Dictee - dictees [1890]
1890
Dictee donderdag 04 juni 2020 (1) dictee Vierde
online-BeNeDictee 2020
online-BeNeDictee 2020
Vierde
online-BeNeDictee 2020
De
73
woorden in vet
en
onderstreept
moesten worden ingevuld.
Mevrouw
Corona (auteur: Huib Boogert)
1.
Chinezen zijn ondoorgrondelijk. Ze leverden aan onze taal tal van
woorden, zoals chopstick [eetstokje],
kongsi
[kliek
t.b.v. gezamenlijk voordeel],
lychee
[ee/ie
– vrucht],
yin
[passieve
vrouwelijke …]
en yang [actieve
mannelijke beginsel in de kosmos]
et
cetera
[voluit:
geen komma ervoor, bij etc. wel, vgl. enzovoort(s) en enz.],
en dan moet er per
se
[dat
uit het Latijn]
ook nog een virus bij.
2.
De ongenode virale gast infiltreerde als corona, maar moest zo
nodig
verdergaan
als COVID-19 [GB,
VD].
Terwijl toch eerder MERS
[Middle
East
respiratory
syndrome
(besmettelijke,
ernstige longziekte)
= kamelenhoest]
en SARS
[severe
acute
respiratory
syndrome
(besmettelijke,
ernstige longziekte)]
zich op wereldschaal al warmliepen!
China lijkt gespecialiseerd in de export van vieze virussen:
bijlo
[ook:
bilo, andere uitspraak, uitroep ter bekrachtiging],
het lijkt wel een kondratieffcyclus
[lange
conjunctuurgolf, economie, 50 jaar]!
3.
Met grote
vreze
[VD,
lemma ‘vrezen’]
mogen we a
vista
[op
zicht, op vertoon, eigenlijk van wissels]
wel vaststellen, dat de Chinezen er om de paar jaar in slagen, de
wereldsamenleving te verlammen vanuit hun dubieuze umwelt
[alles
wat de mens omgeeft],
die qua hygiëne met zielige flosstouwtjes
[floss
= tandzijde - ook: flostouwtjes - ww, flossen]
bij elkaar lijkt te worden gehouden.
4.
Chinezen zijn maniakale
[maniak:
iemand met een manie = bevlieging, gril, ook: ziekelijke toestand]
smeerpoetsen. Ze hebben geen idéé, wat ze in de wereld aanrichten
met, plankgas
[bijw.],
de verspreiding van corona vanuit hun stinkende beestenmarkten en hun
knurftig in elkaar geflanste
[haastig
in elkaar gezette]
yurta's
[ook
joert(e),
mv.: n – andere uitspraak – of ger].
Met als gevolg: ophokplicht alhier voor mensen driehoog-achter,
plus het sluiten van goed
beklante
[wel:
welbeklante]
zaken: je bent verdorie aan de turken
[‘turk’
=
lemma
VD, equivalent van moslim]
overgeleverd!
5.
En wat moeten we nu, nu we pik
à pik
[VD,
op gespannen voet staan, BE en geen standaardtaal]
zijn met mevrouw Corona? We kunnen met opgestoken fokkenzeil
[alleen
in VD sub lemma bij botteloef]
optrekken naar Peking, maar ja, dat is een heel eind zwemmen. Ik hoor
dat er mensen zijn, die als een dholehond
[dhole
= hond, vgl. doussié(hout)
en apk(-keuring)]
in een doolhof ronddwalen. Ik hoor dat er des nachts veel wordt
geflenst
[flensen
= ‘het’ doen + walvis aan stukken snijden, flenzen
= neersmijten].
Ik hoor van mijn ouweheer
[ook
oudeheer – andere uitspraak, beide = vader, geen standaardtaal]
dat hij zijn auerhaan
[=
auerhoen = Eurazisch groot wild hoen]
weer altemets
[=
zo nu en dan, somwijlen – wel standaardtaal, niet: altemet, dat
heeft ook andere uitspraak]
vertroetelt. In ziekenhuizen worden PET-scans
[PET
= positron
emission
tomography
= positronemissietomografie
(bepaalde
techniek om een scan te maken)]
van petflessen
[letterwoord,
pet
= polyethyleentereftalaat]
gemaakt [grapje,
uiteraard].
En een enkeling pakt zijn studie sosiodontie
[conserverende
tandheelkunde]
weer op.
6.
En ikzelf? Mijn vrouw en ik zijn géén lulletje
rozenwater
[n
niet uitspreken]
en tepeltje taptemelk [sullige,
onmannelijke man c.q. onvrouwelijke vrouw].
We houden van onderwaterklaverjassen en polsstokhoogskiën, en ook
van hapsnap
[terloops]
het snip-snapspel
[ook:
snip-snap, vgl. eerder apk-keuring]
spelen. We geven leiding aan twee kinderen en zes kleinkinderen, ze
zijn onze genantjes
[genan
= genant = naamgenoot, niet: gênant – NB genantjes = kameraden,
makkers].
Wel houden we in de winkels afstand. Immers, beter blo
[ook:
blode – andere uitspraak, = voorzichtig]
Jan dan dô
[=
dode]
Jan.
7.
We zien overal om ons heen de mensen appen
[=
whatsappen],
kleppen en beppen. De youtubers
[ww.:
youtuben]
slaan op hol als een kudde buffels. Op gsm’s zit weliswaar een
aan-en-uitknop
[GB,
ook aan-uitknop – andere uitspraak],
maar die wordt kennelijk spaarzaam gebruikt. Totus in illis [geheel
in die gedachten of zaken (verdiept)]!
8.
Mijn vrouw heeft zich sinds de pandemie-uitbraak
[wereldwijde
besmettelijke epidemie]
ontpopt als een culinaire creabea
(vrouw
met creatieve hobby –
werken houdt
je jong, vindt ze). Gedurfde agnèssorelsoep
[zekere
kippenroomsoep, genoemd naar Agnès Sorel (1422–1450),
de maîtresse van de Franse koning Karel VII],
heerlijke kip
kerrie
[wel:
kipkerriesalade],
gebakken kookaburra's
[grote
ijsvogel, lachvogel],
hete quissen
[n
uitspreken, enk.: quisse – uitspraak kwies,
mv. -en of -es]:
we laten het elke dag met liefde, mazzel en
broge
[VD:
vaste uitdrukking bij lemma 'broge'– vgl. bv. pais en vree, brooche is hier fout *]
langs onze tonsillen
[amandelen]
glijden. Want wat houdt
je tegen? Thalassotherapie
[d.m.v.
zeelucht, zeeklimaat, zeebaden enz.]
helpt in elk geval níét tegen corona …
* Echter: bij de etymologie van 'brooche' - mazzel en brooche - daarom kan 'brooche' hier moeilijk fout gerekend worden.
* Vgl.
ook: gril(l)restaurant
(GB)
en stres(s)symptoom
(nu
nog wel met sss)
9.
Maar hoe bereid
je je voor op het postcovidium (©
Jeroen –
staat in coronawoordenboek van Taalbank – ook: postcoronatijdperk)?
Je kunt niet ten
eeuwigen dage
bij je keppekinderen
[VD,
lievelingetjes – geen standaardtaal]
blijven vragen, of alles kits
[in
orde, oké]
is met de kids
[yuppentaal:
kinderen]
en hun keds
[Antillen:
gymschoenen]:
het platgetreden
vraag-en-antwoordspel,
dat de maximale gespreksinhoud is bij een tweederdemeerderheid
van onze burgerij. Het is een weinig eloquente vorm van
voor-de-gek-houderij.
Maar daarover spreek ik liever niet: st/sst
[GB
– geen s, VD: s en sst, geen st]!
10.
Laten we hopen dat de tamboer-majoors
van de virusbestrijding, te weten onze eerste
minister
met zijn vice-eersteministers
[beide:
BE, NL: premier, mp, minister-president, vicepremier, vice-mp,
viceminister-president],
ons spoedig zullen rapporteren, dat we gedebugd
[ww.
debuggen, letterlijk: ontvlooien, fig.: fouten uit computerprogramma
halen]
zijn. Kan-niet
[VD:
lemma ‘kerkhof’]
ligt op het kerkhof. Gauw zal daarom weer de paean
[loflied,
overwinningslied]
klinken. Wijders
[verder,
geen standaardtaal]
zullen we dan hèhè
verzuchten, en zullen we het virus – blij van zin – afgroeten
[niet
in wdb., kennelijk soldatenterm]
met een zegevierend heui
[begroeting,
net als hé, ha, hoi, hai en hoi]
en een welgemeend houdoe
[ook:
oudoe, andere uitspraak].
Tot nooit meer!
Geen opmerkingen:
Een reactie posten