2346 Dictee zondag 15-08-2021 (1) dictee Dictee van de dag (301) √

Dictee – dictees [2346]

Oefendictee 556 OUD, geheel herzien naar situatie 2021

Dictee van de dag (301)

1. Cognacje, medocje, postdocje (daar zeg je normaal u tegen), prozacje, zodiacje (geen dierenriemzodiak(je)!) en trucje (gebruikt bij het trukeren met en uit de trukendoos) zijn verkleinwoorden. Wasabi is Japanse hete groene mierikswortelpasta. Bij het droogmaken van de Zuiderzee zou het schip water maken Let op: vuil water maken is iets anders! Door de modder varen zonder vast te raken. De watoessi's zijn Afrikaanse runderen, kruisingsproduct van het oorspronkelijke Afrikaanse stepperund met de zeboe. Interessant om te weten: het betreft het rund van de Abatutsi in Rwanda en Burundi (de spelling is vermoedelijk ontstaan vanuit het Kiswahili). C. Nooteboom: goedbeschouwd bestond zijn leven uit het aanmaken van herinneringen, en daarom was het des te treuriger dat hij zo'n slecht geheugen had. Het was een bijzonder [ie] plezante middag.

2. Supervetcool is cooler dan supercool en vet cool tezamen. Nog even gezocht op '*cool*': coolhunter en -hunting [marktonderzoeker die de gangbare trends en hypes onder jongeren onderzoekt], de coolingdown (na de warming-up), cooljazz [vs. hotjazz], retecool en übercool. Het verzouten eten werd vanaf het luxejacht (luxe jacht) in de verzoute rivier gegooid. 'De grote verzoendag houden' slaat niet op de Grote Verzoendag [maar op de (jaarlijkse) schoonmaak]. De rivier vervloot [vervlieten] en de tijd vervlood [vervlieden]. Een beetje ambtenaar is vertuid aan het schip van staat. Het is veruit het beste om die kemphanen ver uit elkaar te houden. De vrede is in dat ver weg gelegen Verweggistan nog ver verwijderd. De opbrengst van de actie is tot nu toe vijf miljoen dertig euro. Volgens mij past een videodisk [beeldplaat] niet in een videocassetterecorder (VCR). La vie de bohème [ongedwongen, onconventioneel] is onverenigbaar met een vie manquée [roeping of talent niet kunnen realiseren], dunkt me. De vieve oma en haar viefste kleinzoon trokken eropuit. Piet is een Vis. Viribus conjunctis (ook: unitis) [met vereende krachten] werd de boef weldra gevat.

3. Dat viola-da-gambaconcert [viola da gamba] is retepopulair. Haar agentenuniformrokje was naar de filistijnen. Laat vooropstaan: Klaas wilde voorop staan bij het fonduen, het fondue eten, de fondue-eterij. Ze kreeg een vitamine B12-kuur. De Vlaams-nationalistische Vlaams Blokster ging naar de Vlaamse kermis. De fontina [kaas voor fondue] komt uit het Aostadal. We hebben heerlijk gefonduud; zij bereidde een kostelijk fonduetje. Het parapluutje klapte uit elkaar. Hij – in zijn internetadres kwam vg voor – meldde dat de ISO-landcode van de Britse Virgineilanden (Maagdeneilanden, Virgin Islands) VG is. Echt een wonder: een bloeiende victoria regia (linneaans: Victoria regia). Mijn auto wordt geservicet. Hij challengede [VD: uitdagen; tennis: beslissing scheidsrechter aanvechten] in de final set [niet in wdb.]. Het waren niet de eerste de besten die verstek lieten gaan. Hoe spreek je 'vleugeleg' uit? De assen zijn helemaal warmgelopen. Sommigen zullen niet meer warmlopen voor de kerk. De motor moet nog warmdraaien.

4. De atleten moeten nog warmlopen (hun warming-up doen). De vleugelnoot komt uit Transkaukasië(!). Voor het pterygium moet je achter de oogleden zijn. VLF is very low frequency. Hoe spreek je in godsnaam 'Vlhora' uit [Vlaamse Hogescholenraad – vee-jèh-loo-raa]? Op de geografische noordpool zie je geen vlieg en ook niet de Vlieg [sterrenbeeld Musca]. Duiven doen niet aan invliegen voor een wedstrijd. De commando's werden ingevlogen. Hij zal allicht erin vliegen, er met volle zeilen in vliegen. Zijn nieuwe job, hij zou erin vliegen (tot hij eruit vliegt ...). Je kunt hoog of laag vliegen, daar trap ik niet in [vgl. instinken – hij zou er instinken]! Een vliegende hollander rijdt of groeit [speelgoed resp. kamerplant]. Welke story hoort er bij de Vliegende Hollander, de Flying Dutchman, het spookschip van kapitein Van Straten of Van der Dekken in de wateren ten oosten van de Kaap de Goede Hoop? Verafgoodt gij hem nog steeds? Een heel goed Hollander is vaderlandslievend, een heelgoedhollander is dat in de verste verte niet (productie heelgoed = papierpap).

5. Wat hiervoor voor de Vlieg gold, geldt ook voor de Vliegende Vis [sterrenbeeld]. De vliegenzwam kennen we van muscarine [zwaar giftig alkaloïde] en iboteenzuur [hallucinogene stof]. Vliegtuigtrombose is het economyclasssyndroom. Aperitief [znw.] en orexigeen [bnw.] zijn eetlustopwekkende eetlustopwekkers. Een panegyriek is een feest- of lofrede, een filippica een hevige strafrede en een alexandrijn een versregel van 6 jamben. Alevieten zijn vrijzinnige sjiieten, belemnieten zekere versteende overblijfselen en cenobieten waren de eerste kloosterlingen. Die klas, je zal er maar voor staan. Hij laat zich op zijn afkomst voorstaan. De voorstaande auto blonk aan alle kanten. Zou Cercle Brugge al voor staan? Vlierbei? 50 procent kans heb je om dat helemaal goed te schrijven, dunkt me [bes].

6. Jason heeft het Gulden Vlies op een draak veroverd. De ridders van het Gulden Vlies (vliesridders) zijn lid van de orde van het Gulden Vlies (de vliesorde). Vlieseline is een zeker textielproduct. Vlieszaad is een meldenachtig [n niet uitspreken] plantengeslacht. Bij de vlieszwammen vormen de basidiën een hymenium. De 'stijl (of school) van het vlietende leven' is een vertaling van het Japanse 'Oekiyo-e'. Hij wil zich vlijen naar de plaatselijke gewoontes. Op de laadbak stond een doos met laatijzers [laatmes, vlijm, lancet]. De vlinders horen tot de familie van de (linneaanse) Lepidoptera. De buddleja trekt vlinders aan. Waar komt de naam vlizotrap vandaan [vliering, zolder]? Met het getijdenfenomeen wordt te weinig gedaan. Geef een definitie van reologie [stromingsleer]. Een vloeiklank is een liquida [mv. liquidae]. Is vloei-ijzer hetzelfde als staal? Ja. Wat is een newtonse (newtoniaanse) vloeistof [ook fluïdum, mv. fluïda; zekere vloeistoffen en gassen] en een eustachiaanse buis [buis van Eustachius, oortrompet]? Hij is een grove godslasteraar.

7. Ik zag die tenenkrommende acrobatieën met kromme tenen (en lede ogen) aan. De wout [politieagent] voelde dat er een wauwe [gunstig] wind woei, gunstig voor de overvliegende wiewouw [vogel]. Dat weergaas weergase kwajongetje vond zijns gelijke niet. Hij reageerde als door een weep [wesp] gestoken. Welliné is een dubbelweefsel en met heen en weer gaande bewegingen gemaakt. Wengé is een hardhoutsoort. Van Dalegenieters onderscheiden Ierse whiskey van Schotse whisky. We krijgen hier steeds meer whitecollarmedewerkers [white collar worker]. Hij rookte een hollander [in Indië: Hollandse sigaar]. Wie volkspot eet, haalt zich soms de volksspot op de hals. Rijden ze bij VenW [Ministerie van Verkeer en Waterstaat] alleen maar in VW's [Volkswagen]? Je hebt voltampèremeters (VA – die meten vermogen) en volt-ampèremeters (die meten stroomsterkte en/of spanning – een ammeter of ampèremeter meet stroomsterkte). Die gewoonte is er volventibus annis [in de loop der jaren] ingeslopen. Voyages imaginaires [+] zijn fictieve reisverhalen. Een voscursus is een cursus Vrouwen Oriënteren zich op de Samenleving (een ware
VOS-cursus dus); een voscursus (vos-cursus) is ook een cursus voortgezet onderwijs voor senioren (in Suriname). Daar zijn vosscholen (vos-scholen) voor.

8. Daar nemen dus VOS'sters aan deel. Moet je trouwens voptraverse [vohp] of vop-traverse [vee-oo-pee] schrijven? Die praktijkles (met practicum) verliep vlekkeloos, maar wel voorbeeldeloos. Hij brengt meestal een voorkeurstem uit. Hij miste de voorbijtrekkende (beter: voorbijijlende) stoet: die zou al voorbij zijn. Lag het schip in dat oude verhaal nog steeds voor Pampus? De school had de kinderen vrijaf gegeven, de auteur had zijn rechten vrijgegeven. In je vrije tijd doe je aan vrijetijdsbesteding. De linkervleugelverdediger had vrij spel: hij kon zich gemakkelijk vrijspelen. De vrijlustige geilaard leidde verder een vrij lustig en rustig leven. Bestaan er nog vrijgevestigde artsen? Ik houd niet van vrijheid-blijheidgedoe. Een fiscaal jurist behandelt fiscaaljuridische zaken. De afkorting van 'pro Deo' is P.D. Mijn vrouw serveerde een heerlijk captain's dinner (niet in wdb.). Onder op [onderaan] het tv-scherm liep een marquee [ie] mee.

9. Onder de onroerende feestdagen vallen Driekoningen en Kerstmis. Een p.i. is een penitentiaire inrichting. Is dit een strafuitsluitingsgrond? Zij zijn ynglingklassenzeilers. De yamashita is een turnsprong bij het paard. Een jesjieve (jesjiva) is een Talmoedhogeschool. Een
WW-draad is een whitworthschroefdraad. Zij was een xantippe [enige niet met 'th'!], een helleveeg. Xanthopsie is alle voorwerpen geel zien. Xanthelasmata zitten in de binnenooghoek. Xanthofyl is gele bladkleurstof. Ylangylang is een etherische olie uit de bloesems van de cananga. Een woulfefles [woel-flèhs] heeft twee of meer halzen. Een wouwou (wouwouaapje) is een zilvergibbon en 'wushu' [oe] is de verzamelnaam voor verschillende Chinese vechtsporten. Het kunstwerk had een hoge wowfactor [GB ook: wauwfactor]. We aten kaaswrap [rèhp], een soort van dunne pannenkoeken met kaas. Wil je apfelstrudel, of schwarzwalderkirschtorte?

10. Spel correct: womanizer [rokkenjager], tranquillizer [kalmerend middel], synthesizer [klanken elektronisch wijzigen en combineren], badgeiser, economiser [voorverwarmer], sanitizer [desinfecterend, zeep of gel], professional organizer [ruimte inrichten, administratie organiseren, etc.], baiser [bèh-zee] (met slagroom gevuld schuimgebak), plasticizer [zacht- of weekmaker], equalizer [regelbare voorversterker], digitizer [analoog signaal digitaliseren], franchiser [zelf winkel hebben onder paraplu organisatie], atomizer [verstuiver], merchandiser [marktonderzoeker], paardentuiser [handelaar],
sadder-and-wiser (ook: but – een illusie armer maar ook wijzer) en appetizer (amuse-gueule). Hij heeft faam gemaakt als wildestakingsleider. Bij het wollenaaien produceer je wollegoed. Zijn deze vroegrijpe druiven nu niet te vroeg rijp? Het spreekwoord zegt: vroeg rijp, vroeg rot. Tot het Bijbelboek Psalmen behoort Psalm(en) [Ps.] 119 [en bij het psalmzingen (psalmen zingen) kun je psalm 119 zingen uit het psalmboek, dat liedboek]. Wat zijn wannabe's? Noem hem gerust orthodox-wahabitisch.

 

2345 Dictee zaterdag 15-08-2021 (2) – dictee – De 50 spellingwoorden voor 14 aug – Taalstaat – Onze Taal √

Dictee - dictees [2345]

De 50 spellingwoorden voor 14 aug – Taalstaat – Onze Taal

(tussen haakjes het foute alternatief)

1. acrobaat (akrobaat)

2. amfitheater (amphitheater)

3. aperitiefje (apiritiefje)

4. argusogen (argesogen)

5. behoudt [je geverfde haar ...] (behoud)

6. bezorgd [voltooid deelwoord] (bezorgt)

7. bladzijdelang (bladzijdenlang)

8. carrosserie (carosserie)

9. cipres (cypres)

10. conciërge (concierge)

11. custardpudding (kustardpudding)

12. gelag [hard] (gelach)

13. geuit (geüit)

14. hardleers (hartleers)

15. hectiek (hektiek)

16. honderduit (honderd uit)

17. juliennesoepje (juliënnesoepje)

18. kattenkwaad (kattekwaad)

19. klip-en-klaar (klip en klaar)

20. laatje (laadje)

21. lik-op-stukbeleid (lik op stuk-beleid)

22. lobbyt [hij] (lobby't)

23. Marseillaise (Marçeillaise)

24. nooddruftige (noodruftige)

25. opgavenformulier (opgaveformulier)

26. orchideeënbloem (orchideënbloem)

27. paperassen (papperassen)

28. puissant (puisant)

29. reikwijdte (rijkweidte)

30. retraite (retraîte)

31. roze (rose)

32. ruggengraat (ruggegraat)

33. sesambrood (sezambrood)

34. Siamese [kat] (siamese)

35. silhouet (silhouët)

36. sjoege (sjoeche)

37. softie (softy)

38. souterrain (sousterrain)

39. spioneren (spionneren)

40. steiger [boot] (stijger)

41. superfijn (super fijn)

42. symmetrisch (symetrisch)

43. ten eeuwigen dage (ten eeuwige dage)

44. ter ore gekomen (ten ore gekomen)

45. veronachtzaamd (verontachtzaamd)

46. verpote [bnw.] (verpootte)

47. vicieuze (vicieuse)

48. word (je, ondw.) wordt

49. xtc-pil (XTC-pil)

50. zumbaën (zumba'en)

 

2344 Dictee zaterdag 14-08-2021 (1) dictee Dictee van de dag (300) √

Dictee – dictees [2344]

Oefendictee 557 OUD, geheel herzien naar situatie 2021

Dictee van de dag (300)

1. Heeft die trein een of twee wagons-lits [enk.: wagon-lit]? De Walkuren waren godinnen van het slagveld [en een walkure is een struise vrouw]. De kangoeroes [uh] zijn ontsnapt! Weekendt ge veel? En weekend jij zelf veel? In Nederland is de VNG de Vereniging van Nederlandse Gemeenten en in België is de VVSG de Vlaamse Vereniging van Steden en Gemeenten. Het WAP staat voor wireless application protocol. Niet alle waterpoloërs en -polosters zijn Watermannen (of watervrouwen). Zij zou veel weg hebben van haar moeder. Wil je dat boek nu wegleggen? Heb ik jou dan ook maar iets in de weg gelegd? Wanneer zal ze weeromkomen? Wat is het stellionaat [actie met onroerende zaak die niet van je is] voor een delict? Bêtes noires [+] zijn zwarte schapen. Blog plus videobeelden is vlog. De zilveren vloot is de Zilvervloot [Piet Hein]. In Vlaanderen heb je de Vlor [Vlaamse Onderwijsraad] en de VLOS [Vlaamse Operastichting]. De VLSI (very large scale integration) is de voorloper van de ULSI [ultra large scale integration]. Wat is de ware blackboxkleur? Een black box is, jazeker, oranje. De zes miljoenste bezoeker kwam eraan.

2. Hij ziet, hoe zijn broer van woede ziedt, de zielenpiet. Ze maaien met andermans zelfgefabriceerde zeisen. Zij is zo zat als een Maleier, hij zo zat als een zwitser (en draagt nog een baard als een Zwitser ook). Yuca: dat eet je [maniok] en yucca: dat eet je niet [sierplant uit de agavefamilie – n/s]. Ytterbium heeft als afkorting Yb (70, een lanthanoïde) en yttrium (gewonnen uit ytteraarde) Y (39, gebruikt in kleurenschermen voor tv). Zaadje-op is een spel [met voorwerpen]. Een zageman is een zanikerd, een zeur. Een zambezihaai viel hem aan. Waar zit het zaathout [bodem] in een schip? Hij zaaide het zaad van het kwaad. De koningin maakte een koninklijk tekeningetje. Hij zit op het vmbo-t [theoretische leerweg – tl]. Een vluggerdje ben je, een vluggertje speel je. De VMMa is de Vlaamse Mediamaatschappij. Jaarlijks vieren we de VN-dag [Verenigde Naties]. De VN hebben ingegrepen. Hij zweert bij yquem, witte bordeauxwijn. De VNO-NCW [Verbond van Nederlandse Ondernemingen – Nederlandse Christelijke Werkgeversorganisatie] vertegenwoordigde [vroeger] de werkgevers. De bekende tweeletterige afkortingen van folio recto en folio verso zijn respectievelijk r^o en v^o.

3. En voor die eerste trouwens ook nog f^or^o. Als hij aan de cognac gaat, staat hij op VO'tjes (very old). Zijn vertolking van de vocalise [zangoefening] was maar lala. Hij genoot van Schiedammer vocht. Bij vodcasting (vodden: hij vodt, zij vodde, wij hebben gevod = vodcasten) komt VOD (video on demand) aan de orde. Een voddenjood is een Joods voddenkoper. Karel lijdt aan voedisme [gericht op lekker eten en drinken]. De chymus [chijm] is de maagbrij. De FAO [Food and Agriculture Organization of the United Nations] is de Voedsel- en Landbouworganisatie [lemma VD!] van de VN. Een deel van de inflatie is agflatie [agrarische inflatie]. Voedsterloon is minnenloon. Als dat maar geen minnenijd bij de minnenmoeder geeft. Op YouTube kun je youtuben. Ik deal, jij dealde, ik heb gedeald. Het Anjerfonds is het Prins Bernhard Cultuurfonds. Ik stond onder de Julianalinde, de Julianaboom, met een Wilhelminatientje in mijn hand. Mijn vriendin heeft een beatrixkapsel. De libellenfamilie is niet zo uitgebreid. Is dit echt een met antraciet kolengestookte centrale?

4. Wie heeft de laatste marathon van Londen gewonnen? De repliek vond ik weinigzeggend. Wierdt ge gisteren inderdaad onwel? Een wellerisme, een apologisch spreekwoord, is een zeispreuk. Zo maar wat wetten: de wet en de profeten, de Wet op de lijkbezorging, de Wet op de Arbeidsongeschiktheid (WAO) en de Wet openbaarheid van bestuur (Wob – ww. wobben). Deze wijinscriptie bij die zijingang betreft een wijding. Hoeveel bedraagt haar taillewijdte? Wat beslissen de (judo)referees: koka of ippon? Een werdegang ontwikkelt zich werkende weg. Op het wereldrond kun je de wereld rond reizen. De WTO [World Trade Organization – vergelijk ook GATT] is de Wereldhandelsorganisatie. Het Unesco-werelderfgoed moeten we koesteren. Werdt ge u van uw weltschmerz bewust? Er zijn blue en white collar workers. Wil je een Schots whisky'tje, een whiskygrog, een whisky-soda of misschien een wappelsap? Kun je via de who's who ook elk wie-met-wietje verifiëren?

5. De wiegewagen [kinderwagen met veren] verloor een wiel. De beschavingsmissie van de blanke staat bekend als de white man's burden. Met iemand iets wijsmaken, kun je hem toch wijzer maken. Het Wilhelminatientje viel in haar wilhelmina-vooruit. Hij kreeg dit titulo gratioso: dat kost hem dus niets. Een tituskop heeft rossig kroeshaar. De atjar en de saté tjampoer zijn [in de oosterse keuken] gemengd. Tjaptjoi is een Chinees groente-en-vleesgerecht. Tj-biljetten zijn in Nederland teruggavenbiljetten jongeren. Tjeempie [jeminee], wat zijn tjeven (christendemocraten; BE, met hun tjeverij) nou weer? De tjiftjaf [duimpje, zangvogel] landde met moeite op de tjitjak [kleine hagedis]. Je zal daar maar voor tjomme (Piet Snot) zitten. Tjuus [dag, adieu], het ga je goed!

6. De TJS is de Tadzjikistaanse somoni. Mijn nieuwe buurman is van hetzelfde soort, ejusdem generis, als de oude en wat negatiever geduid zelfs: ejusdem farinae [ongunstig: van hetzelfde slag – ejusdem anni is van hetzelfde jaar, a.ej. – anni ejusdem]. Mijn devies is 'nulli secundus' (voor niemand onderdoende). Het Wilhelmus is een acrostichon [naamdicht, beginletters]. Hij toonde een prodigieuze [verwonderlijk, bovenmatig] begaafdheid. Het stikt hier van de burgo's [burgerman]. Het pad voerde bergaf, de berg af. De voerman inde zijn voerloon en keek omhoog naar de Wagenman [Voerman, sterrenbeeld]. O ja, is hij voetbalbelg? Is voetbalnederlander net zoiets? Hoe lang duurde de Voetbaloorlog [1969,Honduras-El Salvador]? Voetbaluelen (internet, niet in wdb.) winnen nooit de toto. Hij liep te foeteren dat hij moest voeteren [te voet gaan, lopen]. Ik vind dat een mooi vignetje, een fraai logootje. De provenceolie en andere Provençaalse producten komen uit de Provence, net als de provençalen, ridderlijke minnezangers in de twaalfde en dertiende eeuw. Zouden velocipedisten [berijder vélocipède] op hun vélocipède toen ook al wel epo, erytropoëtine, gebruikt hebben?

7. Aviaire influenza is vogelgriep. Guano is vogelmest (term uit het Quechua, een indianentaal). De bird's eye view is een antoniem van het kikkerperspectief. Vogeltjes-op-de-kruk zijn helmbloemen. Kinderen kunnen vogeltjes-tbc hebben. De molik [vogelverschrikker] verschrikte de vogels: die verschrokken ervan. Een proscriptie is een vogelvrijverklaring, het vogelvrij verklaren van een vogelvrijverklaarde. Een augur was een vogelwichelaar (van 'augurenlach'?). Een vogelwik is vogellijm of maretak. VOI's zijn Vlaamse openbare instellingen. Hij had nog een mondvol appelmoes, daarom kon hij alleen met volle mond, met een mond vol, praten. Hij zou dat hele briefpapiervel [postpapier] nog volpennen. In het Belgisch-Nederlands heet een
vol-au-vent een koninginnenhapje. Bij plethora heb je te veel bloed (een teveel aan bloed). Waarin verschillen vol- [onbeperkt houdbaar] en halfconserven [beperkt, bewaren bij lage temperaturen]? Er was voldoende brandstof voor het vol doen van de benzinetank (en geld genoeg om de rekening te voldoen).

8. En daarna moesten we de rekening voldoen. Voilà, dat is weer gepiept. In het omberspel kun je een vole maken [alle slagen, trekken, halen]. Een vole annoncée is nog indrukwekkender [van tevoren aangekondigd]. De Voleinder des geloofs is Christus. Erg vrij vertaald betekent 'volenti nil difficile' (niet meer in VD): waar een wil is, is een weg. Deze aandelen zijn volgefourneerd [volgestort, geheel betaald]. De decibel is zo genoemd naar Alexander Graham Bell. Zoete jan is zoete koek, jan-in-de-zak. Zij moet niet alles voor zoete koek slikken. Zoetekoek eet je alleen bij het ontbijt. Opzoekvraag: waarom heet een hoe-langer-hoe-liever zo [plant: als je het kauwt, smaakt zij bitter, maar bij doorkauwen wordt het steeds zoeter]? De zoon van de zoetster was een zoeterdje. Ik heb je dat al tweemaal gezegd: twee maal twee is vier! Zoögloea's [zoo-woo-gloh-jaas] zijn bacteriën die gezamenlijk verbonden zijn door een slijmachtige substantie. Opzoekvraag: wat zijn grijze muizen [spotnaam voor de meisjes van de hulpdiensten van het Duitse leger tijdens WO II] en wat zijn witte muizen [de rijkspolitie in hun witte Porsches]? De vechtende witte en rode legers hebben niets gemeen met het Rode Leger, het Sovjet-Unieleger.

9. De wisent is de Europese bizon. Hij wil graag with-it [erbij,
up-to-date] zijn. De Rode Terreur en de Witte Terreur (terreur blanche) moet je in Frankrijk in de jaren 1793-'94 plaatsen. Het is nogal subtiel, maar het WNT is het Woordenboek der Nederlandsche Taal, terwijl de Woordenlijst Nederlandse Taal juist het Groene Boekje, het GB, is. Mensen kunnen wortelschieten, planten kunnen wortelschieten. Het www is het wereldwijde web, het world wide web. Woordvoerder of woordvoerster zijn is een lastige taak. In de woprelatie staat 'wop' voor 'wippen, ontbijten, pleite'. In het Woord Gods staan vele woorden Gods. Wat is gebruikelijker: D.V. of V.D. (volente Deo)? Wanneer hield men de xerofagiën [zeer strenge vastendagen] in de oude christelijke kerk? De Xetra DAX staat voor Exchange Electronic Trading – Deutscher Aktienindex (officiële benaming van de DAX). Als je op zoek bent naar iemand, kom je veel X'en tegen.

10. Een screwdriver is een soort wodka-justje. Ik heb twee wohltemperierte, goedgemutste, tantes. Het WNF is het Wereldnatuurfonds, het WWF oorspronkelijk het World Wildlife Fund, en sinds 1986 het World Wide Fund for Nature. Een wrap is een pannenkoek met. Hij lijdt aan het writer's blocksyndroom(!). Zoek op: WRR [Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid] en WTC [World Trade Center, Wereldhandelscentrum]. Welke Chinese vechtsporten behoren er tot het wushu [oe]? Weet ik niet. Wat is ouder, de yamashita [gymnastiek: sprong over het paard, met overslag uit de handstand] of de fosburyflop [hoogspringen, ruggelings]? 'Yankee Doodle' is titel en begin van een Amerikaans volkslied. Is dat geschreven in Yankee-Engels? Ben jij daar usufructuarius [uu uu uh uu uh] [vruchtgebruiker] van? Hij wilde vruchteloos van de vruchtloze boom oogsten. Het binnenste vruchtvlies is het amnion (lamsvlies), het buitenste het chorion (vaatvlies, cotyledo).

 

2343 Dictee vrijdag 13-08-2021 (1) dictee Dictee van de dag (299) √

Dictee – dictees [2343]

Oefendictee 558 OUD, geheel herzien naar situatie 2021

Dictee van de dag (299)

1. Vaklieden zijn zonder uitzondering (-)lui. Zoek op wat met rode [taal: voltooid deelwoord na hulpwerkwoord – ‘gelopen hebben’] en groene volgorde [voor – ‘hebben gelopen’] bedoeld wordt. Volgroeiing is volwassen worden, volwassenwording. Bij assiduïteit toont men volharding. Het 'volitare per ora virum' [allerwegen bekend zijn] moet wel op een BN'er [BN] of een BV'er [BV] slaan. Waarom is achtentwintig een perfect getal [echte delers 1, 2, 4, 7, 14 – niet ook 28 zelf dus – zijn opgeteld ook 28!]? Wat zijn Volksduitsers [buiten Duitsland en Oostenrijk levende personen van Duitse origine, 1930-'40]? Een etnie is een volksgroep. Het Ministerie (instelling!) van Volksgezondheid gaat over de volksgezondheid. De Brabançonne en het Wilhelmus zijn volksliederen. In 1918 werd in het voormalig Nederlands-Indië de Volksraad ingesteld, die bestond uit
onderdanen-Nederlanders en niet-Nederlanders. De Volksrepubliek China is nu tevredener over VD dan in het verleden … [V!]. De volksschrijver Reve wordt kortweg wel de Volksschrijver genoemd. Hele volksstammen zullen dat nooit leren. Wanneer moeten we de Grote Volksverhuizing ongeveer dateren? Het binnendringen van verschillende niet-Romeinse volkeren in het Romeinse Rijk, tussen de 4e en de 6e eeuw n.Chr.! Waar bevond zich het Paleis voor Volksvlijt ook alweer? In Amsterdam!

2. Van het merk Volkswagen zijn heel wat Volkswagenbussen gemaakt. Is volledig bloed [zoals afgenomen, niet: plasma – via plasmaferese] vol bloed, bloeddoorlopen? Hij kerkt bij de volle-evangeliegemeente. Dit is andijvie van de vollegrond. Na de vol plané [zweefvlucht] volgde een buik- als noodlanding. In een sonnet [lyrisch gedicht van twee kwatrijnen en twee terzinen] kun je volta's [chute, val, wending tussen het octaaf en het sextet] tegenkomen. Wat heeft een voltaire [fauteuil] met Voltaire [is naar hem genoemd] te maken? Een volte-face is een ommezwaai. Ze ging als voluntoerist [ook vrijwilligerswerk] naar Ecuador. Kijk, Korinthische kapitelen [bekroning van een zuil; ook; Dorische, Ionische en Egyptische]! Dat is volventibus annis [in de loop der jaren] zo gegroeid. Het Belgisch-Nederlandse dictee was geheel volzet [BE]. Wat was vroeger in Nederland het Vomil [het Ministerie van Volksgezondheid en Milieuhygiëne]? Hij is een kei in vondelen [verzen zeggen à la Vondel]. Wat een trouvaille [vondst]! Bij vonkenzien zie je mouches volantes (muscae volitantes – zwarte vlekjes). Hij zat von Kopf bis Fuss [helemaal, van top tot teen – a capite ad calcem] onder de uitslag. Is dit het vonnis a quo [waartegen het ingestelde rechtsmiddel is gericht]? Een vook [voe:k] is een e-book (ook: e-boek) [beide: ie!] met videomateriaal. Volatiel: verre van koersvast.

3. Zit de yuccamot vooral op de yucca (adamsnaald – die dus!) of op de yuca, waaruit maniokwortelmeel bereid wordt? Zydeco
[zaaj-duh-koo] is volksmuziek van bij de Mississippi. Wat heeft zij een mooie berthekraag [van kant] om! Het zyklon B-gas werd in vernietigingskampen gebruikt. Een yurta (joert, joerte, ger) is een grote tent bij de Kirgiezen. Wordt een zegerijke voetbalploeg getooid met zegekruid [tuinplant]? Een zedenprediker verkondigt zedelijke aspecten uit de zedenleer. Dat die zazou [oe – modern, excentriek jong mens] zo'n interesse had in deze zeboe … [bultrund]. Een zevendedagzoeker [VD: de zevende dag zoeken ...] is geen zevendedagsbaptist [zaterdag als rustdag], maar gewoon een lijntrekker. De zagepiet zag ertegen op. Soms kun je bij het zakendoen goede zaken doen. Zelfgefabriceerde [analogie met zelfgemaakt, anders strikt: zelf gefabriceerd – voorkeur: 1e, zie lemma 'zelf'] appelmoes heb je zelf gefabriceerd. Een façade is een vooraanzicht. Is die fokkenmast wel betrouwbaar? In zijn voorbeeldeloze ijver heeft hij het voorbeeldenboek helemaal uitgeplozen. Anticonceptiva zijn profylactisch [voorbehoedend, preventief]. VS is minder dan VSO, VSOP en VVSOP.

4. Hij woont voorbij de kerk, voor op het plein. Met je mond voorbijpraten, zul je je doel voorbijstreven. Het pro-oestrum is de voorbronst. Voordeurdelers doen aan voordeurdelen. Hier hebben jullie vast een preprint [ie] [voordruk]. Zij zal wel weer een schort voorhebben. In de nieuwe VD zijn 'fimose' en 'fimosis' allebei goed [GB alleen laatste]. Een galilea is een voorkerk. Een grex venalium is een kudde huurlingen. Een fenocryst is een voorkristal. Benzaldehyde is bittereamandelolie. Een voorrede is een proëmium. Wat voor de Reformatie plaatsvond, is voorreformatorisch. Voorsnijden, trancheren, is kleinsnijden. Trainer, moet ik echt voorspelen? Jan Klaasen op toneel, daar wil ik echt niet voor spelen. Een banlieusard is een voorstadsjongere. Een voorstijl is een vooraan staande stijl. Omina [voortekens] zijn omineus. Omissis jocis [s], alle gekheid op een stokje. En dan komen we hier helemaal voor tjoema [voor niets, vergeefs]? Waarin verschillen apo- [voortplanting zonder bevruchting] en amfimixis [met versmelting van 2 geslachtscellen]? Hij keek door de voorruit en zette de auto in de vooruit. Een donjuan heet naar Don Juan. Pomologie: vruchtenkunde, vruchtenmoes: bavarois(e).

5. Er was wel een simpele bed-bad-broodvoorziening. Een voorwal is een vooruit liggende wal. Een voorzoon kan later geëcht worden. Vop's [voetgangersoversteekplaats] zijn als regel wel veilig. Vormkracht is entelechie [vormende kracht, doeloorzaak]. Wat was vroeger in Nederland het VoRo [Ministerie van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening]? Twijfel druk je uit met: vorrei e non vorrei [It.: ik zou willen, maar ook niet]. De Vorstendommen zijn de Vorsten: een van de negen engelenkoren. We kennen de vorst des levens (Christus), de vorst der Nederlandse schilders (Rembrandt) en de vorst der Nederlandse dichters (Vondel). Hij geniet vorst- of winter-WW. De Vos (met de Gans) is van grote hoogte [sterrenbeeld, niet meer in VD; thans: Vosje – Vulpecula]. In de voutenkamer [opkamer] dronken ze tezamen (samen) fruitige witte vouvray uit de Loirestreek.

6. Een fiacre (fiaker, huurrijtuig) is naar een Parijs [bnw.] hotel genoemd. Jullie moeten allemaal hiernaartoe komen. Wat ga je zo dadelijk zoal doen? Ik ben mijn zorbje [bal waar persoon staande in past] kwijt. Heb jij zonet gejokt? Zo niet, vertel het dan maar. De (Olympische) Zomer- en Winterspelen zijn onderdelen van de Olympische Spelen. Ik probeer net als jij zo min mogelijk steken te laten vallen. We konden kiezen uit zucchetti [eetbare pompoen], zucchino [courgette] en zuccotto [nagerecht met in likeur gedrenkte cake]. Die zottebollen [zot] houden van zoute bollen. Zouk [oe] is dansmuziek bestaande uit een creoolse mix van Afrikaanse gitaarstijlen, Caraïbische pop en Amerikaanse funk [uh]. De afkorting van zuidoost ten zuiden is Z.O.t.Z. In vouwe dezes [ingesloten] vindt u de offerte. Is dat nu origamipapier [sitspapier bij de papiervouwkunst]? Vova was het NSB-blad Volk en Vaderland. Ik ben een vox clamantis in deserto [roepende in de woestijn]: ze slaan mijn woorden in de wind. Een voxel [kleinte volume-element in een driedimensionaal beeld of geheugen] lijkt veel op een pixel [beeldpunt in grafische afbeelding]. Wordt de vox populi [stem des volks] in een voxpop [radio- of
tv-programma met mening van het gewone volk] via voxpoppen [bijbehorend ww.] verwoord?

7. Dit is wel een erg voyante [opzichtig] voyage imaginaire [fictief reisverhaal]. Deze vp [vicepresident] is een voyeur. Bart de Wever is van een V-partij [de Nieuw-Vlaamse Alliantie, N-VA]. De VPRO is de Vrijzinnig-protestantse Radio-omroep. VR staat voor vaarreglement, de VR voor de Veiligheidsraad of ook virtual reality. Een V-recessie is geen dubbele dip (maar een enkele, kortdurende geen W- dus). Wat was eerder, de Vrede van Versailles [1919], of die van Münster [1648]? In het Vredespaleis [Den Haag] vindt men het (Permanent) Hof van Internationale Justitie, van Arbitrage. De internationale vredesmacht greep in. Het vredesteken is het V-teken of het ban-de-bomteken . De vredestempel is de tempel van Janus in het oude Rome. Het VVV is de Vereniging voor Vreemdelingenverkeer. Is het niet wat ridicuul om nu het gras te verticuteren [bovenste laag met messen bewerken]? Het ging steeds beter: bij stukje en beetje. Dat laatste schrijf je trouwens niet met een a'tje, maar met een b'tje. Zit niet zo te vrèlen (niet meer in VD: vervelen, klieren). Een amicus curiae is vriend van het (gerechts)hof. Een voorbeeld van faux amis zijn 'locatie' en 'location' (Frans: huren – van een huis). Heb jij een Rwandese kennis?

8. Een voorbeeld van false friends zijn 'billion' (Am. – 1.000.000.000) en 'biljoen' (NL – 1.000.000.000.000). Vriesdroging is lyofilisatie. De Vrije Gemeente [los van de Nederlandse Hervormde Kerk] trof je aan in Amsterdam. Vrije energie is helmholtzenergie (symbool: A) en vrije enthalpie is gibbsenergie (symbool: G). Met een vrijbrief heb je carte blanche. Dacht ik op een vrimibo terecht te komen, noemden ze het een vrijmibo. Een vrijschijtertje (geen (bang)schijterd!) is prettig bij
wc-bezoek [kort jasje zonder panden]. In vrijetijdskleding ben je casual gekleed. Ik koop alleen vrije-uitloopkippeneieren. De gouverneur gebruikte vaak een flap-over [flip-over, flipchart, flap-overbord] en was overigens een flapuit. In Engeland hebben ze meerdere malen een Black Friday, zwarte vrijdag, beleefd. Vroeger had je nog kleinverlofgangers. Een vrijheidsboom is een meiboom met een rode muts op de top. Een copycat is iemand die een ander na-aapt. De kokette coquette (ook: kokette kokette) was wel erg behaagziek. Ze sprong van de os (de haan – letterlijk, Frans) op de ezel [van de hak op de tak], ze sprak coq-à-l'âne [wartaal], en at coq au vin [gerecht van kip met uitjes, gestoofd in wijn]. Een vrijheidsmuts is een rode, Frygische muts. Een vrolijke frans heeft een leven als vrolijke Frans.

9. De akkers moesten dat jaar braak liggen. Leg nog eens uit het verschil tussen vrij-katholiek en oudkatholiek. Vrijmad is etgroen [nagras]. Vrijmetselarij is franc-maçonnerie. Een vroedmeester [v: vroedvrouw] is een accoucheur [accoucheuse], de vroedgodin was Lucina. De vroegoude douairière zegende haar vroegrijpe kleinkind. Welke twee betekenissen van 'vromaneffect' ken je [1. plasma vervangt proteïne, 2. verstrengeling van lit(t)eraire en natuurwetenschappelijke begaafdheid]? In de (NL! PvdA [BE: PVDA] had je vroeger de Rooie Vrouwen. Het vonnis is geveld, Vrouwe Justitia heeft gesproken. De Vrouwedag valt niet op de Internationale Vrouwendag (de vrouwendag). De vrouwendistel is de mariadistel. Een vrouwenleen was een spilleleen [ook vrouwen in erfopvolging]. Werp geen margaritas ante porcos (paarlen voor de zwijnen) en ook geen paarlen halssnoer. Zijn die van parelmoer (paarlemoer) gemaakt? Vrouwentongen zijn de sansev(i)eria.

10. Een zebravrouwtje is een vrouwtjeszebra. Was dit een
abortus-provocatusgeval [abortus provocatus]? Tocoferol, vitamine E, is de vruchtbaarheidsvitamine.