Dictee - dictees [1832]
Oefendictee febr 2020 (3)
1. Hij had een gnatoschisis,
een kaakspleet. De gnawa is een ritmische, trance opwekkende
muziekstijl van de Gnawa, afstammelingen van zwarte slaven in
Marokko, met een nadruk op percussie-instrumenten. Gnomici zijn
gnomendichters
[die
n
niet uitspreken].
In de Italiaanse gnudi (mv.)
herken je gekookte balletjes van ricotta met griesmeel. De zon gaat
te go. Ik wil een go, geen no-go! Er gaan twee vijfcentstukken of
vier gobangs (koperen
2½ centstuk, twee-en-een-halve-centstuk = vierduit(en)stuk,
ook: plak, heel vroeger: flap)
in een tiencentstuk. Ook tien centstukken trouwens! Jan en alleman is
in BE God en klein pierke. De godenschemering is de götterdämmerung.
Niet-seculier is regulier. Dat gastgezin is kedin (godin
= veilig). Zeg
het maar: godin, godinne of godes. God lof is laus Deo, in gewone
taal: godlof (goddank,
godzijdank, God(e)
zij dank, Deo Gratias, D.G.).
2.
Wat de Godmens betreft, is godmenselijk. In canonisatieprocessen (die
tot heilig verklaren en heiligverklaring kunnen leiden)
staat de advocatus Dei tegenover de advocatus diaboli (de
promotor fidei).
Een godsvogeltje is een gadotyo [uitspraak!].
Een godswoord is een Bijbeltekst, uit Gods Woord dus, het Woord Gods.
Zoek maar eens op wat een godwin is en wat de wet van Godwin inhoudt.
Hij is een heuse pieuze god(s)vruchtige
man. Een godzilla is een afschrikwekkend groot monster. God is de
goedertieren Vader. Een goedmens of gutmensch is een policor. Zeeuwen
zijn goedrond:
goed Zeeuws, goed
rond; goed
rond, goed
Zeeuws. Een goenoeng api is een vulkaan. Spreek goed uit: golauyoek.
Een goldendoedel is een golden doodle [kruising:
golden retriever en poedel].
Een golfelleboog betekent tendinitis. Gonokokken zijn bacteriën die
gonorroe(a)
veroorzaken. Goochemerds: slimmeriken.
3.
Nu maar eens serieus naar gekeken: een googol = 10 ^ 100 [^,
lees: tot de macht].
Zoals 10 ^ 3 =1.000 [duizend],
een één met 3 nullen en 10 ^ 6 = 1.000.000 [miljoen],
een één met 6 nullen heeft, heeft een googol dus 100 nullen
(10.000.
… . 000.000, honderd keer een 0 dus).
Een googolplex is 10 ^ (10
^ 100), 10 ^
googol, en dus een één met een googol nullen … Een Gooise
inwoner, een Gooier dus, is afkomstig uit het Gooi [ook:
Gooiland, vgl. De Gooi- en Eemlander, een regionale krant].
Het Rijk van Insulinde is als een gordel van smaragd. Een gopura is
in Zuid-India een tempelingang. Simpel toch: gordelen is gewoon aan
de Gordel deelnemen. De Gordel van Orion telt drie gordelsterren. Een
embrasse is een gordijnophouder. Is dat nou een gore-tex jas
of een gore-texjas?
Medusa was een van de gorgonische Gorgonen. Van aver tot aver wordt
meestal verbasterd tot: van haver tot gort. Die gortenteller is
zuinig op zijn gortepap. Een gothicaanhanger
kickt op de gothic stijl.
4.
Het
fotomodel en de potentiële
opdrachtgever hadden een go see. Hospodar (ook:
gospodar)
is de vroegere titel van de vorsten van Montenegro, Moldavië en
Walachije. Een gothic novel is een griezelroman. De rayonante gotiek
heet ook gothique rayonnant. Het adjectief (adjectivum)
bij ‘gotiek’ is ‘gotisch’. Hij droeg een goud(en)
horloge. Onder die goudiep heeft hij gauw diep in het glaasje gekeken.
Een pépite is een goudklomp of klomp goud. Ook die Goudkust is een
goudkust. Is dat nou een goudreinetteboom
[èh]
of een goudrenettenboom
[uh]?
Alleen op het zuidelijk halfrond is een Goudvis een Zwaardvis. Een
gouffre is een onderaardse kalksteenkoepel en gougère een zeker
luchtig hol gebak. Goût de contradiction is dwarsdrijverij.
Gouverner, c'est prévoir: regeren is vooruitzien. Deze prijs kunt
u a gouverno (ook:
governo)
aanhouden. Omschrijf de (corporate)
governance eens. Door het mobben is hij m.o.b. vertrokken. Go with
the flow: laat je meevoeren.
5.
De GPOe en de OGPOe hoef je niet nader te benoemen. De GROe is de
Russische militaire inlichtingendienst. Hij is geen BA, bachelor of
arts, maar MA, master of arts. De graaf van halfvasten is een soort
van Sinterklaas. Een gravis of graaf is bij drukkers een accent
grave. Ik vrij graag, ik ben vrijgraag. Graanbouillon is jenever. Hij
dacht: goddank, grâce à Dieu. Hij is een graculus inter musas, een
kraai onder de muzen. In klas 3 had ik een graeca, in klas vier een
graecus. Wat is het verschil tussen graham- en allisonbrood? De kleur
van grain de lin is gris de lin. Gramineeën zijn gramineae. Een
grampie
komt, zoals je weet, van growing
retired
active
monied
people
in
excellent
state (welgestelde,
gezonde oudere).
Die grana-padanofantasie smaakte verrukkelijk. De meervoudsvormen van
grand opéra zijn: grands opéras en grand opéra's. Een granman
[ah,
n
niet uitspreken]
is in SR stamhoofd bij bosnegers (ook als titel).
6.
Een granmorgu is een itajara, toch? Granol kun je niet eten, granola
wel. Zo’n grassrootsdemocratie lijkt ideaal. Gedijen
grassavannebewoners ook als zandsteppeverblijvers? Grauwak of
grauwacke is kiezelzandsteen. Het is daar botertje tot de boom (=
bodem).
De vroegere naam voor aids was GRID
=
gay
related
immune
deficiency.
De balken lagen grieks en scheef dooreen. Die twee grieken komen van
Nigtevegt en gaan naar de griek. Die grienster en griener zijn
grieners. Die sinaasappels daar voor de griepgrap, gribbelgrabbel,
voor de grijp. Wel grote griet! We moeten elkaar geen Grietje noemen.
De grijsjes en grijskoppen doen het nog goed. De grime slaat op
schminken, de grime op een zekere stijl in de popmuziek. Een serir is
een grindwoestijn. De rechtbank behandelde een geval van grober
Unfug. Groenblindheid is deuteranopie. De sturmia is de
groenknolorchis.
7.
Een vocktail is een groentecocktail. De groep-Wilders heeft
behoorlijk wat aanhang. Een groufie is een groepsselfie. Een
groepstal is een grupstal. Een groepsvordering is een classaction.
Neem dat grove, die grove belediging terug! Een nest- is geen
bodembroeder. De lucht-luchtraket trof doel. Hij heeft grondkwekwe op
zijn land (… en
tseetseevliegen).
De jongen had een maar wat groze grootvader. De Grote Heer, de Grote
Turk is de sultan van het Ottomaanse Rijk en het grote leger was dat
van Napoleon. Je kunt iets brood- en groot nodig hebben. Een grote
bank is aas en een andere figuurkaart, een kleine bank is aas en
tien. Het Grootboek der nationale schuld vermeldt de schuld(en)
van het Rijk. Blague is grootdoenerij. De groothertog van Luxemburg
woont in het Groothertogdom Luxemburg. De Orde der Vrijmetselaren
kent groothofmeesters. Ze kennen ook de Provinciaal Grootmeester. Een
ridder-grootkruis draagt het Grootkruis van de Nederlandse Leeuw.
8.
In de Staten van Holland zaten de Edel Grootmogende Heren Staten. Ze
spelen allebei hun rol: mokum en mediene. De Russische kroonprins was
de grootvorst-troonopvolger. Je hebt groovejazz en acid jazz.
Het is grovelijk overdreven, dat hij grozig was op zijn petekind. Je
kent toch die hop-of-gruitkwestie: wat was er eerst? Met grumus
merdae laten dieven hun stront- of esseteehoop achter. Grunniken, ja,
dat deed mijn oud-leraar wiskunde. Wel grote grutten nog an toe! De
gebitselementen werden tot gruzelementen geslagen. Let
op: het is daar gsm-parkeren. Met een gsr-kit
toon je een gunshot
residue
aan. De eetbare groengele vrucht van de guave is de djamboe bidji. De
slag der gulden sporen is de Guldensporenslag. De
gutfeeling is het (onder)buikgevoel.
Gympen zijn gympies, maar een guimpe of gimpje draag je om de hals.
Een
gz-psycholoog
is een gezondheidszorgpsycholoog.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten