Dictee - dictees [1409]
Oefendictee
okt 2018 (3)
1.
Het element borium [B] heeft een laag
atoomnummer (5). Maladie sans maladie is spleen [ie], levensonlust,
mal de siècle, weltschmerz, taedium vitae of verveling. Terugrijdend uit
Heist-op-den-Berg naar huis volgde ik de BE-borden met Bergen-op-Zoom (!). Het
blijft me fascineren: 2- à 3-duimsgat, 2 duimsgat (4
havoleerling = spatiewoord), maar tweeduimsgat, ook: 2-duims gat,
tweeduims gat [bnw.]. Ik denk dat 24-karaats
goud [VD, bnw.] en 24 karaatsgoud
[à la 24 uursservice, ook: 24-uurs service]
allebei goed zijn ... Let ook wel op de klemtoon! Hoe spreek je trouwens
'açaibessen' uit? [ah-saa-ie]. En 'adie'? [aa-die] De stratenmaker had een hele rij reien
liggen. De ottava (alta) en ottava basso
zijn termen uit de muziek, de ottava rima komt, verrassend genoeg, uit de
letterkunde! Hij had tweeërlei gebrek: hij was amuzisch en leed aan amusie. In
de abside (apsis) lag de uitleg van wat
apsiden zijn.
2.
NB Bh = bohrium, atoomnummer 107. Wat jij doet, is gênant: ik zou me generen! Pilo
of fustein is bombazijn. Hoe spreek je bodhrán uit? [bau-rahn].
Hij droeg een C&A-pak, zij een ander C&A'tje. Mijn muziekcluppie is
mijn alles. Een femcee is een vrouwelijke mc
[èhm-sie].
Rotwoord: fenylpyrazool. Samenstellende delen wel in wdb.: fenyl = (chemie) organisch-chemische groep die ontstaat
door aan benzeen een waterstofatoom te onttrekken en pyrazool = (chemie) verbinding met een heterocyclische
aromatische vijfring die twee naast elkaar gelegen stikstofatomen bevat. De
samenstelling (mv., internet) is de familie
waartoe fipronil (ja, die!) behoort. Dat is
een insecticide en acaricide [stof voor de
chemische bestrijding van mijten]. Overigens is pyrazoline een
dihydroderivaat van pyrazool en pyrazolon een pyrazoolring met een
ketonfunctie, uitgangsstof voor de aanmaak van een gamma van koortswerende en
pijnstillende middelen. Zo, nu bent u weer helemaal bij!
3.
Op Goede Vrijdag is er de goedevrijdagviering en wordt het Goedevrijdagakkoord
herdacht. O ja, had je toen een [letters]
jarenzeventigideaal? Het chemisch element holmium, een lanthanoïde met atoomnummer
67 (symbool: Ho) is naar Stockholm – dat ook
het noords Parijs heet – genoemd. Het Sipri is het Stockholm International
Peace Research Institute (internationaal instituut
voor onderzoek naar de vrede). Wat hebben trouwens het stockholmsyndroom
[vereenzelviging met bijv. kapers], de
osloconfrontatie [line-up] en het
Jeruzalemsyndroom [godsdienstwaanzin aldaar]
met elkaar te maken? Weinig; denk ook eens aan de toeristenziekte (het stendhalsyndroom). Vlak voor de nogal
moeilijke K1-beklimming hadden ze nog een echt Japans K-1-gevecht geleverd. Met
de honden aan de leisen zongen ze de nodige leizen. Bij het mottekasteel werd
de mattentaart aangebroken.
4.
Dat is toch geen gezicht: een mictie op je fixie. Wat zou jij schrijven: middle-of-the-road vertolking of middle-of-the-roadvertolking?
Moddergooien is met modder gooien en ... de diepte ingaan kan ook de dieperik
in gaan [en met het schrijven daarvan kun je
gemakkelijk de mist ingaan] betekenen. Een girl next door is in het
Nederlands gewoon een next door girl. Neenee, ik wil niet zo'n nee-neesticker! Naar luid van zeggen, naar verluidt, luidens zekere personen,
althans volgens sommigen, is een luide oed thans gewoon een oetlullige luit,
liefst te bespelen op een oets, een mallejan. De timmerman maakte met
zijn ojiefschaaf een mooie ogief. Heb je de betreffende MAX-uitzending gemist? Hij
is op end' op [op-en-top] zijn grootvader. Na
die krachttoer waren ze op en tenden. In pais en vree droeg hij de peis [stenen] naar de paard-en-kar. Hij is echt
parra, van top tot teen paranoïde.
5.
Onder de pawpaw
[au] werd de sawpaw [oh], de
bapao genuttigd. Die sambal is wel erg pika. Kom, we dansen de csardas (tsardas). Psilocine en psilocybine moet je niet
door elkaar halen. In een quattrowoning moet je je quant-à-moi bewaren, ook als
je op een cuatro in een typico-orkest speelt. Die precieuses, waren dat
religieuzes? Een snitsel [kinabastpijp] kun
je bij het bereiden van een schnitzel echt niet gebruiken. Ook bij het schnabbelen
wordt er wel gesnabberd. Sexcuses leiden vaak tot sekscapades met anderen. Sjwa
[ə, toonloze e], sjwa's, sjwaatje, swa [kameraad], swa's, swaatje en sma [meisje, grietje], smas of sma's, smatje [als gatje] of smaatje [als
gaatje] [uitspraak]. Soapies zullen niet
licht tot het soepie behoren. In zeemanstaal betekent 'bezaansschoot aan': op
naar de borrel. Een bezaan (bazaan) is het
achterste gaffelzeil op een driemaster. Een bezaantje is een zuigkwal, een
zekere schelp (breedlip) of een Portugees
oorlogsschip (= een beruchte kwal!). Een
schoota(a)n is bij de marine de dagelijkse borrel
voor het maal.
6.
Over Soedan en de Sudanezen zijn de wdb. het wel eens, maar GB schrijft
soedanrood en sudanknoopwerk. Zijn er ook Tanganyikanen die taqiyahs [gebedskapje] dragen? Gezocht op *qi*: [GB alleen] qi gong [Chinese
meditatie], [VD:] de lijst wordt
steeds langer: lhbtqia's, lesbienne, homo, biseksueel, transgender, queer [soms man, soms vrouw], interseks [beide geslachten], aseksueel, QI (queteletindex) = BMI (body
mass index), q.i.d.: op recepten, quater in die = viermaal per dag, qi
dao = Tibetaanse meditatietechniek, waarbij een harmonische beweging centraal
staat en xiang qi = Chinees schaakspel. Dat wist je vast niet: 'toch niet' kun
je weergeven met ten doet maar ook met 't en doet. Toedeledokie
en okidoki! Togati (enk.: togatus) zijn
logischerwijze togadragers.
7.
Een Curaçaose snackbar heet op de Antillen een snèkbar. Mag ik een whico? Neem
er zelf ook een! Yolo: je mag de bloemetjes buitenzetten! Hij richtte zijn
soaker op me. Dat karweitje met het karwijzaad was in een wibbussie gepiept.
Waarin verschillen de Wolgaduitsers van de Sudeten-Duitsers? Juist: in de
spelling! Laten we hem X noemen: X's vrouw ging vreemd. Dit stuk is in
zesachtstenmaat. Mag ik nog een zijtje papier?
Exemplaren van de soort zevengetijde [gmv] worden ook wel zevengetijdenklavers genoemd.
Een zijdekimono mag je ook een zijden kimono noemen. In de zonnewendenperiode zal de zonnewendebloem
(heliotroop) toch wel bloeien? Met die
l-smoes [kleine L!] moet je niet meer
aankomen. Hij zat in de labberente [narigheid].
In de VS valt Labor Day op de eerste maandag van september (soort Dag van de Arbeid). Een omschrijving van
het dichten is laborum dulce lenimen (lett.: zoete
troost voor zorgen). Hom wordt ook weekkuit genoemd.
8.
Ook 'uitlaattuit' is wel een aardig dicteewoord, net als 'giettuit'. We dronken
cappuccino en we aten cacciucco [vissoep]. Kan
syfilis zich ook in de epididymis manifesteren? Als je
'fehlingsreagens' niet goed schrijft, is dat nog niet per se een fehlleistung. Na
het freede/ikeetje nuttigden we freekeh [frie-kuh, geroosterde onrijpe tarwe]. Hier de
ultieme lijst met 'petit': petits-beurres (biscuit),
petites histoires
(over bijfiguren), petites maisons (voor maîtresse), petitfours, petitfourtje (klein gebak), petit-gris (gmv
- pelterij eekhoorn), petit-maîtres (saletjonker, pronker), petit mals = absence, petits
points = kruissteek en petit(s) restaurants
(eenvoudig, GB heeft 2 mv., VD (nog maar) 1). Denk
ook aan: aux petits soins (attent), bon
appétit (eet smakelijk!), en petit comité (in kleine kring, vertrouwelijk) en le petit
caporal (Napoleon). Let op: pikeren bij naaien,
piqueren bij biljarten, piqué = stof of bij biljart.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten