1186 Dictee vrijdag 27 okt 2017 (1): dictee Groot Harderwijks Dictee 2017 √

Dictee - dictees [1186]

Groot Harderwijks Dictee 2017

De rode woorden moesten worden ingevuld door de Specialisten, de blauwe door de Liefhebbers en de groene door beide categorieën.

De policor [politiek correct, bnw., znw., BE: poco] en zijn geluidsdecor (auteur: René Dijkgraaf)

1. Op een oude Ermelose grafsteen wordt een overleden bestuurslid van 'De vereeniging tot opvoeding en verpleging van idioten en achterlijke kinderen' geëerd. Idioot en achterlijk waren destijds normale termen, maar in de loop van de jaren werden ze als kwetsend ervaren. Mensen met een verstandelijke beperking werden daarom zwakzinnig genoemd of mentaal geretardeerd. Die termen werden op hun beurt óók weer beladen, dus raakte 'geestelijk mindervalide' in de mode, en later maakten bijdehante jan-weetals [2020] er achtereenvolgens zwakbegaafd, geestelijk gehandicapt, verstandelijk gehandicapt en verstandelijk beperkt van. Deze caleidoscopische naamsvernieuwing is het onderwerp van vanavond; ik ga ervan uit dat u er geen thelalgie [tepelpijn], kwijnziekte of heautoscopie [waarnemingsillusie waarbij men het eigen lichaam a.h.w. buiten zichzelf ziet] aan zult overhouden ...

2. Het continu vernieuwen van etiketten is een interessant fenomeen, dat zich voordoet als mensen een eigenschap hebben die als ongemakkelijk of minderwaardig kan worden ervaren. Dat geldt bijvoorbeeld voor de werkster, die we interieurverzorgster m/v zijn gaan noemen en voor mensen zonder baan, die geen werkloze mee-eters of janpappelepappen [daar heeft men niets aan] zijn maar 'op zoek naar een nieuwe uitdaging. 'Het geldt a fortiori [des te eerder] voor het mijnenveld aan labels voor ras en seksuele voorkeur.

3. Minderheden, van de interieurverzorgster m/v tot aan de lgbt'er [lesbian, gay, bisexual, transgender; NL: lhbt - lesbienne, homo, biseksueel, transgender; vgl. holebi], ervaren nog steeds pijnlijke vooroordelen en discriminatie. Deze chronische aantasting van hun menselijke waardigheid dient krachtig bestreden te worden. Of een trukendoos vol nieuwe benamingen daarbij helpt, is echter de vraag, want het betreft waarschijnlijk hooguit markeringen van de heersende moraal. Die moraal leidt er bijvoorbeeld toe dat het voorheen normale woord 'neger' in diskrediet raakt, waardoor mensen inmiddels vaak weifelen hoe zij een zwarte Afrikaan moeten aanduiden. (Cabaretier André Manuel stelt 'gebroken wit' voor, beeldt u zich eens in!). Iedereen begrijpt dat de evolutie niet spontaan slaven opleverde, maar tegenwoordig moeten we 'slaafgemaakten' zeggen. Voor
niet-heteroseksuelen bestaat zelfs een regenboog aan etiketten, waaronder nicht, gay, holebi en een waslijst aan acroniemen [letterwoord].

4. Deze tredmolen van naamsvernieuwing lijkt symbool te staan voor onze machteloosheid discriminatie de baas te worden. Het is zelfs mogelijk dat negatieve effecten ervan overheersen: zoetklinkende, maar felomstreden, nieuwe labels geven ons bijvoorbeeld ten onrechte het geruststellende gevoel goed bezig te zijn. Daardoor loopt de daadwerkelijk aanpak van achterstellingen vertraging op. Daarenboven lokken deze benamingen eindeloos en energievretend gebakkelei uit over woorden, waardoor het zicht op daden belemmerd wordt. Instandhouding van de oude, schurende benamingen zou zelfs weleens kunnen hélpen, omdat we achterstellingen – en de noodzaak daar wat aan te doen – dan scherper zouden voelen. Natuurlijk zou het aantal door woorden gekwetsten toenemen als we verzachtende termen achterwege laten. Maar moeten we echt hun hemdsslippendragers zijn? Soms wordt [ook: word!] je bijvoorbeeld verzocht 'geachte dames en heren' door 'beste mensen' te vervangen. Dan zou je daar minder wachoachtig [watje + macho], laconieker, op kunnen reageren, bijvoorbeeld door grinnikend op te merken: 'interessant hoor, wil je nog koffie?' Deze gedachtegang moet u warm houden! Zeker, woorden kunnen kwetsend zijn, maar in wezen zijn het niet meer dan trillende luchtmoleculen, dan wel pixels op een scherm. Woorden hebben geen natuurlijke macht over ons. Woorden hebben slechts zo veel macht als wij ze zelf geven. Toch kunnen velen hun boosheid niet opzijzetten als ze geteased [prikkelen] worden: beledigingen via de sociale media [ook: social media] zijn als thyllen [uitgroeisel planten] het kernhout van onze beschaving binnengegroeid. Wat is er toch met de cofferdam [klein droogdok] van onze tolerantie, ons incasseringsvermogen en onze solidariteit met anderen gebeurd? (De kortte van dit betoog verhindert uitweiding over deze interessante gedachte.)

5. De monoklonale [van één kloon]     eufemismendiscussies middels breed geapp en privégefacebook zijn zinloos. Heisteren [jagen, jachten] hoeft niet en gescheld hoort achter de koepdeur [SR: hok onder trap] onder de trap: we moeten niet met bilzekruid [dolkruid, malwillempjeskruid] of cleistogamen [planten zonder bloemen] reageren op een verkeerd woord, maar met verbale boeketjes pensees [viooltje] en aloëetjes [uit de leliefamilie]. Er zal dan energie vrijkomen voor de práktische bestrijding van vooroordelen en achterstellingen. Het thans veel te hoge 'sociale hellmanngetal' [strengheid van winters] zal dalen en de ergerniswekkende nieuwe etiketten zullen vanzelf verdwijnen, want het zijn slechts sociale randverschijnselen. Het hoeft echt niet rats-boem en à grands frais [met grote kosten] te gaan, u zult ook niet in een grandguignol [poppenkast] belanden. Eropuit dus: vraag via het COA een oudewetter te eten, word taalmaatje, of trek uw portemonnee en neem een verstandelijk beperkte met een
Wajong-uitkering [NL: Wet Arbeidsongeschiktheidsvoorziening Jonggehandicapten] in dienst.

6. Respectvol     contact met mensen buiten uw vertrouwde omgeving is de sleutel. Face to face en niet de stercore Ennii [uit de mesthopen van Ennius: dichtwerk], of om u in de picture [GB: in the picture, maar bij lemma picture: de picture ...] te spelen. Kinderen zouden daar van jongs af aan in getraind moeten worden. Als volwassenen kunnen ze dan, zonder in platitudes [platheid] te vervallen, zoeken naar overeenkomsten met anderen, zonder per se jootsie [gelijk] te willen hebben.

7. Dames en heren, interieurverzorgsters m/v, gebroken witte medemensen, mensen tussen twee banen ... excusez-moi ... Beste mensen!

8. De legendarische John Cleese kondigde ooit relaxed Tina Turner aan. Hij vroeg plataf: "U heeft een beetje vreemd accent, bent u toevallig zwart?" En nadat ze dit beduusd bevestigde: "Prachtig! Zwart en ook nog een vrouw!" Ze respecteerden elkaar zeer en niemand nam aanstoot aan hun conversatie.

9. Zo moet de wereld eruitzien! Vergeef daarom verbale onhandigheden en bel nooit het alarmnummer van de taalpolitie, maar pak een chablistje [oesterwater; bij uitgesproken s geen t!] of desnoods een serestaatje [kalmeringspil]. Kort gezegd: ontspan, doe een helderklinkende lach horen, en verlaat de tredmolen van het eufemisme. Vooruit gaat het dan, van komsa en zonder veel epizeuxes [enk.: epizeuxis – herhaling: Leiden, Leiden is ontzet] ten langen leste! Ik wens u tenslotte een hartelijk L.D.S.P. [laus Deo salus populo: Gode zij lof en het volk heil] tot aan onze bigiyari [SR: lustrumfeest]!

10. Over en uit.

 
 

1185 Dictee woensdag 25 okt 2017 (3): dictee Groot Goois Dictee 2017 √

Dictee - dictees [1185]

Groot Goois Dictee 2017

(Geen titel; auteur: Raymond Serré)

1. Inwoners van Noord-Holland houden net zoveel van het Oranjehuis als Cubanen uit Havana van een echte havanna, als een Eskimo of Inuit [juist is: Inuk, enk.] van een eskimohond en een Eskimohut en als een Ajacied van Ajax. Dat blijkt bijvoorbeeld op Koningsdag als zij naar hartenlust a capella het Wilhelmus zingen in a-capellakoren.

2. Noord-Hollanders zijn leuk, wel een beetje would-beacteurs, maar ook echte feestvierders met een heerlijke ammehoela- (ook: amehoela-) en ammenooitnietmentaliteit, altijd vrolijk, of ze nou een kopje earlgreythee drinken of een amsterdammertje of een pikketanissie achteroverslaan.

3. Modern zijn ze ook: e-mailen, twitteren, facebooken en instagrammen, jong en oud heeft iedere dag wel ge-e-maild, iets geliket en menig oudere retweette weleens met een pittig antwoord.

4. Talenwonders zijn het ook: Aussie-Engels (GB) [ook aussie-Engels - ten onrechte - goed gerekend] spreken ze met een Mokumse tongval, ze zijn Duitstalig als Van Gaal en kwetteren Frans, alsof je de heer Macron hoort, die een dobermannpincher aan zijn kruis heeft hangen.

5. Noord-Holland is qua natuur ook schitterend en pittoresk. Het natuurschoon doet je af en toe van bewondering achteruitdeinzen. Groene agglomeraties, weidse wijde weiden met
kop-hals-rompboerderijen, het Gooi [VD heeft sub lemma alleen 'het'; toch is 'Het Gooi' als aardrijkskundige entiteit verdedigbaar: beide goed gerekend; Wikipedia: Het Gooi] met sporen van de gletsjers uit de ijstijd en de gerenommeerde polders met een mêlee aan sloten en kanalen. Cultuur is er te over in de provincie. Van Lodewijk XV-stijl tot aan de Cobra-beweging [net als Benelux-land], van de kaasmarkt in Alkmaar tot het Westfries Museum [zo als eigennaam op internet: bonuspunt indien goed - zie ook www.wfm.nl en kijk naar de voorgevel op de foto!] in Hoorn.

6. Bijna alles is goed in Noord-Holland, er is alleen gezeik over het plassen. Mannen blijken geen sjoege te hebben van de problemen onder de vrouwen. Zij zijn de schlemielen van de urinoirs. Jeetjemina, je zal maar nodig moeten en dan van een krankjorume rechter horen dat je een hink-stap-sprong mag maken op een herentoilet. Terecht dat deze juridische hobbyist in alle media is afgezeken.

 

 
 

 

1184 Dictee woensdag 25 okt 2017 (2): dictee Grootscheeps Scheepsdictee Groningen 2017 √

Dictee - dictees [1184]

Grootscheeps Scheepsdictee Groningen 2017 

Alleen de rode woorden moesten worden ingevuld. Er was een onderscheid tussen Liefhebbers en Specialisten; dat laat ik hier buiten beschouwing!

Mozart refurbished [opgeknapt zoals een iPhone, VD] (auteur: Bob van Dijk)

1. Wartaal, onzin en apekool: ze vormen de rode draad in dit verhaal. We schrijven 1762 A.D. De jonge Mozart is in ons land! Of was het 1672? Ach quatsch, in deze faction bomt het niet (houd deze ballistische woordspeling trouwens even vast). Het was in ieder geval augustus, een oudewijvenzomer c.q. sint-michielszomer in wording. Chic gezegd: een été de la Saint-Martin.

2. De hoofdpersoon van vanavond heette eigenlijk Theophilus (Gods liefde) maar verkoos Amadeus (Gods liefde) als nom de plume; Gottlieb (Gods liefde) is Schwyzerdütsch en was toen nog niet doorgedrongen bij de buurtjes in het Habsburgse Rijk. Hij ging naar
's-Gravenhage, zoals de hofstad heette voordat popiejopie     bezit nam van onze taal. Zo-even was-ie nog in brexitland [B?] geweest voor enige performances in een Londens odeon, en nu verplaatste hij zich met zijn familie naar de "lage landen bij de zee" per stug geveerde     bandeloze privaatlandauer, voortgestuwd door twee exx. van la plus noble conquête de l’homme; 2 pk dus, ofwel 2 CV (cheval-vapeur), niet te verwarren met een 2CV (deux-chevaux) [GB: 2cv!]. Een soort rondreizend muziekcircus à la André Rieu met pater familias Leopold als impresario, mama [VD ook: mamma] Anna Maria als accountante, zusje Nannerl als quatre-mainsmaatje en uiteraard de jongeman met zijn giga productieniveau [mogelijk ook aaneen] als faculté maîtresse, de divo himself: Wolfgang Amadeus Mozart, "Wolfie of Amadé" voor intimussen [officieel alleen intimi]. 

3. PS: Leopold verzorgde in hoogsteigen persoon de ticketing (een kaartje deed toen al drie florijnen oftewel tweehonderd euro, en op de zwarte markt tweemaal zoveel!) alsmede de acquisitie voor het programmaboekje, waarmede hij een aalglad gemarkete productie neerzette met het gewenste mozarteffect.

4. Amadeus verbleef dus in Den Haag alwaar hij voor stadhouder Willem V, alias "De Bataaf" [de?], onder meer het toenmalig razend populaire volkslied "Laat ons juichen, Batavieren, thans verschijnt d'Oranjezon" verbouwde tot een potpourri met onzinnige wartaal, een galimatias of quodlibet genoemd in muziekkringen: de G. Musicum KV 32. Zonder meer een koddige burleske. Daarna ging de reis verder naar Haarlem alwaar Leopold het eerste exemplaar van zijn vioolleerboek "Violieren voor dummy's" in ontvangst nam, gedrukt met een gesofistikeerd [ook: c] offsetprocedé bij de up-to-date boekdrukker Joh. Enschedé (de Zoonen moesten nog komen). Amadeus mocht van de orgelman van de Sint-Bavo ondertussen een uurtje kloten met tongpijpen en labiaalpijpen, een zinnelijk genot voor deze ithyfallische     überpuber van zestien lentes jong …

5. De reis werd over water voortgezet. Niet met een zestienkwadraats [zeilboot] maar per snikke [boot, niet in wdb., wsch. zelfde als VD: snik 3], toendertijd [ook: toentertijd] het vlaggenschip van het Noorden. De Zuiderzee over, richting Groningen alwaar Amadeus een speciaal reisfortepianootje (of, zo u wilt, reispianofortetje [ook: pianoforteetje]) bij de beroemde klavechord- [ook: klavichord] en klavecimbelbouwer Albertus Hahn had laten vervaardigen, een fladderiepen [iep!, VD, Wiki] exemplaar met elpenbenen qwertyklavier [bij de Duitsers eerder een qwertzklavier!], een spécialité door Amadeus eigenhandig geconcipieerd.

6. Maar potztausend, miljaardedju, wel grote griet! Eenmaal aangekomen bleek de stad slechts van het noorden bereikbaar. Aan de zuidzijde, waar nu de beau monde van Haren met een surplus aan drenthelevengevoel rondkart in cabriootjes, bombardeerde een hoge clericus NB, de bisschop van Münster met als aptoniem Bommenberent [beter lijkt: Bommen Berend], de stadsvesten met die specifiek Groningse "dwingers", i.e. bastions. Hij schoot met veertigponders religieuze kanonskogels over de muren, gevuld met scherpe bezweringsmuntjes waarop in Latijnse teksten God werd genood om hel en verdoemenis onder de Stadjers te zaaien. Dit soort mensmollende [ook en beter: mens mollende] bommen kennen wij heden ten dage als shrapnel (ook: schrapnel), gruwzaam Duits, en als spijkerbom van het misselijke satansgebroed van IS. On-Bijbels dan wel on-Korans [juist: on-Koranisch, GB].

7. Te midden van dit krijgsspektakel nam het Mozartkwartet zijn intrek in herberg "De Groote of Vergulde Helm", op de plaats waar nu variétézaal Grand Théatre staat, en waar toen vrijmetselaarsloge numero 017 gevestigd was. Welzeker, ook Mozart was een
franc-maçon. Schuin ertegenover, waar nu de beruchte Vindicaters malkander in corporale sfeer de harses [VD ook: harsens] intrappen, resideerde Carl Rabenhaupt. Deze 70 jaar oude
oud-vicegeneraal-majoor was door de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden à raison de 4.000 florijnen geoutsourcet als legercommandant voor Groningen. Hij poosde in het "Huis met de Schoone Gevel", hét     safehouse op dat moment. Eveneens ter stede, hoe toevallig, was die andere muzikale grootheid: Bach. Weliswaar niet J.S. maar diens zoon C.P.E., de "Berlijnse Bach". U kent vast wel uit zijn violoncelconcert het allegro assai, dat een kwarteeuw lang de pingel was van het recent afgeserveerde kwansuis elitaire Groot Dictee der Nederlandse Taal. Hij had enkele dagen eerder georgeld in Het Concerthuis in de Poelestraat, de voorloper van De Harmonie in welke laatste het koor uwer dicteetor ooit ook verwijlde.

8. Amadeus trok onmiddellijk partij voor de sympathieke Grunnigers, al kon hij hun Platgronings amper bevatten. De strijdhormonen gierden al door d'ad'ren [bonuspunt! - niet in wdb. - wel VD: de aâren] van dit muzikale ADHD'ertje [GB ook: adhd'ertje]. Ook Carl Philipp Emanuel liet zich niet onberoerd; samen zouden ze weleens door roeien en ruiten gaan!     Tegaar ontwikkelden zij een muzikaal plan de campagne om de moffen te mollen met de mollebonen. In coproductie reconstrueerden ze de lokale volksdeun over "Pronkjewail in Golden Raand" tot een heuse paean [loflied] dat die ze gebroederlijk vanaf het A-kerkorgel, zwaar versterkt door bourdons en met extra windvoorziening, orkestraal de ether inzonden richting rücksichtslose Münsterse fremdkörper. En alle Grunniger provinciaaltjes zongen luidkeels mee, così fan tutte:

9. Dies irae, Berent-bisschop, 
je laatste uren zijn geteld!
Wij lusten je rauw en hakken af, die kop
vlucht maar gauw in het zompige veld.

Een sterke stad met fiere mensen
 geen stoerdere die je kunt wensen.
Een sterke stad met trotse lui;
geef je nu over, paapse ui! 

10. Tezelfdertijd (ook: terzelfder tijd) had vader Leopold, die een vet cv had bij de artillerie van de Salzburger en Weense armeeën, samen met Carl Rabenhaupt en Berend Botje, de admiraal uit Drenthe die militaire noaberschap kwam verlenen, de Groote Griet in stelling gebracht, het de trefzekere no-nonsensebombarde, met nog veel meer kleine grietjes erbij. Jans Pommerans uit Nieuweschans, zo mager als een lat, kroop steeds als pijpenrager in de kanonloop om die te purifiëren [ook: purificeren]. 

11. In Nieuwerschans daar was een meid, een levend spook van magerheid; 
een lange dunne rariteit, een paling van een meid.
Ze kon wel door een lampeglas, als je d'r aankeek wist je pas
wat voor, opzij of achter was; een ieder zei: " 't Is kras!"
Jans Pommerans uit Nieuwerschans: oh wat een spriet, wat een niet, wat een lat.
Jans Pommerans uit Nieuwerschans: oh wat een plank van een meid is dat! 

12. Onder de klanken van Bach en Mozart (die uitzinnige kreetjes uitstiet en non-stop "poep en flatus" riep) vlogen speciale Mozartkugeln [alleen Duits, dus hoofdletter], gevuld met pistachegroen     brisantpoeder, over de stadsmuren. Geheel verrast en groen verast trokken, na een maand beleg en half gedecimeerd, de monsters uit Münster onverrichter zake terug. Het was 28 augustus: Groningens Ontzet ... [ook: Gronings Ontzet, vgl. Leidens Ontzet]

13. De Mozartclan vierde de bevrijding met alle nieuw gescoorde Groningse strijdkompanen in de herberg met een bacchisch [slaat overigens op Bacchus, niet op Bach!] drinkgelag; ze werden zo zat als een zwitser. Een slemppartij maar dan zonder slemp: de fusten bockbier waren niet aan te slepen, evenmin als de pomerans, fladderak en de okshoofden     pomerol en bergerac voor bij het bikkesement, dat op verzoek van Amadeus veel zwijnenvlees moest bevatten zoals procureursspek, cassoulet en kotelet. Het was geen vreten meer maar binge-eten, njamnjam! Overigens is Amadeus later, toen hij aan zijn requiem [ook wel: Requiem als eigennaam] begon, juist gestorven aan dit varkensvoer: hij bezweek aan "hitziges Frieselfieber" oftewel miliaire trichinose     ten gevolge van varkensvlees. Slechts de introïtus en het kyrie zijn des Mozarts. Het onaffe requiem werd door Franz Xaver Süßmayr (met ringel-s) verder voleind, maar het blijft natuurlijk een pastiche, zeg maar nepperd …

14. Uitgewuifd en uitgewoven door Bach, Rabenhaupt en Alb. Hahn, voorzien van een bolustrommel vol Bossche bollen, berlinerbollen, smoutebollen, negerzoenen, jodenkoeken, moorkoppen en uiteraard poffert [nooit fout gerekend, niet in wdb.: Groningse cake] voor onderweg, gingen de Mozartjes weer terug naar de heimat. In de koets, vanachter zijn spikspeldernieuwe     opvouwtingeltangeltje, componeerde hij zijn reisopera "Die Zauberkugeln", Köchelverzeichnis 620 bis. De première vond plaats in de St.-Paulus-Dom [Nederlands, Wikipedia: Sint-Paulusdom] in … Münster.

1183 Dictee woensdag 25 okt 2017 (1): dictee Groot Krimpens Dictee 2017 √

Dictee - dictees [1183]

Groot Krimpens Dictee 2017

Een eminente gemeente (auteur: Huib Neven)

1. U allen behoort tot het excellente gezelschap dat ooit zijn domicilie of pied-à-terre in Krimpen aan den IJssel heeft gekozen. U moet dus een ongebreidelde interesse hebben in de historische ontwikkelingen van dit dorp in het Hollandsche IJsselgebied [Rijkswaterstaat, maar VD: Hollandse IJssel - 6 maal: dat is volgens de dicteereglementen bepalend!]. Zo niet, dan kunt u beter de pen terzijde leggen en ertussenuit knijpen. U bespaart zich dan een taalkundige exercitie oftewel een linguïstische calvarie [lijdensweg, martelgang].

2. De streek waar wij nu sedentair [met vaste verblijf- of standplaats, antoniem: nomadenbestaan] bivakkeren was in vroeger tijden een zompig [drassig] oord vol florissante paarden- en zonnebloemen. Om het weidse moeras leefbaar te maken moest de schop in de grond. Naar verluidt vestigden de eerste bewoners zich langs de rivier. Bij de Veerdam wachtten zij dagelijks op het heen-en-weerbootje en wisselden de dorpsroddels uit. Het lijdt geen twijfel, de tijden zijn veranderd. Tegenwoordig praten we niet meer, we whatsappen, sms'en en worden continu ge-e-maild.

3. Langzaam breidde Krimpen zich uit, dankzij een weldoordachte langetermijnplanning. De groei kreeg een spectaculaire boost [steuntje in de rug, extra impuls] na de ingebruikneming van onze geapprecieerde en verguisde Algerabrug. Vanuit Rotterdam-Centrum was het ineens een fluitje van een cent om Krimpen te bereiken en vice versa. De populatie dijde uit, weliswaar niet tot tien miljoen, maar ten langen leste toch wel tot bijna dertigduizend.

4. De Stormpolder vormt een verhaal apart. Waar de authentieke [oorspronkelijke] bewoners ooit de strijd aanbonden met horribele [afgrijselijke, gruwelijke] inundaties [overstromingen], bepalen nu talrijke industrieën het beeld, met als apotheose [schitterend slottoneel] een ontzaglijke [GB ook: ontzaggelijke] scheepshal die als een reuzendraak [groot!, niet: leuk!] somptueuze [weelderige] cruiseschepen in groten getale uitspuwt op de Zuid-Hollandse wateren.

5. Wat een dorp! Je hoeft geenszins een plebisciet [volksstemming] te houden om te weten dat Krimpen de meest exquise [GB ook: exquiste] gemeente op het noordelijk halfrond is.

 

1182 Doctee maandag 09 okt 2017 (1): dictee Oefendictee okt 2017 (2) √

Dictee - dictees [1182]

Oefendictee oktober 2017 (2)

1. Hij wil weer tegen de stroom in roeien (!) [wel: oproeien, maar dat is een vaste, oude uitdrukking]. Hij was duidelijk in stonede toestand. Bij seks is safe sex [veilige seks] het beste. Voilà, een broodje met saks. Er waren Santomese toeristen, uit Sao Tomé en Principe dus. In het holst van de nacht werd op het scherp van de snede geduelleerd. Je zult naast dys- ook nog eens schizothymie hebben. Settlement is een kwestie van settelen. Severiteit in de kunst is sévère. Met (re)shuffelen maak je een nieuwe shuffle, met een shuttle(bus) kun je shuttelen. Wist je dat gallisch sikkeneurig is, en dat dit van chicaneren komt? De sylvester (stijlentrekker) moest op silvesteravond werken. Singelen is een single spelen. De sixième sens is de sixth sense. Oneerbiedige toeschouwers sjouwelen tijdens het sjaukelen gewoon door. Toen ze groot slem (grand slam) gehaald hadden, volgde een enorme slemppartij. In de soefibeweging kennen ze soefi's en soefietjes.

2. Hij was alive-and-kicking, maar leed wel aan tinnitus, en dacht dat een fruittella daarvoor wel zou helpen. We kennen de biatlon, de decatlon, de duatlon, de heptatlon, de pentatlon, de racketlon, de skiatlon, de spartatlon en de triatlon. Zo'n record is heel speci. S.P.Q.R. = Senatus Populusque Romanus: senaat en volk van Rome. Het gaat zo langzamerhand de spuigaten uitlopen en de pan uit rijzen. Interessante ijzers: aspirant-onderwijzer, chanoeka-ijzer,
mulo-onderwijzer, draai-ijzer, façonijzer, gamma-ijzer, H-ijzer, ho-ijzer, hooi-ijzer, hostie-ijzer, I-ijzer, ijkijzer, klamaai-ijzer, laatijzer, nijp- en nopijzer, oblie-ijzer, pijlijzer, plooi-ijzer, prakijzer (vork), rijijzer, roei-ijzer, schroei-ijzer, schrooi-ijzer, spijkijzer (spijkerijzer), sprei-ijzer, T-ijzer (!), tosti-ijzer, U-ijzer, vloei-ijzer, wrijfijzer, Z-ijzer en zeilijzer. Ook: peilijzer = sondeerijzer.

3. Met SQL wordt de Structured Query Language (computertaal voor het opvragen van gegevens in een relationele databank) bedoeld. 'Staak het vuren', zo luidde het commando. SRBM staat voor short range ballistic missile (ballistisch wapen voor afstanden tot 800 km). In BE staat de Staatsveiligheid kapitaal op de agenda. Met stad en lande worden Groningen en Ommelanden bedoeld. De stegomyia is de gelekoortsverwekker. Een stereotype kan een stereotiep beeld zijn. Een stretched limo is een stretchlimo: daar zat ze in met haar stretch broek (stretchbroek). Ik lust geen pecannoten, maar ik wil wel pecco(thee) (pekoe). Hoe burschikoser een studax is, hoe meer studentikoziteit hij vertoont. De Sudanees verkocht soedanrood [eigenlijk: znw.!] sudanknoopwerk. DMMP is dimethylmethylfosfonaat. De tausisaus komt uit China. Is dat tekko al aangekomen? Schrijf je nou 'terrientje' of 'terrinetje'? De tgg is de transformationeel-generatieve grammatica van Chomsky.

4. Wat zijn de eigenschappen van thermopane? Pas op voor die
uv-straling! Ik zeg dit voor de tigste keer: ik heb je al een tig aantal, een tigtal, zeg maar: tig duizend, keer gewaarschuwd. De tm werd rond 1960 door de Indiaër Maharishi Mahesh Yogi buiten Azië geïntroduceerd. Zij zijn eropuit gegaan en waren erop uit om te genieten. Zou ze die taak wel aankunnen; en zou ze die copieuze maaltijd wel aankunnen? De muziek klonk un poco schel. Is er eigenlijk wel verschil tussen umfeld en umwelt? Door Vadertje Tijd hebben we geleerd dat vadertje Stalin niet vadertje tsaar was. Van zo'n valflouw zou een vogel toch flauwvallen. Dat is een veelgemaakte fout. Dat valt onder het Ministerie [instelling; het gebouw met m] van IenM. Er werd uit Psalmen gelezen en psalm 150 werd gezongen. Hij liep op zijn wenkbrauwen vanwege al dat bierbrouwen.

 

 
 

1181 Dictee zondag 08 okt 2017 (1): dictee De taal der liefde - tweekeuzevragen (VD) √

Dictee - dictees [1181]

De taal der liefde (Van Dale) – 38  tweekeuzevragen

Let op: helemaal onderaan nogmaals deze tekst met in groen de correcte antwoorden!

1. Van Dale [1] (A) spreid / (B) spreidt in deze Week van het Nederlands zijn liefde voor taal [2] (A) tentoon / (B) ten toon. Dat doen we onder meer met de [3] (A) publikatie / (B) publicatie van De taal der liefde – Literair woordenboek van [4] (A) sex / (B) seks en erotiek. Die titel is natuurlijk een [5] (A) alluzie / (B) allusie op de gelijknamige roman van Gerard Reve, die in 1972 tot heel wat [6] (A) consternatie / (B) consternacie leidde vanwege de [7] (A) Reviaanse / (B) reviaanse beschrijvingen van de oudste beweging ter wereld. En dat dan nog wel in de [8] (A) heren- / (B) heren c.q. knapenliefde, [9] (A) welteverstaan / (B) wel te verstaan.

2. Sindsdien is er heel wat ten goede [10] (A) verandert / (B) veranderd. We spreken nu veel vrijmoediger over het [11] (A) erotische / (B) erothische dan destijds. Soms zijn we daarin wel wat doorgeschoten, zo [12] (A) percipiëert / (B) percipieert al snel degene die [13] (A) kennis neemt / (B) kennisneemt van de soms [14] (A) scabreust / (B) scabreuze vuilbekkerij op internet.

3. Die 'platte taal', zoals auteur Ton den Boon het [15] (A) aanduidt / (B) aanduid, is niet [16] (A) persé / (B) per se de focus van De taal der liefde. Alle citaten zijn immers [17] (A) ontleend / (B) ontleent aan de literatuur? Aldus ligt het accent op het [18] (A) estethische / (B) esthetische van de liefde, [19] (A) grossomodo / (B) grosso modo zoals in de [20] (A) Bijbeltekst / (B) bijbeltekst : 'Al ware het, dat ik met de tongen der mensen en der engelen sprak, maar ik had de liefde niet, ik ware schallend koper of een rinkelende [21] (A) cymbaal / (B) cimbaal.'

4. [22] (A) Een / (B) Eén en ander wil [23] (A) geenzins / (B) geenszins zeggen dat het in De taal der liefde zou ontbreken aan [24] (A) pikanteriën / (B) pikanterieën. Zo kan het gebeuren dat de roodorige bladeraar stuit op jongens die de [25] (A) handcatechesatie / (B) handcatechisatie bedrijven met hun [26] (A) klok- en hamerspel / (B) klok-en-hamerspel, lang vóór zij hun huwelijk hebben [27] (A) geconsummeerd / (B) geconsumeerd. Of leest over dames die, ontdaan van [28] (A) tanga / (B) tangga en andere [29] (A) manifacturen / (B) manufacturen, hun [30] (A) g-plek / (B) G-plek doen tintelen van genot. Ook komen de talloze synoniemen van '[31] (A) coiteren / (B) coïteren' voorbij, alsmede diverse methoden van [32] (A) anti-conceptie / (B) anticonceptie zoals de welhaast [33] (A) agrarische / (B) archaïsche [34] (A) coitus interruptus / (B) coïtus interruptus.

5. De liefde is een goede zaak en geeft het mensdom veel vermaak, zo [35] (A) paravraseren / (B) parafraseren we Multatuli. Of je nu deftig [36] (A) copuleert / (B) kopuleert, liever ligt te [37] (A) kirren / (B) kieren of gewoonweg van [38] (A) Wippenstein / (B) wippenstein gaat, de taal der liefde spreken we allemaal.

Hieronder de juiste oplossingen in groen!

1. Van Dale [1] (A) spreid / (B) spreidt in deze Week van het Nederlands zijn liefde voor taal [2] (A) tentoon / (B) ten toon. Dat doen we onder meer met de [3] (A) publikatie / (B) publicatie van De taal der liefde – Literair woordenboek van [4] (A) sex / (B) seks en erotiek. Die titel is natuurlijk een [5] (A) alluzie / (B) allusie op de gelijknamige roman van Gerard Reve, die in 1972 tot heel wat [6] (A) consternatie / (B) consternacie leidde vanwege de [7] (A) Reviaanse / (B) reviaanse beschrijvingen van de oudste beweging ter wereld. En dat dan nog wel in de [8] (A) heren- / (B) heren c.q. knapenliefde, [9] (A) welteverstaan / (B) wel te verstaan.

2. Sindsdien is er heel wat ten goede [10] (A) verandert / (B) veranderd. We spreken nu veel vrijmoediger over het [11] (A) erotische / (B) erothische dan destijds. Soms zijn we daarin wel wat doorgeschoten, zo [12] (A) percipiëert / (B) percipieert al snel degene die [13] (A) kennis neemt / (B) kennisneemt van de soms [14] (A) scabreuse / (B) scabreuze vuilbekkerij op internet.

3. Die 'platte taal', zoals auteur Ton den Boon het [15] (A) aanduidt / (B) aanduid, is niet [16] (A) persé / (B) per se de focus van De taal der liefde. Alle citaten zijn immers [17] (A) ontleend / (B) ontleent aan de literatuur? Aldus ligt het accent op het [18] (A) estethische / (B) esthetische van de liefde, [19] (A) grossomodo / (B) grosso modo zoals in de [20] (A) Bijbeltekst / (B) bijbeltekst : 'Al ware het, dat ik met de tongen der mensen en der engelen sprak, maar ik had de liefde niet, ik ware schallend koper of een rinkelende [21] (A) cymbaal / (B) cimbaal.'

4. [22] (A) Een / (B) Eén en ander wil [23] (A) geenzins / (B) geenszins zeggen dat het in De taal der liefde zou ontbreken aan [24] (A) pikanteriën / (B) pikanterieën. Zo kan het gebeuren dat de roodorige bladeraar stuit op jongens die de [25] (A) handcatechesatie / (B) handcatechisatie bedrijven met hun [26] (A) klok- en hamerspel / (B) klok-en-hamerspel, lang vóór zij hun huwelijk hebben [27] (A) geconsummeerd / (B) geconsumeerd. Of leest over dames die, ontdaan van [28] (A) tanga / (B) tangga en andere [29] (A) manifacturen / (B) manufacturen, hun [30] (A) g-plek / (B) G-plek doen tintelen van genot. Ook komen de talloze synoniemen van '[31] (A) coiteren / (B) coïteren' voorbij, alsmede diverse methoden van [32] (A) anti-conceptie / (B) anticonceptie zoals de welhaast [33] (A) agrarische / (B) archaïsche [34] (A) coitus interruptus / (B) coïtus interruptus.

5. De liefde is een goede zaak en geeft het mensdom veel vermaak, zo [35] (A) paravraseren / (B) parafraseren we Multatuli. Of je nu deftig [36] (A) copuleert / (B) kopuleert, liever ligt te [37] (A) kirren / (B) kieren of gewoonweg van [38] (A) Wippenstein / (B) wippenstein gaat, de taal der liefde spreken we allemaal.

 

 
 
 

1180 Dictee vrijdag 06 okt 2017 (1): dictee Groot Almeers Dictee 2017 √

Dictee - dictees [1180]

Lang leve het Almeers Dictee! (auteur: Chris Wiersma) 

1. Daar zit u dan, in de sober gepavoiseerde burgerzaal [ook B goed gerekend) van de Almeerse municipaliteit. Gespannen, misschien zelfs licht geëxalteerd of geheel verzenuwd, met uw schrijfgerei gereed voor de exercitie boven het papier dat licht bevochtigd is door de transpiratie van de muis van uw hand. U weet dat de NTR [Nederlandse publieke omroep, in 2010 ontstaan uit een fusie van NPS, Teleac en RVU] vanwege het archaïsche karakter heeft besloten te stoppen met het Groot Dictee der Nederlandse taal. En u vraagt zich bekommerd af: is dit dan ook de laatste keer voor dit lokale Almeerse initiatief? En, o huiveringwekkend ijselijke gedachte, ben ik dan misschien zelf ook archaïsch?

2. En, zo twijfelt u verder, heeft de NTR gelijk wat betreft het archaïsche, misschien zelfs wel oubollige, oudmodische of square [burgerlijk, erg conventioneel] karakter van het Dictee [ook d goed gerekend]? Hoe belangrijk is de orthografie of spellingkunde nog in het hedendaagse Nederland en Nederlands? Wie bekommert zich nog om een correcte spelling? Niet de kinderen, tieners en adolescenten die plusminus vierentwintig uur per etmaal op Facebook, Instagram en WhatsApp doorbrengen om maar te zwijgen van de reaguurders die met hun kwaadsappige reflecties het internet en de democratie bezoedelen. De juiste spelling zal hun worst zijn, als ik mij de annexatie van hun vocabulaire voor deze gelegenheid mag permitteren.

3. Wat heeft het Dictee (ook: d) de facto met taal te maken? Hoe vaak galoppeert het przewalskipaard door uw lommerrijke laan, drinkt u krambamboeli, of heeft u een conspiratieve conversatie met de vicedecaan van de bètafaculteit? Nooit toch? Als deze bijzonderheden zich onverhoeds voor zouden doen en u wilt uw verwanten dienaangaande verwittigen, dan heeft u ongetwijfeld de mogelijkheid om voor de correcte spelling een woordenboek of het internet te raadplegen. En als dat niet lukt, zullen ze u fluks vergeven dat u in uw rapportage volstaat met minder gecompliceerde woorden als paard, verfrissing of hooggeplaatste nerd [wereldvreemde knappe kop] van de universiteit.

4. Maar een deceptie is de abrogatie [afschaffing] wel. Want als wij alles wat archaïsch is van de buis zouden weren, dan zouden wij met één publieke en een halve commerciële zender meer dan content kunnen zijn. Daarom: Almere is geen stad van lange tradities, maar laten we ervoor zorgen dat de Almeerse spellingcompetitie de komende millenniumwisseling haalt.