigen vet langzaam gegaarde eendenbout] was de moeite waard. Wat heb jij een lekker aftershaveje op, zeg! Deze discussie is ijdellijk [lichtzinnig, vruchteloos]. Wat weet je eigenlijk van jezidi's [monotheïstische religie, vooral onder Koerden]? Zijn optreden kun je méritoire [verdienstelijk] noemen. In de efebie werden efebengroepen [eigenlijk: jongeman van 18-20 jaar die militaire dienst deed in Athene; bij uitbreiding: halfvolwassene, 16-20 jaar, m.n. i.v.m. de gestalte] opgeleid. Op '*dy' (een selectie; zoek zo nodig de betekenis maar op): apricotbrandy (eau de vie van abrikozen), baglady (zwerfster), bandy (soort ijshockey), black comedy [blijspel vol grimmige humor], burgerbuddy [informeert bewindspersoon over wat er leeft onder het volk], caddy (in cd-speler), candy [snoepgoed, kandij = suiker], casestudy [onderzoek praktijkgeval], dandy [modevolger, m., gunstiger dan fat], dramady [mengvorm drama en comedy], Dy (dysprosium, een lanthanoïde, atoomnummer 66), DY (op auto's: vroegere naam van Benin – tot 1969 Dahomey), eddy (draaikolk), escortlady, first lady, fuckbuddy (seksvriend), grand old lady [sporen verdiend op vakgebied], handy (mobieltje), hoody [sweater met capuchon], iron lady [zoals: Margaret Thatcher], Laurel en Hardy [de dikke en de dunne], leading lady [hoofdrolspeelster, toonaangevende vrouw], milady (en milord – aanspreektitel adellijke personen), nerdy (wereldvreemd, bnw.), nobody [nono, nul, onbeduidend persoon], paddy [spotnaam voor een Ier], rocksteady [variant van ska – muziek], rowdy [agressieve jongeman], screwballcomedy [ouderwetse komische film], shandy [drank, limonade en bier, 1% alcohol], speedy [druk, opgefokt], stand-upcomedy [solocabaret zonder hulpmiddelen], study [studeerkamer], teddy [stof, bontimitatie], toddy [koude/warme grog], trendy [eigentijds, modieus], hyper- en ultratrendy en widebody [vliegtuig met brede romp].

3. En op '*die' (een zeer beperkte selectie uit 376 trefwoorden – 2019: 391 – 2023: 401): ab hodierna (die) [vanaf heden], adie (adieu, ook: hadie), a die (van de dag af), akoepedie [hulp aan slechthorenden], Arcadië [landschap op de Peloponnesus, in de lit(t)eratuur voorgesteld als het land van onschuld en vrede], bendie (rijtuigje), birdie (bij golf – één onder par), blondie [blondje], bradycardie (30-50, vs. tachycardie = te snelle hartslag, 160-200), caddie (boodschappenwagentje, golfstokkenkokerdrager), eodem (aldaar, op dezelfde dag = ook: eodem die), fulltimestudie, langetermijnstudie, Barbie-, Bijbel- en gospelparodie, gevalsstudie (zie eerder: casestudy), hesterno die (gisteren), hodierno die (op de dag van vandaag), indie (platenlabel, ook film, minder commercieel), Indië en Kaapverdië, kaskedi (keskedi, kiskedie: achterste), maladie sans maladie (spleen, weltschmerz, taedium vitae), sf-parodie (sciencefiction, ook: scifi), Bijbel-, islam-, Talmoed- en Koranstudie, misopedie (afkeer van kinderen), Nederlands- en Oost-Indië (Oostinje), noëpedie [ontwikkelen verstandelijk gehandicapten], opa-en-omasubsidie [grootoudersubsidie voor kinderopvang], organdie (glasbatist, katoenen weefsel), padie (rijst op het veld), polyidie [genetica: het samenwerken van verschillende pangenen om een enkele eigenschap tevoorschijn te brengen) en polyploïdie [genetica: het voorkomen in de celkernen van planten of dieren van meer dan tweemaal zoveel chromosomen als voorkomen in de volledig rijpe voortplantingscellen (het haploïde aantal)], psalmmelodie en psalmodie [r.-k.: manier waarop de psalmen worden gezongen], raw foodie (onverhit voedsel, en die rawfoodieadept droeg een hoody = sweater met capuchon), reinardie [listige streek of spotlust à la Reinaert de Vos], roadie (roadmanager), sine die (zonder dag of tijd), stadie (lengtemaat, mv. stadiën), tragikomedie [toneel: tragedie met goede afloop], tribadie (lesbische liefde, tribadisme, de tribade vervult de mannelijk rol) en webencyclopedie.

4. De vergrotefotoafdruk (vergrote fotoafdruk) was nog heel scherp. Wist je dat bosyaws hetzelfde is als leishmaniasis, aleppobuil en
kala-azar [
tropische ziekte, zwarte koorts]? Ik zal je op je baadje geven [pak slaag]. M'n wiegie was een stijfselkissie, m'n deken was een baaien rok [tekst: Kees Manders, zang: Zwarte Riek, Jordaan]. Een
IT-deskundige (informatietechnologie – ICT = informatie- en communicatietechnologie) moet wel bitwijs [hier letterlijk: computerbits] zijn; is zijn baarddracht daar het bewijs van? Hij heeft trouwens chagas [ziekte van Chagas, Zuid-Amerikaanse trypanosomiasis, overgebracht door bloedparasiet]. Kun je via een baardsaki [kleine aap Nieuwe Wereld] baardschurft (sycosis) oplopen? Nee, wel door bacteriën en/of schimmels.

 


3219 Dictee woensdag 05-04-2023 (1) – dictee Dictee van de dag (899) √

Dictee – dictees [3219]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee januari 2017 (3), geheel herzien naar situatie 2023

Dictee van de dag (899)

Oefendictee januari 2017 (3)

1. Tot diep in de nacht hebben we feestgevierd [een feest gevierd]. Een van de gasten droeg een hoody [sweater met capuchon]. Het is lang geleden dat zij een feest gevierd hebben [niet: kortgeleden]. In de Tweede Kamer vinden vaak ao'tjes (algemeen overleg) plaats: laatstelijk nog over de studierichting a&o (arbeid en organisatie). De AOb is de Algemene Onderwijsbond. Waar staat A.O.C. voor [appellation d'origine contrôlée, herkomst- en kwaliteitsaanduiding]? De afkorting van anno is Ao. Je moet apaiseren [kalmeren, sussen] niet verwarren met paraisseren [verschijnen]. Heet een appartementenhotel nu een apartotel of aparthotel? Beide! Een apc'tje bevat acetosal, fenacetine en cafeïne. Een ramboetan is een apenkloot [zekere vrucht]. Stoned als een garnaal is apestoned. Welke apgarscore (appearance, pulse, grimace, activity, respiration) had deze baby? Bien cuit is well done [goed doorbakken, à point = medium en bleu, saignant = halfrauw, VD]. Een apodyterium is een kleedkamer in het Romeinse badhuis. Zij vindt hem een apollo [toonbeeld van mannelijke schoonheid]. Deze akte bevat een hele apostillenlijst [kanttekening, naast apostille ook: apostil]. Daar moest apotropaeïsch [bezwerend] worden opgetreden. Het water kwam uit de aquamanile [kan, voor priester om handen te wassen]. Een handenwasser is een fonteintje. Zijn zij aquariuskinderen [nieuwetijdskind, regenboogkind, sterrenkind]? Wat is een aquitard [niet of weinig doorlatende geologische formatie]?

