0219 Dictee woensdag 09 juli 2014 (3): Oefendictee 768 (deel 3 van 3)

Dictee - dictees [0219]

Oefendictee 768 (deel 3 van 3)

Hierbij de alinea's 7, 8, 9 en 10.

7. Is het vervangen van 'lambda' door 'labda' een soort van labiacorrectie? Nee, dat is een schaamlipcorectie. 'Laborum dulce lenimen' is een omschrijving van het dichten (letterlijk: zoete troost voor zorgen). Labskous (lapkous) is een scheepsgerecht. Een labusiam is een chayote, zekere pompoen. 'Laas' komt van 'helaas', 'laci' van 'eilaci'. Helaba, wel opletten graag. In la città eterna [Rome] werden ze voor de leeuwen geworpen. La clarté française is de helderheid in de Franse uitdrukkingswijze. De lacrimae christi [wijn] komt uit de buurt van de Vesuvius. De Laconische keramiek komt uit Laconië. We hebben ook nog lacrosse [lijkt op hockey] gespeeld. Wat zijn lacs d'amour precies? Door el­kaar ge­vloch­ten ban­den of koor­den in de vorm van het on­ein­dig­heids­te­ken ∞. Wanneer is die ladies' day? En wordt er ook nog een lady's dag gehouden? Een ladingsbrief [schip] is een chertepartij of een charte-partie. Het Ladinisch is het
Reto-Romaans van Zuid-Tirol. Een Tyrolienne is een Tiroolse. Die Tiroler kan goed jodelen.

8. Het Ladino of Judezmo is de taal van uit Spanje verdreven Sefardische Joden. Hier is veel lad- of dick- en chicklit te koop. Het is Fellini die ons met la dolce vita, het goede leven, verblijd heeft. La douceur de pleurer is het zachte genot van het huilen. Meerdere lady's bevonden zich in ons gezelschap. Lady Chatterleys gedragen zich zoals de hoofdpersoon in Lady Chatterley's [Engels] lover (van D.H. Lawrence). Laedentes (enk.: laedens) laederen laesi (enk.: laesus). Betekenis: de beledigende, benadelende partij benadeelt, schaadt de beledigde/benabeelde. Jullie lafwammesen zijn laffelijke lafbekken en laffe lafaards. Met LDPE wordt lagedichtheidpolyethyleen bedoeld
(vgl. HDPE). Het Romameisje en het Sinti-jongetje hebben beiden twee gitzwarte oogjes. De scheiding van Kerk en Staat was een vorm van laïciteit [vol­le­di­ge ont­trek­king van staats­za­ken aan de in­vloed van de gods­dienst]. Een labyrintoloog hoeft echt niet te zoeken (alleen te studeren). Het gaat erom wat een laideron [lelijkerd] vanbinnen is. Twee laits russes graag [koffie verkeerd].

9. Pijpjes-lak [plant] moet je goed water geven. De munt kip in Laos wordt aangeduid met LAK. De rekenmunt lakh was in voormalig
Brits-Indië 100.000 roepies waard. Het LAKS is het Landelijk Aktie Komitee Scholieren. Ik ben van 't Lam Gods geslagen [verbijsterd]. Waarom heette Lodewijk Napoleon de Lamme Koning? Hij hinkte. Is Plasterk nu een lame duck [po­li­ti­cus die zijn machts­ba­sis ver­speeld heeft]? De rooms-katholieken noemen het klaaglied van Jeremia ook wel de Lamentatie. Een longan of lamyai is een Zuidoost-Aziatische vrucht. Met LAN's worden local area networks aangeduid. Een heel oude dans is de lanciers. Wat hield de Landarbeiderswet - ver­wer­ving van grond in ei­gen­dom of pacht door land­ar­bei­ders 1918 - (niet te verwarren met: de Landbouwarbeidswet - 1955: een aan­tal
voor­schrif­ten van de ar­beids­wet is op de land­bouw van toe­pas­sing
ge­wor­den) in? Bestaat het Landbouwschap nog steeds? Ja. In WO II had je de Landstand [tij­dens de Duit­se be­zet­ting in WO II in­ge­steld
open­baar li­chaam ter be­har­ti­ging van de be­lan­gen van de lan­de­lij­ke be­vol­king, o.a. op be­drijfs­eco­no­misch ge­bied en op het ge­bied van de voed­sel­voor­zie­ning]. Een landwacht(er) was lid van de Landstorm [1943], die daarvoor [voor 1943] Landwacht heette.

10. De Landweerwet [regeling landweer, opheffing schutterijen] is van 24 juni 1901. Hij studeert land- en volkenkunde. Dolicho- en brachycefaal zijn lang- en kortschedelig. Een emeritus predikant mag je ook kortweg – met betekenisverlies – emeritus noemen. Ik wist allang wat je bedoelde. Noem drie steden met een lange Jan.
O.a. MIddelburg. Raar, maar waar: lange lijzen [lijs, iemand die lang is] kunnen tijdens het leizen zingen lange lijzen [meisjespop, poppelijs] in lange lijzen [Chinees porselein] stoppen. In zijn langarm-T-shirt (longsleeve) dronk hij wijn van Jan Langarm [water uit de pomp]. Is die langbeen [ooievaar] op de loop voor Jan Langbeen [de dood]? Viswijven spreken de langage des halles. Hij wil de grote jan uithangen. 't Is een jan van een bram: hij kan geweldig opsnijden. Hij is al lang ziek.

 

 

0218 Dictee woensdag 09 juli 2014 (2): Oefendictee 768 (deel 2 van 3) √

Dictee - dictees [0218]

Oefendictee 768, deel 2 van 3, alinea's 4, 5 en 6

4. Werkt dat Burgernet [gemeente, politie, buergers en bedrijven - calamiteit, criminaliteit] nou? Wat is uw bsn, uw burgerservicenummer? Het bushisme komt vooral buiten de bushbush voor. Hij heeft de businessschool [skoel] met goed gevolg doorlopen. Hoe oud is het spel busje-trap al? Bûter, brea en griene tsiis, wa't dat net sizze kin, is gjin oprjuchte Fries: boter, brood en groene kaas, wie dat niet kan zeggen is geen echte Fries (Grote Pier liet in de strijd tegen de Hollanders ieder die in zijn handen viel deze woorden zeggen, om vast te stellen of hij met een Fries te doen had). Butterfly's zijn vlinderdassen. Mag ik die buttplug [anaalplug, soort dildo = kunstpenis, godemiché] even afrekenen? Buutreednen is tonpraten. Hij woont in de buurt, dichtbij dus. De zalige Maagd is Beata Virgo (B.V.). De Botswaanse munteenheid is de pula (BWP). Het bvl is het beroepsvoorbereidend leerjaar. De butoh is een Japanse dans.
 
5. Op motorrijtuigen staat BY voor Byelorussia (Wit-Rusland). Bye is dáág. Hij heeft een byzantijnse geest [slaafs, kruipend] en bestudeert de byzantinologie [By­zan­tijn­se - Byzantium - taal en cul­tuur]. Voor slechts zes miljoenste van de aardoppervlakte geldt dit. De fractie van deze stof erin is een zes miljoenste. ITL [Italiaanse lire] is de aanduiding van een historische munt. Het getal van Avogadro wordt aangeduid met NA [A moet in subscript!] of L, de lambert met L of la. Ze was ooit idolaat van la Thatcher. Dat is maar een sjofele shovel. Eén laaf [timmerlieden: smalle metalen plaat], twee laven. Boven lage landen kan nevelvorming optreden, maar de lage landen bij de zee, dat zijn de Lage Landen. Je moet een strekse laag (strekkenlaag) metselen. Die aarde haal ik te naaster lage [op de naast­bij­zijn­de
ge­schik­te plaats]. De laagstaande [VD, lemma verkeershinder] zon verblindde ons. Zij zijn kinderen uit een laagstaand milieu.
 
6. Dat is een halfstammige fruitboom. De jager schoot die nacht mis en de fotograaf schoot een foto van de nachtmis. De jongste bediende werd de laan uit gestuurd. De laars van Italië is het Apennijns Schiereiland. In tegenstelling tot plotsdoofheid ontstaat laatdoofheid uit geleidelijk toenemende slechthorendheid. Ze kregen niet genoeg van het Laatste Oordeel van Michelangelo. Daarmee heeft het Laatste Avondmaal weinig van doen. Hij realiseerde zich zijn laatte niet. De labannotatie is een zeker dansschrift. Dit werkstuk is labberdepoepie [met de Franse slag, niks]. Ze zitten behoorlijk in de labberente [narigheid]. Wat zijn galenische [uit natuurproducten, met name planten] geneesmiddelen? Op de eerste maandag van september is het in de VS Labor Day (in Engeland hebben ze de Labour Party en Labourregeringen). Labor improbus (onvermoeide arbeid) komt vast alles te boven.

 
 
 

0217 Dictee woensdag 09 juli 2014 (1): Oefendictee 768 (deel 1 van 3) √ x

Dictee - dictees [0217]

Oefendictee 768 (deel 1 van 3)

Hierbij dictee 768, deel 1, eerste 3 alinea's.
Zouden geen fouten in mogen zitten, is goed gecontroleerd.

1. De w van wereld staat in de anlaut, de e in de inlaut en de d in de auslaut. Wat eindigt er verder op 'aut': assaut (bal van de cadetten), heraut, comme il faut. Naut [begin zin!] (kindertaal, schoolvak: natuur en techniek). Grieks nautès: schipper, zeeman. Ruimtevaarder: astronaut, esanaut (euronaut), gaganaut (vyomanaut, India), kosmonaut, taikonaut (China). Een aero-, aqua- of selenaut kan ook een zorbonaut (beoefenaar van het zorben) zijn, maar is zeer zeker geen juggernaut (een gevaarte dat alles wat het op zijn weg aantreft platwalst, vernietigt). Websurfer: cybernaut, infonaut, internaut. De psychonaut spacete [trippen, drugs] in zijn spacepak, leek daarom op een maanmannetje, luisterde naar spacerock, keek naar Lady Gaga, schreeuwde uit: "Ik ben nog geen gaganaut maar wel een 'marsnaut', de allereerste!" en zweefde naar de spacewagon [ho­ge, zeer rui­me vier- of vijf­deurs per­so­nen­au­to] van zijn ouders. Ik ben een lijpo, ik ben helemaal lijp van [dol op] dictees. Ze draaiden country en keken naar een western. Hun buren hielden het bij country-and-western. Plegen: raadplegen, medeplegen en verplegen. Plegen kun je zoal: een aanslag, een moord, abortus, afgoderij, bedrog, censuur, chantage, een coup, een diefstal, euthanasie, fraude, genocide, geweld, een putsch, overleg, heiligschennis, hoererij, ketterij, overspel, een plasje, incest, roofbouw, een goede daad en nog veel meer.

2. Heerlijk, bubblegumpop en dan bubbelgum kauwen. Bubblin' is (het dansen op) raggamuffin. Bij builenpest treden bubonen (enk.: bubo) op. Buches lijken op kleine boomstammen die je kunt eten. Wat is een büchnertrechter? Porseleinen filtreertrechter met geperforeerde plaat. Een bucentaur is half stier, half mens. Zo'n bucefaal [strijdros] is genoemd naar Bucephalus [paard Alexander de Grote]. Een bucardo is een uitgestorven pyreneeënsteenbok. Buccaal is de wangen betreffend. Een buddleja [buht-lee-jaa] is een vlinderstruik. Buffe hoenders (buffs) zijn bruingeel. Een buffobas is een bas-buffo. Hij is bugelspeler. Die droge bui [kortstondig tussen twee regenbuien in] komt ons wel goed uit nu. Buidelen is kangoeroeën. Zijliggers
[bij het slapen] zijn niet vaak dwarsliggers. Vreemde hobby, dat builderen [bihl]. We kennen de buis van Torricelli [eenvoudige barometer met kwik], de fallopische buis [baarmoedertrompet] en de buis van Eustachius [eustachiaanse buis: buis die de neus-keelholte en de trommelholte in het oor verbindt - oortrompet]. Een buitenbaarmoederlijke zwangerschap is een eug, een extra-uteriene graviditeit.

3. Ze zouden die vent moeten buitengooien. Konden we hem maar buitenkijken. Je moet de zorgen buitenlaten en de vreugden binnenlaten. Wij eten alleen vrije-uitloopkippen. De strenggelovige streng gereformeerden waren niet blij met deze buiten-Schriftuurlijke interpretatie. Je moet je kousen niet krang (binnenstebuiten, dus met het buitenste binnen) aantrekken. Televisiekijken noemen ze ook wel buizen. Abject [verwerpelijk], zo'n bukkake [groepsseks]. Een buxus is een buksboom. Een bullenbijter is een bullebak. De buldog werd slachtoffer van de bullbar [voorzijde auto]. Die griet is bokkegeil. Dat was driemaal bull's eye. Het buna is een soort van synthetisch rubber. Dat zijn echte buma's [burgermannetje]. Een bulterriër, is dat een pitbullterriër? Nee. Wat is burberry voor een ruitjespatroon? Van ca­mel ach­ter­grond met ro­de, wit­te en zwar­te stre­pen. Het Burgerlijk Wetboek beschrijft alleen maar het burgerlijk recht.

 
 
 

0216 Dictee woensdag 02 juli 2014 (3): Oefendictee 767 (deel 3) √ x

Dictee - dictees [0216]

Oefendictee 767 (deel 3 van 3)

Hierbij de alinea's 8, 9 en 10.

8. Verder: rail-routevervoer, poutrel (stalen balk), platinizout – niet genoemd naar de voetballer, peper- en zoutvaatje, peper-en-zoutstel, passe-partout, pay-out, palmyrahout, outre-tombe (postuum), out of bounds, out-of-competitioncontrole, intro's en outro's, out of Africa, out of line, out of pocket, out of the blue, out of the box, opting-out, much ado about nothing, mouton retourné (lammy(coat)), moutons de Panurge, moutse challetjes: kleine gevlochten broodjes, mazout (stookolie), malgré tout (ondanks alles), een mahout of kornak begeleidt een olifant, lock-out [wegzenden werknemers - tegen werkstakingen], lindehout, le goût de la perfection qui stérilise: het onvruchtbaar makende verlangen naar volmaaktheid, leestenhout, lateihout, lifo (last in, first out), la grande règle de toutes les règles: een toneelstuk moet voor alles in de smaak vallen.
 
9. Voorts: le tout Breskens, knock-out, knock-outtoernooi,
je-m'en-foutisme, IJslandroute, een argument dat houtsnijdt, is houtsnijdend, houtje-touwtje(jas), ins en outs, houtenjassenpark, heinhout, haute couture, hang-out (hangplekcafeetje), hand-out, guerre à outrance: oorlog op leven en dood, tot het bittere einde, guajakhout (pokhout), grouten (waterdicht maken), gouttière (dubbele, parallel lopende haarlijntjes), goutte militaire (druiper), goûter (vieruurtje),
FSC-hout (Forest Stewardship Council), fouta [oe] (hamamdoek), pernambukhout, fausses routes (van katheters), fall-out, fade-out, everything you always wanted to know about een dicteegoeroe, envoûtement ((voodoo)bezwering), en-tout-cas (zowel kleine paraplu als parasol), en route (onderweg, ook: en cours de route), dug-out en egoutteur (in papierindustrie, net als de heelgoedhollander).
 
10. Ten slotte: dt-fout, drop-out, je betaalt daar met de Djiboutiaanse Djiboutifranc, na de hecatombe [bloedbad] volgde een déroute [verwarde vlucht], de haut goût (sterk gekruid), degout en degoutant, de coutume (naar gewoonte), en croûte gebakken, coûte que coûte, compagnon de route (reisgenoot of fellowtraveller), coming-out (outing), chill-out(ruimte), chief-scout (hoofdleider bij de boyscouts), campêchehout, bukshout, bruyèrehout, brazielhout, brasilethout, brijnzout [zo zout als brijn, zeer zout] is niet goed voor het brein, bonne à tout faire: meisje voor alle voorkomend werk, bail-out(fonds) [financiële reddingsoperatie], bailefunk of favelafunk [ook: riofunk - funk = popmuziekstijl], aloëhout, agouta (solenodon), a deed without a name [een daad zo vre­se­lijk dat er geen woord voor be­staat], break-out [sport: uitbraak, counter] en burn-out(syndroom).

 

0215 Dictee woensdag 02 juli 2014 (2): Oefendictee 767 (deel 2) √ x

Dictee - dictees [0215]

Oefendictee 767 (deel 2 van 3)

Hierbij de alinea's 5, 6 en 7.

5. De bruchharsch is de bevroren harde bovenlaag op verder zachte sneeuw. De originele Brug der Zuchten ligt in Venetië. Een tuatera of tuatara is een brughagedis. Met de bruid der zee wordt Venetië bedoeld. Voorbeelden van bruidstranen zijn hip(p)ocras
[GB - kaneelwijn] en boerenjongens. Dat kan Bruin(tje) niet trekken. Bruinhart(hout) is geen hardhout. Ik vind die bruinhart tafel (bruinharttafel) erg mooi. Hij valt op brunet(tet)jes en brunhildes
[gro­te, for­se blon­de vrouw]. De godin Brunhilde is een van de Walkuren [uu]. Bruschetta [broes-kèh-taa] is zeker geroosterd brood. Geert Wilders is een honourable man, ik heb niets met die brutus. Ze waren behoorlijk bruyant [luidruchtig] met dat bruyère [roodachtig bruin hout]. Is die buy-out [over­na­me van al­le aan­de­len van een ven­noot­schap] geslaagd? Het aboutalisme is naar Aboutaleb genoemd. Amarilhout = smergelhout.
 
6. Gezocht op '*down*': breakdown (instorting), coolingdown (tegenover warming-up), hij ging drie down [minder slagen dan geboden], syndroom van Down (downsyndroom, daaraan lijdt een downie), downdaten (een re­la­tie aan­gaan met iemand die een (veel)
la­ge­re op­lei­ding of so­ci­a­le sta­tus heeft), downhill skaten is niet moeilijk, wel gevaarlijk, Downing Street, downplayen (bagatelliseren), downstart (bij schaatsen), down the drain: gezegd van iets dat verloren gaat
(door het putje), down-to-earth: met beide benen op de grond staand, praktisch, nuchter, de downtown (de binnenstad), down-under: (informeel) in Australië, Nieuw-Zeeland of de Stille Zuidzee, dropdown (uitklapbaar keuzemenu), knockdown (bij boksen), meltdown
(bij kernreactor), shakedown (zwaar verhoor), sitdownstaking,
top-down, touchdown (American football, rugby), trickledowneffect: indirect positief effect en ups-and-downs (ook: ups en downs).
 
7. Gezocht op '*out*' (1852 hits - 2014!): Zoutzee (de Dode Zee), de zoutte van iets, zoutevis (labberdaan), youtuben (!), work-out (intensieve conditietraining), voutenkamer (opkamer), vermout, venkelhout (sassafras), veloutésaus (met roux), try-out, tout mon possible, tout le monde, tout court (zonder meer, kortweg), tout comme chez nous, three strikes out (oorspronkelijk: honkbal, drie slag is uit ...), time-out, touche-à-tout (bemoeial), tout à toi (t.à.t.), tout à vous (t.à.v.) [geheel de uwe, onder brief], stouterdje, teak- en sycomorenhout, stobbehout, spin-out (startende onderneming), soutas (soutache -
gar­neer­band voor dameskleding, rips­ach­tig crê­pe­weef­sel met
mo­tie­ven), sorbenhout (en sporkehout en lorkenhout), sjouter (politieagent), shake-out, side-out en shoot-out, sans atout (sans, SA), s'amuser à la moutarde: zijn tijd met futiliteiten verdoen, routier, router [pc, internet], schout-bij-nachtsschip, rout (raout - voorname, deftige avondpartij, aan het hof), rebel without a cause [opstandige jongere van welgestelden huize] en ras el hanout (kruidenmengsel).
 

0214 Dictee woensdag 02 juli 2014 (1):Oefendictee 767 (deel 1) √ x

Dictee - dictees [0214]

Oefendictee 767 (deel 1 van 3) 

Hierbij de eerste 4 alinea's van oefendictee 767: is goed nagekeken, zouden geen fouten in mogen zitten ...  

1. Ze liepen bras dessus, bras dessous [arm in arm]. Brasilethout is onecht brazielhout en brasiline is de rode kleurstof in het braziel(hout) [pernambukhout]. De eerste braspenning is door Jan zonder Vrees geslagen. Voorbeeld van een apostrof aan een strijdmakker is een 'brave crillon'. Voor zo'n braziliaan [topaas] moet je bij de juwelier zijn. Heb je voor een brazilian [verticaal streepje schaamhaar] per se brazilian wax nodig? Niet per se. Een synoniem van 'toitoitoi' is 'break a leg'. Breath-holding spells [stoppen ademhalen van kleine kinderen door heftige emoties] kunnen levensbedreigend zijn. Breeches zijn een rijbroek. Met inhout worden vooral ribben en spanten bedoeld van een schip. Brechcokes is gebroken gietcokes. Brecciën zijn zekere gesteenten. Breedlachend diende hij zijn breedgedragen voorstel in. Oosterlengte [begin zin!] is OL en noorderbreedte NB of N.Br., westerlengte is WL en zuiderbreedte ZB of Z.Br. Wie wil er nou een breekse [die breekt veel] barman? Is dat nou nepbreitschwanz?

 2. De breedtehang is de christusstand [gymnastiek, ringen]. De brei-juffrouw met haar breidelloze driften was niet breilijk [te beteugelen] meer. Met een breektiejijs [breekijzer] kom je overal binnen. Hij is een brekespel, een spelbreker. Hij is een brekebeen in de orthopedie. Zij importeren bremersteen en Bremer groen [koperoxide]. Ze runnen een ertsbrekerij. Bretoenen of Bretons zijn inwoners van Bretagne. De breugelkermis is zo genoemd naar Pieter Bruegel. Zij ondergaat een herniotomie [breukoperatie]. Leg eens uit wat een Schuchardtbrevier [auteur + brevier = ver­za­me­ling uit­spra­ken over ge­drags­re­gels en
le­vens­be­schou­we­lij­ke kwes­ties, (meest­al) in dicht­maat] is. Brevity is the soul of wit: kortheid is de essentie van geestigheid. Wat hield de brezjnevdoctrine in? Communistische landen steunen elkaar. Het duurde brief as woman's love, zo kort als de liefde van een vrouw. Briefschrijven is brieven schrijven. Morgen is zijn briet mila (meervoud: briet milot, brietot mila - besnijdenis joodse jongen). Zij zijn
brigadiers-majoor [GB: brigadier-generaal en brigadier-generaals]. Een brigittines (birgittin) is lid van een brigittenorde. 

3. De antiterreurbrigade moest optreden. De meeste wc-potten zijn brildragend, maar geen brildrager. Hij deed het met briljantie, brille. Zijn gevoeg doen is brillen. Hij heeft altijd brillantine in het haar. Briller par son absence: schitteren door afwezigheid. Schattig, zo'n brilzee-eend. De briouat [brie-waht] is een Noord-Afrikaans gerecht. Britannia rules the waves [Brit­tan­nië heerst over de gol­ven]. Britsen is met handdaggen [touw] op de rug en op de broek slaan. Bruto kun je afkorten met b., bto., bt., brt. of br. Het broccatello [marmersoort] was in brocatel [brokaatachtige stof] verpakt. Het broedblad [tropische vetplant] behoort tot het geslacht Kalanchoe/Bryophyllum. Een broedei is geen consumptie-ei. Een brief aan de mannenbroeders (in de Bijbel, ook: mannenbroeders, in den Here) in de kerkenraad begin je met 'Eerwaarde Broeders'. De atletiekcrack is verreisd; zijn ster verrijst nu elders. Als Knap dood is, krijg jij zijn broek. 

4. Waarom wordt een koelzeil ook wel broek van Bertha genoemd? Onbekend. Een broekstuk wordt ook Y-buis genoemd. Mazzel en broge [ook: brooche] met je nieuwe brogues [brooks] [gaatjesschoen]. Zij is blut, broke [brook]. Dat is het nieuwe oud-maakt-nieuwsysteem. Hij heeft al enkele bromances [in­ten­se, niet-sek­su­e­le vriend­schap tus­sen man­nen] achter de rug. Dat kind zou brommes moeten krijgen
[be­knord, be­rispt wor­den]. Ook in de bronstijd kende men de bronsttijd al. Met het hemels brood wordt het Woord Gods, met het brood der Engelen het manna of de hostie bedoeld. We eten vaak eigengebakken brood. Wat voor indicator is broomthymolblauw? Indicator bij pH-bepaling. Het heeft te maken met zuur-basetitraties [enk. - wel: basen]. Bij Thespis' brozen [de toneelspeelkunst] draait het niet alleen om cothurnen [cothurn(e), toneellaars]. Een brougham [broo-wuhm] [vier­wie­lig ge­slo­ten rij­tuig voor twee per­so­nen, ge­trok­ken door één paard] wordt getrokken door een (één) paard. In de brousse [rimboe]kun je meestal geen brouilly [een bekende beaujolais uit de gelijknamige plaats] krijgen. De natuurkundeterm brownbeweging of brownse beweging is naar de botanicus Robert Brown genoemd.

 

 

 

 

 

0213 Dictee woensdag 25 juni 2014 (3): Oefendictee 763 (deel 3 van 3) √ x

Dictee - dictees [0213]

Oefendictee 763 (deel 3 van 3)

Hier de alinea's 8, 9 en 10.

8. Bindsla is Romeinse sla of romaine. Zijn horloge loopt op de binkert [niet goed]. Kunnen we hem na die binnenbrand als lid nog binnenboord houden? Hoe lang zou hij al op het Binnenhof zitten? En tot hoelang nog? Is dit nu vissen in het binnen- [1 uur van de kust] of buitenlek [3 à 4 uur]? Hij is jong binnengelopen [rijk geworden]. De binnenplaneten zijn Mercurius en Venus. Met monologue intérieur wordt binnenpraat bedoeld [in jezelf]. Iets binnenstebuiten keren is het binnenste buiten keren. Een hortus conclusus is een binnentuin. Zij gaat meestal binnenzonnen [zon­ne­ba­den on­der een zon­ne­bank]. Bioactieve stoffen is de verzamelnaam voor stoffen als antioxidanten, carotenoïden, fyto-oestrogenen en glucosinolaten. Een biobrander werkt op bio-ethanol. Zeggingskracht loopt van nietszeggend via weinigzeggend naar veelzeggend. Biodynamisch is
biologisch-dynamisch (bd). Bioscopie [on­der­zoek of er in een li­chaam le­ven is ge­weest]: goedkoop bioscoopje?

9. Wat wordt dat vanuit moleculairbiologisch standpunt? Wat is de biotoop van de Musca domestica [gewone vlieg, huisvlief, kamervlieg]? De huiskat is de Felis catus. Dat zijn bioscopische opnamen (opnames) [filmopnamen/s]. Beren zijn het quadrupedalisme niet ontgroeid. Zoek eens op: een ongelikte beer … onbeschaafd, ruw mens. Alleen zo'n birmaan mag je burmees noemen [kat]. De munteenheid van Myanmar (voorheen: Birma) is de kyat [MMK] (die van Ethiopië de birr - ETB). Het woord 'biryani' [Zuidwest-Aziatische stoof­scho­tel] is aan het Farsi [Perzisch] ontleend. Cantuccini [knap­pe­ri­ge, twee­maal ge­bak­ken
Tos­caan­se bit­ter­zoe­te aman­del­koek­jes] zijn biscotti di Prato . Het zijn echte kissebissers '[ook zz zz]: hun bisbilles zijn, hun gekibbel is, aan de orde van de dag. Zij kickt op bismarckharingen. Bij dát dodenritueel is een bisjpaal [boomstam] nodig. Bishts zijn veelal versierde traditionele Arabische overjassen. Een zijde- en een franjeaap zijn allbei guereza's ['g' als in 'goal' en 'ee' zoals in begeren]. Hoeveel bisschopszetels telt Nederland? Goede vraag! Welke bivalvedieren [schelp­dier met twee scha­len, bv. een oes­ter] ken je zoal? Die blaataap [roept maar wat] heeft veel poeha en blabla.

10. Hij had even een black-out: wist niet meer wat fall-out [radioactieve neerslag] was. Zij geloven in de bijbel [het boek] van 52 bladen het [kaartspel]. Het mondde uit in een bladzijdelange tirade. Blague [grootspraak, grootdoenerij, lef] kun je die blagueur [opschepper, zwetser] niet ontzeggen. Het waren een blakaman [SR: zwar­te of
ne­groï­de man] en een orang blanda [blanke]. De blaka(man) stond bladstil [= blakstil]. Het toetje was blanc-manger [zeker nagerecht]. Het blanc fixe is een witte verfstof. Een blancet is een blanco accept, het Franse woord 'blanchet' vinden we terug als blanket (peer, maar ook: zekere volmacht, blanc-seing). Een blanc-bec is een melkmuil. Blamabel, blamage en blameren ken je, maar wat zijn blamestormen [ge­za­men­lijk be­spre­ken wie de schul­di­ge is van of wat ver­ant­woor­de­lijk is voor een mis­luk­king], blaming the victim [het be­schul­di­gen van
de­ge­ne die in fei­te het slacht­of­fer is] en blaming-and-shaming
[het pu­blie­ke­lijk te schan­de ma­ken van per­so­nen en or­ga­ni­sa­ties die een ern­sti­ge fout ge­maakt of een over­tre­ding of mis­drijf ge­pleegd
heb­ben, m.n. door een over­heids­in­stan­tie zo­als de po­li­tie en voor­dat een ver­oor­de­ling door de rech­ter heeft plaats­ge­von­den]?

 

 

 
 
 

0212 Dictee woensdag 25 juni 2014 (2): Oefendictee 763 (deel 2 van 3) √ x

Dictee - dictees [0212]

Oefendictee 763 (deel 2 van 3)

Hierbij de alinea's 5, 6 en 7.

5. De Bijbel van deux aes is de Deux-aesbijbel. Bij folies à deux delen de koppels een waandenkbeeld. Een bijbellezenaar dient de Bijbellezing. De bibliolatrie is de Bijbelverering. Zou hij al bij zijn? Hebben ze hem bijgebracht in het bijzijn van z'n geliefde? Goede Vrijdag, tweede paasdag en tweede pinksterdag zijn bijdagen. Wilt u er wat bijdoen? Wil je die stoelen bijeenzetten, dan kunnen we bijeen zitten. Dat weefsel heet bijencrêpe. De bijeengetrommelde notabelen hebben de koppen bijeengestoken. Het heeft mij altijd bijgelegen, dat dit gebeuren zou. Bijna-geld is near money (lemma VD - be­leg­ging die snel te gel­de ge­maakt kan wor­den). De cortex is de bijnierschors, de medulla het bijniermerg. Wilt u mijn bijgegroeide haar bijknippen? Hij moest beslist alle zeilen bijhebben, bijhouden.

6. Een bijou is een kleinood, bijouterieën zijn kleinodiën. Moet je dat er nou met de haren bijslepen? Ik moet die foto maar wat bijsnijden. De Wet Werk en Bijstand (WWB) heette vroeger Algemene Bijstandswet [ABW, 2004 --- > WWB = Wet Werk en Bijstand] of kortweg bijstandswet. Hij moet meer van zich af bijten. De bijvoetwol wordt ook moksa genoemd. De deconfiture van het Romeinse Rijk was toen al een feit. Détournement de pouvoir of abus de pouvoir is machtsmisbruik, het juste milieu is het juiste midden en een
plein-pouvoir (de en het) is een lastgeving tot verrichting van zaken zonder enige beperking. Een buttondown van een overhemdsboord moet aan beide zijden worden vastgeknoopt. Zij bikepoolden [sa­men fiet­sen ten be­hoe­ve van de ver­keers­vei­lig­heid] regelmatig. Ze lijdt aan het bikinistress(syndroom) [onzekerheid over haar lichaam]. Er staat toch geen cement, zeemanstaal voor snert, op het bikkesementmenu? 3, bikwadraat 81.

7. Mevriet is onbrandbaar materiaal. We gaan vandaag met Jan Bil z'n wagen, met de billenwagen, met de benenwagen. Te voet: per pedes (apostolorum). Twee van de onderhandelaars hadden een bilaatje [bila, tussen 2 paerijen - bilateraal overleg]. Wat kan een 'bilboquet' allemaal zijn? Speel­goed, dui­ke­laar­tje, licht­zin­nig mens en staaf­je goud­smid. Een bilbord [ankervoering] is geen billboard [groot reclamebord]. De bildtstars [aardappelen] zijn naar Het Bildt [Friese streek] genoemd. Stratenmakers kunnen een bildecolleté [tussen de billen, bouwvakkers, stratenmakers] hebben. Hij is een man van erudiete [uitgebreide kennis, smaak en kritische zin] bildung [algemene ontwikkeling]. Bilharzia (ook: bilharziasis) is schistosomiasis [tropische infectieziekte]. Hij heeft gebiljardeerd [bal tweemaal of twee ballen tegelijk raken bij biljarten]. Een café billard is een biljartcafé. Een billenjob is een billift, een cosmetischchirurgische ingreep. Ik doe u kond, dat u het kontschudden, het billenshaken, niet gewonnen hebt. Bijlo [ar­chaïsch: uit­roep om iets te be­krach­ti­gen, vormvariant: bi­lo], het werkt. Het bilzekruid is het dolkruid of ook wel: malwillempjeskruid. Voor clignoteurs [richtingaanwijzer] worden bimetalen gebruikt. 'Bindi'
[ro­de stip op het voor­hoofd van een hin­doe­vrouw, die aan­geeft dat zij ge­trouwd is] komt uit het Hindi [taal].

 
 
 

0211 Dictee woensdag 25 juni 2014 (1):Oefen dictee 763 (deel 1) √ x

Dictee - dictees [0211]

Oefendictee 763 (deel 1 van 3)

Hierbij de eerste 4 alinea's van Oefendictee 763: is goed nagekeken, zouden geen fouten in mogen zitten ...

1. Dat geeft geen pas, dat is niet pasgevend. Internationale verkeersborden zijn onderdeel van de pasigrafie [tekens, onafhankelijk van de taal]. Kun jij een leuk affichetje ontwerpen? Hou nu alsjeblief(t) (ajb. in GB, VD ook: asjeblief(t)) eens op (of wat netter: a.u.b. (alstublieft))! Eolien of eoline is een zeker weefsel (met onder andere organzinzijde - moerbeirups). Eo sensu is in die of dezelfde zin, eo ipso is juist daardoor (vanzelf). De eolusharp is naar Aeolus genoemd, het Eolisch kapiteel naar Aeolis. Een zarzuela is een Spaanse stoofschotel van diverse vissoorten en groenten of een soort Spaanse operette. In de internetwereld betekent de afkorting bf [extensie van Burkina Faso] vast en zeker iets. Er zijn veel gouden eeuwen, zoals die van de boekdrukkunst, één eeuw mag zich echter maar ónze, dé Gouden Eeuw [17e eeuw, Nederland] noemen. Ik ben still going strong en in de (ook(the) winningmood. Hè, eindelijk, meervoud van pylon is pylonnen (wegafzetting - GB/VD 2020 - ook: pylonen). Een pyloon is een boortoren of gedenkzuil.
 
2. Ik wil geen open deuren intrappen, maar bij het intrappen voor de wedstrijd had ik nog een goed gevoel. Toen echter in het slotsecondegebeuren het de bal het doel intrappen niet lukte, heb ik na afloop uit woede de deur van het kleedlokaal ingetrapt. Die zakkenrollerstruc, daar ben ik met open ogen in getrapt. Bij de NTU zijn ze zinnens (van zins) om een nieuwe oplage van het GB uit te brengen. Kun je meer dan een bff (best friend forever, beste vriendin, hartsvriendin) hebben? Hoe hoog scoort deze storm op de schaal van Beaufort (Bft)? Er zijn nogal wat bgd's [bedrijfsgeneeskundige dienst] die zich om de bgz [bedrijfsgezondheidszorg] bekommeren. Het element borium met als atoomnummer 5 (symbool: B, de naam komt van borax) moet je niet verwarren met het kunstmatige element bohrium (atoomnummer 107, symbool Bh, naar Niels Bohr). Ik word bang van bhang (bheng - verdovend middel), zei die bengel.

3. Wat weet je van de Indiase goeroe Bhagwan Shree Rajneesh? Bhakti yoga is een mystieke vorm van yoga, waarbij devotie centraal staat. Alle Bhutanezen uit Bhutan betalen met de Bhutaanse ngultrum [BTN]. Deze bhv'er [bedrijfshulpverlening] gebruikt een groteletterhandboek. Met BI [bie-aai] wordt bedrijfsintelligence aangeduid. Zij verzamelt bibelotjes [snuisterij]. Een bichon is een soort maltezer [= hond]. Hun staatsorde is monocameraal. Hij is specialist in bicyclekicks [voetbal: omhaal]. Vergeet je pillen niet: b.i.d., bis in die [tweemaal daags]. Verwar die  rooms-katholieke Biddag niet met die andere biddag (voor gewas en arbeid, protestants). Een deftig woord voor aapje is 'bidelot' (vormpje voor een stropdas). Een mihrab is een bidnis. Zou dat bidbook volstaan voor dat sportevenement (en dat biedboek voor die bedrijfsovername)? Geef mij maar zo'n biefburger. Dat tuinperk heeft ontegenzeggelijk een bielsen [bnw., znw. biels,
mv. biels/zen] afscheiding. NB Ook enk. biel, mv. biels.

4. Een bierbrouwer moet bierbrouwen. Dat vlees is bien cuit [well done, goed doorbakken]. Bien entendu, welteverstaan, ik zal het doen. De bedelaar en de miljonair waren bien étonnés de se trouver ensemble: zeer verwonderd zich in elkaars gezelschap te bevinden, m.n. in de betekenis van: samen genoemd te worden. De bietenberg opgaan is de mist ingaan. Bij een biezenmandje/kistje denk je automatisch aan Mozes . De biezensnijders wonen in Tietjerk. Daar bifurqueren die twee rivieren met een bifurcatie [splitsing]. De kersen op de taart, zijn dat bigarreaus? Ja. De yeti wordt ook bigfoot [sneeuwman] genoemd. Zelfs de big bazooka's [dras­ti­sche fi­nan­cië­le of eco­no­mi­sche maat­re­gel ter be­strij­ding van een cri­sis e.d.] van de regering verhielpen de crisis in deze bigbrothermaatschappij niet. De bigbangtheorie is vast niet ouder dan de weg naar Kralingen. Het is om ende bij drie uur ernaartoe. Bij big government [stijl van re­ge­ren waar­bij de over­heid veel ta­ken naar zich toe trekt en veel ge­meen­schaps­geld uit­geeft] gaan de taksen omhoog. De taxplanning floreert dan.

 
 
 
 

0210 Dictee woensdag 18 juni 2014 (4): Oefendictee 762 (deel 3 van 3) √ x

Dictee - dictees [0210]

Oefendictee 762 (deel 3 van 3)

Hierbij alinea's 8, 9 en 10.

8. Komt niet vaak voor: een masseuse die een religieuzebestaan gaat leiden. Ik vind dat meer CDA- dan D66-achtig. Het PvdA-dom spreekt me meer aan dan het VVD-dom. Het ChristenUnieschap [CU] trekt me niet, het SGP-schap weer wel. Het co-ouderschap vereist een strenge coördinatie. Ze bad een ave mariaatje [= x bidden, naam gebed: Ave (Maria)]. Er was een reünie van gere-integreerde allochtone Nederlanders (die hebben dus een re-integratie ondergaan). Preëminent is boven andere(n) voortreffelijk en preëmptief is
(bij een aanval) preventief. Een meisje van twee en een half jaar is een tweeënhalfjarig meisje. Let op het afbreken bij woorden als ruïne, egoïsme, continuïteit en decafeïné, tenminste als je afbreekt voor de i [Dan vervalt de trema]. Zijn SP-gezindheid [Socialistische Partij] komt me vreemd voor. Heeft een lierenman [lierdraaier of rijmer] een wincharsenaal [stoom- of elek­tri­sche lier op sche­pen]? Wordt gij soms al een daagje ouder?

9. De vrouwenklas van de agentenopleiding ging op excursie. Snapt u dat: ze bad ook nog een weesgegroetje [= x bidden, naam gebed: Weesgegroet]. Het gesmede ijzer was nog heet. Arrenbie, r&b,
rhythm-and-blues. Wat is een design(er)baby [ba­by die
(via re­a­geer­buis­be­vruch­ting) ver­wekt is met een me­disch doel, bv. als
or­gaan­do­nor voor een ziek an­der kind van de­zelf­de ou­ders]? We verwachten je op de five o'clock tea. De afkorting EDP staat voor electronic data processing [NL heeft het woord 'dataprocessing']. Die Brit is de man van de stiff upper lip [Britse onbewogenheid]. De afkorting www staat voor world wide web. Gisteren paintballde hij nog. Wie beheersen het schoolfrans en het Plat-New Yorks? Wie won die wedstrijd tussen de kaaskoppen [autochtone Nederlander] en de spaghettivreters [Italiaan, ook: macaronivreter]? Wie domineert: de Heilige Maagd of de heilige Thomas? De afkorting a.u.b. vereist een zogenaamde letter-voor-letteruitspraak. De StuBru-medewerker is een Vinex'er. Ze spelen jeu de boules, het jeu-de-boulesspel dus. De taboulé (GB, VD: tabouleh) is een salade met couscous of bulgur
(ook: burgul - gerecht tarwekorrels).

