Dictee – dictees [2364]
Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com
Oefendictee 543 OUD, geheel herzien naar situatie 2021
Dictee van de dag (314)
1.
Hij had succès de ridicule [wegens
belachelijkheid] en ging
kopje-onder. Hoe schrijf je 'stationeren' [vaste
standplaats geven] en
'capitonneren' [zittingen
opvullen]? Such is life, c'est la
vie [het is nu
eenmaal niet anders]. Suèdine
[van suède = stof
uit Zweden] is peau de pêche
[van: perzikhuid,
gordijnstof]. De Papoease
suikereekhoorn komt in West-Irian voor. Het Suikerfeest is het
Ied-al-Fitr. Suiker bevattende stoffen zijn suikerhoudend. Een suisse
was een kerkwachter. Suja, suja, kindje. Sukiyaki is een Japans
gerecht. De Sun Belt vind je in Texas. Een reine-claude is een
wijnpruim. U kunt uw boodschap ook meteen vanuit het u-perspectief
(niet in wdb.)
formuleren. Het aanbrengen van het leiendak ging van een leien
dakje. De advocaat stelde dat het vorige delict losstaat van
het huidige. Heel triest: de ene helft van de tweeling is levend
geboren, de andere helft was een doodgeboren baby. De dichter des
vaderlands zal vaak zijn Pegasus bestijgen, de Parnassus beklimmen.
Is het om 12 uur hoog- of laagtij? De wederkomst des Heren heet
parousie.
2. Toen het panikkoren (niet meer in VD), de hanenvoet, een schimmel opliep, dreigde hij in paniek te raken. De Paphlagoniërs hebben in VD definitief het loodje gelegd. Het pompadoer is genoemd naar marquise de Pompadour. Ornithose (ornithosis) is een vogelziekte ('papegaaienziekte', psittacosis, psittacose). De orpheusgrasmus is tamelijk zeldzaam. Een orleaniste was tijdens de restauratie aanhangster van het vorstenhuis van Orléans in Frankrijk. De TEE was vroeger de Trans-Europa-expres. De orfische mysteriën hebben betrekking op Orpheus. Een oryx is een paardantilope. Hij legde een teveel aan pathos in zijn verhaal. Daar rust een odium [sfeer] van otium [ledigheid, rust] op. Een oto-rino-laryngoloog, een kno/orl-arts, beoefent de otologie (oorheelkunde), de rinologie (de neusheelkunde) en de laryngologie (keelheelkunde). Hij behandelt otitis (oorontsteking), rinitis (ontsteking van de neusslijmvliezen), laryngitis of angina (keelontsteking) en hij hanteert de laryngoscoop.
3. Die laatste is de keelspiegel. Het regent oude wijven (met klompen). De onderscheiding werd hem postuum, outre-tombe, uitgereikt. Hij sprak over de Neder-Rijnse gotiek en de Overrijnse uiterwaarden (vergelijk ook 'Overmase'). Het Romanche is een Romaans dialect van de Boven-Rijn, een van de Reto-Romaanse dialecten. De oud-Vlaamse gebeurtenissen werden in het Oudvlaams beschreven. Hij overrulede mijn beslissing. Oxim wordt tegen gifgassen gebruikt. De verzorging was super-de-luxe. Op dit stuk grond geldt een recht van opstal. Komt Rivers of Babylon van Boney M (super flumina Babylonis) oorspronkelijk uit het Latijn? De super-G is bij het skiën een afdaling met enkele poortjes (een super-pg is heel iets anders! – voorzitter van het college van procureurs-generaal). Superhundred is een extreem dure wollen stof. Ons super-Europa telt echt mee. Anoniem is suppresso nomine. Op het suprême (supreme) moment gaf hij niet thuis. Sigmoïde is S-vormig.
4. In de VS en in Engeland is er een supreme court. Dit Indiase kledingstuk is van surah [soe-raa] gemaakt. Hij kreeg een sûreté de corps (een laissez-passer), een vrijgeleide. De surgens aurora [opkomende dageraad] gaf weer nieuwe moed. Een Surinamer is een man van etnisch-Surinaamse afkomst. Een surgebreaker is letterlijk een golfbreker. De surraziekte wordt overgebracht door steekvliegen. Een surrogaat is een remplaçant. Een sursiet vraagt om surseance (van betaling). Wat is de survival of the fittest [overleven van de sterksten]? De meeste Japanners frequenteren een sushibar [rijstballetjes in zeewier]. Suttiisme is weduweverbranding. Bewaar de kalmte toch, süsser Pöbel [lief gepeupel – tot de heksen]! Suum cuique: ieder het zijne, elk wat hem toekomt. Er zijn hier veel kuise suzanna's. Een SUV is een sport (GB: + s) utility vehicle (luxeauto – ook: luxe auto – met vierwielaandrijving, geschikt voor de weg en off the road, bijw., ook: offroad). Een suzonnetje is een kleine suçon.De suzanne-met-de-mooie-ogen komt uit de acanthusfamilie [akant, berenklauw]. Met svo wordt het speciaal voortgezet onderwijs bedoeld.
5. De Swapo was de South West Africa People's Organization in Namibië. Een swath (small waterplane area twinhull) heeft twee rompen (en vaart o.a. tussen Vlissingen en Breskens). De Swazische munteenheid is de lilangeni [Swaziland, SZL – mv.lilangeni’s of emalangeni]. Er waren sweeties [soort van zoete grapefruit] te over. Het rubato-effect is een kwestie van tempo [vrije behandeling daarvan]. Deze muziek gaat de pan uit swingen. Hij swipete [navigeren – vegen] en swypete [letters typen op toetsenbord scherm] er maar wat op los: wat is het verschil? Zoek maar op in VD! Een SWOT-analyse houdt rekening met strengths, weaknesses, opportunities en threats. Hij kon er wat van, de sybaritische wellusteling [sybariet]. Syeniet werd voor obelisken gebruikt. Hij overzag de sylfen- [luchtgeest] en sylfidepopulatie [vrouwelijke dito]. Het everzwijn leed aan de sylvatische pest [m.b.t. dieren in het wild]. Het syncope-effect was te horen
6. Syrahs [wijnstok, rode wijn] vindt men in Frankrijk en Australië. Een syrinx is een pan(s)fluit. Hoe werkt het 'système de la bascule' [minderheidsregering zoekt steeds wisselende meerderheden]? Anijspeper is szechuanpeper. Het pencak silat [GB ook: pentjak silat] is een Indonesische vechtsport. Stelen van een pecannoot is een vergeeflijke peccadille [die-juh] [kleine zonde, misstap]; na peccata contra naturam [tegennatuurlijke zonden] echter is het 'peccavi' [ik heb gezondigd] gerechtvaardigd. Luther schreef aan Melanchthon [Schwarzerd]: pecca fortiter, zondig stevig, onbekommerd. Met een liniaal teken je lineaire verbanden. De pauillac is een medocwijn. Zij pleasede me met haar placide [nerveus] optreden. Ze pleaset ook vaak anderen. Het pittetouw [van pitte, pitavezel vervaardigd] viel in de pittenbak [voor kweken van komkommers uit pitten (zaden) in een door paardenmest verwarmde bak]. Hij ging stil leven en begon stillevens te maken. We zullen onze verloving stilhouden. Het rijtuig zou onverwacht stilhouden. Aan stilliggen gaat meestal stilleggen vooraf. Het werk is stilgelegd: het heeft al eerder stilgelegen. Wordt vervolgd. Het ene raadsel was nog trickyer [getruukt] dan het andere. Zij was verreweg het happyst van al die meiden.
7.
Het Nederlandse parlement is (soms)
ondergeschikt aan het Europese parlement (Europarlement,
Europees Parlement). Lelystatters
zijn bijdehand (bijdehante
mensen) en gaan vaak statten. Het
beambtenschap heeft weinig op met het
vedettedom. Zijn optreden had heel wat
Belgisch, maar ook iets cru's [ruw].
Met dierendag wordt meestal Werelddierendag bedoeld. Bij het
Offerfeest [grote
Beiram, Schapenfeest] wordt door
de islamieten het offer van Abraham herdacht. Niet alle skiesters
zijn in de wieg gelegd voor skister(!).
Hij leek wel een gevangenisboef in dat streepjes-T-shirt en met die
weessok aan. Bij wiskunde moesten we altijd een ruitjes-A4-blok
bij ons hebben. Hij is een door de wol geverfde Unicef'er
[United
Nations
International Children's
Emergency
Fund,
1946]. Ze droeg een
paillettenketting. Met veel panache
[zwier, bravoure]
nuttigde hij zijn panaché [mixdrankje].