2. Vergelijk 'cui bono' [waartoe dient het?] en 'à quoi bon' [zelfde: waar is dat goed voor?]. Een dishdasha is een Arabisch mannengewaad. Ken je de araceeën [planten uit de aronskelkfamilie]? ARALL is aramid reinforced aluminium laminate (dunne laagjes aluminium die onder hoge druk met aramide op elkaar zijn gelijmd). Van aramith maak je biljartballen. Wat vroeger het Gewestelijk Arbeidsbureau (GAB) was, is nu het Centrum voor Werk en Inkomen [CWI, in 2009 opgegaan in het UWV = NL: Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen]. Arbiter bibendi [iemand die feesten organiseert en leidt] zijn, dat wil eenieder toch? Is het Arbitragehof [BE] een soort van arbitragecommissie? Ja, met enige fantasie ... De arbodienst voert de Arbowet (BE: ARAB) uit. Op de schrijfwijze van 'Arbowet' [correcte omschrijving 2019: Arbeidsomstandighedenwet] valt in ons Benelux-land best wat aan te merken [streepje, dus, maar Arbowet is eigennaam, donorprincipe]. Dief en diefjesmaat: Arcades ambo [ze zijn allebei bedriegers]. Allemaal geheimen: arcadia imperii (staatsgeheimen), dito coelestia (hemelse geheimen) en idem sacra (heilige mysteries). Prachtig, zo'n arc de triomphe [triomfboog algemeen, Parijs: hoofdletters – alleen internet]. Zo’n arendssneb [snavel] kan flink pikken. Gefrustreerden roepen 'argh' of 'aargh'. Een argumentum baculinum is een doorslaand argument (stokargument, argument ad baculum). Met zo'n argus [opmerkzame waarnemer met een argwanende blik] op de uitkijk – met argusogen [ogen met argwaan] – kan er niets misgaan [Argus: mythologische reus met 100 ogen]. Het symbool van de munt ariary is MGA (Madagaskar). Zo'n aristarch [streng, maar rechtvaardig criticus] kan nooit kwaad. Hij was arkebus(s)ier [bewapend soldaat met haakbus].

3. Tegen die armada [grote oorlogsvloot, fig.: groot aantal] van profiteurs is geen kruid gewassen. Toch wel mooi, die biblia pauperum [bijbel der armen, met prenten]. De armenocide [Turkse genocide op Armeniërs omstreeks 1915] is de vergeten genocide. De armes parlantes [sprekende wapenschilden, met bv. een os voor de familie Van Os] zijn een zeker familiewapen. Hij redt het nog net met zijn armoedje. In BE is de Arohm [Administratie Ruimtelijke Ordening, Huisvesting en (ook: &) Monumenten en Landschappen] de overkoepelende centrale dienst van de provinciale ROHM's – niet in wdb. : Ruimtelijke Ordening, Huisvesting en Monumenten en Landschappen. In de aron hakodesj [heilige ark in de synagoge] bevinden zich de thorarollen [die bevatten de tekst van de Thora]. Seksuele arousal [uh-rau-zuhl] is dito opwinding. In de telecom is een goed arpu (average revenu per user) van belang. De luistervinken hoorden arrectis auribus [met gespitste oren] toe. Bij schermen is een arrêt een tegenaanval. Die arrière-pensée [verzwegen bijgedachte] veroorzaakte een nare arrière-gout [onaangename bijsmaak]. Zonder ars aequi [de rechtspraak] kunnen we niet (en ook niet zonder ars amandi – de liefdeskunst). Arsenicumkies is mispickel [zilverwit tot staalgrijs mineraal]. Een arterieklem [bloedend vat tijdelijk afsluiten] is een kocher. Gent is de Arteveldestad. De artikel 50-procedure [uittreding EU, Europese Unie] heeft alles met de brexit [later als historische gebeurtenis: Brexit] en niets met een artikeltwaalfgemeente [NL: financiële tekorten, toezicht van de provincie] te maken. Een artist's print is een épreuve d’artiste [kunstenaarsproef, eerste afdruk van een prent – voor drukken van de oplage, oplaag]. Wat is de
arts-and-craftsbeweging? Een beweging aan het eind van de 19e eeuw in Engeland, die streefde naar een herwaardering van het ambacht en naar verbetering van architectuur en decoratieve ontwerpen. De Arubagulden heet ook wel: florin [floh-rihn].

