3100 Dictee woensdag 11-01-2023 (1) – dictee Dictee van de dag (815) √

Dictee – dictees [3100]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee OUD 042, geheel herzien naar situatie 2023

Dictee van de dag (815)

Van horen zeggen liegt men veel, maar wel in commissie

1. Een goede hr-ketel [hoog rendement] is iets vrolijks: dat komt vast uit het Hooglied en niet uit (de Klaagliederen van) Jeremia. Vergelijk: uhr-ketel (ultra, niet in wdb.) en hre-ketel (ook: elektriciteit).

2. Acrofobie is hoogtevrees, hoogwater (GB ook: hoog water) of hoogtij is vloed en laagwater, laagtij, is eb.

3. Iemand om de hooischaar sturen is een leuke eenaprilgrap (1 aprilgrap). Een hooi-ijzer onderzoekt hooibroei (dat doet een hooipeiler).

4. De repliek op "hoor 's" is het gezegde: "Ik heb geen hoorns". Ik heb geen Engelse hoorn [althobo] en ik woon niet in Somalië, de Hoorn van Afrika. Ook ben ik geen hoorndrager [cocu, cornard, koekoek: bedrogen echtgenoot].

5. Hoornkiezel is chert, een hoornpantser heet ook wel ichtyosis (schubhuid) en een wagnertuba is een hoorntuba. Hoornvlies heet ook wel cornea en hoornvliesontsteking wordt keratitis genoemd.

6. Vrijzinnigen zijn zo licht als hop, je kunt stinken als een hop [stronthaan]; Hoorns Hop is ontstaan door landafslag en het liedje zingt ons toe: "Hop Marjanneke, stroop in 't kanneke."

7. Hoquetus is een dertiende-eeuwse compositietechniek met twee beurtelingse partijen.

8. Een hordeolum is een strontje (gerstekorrel). Uveïtis is ontsteking van het regenboogvlies.

9. De horlogemaker is thuis in het horlogemaken, de horoscooptrekker in het horoscooptrekken.

10. De hotseknotsderby werd gesponsord door het lokale hôtel [geen h uitspreken!] garni [mv. hôtels garnis of hôtel garni’s]. Dat was hot news.

11. Houdt u ook zo van judoën? Dan kent u termen als dojo [budoschool], kiyu [een van de leerlingengraden bij budo], make [spreek uit: maa-kee] – een nederlaag met meervoud make's, tatami [judomat], waza-ari [judo: score van een half punt], koka [klein punt, inmiddels afgeschaft], ippon [heel punt] en yuko [laagste score]. Budo is een verzamelnaam. Verwante sporten zijn aikido [oosterse vechtsport], kendo [stokschermen] en kickboksen [met elementen uit boksen, karate en judo]. Bij budo zeg je met maitta: "Ik geef op.” Een jiujitsuka doet aan jiujitsu, Japans worstelen, een zelfverdedigingssport. Voor wie van het hardere vechtwerk houdt, is er nog freefight [oosterse vechtsport], hapkido [Koreaanse vechtsport], jab (punch: hardheid van een stoot), kempo (verwant aan karate), ninjutsu (Japanse vechtsport) – oorspronkelijk beoefend door ninja's, oosterse krijgers, penc/tjak silat [uitspraak: pèhn-tsjahk-sie-laht - tj alleen in GB!] of de pitbullterriër dan wel de bulterriër.

12. Bij het afscheid van Tony Blair [premier Engeland] werd voor het House of Commons [Lagerhuis] en het House of Lords [Hogerhuis] een houseparty(!) gehouden. Wist u dat Tony zelf ook houset [dans], rockt [idem], twirlt [majorettes: marcheren en jongleren] en soundmixt [geluiden afstemmen voor reproductie]? Smirten [uh!] (flirten tijdens het buiten roken) zal hij toch wel niet doen voor Downingstreet 10 [tèhn]? En twerken [uh: – dansen op suggestief seksuele manier] vast ook niet!

13. Er zijn naast rijshout veel houtsoorten zoals canadahout, ijfelhout, larikshout en sawoehout.

14. Die houten klaas van een kandidaat-priester droeg op Goede Vrijdag de houten mis [oefening van priesterkandidaat,
kandidaat-priester] op.

15. In zijn houtje-touwtjejas met veel comfort bediende hij het houtskoolkomfoor. Hij grilde(!) vlees [in de grillpan – GB toelichting ook: grilpan – ww.!] van de wagyu [wah-kie-joe], een Japanse rundveesoort. Verder maakte hij vol-au-vent [pastei, BE: koninginnenhapje], souvlaki [Grieks gerecht], salpicon [vulling in saus] en sajoer klaar. Dat laatste is een Indonesisch gerecht.

16. Xyloglyptiek is houtplastiek, xylografie is houtsnijkunst en een xylotheek is een verzameling houtmonsters. Impregneren (wolmaniseren) van hout doe je met wolmanzout (= Wolmans zoutmengsel).

17. Een huib – meervoud huipen – is een ruwe volksman, een farizeeër is een hypocriet. Met farizese gewoonten, geen Goereese dus.

18. Schrijf je 'van goeden huize', 'huis van Oranje', 'Koninklijk Huis' en 'Henegouwse huis' helemaal goed?

19. Een huissier [uitspraak: wie-sjee] is een deurwaarder. In een huiswerkvrij weekend vervalt het huiswerkmaken.

20. De onbekende Van der Hummes – familie van meneer Dinges [zonder ‘meneer’: dinges] en meneer Van Ipschoten – was hulpsinterklaas. Zelf had hij hulster noch bulster: hij was dus doodarm [dood- en doodarm, dood en dood arm]. NB Hulster = strooien omhulsel wijnfles en bulster = strozak. De groene uitdrukking kan ook als volgt: hij is weg met bed en bulster (alles wat hij bezit).

21. Progeria is het hutchinson-gilfordsyndroom en geeft kinderen een bejaard uiterlijk.

22. Bij het zoeken op woorden met '*programma' vonden we onder andere variétéprogramma en competitieprogramma.

23. Het huwelijksbootje van de wederzijdse eega's die op hv [spreek uit haa-vee] (huwelijkse voorwaarden) getrouwd waren, strandde en liep op de klippen.

24. Het is onzin het periodiek systeem der elementen helemaal uit het hoofd (vanbuiten) te kennen, maar een paar elementen moet u wel goed kunnen opschrijven. We hebben gezocht (binnen artikelen) op 'atoomnummer' en vonden bij de honderdachttien (118) hits – situatie 2007, 2023: 135! – onder meer: beryllium (4, Be), bohrium (107, Bh), boor (borium) – een niet-metaal met atoomnummer 5 (symbool: B), curium (96, Cm), dysprosium (66, Dy), krypton (36, Kr), lanthanoïde – verzamelnaam voor de elementen met atoomnummers 57 tot en met 71, lawrencium (103, Lr), molybdeen (42, Mo), niobium (41, Nb, nioob) en seaborgium [uitspraak: sie] (106, Sg).

25. De wilde en Kaapse hyacint zijn bolplanten, zirkoniumsilicaat is het hyacint (halfedelsteen).

26. Het hydroxide-ion komt in natriumhydroxide voor, niet te verwarren met hydroxyazijnzuur en 2-hydroxybenzoëzuur. De term hydroformylering [ie] is overigens synoniem met oxoreactie [chemie: reactie van een alkeen met synthesegas tot een aldehyde].

27. Woorden met het voorvoegsel hypo zijn bijna een hype (modegril) geworden. Denk maar aan hypochlorigzuur (HClO – kleine ketter l), vleinamen als Ab en Eefje die hypocoristicon heten, hypomnesie dat een slecht geheugen is; hypomimie dat een gebrek aan uitdrukkingsvermogen is, een hypogeum dat een onderaards gewelf is, de hypodermis die de onderhuid is, hypocriet dat huichelachtig is en hypochroom dat zwakker gekleurd dan normaal is.

 

3099 Dictee dinsdag 10-01-2023 (1) – dictee Dictee van de dag (814) √

Dictee – dictees [3099]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee OUD 043, geheel herzien naar situatie 2023

Dictee van de dag (814)

"Van niets iets maken, is dat een ballon opblazen?"

1. De zoekpatronen (op woordvormen) '*iaan', '*eaan' en '*yaan' leveren in Van Dale heel wat interessante woorden op: bergmaniaan (volgeling Bergman), kafkaiaan (Kafka), nietzscheaan (Nietzsche – filosoof), shelleyaan (Shelley – zij creëerde Frankenstein), thorbeckiaan (Thorbecke, staatsman), wagneriaan (Wagner, componist), Antilliaan (Antillen), Sevilliaan (Sevilla) en grachtengordeliaan.

2. Het zoekpatroon '*iana' geeft souvenirs, zoals bommeliana (Heer Bommel), hermansiana (W.F. Hermans) en reviana (Gerard Reve).

3. Op het iboga-alkaloïde [hallucinerende werking] lijk je te kunnen kicken. Vervolgens kun je afkicken met ibogaïne [wel: stimulerend middel].

4. Ibuprofen (pijnstillend, ontstekingsremmend en koortsverlagend geneesmiddel), ook wel acrylpropionzuurderivaat, helpt beter bij problemen dan icarusvleugels [die smolten immers ...].

5. De ichneumon is een op de bunzing lijkende civetkat, ook faraorat of mangoest genoemd.

6. Een ideetje kan tot een idée reçue [algemeen aanvaard idee] uitgroeien maar ook gemakkelijk een idee-fixe [dwangvoorstelling] worden.

7. Ideologieën zijn er te over: partijideologie, ANWB-ideologie en vrijemarktideologie.

8. De enclitische vorm van hij is ie, de ISO-landcode van Ierland is IE [spreek uit: ie-jee] en de afkorting van id est is i.e. [spreek uit: id est].

9. Het zal nieuw voor u zijn, dat het Suikerfeest of (kleine) Beiram (Bairam) ook Ied-al-Fitr [ied-al-fitrfeest] genoemd wordt.

10.Uniek zijn woorden als rembrandtiek [lichteffecten zoals op de schilderijen van Rembrandt], choleriek (cholerisch: heftig, driftig, opvliegend), reumatiek (reuma), dialectiek (denk aan: dialoogvorm) en akoestiek (geluidsleer, acustica).

11. Zullen we 'iet wiet waait weg' spelen? Blaas maar: hussiet [aanhanger Johannes Hus], jakobiet (lid christelijke kerk Syrië en Arabië), ismaëliet [nakomeling Ismaël, m.n. Arabier], stamlid [Israël!] Leviet – je kunt ook iemand de levieten lezen (streng berispen, de les lezen), Israëliet als nakomeling van stamvader Jakob, Kanaäniet [Kanaän], Samniet [Samnium, streek Italië], lewisiet [uitspraak:
lee-wie-ziet] (prikkelend strijdgas), lyddiet (meliniet, ontplofbaar, denk aan DDT, hoewel niet ontplofbaar) – niet te verwarren met lydiet (kiezellei, steensoort), pyriet (zwavelkies), vermiculiet (mineraal, gebruikt voor isolatie), yperiet (ypriet, mosterdgas, blaartrekkend), Moskoviet [Moskou], (a)chondriet (steenmeteoriet), acoliet (o.a. misdienaar), abderiet [onnozele hals] en zinkosiet, een mineraal uit de Sierra Almagrera, Spanje.

12. Ga naar ik-weet-niet-waar, haal daar ik-weet-niet-wat (voor
ik-weet-niet-wie) en doe ik-weet-niet-hoe. We kennen ook nog:
ik-weet-niet-hoelang, ik-weet-niet-hoe-vaak en ik-weet-niet-hoeveel

13. De genormaliseerde valuta-aanduiding van de Israëlische munt is ILS [spreek uit: ie-jèh-lèhs], de sjekel.

14. Na-apen is altijd leuk: Elvisimitatie, soapimitatie, Beatlesimitatie en imitatiepluche.

15. Impetigo is een ontsteking van de huid [krentenbaard], impitoyabel is meedogenloos en impair is oneven.

16. Moet wat inbaar is ook in baribus [contant] betaald worden? Moet je de gekochte inamboe (het pampahoen) nog steeds betalen? Betaal je in USD [spreek uit: uu-wèhs-dee – Amerikaanse – US – dollars] of met Britse ponden, zloty's uit Polen [PLN], vatu's uit Polynesië [Vanuatu – VUV], [vero] tolars uit Slovenië [SIT], somoni's uit Tadzjikistan [TJS], ringgits uit Maleisië [MYR – Malaysia], rands uit Zuid-Afrika [ZAR], pula's uit Botswana [BWP], pengö's uit Hongarije (vero, tot 01-08-1946, daarna forinten – HUF), pa'anga's uit Tonga [TOP], guarani's uit Paraguay [PYG] of gewoon in euro's [EUR]?

17. Zou de incalelie (alstroemeria) [eu] ook daadwerkelijk van de Inca's afkomstig zijn?

18. Het was voor de familie een verrassing, dat de eega tot incineratie (lijkverassing) besloot.

19. Lijdt u aan fiscaal incivisme [belastingontduiking]? De fiscus zal geen duimbreed, geen handbreed, geen voetbreed en ook geen inch breed wijken.

20. Op motorvoertuigen uit India kan IND [spreek uit: ie-jèhn-dee] staan. Dat initiaalwoord betekent ook Immigratie- en Naturalisatiedienst.

21. Het bedrijf in de (ook: the) winningmood beloonde de white collar workers (mensen met witteboordenbaan) – met vergelijkbare schrijfwijze als world wide web en extra extra large – met incentivetours [reizen als beloning voor en stimulans tot goede prestaties in een bedrijf].

22. Een indo of Indo-Europeaan komt niet uit China, een Indochinees wel uit de buurt daarvan [Indochina].

23. Het is infantiel [kinderlijk] te denken, dat je het begrip ineptie [zotheid, ongerijmdheid] in een (ook: a) nutshell zou kunnen expliqueren (expliceren, uitleggen).

24. Over de infobahn [internet, elektronische snelweg] racen googols [tien tot de honderdste] bits (0/1) en bytes (8 bits), infonauten [websurfers], up- en downloads [opgehaalde of verborgen bestanden] en pop-ups [extra venster binnen webpagina].

25. De paasavond wordt ook ingaande paas genoemd. De paashaas zien we vooral met Pasen.

26. Het supremum (sup, term uit de wiskunde (niet in wdb.): kleinste bovengrens, antoniem: infimum, inf, grootste ondergrens (niet in wdb.)) van alle getallen, die met een nul en een komma beginnen, is het getal een.

27. De in-situvitrificatie gebeurde in situ (ter plaatse). Het werd door de inquilien (commensaal, kostganger) gedaan.

28. Hij liep in slow motion en zo recht, alsof hij een lantaarnpaal ingeslikt had …

29. Zij leefden in dulci jubilo, vrolijk en in overdaad, in hun middeleeuwse kasteel. Deze Latijnse uitdrukking geeft de beginwoorden van een middeleeuws kerstlied weer. Een psalter is een middeleeuws tokkel- en een pommer een dito blaasinstrument. Een cisiojaan was een hulpmiddel bij de kalenderinrichting. De beginletters van de Latijnse verzen gaven feest- en heiligendagen aan.

30. Bij elk dictee is enige kennis van natuurkundige eenheden gewenst. Heb je die, dan schrijf je de torr – genoemd naar Torricelli, een eenheid van druk, de voltampère van elektrisch vermogen – met afkorting VA [spreek uit vee-jaa] die ook de ISO-landcode is van Vaticaanstad, de stilb met afkorting sb [spreek uit èhs-bee] die de helderheid van een lichtbron meet, de rem – dat kan ook op slapen slaan – als stralingseenheid en de (didot)punt die de grootte van drukletters meet, alsmede de parsec (afstand, 3,26 lichtjaar), de kelvin (K, eenheid van thermodynamische temperatuur – zonder het woord graad!), de jansky (eenheid van radiostraling) [schrijf tussen haakjes de afkorting van de 'jansky' erachter] (Jy) en de hartree [ie], de atomaire eenheid van energie (symbool E_h), allemaal volledig juist.

31. Ook juridische kennis kan nooit kwaad: abus de droit [misbruik van recht], een aleatoir contract [op kansberekening berustend, vb.: levensverzekering], circumjacentiën [omgeving: belendende gronden of panden], coup de force (gewelddaad) – geen farce!, de jure et de facto [rechtens en feitelijk], fidejussio (schriftelijke borgstelling), in-morastelling (in gebreke stellen – in mora) en innominaatcontract [niet in de wet genoemde soort overeenkomst] zijn nuttige weetjes, als je tenminste weet, wat ze betekenen!

 

3098 Dictee maandag 09-01-2023 (1) – dictee Dictee van de dag (813) √

Dictee – dictees [3098]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee OUD 044, geheel herzien naar situatie 2023

Dictee van de dag (813)

In vino veritas: wie dronken is, spreekt de waarheid!

1. De loafer is een instapschoen, de instore [bnw.] reclame vindt plaats in en rond de winkel en je wint een tenniswedstrijd – soms – in straight sets [zonder verloren set].

2. Een instructie-eskadron dient normaliter tot opleiding van militairen bij de bereden cavalerie.

3. Instrumentvliegen is blind vliegen, insuikeren is konfijten, konfijtedalen zijn gekonfijte dadels.

4. Een apoplectisch insult is een beroerte, de intaglio is een gem met uitgesneden voorstelling, het tegengestelde daarvan is een camee.

5. Sommigen menen dat het heelal moet zijn ontstaan via een intelligent design [ontwerp], afgekort ID [spreek uit: ie-dee].

6. Een ideeëloze ideeënwereld is ondenkbaar. Bij mono-ideïsme beheerst een bepaald idee je.

7. De ic-afdeling [spreek uit: ie-see] is de intensivecareafdeling. Die verzorgt de intensive care [bewakingsafdeling], ook wel de coronary care [hartbewaking] genoemd.

8. Een interactieve cd is een compact disc met tekst, beeld en geluid, een heuse cd-i dus.

9. Valt dit binnen jouw interessesfeer? De lesbiennes zijn van Lesbische, niet van Libische of Tsjadische afkomst.

10. Het interim-verslag over de insulaire [eiland] ferryboot [veerboot] meldde problemen met de interimarbeid [met uitzendkrachten].

11. Wat verstaat men onder Bijbelinterpretatie, tekstinterpretatie, Hegelinterpretatie [Hegel: filosoof] en flamenco-interpretatie [dans]?

12. Irascibiliteit is prikkelbaarheid, een irbis een sneeuwpanter en iridectomie is het verwijderen van de iris [regenboogvlies oog].

13. De ixia is de Engelse zwaardlelie en een I-ijzer is een profielijzer met I-vormige doorsnede. Let op: de avondbloem is van het geslacht Ixia [L]! De ixia is de Engelse zwaardlelie [dubbelop].

14. De meeste woorden met 'iso*' slaan terug op het Griekse isos, dat 'gelijk' betekent. Voorbeelden: isochimenen verbinden plaatsen met gelijke winterkou, bij isochore processen verandert het volume niet, een isodynaam verbindt plaatsen met gelijke magneetkrachtsterkte, een isofoon is een lijn van constante luidheid en een isofoot een lijn van gelijke helderheid. Een isoglosse begrenst gebieden met een bepaald taalverschijnsel, in een isogram – dat is er dus zelf een – mag elke letter maar één keer voorkomen, een isohyeet verbindt plaatsen met gelijke neerslaghoeveelheden en een isohypse is een hoogtelijn. 'Iso*' komt ook in chemische termen veel voor. Denk maar aan isopropylbenzeen (cumeen), aan isopentaan (2-methylbutaan), isoniazide, isocyanide en isocyanuurzuur, isobutaan en isobutyraldehyde. Daar valt weinig aan uit te leggen.

15. Je hebt de korte ‘ei’, zoals in cichorei [plant], en de lange of gestipte [BE] ‘ij’, zoals in na-aperij. Persoonsaanduidingen zijn augustijn (monnik), Montenegrijn (uit Montenegro), kapucijn (monnik), Maghrebijn (uit de Maghreb), stoïcijn (onverstoorbaar), Riffijn (uit het Rifgebergte) en soeverein (heerser). De romein (romeinletter) is een lettertype, de Romeinen kenden dat nog niet. Een ijskompres kan lekker verkoelen, een ijshut is uiteraard een iglo, maar wist u dat ijsco de afkorting is van de oorspronkelijk merknaam IJscompagnie? Vast niet!

16. IJsranonkel is een andere naam voor de gletsjerboterbloem. IJsspaat is een soort orthoklaas (mineraal).

17. De alcyon (alcyoon, halcyon, halcyoon) is de ijsvogel, ijzer-II [spreek uit: ijzer-twee] is tweewaardig ijzer. Zijn ijzerharde opstelling voorkwam het kappen van de ijzerhart (een boom, lucht). IJzerniobaat is columbiet (erts met niobium) en lang na de ijzertijd kwam er ijzergeld. Je weet toch dat de ijzerhard [grond] een plant is?

18. IJzeroxiderood is een rode verfstof van ijzer-III-oxide. IJzeroxidule heet ook wel ijzer-II-sulfaat. IJzeroxiduleoxide ten slotte wordt ook wel aangeduid met magnetiet (hamerslag). IJzer: Fe, 26. En nife is nikkelijzer (Nikkel, Ni, rugnummer 28)

19. De Schepper van hemel en aarde heeft eer ingelegd met de kroon der schepping, de vrouw.

20. De cancandansers, normaal met veel froufrou (ritselende (kanten of zijden) onderkleren), hanteerden met veel kapsones (kapsjones, drukte, kale kak) hun rackets [badminton – BE – spreektaal – ook: raket].

21. De BMW-rijders [niet in wdb.] scheuren te veel met hun BMW's, de verzekering wil hen eruit gooien.

22. Voormalig Nederlands-Indië, de gordel van smaragd, had geen last van de Koude Oorlog. Daar wonen de nodige knillers (vergelijk KNIL = Koninklijk Nederlands-Indisch Leger).

23. Goudgeld, zilvergeld, vijftig euro in specie en remplaçantengeld [plaatsvervanger], het is allemaal slijk der aarde.

24. Was de Culturele Revolutie in China een fluwelen revolutie? Automatisering stond aan de wieg van de tweede industriële revolutie. Bij de eerste speelde de stoommachine van James Watt een hyperbelangrijke rol.

25. [Bron van dit item is het Idioomwoordenboek.] De Europarlementariër – een christendemocraat – kreeg de niet kinderachtige vergoeding van duizend vijftien euro. De Tweede Kamerfractie was sterk in het zich toe-eigenen van zich al door anderen toegeëigende ideeën. De sjamanistische [sjamanisme = natuurreligie] rijinstructeur hanteerde het tosti-ijzer, al lebberend aan een choco-ijsje. Hij was tevens auteur van de luxe-editie (luxe editie) van het handboek voor beëdigde rijschoolhouders. De
collega-neuroloog zette de theorie van zijn Rwandese oud-collega bij het grofvuil. De laatste zag dat tandenknarsend en knarsetandend aan, want hij vond de theorie sophisticated (gesofisticeerd, gesofistikeerd). Het werkwoord sofisticeren betekent trouwens 'suiker toevoegen aan bier of wijn' (t.b.v. het gistingsproces).

26. Bent u op dicteebijeenkomsten bang voor dicteefanaten? If you can't beat them, join them!

 

 

3097 Dictee zondag 08-01-2023 (2) – dictee Wekelijkse dicteetest 240 RL √

Dictee – dictees [3097]

Wekelijkse dicteetest 240 RL [elke zondag]

Welk van de 3 antwoorden is juist?

Oplossingen: hieronder!

Bron: Oefendictee (oud) 740

1. Jus ……… is burgerlijk recht, jus …….. stemrecht.

a. civile                                          suffragi

b. civille                                         suffragii

c. civile                                          suffragii

2. De …..….. was die van Louis-Philippe, ………...

a. Julimonarchie                              Burgerkoning

b. julimonarchie                              Burgerkoning

c. Julimonarchie                              burgerkoning

3. Een houten ………. is een stijve …………..

a. klaas                                  jurry

b. klaas                                 jurrie

c. Klaas                                Jurry

4. Ik volvoerde een ………. naar het ……….. recht.

a. queeste                              voor-Justiniaanse

b. kweeste                             voorjustiniaanse

c. queeste                              voorjustiniaanse

5. Kaap goed, dan blijft …………… ………….

a. kaapsgoed                                kaapgoed

b. Kaaps goed                              kaapgoed

c. Kaaps goed                              Kaapgoed

6. Een kabaja is een ……….. lang ………...

a. unisex                                  baatje

b. unisex                                  baadje

c. uniseks                                 baadje

7. De ………… rookte een ............... van een sigaar.

a. kadenmeester                            cadee

b. kademeester                              kadee

c. kadenmeester                            kadee

8. ………….. zijn ………….. (appels).

a. Calvilles                                 calvijnen

b. Kalvilles                                 kalvijnen

c. Calvilles                                  kalvijnen

9. …………. is (ook) op …………….. overtrekken.

a. Calquen                           calqueerpapier

b. Kalken                             calqueerpapier

c. kalken                              kalkeerpapier

10. Ze had …………. met een …………....

a. sjans                      kangoojumper

b. chances                 kangoojumper

c. sjans                      kangoejumper

 

Oplossingen [240]: zie hieronder.

--------------------------------------------------------------------

Oplossingen [240]

1c 2a 3b 4c 5b 6c 7b 8c 9b 10a

Contact: leentfaarrein@gmail.com

 

3096 Dictee zondag 08-01-2023 (1) – dictee Dictee van de dag (812) √

Dictee – dictees [3096]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee OUD 045, geheel herzien naar situatie 2023

Dictee van de dag (812)

Er verdrinken er meer in 't jeneverglas dan in de zee …

1. Half bevroren, ja, bijna halfdood (bijna-halfdood), kwam de winnaar van de Elfstedentocht – een doe-het-zelver met als motto 'doe het zelf!' – aan de finish. Hij was de onbetwiste winnaar, de nummer een. Hij lag op zijn rug en had ruggengraat getoond en behoorlijk pijn aan ruggenmerg en rugwervels. Na ruggespraak met de pneumoloog (BE: longspecialist, NL: pulmonoloog] – een bekende VVD'er en dus geen PvdA'er [NL – BE: PVDA] – werd besloten geen speciale ingreep te doen. Onderweg is het trainingsjack van de winnaar zoekgeraakt.

2. Bij de estrapade [sprong om ruiter af te werpen] van haar paard werd de pikeuse tijdens haar grand-prixrit in de grand prix van Stuttgart afgeworpen. Op de wereldtournee met de militaryraces werd er ook vaak gekaart. De rijdster kreeg helaas geen groot slem in de grandslamwedstrijd [grand slam]. Na haar pensioen krijgt ze AOW [Algemene Ouderdomswet], wordt ze AOW'ster en hoeft ze geen AOW-premie meer te betalen. Ze wil dan een cafeetje annex bar beginnen, maar is beducht voor de ECD, de Economische Controledienst.

3. Bij een terhandneming wordt iets ter hand genomen en bij een terhandstelling wordt je iets ter hand gesteld, zoals een etagère (dienblad, tafeltje, kastje). De hare krisjna's van de hare-krisjnabeweging mochten hun handjes dichtknijpen, dat ze bij het WK [wereldkampioenschap, de WK = mv.] aanwezig mochten zijn. De zwaar besnorde Portugees was er, evenals het NOC*NSF [spreek uit: èh-noo-see-èh-nèh-sèhf – sinds 1993 Nederlands Olympisch Comité + Nederlandse Sportfederatie], not amused door de film noir [grauw, dreigend] à la de middeleeuwen.

4. Bij het mega-evenement, gepromoot via een Postbus 51-spotje, verrichtte de oud-verpleegster met DDR-verleden [vero: Deutsche Demokratische Republik – voorm. Oost-Duitsland]
hand-en-spandiensten met een niets-aan-de-handmentaliteit [niets aan de hand].

5. In de wildwestfilm over het Wilde Westen speelden caboclo- [halfbloed van een blanke en een indiaan in Brazilië] en
prairie-indianen [prairie: uitgebreide boomloze grasvlakte] een rol.

6. De term Zwartvoetindianen staat voor de Sioux, zekere
Noord-Amerikaanse indianen. In het Nabije en Midden-Oosten moet je niet van de homoscene of gaydar [gave om te zien of iemand homo is] zijn.

7. De leadzanger, de leadalt van de groep, was ook lid van de maffia. Tijdens zijn wekelijkse race-uurtje bracht hij de finishing touch aan bij zijn kwade gedachten en ingevingen.

8. Dendrochronologie is jaarringenonderzoek en een jabiroe is een zadelbekooievaar. Kun je op een jacquardmachine [toestel aan weefgetouw voor patronen – vgl. ook: jaquemart aan klok] ook een jaconnetproductie [fijn katoenen mousseline] verwezenlijken?

9. De jahilia is het voorislamitische tijdperk, jaïnisten (jaïns) leven in pure ascese en drinken dus geen jajem (jenever). Een jak (knoros) leeft in Tibet, een jako is een grijze roodstaart en ik was de ware jakob voor mijn toenmalige aanbidster.

10. Een jakobsganger [kreupele] met een prachtig leven hoopt meestal ook op een mooie jakobsdood [bij volle bewustzijn en door zijn kinderen omringd]. De Mexicaanse jalappenplant, waaruit jalap [purgeermiddel] bereid wordt, heeft onderaardse stengeldelen.

11. Griotjes zijn kubusvormige, gesuikerde zoute dropjes, griotten = jali's zijn volksvertellers in West-Afrika, jalousie de métier is Frans [betekenis: na-ijver tussen personen van hetzelfde vak – NL: metier] en jamu is een mengsel van (Javaanse) medicijnen.

12. Een jan-stavast is een flinke kerel, een janlul (sukkel), een jandoedel [idem] en een janjurk (temerig prater, onmannelijk persoon) zijn dat niet. Een ja-stem is een voorstem, een nee-stem een tegenstem en de jatagan is een dolk (zwaard).

13. Nog meer jeremiades (gejeremieer) en ik zal je een jens (beuk, watjekouw) verkopen.

14. Antwerpen [de sinjorenstad] is het Jeruzalem van het Noorden, maar zonder commanderije [moderne ridderorde] van het Heilig Graf [van Jeruzalem]. Het jarige jetje heette nog Jetje ook. Op haar leeftijd was de jeu [ook sjeu, VD] er echter al een beetje af.

15. De jongerenafdeling van de NSB (Nationaalsocialistische Beweging), de Jeugdstorm, was gericht op wat nu Frans Jos/zefland [Strauss?, Duitsland; niet in wdb.] is.

16. Zo fopt men een(!) freaky [bizar] fluwelen frederik [al te goede, zachtaardige man]. Je plant gewoon freatofyten [putplant] in zijn achtertuin. Ook mogelijk: zo fopt men Frederik (zo wordt de goedgelovige beetgenomen).

17. Piet was de jarige job. Ook die jochem (niet meer in VD), prototype van de onnozele man, was uitgenodigd.

18. Het cliënteel, de clientèle, had zitting in de cliëntenraad van de A-merkfabrikant.

19. De macho's en macha's haalden het in hun harses [VD ook: harsens] om met hun aerodynamische bolides door het groene hart van Holland [= Groene Hart] te scheuren. Gelukkig was daar geen bolideverkooppunt.

20. De Acht Meibeweging [AMB] heeft de laatste tijd weinig nieuws gebracht. Wat ze doen, heeft een hoog heintjedavidsgehalte. De leden van de groep hebben zich gesolidariseerd met de armen.

21. Houd je ook zo van Kunst met een grote K (dus geen kunst met een kleine k)? Een bijdehante ka is een ka-kom-eruit (lemma 'ka').