Dictee - dictees [1487]
Oefendictee
januari 2019 (3)
1. Ik
share en ook mijn eega sharede onze belevenissen graag via WhatsApp. Het
volgende komt uit een oefendicteetje voor specialisten (Ter Aar). Ik vermeide me in gedachtekronkels: de bouquiniste [geen e uitspreken] ontwaardde na overhandiging
mijn cadeaucheque en er trok een queueënde unus-multorumcrowd
[massamens, ook: unus e(x) multis] voorbij
van Transjordaniërs, Indochinezen, Sri Lankanen, Verweggistaners, Han-Chinezen
en vroegere Opper-Volta-inwoners, voortgedreven door een toestormende cycloon-tyfoon [ie]. Onderwijl had ik onder de hand nog een verrassing
voorhanden met het ophanden zijnde bezoek aan de Storting [Noorwegen] aanstaande dinsdag: die Staten-Generaal
zou de kers-op-de-taartbelevenis worden voor Jaan, Peer en Pauw, zo'n typische Jan-en-allemanuitdrukking, die aanduidt dat eenieder in de [VD, GB: the] picture
komt, al dan niet pide [luchtige Turkse broodsoort]
of coprofage [uitwerpselen etend] insecten
etend (en dus: insectenetend).
2. Ook
maar even verder( )zoeken naar 'unus': unus (judex):
alleensprekende rechter (tegenover rechterlijk
college vgl.: unusrechtspraak), unus atque idem: een en dezelfde, unus
post alterum: de een na de ander en unus pro multis: een voor velen. Een munus
Apolline dignum is een uitstekend gedicht. De zeelieden zijn de zonen van
Neptunus. Travesteren is van een ernstig een plat-grappig (toneel)stuk maken. Een cérémonie protocolaire is een protocollaire
ceremonie. Wil je uit de supermarkt een goudaatje meebrengen? 'Uitvaart' en 'Ausfahrt'
[afrit!] zijn false friends, valse vrienden,
faux amis. Het is altijd hei of fij [hollen of
stilstaan] met hem. Die skilerares, zelf een goed skiester, heeft al
menige skister afgeleverd. Taaislijmziekte wordt ook wel muco of mucoviscidose
genoemd. INL: scrabblewoord of scrabbelwoord (ww.!).
3.
Wat was de
honderddagentournee (100 dagentournee – niet meer
in wdb. – rondgang NL-regering na 100 dagen regeren) ook alweer? NB Met
de Honderd Dagen wordt de tweede regering-Napoleon aangeduid. Bij de 100
dagenviering [BE – Chrysostomos] heeft de
middelbare school nog zoveel dagen te gaan tot aan de vakantie. In de Eerste
Wereldoorlog was (de) dikke bertha (mortier van het grootste kaliber van de Kruppfabriek)
heel populair. Het kostte vijf miljoen vijfduizend dertig (in cijfers: 5.005.030) euro. Gooi die verzouten soep maar in dat verzoute
boezemwater. Het O.T. is het Oude Testament en een OT is een (politie)observatieteam (NL).
4. Als
je van 32 kompasrichtingen uitgaat, liggen in 'elk kwadrant' 8 'sectoren.
Bekijken we in tegenwijzerrichting, antikloksgewijs, N. – W. – Z. en O, het
derde kwadrant (W. – Z.), dan hebben we dus
8 'gebiedjes' met 9 begrenzers: W. (west),
W.t.Z. (west ten zuiden), W.Z.W. (westzuidwest), Z.W.t.W. (zuidwest
ten westen), Z.W. (zuidwest),
Z.W.t.Z. (zuidwest ten zuiden), Z.Z.W. (zuidzuidwest), Z.t.W. (zuid
ten westen) en Z (zuid). Nu de
systematiek duidelijk is, geven we van de overige kwadranten alleen de
afkortingen. Eerste kwadrant (O. – N.): O. –
O.t.N – O.N.O. – N.O.t.O – N.O. – N.O.t.N. – N.N.O. – N.t.O. – N. Tweede
kwadrant (N. – W.): N. – N.t.W. – N.N.W. –
N.W.t.N – N.W. – N.W.t.W. – W.N.W. – W.t.N – W. Vierde kwadrant (Z. – O.): Z. – Z.t.O. – Z.Z.O. – Z.O.t.Z – Z.O. –
Z.O.t.O. – O.Z.O. – O.t.Z. – O. Je kunt het ook anders bekijken: A) 4
hoofdrichtingen: N., W., Z. en O., B) ertussenin: 4 tussenrichtingen N.W.,
Z.W., Z.O. en N.O., C) de 8 tussen die 8 van A) en B) in: N.N.W., W.N.W.,
W.Z.W., Z.Z.W., Z.Z.O., O.Z.O, O.N.O. en N.N.O. en D) 16 stuks rond de 8 van A
+ B samen: daar kun je dus op de logisch juiste plaatsen t.N. (ten noorden),
t.W. (ten westen), t.Z. (ten zuiden) en t.O. (ten oosten) achter zetten. Totaal:
4 (A) + 4 (B) + 8 (C) + (4 + 4) x 2 = 16 (D) = 32 windstreken.
5. Hij
bezat alles behalve een academische titel, maar daar was hij allesbehalve
rouwig om. Een copoclefiel verzamelt
sleutelhangers. Indiase kelim [tapijt] heet
dhurrie. Tja, zeewier [zeerui, zeegras]. VD:
zalm op een bedje van spinazie, sla, zeewier; dat bruine zeewier opkruipend
tegen de glooiing. Agaragar is gedroogd zeewier. Alginaatgaren
is garen vervaardigd uit alginaatvezels, die uit zeewier gewonnen worden.
Blaaswier is Fucus vesiculosus. Dashi
is bouillon op basis van zeewier. Kelp is op rotsige kusten groeiend zeewier.
Koe(ien)lucht wordt in de zomer door op het
water drijvende zeewier verspreid. Kombu is in de Japanse keuken zeewier om
bouillon van te trekken. Nori is in de Japanse keuken tot donkerpaarse vellen
geperst en vervolgens gedroogd en/of geroosterd zeewier (wordt sushi ingewikkeld). De sushibacterie kan in het maag-darmkanaal van
Japanners zeewier verteren. Wakame [aa, ee] is een
soort gekweekt zeewier, krulwier. In Japanse zoutjes kan zeewier zitten. De
zeestijl is de Egeïsche k/ceramiekstijl met
decoraties van inktvissen, zeewier, schelpen en koraal. Hiziki is een eetbare,
bruine zeewiersoort. Dulse [dahls] is een
eetbare zeewiersoort met donkerrode bladeren.
6. In
'wij kommen' is er sprake van dittografie, bij 'schrijfout' van haplografie. Het
driekoningenfeest [Driekoningen, Epifanie]
is genoemd naar de Wijzen uit het Oosten: Caspar, Melchior en Balthasar. Op
driekoningenavond [dertienavond, vgl.
dertienavondkoning – meestal aangewezen door een 'trekbrief'] lopen er
dan ook vaak drie koningen rond met een driekoningenster [= met de ster lopen]. Men doet dan ook aan kaarsjespringen (kindervermaak:
dansen om een brandende kaars). Tamari is sojasaus. Met zoeken naar * in
de online-VD kun je dagelijks nagaan of de online-VD is aangepast (in ieder geval qua aantal lemma's, lemmata).
Villa Bellevue of villa Schoonzicht zeggen we als een meisje een zeer korte rok
draagt of wijdbeens zit. Hotel Bellevue of hotel de Houten Lepel zijn aanduidingen
van de gevangenis.
7. Een
kakapo is een uilpapegaai. Een kingkong wordt zo genoemd naar King Kong. Het
stikt daar van de kap-, kob- en kokmeeuwen. Hij
was per paard-en-kar gekomen. Een eierboer is nog geen oöloog. Een open haard
stook je meestal niet in de openlucht. Dat aangerijkte erts is kwalitatief
super. Met *poco*: apocope (mv. -'s, -s of -n – aan het eind: 'eind'
i.p.v. 'einde' – vgl procope – vooraan: ''k' i.p.v. 'ik' – en syncope – in het midden: 'broer'
i.p.v. 'broeder' –, ww. apocoperen, procoperen en syncoperen – ook 3 mv. voor
procope en syncope), hypocoristicon = vleinaam, verkorte naam, zoals Ab,
Eefje e.d., poco (bijwoord, muziek, een beetje = [It.] p.), poco (bnw. – politiek correct, ook:
policor), poco
(znw., iemand die poco is), poco a poco (stukje bij beetje, langzamerhand), p.f. = poco
forte, enigszins luid (muziek), un poco (muziek, enigszins) en epocontrole (!). Weet jij een Brusselseaardevindplaats?
8. Frustratie
in stripverhalen wordt geuit met 'aargh' (ook: 'argh').
Ik had het me gans aârs [anders]
voorgesteld. Een acerola is een barbados- of West-Indische kers. Een fakbar is het café van een faculteitskring.
Verrassing 2019 van VD: Pinokkio en pinokkioneus.
Ik zal aan de
pin-onlykassa gaan betalen. Er is een ISO-landcode NF (internet: nf) van Norfolk, maar dat is niet het
graafschap in Engeland, maar een eiland bij en extern territorium van
Australië! En Tasmanië heeft landcode AU-TAS. Strenggelovigen zijn steilorig. Voelt
de regering voor een porto-franco-idee?
Geen opmerkingen:
Een reactie posten