Dictee - dictees [0254]
X en y
1. In Van Dale beslaan de 'x' en de 'y' allebei maar 2 pagina's
(op een totaal van 4500). Het aantal lemma's (trefwoorden) bij de 'x' is 111,
dat van de 'y' 118, dus geen x-aantal, maar een bekend aantal. Ik maak bij
beide letters een bescheiden selectie, te beginnen met x: xanthopsie is geel
zien (zoals bij geelzucht) en het woord 'xantippe' (helleveeg) is het enige met
'xan' dat géén 'th' heeft. Bij X-chromosoom en X-benen is er sprake van een
vorm, bij de x- en y-as niet. Xenofilie is liefde, welgezindheid voor
vreemdelingen, xenofobie is de angst daarvoor.
2. Op de xerofagiën (zeer
strenge vastendagen; onderstreping duidt klemtoon aan) mocht je uiteraard geen
xeres(wijn) drinken. Xeroxen is fotokopieën maken met een kopieerapparaat van
een zeker merk. XXXL is extra extra extra large (groot) en XO is extra old
(oud, van cognac etc.). Xtc is de letteraanduiding van ecstasy (liefdespil).
Het bordspel go kent u wel, xiang qi [sjie-jang-tsjie] vast niet: dat is het
Chinese schaakspel. Xylitol wordt als dieetsuiker gebruikt en een xylofoon als
muziekinstrument.
3. Dan met y: yahtzeeën is een aardig spel, yakult een
melkachtige drank. De yakuza is de Japanse georganiseerde misdaad (en een
jacuzzi een bubbelbad). Yin (mannelijk beginsel in de kosmos) en yang horen bij
elkaar. De titel van het Amerikaanse volkslied is Yankee Doodle. De yamashita
is een turnsprong over het paard. 'Yawl' heeft het Engels van ons woord 'jol'.
De yellow press kickte op het yellen van die ongepaste yell. Een yogi en een
yogini gingen yogaën. De ynglingklasse is een zekere wedstrijdklasse bij het
zeilen. De YMCA is de Young Men's Christian Association (christelijke vereniging
voor jonge mannen, die onder andere onderdak aan reizende jongeren verschaft - vgl. YWCA). NB Let op de apostrof: Men's en Women's. Een
yorkshireterriër houdt vast niet van yoghurtijs. Het youtuben gebeurt via de
website YouTube. Yuca is maniok en yucca een plant: daar kan dus de yuccamot op
zitten. Een yuko is een lagere score dan een waza-ari (bij judo). Yuppies
kunnen voor een behoorlijke yuppificatie zorgen. Meer heb ik niet te melden
over x en y.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten