0854 Dictee woensdag 27 jan 2016 (1): dictee Ska √ x

Dictee - dictees [0854]

Ska

A. De ska is uptempo [= in rap tempo gespeelde] muziek, ontstaan uit een vermenging van traditionele Jamaicaanse muziek met jazz en
rhythm-and-blues, met een sterke afterbeat [= (het spelen van) het accent op de tweede en vierde tel, m.n. door begeleidende instrumenten; synoniem: backbeat]. Ook 'ska-achtig' staat in VD. 

B. Zijn er veel woorden die met 'ska' beginnen?

C. Antwoord: nee. We zoeken op 'ska*'.

1) skaat = een zeker Duits kaartspel, tussen drie personen gespeeld met 32 kaarten.

2) skai (znw.) = een soort kunstleer en skai (bnw.) = kunstleren: skai bekleding, een skai bank. Let op bij skai bekleding (klemtoon op bekleding) is skai een bnw. en bij skaibekleding (klemtoon op skai) is skai een znw.

3) Skal = in NL Stichting Keurmerk Alternatieve Landbouw (organisatie die gemachtigd is het EKO-keurmerk toe te kennen).

4) skald = oud-Noorse hofdichter, die gewoonlijk de lof van een bevriende vorst bezong of dichtte over de daden van de helden van vorige geslachten.

5) skate = verkorting van rollerskate [rolschaats] of inlineskate [rolschaats met een aantal (meestal vier) achter elkaar geplaatste wieltjes, synoniem skee­ler].

6) skateboard = plank op twee achter elkaar staande paren wieltjes, synoniem: = plankschaats, rolschaatsplank, schaatsplank.

7) skateboarden = op een skateboard rijden.

8) skaten = skateboarden, rolschaatsen of inlineskaten. Het ww. wordt nog als Engels aangevoeld en dus als volgt vervoegd: ik skate, jij skatet, wij skaten, jij skatete, wij skateten en jullie hebben geskatet. Een persoon is een skater en de bezigheid is het skating.

9) Verder noteerde ik nog: skatebroek, skate-off [extra, beslissende selectiewedstrijd bij het schaatsen], skatepark, skatingrink [baan voor het rijden op rolschaatsen], skateboardachtig en skateboardrage, skatecontest (battle, wedstrijd), skatedemonstratie, skatekamp, skatemagazine, skatemarathon, skatemode, skateparadijs, skateruimte, skateschool, skateshow, skatetijdschrift, skatewereld en skatezone.

10) Uit de voorbeeldzinnen van VD meld ik nog: downhill skaten en de slag in het Skagerrak (ska … !).

11) Binnen artikelen komt 'ska*' 60 keer voor. Interessante treffers:
a) asfaltschaatser, b) backflippen, c) bussurfen, d) downhillen en uphillen, e) flyboarden (achter een vlieger), f) halfpipe, g) kickflip,
h) kiteskaten (bijv. met luchtbanden over het strand achter een kite
= een grote met twee lijnen bestuurde matrasvormige vlieger, waaraan men zich staande op een board of skates of zittend op een buggy laat voorttrekken] en i) een ollie = sprongetje in de lucht met het skateboard. 

D. En hoe zit het met 'sca'?

E. We zoeken op 'sca*'. Daar geeft VD 76 trefwoorden,

14 voorbeeldzinnen en het komt 214 keer voor binnen artikelen [situatie 2015!]. Ik noem alleen een paar interessante trefwoorden:
a) scabiës = schurft en scabieuse = schurftkruid, b) scag = Surinaamse heroïne, c) scala caeli = jakobsladder, d) scanning tunneling microscopy = microscopie op moleculaire schaal, e) scapham scapham dicere [k] = het kind bij de naam noemen, f) scarabee = soort van (vroeger in Egypte: heilige) mestkever, g) scaramouche = hansworst, grappenmaker, g) scarlatina = roodvonk en i) scatten [èh] = in de (bebop)jazz improviserend betekenisloze lettergrepen zingen [voorbeeld van een scat: heybaberiebah].