Dat is (weer veel) Latijn voor me, 696 oud.
Dictee 696 (DCXCVI) Dictee Specialisten (06-12-2013)
1. Wat moet je met zulke schizo's [schizofreen]? Schoonbijten [scheikunde: reinigen] is geen menselijke bezigheid. Een schöne Seele is een persoon met gevoelige inborst. De schöngeisterei (die beoefent een schöngeist = estheet) slaat door in het esthetische. Naast het schorrenkruid (een ganzenvoetachtig plantengeslacht) kennen we: bilzekruid (malwillempjeskruid), eppekruid (lavas), (so)fiekruid [de fijnbladige raket], malrovekruid [bladeren van de malrove, lipbloemige plant], melissekruid (melis(se)), ruigtekruid [ruigteplant], genadekruid (galkruid, godsgenade), scharrekruid (eenjarig bonenkruid), zeep-, zege- en zonnekruid [graag in de zon – Helenium]. Je kunt gemakkelijk een schram of een krab oplopen; met je nagels maak je een schrab en een schrapje of krasje krijg je bij de mantouxtest [tbc]. De schrödingervergelijking vormt samen met de onzekerheidsrelaties van Heisenberg de basis van de kwantummechanica. Een schroei-ijzer [brandijzer, merkijzer] is nu eenmaal geen snijijzer [schroefdraad buizen, etc.]. Dat is heel schrijnend.
2. Een schroodijzer is een schrooi-ijzer [schrooibeitel: breed en kort]. Een scone [skoon – rond broodje] kun je eten. Scoliose en kyfose zijn ruggengraatsverkrommingen. MS is multiple sclerose (dat laatste is weefselverharding). Dat was Willem de Zwijger, scilicet [te weten] Vader des Vaderlands. Een scientoloog hangt de scientology aan en is lid van de Scientology Church [reliwetenschappelijk]. Met veel schwung [kracht van beweging, vaart, gang] spreekt hij zijn Schwyzerdütsch [Zwitsers-Duits]. Hij geniet altijd van schwarzwalderschinken en -kirschtorte. Je zult maar schwannomen [tumor die uitgaat van de zenuwschede, het buisvormige omhulsel van een neuriet] hebben. Die schwalbe [voetbal: fopduik] wordt je vergeven: Schwamm drüber [zand erover]. Schwadronneren is opsnijden, snoeven, pochen. Is de Schutterijwet nog steeds nodig? Niet echt, denk ik. Je kunt beter geen schund [sjoent – minderwaardige of prikkellectuur] lezen. De scope [skoop – reikwijdte] van deze opvallende scoop [skoep – opvallend bericht] is nogal verreikend. Een scotist hangt het filosofische en theologische leerstelsel van Duns Scotus (een scholasticus – combinatie wijsbegeerte en godgeleerdheid) aan.
3. Scrambelen [ook: scramblen = coderen] doe je met een scrambler. Een scraper is een schraapwagen, de scrapie is de schraapziekte: sponsvormige encefalopathie bij schapen (wat de gekkekoeienziekte is bij runderen) en scraps is afval van smeedijzer en staal voor de staalgieterij of uitschot van rubber. Scrofulose is tuberculose van de lymfklieren. Secreta haec murmura vulgi: dat zachte gefluister van het volk. Uit de second hand weet ik dat er een secondopiniononderzoek komt. Sectio's [keizersnede] geven gave baby's. Een selenaut is een maanvaarder. Dat moet geen selbstzweck [doel in zichzelf] worden. Glaasje sekt [(Duitse) mousserende wijn, gemaakt volgens de méthode champenoise [schuimwijn]]? De Sejm [seem] is het Poolse parlement. Ik seis [seizen: dunne touwen om zware dito slaan], jij ziet een sijs [zangvink]. Seitan is een vleesvervanger (van tarwe). Se ipse amans sine rivali: iemand die van zichzelf houdt, zonder rivaal. Een
sede-vacantist meent dat er quasi een sede vacante is [omdat hij de zittende paus niet erkent]. Hij leidt een sedentair [zittend] leven.
4. Een sedile is een zekere zitplaats. Zouden seelachsen [zeezalm] seedlings [ie grote zure appel] lusten? Het (De) seersucker lijkt op crêpe en is vaak blauw-wit gestreept. Sehnsucht is nostalgische melancholie. Met secunda Petri wordt het verstand aangeduid. Van dat Latijn raken we maar niet af – secundis dubiisque rectus (secundis temporibus dubiisque rectus): in voorspoedige en in onzekere tijden standvastig, loco secundo (secundo loco): in de tweede plaats, secundum artem (lege artes): volgens de regels der kunst, secundum genera: volgens de soorten, secundum legem: volgens de wet, secundum naturam: naar de natuur, secundum ordinem: volgens de orde, op zijn beurt, secundum regulam: volgens de regel, secundum usum: volgens gebruik en secundum veritatem: naar waarheid. Een semiet is afstammeling van Sem, een Semiet een Jood.
5. De titel van de keizers van het Heilige Roomse Rijk was semper Augustus. Semper eadem: altijd dezelfde, semper et ubique: altijd en overal, semper fidelis: altijd getrouw, semper idem: zichzelf altijd gelijk, semper laborans: altijd aan het werk, semper paratus: steeds bereid, semper paratus pro justitia: altijd paraat voor de gerechtigheid, semper, ubique et ab omnibus: altijd, overal en door allen (toegepast op de geloofsstellingen van de rooms-katholieke kerk), semper virens: altijdgroen, sempre agendo: altijd bezig (die bedrijvige martha) en sempre (semper) crescendo: steeds in sterkte toenemend, aanzwellend. De sens commun is de common sense [gezond verstand]. De senectus is de (gezegende) ouderdom. Een serac is een ijskegel.
6. De S.P.Q.R. was de Senatus Populusque Romanus, de senaat en het volk van Rome. De senatus veteranorum is het bestuur van een studentencorps. De SEP, dat zijn de Samenwerkende Elektriciteitsproductiebedrijven. Het senatusconsult of senatus consultum is een senaatsbesluit (niet meer in VD, nu wel bij S.C.: Senatus Consultum, senaats- of raadsbesluit). De septem sapientes [zeven wijzen van Griekenland; Z V (VD) lijkt fout ...] zijn: Thales, Solon, Periander, Cleobulus, Chilo, Bias en Pittacus (ook andere namen worden echter genoemd). Die sestertiën [oude Romeinse munt] zijn elk vier asses (assen – moet dat geen 'as' zijn, vgl. dit biljet was vroeger 100 gulden [niet: +s] waard) waard. Kolonisten zijn settlers. Sesquipedalia verba zijn ellenlange woorden. O ja, en u weet het nog: hippopotomonstrosesquippedaliofobie [Ik houd het achteraan op twee p's – thans zo in GB/VD] is de angst voor lange woorden … Servus observantissimus: (uw) gehoorzaamste dienaar. Weer zo'n stel met die seven-year itch [huwelijksproblemen na 7 jaar]? Het seksistische sextet randde vaak sexy transseksuelen aan.
7. Sensu allegorico: zinnebeeldig, sensu bono: in gunstige zin, sensu latiore: in ruimere zin, sensu lato (sensu latu): in ruime zin, sensu malo: in ongunstige zin, sensu proprio: in eigenlijke, letterlijke zin, senso strictiori: in engere zin, sensu strictissimo: in de engste zin en sensu stricto: in beperkte zin. Ook nog – separatio a toro et mensa (separatio quoad torum et mensam): scheiding van tafel en bed, septum nasi: neustussenschot, sero sed serio: eerst met tegenzin, maar, eenmaal begonnen, met hart en ziel, series implexa causarum: een ingewikkelde reeks van oorzaken en series lectionum: rooster van de aan een universiteit gegeven colleges. De taaislijmziekte is mucoviscidose. Sevroega is fijnkorrelige kaviaar uit de Kaspische Zee. Die sf-roman [science fiction - sciencefictionroman] is in trek. Wie noemen ze de SP-sfinx [Jan, nu Lilian? Marijnissen]? Shabby is sjofel.
