Dictee – dictees [3671]
Groot
Krimpens Dictee 2024 [Krimpen aan den IJssel]
Nieuw in het Nederlands (auteur: Huib Neven)
1. Onze
taal behoort tot de West-Germaanse tak van de Indo-Europese taalfamilie. Een voorloper
van het Nederlands is het Oudnederlands dat daarna een
non-stopontwikkeling doormaakte. Een taal die leeft verandert niet-aflatend, in
klank, vocabulaire en syntaxis. Zo muteerde de a-klank aan het woordeinde in de
sjwa, de zogenoemde stomme e. En wie weet wordt over pakweg drieëntwintig jaar
de frase “Hun hebben naar hartenlust een smeuïg sukadelapje met komijnekaas
gedegusteerd”, niet meer als een soloecisme [VD ook solecisme] gezien. Daarop is nu nog geen peil
te trekken, dat is zonneklaar.
2. Taalveranderingen worden teweeggebracht door sociale factoren en menselijke interactie, zoals de sociolinguïsten zullen beamen. Veranderingen in de woordenschat zijn het fascinerendst. We begeven ons hier op het terrein van lexicologen. Neologismen rijzen als paddenstoelen uit de grond. In groten getale worden ze gerekruteerd uit het Engels. Je kunt je in gemoede afvragen of dit een oorbaar procedé is. Sommigen vinden van niet. Waarom zou je whizzkid schrijven in plaats van computerwijsneus? Waarom gentlemen’s agreement terwijl herenakkoord misschien dezelfde draagwijdte heeft?
3. Querulante puristen en andere pietjes-precies achtten vroeger al elke vorm van taalvernieuwing een pernicieuze aangelegenheid. Nog steeds wauwelen zij op dedaigneuze wijze over taalverloedering. Nochtans zullen we hier niet te veel over uitweiden, het valt buiten de scope van dit discours.
4. Ten slotte de orthografie. De geschiedenis ervan is exceptioneel. In het vorige millennium werd de eerste officiële spelling gestandaardiseerd. Continue spellingwijzigingen passeerden sindsdien de revue. Vandaag, beste dicteehobbyisten, houden we ons consciëntieus aan de sacrosancte Groene Boekjeregels.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten