vrijdag 4 januari 2019

1478 Dictee zondag 06 januari 2019 (4): dictee Oefendictee 700 (oud) √

Dictee - dictees [1478]

Nou vooruit, dan ook 700 maar ...

Dictee 700 (DCC) Dictee Specialisten (22-12-2013)

1. De hartree [ie] is de atomaire eenheid van energie (Eh). Deze afmeting is hart-op-hart. Een evaatje is een hartvormig schort. Hij viel van de steiger en was hartstikke dood, morsdood. Je mag
'hart-vaatziekte' schrijven maar ook 'hart- en vaatziekte'. In plaats van hartzeer kennen we ook: afflictie, hartenleed, hartenpijn, zielensmart en zielsverdriet. Eén haruspex [Romeins priester, voorspeller], twee haruspices [als: index, indices]. Hij harvestte [verzamelen in een databestand, een corpus] heel wat bij elkaar. Wat kunnen die harzers [om zijn zang gekweekte variëteit van de kanarie] mooi zingen … Is dat een hashcode [hakt bv. een wachtwoord in bitjes]? Hoe schrijf je 'hasjiesj' [alleen zo]? Japanse eetstokjes heten hashi. De haskala was de Joodse verlichting (geen lamp dus). Dat heb ik in de hasjshop gekocht. Hasta la vista [Spaans: tot weerziens]! Een hateenheid is huisvesting voor alleenstaanden en tweepersoonshuishoudens (een- of tweepersoonsappartement). Beschrijf de hathayoga [lichaamsoefeningen en adembeheersing staan centraal] eens. Doe dit haud mora, zonder dralen.


2. Haud passibus aequis: (van navolgers) ver achterblijvend bij hun voorbeeld. Haud sine gloria: niet zonder roem. Een haussier is een speculant à la hausse, een stier [vgl. baissier, à la baisse, beer, contramineur]. Hautes contres zijn zangers. Hava is hoogactief vast afval [vgl.: lava]. De wilde havanna's [niet afgesneden sigaar] stammen uit Havana. Eén havdala [ritueel ter afsluiting van de sabbat of feestdag], twee havdalot. Een havenzate [verhoging in water] is nat, een havezate [havezaat, grote hofstede] droog. Haver wordt ook oot of aat genoemd. Een paard is een havermotor. Hoe spreek je 'hazelskink' [skihnk] uit? Het toppunt: een hazewind die als een haas hazenwinden laat. Je hebt hbo- en wo-bachelors. Ooit was de HDO de Hilversumsche Draadlooze Omroep. Hèhè, is dat lopen. Een hearsay is een on-dit [gerucht]. Dat gadget [hebbedingetje] is een must have. Met een misvatting moet je het wel mis hebben. Deze hebe is een bevallige schenkster (niet van wijn). Hechsjers (hechsjeirem) zijn onder andere koosjerverklaringen.

3. Bij huidwonden kun je een agrafenhechting toepassen. Die hecklers [voortdurend roepen en kritische vragen stellen] verstoren het debat opzettelijk. Hoeveel is een hectostère [100 kuub]? Veel tenniswedstrijden worden beslist via best of fives. Dat weet elke harpeniste. Het werd hem de but en blanc [op de man af] gevraagd. Ik zou zelf zeker nooit blanc-seings (blankets = blanco volmachten) afgeven. Overigens: blanketten [peer] eet ik graag. Het eau des carmes [geen mv.] (ook: karmelietenwater) was vroeger een huismiddeltje tegen diverse kwalen, zoals koliek en lethargie. Een heitjespiejijzer is een kwartjesvinder [bedrieger die je uitnodigt met hem te kaarten]. Ondernemingsraden en olympische records heten or's. Bessemeren is werken volgens het bessemerproces [staalproductie]. Zoeken op '*code*': zebracode (streepjescode), vocoder (elektronische stemvervormer) en toxicodermie (uitslag door inwerking van giftige stoffen op de huid). Op (en)coderen volgt decoderen.

4. Laten we elkaar geen mie(tje) noemen [dingen zeggen zoals ze zijn] [(afko] n.a.v. synonymie!]: alchimie (alchemie – oude geheime wetenschap, op zoek naar goud), bacteriëmie (aanwezigheid van bacteriën in het bloed), antonymie (tegengestelde van synonymie), amimie (uitdrukkingsloosheid van het gezicht), hyponatriëmie (watervergiftiging), antroponymie (persoonsnaamkunde), athymie (athymisme: het ontbreken van de thymus = zwezerik), atimie (verlies van burgerrechten, eerloosheid), natriëmie (het voorkomen van natrium in het bloed), cyclothymie (cyclofrenie= manisch-depressieve psychose – antoniem: schizothymie = gespletenheid van gemoed), boulimie (of: boulimia - eetbuienstoornis), hypermimie (ziekteverschijnsel met overdreven sterke gezichtsuitdrukking), hypomimie (te weinig), dysthymie (depressieve neurose), hetero- [varken en zwijn], homo- [vorst en vorst] en hodonymie [straatnaamkunde], hyperthymie (ziekelijke vrolijkheid) en toponymie (plaatsnaamkunde).

5. En het laatste staartje: hyponymie of subordinatie (voorkomen van een woord waarvan de betekenis door een ander woord gedekt wordt), metonymie of metonymia (Hemmerechts lezen …) en parathymie (verstoring van het gevoelsleven). Verder met 'code': tancode (authenticatiecode bij elektronische betalingen: transaction authentication number), met de short- of snelcode haal je documenten op uit een computergeheugen, nicodemiet (iemand die in het geheim tot de Reformatie was overgegaan, maar in het openbaar
rooms-katholiek bleef)
, de DNA-code is een genetische code, de dresscode [kledingvoorschrift] is nog niet vastgesteld.


6. De codex constitutionum is een van de vier delen van het onder keizer Justinianus tot stand gekomen Corpus Juris Civilis [codificatie van het Romeinse recht onder keizer Justinianus], verbindend sedert 534. De codex argenteus is het enige handschrift van Wulfila's Gotische Bijbelvertaling. De Code Napoléon of Code Civil was het Franse Burgerlijk Wetboek (1804), dat van 1810 tot 1838 ook in ons land gebruikt werd. Codeïne is methylether van morfine, een alkaloïde dat in opium voorkomt (onder andere werkzaam tegen hoest). Een cacodemon is een boze geest. We moeten back to basics [terug naar de basis] gaan. De soldaat blancode [blancoën = met blanco, onderhoudsmiddel,  behandelen] zijn uitrustingsstukken. Een kerkelijke wet vastgelegd in de Codex Iuris Canonici wordt wel canon genoemd. Hij cheatte [valsspelen, sjoemelen, frauderen] nogal eens. Een compiler vertaalt broncode [vb. C of Pascal] naar objectcode [machinetaal computer]. Wat doet de cryptoanalyse [cryptanalyse: het oplossen van geheimschriften, van codes]? Met DigiD's heeft men een digitale identiteit [en inlogcode voor overheidsdiensten].

7. Spionnen schrijven ook weleens en clair [geen code]. Het junk-DNA is het DNA dat niet codeert voor erfelijke eigenschappen. Aan de nettiquette [etiquette voor internet] dient men zich te houden. Alle opensourcesoftware komt uit een open source [broncode daarvan voor iedereen – gratis – beschikbaar en te veranderen]. Een password of paswoord is persoonlijk. De RAL is de ReichsAusschuss für Lieferbedingungen, een coderingssysteem om verf- en coatingskleuren (RAL-kleuren) te definiëren. Verkoopt u ook Coburger hammen [in een rechthoekige vorm gepekelde, en vervolgens gerookte ham – Coburg = stad in Beieren]? De schulplijn [conchoïde, mossellijn is een kromme schelpvormige lijn] is door de wiskundige Nicodemus uitgevonden. Een rtf-bestand heeft de extensie rtf (rich text format). Een scrambler scrambelt [berichten, tekst, vervormen = coderen]. Wat zijn tokens [computer: reeks tekens]? De Code Noir uit 1685 was een voorbeeld van slavenwetgeving. In de online-VD wordt 'Code Pénal' (CP) inmiddels correct geschreven. Een html-bestand in HTML-code kan tags [bv. <vet>] bevatten, die moet je niet verwarren met hashtags [zoals #MeToo in een T/twitterbericht].

8. Zachtschilden hebben een week chitinepantser. Hier volgt een greep uit de meest interessante ISO-landcodes: AS (Amerikaans-Samoa), AZ (Azerbeidzjan), BD (Bangladesh), BA (Bosnië en Herzegovina), BF (Burkina Faso), BT (Bhutan), CC (Cocoseilanden), CK (Cookeilanden), CV (Kaapverdië), FO (Faeröer), GQ (Equatoriaal-Guinee), GP (Guadeloupe), HM (Heard- en McDonaldeilanden), KM (Comoren), KN (Sint Kitts en Nevis), LC (Saint Lucia), MH (Marshalleilanden), NU (Niue), PM (Saint-Pierre et Miquelon), QA (Qatar), RE (Réunion), TV (Tuvalu), UG (Uganda – GB ook Oegandees --- > Oeganda), VC (Saint Vincent en de Grenadines), YE (Jemen), YT (Mayotte), ZA (Zuid-Afrika), UZ (Oezbekistan), LY (Libië), DO (Dominicaanse Republiek), BN (Brunei), AQ (Antarctica) en EH (Westelijke Sahara).

9. Het woord 'swaffelen' [ooit Woord van het Jaar] is een typisch voorbeeld van Hedenlands taalgebruik. In Indië roken ze graag hollanders [sigaar]. Een heelgoedhollander wordt gevuld met lompen. Ook om acht uur hoor je een heelslag; om halfacht [GB ook: half acht] niet. De vier Heemskinderen zijn de vier zonen van Heymijn van Ardennen, Ritsaart, Writsaart, Adelaart en Reinout, bekend uit het volksboek 'De vier Heemskinderen'. Krijg nou het heen-en-weer [val dood]. De Heren van Zuilichem waren geen gemakkelijke. Met witheren of witte (!) heren worden de dominicanen (norbertijnen) aangeduid. Wie of wat is de heer (ook: koning) der schepping? [De man, maar gelukkig: de kroon der schepping is de vrouw.] Als uitroep van verbazing uitte hij: heremijntijd. De Here der heren is de Here der heerscharen. Een van de negen engelenkoren heet Heerschappijen. Wat heeft die heet bloed zeg; ze is, zeg maar, beregeil.

10. Als je 'Heere' [eee] hoort, weet je dat er een orthodoxe protestant over zijn godheid (Godheid) spreekt. De hefnerkaars is een oude eenheid van lichtsterkte [nu: candela]. Kap toch met die hegelarij [irreëel gefilosofeer, zogenaamd op basis van de filosofie van Hegel]! Hei, 't was in de mei, zo blij. 't Is (altijd) hei of fij met hem [hollen of stilstaan]. Het heibeiige type heibeit [tieren, schelden] als een viswijf. Ze draagt haar heidipakje [erotisch speelpakje], nou, dan weet je het wel. Is er verschil in smaak tussen hei- en duinhazen [laatste smaakt naar zand]? Een heikind (oplanger, opzetstuk) is een verlengstuk, [afko] o.a. voor een heipaal bij het heien. Ze is bij het heilsleger, het Leger des Heils (LdH). De Heilige Alliantie is het in 1815 door Rusland, Oostenrijk en Pruisen gesloten bondgenootschap. Hij is roomser dan de paus [zeer orthodox of fanatiek]. Met de heilige uit Assisi wordt Franciscus bedoeld. De eerste christenen vormden de gemeenschap van de heiligen. Denk utopiaans (utopisch, niet te verwezenlijken).

 
 


Geen opmerkingen:

Een reactie posten