8. Sgraffito is het maken van zekere figuren [zwarte muur, witte kalk, lijnen krassen]. Zijn coachschap loopt ten einde. Ik pas altijd op voor kouvatten, maar heb nu een koutje gevat. Als je de bokkenpruik ophebt, ben je slechtgehumeurd. Laat je niet verrassen door het woord 'incineratie', dat lijkverassing betekent. Triootje? Visjnoe, Brahma (niet van de bramahpers voor bankbiljetten) en Shiva. Een shortcut is een snelkoppeling. S(c)hrapnels zijn granaatkartetsen. Shoyu [sjoo-joe] is dunne sojasaus uit Japan. Shuttelen [pendelen] doe je met een shuttleservice. Het siamois is een zekere stof en dankt zijn naam aan Siam. Gaven de Sibillen aanleiding tot de sibillijnse [raadselachtig] spreuken? Eerst het kouwtje, dan het vrouwtje [men moet eerst zorgen een behoorlijk bestaan te hebben [kauwen], alvorens te trouwen]. Dit dictee is speciaal voor incipiënten [aanvangers]. Incipit vita nova: hier begint het nieuwe leven. Die moeder in spe zal wel weer iets wijds dragen.
9. Ik vind je een shitty [waardeloos, slecht] wijf. Moeten we short gaan [speculeren op koersdaling]? Dat laat de meeste Siberische bewoners nou echt siberisch. Hoe belandden de Sabijnse maagden vroeger ooit in Rome [door roven]? De siciliano (sicilienne) is een herdersdans. Zo'n sickjokedebiteur [sick joke: wrange, bijtende grap] zou je toch … Een SIE is in België een speciaal interventie-eskadron. Sibi manus inferre: de hand aan zichzelf slaan en sicut lilium inter spinas: als een lelie tussen de doornen. Van sisyfusarbeid (mits niet die!) krijg geen syfilis (de sief). De Siënese [sie-jee-nee-suh] schilderschool stamt uit Siena [sjèh-naa]. De siemens-martinmethode (staal bereiden uit ruwijzer) staat niet in de woordenboeken, de geiger-müllerteller wel. Welke eenheid hebben we aan Sievert te danken [sievert, stralingsenergie]? Ook in Sierra Leone kennen ze siërra's en houden ze siësta's. Sigillum confessionis: het biechtgeheim (bij biecht horen). De sikhs [monotheïstische godsdienst Punjab, India] schoten geen sikkepit op.
10.
Zeg maar Sijmen, dan vloek je niet. Van wanneer stamt de Silicosewet? Gaat die ook over siliconenopslag? Nee, zoek maar op.
Ik vind hem toch zo'n simiëske [aapachtig] kerel.
Zou die sylvester, die stijlentrekker, ook silvesteravond [oudejaarsavond] vieren? Hoogbejaarden slaken nog
weleens een simsonsverzuchting [zucht om de oude
kracht nog eenmaal terug te mogen hebben (Richt. 16:28)]. Een SIMM is
een single in-line memory module. De Sinn Féin streefde onafhankelijkheid na [van Ierland]. De sinjorenstad
is Antwerpen. Had Sint-Bureaucratius de sint-cornelisziekte [meerdere;
hij = Sint Cornelis (H. Cornelis) werd voor genezing daarvan aangeroepen]? Hij is
zo sinofiel [China( )lievend] als een spleetoog. De beschrijving
van de Sint-Elizabethsvloed was in de sint-elizabethsletter gedrukt. Scrofulose
wordt ook wel sinte-markoen genoemd. Ik zag een sint-jacobuskruis [heraldiek: spatakruis, dolkkruis] en een
sint-jakobslelie [goudlelie].
Geen opmerkingen:
Een reactie posten