woensdag 21 december 2016

1034 Dictee woensdag 21 dec 2016 (1): dictee Oefendictee december 2016 (13) √ x

Dictee - dictees [1034]

Oefendictee december 2016 (13)

1. Bij winkelskijken stat je [ww. statten], meestal in een groot- of kleinsteeds stadje. Bij het atten at je met een adje = ad fundum [het in één keer leegdrinken van een glas]. Vergelijk: quatten is met een quad rijden ... [quadden mag ook!] Heb je de klemtoon bij asafoetida [duivelsdrek = plant, waaruit specerij] goed en spreek je wel een 'ee' uit? Kan die aso [asociaal(tje)] het aso [algemeen secundair onderwijs] wel tot in de puntjes verzorgd opschrijven? Hij schopte met zijn bootee [laars] tegen haar booty [VD, achterwerk] Al eerder geweest: het is
2- à 3-duimsgat (VD, lemma walmgat, maar 2-à-3-duimsgat kan ook – Taaladvies). Verder moet je schrijven: 2-duims gat of tweeduims gat,
2 duimsgat of twee duimsgat. Mijn nieuwe boek vient de paraître [zojuist verschenen] – veroorzaakte een va-et-vient [komen en gaan] van kopers. De sm-adepten [sadomasochisme] waren gek van plasseks. Owrukuku's [oo-roe-koe-koes] zijn uilen of lanspuntslangen [ook: labaria's]. Wie is de overallwinnaar van het dictee? Of heeft die een overal(l) gewonnen? Mooi, die orkestrale klanken! Mijn oudoom, oud-burgemeester, vertelt graag oudbakken moppen. Orgeade is een drank (amandelpers). Een orb [af­wij­king van een exact as­pect,
uit­ge­drukt in gra­den
] komt voor in de astrologie en organza is een weefsel van doorzichtige zuivere zijde. De or
[ouder/ondernemingsraad] kun je niet zomaar op z'n janboerenfluitjes opzijschuiven. Een ovonde is een ovale rotonde. 


2. De opt-in en opt-out: toestemming om [bv. per e-mail] benaderd te worden en dat ook re kunnen stoppen, opting-in [en opting-out]: deelnemen aan en terugtrekken uit collectieve (bedrijfs)regelingen. Laten we snel ter zake komen: jullie mogen onverrichter zake terugkeren. De oorlogsmoeë naties wilden niet na de Hongerwinter [specifiek 1944] nog een hongerwinter [algemeen] riskeren. De Oostinjevaarders kwamen met sterke verhalen terug. Een openluchtbad bevindt zich in de openlucht, openhaardhout in de open haard. De opendagcommissie organiseerde de opendeurdag
[open dag, open huis - VD opendeur, znw. BE, aaneen]. Met een open mind ben je open-minded, opensourcesoftware komt uit een open source. Op punt stellen leidt tot een oppuntstelling, ook voor iemand met een opruststelling [op rust stellen]. Oehoe [tw., ook znw.: uil!], ben ik in beeld? De niet-zoekgeraakte spectators [toeschouwer, persoon] zijn terecht gekomen [nadruk]. Heb ik iemand ontriefd? Bij dat biljarten moet je om en om stoten: een soort van om-en-omvolgorde dus. Ze schreeuw(d)en omstebeurt. Zij zouden eraan onderdoor gaan: de tegenpartij kon rustig onderuitzakken en raakte helemaal ontstrest. Een ojief is des timmermans [profiel, halfhol en halfbol], een ogief des bouwmeesters [boog van een kruisribgewelf]. Als je een project op on hold zet, staat het in de onholdstand = stil [zie onderaan bij *].


3. Een obi is een Japanse gordel of een katoenen sluitband bij een judopak, een obus een granaat, die obuskraters veroorzaakt. Een officina is een werkplaats in een apotheek of boekdrukkerij
[bnw. officinaal; officinalia zijn apothekerswaren]. De zege was voor de onzen, voor wie 30 onsen (ook: onzen) chocola beschikbaar waren
(30 ons ... was). Een onsbelang is een buurtwinkeltje [SR]. Ik heb toen een nadrukkelijk appél [schieten maar! - hier bedoeld als nadrukteken!] op jullie gedaan! Ik probeer zo weinig mogelijk aan de tekst te veranderen en zo veel mogelijk de context in acht te nemen. Hier nog wat moeilijk te traceren woorden uit GB: biná = (Papiaments) hert, buní = (P.) tonijn, doño = (P.) baas, eigenaar, meester, forsa = (P.) kracht, sterkte, kurkuru = [SR] mand op de rug via een hoofdband, gaita (P.)
= soort populair kerstlied, gaito (P.) = (Arubaans) haantje, ook: sierplantje met op een hanenkam lijkende bloem, her(i)heri = [SR] eenpansgerecht met bakkeljauw, hetzen = een hetze ontketenen, hòmber = (P.) man, kerel, vent, drecheren [sj] = repareren en cautal [uitspraak: tjau-tahl] = een populaire liedvorm voor mannen.


4. Een amadine is een prachtvink [bandvink]. De hoorn van Amalthea is de hoorn des overvloeds. Die jongelui spelen amandelhockey [huighockey, tongzoenen]. Amaxofobie is wagenvrees en een Amazigh is een Berber [mv. A/Imazighen]. Kan het ook zonder al die ambages [mv., omhaal van woorden]? Is er een amber alert [via massamedia bij verdwijning of ontvoering van een kind]? Zij is een ambetante [vervelend, wrevelig, prikkelbaar] tante. We kicken op [enthousiast worden van] ambient [psy­che­de­li­sche house­mu­ziek zon­der beat]. Ambras [drukte, poeha, ruzie] wordt ook wel met embarras aangeduid. Ambtenaren zijn goed in [schrijven van] ambtenarees. Ambushmarketing [bij of rond een door de con­cur­rent ge­spon­sord evene­ment] lijkt niet zo fris. De ame is de atomaire massa-eenheid. Voor ons  ben je een âme de boue [verachtelijk wezen]. Met het amerikaans worden de duurste merken sumatratabak aangeduid. Zo'n amfibrachys [drie­let­ter­gre­pi­ge vers­voet met   ⌣  –  ⌣  , kort-lang-kort] vind je in amfibrachische verzen. Wat is een amfiprostylos? Een Griek­se tem­pel met al­leen aan de voor- en ach­ter­kant een zui­len­rij! Een amortisseur is een schokbreker. Een veelgebruikt middel is amoxicilline [veel­ge­bruikt type pe­ni­cil­li­ne]. In de amphigouri [nietszeggend gedicht dat wel goed klinkt] kwam een amperbroekie [g-string] voor.

* Taaladvies, vraag 1291, met keurmerk: samenstellingen van Engelse woorden met als laatste deel een Nederlands woord of een Engels woord dat in het Nederlands gebruikelijk is, worden in principe aaneengeschreven: junkmail, callcenter, businessclass. Dat geldt ook voor samenstellingen waarvan het eerste deel een woordgroep is van een bijvoeglijk naamwoord en een zelfstandig naamwoord of van twee zelfstandige naamwoorden. Voorbeelden: heavymetalband, socialprofitsector, businessclassticket. Ook Engelse woordgroepen waarvan het eerste woord een voorzetsel is, zoals on demand en in company, worden in samenstellingen ermee helemaal aaneengeschreven. Voorbeelden van zulke samenstellingen: ondemanddienst, atrandomaanpak, incompanytraining, inserviceopleiding, athomegevoel.

Correct: athomegevoel [2025 OK], bywirebesturing [niet meer aanwezig].

GB heeft (nog) wel: fly-by-wirebesturing. Lijkt correct: voorzwtsel niet voorop.

 

 



dinsdag 20 december 2016

1033 Dictee dinsdag 20 dec 2016 (2): dictee Oefendictee december 2016 (12) √ x

Dictee - dictees [1033]

Oefendictee december 2016 (12) 

1. In Noord-Afrika zie je veel agadirs [VD - gemeenschappelijke opslagplaats graan]. Wat weet je van de Aga Khan [VD, hoofd nizari's, sjiitische islam]? Op '*ornis' (een selectie): aandachttekortstoornis, agapornis (Afrikaanse dwergpapegaai: kennen geen echtscheiding ... lovebird, inséparables, mv.), aepyornis (uitgestorven reuzenvogel van Madagaskar), koornis (concha), kornis (kroonlijst), meervoudigepersoonlijkheidsstoornis (MPS), slaap-waakstoornis en stressstoornis [ook: stresssyndroom]. Het klinkt raar: hij is agelovig [ongelovig, niet-gelovig]. De maan scheen a giorno [als bij klaarlichte dag]. Heeft u ook agnèssorelsoep [Agnés Sorel]? De goudhaas is een agoeti en een zekere solenodon een agouta. Agro-inflatie is agflatie en Vondel was de Agrippijnse zwaan. Aquavit, brandewijn, eau de vie, aguardiente: you name it. De aguma [bladgroente, geen mv.] kun je eten, in de aguinaldo [muziekstijl, motieven kerstverhaal] kun je zingen. Ik heb keine ahnung: was Ahasverus echt de Wandelende Jood? Niet erg democratisch: zo'n vergadering à huis clos [met/achter gesloten deuren]. De afko AI staat voor: Anguilla, Amnesty International, artificial intelligence en aviaire influenza [klassieke vogelpest]. Een aigrette is een zilverreiger, het aikido een oosterse vechtsport, een ailanthus een hemelboom, een aileron een rolroer en ailurofobie angst voor katten.

 2. Hij droeg een air d'importance met zich mee. De airmarshal
[vgl. Marshalleilanden] had zijn airedaleterriër bij zich en hij produceerde nog weleens een whiff [airshot, bal niet geraakt] bij het golfspel. De ajuinenstad, dat is Aalst. Bij akathisie kun je niet stilzitten [gebruik neuroleptica]. Een akanswari is een veelvraat. Bij voetbal zie je wel akka's [schijnbeweging bij voetbal]. Aichmofobie is een ziekelijke vrees voor al wat scherp is en arachnofobie is angst voor spinnen. Je ziet eruit [ww. eruitzien] als een geest. De grappigste manier om een kleine haring fout te schrijven is: haringkje (correct: harinkje). Is het nu 'nassen' of 'nasjen'? Beide: GB/VD. Nationaalsocialisten hangen het nationaalsocialisme aan. Waar zouden ze naartoe reizen? De naverkoopdienst is de dienst na verkoop. De nazi's van nazi-Duitsland hingen de nazi-ideologie aan. De slimme spin Anansi [alleen VD, Anansitori] heet Nanzi op Curaçao, Bonaire en Aruba, de
ABC-eilanden; vandaar: Nanzivertelling [dat alles alleen in GB]. Amor fati: liefde tot zijn lot; het ja zeggen tot het leven; dat doet een jazegger (neezegger - nee zeggen) dus. Wat is het nekton? De ge­za­men­lij­ke dieren die in zee- of zoetwa­ter [GB, net als zoutwater - VD heeft zoet/zout water los] le­ven en door ei­gen be­we­ging on­af­hanke­lijk zijn van de aan­we­zi­ge stro­min­gen]. Neopreen is de merknaam voor polychloropreen (een synthetisch(e) rubber – de- en het-woord). Hoe spreek je 'ney' [nei] uit?


3. Kijk, dat is nou een niet-alledaagse nietmachine. Een van de beide nonouders (vergelijk: nu-of-nooitmoeder) werd op non-actief
[znw./bnw.] gesteld. GB en VD willen dat je 'NOS-journaal' schrijft (een van de vele, het instituut is met eigennaam: NOS Journaal). Het klusje was in no time geklaard (bijwoord: no-time - GB, geschrapt in 2024). Ik zal te allen tijde 'in allen gevalle' ['in alle gevallen' betekent iets anders] en 'in allen dele' schrijven. Het is daar een en al slijk. Dat geaccordeerde akkoord is typisch à la belge [na lang onderhandelen]. We aten sint-jakobsvruchten [het eet­ba­re bin­nen­ste van de
sint-ja­kobs­schelp
] à la nage [in het kookvocht opgediend]. Zo'n
code-roodsituatie (vergelijk: alarmfase-driesituatie - code rood, alarmfase drie) is alarmerend. Die zielenpiet met zijn calimerocomplex had ook nog een minco [minderwaardigheidscomplex]. Wat is dringender: à la seconde of à la minute [maakt niet uit, formeel het eerste]? Een alatapepre [uitspraak: ie] [SR] is een kleine rode chilipeper. Een albikoor is een boniter [bonito, skipjack]. Een alcalde is een schout of burgemeester [Spaans]. Op te zoeken: alcarraza [aarden kruik, dranken koel], alcazaba [Moorse citadel] en alcazar
[VD - kasteel, etc. in Moorse stijl]. Hij was een gekend [niet algemeen: bekend] alcoholieker. Hij lijdt aan ALD: adrenoleukodystrofie (er­fe­lij­ke ziek­te waar­bij een de­ge­ne­ra­tie van de wit­te stof in de gro­te her­se­nen op­treedt). Met alexie (on­ver­mo­gen tot be­grij­pend le­zen, ver­oor­zaakt door (ver­wor­ven = niet-aangeboren) hersen­let­sel) kun je best nog alexiaan [cellenbroeder] worden.


4. Alfastralen zijn a-stralen. Dat is Latijn voor jou, algebra voor mij. Ooit had je de Algemene Staten [bestuur gehele land]. Wanneer zijn de Algemene Beschouwingen [bespreking begrotingen, geen afko]? Een alguacil is een politieambtenaar in Spanje. Moslims zeggen in voor- en tegenspoed: alhamdulillah [alle lof en dank zij Allah]. Je zou zo'n alibaba [scheldwoord, vooroordeel van misdadiger] toch ... Heeft je (jouw) oma nog A-lijnkleding [jaren 50, Christian Dior] gedragen? Hij heeft het a limine [onmiddellijk, van het begin af] geweten. Een voorbeeld van alkoxy is methoxy [beide: chemie]. Dat is typisch all'antica [op de an­tie­ke ma­nier, naar de klas­sie­ke Griek­se of Ro­mein­se kunst]. Iemand die alleen staat, is een alleenstaande. Ja, van zulke platitudes lust ik er nog wel een paar. Sommige computerbestanden zijn alleen-lezen (read-only - beide alleen VD). Is dat nu de Alleenzaligmakende Kerk? Wist je dat dholes alpenhonden zijn? De Al Qaidavlag wappert daar. ALS is amyotrofische laterale sclerose [bepaalde dodelijke spierziekte]. Een alstroemeria [uitspraak: eu] is (ook) een incalelie. Zij stelt al(s)maar als-vragen [hypothetische vraag]. Alto's zijn alternatievelingen. Worden er nog steeds
alt-A-hypotheken [zonder grondig onderzoek] verstrekt? Altera pars Petri is secunda Petri [beide: verstand].

 
 

 

1032 Dictee dinsdag 20 dec 2016 (1): dictee Top Basisschool Heeze 2016 √ x

Dictee - dictees [1032]

Dictee (top) basisschool Heeze 2016

(Geen titel; auteur: Dolf Verroen)

1. Mijn opa woont sinds gisteren in een hondenhok. 

2. Dat vindt mijn oma onaanvaardbaar. 

3. 'Ik heb jicht,' zegt ze. 'Ik blijf thuis.' 

4. Mijn opa is vreselijk eigenwijs. 

5. 'Sla hem knock-out,' adviseert een buurman. 

6. 'Of gooi hem in het aquarium. 

7. Dan is hij meteen van zijn aanstelleritis genezen.' 

8. Daar is oma niet toe bereid. 

9. 'Kom je mee-eten?', vraagt ze. 

10. Opa twijfelt en weigert. 

11. 'Ik heb grauwe erwten,' zegt mijn oma. 'Je lievelingsgerecht.' 

12. Hij wil zijn diner ter plekke, alsof hij een logé is. 

13. Driftig schudt hij zijn kale hoofd. 

14. 'Dan niet,' zegt mijn oma en trekt haar chique kleren aan. 

15. Ze ziet eruit [ww. eruitzien] als een mannequin. 

16. 'Ik ga in de auto naar het (niet 'een'!) Rijksmuseum,' zegt ze. ‘En daarna eten in een restaurant.' 

17. 'In mijn nieuwe stationcar?' schreeuwt opa. 'Jij bent een rijdend auto-ongeluk.' 

18. Hij springt als een lynx zijn hok uit. 

19. Hij kleedt zich keurig aan en ten slotte rijden ze samen weg. 

20. 'Jij mag straks mee-eten,' zegt oma. 'Ik betaal!'

 

 
 


maandag 19 december 2016

1031 Dictee maandag 19 dec 2016 (2): dictee Oefendictee december 2016 (11) √ x

Dictee - dictees [1031]

Oefendictee december 2016 (11)

1. Je krijgt een takeawaymaaltijd van de meeneempizzeria. De tuin is afgeheind. Een afikoman is een stuk matse [kinderen zoeken vóór de seidermaaltijd]. Hij is van Maoriafkomst. Een questeerder [ook: questierder] is een aflaatkramer. Hij is helemaal afgepilst [laatste pilsje na het stappen]. Raar dat VD bij zuidwestenwind Africus [A] geeft. Donker of zwart Afrika is de Sub-Sahara (VD, GB: Sub-Sahara). Die Egyptische katoen heeft afritti. Zij droeg een tulen muts en had tulen gordijnen (GB, VD), haar zus droeg een tulebloes (GB, VD) en tante kleedde zich vaak in tules. Ik heb het hem afgetroggeld. Een awzi is een afvalwaterzuiveringsinstallatie. Die afval- of chappezijde zal niet duur zijn. Hout van de afzeliaboom heet apa, hou(d) van die boom! Bij Asterix en Obelix moet ik altijd aan GB's asterisk en obelisk denken. Overigens is een (!) obelix een dikkerd [asterix niet in wdb.]! Waar komt het woord 'sexting' vandaan [versturen van seksueel getinte boodschappen - sex + texting = sms'en]? Het woord 'phablet' komt van 'phone' en 'tablet'. Op Jupiter kun je heel wat manestralen [maanstralen] gewaarworden. Een macho vertoont machisme
(ook: machismo). Zijn dat nou suitedeurenmatrasgordijnen [mv. s]? Ze behoren tot de maffioze maffioso. Op de Antillen is 'makamba' een scheldwoord voor blanke Nederlander.


2. Een makaperi is een SR-sieraad. Een maka(slang) is een bosmeester. Een maki is een halfaap (lemuur, vosaap). Een (shopping)mall is een luxe winkelpromenade. Kaasjeskruid wordt ook malve (maluwe) genoemd. Een mampier of mampira [SR] is een knaasje of knut [ook: knijt]. Mandelig eigendom is gemeenschappelijk. De maestro bezocht diverse mandirs [hindoetempel]. Een mani is een geblokte Palestijnse omslagdoek [ook kaffiya, etc.]. Van VD mag je 'mank gaan' ook aaneenschrijven [2025: niet meer, wel: mankgaand, vgl. mank lopen]. Ook in een mansaliñabos kun je verdwalen. Doe mij maar een marctje (bij een andere uitspraak zou marcje ook kunnen! Dat niet in wdb.). Dat is nou een moodboard [visuele weergave als marketinginstrument]. Een morielje (GB ook: morille, Fr. - met andere uitspraak?) kun je ook eten. De afko van mucoviscidose is muco. De musicus en de musicien(ne) traden op in de musichall. Het affiche is een must-have, de film een must-see. De Manxman en de Manxe fokten manxkatten. Een maribomba is een Antilliaanse wesp. Een marico (mariku) is een homo [GB]. Waarvoor gebruik je maripaolie [palm(vrucht - hydrateert en herstelt de huid]? De betekenis van
mark-up (alleen GB!) moet je maar opzoeken [de verhouding van de verkoopprijs van een goed of dienst tot de kosten die zijn gemaakt om het te produceren. Deze verhouding wordt meestal uitgedrukt als een percentage - buiten GB meestal aaneen!]. Is hij marketingmanager of managing director [beide GB/VD]? In een marrondorp wonen marrons [bevrijde tot slaaf gemaakte of een in vrijheid geboren nakomeling] en in een marronbos hangen marron [kastanjebruin] marrons [tamme kastanje].


3. Ze zijn heel dapper, de Masai (en volgens mij, GB, ook: de Masaikrijgers! - niet in VD). Een andere naam voor masbangu's is horsmakrelen [GB]. Maté is een boom of een uit de bladeren daarvan bereide thee. Matjok is [SR] een op mahjong lijkend Chinees spel
[GB/VD]. Een mata is een stampblok, een matapi een cassavepers. De (gele) masusa is de kleurstof van een plant uit de gemberfamilie. Een hecatombe is een massamoord. Kwikzilver wordt ook wel mercurius genoemd [Hg, 80]. Een mentsj (GB, Jiddisj, VD: mensj) is een rechtschapen mens. Voor die cursus zat de zaal vol met mensen met  menopauzale klachten. Bij (het) memory(spel) [memospel] heb je niets aan een memorystick of -card. Melatonine is een hormoon, melamine een chemische stof en melanine een zeker bruin pigment. De afko van megawattuur is MWh. Die virtuoos is een meesterarrangeur. Dan moet je het publiek mee( )hebben [Taaladvies - wdb. aaneen] en je crew moet ook meewillen. Een maulana [GB] is in SR een Korangeleerde [Die heeft altijd een koran bij zich]. Een mdf is een medium density fibreboard en MDMA is methyleendioxymethylamfetamine (de drug ecstasy, xtc). De medina is een oud stadsdeel van een Arabische stad. ME'ers [mobiele eenheid] hebben vaak te weinig me-time.


4. Die Mexicaan kweekt mooie mexicaantjes [plant, een mexicaan is ook een restaurant]. Een middle class gezin [als drieledige samenstelling mogelijk ook: middleclassgezin] noemen sommigen een middenklassengezin [Een middenklasser is ook een auto]. Mignonettes komen van de rugspier van het varken. Die millésimé [champagne] komt van millésime 2012 [wijnjaar - maar: gemilesimeerd, raar - alleen VD - 2025 ll !]. De minjan [ook: minje] is een zeker joods minimumaantal van personen [10, voor gebeden en synagogedienst]. De minister van staat brunchte met de minister van Financiën (ook: financiënminister). De mira-udu is het mierenhout. Miso is een zekere pasta. Hij zei het in niet mis te verstane bewoordingen. Een moa
[= reuzenvogel] is een uitgestorven, zeer grote Nieuw-Zeelandse loopvogel. De mokomoko is een moerasplant [SR]. Een mogol was een vorst [ook: dikke vrouw], een mogul een buckel [bobbel op skipiste]. Moelleux: gebak of wijn. Een mock-up is een model op ware grootte [voor presentatie]. De toekomst van Moeder Aarde (terra mater, vergelijk: Moeder Natuur - VD/GB) stemt ons niet blij te moede. De
ME-introductie geeft een goed idee van de mobiele-eenheidopleiding.

 
 


1030 Dictee maandag 19 dec 2016 (1): dictee Groot Minkema Dictee 2016 √ x

Dictee - dictees [1030]

Groot Minkema Dictee 2016 [Woerden, bovenbouw VWO]

[Geen titel, auteur: Han Bovens]

1. Tweeënhalf  jaar geleden werd in het Haagse café De Tijd [eigennaam] door het aanwezige journaille de 'minder,
minder'-uitspraak van Wilders opgetekend, waarna de PVV'er als slachtoffer zijn positionering buiten het establishment verder kon uitbouwen naar aanleiding van het aanhangige proces, waarin hij de rechterlijke macht steevast van politisering betichtte en dat hij met zijn topadvocaat tot in de kleinste details heeft doorgeëxerceerd [VD] en uiteindelijk smadelijk heeft verloren.


2. Na het politiek bewogen jaar met de uittreding van Groot-Brittannië en de door verkiezingsexperts onderschatte keuze voor Trump, wacht ons komend jaar in de landelijke politieke arena een nek-aan-nekrace [nek aan nek] van lijsttrekkers van onstuitbaar populistisch rechts.

3. Naar verluidt wordt er binnen de PvdA-fractie nogal flink gesteggeld [ook: gestecheld, GB/VD] over de vele campagne-ideeën die nu nog een heuse potpourri vormen, terwijl ze bij het CDA nog steeds soebatten over de lancering van een hernieuwd
waarden-en-normenstelsel [= normen-en-waardenstelsel, vaste uitdrukking, ondanks mv. waarde
n/s], dat de commissie Algemene Zaken het liefst onmiddellijk naar de prullenmand wil verwijzen.


4. Lijsttrekkersstrijd of zwartepietendiscussie: de democratisering viert heden ten dage hoogtij, ook hier op het Minkema College waar het gepeupel inmiddels een stem heeft gekregen bij de verkiezing van de leerling(en)vertegenwoordiging van de medezeggenschapsraad.

5. Laten wij de kanttekeningen van adellijk visionair Tocqueville * niet vergeten: vrijheid en gelijkheid staan op gespannen voet; zwicht daarom nimmer voor de tirannie van de meerderheid.

* Tocqueville:  (1805 - 1859) Alexis-Charles-Henri Clérel, burggraaf de Tocqueville was een Frans aristocraat, politiek filosoof en socioloog, historicus en staatsman. Hij geldt als een belangrijk denker van het moderne politieke liberalisme.


 

 

 
 




zondag 18 december 2016

1029 Dictee zondag 18 dec 2016 (2): dictee Oefendictee december 2016 (10) √ x

Dictee - dictees [1029]

Oefendictee december 2016 (10)

1. Van acejes, beestjes [sj], ceedeetjes (ook: cd'tjes) en voetballende E'tjes en F'jes heb ik geen aasje verstand. Ik zal je een ababbel (een (h)aberdoedas) verkopen. Die conclusie is ongerijmd: a baculo [k, oe] ad angulum [oe, oe]. Ik zal het je haarfijn, ad acia [k] et acu [k, oe], in geuren en kleuren, uitleggen. Zijn ster steeg al(s)maar hoger: ab alto ad altum [oe]. Met abasie kun je niet lopen [ge­volg van een spier-, zenuw- of gees­tes­ziek­te]. Hij kent het hele seks-abc. Abcederen is abcessen [etterbuil, ettergezwel] vormen. Ze koutten [ww. kouten, babbelen] gisteren over koetjes en kalfjes: ab hoc et ab hac. Ik zeg dat ab Jove principium, om met de (het) voornaamste te beginnen. Het Abrammetje spelen [pro­be­ren zich te red­den door de hal­ve waar­heid te zeg­gen] hielp hem niet. Geef eens een voorbeeld van aboutalisme [NL: het de­cen­tra­li­se­ren van bepaalde over­heids­ta­ken op so­ci­aal ge­bied - Ahmed Aboutaleb]. Het ABS is het antilock braking system of antiblokkeerremsysteem. In de herfst zie je veel abscissie [afvallen van de bladeren]. Even afkloppen: absit omen [moge dit geen voorteken zijn van iets akeligs]. Na de biecht wil je graag 'absolvo te' [ik schenk u vergiffenis] horen. Die conclusie absque causae cognitione [zon­der ken­nis van za­ken, zon­der voor­af­gaand on­der­zoek] was wel heel voorbarig. Hij draagt de abtsstaf [kromstaf abt]. Hoe is de AbvaKabo ontstaan [in NL; oor­spron­ke­lijk Al­ge­me­ne Bond van Amb­te­na­ren -
Ka­tho­lie­ke Bond van Over­heids­per­so­neel, vak­bond, aan­ge­slo­ten bij de FNV = Fe­de­ra­tie Ne­der­land­se Vak­be­we­ging]? Heb je al een Gmailaccount [niet in wdb.]? Een AA

[ac­coun­tant-administratieconsulent - achter de naam] is nog geen RA [registeraccountant - achter de naam].


2. Hij is prolifeactivist [tegen abortus en euthanasie]. Een acutus is een accent aigu. Actum agere is stro dorsen, onnodig werk doen. Met acyclovir behandel je herpes . De dit jaar door A.F.Th. van der Heijden geconcipieerde tekst van het Babelse imbroglio [verwarring, verwikkeling] dat wij kennen als het Groot Dictee der Nederlandse Taal – zaterdag live te volgen vanuit de Eerste Kamer der Staten-Generaal te 's Gravenhage – zal vast wel weer een labyrintische gribbelgrab(bel) [alleen in de verbinding op de gribbelgrabbel = te grabbel] zijn van zeugmata [mv. - hier zet men koffie en over], polysyndetons [= met voegwoorden, vgl. asyndeton = zonder: ik kwam, ik zag, ik overwon] en anakoloeten [zin die niet loopt], ad absurdum [tot in het ongerijmde] volgepropt met przewalskipaarden, parallellepipedums en perubalsempopulieren. Soit [het zij zo, toegegeven]: bij de wijd en zijd gefêteerde pennenridder Marnix Peeters [Vlaams auteur], een der participerende BV's [bekende Vlaming], leidt een en ander vooralsnog geenszins tot impetueus [onstuimig, luidruchtig] nagelbijten, virulent [met giftige werking venijnig] gejeremieer of gênant gillendekeukenmeidenvertoon.

3. Ze werd op sociale media ei zo na [bijna, op een haar na] gelyncht. Acetofenon is fenylmethylketon [enigszins giftig, gebruikt als oplosmiddel]. De Holland acht bezocht de Acht van Chaam. Ze werd begeleid door backing vocals [achtergondvocalen, begeleiding op de achtergrond]. Je moet niet achteromkijken en hem niet achternazitten. Ze zouden achteroverleunen en een glas port achteroverslaan. De achtertroep [mi­li­tair: ach­ter­ste eche­lon van de ach­ter­hoe­de] was keurig net. Wist je dat VD 1976 [das war einmal] woorden op -achtig [niet: prachtig, etc.] heeft? Als je ze wilt hebben: een mailtje is genoeg. Dat geldt niet meer 2025! Verklaar de actio popularis [ju­ri­disch:
rechts­vor­de­ring in­ge­steld door een wil­le­keu­rig lid van een pu­blie­ke rechts­ge­meen­schap
] de actio Pauliania [ju­ri­disch: vor­de­ring we­gens be­na­de­ling van schuld­ei­sers of recht­heb­ben­den]. Je kunt niet meer zonder adblocker [com­pu­ter­pro­gram­ma dat voor­komt dat op een
in­ter­net­pa­gi­na ad­ver­ten­ties wor­den ge­toond, re­cla­me­kil­ler,
re­cla­me­wis­ser
]. Hebben we die add-on echt nodig [uitbreidingspakket voor soft­ware of hard­ware]? Die Indiër had zes adés [Maleis: jongere broer of zus]. Hij heeft aderplaque [me­disch: (vet)­af­zet­ting in de
ade­ren
] ook nog adynamie [spierzwakte]. Het eindigde met een sprint à deux [met twee personen, renners]. De adh is de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid (vergelijk de adi = aan­vaard­ba­re da­ge­lijk­se
in­na­me). Met 'adie' wordt 'adieu' bedoeld. Ad instar is à l'instar [naar de wijze van, eveneens]. Dat adje verwijst naar atten [glas in één teug tot op de bodem leegdrinken]. De admiraliteit [bewind over zeezaken] van Zeeland kenden ze hier wel. Ik maak vaak dictees ad modum Minelli [op de wijze van Minellius, vertaald en/of geannoteerd]. Lijfeigenen waren adscriptus glaebae [gebonden aan de bodem]. Ad summam [alles samengenomen, om kort te gaan]: het klopt wel. Die sisyfusarbeid is adverso flumine niti [vergeefse moeite doen]. Rechters worden ad vitam [voor het leven - ad vitam aeternam = voor de eeuwigheid] benoemd. De Advocatenwet kwam niet in het geding toen ze na de advocatenstreek een advocateborrel [advocaat(je)] namen. Weg met adware [soft­ware die dient om, meest­al on­ge­vraagd,
re­cla­me­bood­schap­pen te la­ten ver­schij­nen op pc’s van in­ter­net­ge­brui­kers
]!


4. Een AE [astronomische eenheid] is zo'n 150 miljoen kilometer, een A.E. een Archi-Episcopus, een aartsbisschop. De aedesmug verspreidt dengue en zika. Zij lijdt aan aegri somnia, hersenschimmen. Dat heeft een grote aero-elasticiteit. Een orgel is een aerofoon [instrument met geluid via luchttrillingen]. Aan een lekkende aerosolverpakking [uiterst fijne nevel] heb je niets. Maak met aes alienum [geleend geld] meer rendement dan de door jou te betalen rente! Een esculaap [op auto dokter] is naar Aesculaap [Griekse god van de geneeskunst] genoemd. De aesopische fabels komen van Aesopus [legendarische dichter]. Voor het graf staande, zei hij: "Aeternum vale [vaarwel voor eeuwig]!". Zegt dat je wat: de moriaan wassen (Erasmus): Aethiopem dealbare [vergeefse moeite doen]? Internet ook: vergeefse moeite, nutteloze arbeid. Gaat dit soms over Zwarte Piet? De prijs is af fabriek (affabriekprijs). Dat boek is áf [nadruk]! Een jezus is een Jezusafbeelding. Hij bliksemde (donderde) de trap af ... Vroeger had je een afdeling (niet-)roken in de trein. Wat 'n affaire (aferesis = wegval van letters aan het begin van een woord)! Bespreek de af- [aanvoerend] en efferente [afvoerend] zenuwen. Voor wie is affiliate marketing [internetmarketing met een link bij een derde partij, die een beloning ontvangt als de link gebruikt wordt] interessant? Een affix ['grond' met affix 'ig' wordt 'grondig' - vgl. prefix, infix, suffix] wordt geaffigeerd. De kralenrijger ging af als een reiger [ook: gieter, slecht figuur slaan, grote nederlaag lijden - met woorden]. Waar betaal je met afghani's? In Afghanistan [AFN].

 
 




zaterdag 17 december 2016

1028 Dictee zondag 18 dec 2016 (1): dictee Groot Dictee der Nederlandse Taal 2016 √ x

Dictee - dictees [1028]

Zie ook 1037! Daar met uitgebreide toelichting.

Groot Dictee der Nederlandse Taal 2016

Glossolalie (auteur: A.F.Th. van der Heijden)

1. Geen kladderadatsch, maar wat een gebakkelei over het Engels als academische voertaal en de virulente impact daarvan op de landstaal. Hier faalt elke conciliatie middels getoost met krambamboeli. Complicerende factor: de impardonnabele dociliteit van de Taalunie, toch gesubsidieerd om het Nederlands te protegeren, niet te abhorreren.

2. Men kan ook de hyperboreeërs op het perfide Albion ervan verdenken dat ze hun anorectische koloniale ambities willen revitaliseren door het idioom van de overzeese buren te infiltreren. Met anglicismen als boobytraps wordt alsnog een talig Angelsaksisch Gemenebest gecreëerd.

3. De vicedecaan van de bètafaculteit moge zonder restrictie voor verengelsing zijn, schrijver dezes is mordicus tegen. Als de Taalunie het Nederlands aan excavatie blootstelt, dan zal ik deze vijfde colonne attaqueren teneinde onze prachttaal voor dysthymie te behoeden.

4. De voorstanders bewieroken hypocriet deze internationalisering, onderwijl subcutaan blakend van commercialiteit. Het resultaat is hooguit een hybridisch Dunglish – glossolalie zonder zweem van religieuze extase.

5. Mijn gastheren zullen hierna wel een Groot Dictee in tot lingua franca geüpgraded steenkolenengels bestellen, riskerend dat tegenstanders van fossiele brandstoffen voor de Eerste Kamer komen demonstreren ten faveure van windturbines en fotovoltaïsche cellen.

6. Onze gevioleerde moerstaal kan nog qaly's winnen via een didactisch angehauchte opiniepeiler die alle korte ei’s door lange wil remplaceren, daarmee zichzelf enigmatisch metamorfoserend tot stuttende pijler van een mening. Aldus kan ten langen leste de te steile helling naar een uitgebeende nationale stijl geslecht worden.