De pappert [zuiplap]
was een soort
rupsje-nooit-genoeg. Zij werkt veel met papier collé
[collage, gelijmd
op een ondergrond] en
papier-maché [deeg
van papierafval – m
= met
(streepje)].
Hij is een exponent van het type pappen-en-nathouder(!).
Parasieten parasiteren.
8.
Paratroepers werken met parachutes. Op
het stilleven was het stille ven te zien. Een walkingdinner is een
lopend buffet. Met letters schrijf je: honderdentwee euro en
tweeduizend en zes dollar. Leer je van de sprookjes van de
Duizend-en-een-nacht ook honderd-en-een(!)
manieren om snel rijk te worden? 'Sloeg' is een verledentijdsvorm van
'slaan'. De Oost-Afrikanen zijn goed in atletiek. Wie relaxed rijdt,
maakt minder [of
juist meer?] fouten in het
verkeer. Hij is meer van het relaxte type. Dat hij bijdehante
kinderen heeft, is wel een erg boude (boute)
[driest]
uitspraak. U mag van mijn tweedehandskennis gebruikmaken, maar ik heb
die wel uit de tweede hand. Ik baseer me dus op testimonia de auditu
[getuigenis van
horen zeggen, verklaring uit de tweede hand],
maar ik laat me geen testimonium paupertatis [bewijs
van onkunde, onvermogen]
aanleunen. Lloyd's' partners (alle
Lloyd's-partners) verorberden een
paar lekkere
McDonald's-hamburgers(!),
toen ze in Hamburg plotsklaps een aantal Hamburgers ontmoetten.
9. Hij bleef het maar uitentreuren herhalen. Ik heb hem daar een- en andermaal op gewezen. Een baälsdienaar is een wereldling [afgodendienaar, zoekt wereldse genoegens]. De auto is weggegleden en van de weg gegleden. Eens een dief, altijd een dief: qui a bu, boira (wie gedronken heeft, zal nog weleens drinken). Goede raad was duur: quid faciendum (wat te doen)? Er zaten quidams [snuiter] tussen … Het rijtje met 'quid' mag niet ontbreken: quid ad me? (wat gaat mij dat aan?), quid ad te? (wat gaat het u, jou aan?), quid inde? (wat dan nog?), quid mirum? (wat wonder?), quid novi? (wat voor nieuws is er?), quid nunc? (wat nu?), quid plura? (waartoe er meer van te zeggen?), quid prodest? (waartoe dient het?) en quid rei [rij]? (wat is er gaande?) Vorige week quiltten de dames erop los [er lustig op los]. Een quillaja is een Zuid-Amerikaanse zeepboom. Erop los leven is onverstandig. Quiëtisterij [kwie-jee] is als woord verwant aan quieto (rustig in de muziek), quiëscentie (innerlijke rust) en wellicht met quién sabe [uh]? (Spaans voor 'wie weet?'). Quinoa (uitspraak!): ganzenvoet (gierstmelde).
10. Een quisling is een landverrader. Het quissegerecht was een exquisiet maaltje. Ze waren allebei, alle twee, op hun qui-vive, toen het 'qui-va-là?' (wie is daar?, werda?) klonk. De quizmaster (ook: kwis-) kon het quizbeest (ook: kwis-) nauwelijks de baas. Hij is sterk in het van kromme haas (krommenaas) gebaren [doen alsof zijn neus bloedt]. Cicero vroeg het al: cui bono? (waartoe dient het?). Er zijn plenty arme sloebers die een pl'etje [persoonlijke lening] afsluiten. VD leidt ons niet meer naar de Phlegraeïsche velden [landstreek bij de Vesuvius, waar Zeus de Giganten overwon]. Deze Jan Modaal is wel een pietlut [kleingeestig mens]. Een ladder, à double usage: om te klimmen en bij een ijswak.
11. Een basset [bah-sèht] is een taks [dashond]. De takslang [ringslangachtige] vind je op de Grote Soenda-eilanden. Op de Tokelaueilanden zijn valse tala's [WST] in omloop. GB bekende ongelijk, en de taleggio [kaas] kan met een gerust hart op de plank liggen. Het was samengebonden met tali rami [touw van rameevezels].