1295 Dictee zaterdag 30 mrt 2018 (1): dictee Oefendictee maart 2018 (3) √

Dictee - dictees [1295]

Oefendictee maart 2018 (3)

1. In de upper class mag je een upperclassmentaliteit verwachten.
Pied-de-poulemotieven [hanenvoet] bij truien zijn weer helemaal in! In Oostvoorne weten ze het nu wel [Opschrift: "Oftewel ofte (ofwel) ofte niet?"]: maak nooit ofte nimmer – nooit en te nimmer – een fout in de tekst van een dictee ofte (ofwel, oftewel) lever een correcte tekst af, anders word je uitgejouwd ofte niet gelauwerd. De psycho loog dat hij barstte. We hebben gesudokud [oe] , (VD; GB: uu [uu]), sommigen hebben één sudoku'tje [GB dus: sudokuutje – net als menuutje, ten onrechte en dan dus fout: sudoku'tje] opgelost, anderen zelfs meerdere sudoku's [ook bij GB-uitspraak uu, vgl. menu en menu's]. Die andere eeneiigetweelingjongen: dat is mijn broer! In Abcoude was er een excellente Lionserwtensoepactie. Ook Lions' erwtensoepactie in Baambrugge was heel geslaagd! De adh is 3 el.

2. Voor Kremlin mag je ook Kreml schrijven. Een kooi-ei is een batterijei. Deze kingkong heeft veel weg van de echte King Kong. Wat weten die kinderen in hun crèches nu van grotemensenwereldcrashes? Kubben is het kubbspel spelen. Volgens mij is een ams'er in SR leerling van de algemene middelbare school, een algemenemiddelbareschoolleerling dus. Dat is Latijn voor mij. Arnhem? GB: een arnhemmer is een aardappelsoort. VD: Een Arnhemmer of Arnhemse stedeling woont in Arnhem en een zekere soort van koekjes wordt Arnhemse jongens (en meisjes) genoemd. Hij heeft het voor Arnhem gesmeten: is daar [gerechtshof] in hoger beroep gegaan. Arnhem is het Gelders Haagje [ook: Haagje van het oosten]. Dat is een brug te ver [film: A bridge too far, over de mislukte verovering van Arnhem door de geallieerden in 1944]. Het Hoog Militair Gerechtshof [HMG] bevond zich te Arnhem [1991 opgeheven]. De HAN is de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen [eigennaam].

3. Ars is kunst (meervoud artes): ars aequi (geen mv.) is het recht, de rechtspraak, ars amandi (geen mv.) is de liefdeskunst van het liefde(s)spel [VD alleen ss - minnespel], de ars antiqua is de Franse polyfone muziek uit de dertiende eeuw (antoniem: ars nova – 14e eeuw), de ars artium omnium conservatrix (geen mv.) is de kunst die alle andere bewaart, t.w. de boekdrukkunst, de ars clericalis (geen mv.) is de schrijfkunst, de ars gratia artis (geen mv.) is de kunst omwille [ter wille van] van de kunst (als principe), l'art pour l'art, ars longa, vita brevis: de kunst is lang, het leven kort, ars moriendi (artes moriendi): de kunst van het sterven (met name als boektitel), art brut [Frans] = primitieve of pseudoprimitieve kunst, art deco (ca.1920-1940), artdirector [grafisch vormgever], arte conservatus = door kunst behouden, bewaard, art engagé = tendenskunst, arte, non vi = door kunst (beleid), niet met geweld, arte povera = arme kunst en ARS is de genormeerde valuta-aanduiding voor Argentijnse peso (munteenheid van Argentinië).

4. Een brutus is een verraderlijk mens. De EHEC-bacterie (enterohemorragische E. coli) moet je natuurlijk wel kennen. Zelfs GB gaat nu speel-werkplan schrijven. Ik citeer hierna uit het colofon van GB. De merknaam Het Groene Boekje is als merknaam beschermd. Die zin [donorprincipe!] geeft heel wat reuring bij mensen die 'het' willen schrijven ... Bij het jij-bakken en gejij-bak debiteer je een jij-bak, een tu quoque [ook: et tu, Brute (tw.) – Caesar tegen zijn moordenaar Brutus: tu quoque, Brute, tu quoque, fili mi] of whataboutisme. Soms eten joden gremzelisj (een pesachgebak: met Pasen), soms ook kiesjeliesj (hamansoren: bij het Loten- of Hamansfeest).

5. Pathemata mathemata [ook omgekeerd – geen wiskunde!]: door schade (en schande) wordt men wijs. De draaiende vaas vormde een changeant tafereel. Die saaimans is een saaie piet! Ik schreef per ongeluk 'diemet' aan elkaar [ook diemit, stofnaam: sterke katoenen stof in keperverbinding waarin een patroon is geweven] De aanduiding kikibyte (KiB, 1024 bytes) is van vrij recente datum, kibibyte van een paar maanden eerder [VD]. Hij is specialist in dikkendensie [kouwe drukte, ophef]. Van een van je voorouders is het oir [oo] het mannelijk nageslacht. Wat hebben verder op '*oir'? Welnu (selectie): abattoir (slachthuis), abortoir (abortuskliniek), abus de pouvoir (machtsmisbruik, détournement de pouvoir), aleatoir contract = kansovereenkomst, au revoir (tot ziens), blouson noir (nozem), coir [koh-jər] = handelsnaam voor kokosvezels als stof en du terroir (van gerechten: regionaal).

6. Verder: écartelé en sautoir [heraldiek: schuin gevierendeeld], espoir [wielrennen: belofte], faire de la prose sans le savoir (proza schrijven zonder het te weten), film noir (in grauwe, dreigende omgeving), gouverner, c'est prévoir (regeren is vooruitzien), dit is discriminatoir en anti-emancipatoir, justificatoir [tot bewijs strekkend], moussoir (moser, champagneklopper), olfactoir (betrekking hebbend op de reuk, het reukvermogen = olfactorisch), parloir (spreekkamer), peignoir (ochtendjas voor dames), pièce à tiroir (toneelstuk dat uit een losse aaneenrijging van episoden bestaat), plein-pouvoir (algemene volmacht), polissoir [nagelborstel], redhibitoir [tot koopvernietiging strekkend] en remontoir (horloge, knop aan de kast).

7. Ook nog: rouge-et-noir (kansspel met zes whistspellen [312
kaar­ten]), terroir [grond, bodem, m.b.t. gewassen] en vexatoir (knellend, drukkend). Tiende half is negenenhalf (negen en een half). Ik had een negen-en-een-half voor mijn proefwerk. Met arrière-goût benoem je een Franse nasmaak. Verder met '*gout*': agouta (solenodon, soort spitsmuis – zouden die aguma, een bladgroente eten?), à son goût = naar zijn smaak, coming-out (!), degoutant, de haut goût = sterk gekruid, dug-out (!), goût de contradiction = dwarsdrijverij, goûter = vieruurtje (ww. gouteren), goutte militaire (druiper), gouttière (grafische industrie: dubbele, parallel lopende haarlijntjes), hang-out (horecaverzamelplaats voor gelijkgestemden), kippenragout, le goût de la perfection qui stérilise = het onvruchtbaar makende verlangen naar volmaaktheid en opting-out (!) (terugtrekken bedrijf uit collectieve sociale zekerheid).

8. De wijn gouteren = proeven, dat kan ik niet gouteren = goedkeuren, ik ben gedegouteerd van je gedrag: ik walg ervan. Een bakje voor ragout is een barquette. Blanquette de veau = kalfsragout, cassoulet is een zekere ragout, net als croustade. Een egoutteur is een wals in de papierindustrie. Lamsragout = navarin. Ik wil nog wel zo'n lekker kippenpasteitje. Ook rissole, salmi en saupiquet zijn ragoutgerechten. Een vol-au-vent is een koninginnenhapje. Dat meen je toch niet: jij saudifiel? Ze droeg een saumon pakje. Doe ik altijd weer fout: selffulfilling prophecy. Orexigeen is eetlustopwekkend [VD]. Verder met '*opwekkend' alleen nog: lustopwekkend [GB,VD]. Ik zag Inter net (!) verliezen. De koekstad is in NL de naam voor Deventer (naar de 'Deventer koek' – zo in GB! – van een bepaald fabricaat). Twee ureters, daarna 1 urethra. De tafsir is de uitleg van de Koran, de Koranexegese. Wist je dat joego's Joegoslaven zijn? Met rolstaart: sapajou en kinkajoe. Zijn oproep viel niet in dovemansoren [VD]. Een
sawoe-manila is een sapotilleboom.

9. Hij werkt en is in dienst bij de dienst Gemeentewerken. Dat blijf ik raar vinden: sede vacante wordt sede-vacantist, maar christian science blijft christian scientist. Een sonjana is een klimmende aardbei [hangend gekweekt]. Epo staat voor erytropoëtine.

 
 

1294 Dictee maandag 26 mrt 2018 (1): dictee Oefendictee 492 (oud) √

Dictee - dictees [1294]

De herziening van 451-500 is vrijwel gereed: hier als willekeurig voorbeeld: nummer 492.

Oefendictee 492 (CDXCII) Nieuwe rommelzinnen (17)

1. Dit concourstje [oer – bij 'oers' je] [wedstrijd] is niet zo geslaagd. De conclavendeelnemers (uitgaand van conclaaf; uitgaand van conclave: conclavedeelnemers) aan het conclaafje [conclavetje] waren onder de indruk. Conferenceovereenkomsten zijn prijsafspraken. De confiscabele goederen zijn geconfisqueerd [in beslag genomen]. Confrèregenoten vormen een confrérie. Bedoel je Congo-Brazzaville of Congo-Kinshasa? De condoleancebrief is niet aangekomen. De concurrentiestrijd was hevig. Ochot, alweer zo'n querulant! De obese [aan ernstig overgewicht lijdend en dus niet meer aan obesofobie!] olijkerd leed overduidelijk aan obesitas. Dammers doen om en om een zet. De brokstukken lagen ommendom. In het non-paper [geen officiële status] werden nonouders [nu of nooit] en nonvlinders beschreven. Ninjutsu en jiujitsu zijn vechtsporten. Een nix(e) is een gevaarlijke, aanlokkelijke watergeest. De nixers vormen de generatie nix en zijn vaak niksisten. In de maand nivôse [sneeuwmaand Franse Republiek – laatste stuk december + grot deel januari] kun je wel een nivometer [sneeuwmeter] gebruiken. De Nijlmeter [put met peilschaal] werd voor taksdoeleinden [belasting] gebruikt. In de metaalkunde kennen ze zowel oud zilver als nieuwzilver [zekere legering].

2. De nifty fifty zijn karakteristiek voor de New Yorkse beurs; de
Nikkei-index is dat voor de beurs van Tokio. Is het niet-rokenbeleid nou geslaagd of niet? Eolithicum, paleolithicum, neolithicum en mesolithicum behoren allemaal tot de periodegroep die in zekere relatie staat met de steentijd ('lithos' is 'steen': denk aan litho en lithografie, steendruk). Gothic novels zijn griezelromans. Een gregoriaanse melodie werd in handschriften genoteerd met neumen [zekere tekens]. Een netizen is een citizen op internet (en de citizen's band is een aan zendamateurs toegewezen golflengte in de ether). Netsukes [nèht-skuhs] zijn Japanse gordelknopen. Met nepal wordt hasj uit Nepal bedoeld. NIK-tv is van het Nederlands-israëlitisch Kerkgenootschap. De naam 'neverippie' [condoom] komt van de merknaam 'Never Rip' (scheurt nooit). Neys zijn bamboefluiten zonder mondstuk. De niet-West-Vlamingen begrijpen dat vaak niet. Veel
niet-EMU-landen behoren tot de niet-gebonden landen. Een nightcap is een slaapmutsje voor het slapengaan.

3. De Groninger maren [enk.: maar!] zijn natuurlijke stroomgangen op het Groninger Hogeland. Het (de) nisine wordt gebruikt als antibioticum. Qua schrijfwijze zijn 'nirwana' en 'nipkowschijf' (niet de bekende prijs! – die is met N!) enigszins verwant. Een nymfomane nimf en een nimfijn hebben zekere parallellen. Een no-nonsenseaanpak is no-nonsense. 'No-claimkorting' is de volledige schrijfwijze van
'no-claim'. Er heerste zo'n soort noblesse-obligesentiment [adeldom verplicht]. Hij laat zich het best beschrijven als conservatief-liberaal. Alle consuls-generaal werden bijeengeroepen. Ik wil die groenteconsommé. Een constructiebankwerker werkt met
constructie-ijzer. Wat is het consigne(woord) [wachtwoord]? Consultanten raadplegen consultants. Bij gebruik van een console [scherm pc] zit je soms aan een consoletafel [meestal ronde tafel, gedragen door een zware stijl die met drie of vier consoles – vooruitspringend deel dat dient om iets te ondersteunen – op de grond rust]. Dit concourstje [oer – bij uitspraak oers: concoursje] is heel erg geslaagd Wat is de consumentenprijs van dit consumptie-ijs? Het consolsysteem [systeem van plaatsbepaling op zee en in de lucht d.m.v. radiopeiling] werkt met consolbakens.

4. Het controversedispuut duurde voort. De reconvalescente [herstellende zieke, convalescente] liep al weer buiten. De begrippen huren en verhuren zijn elkaars conversen [enk.: convers]. Convertibele [in- of omwisselbaar] convertibles [obligatie] kun je omwisselen. Die jantjes-contrarie zijn altijd in de contrarie [anders dan men verwachten zou]. Het contrefiletje [langwerpig stuk vlees met een vet randje gesneden uit de achterbil van het rund] was mals. Het ambtelijke controleapparaat had voortreffelijke controle-instrumenten. Een contaminatieresultaat zou kunnen zijn 'optelefoneren'. 'Zwarte sneeuw' (zien) is een voorbeeld van een contradictio in terminis [in de gebruikte woorden]. Een contra-expertise-expert moet wel erg kundig zijn. Hij heeft een contra-indicatie tegen antibiotica. Geef mij maar een cordon bleutje [schnitzel], beslist geen cornedbeef. Het Cornisch is een Keltische taal uit Cornwall. Waar komen Coronianen vandaan? Antwoord: Coronie, district SR] De coq au vin (!) is een gerecht met kip. Een coöperator zit in een coöperatie, een co-ouder in de opvoeding. Alle vrouwelijke correspondentes (alleen zij) waren voor de correspondentendag uitgenodigd.

5. Ook Cortesleden [parlement Spanje, Portugal] hebben een cortex [buitenste laag van enig orgaan]. Zelfs de coryfeeën moesten corveeën. Het cortison behoort tot de corticosteroïden [corticoïden – ontstekingsremmer], geproduceerd in de bijnierschors. De lokale couleur locale had een adembenemende uitstraling op de gehele locatie. De coteriegeest [besloten kliek] droop eraf. Hoe schrijf je 'coulombtje' [oh(n)] tegenwoordig? Daar is geen peil op te trekken. Het Witte Boekje richt zijn pijlen maar al te graag op de groene bijbel [het (Het) Groene Boekje, GB]. Daar zaten ze dan in het stiltecoupeetje [n/s]: hij met zijn coupe soleil [kapsel met plukjes geblondeerd haar] en zij met haar opvallende coupenaad [snit], bezig een coup [staatsgreep] te entameren [een begin maken met ...]. … Een quisling is genoemd naar een Noorse verrader. Je kunt noords (nordic) wandelen. Een wat is een nozzle? Antwoord: sproeier of sproeikop, spuitkop.

6. Niks, nada, niente: dat is drie keer niks. In de grotestadsomgeving heb je crèches, in het dorp alleen een crècheje. Bank beginnen? Kwestie van crediteren en debiteren, niet van discrediteren: de klanten in diskrediet brengen, dus. Smeer er maar een crèmepje op. Crémant [licht mousserende wijn] kun je drinken. Cretins zijn kropmensen [groot hoofd, onvolgroeid, etc.]. Ze had haar crochetje [haakwerk] op schoot. Kijk, een cruiseschip. Waar is je crossfiets? De croissanterie-eigenaar boerde [nou ja] goed. De creolen behoren wel tot een ras, niet tot een volk. DNA-strengen kunnen voor cross-over [overkruising] zorgen; misschien later ook  voor cross-overmuziekliefhebbers [combinatie van genres]. Hier hangen cretonnen [van cretonne] gordijnen (cretonnegordijnen). Misdaadbestrijding is een crime [ergerlijk, onaangenaam]. Hoeveel crimes passionnels worden er jaarlijks gepleegd? Die courgettebloem is fantastisch mooi. Een couvade is een mannenkraambed. Met de gekregen couverten [geld in een envelop] konden ze couverts [vork, lepel, mes enz. voor één persoon aan tafel] te over kopen. Een craquelurepatroon is grillig.

7. Hij is een cubanenroker [cubaan = sigaar], een havannaroker.
Cube-ijs bestaat uit ijsblokjes. Deze cultuurkritiek moet je cultuurhistorisch bekijken, liefst in een cultureel-historische context (Blabla? Jazeker!). Het curveverloop is onvoorspelbaar. De cycloïdentekening was puntgaaf. De Cycladische architectuur heeft betrekking op de Cycladen [Griekse eilandengroep]. Het custodesteam [enk.: custos] (VD, GB: custodeteam – n/s – daar waarschijnlijk: bladwachter) van het gymnasium is weer uitgebreid. De cummerband (GB, VD: cummerbund) komt uit India. Curaçaos geschiedenis is boeiend. Een curettemes moet scherp zijn. De cynismenuitingen waren onbeheersbaar. De cysteverwijdering verliep moeizaam. De fullback leed aan wishful thinking. Ooit zongen we: "It's a wonderful world". Was dat een selffulfilling prophecy? Een off-the-roadmotor gebruik je off the road. Er zijn veel bloedingen mogelijk: oftalmorragie (oogbloeding), uretrorragie (urethra), nefrorragie (nierbloeding), rino- en otorragie (neus- en oorbloeding) en vele andere.

8. 'Obliquus' is een muziekterm [met traps- of sprongsgewijze voortschrijding]. De yamswortel komt van de oebie [yam, plant]. Zouden de Oeigoeren [Chinese regio Xinjiang, oorspr. Turks] de oeioeimachine (stokje met ribbeltjes, hoeihoutje, hoeistokje) kennen? Heeft een slokop een extra grote oesophagus [slokdarm, ontsteking is esofagitis]? Dat land ontwikkelt zich à pas de géant [met reuzenschreden]. Het convenant heeft een obligeant [verplichtend] karakter. Ze werd in haar nylon bloes (blouse) [nylonbloes] gestikt met een nylonkoord [nylon koord]. Die nymphe du pavé [straathoer] vind je meestal bij het nymfaeum [fontein]. De N-VA-voorzitter treedt af. Mijn pc is genuket [gə-njoekt – gecrasht door malware]. Onder brucellose (brucellosis) vallen de maltakoorts en de abortus Bang. Na het Nederlands record (NR) bezit hij nu ook het wereldrecord (wr). Zijn deze gewichten netto (nto.) of bruto (bto.)? Een brt is een bruto registerton. Hij wilde graag bij de nouveaux riches [parvenu's] behoren, omdat hij al drie nouveaux romans [experimentele romanvorm, jaren 1950] geschreven had. Zijn er nog notes gaies [vrolijke noten] in dit drama te ontdekken? Een nospel (!) hoort in een notheater (!) [Japan: pantomime]. Niacine is nicotinezuur. Het Nibud helpt je met budgetteren.

9. In Noord-Nederlandse streken wordt Noordnederlands gesproken. In oude taal kom je nog wel tegen de uitdrukking 'of(te) niet' [vergelijk: oftewel]. Wat wordt met pluriformiteit oftewel veelzijdigheid bedoeld? De stek die je zoekt, ligt op 45 graden noorderbreedte (N.B.) en 30 graden oosterlengte (O.L.). De Noordoostpolder is de NOP. Computerbestanden worden steeds groter. Van klein naar groot kennen we: byte (8 bits, B), kilobyte (KB, 1024 stuks), megabyte (MB of meg,), gigabyte (GB, G, gig of gieg), terabyte (TB), petabyte (PB), exabyte (EB), zettabyte (ZB) en yottabyte (YB). Het laatste aantal bytes betrof een getal van 25 decimale cijfers met de waarde van twee tot de tachtigste. Opgemerkt zij dat er ook nog een andere, weinig gebruikte kilobyte (kB) is met een waarde van 1000 bytes. De Leidster wijst ook 's nachts de weg. De no-showreiziger [niet verschenen] hield niet van show. Noordse mythologie? Toelichting: tegenwoordig (VD): de KB [oud] wordt ook KiB (kibibyte of kikibyte - laatste lijkt me fout) genoemd. MB [oud] = mebibyte (MiB), GB [oud] = GiB (gibibyte), TB [oud] = TiB (tebibyte), PB [oud] = PiB (pebibyte), EB [oud] = EiB (exbibyte), ZB [oud] = ZiB (zebibyte) en YB [oud] = YiB (yobibyte). De decadische (niet in wdb. – decimale) equivalenten zijn: kB (kilobyte), MB (megabyte), GB (gigabyte), TB (terabyte - 10¹²), PB (petabyte), EB (exabyte), ZB (zettabyte) en YB (yottabyte = 10²⁴). Nou vooruit, het aantal bytes van de yottabyte (twee tot de 80e) (1.208.925.819.614.629.174.706.176) ook nog even in letters: (een) quadriljoen tweehonderdachtduizend negenhonderdvijfentwintig triljoen achthonderdnegentienduizend zeshonderd(en)veertien biljoen zeshonderdnegenentwintigduizend honderdvierenzeventig miljoen zevenhonderdzesduizend honderdzesenzeventig. We zullen maar niet uitrekenen hoe lang het zou duren om al die bytes in continudienst tweevingerig met één byte per seconde te typen ...

 
 

1293 Dictee vrijdag 23 mrt 2018 (2): dictee Groot Leerpark Dictee 2018 √

Dictee - dictees [1293]

Tiende Groot Leerpark Dictee 2018

[geen titel, auteur: Kees van der Zwart]

De woorden in vet en onderstreept moesten worden ingevuld.

1. Daar zit je dan tussen masculiene krachtpatsers en vileine feministen die zich de crème de la crème noemen van communicatiestrategieën en zich gespecialiseerd hebben in de finesses van de Nederlandse taal, maar zich nu als een
perpetuum mobile gemanipuleerd voelen door genderneutrale taalsuggesties.

2. Door gebruik te maken van de salamitactiek zorgt een peloton van meerenners ervoor, dat in de slipstream van de massamedia het oubollige 'dames en heren' gehashtagd wordt naar 'dicteeërs'.

3. Je zet je schrap, nu eens niet de risee door een pantoffelritje
op z'n janboerenfluitjes, een dwarsliggend fietsschaap of een valboete door bruggetjesleed, want vandaag wil je per se de lauwerkrans met de geur van een eclatante overwinning op taalfanatiekelingen die door een appongeluk of al dan niet geschaafd en geblutst door sinkholes [zinkgat, verdwijnput], gevuld met een brij van een linguïstische biodiversiteit, net niet met succes gefinisht zijn.

4. Aan de horizon doemt op een worstcasescenario van een ongezouten     horroromelet met ingrediënten van onzijdige lid- en voornaamwoorden en vraatzuchtige taalkundige hermafrodieten die niet gehinderd door empathisch vermogen zonder geweeklaag of enigerlei tierelantijntjes [ook: tierlantijntjes] een transitie veroorzaken in de hedendaagse taalwerkelijkheid.

5. De twijfel slaat toe, want wat te doen met een secretaresse die likkebaardend zit voor een appetijtelijke     croque-monsieur, met naast haar een geneesheer-directeur met exotische nevenactiviteiten die zijn hoofdpijndossier ontleedt over belastingtrucs via de Kaaimaneilanden, terwijl hij intussen een verhitte brandweerman gadeslaat die smacht naar een dame blanche en onderwijl zijn grinnikende eega op onzelievevrouwebedstro zoete broodjes bakt met een gecraqueleerde duivekater, of wordt er iets uitgebroed met een equivalent van whatsappende     emoji's?

6. Je zakt weg in een melodramatische overpeinzing waarin op de klanken van een frêle fascinerende jazzzangeres     surrealistische taaltaferelen voorbijtrekken en je jezelf als een idee-fixe     stoïcijns ziet voortijlen over de Via Gladiola [Vierdaagse, Nijmegen] om op de finish als klasbak met een geraffineerde wheelie inclusief een high five als goudenmedaillewinnaar in de armen te vallen van een applaudisserende     blauwbilgorgel die als zzp'er het bloemenmeisje vervangt en die je quasinonchalant, maar schapentrots [net als pauwentrots] zachtjes in het oor mompelt: 'jodium of podium'.

 
 

1292 Dictee vrijdag 23 mrt 2018 [1]: dictee Groot Dictee Tilburg (21e) 2018 √

Dictee - dictees [1292]

Groot Dictee Tilburg (21e!) 2018

Rituelen (auteur: Corné van Doorn)

1. In onze individualistische epoque met een overvloed aan egodocumenten en gejij-bak op de sociale media ontstaat steeds meer de het idee dat ons ik-besef tekortschiet en dat het ten enenmale de voorkeur verdient te appelleren aan een dimensie die ten algemenen nutte aangewend kan worden, omdat het in ons mens-zijn ruimte verleent aan het samenzijn: rituelen vol symboliek zijn hiertoe een geëigend middel.

2. Het hoeft dan noodzakelijkerwijze niet te gaan om het apocriefe occultisme: voorbeelden ervan zijn de alchemie die ernaar streeft een panacee oftewel levenselixer [ook: elixir] te creëren en de magie die zich bedient van grimoires [Wikipedia, niet in wdb.], instructieve handboeken om kwalen te genezen en amuletten of talismannen [GB ook talismans, dat bij VD als enige] te fabriceren op een volgens de rituelen verplichte locatie en met de voorgeschreven accessoires.

3. Van oudsher gedijden (n!) in de rooms-katholieke kerk velerlei tijdens de Beeldenstorm [specifieke, 1566] met acribie gekritiseerde rituelen: van het doopsel, oorspronkelijk bedoeld om te ontsnappen aan het voorgeborchte [zielen in afwachting van de komst van Christus], het oliesel, het vijfde sacrament [van de 7] van de Heiland, toegediend bij het sterven tot de communie: de gelovige ontvangt van de celebrant [de mis celebreren = opdragen], vaak bijgestaan door een of meer acolieten [misdienaar – plant = akoniet!], de geconsacreerde [wijden, consecreren kan ook] hostie tot dan bewaard in het tabernakel [daarin wordt de hostie, het Allerheiligste, bewaard] voorzien van godslamp [altijd brandende olielamp of speciale kaars voor het tabernakel] en conopeum [gordijntje voor het tabernakel, ook: zijden omhulsel van de ciborie = ciborievelum – mv. conopeums] in een ciborie [kelk met deksel voor bewaring van geconsacreerde hosties, ook: ciborium].

4. Ook in het leven van alledag wordt door Jan en alleman veelvuldig gebruikgemaakt van soelaas biedende rituelen, nochtans vanuit de oud-Hollandse nuchterheid on-Nederlands. Naast de hype van het roken van de waterpijp in shishalounges wendt de Nederlander zich allengs meer tot de innovatieve mores bij het overlijden van dierbaren zoals de digitalisering van bidprentjes en het vervaardigen van replica's van bijvoorbeeld een hand van overledenen.

5. Voor sommigen wellicht ook het frequenteren van houseparty's in bijwijlen obscure accommodaties om geholpen door een stroboscopische sfeer en een niet-versmade [m.i. bedoeld: niet te versmaden] hoeveelheid ecstasy en wat dies meer zij aan stimulantia te ontsnappen aan, achenebbisj [GB], de positie van een loser en te worden ondergedompeld in een kakofonische caleidoscoop van tongstrelende en welriekende vibraties, om de scene maar met een synesthesie [stijlleer: verbinding van woorden uit verschillende zintuigsferen – zoals schreeuwende kleuren] te verwoorden.

6. Ook de sport kent een groot scala aan rituelen: van het kruisjes maken voor je de arena [gezegd: niks met Ajax – en dus niet: ArenA] betreedt tot zoals bij het Nieuw-Zeelandse rugbyteam het uitvoeren van de haka, een inheemse dans van de Maori's. Wellicht gaan de deelnemers aan de Alpe d'HuZes ervan uit dat het al of niet
ge-sms't of geappt hebben met het thuisfront niet onbelangrijk is zoals voor participanten aan dictees het Groene Boekje [maar curieus: helemaal voorin GB in het colofon: "De merknaam Het Groene Boekje is als merknaam beschermd (donorprincipe!?)] op het nachtkastje of Van Dale onder de peluw [hoofdkussen] van het lits-jumeaux [mv. + s].

 
 

 

1291 Dictee dinsdag 20 mrt 2018 (1): dictee Groot Dictee van Urk 2018 √

Dictee - dictees [1291] 

Groot Dictee van Urk 2018

Urker politiek in 2018

1. Dit dictee biedt je een potpourri van de verkiezingsleuzen en (-)programma's van onze plaatselijke politici.

2. Onze progressief-liberalen zijn afgetaaid, evenals het trumpiaanse Beter voor Urk, maar we verwelkomen een nieuweling zonder calimerocomplex: de PVV.

3. Deze laatste partij vindt dat de hondenbelasting omlaaggebracht [GB], de dracht van boerka's en nikabs hier te lande verboden, en de controle op fietsverlichting niet veronachtzaamd moet worden.

4. Onze oranjegestropte SGP'ers betogen een koestering van het cultuurhistorisch erfgoed, meer oplaadpunten voor elektrische fietsen en een rodeloperbenadering voor nieuwe bedrijven.

5. De UGP bedrijft prinzipienreiterei voor de zondagsrust, wil een tweejaarlijkse prijs voor de Urker van het Jaar en een goede
ov-verbinding met het toekomstige Lelystad Airport.

6. Hart voor Urk wil 35 hectare meer bos, een centraal busplein en een geüpgraded Westgat.

7. Het CDA bakkeleit graag over een goed geoutilleerde sporthal, budget voor cultuureducatie en een communicatieplan om het onnodig negatief imago van Urk bij de paparazzi te verbeteren.

8. De ChristenUnie wil in parallellie met het christensocialisme waarin Urk al decennialang excelleert, ruggensteun bieden aan volontairs om hun kwestieuze positie te schragen.

9. Gemeentebelangen staat een kwijting van taken voor van de wethouder die zich met visserijzaken vermeit.

10. Alle partijen verenigden zich rechtdoorzee in een pleidooi voor vernoeming van Urker straten naar nationale zeehelden, al waren dat geen brave hendriken. Nu nog een Oranjevereniging [GB, VD] … Dispereert [als eigennaam, archaïsch, anders ook: Dispereer – in beide gevallen ook kleine d denkbaar] niet!

 
 

1290 Dictee maandag 19 mrt 2018 (2): dictee Groot Abcouder DIctee 2018 √

Dictee - dictees [1290]

Groot Abcouder Dictee 2018 (geen titel, auteur: Bob Zevering)

De 55 onderstreepte woorden moesten worden ingevuld.

[Uitgebreide uitleg bij de invulwoorden op aanvraag verkrijgbaar.]

1. Het pittoreske plaatsje Abcoude breidt zich uit. Op de locatie Land van Winkel vind je spiksplinternieuwe opzichzelfstaande woningen en twee-onder-een-kapeengezinswoningen. Bij het Abcoudermeer hebben de prestigieuze appartementencomplexen voor geprivilegieerden de oever geüpgraded tot een boulevard met mediterrane allure.

2. Enkele starre dorpsgenoten staan nochtans negatief tegenover de kolossale nieuwbouwprojecten. Ze zien de architectuur van de accommodaties niet als verfraaiing en beweren vilein dat de nieuwe plannen onder auspiciën van een apezatte stagiaire op een A4'tje in elkaar zijn geflanst.

3. Dat BN'ers als Peter van der Vorst en Patrick Lodiers de schoonheid van Abcoude appreciëren en zich inmiddels in het dorp hebben gesetteld, vinden de xenofoben in ons dorp ondraaglijk. Temeer omdat ze bang zijn dat de quasi-intellectuele tv-bobo's zich Abcoude meer en meer zullen toe-eigenen.

4. Initiatieven als het nieuwe filiaal van onze broodbakker Both, de
espresso- en cappuccinobar Ollie's en de shop-in-shops bij Abcoude Proof zorgen voor meer reuring in het dorp en zijn daarom volgens ons sowieso een aanwinst. Napa Italia is helaas failliet en of er ooit nog koks in het pand zullen kokkerellen, daar zijn de ins en outs me niet van bekend. Verder moet de gemeente snel meer winkels acquireren om de hoofdstraat verder te verlevendigen.

5. Tijdens de excellente Lions' erwtensoepactie frequenteerden klanten uit heel Abcoude en contreien de nieuwe Plus. 's Morgens was het al vroeg een drukte vanjewelste [GB ook: van jewelste, van je welste] omdat enkele slimmeriken koste wat het kost recht voor de ingang wilden parkeren om tijdens het takkeweer de emmertjes copieuze soep snel in te kunnen laden.
Curieus: omdat erwtensoepactie geen invulwoord was, kon je moeilijk anders dan Lions' [Lions hier los kon redelijkerwijze niet!] invullen. Echter: door 'de excellente' wordt Lionserwtensoepactie een 'gewone' samenstelling. Zou je 'de excellente' weglaten, dan kan Lions' erwtensoepactie [van de Lions, bezitsvorm] wel!

6. De plannen voor de bouw van het nieuwe zwembad zorgden voor veel commotie en impetueuze reacties in de raad. Gelukkig werden de plannen uiteindelijk geaccordeerd. De burgemeester was erg verbaasd dat het bakkeleien en kissebissen over de begrote kosten zelfs na het akkoord doorging. Hij nam een rigoureuze beslissing en liet iedereen weten dat niets zo'n ordinaire ruzie kon billijken en dat hij zich distantieerde van de hele controverse. Dat de lessen aquarobiccen en therapeutisch bewegen in water voorlopig een illusie blijven, is echter klip-en-klaar.

7. We zullen enigszins van ons à propos zijn gebracht als u de Nederlandse taal dusdanig beheerst dat u geen fouten in de diverse aberraties en idiosyncrasieën heeft gemaakt. Wij zullen u dan fêteren en eren. We gaan ervan uit dat u allen onze facebookpagina liket en ook op andere media kond doet van het dictee. Tot volgend jaar bij de volgende editie van het Groot Abcouder Dictee.

 
 

1289 Dictee maandag 19 mrt 2018 (1): dictee Lionsclub Warmond Slot Teylingen 2018 √

Dictee - dictees [1289]

Dictee Lionsclub Warmond Slot Teylingen 2018

(Geen titel, auteur: Max van der Zwaag)

1. Dictees zijn, ook in de Zuid-Hollandse Bollenstreek [specifiek díé, met hoofdletter dus], bedoeld om relaxed in plaats van gestrest jouw spelling op te vijzelen. Magnifiek dat een gemêleerd en flamboyant gezelschap zich hiervoor laat fêteren in cafés en accommodaties als deze, als een charitatief [ook caritatief, andere uitspraak] doel hiervan kan profiteren.

2. Heeft de Nederlandse taal parallellen met de bollencultuur? Onze taalregels lijken net zo rechttoe rechtaan als de tot op de millimeter nauwkeurig beplante rechte stroken met hyacinten op de bollenvelden. Maar zou je als een jan-van-gent boven het taallandschap zweven, dan lijkt het Nederlands een labyrint met een mêlee aan uitzonderingen, als rode tulpen in een begroeiing van trompetnarcissen. Dergelijke excepties kunnen je verstoren als blèrende, aartslelijke baby'tjes, voortgeduwd door omaatjes op een vredig ogende paasochtend in de Keukenhof [eigennaam].

3. Al heb je consciëntieus geoefend en is spelling je jarenlang gedoceerd, beklijven doet het nochtans moeilijk, door de antiaanbaklaag waar ons kortetermijngeheugen mee behept is.

4. En toch, zoals karrenvrachten Chinezen uit touringcars lyrisch worden van ons Bloemencorso [plaatselijk een eigennaam, daarbuiten met kleine letter], zo kan een dictee met een mozaïek aan buitenissige woorden, die als praalwagens passeren, euforie teweegbrengen bij menige taalvirtuoos of eendagspoëet. Anderen zullen onmiddellijk hun toevlucht zoeken tot de cafeïne van een cappuccino met bavaroisgebak of een kurkentrekker vragen om hun promillage op een troostrijk niveau te brengen.

5. Zelfs voor bollebozen en slimmeriken is een dictee geenszins te bagatelliseren, geen abc'tje, laat staan een een-tweetje, niet te verwarren met een tweetje [ie, Twitterbericht – ook t].

6. Mocht u straks gechoqueerd [ook: geshockeerd] en verbouwereerd zijn over een bepaald niet florissant, of zelfs vernacheld resultaat met gênante omissies, ga dan geen krokodillentranen plengen, penicilline halen, of de jury betichten van muggenziften, maar troost u met de gedachte dat uw deelname diepgewortelde, goede intenties naar boven heeft gebracht, zoals een bloem uit zijn bol gaat en uitkomt voor waar hij voor staat.