zaterdag 14 mei 2016

0912 Dictee zaterdag 14 mei 2016 (2): dictee Oefendictee (15, slot) mei 2016 √

Dictee - dictees [0912]

Oefendictee mei 2016 (15, slot) – voor, maar niet alleen voor, specialisten

1. Een wabi is op de Antillen een peuldragende boom uit de mimosafamilie. Een wadi is een droge rivierbedding. De wakame is een soort gekweekt zeewier. Een walaba is een zekere boom (die van het bijlhout). Een walapa is een forelzalm. Een walkure is een forse, struise vrouw, die alleen haar naam dankt aan de noordse mythologie. In BE vieren ze Wapenstilstand. Hiervoor gebruiken we het WAP: wireless application protocol. Een warimbo is (SR) een plant waarvan de stelen gebruikt worden voor het maken van vlechtwerk. Een warung of warong is een open eetkraampje. De wasabi is de Japanse hete groene mierikswortelpasta. Bij het wasi nemen, ga je in bad. Bij Waterloo heeft Napoleon een waterloo (GB = nederlaag) geleden. De extensie wav staat voor waveform audio file format (het bestaande is dan in Wave-formaat).

 2. Een Wayana leeft in het zuidoosten van Suriname [persoon + taal]. Hij heeft de daad wel degelijk bekend, welteverstaan. Zijn vrouw moest werkeloos toezien, hoe haar man werkloos werd. Zijn werk-privébalans is helemaal zoek. De Wetstraat (BE; daar spreken de politici wetstratees) heeft dat zo bepaald. Van het wiiën met een Wii krijg je wiiitis. Het wij-zij-gevoel is helemaal weg. Is windowdressing het dragen van een ruitjesbloes? De zomerspelen zijn de Olympische Zomerspelen, de winterspelen [GB, VD] de Olympische Winterspelen. Deze ditjes en datjes bevatten heel wat wist-je-datjes [weetjes]. Wat een WLAN [wire­less lo­cal area network] is, weet je wel. Zij houden alleen wolvee. Timmerlieden gebruiken een wouter, een woutermannetje, een wouterlatje.

3. Yes, ik ben een yep (VD: young ethnic professional)! Met yorkatori's worden geestverhalen bedoeld. Een yu di Kòrsou is iemand die op Curaçao of daarbuiten woonachtig is, maar wel Papiaments verstaat en iemand die bereid is voor de vooruitgang van Curaçao te werken. Daarnaast accepteert een yu di Kòrsou de multiculturele situatie en de culturele diversiteit op Curaçao. Ook moet geaccepteerd worden dat de Afro-Curaçaose elementen het merendeel van de Curaçaose cultuur overheersen. Zakoeski zijn lekkere hapjes (BE, Rusland). Zavel is een zekere grondsoort. Een zbo is (NL) een zelfstandig bestuursorgaan. Toch wel bijzonder: zee-ijs. Hij mocht zelf zijn zegje doen. Een zende is een stuk vlees van de slacht dat men ten geschenke zendt (of een zeis).

4. Een zeste is (culinair) de zeer dun gesneden schil van een citrusvrucht. Het zionisme heet zo naar Sion (GB ook: Zion). Hij is een vreselijke zoetekauw. In een zottenkot wordt veel zotteklap voor zoete koek verkocht: zottenpraat of zotte praat? Waar kan ik leren zoukdansen? De zoutte viel nogal tegen. Met zulte wordt in de plantkunde de zeeaster bedoeld. Ik weet niet of die zumba, dat zumbaën, leuk is. Kan ik dat zwart-op-wit krijgen? Wat, hebben jullie op zolder nog een zwart-wit-tv? Een zwei is een winkelhaak.


 




0911 Dictee zaterdag 14 mei 2016 (1): dictee Oefendictee (14) mei 2016 √

Dictee - dictees [0911]

Oefendictee mei 2016 (14) – voor, maar niet alleen voor, specialisten 

1. Ook GB, letter t levert maar weinig nieuwe inzichten op. Nou, tabee hoor! Raar, dat GB's papieren versie geen 'tabouleh' heeft (eGB wel! - naast taboulé = Fr. - VD alleen tabouleh). Het populairst zijn tae-bo en tai chi. De tambú(groep) is een zekere muziekstijl (VD: tambu). Van de tapis-plain stapte je op het tapis-roulant. Een tapu is een amulet. Lekker, zo'n tarte-tatintraktatie! Tata, dáág! Is een tazzagroep een verzameling drinkschalen (VD)? Waarschijnlijk niet: is vermoedelijk een (Surinaamse) (brass)band die een soort Hindoestaanse muziek speelt. Help: wat betekent techina? Waarschijnlijn hetzelfde als tahin (sesampasta). Zij boden (BE) tegeneen (op). Door het afwerken van zijn to-dolijstje (het mistte ook nog) miste de daardoor telaatkomer het tekoopbord: helaas, pindakaas (GB kent ook: het to do). De tessituur is de omvang van een zangstem of een instrument. Een verkorting van latexen is texen. De zogenaamde Thaise lekkernij bleek iets vreselijk taais te zijn.

2. Een tige is het verlengstuk van de pijpenkop, dat daarmee één geheel vormt. Met tinnitus wordt oorsuizen bedoeld. Een tirette is een ritssluiting. Met een titi wordt meestal een aap bedoeld, denk ik. Met een tjap kun je je erf tjappen (en een te vellen boom kun je sjappen). Door toedoen van Piet ben ik de boot in gegaan. De Toescheidingsovereenkomst is het verdrag over de onafhankelijkheid van Suriname. Die tomtom kun je eten. Welke tone of voice zal hij hanteren? De tonkaboom is van het geslacht Dipteryx en levert de tonkaboon.

3. Leg uit het verschil tussen touche, touché (raak) en het toucher. Traites zijn getrokken wissels. Een trankeer is op de Antillen een omheining, haag, bv. van cactussen of wabitakken. Wist je dat transfert (ook) een synoniem is van transfer? Een treem of tremel kun je in een molen aantreffen. Die Trio [persoon + taal] is niet erg bekend in Nederland. Volgens mij is een trùk gewoon een truck en een trùk'i pan een verrijdbare eettent: daar verkopen ze toffe truk (goede waar)! Een tukunari is een pauwoogbaars. Ook in deze dans zitten
tumba-elementen. Met het twill wordt keper bedoeld. Een twostep is een dans, de 2 step een muziekstijl. Tyapar is taugé, een tyuku een steekpenning en de tyuri het zuigend of smakkend geluid dat afkeuring of verachting uitdrukt.


4. Ook bij het uit eten * moet je je bord uiteten ** (* visie GB = buitenshuis - ** =  ). In de geest van GB zeg ik: de tussen-s hangt meestal echt alleen af van wat je hoort. Unleaded benzine in SR is ongelood. Hoe zou je in het Urdu 'urdi' schrijven? Bij de posterijen in BE is een UV een uitgestelde vergoeding. Dat is Latijn/Chinees voor mij. Zij is aan het eind van haar Latijn. Eerst vaarwelzeggen, dan vaarwel wuiven. Een VB'er is een ex-Vlaams Blokker of een huidig Vlaams Belanger. Bij een veelte is er soms een teveel. In die kast zitten nog wat verdoken lijken. Spreek snel en goed uit: verfrest. Almere heeft grootsteedse allures. Vertigo is draaiduizeligheid. Een vesikel
[vuh-zie-kuhl] (vesicle [h-zih-kuhl]) is een term uit de chemie. De vetusteit (vetustiteit) is de bouwvalligheid. Bij een vi kom je hoe dan ook vrij: in BE (voorwaardelijke invrijheidstelling) of in NL (vervroegde invrijheidstelling). Een viral is een interessante marketingboodschap. Een vitrokeramisch fornuis werkt met inductie. Wat doet een VKC'er eigenlijk? Een vook is een e-book met videomateriaal. Het voorbestaan, is dat pre-existentie, en nabestaanden zijn dat postexistentiëlen? Vort peerd! Er zijn [SR] (voortgezet onderwijs voor senioren: vosscholen en vos-scholen, vergelijk: hivvirus en hiv-virus: letterwoord of initiaalwoord!). Een vos-cursus of voscursus had betrekking op VOS: Vrouwen Oriënteren zich op de Samenleving. Wat is een vop (voetgangersoversteekplaats, VD initiaalwoord, meervoud: vop's of verplaatsbare ontmoetingsplek, GB, letterwoord, vops)? We kijken nu naar het VRT-journaal. Wat houdt die vzw-wetgeving in? 

 


vrijdag 13 mei 2016

0910 Dictee vrijdag 13 mei 2016 (2): dictee Oefendictee (13) mei 2016 √

Dictee - dictees [0910]

Oefendictee mei 2016 (13) – voor, maar niet alleen voor, specialisten

1. Perinde ac si cadaver is kadaverdiscipline. Quinto is ten vijfde. De r in GB; weinig nieuws onder de zon, zo gepiept! Die rachel was te zwaar voor mijn zusje Rachel. Hij heeft radicaalislamitische ideeën. Zijn oom is raio [rech­ter­lijk amb­te­naar in op­lei­ding]. Een rakhi is een uitbundig versierde katoenen armband, raki is Turkse brandewijn. Snuif zachtjes, 't is rapé. Die soap is reallife. Je moet het roer rechthouden (GB), wil jouw ploeg recht houden op de overwinning. Een reciet wordt liever een recitatief genoemd. Het reclamemaken (GB, znw.) is een achtenswaardig beroep. Een repman (mv. repmans, wel bijv. lerimannen) is zeker geen rapper. Ik hoorde par renommée dat zijn renommee op het spel stond. De revotijd [revolutie] was die van de sergeantencoup. Met RMR wordt de Rijksministerraad aangeduid. Je kunt 'Rwanda' [alleen VD] maar op één manier schrijven. RvA (gebruikelijk op Antillen) = Raad van Advies [in NL is raad van advies rva]. In BE ook nog de RVA = Rijksdienst voor Arbeidsvoorziening.

2. Eigenlijk, gezien de 80 pp. met de letter s in GB, niet zo veel nieuws. Een sabaku is een kleine reiger. Dat samenzijn benadrukt je mens-zijn. Sawpaws zijn bapao's: op de Antillen eet je dat in een snèk(bar). Waarom in GB bij knäckebröd niet en bij smörrebröd wel een afwijkende spelling in GB, en wel die van VD? Denk ook aan smörgåsbord en Faeröer. Hij verborg zich achter de Schot. Annie is bij de schuifaf [glijbaan]. In een mobi kan een SD-kaart [SD-card - van secure digital (card)] zitten. Zou een senso (censo) een volkstelling zijn? Vast wel. De seú (VD, GB: het seúfeest) is een oogstfeest op Curaçao (vergelijk ook: simadan). Wat is nou het mv. van shiitake [2 uitspraken mogelijk - dus s of 's]? Hij is een sibbenkundekei [geen mv.]. Een siamang is een soort gibbon. Toe maar: een sika [zandvlo] op een sikahert . Een sibibusi is een zware onweers- en/of regenbui, die gepaard gaat met zware windstoten. We eten sjappie hendele mendele [hutspot] vandaag. Voor skrakipoku heeft VD een niet te filmen variant [skratjie pokoe] bedacht.

3. Een tiendejaars moet wel een sogger [studieontwijkend gedrag] zijn. In BE kun je soloslim spelen. Een sopi [bij ons: zopie] is sterkedrank, een borrel. Speervissen is spearfishen. Qua vorm heeft zo'n spinnewiel wel iets van een spinnenweb. Is een sponde [bedstee] een bron van spondeeën [spondee, spondeus - mv. spondei, versvoet, lang - lang]? Van GB mag je achter Sranan geen g zetten [van VD wel!]. Met srefidensi wordt onafhankelijkheid bedoeld. De SSS-eilanden, je weet wel [Bovenwindse Eilanden: Sint Maarten, Sint Eustatius en Saba *]. Een stacker is een vetverbrander (en geen machine met een stekker). In een staminee heb je soms veel stamina nodig ... Opa heeft nu een sta-opstoel. Op de Antillen zeggen ze: Statuutwijziging komt niet vaak voor. Stevia's worden ook wel honingkruid genoemd. Een stobá is op de Antillen een stoofschotel.
* De Benedenwindse Eilanden zijn Aruba, Bonaire en Curaçao, ook: ABC-eilanden.

4. Een stonfutu (stonfutu'tje) is een steunpilaar. Een stop-motion is een beeld-voor-beeldopname. een stop-over vindt plaats op een vliegveld. Je bent een strabante [lastig, brutaal] vlerk! Kan iemand met een straight edge gemakkelijk radicaliseren? Ik ben niet gestrest, ik ben stressbestendig. Hij is student-lid van het universiteitsbestuur. Voor het stucwerk werd op basis van stukwerk betaald. Ze sprak suave woordjes tegen hem. Dit wordt een successtory (Ned.: succes + story, GB ook: successstory)! Sudokuen doe ik niet met GB; hoe durven ze: gesudokuud gesudokud, geef mij dan maar VD, fout of niet: gesudokud (op termijn zal de uitspraak 'uu' het wel winnen ... 2020: niet dus!). Suerte zal als tussenwerpsel wel '(veel) geluk' betekenen. Een Sudanees (ook: Soedanees - beide allebei in GB/VD) is geen Soendanees. Waar haalt GB bij 'SUV' die extra s vandaan [GB: sports, VD: sport]? De BIC-code (Bank Identifier Co­de) wordt ook wel
SWIFT-code genoemd en is te kraken. Bij synoniemen gaat het om synonymie. De sukwa [plant of vrucht ervan] kwam in de sula [stroomversnelling, waterval] terecht. Er zijn heel mooie suripopnummers. En dan de uitsmijter, niet die van Eva, maar wel een superrhib: een super rigid hull inflatable boat.




donderdag 12 mei 2016

0909 Dictee vrijdag 13 mei 2016 (1): dictee Oefendictee (12) mei 2016 √

Dictee - dictees [0909]

Oefendictee mei 2016 (12) – voor, maar niet alleen voor, specialisten 

1. Pagara is (SR) vuurwerk bestaande uit een groot aantal in serie verbonden rotjes. Is een kleine pakkerd een pakkertje? Een pakira is een halsbandpekari. Palulu is de benaming voor enige grote planten. Met paris wordt het pariskruid bedoeld. In het Surinaamse getijdengebied vindt men parwa's [boom of hout ervan]. Het meervoud van 'pas de deux' is hetzelfde (ook: pas de deuxs). De pastechi is een bekende snack op Curaçao. De pastifi is (SR) het spleetje tussen de voortanden. De pastis is een anijsdrank [ook: pernod], een pastiche een slechte nabootsing. Een pata is een schoen, een pataka een
Zuid-Amerikaanse roofvis en pata negra is fijne Spaanse gedroogde ham van varkens met zwarte poten. Een pateeke is (ook) een gebakje. Patina (patine - GB, VD) is (ook) de grijsgroene oxidatielaag op bronzen voorwerpen [edelroest].


2. Een peda is (BE) een studentenhuis. Een pip is o.a. een primus inter pares en een persoonlijke internetpagina. Een pegapega is op de Antillen een huisgekko. Pemba (SR) is pijpaarde. Op de Antillen heet een pensionado een penshonado. Peprewatra is dunne pepersoep met vis of vlees. Persad is (hindoeïsme, SR) zoetigheid van bloem, melk, suiker en geklaarde boter (ghee - gie: met g van goal) die na het offeren opgegeten wordt. Een petshop is een dierenwinkel. Met Phagwa vieren we het phagwafeest. Hij kan het pijproken niet laten. 'De pico gaan' betekent in bepaalde spellen dat men wil spelen om slechts één slag te halen. Wie weet wat het bnw. pi-ka betekent? Ik niet. Frank wel:pikant’, naar een bekende pikante saus op de Antillen. Een pikolet is een zekere zangvogel. De pina colada is een bekende cocktail.

3. Een pipit is een pépite, een goudklomp (daar zoekt een porknokker naar). De piren (VD ook: pireng) is een soort piranha. Een poclain is een graafmachine. De podosiri is de açaipalm. Pokopoko zal wel langzaamaan betekenen. De pomtayer is een smaakgevend basisingrediënt van pom, een zekere ovenschotel. Popjawa (SR) is Javaanse popmuziek. Een popsicle is (SR) een ijslolly, een waterijsje. Een porch is op de Antillen een veranda.

4. Posologie is de leer van de dosering van geneesmiddelen. Post factum is achteraf, post festum als het te laat is (mosterd ...). Post mortem is na de dood: dan schrijf je een i.m., een in memoriam. Een powisi is (SR) een gewone, zwarte of gekuifde hokko. Wat was een PP'er [GB ook PP-kaart(houder) - PP = pro paupere, voor de arme, betreft o.a. medische voorzieningen] ook alweer? Een prapi is (SR) een aarden kom. Pratikeren (BE) is praktiseren. Predatie is het verschijnsel dat sommige dieren andere dieren doden en verslinden. Die pree is een (soort) loon of soldij. Een preiskoro is zoiets als een peuterspeelzaal. Ik zal je mijn privé-e-mailadres geven.

5. Pro bono werken, een pro-bonoactiviteit, dient het algemeen welzijn. Een prodowaka is (SR) een gezamenlijke (feestelijke) wandeltocht ter gelegenheid van een jubileum e.d. Een pmc is een
product-marktcombinatie. Een (BE) pro justitia is een proces-verbaal. Voor welk doel is dit een promoactie? Een prowagen is (SR) een patrouilleauto van de politie. De pu is een Chinese lengtemaat: ongeveer een meter plus een el. Een Puerto Ricaan (GB - ook: Porto Ricaan) woont in Porto Rico  - of Puerto Rico (VD, lemma's: pr = internet: Puerto Rico en PR = ISO-landcode Porto Rico - raar, 2020). Een publireportage (BE) is een advertentie in de vorm van een redactionele tekst, een advertorial. We kennen de Pythische Spelen en het pythisch orakel. Pyaw (GB, VD: piao) is een Chinees gokspel met loterijbriefjes.


 


0908 Dictee donderdag 12 mei 2016 (2): dictee Oefendictee (11) mei 2016 √

Dictee - dictees [0908]

Oefendictee mei 2016 (11) – voor, maar niet alleen voor, specialisten 

1. Hij heeft geen naë verwanten of nabije buren. Naanbrood bevat vaak yoghurt. Nacho is een verkorting van nachochips. Alleen GB kent de naïveteit [naast - ook VD - naïviteit]. Is een nepbroer een surrogaatfamilielid? Een Nanziverteller heeft het toch gewoon over Anansi? De napi is een eetbare, langwerpige wortelknol. We gaan eten met oom Piet: dat wordt weer nassen (nasjen)! We moesten in Brussel zijn, bij de Nationale Bank. Het is ja knikken en nee schudden. Kun je nekton vergelijken met plankton? Er zijn heel wat van die
noord-zuidverbindingen. Volharden zij in niksdoen (nietsdoen)?
 

2. Bij niet-tijdige instelling van hoger beroep wordt dat niet-ontvankelijk verklaard. Nenes zijn een soort van huishoudsters. In no time [heel snel, in een mum van tijd] waren we er, mag dat ook zijn: no-time (GB - ! geschrapt in 2024 !) waren we er? Is bijwoord ... Neu, ik heb geen tnegentig paarden, maar slechts zeuventig (en geen tachentig)! De neuro zou de tegenhanger kunnen worden van de zeuro. Zie je de nexus hierin, de samenhang, het verband? De nona is de slaapziekte, de noni (de vrucht van) een altijdgroene, oorspronkelijk Aziatische boom en een nono is een onbeduidende persoon, een lichtgewicht (nobody). Het bijwoord nono betekent: ten negende. 

3. Dat Oergermaans een taal is, geloof ik graag, GB, maar een bijvoeglijk naamwoord? Nee, dat schrijf ik toch liever als oer-Germaans (= iets anders), nou ja, tenzij het over die taal gaat natuurlijk ... dan OK! 60 pagina's GB met de letter o heb je in een wip gedaan! Het
ob-bedrag is inbegrepen. Ocharm, gaan we verliezen? Offpiste skiën is heel gevaarlijk. Een ofisina zal wel een kantoor zijn. Een okra (oker) is een zekere vrucht. OMG [afkorting! - oh my God], ik heb de olb [openbare leeszaal en bibliotheek] en de ols [openbare lagere school] verwisseld! Mijn kleindochter zegt altijd omi tegen me. Ik heb dit omwille (ter wille) van de helderheid gedaan. Prijsopgave on demand! Wil je deze online-enquête [ook: online enquête] even invullen?
 

4. Ik ben ontgoocheld: mijn info is ontgoogeld. Langs de weg stonden een lieveheer en een lievevrouw. Op den duur kreeg hij wel door dat hij het op de lange duur niet zou redden. Met een open mind ben je
open-minded. Is hij echt Open Vld'er en zelfs Open Vld-lid? Een (recht-)op-en-neertje is seks in de missionarishouding (wordt verder niet uitgelegd). Volgens de rechter was hier geen sprake van een
oorzaak-gevolgrelatie. 

5. Opioïden zijn als regel geneesmiddelen. Bij op punt stellen is er sprake van een oppuntstelling. Volgt na een opt-in [expliciet aangeven dat je meedoet] automatisch een opt-out [meedoen, behalve bij expliciet nee] en is dat hetzelfde als een opting-in [en opting-out]? Nee: de eerste twee ..., het derde en vierde met bedrijven en collectieve regelingen. Een orb [in graden] heeft met de astronomie van doen. Hij is orderpicker [orders samenstellen in magazijn]. Organza is een weefsel van doorzichtige zuivere zijde. Noem eens wat overheids-nv's. Geef mij maar van die overoude port! Een ovonde is een ovale rotonde. Een owrukuku is een uil of een lanspuntslang.





0907 Dictee donderdag 12 mei 2016 (1): dictee Oefendictee (10) mei 2016 √

Dictee - dictees [0907]

Oefendictee mei 2016 (10) – voor, maar niet alleen voor, specialisten 

1. De maashagedissen zwommen ooit in het Maaswater, maar niet onder mauritiuspalmen. het mid-Atlantische koufront rukte op naar Midden-Amerika. Een macamba (makamba) is een Europese Nederlander of een vlindervis. De luiaard, je zou hem een
madame-jeanette [Spaanse peper] in zijn reet steken! Een makaperi is een zeker sieraad. Met een makaslang [bosmeester] kun je de tuin niet sproeien. Wat hebben maneblussers met een manenstelsel van doen? Niets! Het dragen van een mani [kaffiya, keffiyeh, kufiyyah] is hem tot een manie geworden. Kreupelen zullen mankgaan (VD ook: mank gaan - GB niks, dus: mank gaan).


2. Manou is zeker rotan. Ook in een mansaliñabos kun je verdwalen. Een marico en een mariku, zijn dat flikkers? Een maripa is een palm of deszelfs vrucht. Is de mark-up [GB] de opmaak? Een markusa is een passievrucht. De en het Masai zijn een bevolkingsgroep en hun taal. Hoe spreek je 'mazout' [oe] uit en wat is het? BE: stookolie of pils + cola. De masbangu lijkt een zekere vis te zijn op de Antillen. Er ontstond veel soesa over de masusa's [plant of bes ervan - vgl. ook: sousafoon]. Een mata is een stampblok, een matapi een cassavepers. Dat spel (matjok) speel je op een matjoktafel.

3. Met de titel 'maulana' wordt een islamitische religieuze geleerde aangeduid. Met mdf wordt medium density fibreboard (een bepaald soort lijmgebonden vezelplaat) bedoeld. De medina is een oud stadsdeel van een Arabische stad. Het mietje en het grietje gingen naar de meet-and-greet. Een mentsj (VD: mensj) is een goed, rechtschapen mens, waar je wat aan hebt. Een mekanieker, dat is toch gewoon een mecanicien? Mmm, lekker! Een mignonette is een plak van de ontvette en ontvliesde rugspier van een varken. Een mikwe (ook: mikwa) is een ritueel joods bad of badhuis. NB mv. van mikwe is mikwes en van mikwa mikwa's (GB) of mikwaot (VD).

4. Eerst zien en dan bezitten: zo verwordt een must see tot een must have. Een mogul is een buckel, een mogol een voormalige Mongoolse vorst. De miso is een pasta van gefermenteerde sojabonen. Is er veel verschil tussen 'muzisch' [muze(n) - kunst] en 'muzikaal' [muziek!]? Wat is mulchen? Antwoord: op de grond een deklaag van mulch aanbrengen!? En mulch (VD ook: muls) is een deklaag van vergaan of rottend organisch, of ander materiaal over aanplantingen. De musk heet ook wel muskus. Zij is een dolle mina. Op de burelen van GB en VD zouden enkele maria's niet misstaan [GB, VD - niet aanwezig: Mariabeeld]. In een mira-udu kunnen massa's mieren leven.

5. Het woord 'mindfulness' wordt vaak fout geschreven. Een moa is een uitgestorven, zeer grote Nieuw-Zeelandse loopvogel (de reuzenvogel, vergelijk kiur en aepyornis). De moksimeti is een Surinaams gerecht bestaande uit verschillende groenten en meerdere vleessoorten, geserveerd met rijst. De mokomoko is een zekere moerasplant. Kende je het werkwoord moonen al: het ontblote achterwerk naar een ander toekeren als belediging of grap? Waar gebruiken ze een moodboard [visuele weergave concept, bv. collage] voor? Hij is gestorven aan muco [mucoviscidose, CF, cystic fibrosis, cystische fibrose, taaislijmziekte]. Hij rijdt moto en auto. Die Moengonees komt uit Moengo. Het lijkt erop dat 'morille' en 'morielje' synoniemen zijn.
 


woensdag 11 mei 2016

0906 Dictee woensdag 11 mei 2016 (2): dictee Oefendictee mei 2016 (9) √

Dictee - dictees [0906]

Oefendictee mei 2016 (9) – voor, maar niet alleen voor, specialisten 

1. Ik beleefde mijn finest hour: die kop van Jut nu in GB! De Keniaan (GB ook: Kenyaan) had graag bij de kerst-in (inloop voor alleenstaanden met Kerstmis) willen zijn. Wat is erger: kwaad doen of kwaadspreken? Wat was de Kultuurkamer? Krijn is gewoon crin. Zou een kort geding in NL meer kans maken dan een kortgeding in BE? Wat is jullie KvK-nummer? Ik kreeg kennis aan die kinderboekenweekgeschenkschrijfster. Tegenwoordig is krawkraw [kraa] chips van de cassave.

2. In Suriname kunnen ze er wat van: keksi = cake, de kenepa is een boomsoort (in de papieren VD was dat nog knepa ... Ook: knippa, GB en VD, of is dat een ander soort boom?), Ketikoti is het slavernijafschaffingsfeest, de kibrahacha lijkt me een zekere boom (met mooie bloemen!), de kofimama (VD: koffiemama) is een schaduwboom voor koffieheesters, een kokolampu is een blikken olielamp, kinsena [GB]: ik gok erop dat dit een periode van 2 weken is (bijv. voor de kinderbijslag), kipashi [GB] heeft met brood te maken, weet jij wat het bnw. kiut betekent (antwoord: mooi, fraai, knap - vgl. cute!) en ik denk dat met 'klapchi' vuurwerk bedoeld wordt en dat klarun [GB, VD klaroen, lijkt fout] een zekere bladgroente is.

3. Verder: een kulaman hanteert op een korjaal de vaarboom, een kumbu is een palmboom, 'krioyo' - GB - betekent gewoon 'creools', krobiya's zijn baarsachtige zoetwatervissen, krontobana is een gerecht van varkensvlees met bananen en kokosmelk, een krutu een vergadering, beraadslaging, de cuatro (zie lemma typico-orkest - zoek op cuatro*) is verwant met de kuarta (is kwarta - GB - daarvan een vormvariant?), de kudzu is een zekere bodembedekker, een kunukero – gokje – is een boer (goed gokje!), de kunuku is het landelijke gedeelte van de eilanden, gelegen buiten de dorpen of steden (betreft de Benedenwindse Eilanden), een kurkuru is een rieten mand voor gevangen vis, een kotkoti is een veenmol, een koto = kotomisi is een creoolse vrouwendracht, een krabita-anu hebben = alles wat men aanpakt, zien mislukken, de Kranshi is zoiets als de burgerlijke stand, met de krapa wordt de krapboom aangeduid (die geeft krapaolie) en een krapé is een zeer grote zee- en soepschildpad: die is eierleggend en legt dus krapé-eieren.

4. Bij de letter l weer veel gewoon Nederlands: een ladette is een slechtgemanierde vrouw, een lamunchi is een limoen, jij lazerstraal, je kunt het lazarus krijgen, hij volgt een leer-werktraject, bij BuZa hebben ze een LGO-afdeling (landen en gebieden overzee), hij is een erkend libellenschrijver, een lukuman is een wintimedicijnman, VD kent de linkmiegel ook als linkmichel - zelfde uitspraak, hij volgt een liostage(!), het meervoud van loelav is (VD) loelavs of loelavim (GB: loelaviem), in SR is logologo paling, dat product had nou eens een goede
look-and-feel, een lostu is een moedervlek (de lota is eraan verwant), een louis (d'or) is een oude gouden Franse munt en lowtechproducten zijn niet erg geavanceerd.