dinsdag 16 augustus 2022

2868 Dictee vrijdag 19-08-2022 (1) – dictee Dictee van de dag (670) √ x

Dictee – dictees [2868]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee OUD 187, geheel herzien naar situatie 2022

Dictee van de dag (670)

1. Low care (weinig intensieve zorg – niet te verwarren met een lowcarbdieet – met weinig koolhydraten), low five [ondershandse high five], low profile [onopvallend] en low key [zonder veel ophef] stellen niet zo veel voor. Speel dat elpeetje (afgekort: lp'tje – long-playing record, langspeelplaat) nog maar eens af. In een lpg-tank zit lpg, liquefied petroleum gas. Een lsd-gebruiker gebruikt dus
lysergeenzuurdi-ethylamide [Duits: säure]. In internetadressen staat lr voor Liberia, de ISO-landcode [International Standardization Organization] van dat land is LR, de munteenheid daar is de LRD (de Liberiaanse dollar), maar Lr is een chemisch element, lawrencium (atoomnummer 103).

2. Met een lto-opleiding [lager technisch onderwijs] kun je meestal niet terecht bij LTO-Nederland, de Land- en Tuinbouworganisatie Nederland. De litas, tot 1 januari 2015 de munteenheid van Litouwen, werd aangeduid met LTL. Zijn lubriciteit, zijn geilheid (grove zinnelijkheid klinkt beter), was wijd en zijd bekend. Men sprak er wollig, lubberiaans, over. De oude liturgie kent de lucaanse (van: Lucas) traditie. Er hing een eau-de-colognelucht [eau de cologne].

3. De luchtmobiele brigade was paraat. Dat was je reinste luchtfietserij. Een sylfe (sylfide) is een luchtgeest. De luchtige luchthart-treurniet treurde absoluut niet. De luchtpomp is voor je fiets, naar de Luchtpomp kun je kijken, als je erbij in de buurt bent. Een capriool (gambade) is een lucht- of bokkensprong. Avionica is luchtvaartelektronica. Een rizofoor is een luchtwortelboom. Luchtkartering is werk voor de luchtcartograaf. De LSVb is de Landelijke Studentenvakbond. Een Luciaanse komt van Saint Lucia, zo spelt Van Dale dat. De munteenheid daar is de
Oost-Caraïbische (Caribische) dollar. Luciehout komt van de sint-luciakers (weichselboom).

4. Lucite [luu-sie-tuh] is polymethylmethacrylaat. De lucky ten is een soort van lottospel. Mijn honnepon is een lucretia, het toonbeeld van een kuise vrouw. Wij genoten een lucullusmaal (een lucullisch maal). Leiden heet ook wel Lugdunum Batavorum.

5. De jongelui en hun ouwelui konden het goed vinden. De drietenige luiaard is de ai [ook: aai], de tweetenige de oenau. Naar luid van het verdrag mocht dat niet. Gij zult ervan langs krijgen.

6. De loudspeaker staat te hard. Een chaise longue is een luierstoel. Geef mij die luiewijvensoep [in blikjes, pakjes] maar! Tijdens een kredietcrisis wordt er weleens [GB – in toelichting – ook wel los] aan een stil luikje geklopt [geld lenen van een woekeraar(ster)]. Ik hou(d) me luikes [koest, stil, van de(n) domme – GB/VD], wat ik daar hoor is Luikerwaals voor mij. Luikse kalk is maaskalk, die vind je aan de Maasoever.

7. Bij de luilakviering wordt luilak gevierd. Een luisbos is een luizenbos. Het radiotoestel stond daar in volle luister (in volle glorie). In een écoute [luistergalerij] beluister je mogelijk de vijand. Het luistergeld was ooit een retributie [betaling voor overheidsdiensten].

8. Mijn tante was luitenant-ter-zee 2e klasse, jongste categorie. Je hebt me erin geluisd [alleen instinken aaneen! - 2025 GB erin stinken]! Wat is hij een lulletje lampenkatoen! De lul-de-behanger deed
lul-de-behangerig en de lulleman [vervelende babbelaar] produceerde slechts lullage over die lullenman bij de brandweer. Ze waren een mooi stel: lullo en lulla. De lullensmid [arts voor geslachtsziekten] mocht op de lullepijp [doedelzak] spelen. Dat boek is gelumbeckt [inbinden zonder garen, met sterke lijm]. De lunatieke [maanziek, grillig, wispelturig] lunatica [maanzieke, vr.] kreeg de lumpsum [bedrag ineens] ineens uitgekeerd. Tijdens de lune de miel [wittebroodsweken] namen ze regelmatig een lupa [lunchpakket] mee. Lusingando en lusinghiero zijn synoniemen (vleiend - muziek). De Lusitaanse kerk verwijst naar Lusitania. Lussengaren is bouclégaren en lussenkant heeft een
frotté-effect [weefsel met ruw oppervlak]. Een lutz [figuur bij kunstrijden] is een figuurlijke lutte pour la vie [strijd om het bestaan]. Een luva was lid van de Luva, de Luchtmacht Vrouwenafdeling. De LUW is de Landbouwuniversiteit Wageningen, thans Wageningen UR, Wageningen Universiteit en Researchcentrum, geheten.

9. Een SUV [sport(s) utility vehicle – GB/VD] is een luxejeep [luxe jeep]. Je hebt luxe- en werkpaarden en op school nu ook het luxeverzuim.

10. De lats – tot 1 januari 2014 de munteenheid van Letland, werd aangeduid met LVL [Latvia]. De Lydische steen en de Lydische klanksoort slaan terug op Lydië, niet te verwarren met Libië. Lycopeen en lyddiet (meliniet – denk aan DDT! – een valse ezelsbrug, dus niet te verwarren met lydiet, een soort kiezellei met kwarts en chalcedon) zijn chemische verbindingen, een lycopodium is een wolfsklauw. Een lykantroop is een weerwolf en de lymeziekte (lyme) is naar het Amerikaans stadje Lyme genoemd: de ziekte van Lyme. De lynx [los, katachtig roofdier] keek erg omhoog naar de Lynx [sterrenbeeld].

11. Een Lyonees komt uit Lyon, een Dijonees uit Dijon. Lyssa is hondsdolheid, en de afkorting l.z. staat voor langzicht [bij wissels - financiële wereld].

12. Liefdesverdriet, ludduvuddu, schrijf je afgekort en net zo uitgesproken als : ldvd. Het lwoo in Nederland is het leerwegondersteunend onderwijs. Luidens betekent volgens, vergelijk: naar verluidt [en : naar luid van ...].

13. Eros is de god van de liefde en de heiden hield zich aan God noch gebod. Heb je laatstelijk nog gegoogeld [2025: ww. googelen of googlen!] op Google? De vroegrijpe teenagers dronken wijn van vroeg rijpende wijnrassen.

14. Ik doe aan m-bankieren [mobiel bankieren, per mobiele telefoon]. Nee, ik moet geen maatje XL (extra large) hebben, maar M (medium). De kubieke meter of afgekort en net zo uitgesproken als: m3, is een inhoudsmaat. De vliegsnelheid mach [snelheid van het geluid] wordt afgekort tot Ma.

15. Je ventriculus (buikje) kun je laten verkleinen. De bezoar(steen) [maagbal] vind je alleen bij herkauwers. Een gastrorragie is een maagbloeding. Chymus (chijm) is de spijsbrij in de maag [en chijl of chylus vet bevattende lymfe]. Jeanne d'Arc is de Maagd van Orléans, maar de Heilige Maagd Maria (de maagd Maria, waarop de mariologie zich richt) is de Moeder Gods (Onze-Lieve-Vrouw(e), Madre de Dios). Zij was en is gebenedijd.

 

 

 


maandag 15 augustus 2022

2867 Dictee donderdag 18-08-2022 (2) – dictee Oefendictee augustus 2022 (1) √ x

Dictee – dictees [2867]

Oefendictee augustus 2022 (1)

1. De hoogste boom ter wereld is de sequoia (reuzenboom, reuzenpijnboom). Zij is een beauty [schoonheid]. Kun je in een psyché [spiegel] ook psychen/s of psyche's [de mendelijke geest] zien? Aan de finish stond de sheriff. Is loochenen hetzelfde als logenstraffen? Nee. Kan dat, een snoodaard die hovaardig is? Nauwelijks. Geef mij maar een 0.0’etje [nuhl-(puhnt)-nuh-luh-(t)juh], een alcoholvrij biertje. De bête bètaleerling, zoon van een jan- en lijsje-weetal, wist alles af, nerd en nerdy als hij was, van betamax [standaard voor video, nooit ingeburgerd]. Hij kreeg een bete [hap, beet] broods. Houdt je gezelschap zich wel aan de nettiquette [etiquette op internet]? Zijn gedrag is behoorlijk promiscue [altijd e!]. Dat schilderij is pokkeduur [bnw.]! Het was een pokkeneind [znw.] rijden. Het pokkenwijf [znw.] hekelde het pokkenweer [znw.]. Kijk eens in je liboza (linkerbovenzak - niet in wdb.).

2. Een NR is een Nederlands record, een ER een Europees record en een wr een wereldrecord. MDMA is methyleendioxymethylamfetamine (de drug ecstasy, xtc, geen lsdlysergsäurediäthylamid of lysergeenzuurdi-ethylamide dus). De Xetra DAX – Exchange Electronic Trading – Deutscher Aktienindex – is de beurs van Frankfurt. De zoögloea [zoo-woo-gloh-jaa] is iets met bacteriën. Zij kriebelde met wat aren aan zijn aan de oppervlakte liggende âaren [aders]. De winkelier wilde mij een aar laten, me aderlaten, me afzetten [niet direct letterlijk!]. Hij had er in een a priorietje voor gewaarschuwd. Schrijf je ‘assaisonneren’ wel goed? Die attaque is een tak, een apoplexie [beroerte]. Er werd heel wat afge-a.u.b.’d en (-)ge-s.v.p.’d.

3. Hier, een baco [Bacardi cola], bacootje, omdat ik je bahco(sleutel), bahcootje, mocht lenen. De bahais hangen het bahai, het bahaïsme aan. Zij draagt overduidelijk een balconnetbeha/-bh. We gaan dit jaar op vakantie naar Balkonië, Balconia, Achtertuinië, Côté-de-Jardin, Environs-la-Maison, Rundumhausen, Tous-de-Lou of Tuinesië. We kiezen later wat het precies wordt. In bishts [veel­al ver­sier­de
tra­di­ti­o­ne­le Ara­bi­sche over­jas
] dansten de Papoea’s om de bisjpaal [boomstam, dodenritueel]. Hij is geblaseerd, blasé. Nieuw in onze verzameling: caffè corretto(‘s) [met grappa, sambuca of cognac], caffè doppio(‘s) [dubbele espresso] en caffè ristretto(’s) [zeer sterk, helft gebruikelijke hoeveelheid water]. Cedraat is sukade en cedrol is cederkamfer. Zijn concert vond plaats met een celeste celesta [hemelsblauw klavier]. Dat is à bon droit, met het volste recht.

4. Honderd jaar nadezen [na dezen] zal hij er niet meer wezen. Kwiteren is kwijtschelden of voor ontvangst tekenen [vgl. kwitantie]. Acroleïne is geen creoline [ont­smet­tings­mid­del, be­reid uit steenkolenteer], maar propenal [katalytische oxidatie van propeen]. Aciclovir(!) gebruik je tegen herpes. De avocado’s groeien aan een advocaatboom. De naam AWACS komt van airborne warning and control system. Een gebeurtenis kan ophanden zijn, je kunt iets omhanden hebben en je kunt je buurman op handen dragen. Chambray [sjahm-brèh] is cambric [kèhm-brihk] of batist. Een slagerij werkt meestal op kleinere schaal dan een slachterij. Het moederteresasyndroom is dwangmatige neiging tot het helpen en verzorgen van anderen. Een abaton [terrein of vertrek] mocht je om religieuze redenen niet betreden en een baton is een dirigeerstokje.

5. Een dansbaton is een muzikale marathon. Ook met een karpatenkop [ge­zicht waar­uit aan on­ver­zet­te­lijk­heid ge­paar­de dom­heid spreekt] kun je best de karpattenziekte (ehrlichiose – teken) krijgen. Kan die turnster echt een vangelder [niet meer in wdb. - gymnastiek, onderdeel ringen - Yuri van Gelder] uitvoeren? Zij studeert Proto-Iraans, geen Protoaustronesisch. Als onze mams op vakantie gaat, is dat mams’ vakantie (bij mam hoort mams, bij mams een apostrof). Zijn nieuwe omgeving beëngt en benauwt hem: hij is erdoor beëngd en benauwd. Millésimé [cham­pag­ne ge­maakt van drui­ven van één oogst­jaar] is van een millésime (wijnjaar) voorzien. Met haar kon ik het, met goedvinden van mijn ouders, goed vinden. Het naskhischrift is het cursief Arabische, het Koefische schrift. De oetlul kon nog oed [luit] spelen ook! Helpt een omphalos [navelsteen] tegen omfalitis [navelontsteking]? Nee! De orpheusgrasmus heeft een orfische herkomst [Orpheus - mythische zanger en dichter - een orpheus zoekt wanhopig naar een verloren gegane geliefde]. Een palaestra
[
Oud-Grieks sportveld] is een palestrisch [het worstelen betreffend] grondstuk.

6. Het was veel gestres [stam ww. = (ik) stres] met al die stress [znw.]. Je kunt gevoeg(e)lijk aannemen dat het genoeglijk was. Ten eenre is het niet slim en ten andere is het verboden. Ten huidigen dage is dat denkbaar, maar niet ten eeuwigen dage! Zo’n janklaassen is naar Jan Klaassen genoemd en zo’n kleinduimpje naar Klein Duimpje. In Marx’ ideeën is er geen sprake van een bezits-s, maar van een apostrof [meervoud: apostrofs, apostroffen, vgl. weglatings- of afkappingsteken]. Ik bezit een gymnasiumbètadiploma [gymnasium-ß-diploma of ook wel: gymnasium-B-diploma]. Honderd-en-een en duizend-en-een scheelt weinig (allebei: veel), maar honderdeneen en duizend en een, dat scheelt heel wat (900, negenhonderd maar liefst).

7. Er is een klein technisch probleempje, een hiccup, opgetreden
[
met de pick-up?]. Een hòfi is gewoon een tuin, een hofje. Persoonsverbeelding is prosopopoeia. Paardje spelen, ju-ju [uitspraak juu] spelen, heeft niets met juju (magie - uitspraak joe) te maken. De schrijfwijze van ‘jüdische Selbsthass’ is mogelijk verrassend
[
maar Duits!]. Een kalief [opvolgers van Mohammed] gaat over een kalifaat, een markies over een markizaat [markgraaf als titel]. Ik zit op cat, op kattenbak, op catechisatie. Insuffisant is onvoldoende en insufficiënt is onvoldoende (medisch) functionerend. Is jatropha’s [struik, plant] kweken moeilijk? Een orl-arts is medisch specialist op het gebied van de oto-rino-laryngologie, kno-arts [keel, neus, oor],
nko-arts [
BE]. Waar zijn die extranei [enkelvoud: extraneus - doet examens, volgt geen colleges] gebleven? De kinderen mochten lekker badderen. Lordose is een holle rug. Een labbei is een praatziek wijf.

8. Laxisme is laksheid. Ik ben me het lebbes, het leplazarus geschrokken. Een lerenlap is vlees. Soms best hinderlijk: die
lijsje
s-weetal en ook de jan-weetals/len. Loerissen zijn onnozelaars. Lorsen zijn slonzen en een loo (geen mv.) is een bos. Lou loene
[
mis, dat kun je denken!] met die lauwe brij: geef mijn portie maar aan Fikkie! Ze zaten te lierelauwen [wauwelen] als twee dronken schoenmakers [lierlauwen = even lauw maken, langzaam warm worden]. En er is altijd de 24 uursbemandezorgpost [wel alternatieven, niet voor dictee] nog voor als het misgaat. Een saharienne is een mouwloos colbert met opgestikte zakken. Een pugree [puh-grie, goal] is een om een tropenhelm gewonden dunne sjaal, die in de nek afhangt als bescherming tegen de zon (+ puggaree – puh-guh-rie – goal).

 

 

 

2866 Dictee donderdag 18-08-2022 (1) – dictee Dictee van de dag (669) √ x

Dictee – dictees [2866]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee OUD 188, geheel herzien naar situatie 2022

Dictee van de dag (669)

1. De Maagdenburgse halve bollen zijn door Von Guericke uitgevonden. Van alle maagdenhuizen is het Maagdenhuis van Amsterdam – u weet wel: de Maagdenhuisbezetting – het bekendste. Het maagdenglas is het mariaglas (vrouwenijs, een soort van gipsspaat). De cardia is de maagmond en de (het) maagportier (pylorus) zit aan het eind van de maag. De heilige maagschap (maagschap van Maria) geeft familiebetrekkingen weer. Een stomachiek middel versterkt de maag. 'Telkens' is een bijwoord van frequentie en samentrekking van (te) elken male, met het bijwoorden vormende achtervoegsel (suffix) s. In een hollander kun je lompen (ver)malen. De rosse maan volgt op nieuwemaan van april. Zo'n nieuwemaan [GB ook: nieuwe maan] kan alleen maar wassen. Het avondgebed bij de joden is het maäriev [mv. maäravim]. Hij droeg de maarschalksstaf in zijn ransel. Rotterdam is koningin van de Maas.

2. Hij doet als de Maas bij Bokhoven, hij gaat zonder groeten voorbij. Je hebt Edammer kaas (edammer) en maasdammer. Sommige Amelanders eten maaslander (met weinig zout). ‘Maaseend’ is de volksnaam voor de smient. Je ziet die ook wel langs de Linker en Rechter Maasoever [aardr. entiteiten – ook: straten – in R'dam] in de Maasstad. In Rotterdam drinken ze gechloreerd Maaswater.

3. Een maatjespeer (het groentje) is een bergamot. Hij was zo mabok [dronken] als een Maleier [dragonder, tol, snip, (honderd)duizend man, gieter, kanon, kartouw, meeuw, meloet, staartmolen, tor, uil]. Roert maart zijn staart [onstuimig en buiig weer]?

4. De siderische maand is gerelateerd aan de sterren, de synodische maand aan conjuncties en opposities. Een maam (niet meer in VD) is geen boter bij de vis, maar een botervis. Statues (statuen) zijn weinig [als woord] gebruikte beeldhouwwerken. Ze zat vis-à-vis, recht tegenover, me (ook: vis-à-vis met mij). Aretijns [bnw.] aardewerk komt uit Arezzo [net als Guido van Arezzo met zijn ut, re,mi].

5. In de eerste auto zat het bruidspaar, in de eropvolgende (VD, GB) zaten de ouders van de bruid, in de daaropvolgende die van de bruidegom en in de daar weer op volgende de broers en zussen [brussen].

6. We bezochten het cryptenstelsel met de relikwieën onder de vroeggotische kerk uit de late middeleeuwen. Spraken ze daar nog Vroeggotisch?

7. Hou op met dat rücksichtslose gedoe en dat is geen loze opmerking! Met A.D. geef je een jaartal religieuze ondersteuning, het betekent anno Domini, in het jaar des (onzes) Heren. In VD vind je onder andere:
's heren wegen of straten als openbare weg, 's Heren wegen (die zijn ondoorgrondelijk), 's Heren zegen (daaraan is het al gelegen) en
's Heren akker. Die laatstbedoelde akker heet ook wel Gods akker oftewel godsakker [kerkhof]. Diverse topkoks, echte cordon(s) bleus, bereidden samen diverse cordon(s) bleus [schnitzel, vleesgerecht]. De casselerrib (zo genoemd naar Kassel) etende Betje at dus een casselerribbetje.

8. Ik besteedde er een klein halfuurtje aan en zeker geen groot halfuur [GB ook: half uur!]. Ik was het toneel nog niet opgekomen, of het was bij me opgekomen, dat de maan nog moest opkomen. De anonieme anonymus was alzheimerpatiënt. Hij werkt op basis van no cure, no pay, op no-cure-no-paybasis dus. De dryadencoterie [bosnimfen] is weer bijeengeweest, kleine kokette Katinka was erbij. De bhangra [bha/eng is een verdovend middel] is een Aziatische muziekstijl die elementen uit de traditionele oogstmuziek van de Punjab combineert met elementen uit de westerse popmuziek. Er waren diverse chateaus, wijnkastelen. We dronken er chateau migraine, maar ook châteauneuf-du-pape.

9. De kastelen werden echter niet meer beheerd door nouveaux riches [+] (parvenu's). Hun discrediteren van derden bracht de bank in diskrediet. De beide takkewijven torsten elk een sisyfuswaardige (dat komt van Sisyphus) takkenbos.

10. De rechtbank bepaalde ten gronde, dat de failliete bv toch niet te gronde mocht gaan.

11. De rechtgeaarde Ajaxfans hoopten dat hun club het AZ-concept zou hanteren om ondanks de PSV-stormloop toch de rijk beladen prijzenkast verder te vullen via de KNVB-bekerfinale. Hooligans kunnen onverbiddelijk via de Halt-organisatie in het hulpverleningscircuit terechtkomen.

12. Te uwer informatie: u aller inspanning mag niet te eigen bate worden geïmpendeerd [ten koste leggen] of geëmployeerd [gebruikmaken van, tewerkstellen], maar moet ten algemenen nutte te goeder trouw ten gepaste tijde fructifiëren [bloeien, vrucht dragen].

13. Tot dusver zijn de prijzen alleen maar omhooggegaan. De
CBS-index [Centraal Bureau voor de Statistiek] is flink gestegen, de AEX-index [Amsterdam Exchanges Index – Amsterdam] en de
Dow-Jones(index) zijn, zeg maar, gekelderd. Ik heb de fouten in de Onze Taalzinnen in hun blad van januari 2009 allemaal ontdekt. Dat komt mede door de teletekstexercities die ik elke avond voor Omroep Zeeland uitvoer. Een en ander moet toch mijn scoringskansen als runner-up bij de voorronde van het Davidsfondsdictee in Sluis in februari 2009 considerabel vergroten (noot: de harde werkelijkheid leerde anders! RL), zodat ik me daarna in opulentie [grote rijkdom, aanzienlijk vermogen] mag verheugen en me als pico bello grand seigneur kan gedragen? Trek de fles made(i)ra maar open! En er is altijd de 24(-)uursbemandezorgpost nog voor als het misgaat.

 

 

 

 

 


zondag 14 augustus 2022

2865 Dictee woensdag 17-08-2022 (1) – dictee Dictee van de dag (668) √ x

Dictee – dictees [2865]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee OUD 189, geheel herzien naar situatie 2022

Dictee van de dag (668)

1.De ledverlichting [light emitting diode] en de kleren gingen uit (Zou deze zin Renés goedkeuring weg kunnen dragen?) Het kerstfeest en al eerder de advent zijn alweer voorbij, Kerstmis is over, het kyrie eleison is verstomd, de kerstmis op eerste kerstdag is vervlogen en de leizen – Heer, erbarm u – klonken niet meer, toen de jachthonden met hun leisen [smalle riem, ook: leist] toekeken. De kynoloog liep de kathedraal voorbij. Driekoningen komt eraan. U kent het verhaal? De Epifanie is de kerkelijke feestdag herinnerende aan de komst van de wijzen Caspar, Melchior en Balthasar (in de volksdevotie geworden tot de Drie Koningen) uit het Oosten in de kerststal op 6 januari. De Wijzen uit het Oosten eerden het Christuskind en brachten wierook, mirre en goud mee als geschenk.

2. Vaak had ik die nacht de pot de chambre [nachtspiegel] nodig. Kwam dat van de pot-au-feu [stoofpot] de vorige dag?

3. De danse macabre is een macabere dans, of zelfs dodendans. Tijdens de autovrije dag dansten we de macarena [solodans, pasjes op de plaats] op het macadam [zekere wegverharding] van de gemacadamiseerde weg. Macaronische (burleske) verzen zing je niet in een macaronifabriek. Macaroni- (of ook: spaghettivreter) is de scheldnaam voor een Italiaan. Na het eten volgens oud Macedoons recept – dat kwam uit het oude Macedonië – van macedoine [huzarensalade] dronken we na afloop een latte macchiato [op Italiaanse wijze geserveerde koffie bestaande uit laagjes opgeklopte melk waar koffie bijgeschonken] is. Machtsgeile machiavellisten, die weten niet eens wat macereren [laten weken, ook: afmatten, kwellen] en maceratie is. De macha [macho, vr.] en de macher [daadkrachtig persoon] droegen beiden een machete [kapmes Zuid-Amerika] onder hun macfarlane [lichte overjas met kap, zonder mouwen]. Het woord machine kent als verkleinwoord zowel machientje als machinetje.

4. De majestueuze machinefabriek telde meerdere machine-installaties en machineonderdelen.

5. Een mitraillette is een pistoolmitrailleur (machinepistool, stengun). In de auto-industrie heb je machinestraten. De Russische soldaten rookten machorka, waardeloze, inferieure en shitty [waardeloos, slecht] tabak.

6. De machtigheid van wiskundige verzamelingen is de kardinaliteit
[= aantal elementen], gekenmerkt door het kardinaalgetal.

7. In hun mackintosh [ouderwetse waterdichte regenjas of -mantel] sjouwden ze over het macigno [grauwgroen, kalkachtig zandgesteente] in de Alpen in Italië. De maçons [vrijmetselaar] nipten elk aan een glas wijn, afkomstig van de chardonnaydruif. Bij macrameeën maak je macramé. Met vergrote lippen lijd je aan macrocheilie. Met een te grote oogbol heb je macroftalmie. De macron is een typografisch teken boven (of onder) een letter (een lang streepje), meest klinker, de makron (makaron, makroon) echter kun je eten. De macroseismenbeleving [ij] bij een aardbeving is niet mis. Een ridder draagt een spoor, een plant kan een spore dragen. Het is dan een sporendragende plant. Ga zo door mijn zoon, macte virtute [bravo, gelukgewenst, ga zo door]! Overschrijd de macwaarde [maximaal aanvaarde concentratie] niet! Een madeleine is een gebakje, een evenveeltje in ovale vorm. Een glaasje made(i)ra (morgendrank op Madeira), my dear? De Madonnafiguur had een echt madonnagezicht. Kan een Madoerees rund eigenlijk wel een madoeravoet [infectie door schimmelplant] hebben? Lelie en roos vormen mede het Madonnasymbool.

8. Is Nederland een Maduroland(je)? Madre de Dios, Moeder Gods, wat een zootje is het hier!

9. Een maenade (bacchante – volgeling van Bacchus – ook: schaamteloze vrouw van dronkenschap en wellust) heeft geen mae west [zwemvest, ook: korte gewatteerde of gevoerde jas] nodig. Maestoso betekent meestal plechtig, majestueus.

10. De maesta's en de piëta's zijn Madonnabeelden met het goddelijk Kind (Jezus) respectievelijk de dode Jezus op schoot.

11. Haar omaatje met O-benen en x-factor [onduidelijke factor voor kracht, uitstraling en succes] was een maffiamaatje. De cantorij zong onder de cantor-organist à merveille [prachtig].

12. Het yuppenmagazine had veel aftrek. Het rekwisietenmagazijn lag helemaal proppievol (niet in GB, VD, wel: proppiedik).

13. Onze Lena huilde lijk [als] een magdalena en at een magdalenaperzik met donkere karmozijntint [helrood].

14. Het magdalénien is de voorlaatste periode van het paleolithicum. Hij deed ook een duit in het lijkenzakje (de bodybag), Magere Hein, de dood. Hoe schrijf je heden ten dage maggiblokje en -tablet? De maggiplant of lavas moet je fijnwrijven om de geur op te kunnen snuiven. De saharaschorpioen beet de Maghrebijn.

15. De Magna Charta [grondslag Engelse staatsinrichting] herinnert aan Jan zonder Land. Waar is magnalium [magnesium en aluminium] van gemaakt? Magnaniem [grootmoedig] en pusillaniem [kleinmoedig, laf] zijn antoniemen. Magneetkies is een bronsachtig-bruin mineraal.
Zweef-tv [met paranormale en occulte zaken] is er al, maar een zweef-tgv? De magnetische noordpool bevindt zich in het noordpoolgebied
(de Noordpool), Arctica. De mmk is de magnetomotorische kracht. Magnetocardiografie [magneetvelden van het hart] levert geen ecg's [medisch: elektrocardiogram] op. Het Magnificat is de lofzang van Maria. Zijn magniloquentie was zeer ontwikkeld, hij was hogelijk welbespraakt. Magor is een bekende kaassoort met mascarpone en gorgonzola, magot een dito apensoort uit de groep der makaken. We hebben ons – beloning: apfelstrudel – het apezuur en -lazarus gewerkt om de apezatte apenkolonie weer on speaking terms te krijgen. In de paddock groeien paddo's [paddenstoel met de hallucinogene stoffen], die psilocybine en psilocine bevatten.

 


zaterdag 13 augustus 2022

2864 Dictee dinsdag 16-08-2022 (1) – dictee Dictee van de dag (667) √ X

Dictee – dictees [2864]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee OUD 190, geheel herzien naar situatie 2022

Dictee van de dag (667)

1. De macadamianoot komt van een altijdgroene tropische boom. Je kon in de middeleeuwen beter niet onder een machicoulis [mezekooi, mezekouw, werpgang – voor pek, etc.] doorlopen. Macis is foelie van nootmuskaat. Bij macroglossie [ziekelijke vergroting van de tong] kan je tong gemakkelijk dubbelslaan. Als je een MAD aangereikt krijgt, is dat een Marokkaanse dirham. De aanduiding madiwodo voor agenda is niet algemeen be- en erkend. De maduro [bnw.sigaren waren donker van kleur en zwaar.

2. Ma foi [op mijn woord], ga je gang maar! Met een magtest wordt getest of een hond maatschappelijk aangepast gedrag vertoont. Unisono's zijn eenstemmige stukken. Best saai dus.

3. China is een interessant land. De yuan (renminbi, renminbi yuan) is daar de munteenheid [CNY], de Toengoezen – nu Ewenki genoemd – spreken Toengoezisch, een Altaïsche taal. Het taoïsme – een godsdienstig-wijsgerig stelsel van Lao Tse met o.a. yin en yang – bloeit er, de taël is een gewicht van 37,8 gram (maar ook een vroegere munt), de Grote Sprong Voorwaarts vond plaats van 1958-1960 [de grote ontwikkeling van de industrie in het China van Mao Zedong] en singkès zijn geëmigreerd vanuit China. De Seltsjoeken zijn een Turkse volksstam. Niet China is het Verborgen Rijk, maar Ethiopië. In China woedde rond 1970 de Culturele Revolutie. China behoort tot het Verre Oosten, mijn pekinees – gekocht van een echte Pekinees – en de door mij genuttigde pekingeend komen ervandaan. Paksoi is een bladgroente, de Opiumoorlog omvatte Engels-Chinese oorlogen, je kunt nanking slobkousen (nankingslobkousen) dragen, men speelt er mahjong [4 personen, 144 stenen] en het land voert lychees [zoete, subtropische vrucht] uit. China heette ook het Hemelse Rijk [Chinezen zijn daar zonen van], de meeste inwoners van China zijn Han-Chinees, met feng shui [fèhng-sjwee of fèhng-soe-wie] richt je ruimtes harmonieus in en de keeshond chowchow stamt uit China. Je kunt er ook bij de chinees (GB/VD) gaan eten, het Boksersgenootschap veroorzaakte de Bokseropstand en de acupunctuur is er gegrondvest, maar het chinasyndroom niet [een melt­down in een kern­cen­tra­le - de idee dat de splijt­stof dwars door de aar­de van Ame­ri­ka naar Chi­na gaat].

4. Tijdens het balletje-balletje spelen – vandaar ook balletje-balletjespel – zag de balletje-balletjespeler toch nog kans om op het
plasma-tv-scherm naar de documentaire over de ayeaye te kijken. Een lid van de Hezbollah is een hezbollah (Hezbollahstrijder). Zo telt Hamas vele Hamasmilitanten, met name in de Gazastrook. De hamansoren zijn trouwens het kiesjeliesj, dat bij het Poerim wordt gegeten.

5. De maharani is de vrouw van de maharadja. Een verouderde term voor 'moslim' is 'mahomedaan'. Een mahout (kornak) geleidt een olifant. De maina is de treurspreeuw, maische is bierbeslag en de maire is de Franse burgemeester. Of een maison nu de passe, de rendez-vous of de société is, het blijft een bordeel. De maisziekte is een avitaminose veroorzaakt door eenzijdige maisvoeding [BE: maïs], een van de vormen van pellagra. Daar lust ik wel maizenapap [BE: maïzena] van. Bestaat die, Harer Majesteits Alkmaar? Ja, maar dat slaat op de plaats, niet op een oorlogsschip!

6. Makassaarse paarden en makassarolie komen (oorspronkelijk) uit Makassar. Slotenmaken en klompenmaken slaan op beroepen. De Schepper is de Maker van hemel en aarde. Hij had geen markka te makken om makoré [houtsoort uit tropisch West-Afrika] te kopen. Makuba(tabak) kun je snuiven. Malle a/eppie en malle beppie deden de groeten aan hun malle tante en stonden te kijken als malle Jan [VD] (een malle brasem is een dwaas). Een mala is een halsketting met het portret van Bhagwan Shree Rajneesh. Het spleen (weltschmerz, taedium vitae) is de maladie sans maladie (Het woord spleen ie had je moeten kennen bij het GDNT 2008!). Neem nog een glas malaga en dans de malagueña met een Spaanse en de malambo met Argentijnse gaucho's. De mal américain heet ook dysthymie (depressieve neurose) [maar: filet en stock americain]. Een klamboe houdt de malariamuskiet, de anofeles, tegen. Een malaxeur is een kneed- en mengmachine. Mal de roi is de ziekte scrofulose (tuberculose van de lymfklieren). Heb je die Malevitsjcollectie al bekeken?

7. Dal zal mij een malheur zijn! Het interesseert me geen mallemoer! Het kan me geen reet schelen! Een mallemok is een noordse stormvogel. De mallensteller sloeg mallepraat (gekkenpraat) uit. Mal-Saint-Lazare en mal-Saint-Main staan voor de aandoening lepra terwijl petit mal staat voor een licht epileptisch toeval. De interesse van de borstenman, de mammofiel (niet meer in VD), was in zijn geval hoofdzakelijk mamillair gericht. Mamma mia, hij had meer dan veertig loti [= maloti – beide mv., enk.: loti, munt Lesotho – LSL] op zak om de rekening te vereffenen. Mali exempli is als een slecht voorbeeld dienend en malis avibus is onder ongunstige voortekens. De woordenboeken vermelden nog niet hoe we een decaporgel van de gebroeders Decap uit Antwerpen moeten schrijven. Het woord fermate [muziek: rustpunt] heeft maar liefst drie meervoudsvormen, mede afhankelijk van de uitspraak. Oud-premier Van Agt woonde lang geleden op de Heilig Landstichting.

8. Rechtstreeks, ongegeneerd, à bout portant, ad hominem, rechtuit, ad personam, à brûle-pourpoint en de but en blanc betekenen allemaal recht op de man af. Een mancenielje is een manzenilleboom. Wanneer? Mañana, met sint-juttemis! De opdracht had een mandatoir (verplicht) karakter. Het mandarijnendom sprak vrij goed Mandarijnenchinees.

 

 

 


2863 Dictee maandag 15-08-2022 (2) – dictee Spelspel Ronde 7 √ x

Dictee – dictees [2863]

Spelspel Ronde 7 op zaterdag 13 aug 2022 (NPO Radio 1)

Tweestrijd om een plaats in het Groot Radio Dictee op 26 november 2022.

De kandidaten kregen zinnen waaruit ze 1 woord moesten spellen.

Binnen zekere tijd (1,5 min p. kandidaat). Goed = 2 punten, fout = 0, passen = -1.


Kandidaat 1


1. miltvuur

2. patisserie

3. concilies

4. ballonnetje

5. stuc [znw.]

6. doctorandus

7. hippodroom

8. geteisem

9. analytici

10.crucifix

11. toernooi


Kandidaat 2


1. litteken

2. initiatief

3. cinefiele

4. pakketten

5. tics [znw.]

6. bachelor

7. zeppelin

8. krankjorumer

9. criticaster

10. dixieland

11. tournee

12. leidraad

13. clinicus

 


vrijdag 12 augustus 2022

2862 Dictee maandag 15-08-2022 (1) – dictee Dictee van de dag (666) √ x

Dictee – dictees [2862]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee OUD 191, geheel herzien naar situatie 2022

Dictee van de dag (666)

1. Een mandau is een koppensnellerszwaard der Dajaks. Mandiën is primitief douchen. Mangaankies heeft als synoniem haueriet. Vrienden, wat we nog missen voor osm [ons soort mensen], is de term dicteemaniak. De manicureopleiding [GB n/s] is niet moeilijk, we hebben immers allemaal handen, vingers en nagels. Het Communistisch Manifest van 1848 [Marx] eindigt met de slotwoorden “Proletariërs aller landen, verenigt [archaïsch] u.” De maniak leed aan maniforme psychose [manie; ziekelijke verwarring van waan en werkelijkheid].

2. Cassavemeel [geen mv.] komt van de maniokwortel. Die vergelijking moet wel mankgaan [VD]. De manmeersituatie leverde fluks een goal op. Een manloze bandovergang [tussen transportbanden, zonder menselijke tussenkomst?] (niet in wdb.), is dat bijvoorbeeld een overzetveer? Mannenbroeders zijn mannen die 'broeders in den Here' [VD, ook: in de Here, in de Heer] zijn. Het is ook een specifieke benaming voor de antirevolutionairen [ARPAntirevolutionaire Partij]. Een couvade is een mannenkraambed. Een mannesmannbuis is een naadloos gewalste buis. Het antilopemannetje [n/s – antiloop = stof] ging op de loop. Man en mannin zijn in Genesis de vertaling van isj en isja. Een manoel is een steppekat [n/s]. Op de rol stond een allegro ma non troppo. Gooi het maar in de mans, het centenbakje, tijdens het mansen. Een mansoir is een mannelijke erfgenaam; een mansoor echter is een hazelwortel. Dat lijkt erop. Ook: oor van een man!

3. De roergangers waren mans-te-roer (en als ze klein zijn mannetjes-te-roer?). Manuele therapie heet ook wel chiropraxie. Ze droegen beiden een maopak, een eenvoudig uniseks pak (unisekspak). Manxmen [enk.: Manxman, van het eiland Man] hebben manxkatten, Manxe katten. De maquis [leden verzetsbeweging – struikgewas] stamt uit Frankrijk, de maquiladora's (assemblagefabrieken) stammen uit Midden-Amerika. Een maracuja is een passievrucht, marasquin een soort van kersenlikeur. Ze hieven de handen ten hemel: maranatha, Heer kom! Ze veroverden de stad manu armata, gewapenderhand, op de stedelingen, die zich manu et corde, met hand en tand, verzetten. Het gaat niet goed met deze verlieslijdende dochter [van het bedrijf].

4. Tagliatelle [tahl-jaa-tèh-luh] is lintmacaroni. Pas op, in Marburg heerst het marburgvirus [meerkatten]. Kies je bij dodenmars voor het Italiaanse marcia funebre of voor het Franse marche funèbre? De van origine Franse uitdrukking mardi gras staat voor Vastenavond. De grote marene heet ook wel oostzeehouting. De maretak noemt men ook wel mistletoe (vogellijm). Werp geen margaritas ante porcos [paarlen voor de zwijnen]. Kijkend naar de margay, het roofdier, dronk hij zijn margaux, een medoc. Een margrietwielprinter komt bijna niet meer voor. Een mariage blanc [zonder geslachtsgemeenschap] is zo bleek als een mariakaakje. De Mariamaand, de meimaand [zelfde letter = hoofdletter – daarin vallen ook de ijsheiligen] is aan Maria toegewijd. De Mariamaand, de rozenkransmaand, dat is oktober [andere letter: kleine m 2025!]. Maria-Onbevlekte-Ontvangenis valt op 8 december. Sjonnies en anita’s (johnny’s en marina's) roken vaak een blowtje, een reefer, een stickie, een joint oftewel een marihuanasigaret.

5. Die ene Marinese en de andere vijf Marinezen kwamen inderdaad uit San Marino. O, wilde marjolein [oregano], wat smaak je verrukkelijk! O wilde Marjolein, verwen me dan! De marketingmix combineert de vier P's: prijs, product, plaats en promotie. Een markizaat is het gebied van een markies. Een markoesa is een passievrucht. De blinkende knopen zaten in een (leeg) marmeladepotje.

6. Marofs zijn maritieme officieren. Na het op marode [pierewaaien] gaan, zit je er soms in [in de marode, de narigheid]. Marokijnwerk is maroquinerie [uit marokijn, zeker leer, vervaardigd]. Elke zot heeft zijn marot [elke gek heeft zijn gebrek, iedereen heeft een stokpaardje]. Hoe zeg je dat in Marollentaal (het Marols)? De marquise [markiezin] droeg een fraaie marquise [zekere diamant]. De marquee [ie] [onderaan beeldscherm] vermeldde een toneelstuk, waarin de marqué [speelt verradersrol] een speelschuld van vele marques [fiche, speelpenning] had. Marrons glacés [gekonfijte tamme kastanjes] zijn altijd gekonfijt. Mao Zedong leidde de Lange Mars [China, 1934-'35 – tegen Tsjang Kai-sjek].

7. Wast marseillezeep schoon? De Marshalleilandse ging scheep. De marshaller [rangeerder met bats] op het vliegveld genoot van zijn marshmallows [zachte, zoete lekkernij]. De Marslander [op planeet] signaleerde geen marslantaarns [op schip] en marsmannetjes, denkbeeldige mannetjes van Mars. De marssteng is de eerste steng die boven een mars [op schip - scheeps­bouw half­rond plat­form van hout of ij­zer op de langszalings, rond de top van een on­der­mast] uitsteekt. Martha (GB, VD en NBV: Marta) was de zuster van Lazarus en Maria in Betanië [Luc. 10:40]. Een bedrijvige martha [van de Bijbelse Martha] is drukdoende in huis (vgl. maarte). Een Martinikaan komt van Martinique. De astronaut beleefde een Martiaans [Mars! – martiaal en marziale = krijgshaftig] getint avontuur. Het leninistisch marxisme is het marxisme-leninisme [wetenschappelijke leer van Marx]. Een masqué biljartbal is door een ervoor liggende bal niet bereikbaar. De zaak vermarktte het nieuwe product bijna onmiddellijk.

8. Aad was masculini generis [van het mannelijke geslacht] en Anna was feminini generis [vrouwelijke]. De confiscatie leidde tot heel wat geconfisqueerde goederen.

9. De paus hield een massa-audiëntie, maar niet voor de moslimmassa. Een massageparlour [let op de Engelse uitspraak] is een seksclub. Bij biljarten zijn massés kopstoten. Soms wordt de Duitse politie het massregeln (ringeloren) verweten. Massicot is dinges, je weet wel: poedervormig loodoxide.