vrijdag 7 november 2014

0354 Dictee woensdag 05 nov 2014 (9): dictee 798 (deel 3) √

Dictee - dictees [0354]

Oefendictee 798 (deel 3)

Hierbij de alinea's 7 - 10 van dictee 798.

7. Kijk ze vliegen, die nonganzen. De balansen van sommige dochters vallen te negatief uit qua resultaat. Rev.D. staat voor: Reverendus Dominus of Reverende Domine, eerwaarde heer. Het ethisch reveil en het Aziatisch reveil moet je niet verwarren met het Reveil van pakweg de jaren 10 en 20 in Zwitserland en 30 in Nederland, let wel: van de negentiende eeuw. Leg het verschil uit tussen het
Belgisch-Nederlandse 'revendicatie' [sociale of politieke eis] en het algemenere 'revindicatie' [terugvordering eigendom]. Hij leeft op zijn revenuen. Prachtig, die reverbères die zich door de mist heen boren. De termen voor eerwaarde vader zijn 'Reverende Pater' en 'Reverendus Pater'. Wat is een reversed take-over [zekere bedrijfsovername]? Enkele revoluties waren: de Franse Revolutie, de Russische Revolutie (Oktoberrevolutie - na wijziging tijdrekening: Novemberrevolutie]), de tweede industriële revolutie, de Culturele Revolutie in China en nu de digitale revolutie.

8. Klopt het, dat er steeds meer revues komen? Aan die straat staan enkele rez-de-chaussees [benedenwoning]. Helemaal duidelijk is: rex apostolicus (Apostolische Majesteit), rex catholicus ((ware) katholieke koning), rex christianissimus (Zijne Allerchristelijkste Majesteit) en rex fidelissimus (allergelovigste koning). De afkorting RFID staat voor radio frequency identification (technologie waarmee d.m.v. een chip een product op afstand kan worden gelezen). Het scheikundig element Rg isntgenium [111, unununium]. De Rfv is in Nederland de Raad voor de Financiële Verhoudingen (adviesorgaan van de overheid). Tot mijn verbazing staat RGB voor rood, geel en blauw. Vergelijk ook CMYK. Het chemisch element Rh is rodium [45]. Een rhinestone is een rijnsteen en zit op kleding. Wat heb jij een rhinophyma (aardbeienneus), zeg!

9. Mogen Rhodesian ridgebacks nog steeds gehouden worden? Het 'bedienen' van een rhönrad is best moeilijk. Geef mij maar Amsterdam (en rhythm-and-blues). De afkorting Rib staat voor ribose. Een riad [paleis, stadsvilla] in Noord-Afrika heeft veelal een fontein. De (het) Riagg is in Nederland de Regionale Instelling voor Ambulante Geestelijke Gezondheidszorg. De rial is de munteenheid van verschillende landen in Azië, onder andere Iran [IRR], Jemen [YER] en Oman [OMR] (vergelijk de riyal van Saoedi-Arabië [SAR] en Qatar [QAR]). De Rialto is een beroemde brug in Venetië met winkels erlangs. Een riaskust is een kustvorm met veel verdronken rivieren (bijvoorbeeld in Bretagne). Een rib is (naast een bot ook) een rigid inflatable boat: speedboot bestaande uit een platte, veelal aluminium romp met daaromheen een met lucht gevulde rubberen band.

10. Een ria is een door de zee overspoeld rivierdal. Ongebruikelijk, maar men deed de pelsers [zeevis, grote sardine] in een pelsen (pelzen, beide GB) zak. Zij die pidginengels spraken, waren lang niet altijd cockneys die ook het Cockney(dialect) beheersten. Tenue de ville is stadskleding. We eten maar eenvoudig: een pilavje [VD ook: pilautje]. Pelleterieën zijn bontzaken. Zo'n veertje is piepschuimlicht. Ze had haar pillbox op, toen ze de pillegift in nota bene een pillendoosje offreerde. Traditionele rolverdeling: de vrouw pikeert, de man piqueert. De prince charming ontpopte zich als een pince-sans-rire [droogkomiek]. De planchette [spiritistisch klein tafeltje met 3 poten] komt in beweging, het planchet [smalle plaat boven wastafels] niet. Die pierewiet is een kei van een pirouettedraaier, maar daarna was hij wel kierewiet [tureluurs, niet goed wijs] en dus (=) kierem.

 
 

0353 Dictee woensdag 05 nov 2014 (8): dictee 798 (deel 2) √

Dictee - dictees [0353]

Oefendictee 798 (deel 2)

Hierbij de alinea's 4 - 6 van dictee 798.

4. Vervelend, jouw répondre en Normand [ontwijkend]. De reporente [refirente, korte termijn] is verhoogd. Een reprograaf werkt op de repro(ductie). Prulpoëten worden aangeduid met reptilia Parnassi. De république des lettres is de republiek der letteren, vergelijk: res publica litteraria. Bij rescissie wordt een testament ongeldig verklaard. Reseceren is operatief wegnemen. Reserva [enige tijd op fust en langere tijd op fles] is nu eenmaal geen crianza [idem, korte tijd op fles]. Een vrouwelijke (ouwe) zeur is een dramster, eitekop, femelkont, kieskauwster, klooister, (ouwe) loel, troela, seibelaarster, slijmjurk, tuthola, zagevrouw, zeikster, zeiklijster, zeikmier, zeikstraal of zemelknoopster. In de Residentie vind je heel wat résidences (van residentieburgers dus). In Frankrijk heette de resistentie de résistance. Is dit contract echt resiliabel [opzegbaar]? De Scherpe Resolutie stamt van 1617.

5. Het resonantie-effect is het doneren of accepteren van elektronendichtheid via overlap van pi-orbitalen. Een respectueuse is eigenlijk een putain respectueuse [prostituee]. Dat zijn res praeternaturales, bovennatuurlijke dingen, zo leert de theologie. Het tijdvak van 1814-1830 wordt de restauratie genoemd. Het rustelozebenensyndroom wordt ook aangeduid met restless legs. De RET is de Rotterdamsche Electrische Tram (Rotterdams stadsvervoerbedrijf). De retardatietheorie is de theorie van Bolk. Een retardo [kansarm kind] heeft maar weinig kansen. Zeg, ik ben niet achterlijk, ik ben geen retard [rie-tahrt] (achterlijk iemand). Een Retiër en een Retische leefden in de Romeinse provincie Noricum. Het
Reto-Romaans stamt uit de Romeinse provincie Raetia.

6. Kennen jullie de Drachtster kopieer-, corrigeer- en correctiefabriek, het taal- en spelfoutendestructiebedrijfje DrukDruk? (DrukDruk is een voorbeeld van CamelCase, net als GroenLinks, ChristenUnie, JavaScript en FireFox - laatste twee niet in wdb.). Zo'n filosoof moet je gewoon retorqueren [met eigen woorden bestrijden]. Een retourbiljet is een heen-en-terugbiljet. Een ignatiaanse retraite is er een van 30 dagen op basis van de Geestelijke Oefeningen van Sint-Ignatius van Loyola (kan ook in verkorte vorm worden gedaan). Kan dat retrievalsysteem [opzoeken in databank] ook produceren wat een retriever [jachthond] is? Op dat traktaat volgde later de retraktatie [herroeping]. De retteketetsjingboem [harmonie] kwam ook nog langs bij de koninklijkeonderscheidingontvanger. Hij heeft een olfactorisch [reuk] gebrek. Die reumatoïde artritis is buitengewoon vervelend. Je kent het sprookje van Klein Duimpje en de reus? Reüsseren levert een réussite [succes] op. Dit bericht komt van Reuters [persbureau]. Reuzenbeeld: kolossus. Het was een reuzezwijn dat hij bij het tentamen de vraag over het reuzenzwijn goed had.

 
 

0352 Dictee woensdag 05 nov 2014 (7): dictee 798 (deel 1) √

Dictee - dictees [0352]

Oefendictee 798 (deel 1)

Hierbij alinea 1-3 van dictee 798.

1. Een manillakabel kan rekken. Een rek-op kan klimmen. Spreek snel uit: rekrol. Een rekstok is een barre [bahr]. Een rekwirant of rekestrant is een reclamant. Op het theaterraam stond: vanavond relâche. Schepen met averij kunnen een relâche forcée hebben. Er zou een economische relance [ruh-lahns] op komst zijn. Relaps(e) (relapsus - terugval) bij junks is heel verdrietig. De UvT is de Universiteit van Tilburg. Deze arcs de triomphe staan niet in Parijs, die andere Arc de Triomphe wel. Die film wordt gereleased (gereleaset). De relevé is een basisbeweging bij ballet en dans, waarbij het lichaam zich op de tenen verheft. Zijn deze maatregelen echt klimaatrelevant? Dat land krijgt economische relief [steun]. Bespreek de(!) reliefs en bas (bas-reliëfs) en de reliefs en creux. Een reliekschrijn is een reliquiarium.

2. Op de relizender werd over een reliekkruis gesproken. De banken ondergingen een stresstest, ondergaan nu ook de kerken een religiestresstest? Lekker, die bananenrelish. Een religoeroe is een religiegoeroe dan wel een religieuze goeroe. Relschoppen is een rel schoppen. Er zijn rel- en kastnichten. Het REM-eiland was en is een soort booreiland van de Reclame-exploitatiemaatschappij, het is vanaf 2011 opnieuw open in Amsterdam. De nota van remarque [van de Algemene Rekenkamer] was nogal remarquabel. De balans van Curie is de rembalans. Jammer dat die remblai [op te werpen] en déblai [af te graven grond] zich op verschillende locaties bevinden. Spreek uit: rembourstikster. Dit is een rembrandtieke schildering naar mijn hart. GB prefereert echter 'rembrandtesk'. In het Rembrandtjaar waren er extra veel Rembrandts [schilderijen] in Nederland. Hoeveel was het remis [ruh-mihs - korting op straf of schuld]? Het moest velis et remis [met de grootst mogelijke spoed - remis velisque], en dus paste 'remisso animo' [met slappe of trage geest] geheel niet.

3. Een bowdenkabel is een remkabel. Heeft de Remonstrantse Broederschap nog veel leden? In Vlaanderen noemen ze een aanhangwagen een remorque. Bij remplaceren krijg je remplaçantengeld. Wat betekenen 'remotis arbitris' [r.a., onder vier ogen] en 'remotis partibus' [na wegzending van beide partijen]? Niet storen, ik ben in mijn remslaap (rapid eye movement)! Hoe kwam die vos in de hoenderren? Madapolam is renforcé. Reneweren is verrinneweren (vergelijk: renuatie of renewatie). Weldoen geeft rente: wat men de armen geeft, leent men de Heer. Rentenieren kan (niet: kunnen) lucratief zijn. Renvooieren betekent ook: in handen stellen van. Een reparatrice repareert niks; ze gaat wel voor Maria's Eerherstel. Die ploeg kreeg nog een repêchage, een herkansing. De (het) repentir [overgeschilderde lijnen en contouren] is het pentimento. Op repli's [
po­si­tie waar­op een le­ger­on­der­deel zich kon te­rug­trek­ken] hebben legeronderdelen even rust: die hebben dan gereplieerd. Echt een prachtige repo [reportage]!
 

0351 Dictee woensdag 05 nov 2014 (6): dictee Schiedam 2014 √

Dictee - dictees [0351]

Groot Schiedams Dictee 2014

Ziek en zalig: Liduina  van Schiedam

1. Op Palmzondag 18 maart 1380 geschiedde het: Liduina van Schiedam zag het levenslicht, als vijfde kind van negen en enige dochter van Peter Janszoon en Pieternel, terwijl toevallig genoeg de kerkgangers zich in groten getale naar het godshuis spoedden om daar Jezus' lijdensverhaal te beluisteren.


2. Dankzij de pennenvruchten van chroniqueurs en biografen is onze kennis over Liduina geüpgraded: ze was van kindsbeen af hartstikke vroom, op haar twaalfde helemaal niet van zins te zoenen en ze smeekte God stiekem om een ongeneeslijke ziekte, waarna ze op de dichtgevroren Maas ten val kwam, wat leidde tot een gebroken rib en een opengebarsten gezwel in haar rechterzij, zodat ze was veroordeeld tot platliggen.


3. Liduina – zeker geen huilebalk – kon zich geenszins onmiddellijk met haar situatie verzoenen, maar de pastoor wist te bewerkstelligen dat ze Christus' passie ging overdenken, waarna het devotionaliseringsproces kon beginnen met haar consecratie en transsubstantiatie tot gevolg; te harer ere begonnen wonderen plaats te vinden.


4. Een van de archivarissen van het gemeentearchief van Schiedam heeft in 2006 gecheckt bij medewerkers van het Vaticaanse archief van de Congregatie voor de heilig- en zaligverklaring van dienaren Gods of er persuasieve bewijsstukken zijn voor de canonisatie van Liduina van Schiedam.


5. Hoewel het archief van de pauselijke nuntius nochtans geen papieren bewijsstukken voor haar heiligverklaring bevatte, raakte de archivaris niet gestrest, want volgens de Confirmatio cultus  (de verklaring van paus Leo uit 1890) mag Liduina als heilige worden vereerd.


6. Het is sowieso miraculeus dat Liduina's hagiografie niet per se ten gevolge heeft gehad dat Schiedam als Lourdes met zijn talrijke souvenirtjes is geworden; eveneens is het verbazingwekkend dat de relikwieën van de patrones van de zieken de stad niet tot een ongeëvenaard bedevaartsoord als Santiago de Compostela hebben gemaakt.


7. Maar ook zonder pelgrimage zou Schiedam de geschiedschrijving van de bekendste Nederlandse heilige moeten kunnen aanwenden voor commerciële doeleinden door de mystiekste openluchtschaatsbaan van de Lage Landen te exploiteren en daar de gemaniëreerde barokke Liduinatrofee uit te reiken aan de doerak die dat jaar de scheefste schaats heeft gereden.

 

donderdag 6 november 2014

0350 Dictee woensdag 05 nov 2014 (5): dictee Santiago... √

Dictee - dictees [0350]

Santiago...

1. Nee, in dit geval niet Santiago (voluit: (1) Santiago de Chile), de hoofdstad van Chili. Al doende leerde ik alvast dat Santiago een verbastering is van Heilige (Sint, sant) Jakob ('iago'). Sint-Jacobus (niet in VD) dus, of Sint-Jakob (ook wel: Sint-Japik), nergens: Sint-Jacob. Ook ontdekte ik dat er op Cuba een (2) Santiago de Cuba is, bij die plaats ligt Daiquiri, waarnaar onze drank daiquiri (cocktail van rum, citroensap, vruchtensuiker en geklopt ijs) genoemd is.


2. Wat dan wel? Men vroeg me naar de spelling van (3) Santiago de Compostel(l)a in Spanje, dat bekende bedevaartsoord. Een pelgrimspad daarnaartoe is een camino, de bedevaartgangers zijn vaak getooid met een jakobsschelp (ook: sint-jakobsschelp, wat daarin zat heet ook wel coquille Saint-Jacques) als pelgrimsschelp of pelgrimsinsigne (op jas of hoed) op hun pelgrimage. Maar goed, het antwoord op de vraag. Bekende plaatsen zijn allemaal in het Nederlands vertaald: zo wordt London Londen, Berlin Berlijn, Napoli Napels en Paris Parijs. In andere gevallen handhaven we gewoon de buitenlandse naam (New York, ik ken tenminste geen vertaling daarvan, en Nîmes, Saint-Tropez en Perth).

3. Nu wordt het spannend: in dictees moet je in ieder geval Santiago de Compostela (de Spaanse naam) schrijven, want zo staat het enkele malen binnen artikelen in de Dikke Van Dale. Maar in het dagelijks leven zijn er buiten dictees geen regels voor … Of je dus (buiten dictees) ook het vernederlandste Santiago de Compostella met dubbel-l zou mogen schrijven? Geen idee. Wel kan ik nog melden dat googelen op 'Santiago de Compostela' 2.410.000 treffers (hits) oplevert en op 'Santiago de Compostella' 166.000, dus er is enige hoop voor de 'Nederlandse' schrijfwijze.

4. Ik kon het niet laten nog even in VD op '*compost*' te zoeken. Dat bracht me niet veel verder dan 'compost' (landbouw – meststof van fecaliën en allerlei andere dierlijke en plantaardige stoffen, met huis- en straatafval vermengd) en 'composteren' (tot compost maken of worden), wel nog: champost = champignoncompost en compostaal (geen aal dus!) = compoundstaal (plaatstaal uit verschillende lagen van hard en zacht staal vervaardigd – gebruikt voor pantserplaten). Voor de quizzers (GB, VD: quizzen en kwissen) onder u ten besluite nog een quizvraag: in welke drie landen kent u uit VD een plaats die Santiago heet? Antwoord: zie boven! (1) (2) (3) Nabrander: in het Spaans spreek je één l echt uit als l, dubbel-l als lj, zoals in paella.
 

woensdag 5 november 2014

0349 Dictee woensdag 05 nov 2014 (4): dictee Hardenberg 2014 √

Dictee - dictees [0349]

Groot Hardenbergs Dictee 2014

1. De boodschap die de flamboyante sprekers over het amorfe gezelschap heaoërs en andere hbo'ers uitstortten, luidde kort en goed, dat robotisering geen sciencefiction is, maar een futuristisch fenomeen dat zich met rasse schreden ontwikkelt.

2. Ik weet in deze contreien heg noch steg en de kaarten die ik gisteren downloadde, heb ik vanmorgen per abuis en bloc gedeletet.

3. De gesoigneerde bejaarde negeerde het geblèr van het ongeïnteresseerde canaille en bracht met geaffecteerde stem te berde, dat er te pas en te onpas wordt gejijd en gejoud, terwijl uen soms veel sympathieker overkomt.

4. De achterdochtige en een tikje schizofrene goochelaar bewaarde de ingenieuze attributen voor zijn indrukwekkende trucs in een kartonnen trukendoos.

5. Deze discussie framet mij als een wereldvreemde freak, sprak de goedheilig man [GB ook aaneen] en dreigde zijn mijter, tabberd en staf aan de wilgen te hangen, nu de ongezouten kritiek op zijn zwartgeschminkte * en zwartgekouste * partner exceptionele proporties kreeg.

6. Na zich het apezuur te hebben gefitnest, pakte de schattebout onmiddellijk haar tablet en meldde haar Facebookvrienden *, dat ze nu ging aerobiccen en overwoog later nog te gaan frisbeeën met haar Schotse collie.

7. Als je het e-mailtje nou forwardt met het jpegje, dan kan ik dat fotootje hier fotoshoppen, whatsappte hij mij.

8. De PvdA'ster, zelf gekleed in een djellaba, verraste het perplexe publiek met een boud statement inzake het dragen van een boerka of een nikab.

9. (Reserve) De spoedeisendehulparts [SEH-arts] kon zich geen nattevingerwerk permitteren en begrootte eerst exact de schade.

10. (Reserve) Het toernooi werd gespeeld op traditionele gravelbanen en na een enerverende vijfsetter waarin hij nipt zegevierde, was de atletische Dokkumer enigszins verrassend opgeklommen tot halvefinalist met een riant uitzicht op het winnen van de wisseltrofee.

* Mogelijk beter: facebookvrienden, zwart geschminkt, zwart gekoust.
 
 


dinsdag 4 november 2014

0348 Dictee woensdag 05 nov 2014 (3): dictee 797 (deel 3) √

Dictee - dictees [0348] 

Oefendictee 797 (deel 3)

Hier volgt dictee 797, alinea's 7 t/m 10.

7. Vanwege het personen- en familierecht kun je een récompense [bij onttrekking aan gemeenschap van goederen]  verschuldigd zijn. Sommige geluidsdragers zijn recordable. Na reconvalescentie [herstel ziekte] treedt soms recrudescentie [verergering na tijdelijke verbetering] op. Een recruiter is een rekruteerder. Recta prava facere [k]: wat krom is recht praten. Wil je dit even recto verso kopiëren [dubbelzijdig]. Een idée reçu van velen is geen idee-fixe van één iemand. Is die recueil militaire [verzameling besluiten, wetten, etc.] al compleet? Hij heeft een maand recuup [recup, inhaalverlof]. Een redan [klein veldwerk] heeft twee facen [zijde]. Hij zei het met recht en reden met rede [verstand]. Hij had zo zijn redenen om als rekenkundige redens 3 en 5 te gebruiken. De verklaring die hij gaf, was redenrijk. Zijn welbespraakte rederijkheid is alom bekend. Als tegenstander is hij redoutabel [geducht]. Redox is een samentrekking van reductieoxidatie. Meiose is (het begin van) reductiedeling. Die reductio ad Hitlerum vind ik niet zo geslaagd. Door vergelijking ermee als verwerpelijk kwalificeren.

8. Een reduit is een vluchtschans. Alles ree, alles oké (OK)? Een reefer [ie] is een marihuanasigaret. Een reeltje zit aan een hengel.
Re-enacten is een historische gebeurtenis opnieuw in scène zetten. Een scooter werd ook reesplee genoemd. Een voorbeeld van een referentie-elektrode is een kalomelelektrode. De référérechter schrapte de aanstelling van die referee voor aanstaande zondag. Jaren na de vasotomie vond refertilisatie plaats. Hier scheiden onze wegen: jij gaat naar het refodome, ik naar het motodroom. Een reformateur wordt ook wel Rijnsburger genoemd: die lustte de rijnsburgers [groentesoort] rauw. Een reformkorset is een contradictio in terminis. Zij was als refugiee naar Zeeuws-Vlaanderen gekomen. Hij heeft een refuusje [blauwtje, wegering] (op)gelopen. Hij gaat als regel, in de regel, naar de kerk. Dat is in régencestijl uitgevoerd.

9. Hij heeft een regenbui tussen de benen. De Hyaden vormen het Regengesternte (de Regensterren). De regenheilige is Sint-Margriet, piesgriet, pisgriet, piskous. Waarom benoemt VD de regenzondag apart? Regis ad exemplar: naar het voorbeeld van de koning. Regium donum: koninklijke gift en regius professor: aan Engelse universiteiten een professor die een door de koning (met name door Hendrik VIII) ingestelde leerstoel bekleedt. Waar reigt [speuren, azen] die reiger naar? Is het reïmponeren in de boekdrukkerij gere-importeerd? Ik ben Reinaert (Reintje) de Vos en sta bekend om mijn reinardieën [sluwe, listige streken]. At de reine du bal nu een reine-claude of een reinette [goudrenet]? Reining is dressuur in western style. Ze lieten Gods water over Gods reinsteen [grenssteen - op akker] lopen. Er is daar een invaliden-, beter: een mindervalidentoilet. Hebben we de reis- en kredietbrief meegenomen?


10. Ik doe aan reiki [therapie met energie uit de handen] en ik eet reishi [paddenstoel]. Zijn die reis- en verblijfkosten al overgemaakt? Ik typte dat op mijn portable. Het economyclasssyndroom heet ook wel reistrombose [DVT]. Op die mislukte reis was hij de reisleider. Bij tweedeklasreizen wordt er tweede klas gereisd. Hij is REK, Ridder in de Orde van de Eikenkroon. Was jij die patiënt voor de rekanalisatie [ongedaan maken sterilisatie bij de man]? Hij is rekenblind, dyscalculisch, en lijdt dus aan dyscalculie. De ecu was tot 1999 in de Europese Unie rekeneenheid. In België controleert het Rekenhof de rijksuitgaven (in Nederland de Algemene Rekenkamer). Rekeningen van Jan Kalebas worden daarbij niet geaccepteerd.