4. Zo'n ascarideplaag [spoelworm] is vervelend. Ze zijn aan het feestvieren [een feest aan het vieren]. De Asean is de Association of Southeast Asian Nations. De Asen (en Asinnen) verbleven in de Asgard [tuin, verblijfplaats, noordse mythologie]. Ook in een ashram [leefgemeenschap religies in India] hoef je niet bang te zijn voor a sheep in sheep's clothing [een schaap in schaapskleren, t.o. de dito wolf]. Je moet hem niet benoemen, hij is asinus ad lyram [zo geschikt voor iets als een ezel tot het bespelen van een lier]. Wat wordt op Asjoera herdacht? Herdenkings- en vastendag op de 10e dag van de 1e maand van de islamitische kalender, waarop soennieten de uittocht van Mozes uit Egypte en sjiieten de dood van Imam Hoessein herdenken. Een askruisje [met as op het voorhoofd getekend kruisje als teken van vergankelijkheid en boetvaardigheid, r.-k.] haal je op Asdag [vero – RL: mijn afkorting voor verouderd, ook elders, redactionele afkorting bij VD was veroud., 2019: niet meer (voluit)! – voor Aswoensdag]. De zon schijnt a solis ortu usque ad occasum (van zonsopgang tot zonsondergang). Assaisonneren is kruiden. Zo'n assepad [wielersport: met sintels verhard weggedeelte, bv. naast een kasseiweg], dat fietst niet! Een asset-backed security [effect dat gedekt is door activa] lijkt redelijk veilig. De graad Ad is een associate degree [tweejarig programma binnen een hbo-bacheloropleiding]. Hoeveel eilanden telt de Indonesische archipel wel niet? Veel. Dat bruidspaar gaat een feest vieren. Dat is lafhartig van zo'n aterling [onmens]: een attaque a tergo [aanval in de rug]. Een atlashert is een berberhert. Vergelijk de zonneatmosfeer eens met de Marsatmosfeer. Een atomizer is een verstuiver. Hij tuinde er à tort et à travers [met alle geweld, in het wilde weg] in. Waren er veel atrako's [(gewelddadige) roofoverval] in 2016?

 


zaterdag 1 april 2023

3218 Dictee dinsdag 04-04-2023 (1) – dictee Dictee van de dag (898) √

Dictee – dictees [3218]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee januari 2017 (2), geheel herzien naar situatie 2023

Dictee van de dag (898)

Oefendictee januari 2017 (2)

1. Ik heb hem wel degelijk gezien. Bij ‘*degelijk*’ vind je ook oer- en ondegelijk en godegelijk’ (VD ook en GB alleen: godgelijk). Wie weldoet, is een weldoener. Aan wellbeing moet hard gewerkt worden. Een wem is een ankerhand [verbreed uiteinde van een ankerarm]. Zij drijven samen een wervings- en selectiebureau [VD, GB:
werving-en-selectiebureau!
]. Wat hang je zoal in een wieme [ruimte in schoorsteen om er vlees in te roken]? Met een wiki wordt een verzameling van onderling gelinkte webpagina's die door meerdere gebruikers kunnen worden bewerkt, bedoeld. Hij zei wik noch wak: boe noch bah. Het is wik of wak: het kan alle kanten opgaan. Bij die boom is men aan het wildbreien [inf.] (versieren met breiwerkjes als straatkunst) geweest. PSV was in de (VD ook: the) winningmood. Een wiper (SR) is een ruitenwisser. Een wisiman is (SR) een zwarte magiër (in het wintigeloof – tovenarij) – vrouw: wisivrouw – met als antoniem: bonuman (witte magiër, vrouw: bonuvrouw. wicca – met goddelijke hulp). Ik heb al heel wat wist-je-datjes [weetje, wetenswaardigheid] geproduceerd. Met wons betaal je in Noord- en Zuid-Korea [KPW resp. KRW]. Kan hij wel een bewijs van woonst [officieel bewijs van woonplaats] tonen? Een wuit is een vooruitstekende kin, maar ook: wui = haspel waarop men schiemansgaren vervaardigt.

2. Die domoor heeft zagemeel (BE: zaagsel) in zijn kop. Zakoeski zijn borrelhapjes uit de Russische keuken, doorgaans als een buffet gepresenteerd en in BE warme, gevulde bladerdeeghapjes voor bij het aperitief. Hij heeft wel iets zelfzekers [zelfzeker = BE: zelfverzekerd]. Een zendo is een ruimte voor zenmeditatie. Ze deden zich lekker tegoed. Een zijl kan een schutsluis zijn. De SD-kaart of -card [secure digital card] is een infodrager. Op '*do' (een selectie): de Kaapverdische munteenheid is de escudo (Kaapverdië, CVE, tot 2002 ook Portugal: PTE en daarvoor ook andere landen als Spanje, Mexico en diverse Zuid-Amerikaanse landen), het Junglecommando (guerrillagroep SR 1986-1992), een dappere dodo [zet zich dapper in voor een goed doel], het gaat crescendo [steeds beter] en een onderzoek de commodo et incommodo is een burenverhoor in geschillen over burgerrecht. Ab absurdo = ex absurdo = uit het ongerijmde, Spanje- en flamencoaficionada [fan, bewonderaarster], aguinaldo (muziekstijl; motieven uit het kerstverhaal), canere surdo = voor dove oren prediken, de non locando = (beding) van niet te verhuren, DO (tweeletterige ISO-landcode van de Dominicaanse Republiek), gadogado (Indonesisch gerecht), grosso modo [ruw, niet nauwkeurig] en gustnado = (kleine) windhoos. In dat rijtje hoort jazzriffje (loopje) beslist niet thuis.

3. Ook nog: hankido (vechtsport), iaido = Japanse schermkunst, Ido: wereldtaal, verbeterd Esperanto, ignudo = mannelijke naaktfiguur (vgl. Michelangelo in de Sixtijnse Kapel), jus de non evocando = (juridisch) het verbod van evocatie, het recht om alleen voor rechtbanken in het eigen land te hoeven verschijnen, kobudo = in moderne oosterse vechtkunst gebruikt wapen, zoals bv. de katana (samoeraizwaard) en de nunchaku (slagwapen: twee stokjes met touw of ketting verbonden), duizend kudo's [kjoe-doo – abstract] voor zoveel inzet [uiting van waardering in digitale communicatie], zonder telwoord ook: kudos [kjoe-dohs] voor zoveel inzet, lucidus ordo = een heldere, logische volgorde, mdo = multidisciplinair overleg, okido = okidoki (in orde, goed!), omni modo = op elke manier, ore rotundo = in een verzorgde, welluidende stijl, pactum de contrabendo = (juridisch) een voorovereenkomst, pactum de non petendo = (juridisch) een overeenkomst dat men niet(s) zal vorderen, paddo = magic mushroom [bevat de hallucinogene stoffen psilocybine en psilocine], pede poena claudo = straf die laat op de misdaad volgt, rodo = rododendron en scudo [skoe-doo] = een oude Italiaanse munt.

4. Vervolgens: sempre agendo = altijd bezig, stifado = Griekse stoofschotel met rundvlees, tandem aliquando = eindelijk eens, VIDO [NL: Stichting Vrouwen in de Overgangsjaren] en weirdo [zonderling]. Zoma is een spinnengeslacht uit de familie Parapluspinnen [Linnaeus, internet]. Zo-even zag ik ze als een razende voorbijzoeven. In een zottenkot hoor je veel zotteklap. De zoukdansers doen dat op dansmuziek bestaande uit een creoolse mix van Afrikaanse gitaarstijlen, Caraïbische pop en Amerikaanse funk. Bij zumbaën [oe] volg je een fitnessprogramma dat gebaseerd is op Latijns-Amerikaanse muziek en dans. Met zwad(e) wordt een snee koren of gras, regel van met de zeis afgemaaid gras bedoeld. Een enkele zwei [winkelhaak] is L-vormig, een dubbele zwei T-vormig. Met het zwalpend nat, de zwalpende baren, wordt de (onstuimige) zee aangeduid. Een zygoot (zygote, kiemcel) is in de biologie een cel ontstaan uit de versmelting van twee gameten [gameet = geslachtscel]. In het basketbal wordt vaak zoneverdediging gespeeld.