10. Christene zielen [christenzielen], was me dat sjacheren
[min­der­waar­di­ge, on­ge­re­gel­de of be­drieg­lij­ke han­del drij­ven]! In zo'n elysisch elysium moet je wel een Elysisch verlangen krijgen. De Eiffeltoren vind je niet in de Eifel. Bij het woord 'rimram' is er sprake van een bijna-reduplicatie. De verledentijdsstam van 'lopen' is 'liep'. Noem eens enkele de- en het-woorden. Deze natie heeft een frappante force de frappe [aanvalsmacht, nucleair]. De pointe of clou van een mop wordt ook wel de frappe [frahp] genoemd. De visfarce was verrukkelijk, de bediening een farce. Het opgevoerde toneelstuk was farcicaal. De Zuid-Amerikaanse trypanosomiasis is de ziekte van Chagas. Het chemisch element met atoomnummer 36 is krypton (symbool: Kr).

 
 
 
 

0209 Dictee woensdag 18 juni 2014 (3): Oefendictee 762 (deel 2 van 3) √ x

Dictee - dictees [0209] 

Oefendictee 762 (deel 2 van 3)

Hierbij de alinea's 5, 6 en 7.

5. Het meervoud van 'beurre blanc' is 'beurres blancs' en dat van 'beurre noisette' is 'beurres noisettes'. De beursgang wordt IPO genoemd: initial public offering, beursintroductie. Je moet me geen Zeeuwse beuzelingen vertellen. De drie Bevalligheden zijn de drie Gratiën. Vergelijk een bevek [be­leg­gings­ven­noot­schap met ver­an­der­lijk ka­pi­taal] eens met een bevak [vast]. Hij droeg een kastoren hoed, zij een beverse jas. Het bevertien heeft soms een drabkleur. Kopen wij die bevertienen broek? De Prins van Oranje is Prins Willem I, Willem de Zwijger. Hij legde de confirmatoire [bevestigend] eed af. De Kirgiezen bevolken de steppen. De hallelujahoedjesdraagster werd bevorderd tot heerlijkheid [overlijden, LdH]. Op Bevrijdingsdag wordt het bevrijdingsfeest herdacht. Van die bévues [flater] mag je er geen enkele meer maken. 

6. Vloek of bede: godbewaarme, God bewaar me, God beware me? Ook: herebewaarme (!) of bewaarme. Met Zeeland bewester Schelde wordt Zeeuws-Vlaanderen bedoeld. Bewussies zijn maar schijnbaar toevallig doeltreffend [voetbal]. Een beyoncévlieg is een paardenvlieg met een opvallend, goudkleurig achterlijf. Dit blok hout is zeskant bezaagd [als een wiskundig, recht blok - met rechte hoeken]. Bezaansschoot aan: op naar de borrel! Vijf bezanten waren tien dukaten waard. Wat is in de heraldiek bezanté [gevuld met bezanten = klei­ne, ge­kleurd me­ta­len, gou­den of zil­ve­ren schijf op een schild]? Een bezemstuiver [vroe­ger de klein­ste zil­ve­ren munt in Ne­der­land] stuift niet. Een bezestein is een markthal. Het bezique is een Frans kaartspel. Waarom was een bezoar [maagbal herkauwers] zo gewild [kracht als geneesmiddel en tegengif]? De man werd zwaar bezocht, de badplaats was drukbezocht. De pret is al zwaar bezoles [bedorven]. Bij een watersnoodramp ontstaan bezouten polders. In Indië konden zaken buiten bezwaar van den Lande plaatsvinden [zonder dat het land het moet betalen]. Eilaas, eilaci, laas!

7. Ik verlustigde me in een dolce far niente . De rapper repte van [rapte over] een schone blondine. Zij kwam uit Boskoop, maar was daarmee nog niet een schone van Boskoop [zekere soort goudrenet] en zeker niet een schone uit het Westland [zekere perziksoort]. De Schone Slaapster wordt meestal Doornroosje (die van de doornroosjesslaap) genoemd. De zesde symfonie van Beethoven wordt aangeduid als de Pastorale. Schubert heeft ook wel impromptu's [stuk zonder voorbereiding gemaakt] geconcipieerd. De negende van Schubert wordt met de himmlische Länge aangeduid (en de achtste met de Unvollendete). De passage 'himmelhoch jauchzend, zum Tode betrübt' [zeer enthousiast, diepbedroefd] is van Goethe. Een segway [aan het be­gin van de 21e eeuw po­pu­lair ge­wor­den een­as­sig, elek­trisch
aan­ge­dre­ven, zelf­ba­lan­ce­rend voer­tuig met twee wie­len waar­op
per­so­nen zich staand kun­nen ver­plaat­sen] heeft wielen. GB kent alleen de enkelvoudige pilav (rijst in vleesnat - VD ook: pilau). Hij was eerst boosaardig, later hovaardig [trots, hoogmoedig]. Komt de sudden death nog voor [bij voetbal]? Is een goliathkever [zeer groot, Afrikaans] nou echt naar Goliath genoemd? Ik denk van wel.

 

 
 
 
 

0208 Dictee woensdag 18 juni 2014 (2): Oefendictee 762 (deel 1 van 3) √ x

Dictee - dictees [0208]

Oefendictee 762 (deel 1 van 3)

Hierbij de eerste alinea's van Oefendictee 762: is goed nagekeken, zouden geen fouten in mogen zitten ...

1. Hoe maak je benzoyl [zoo-wiel] [chemie]? Zo'n domoor van een beotiër [ook: lomperd] willen we niet. Je mag mijn recensie-exemplaar. Een berad [as­sen hebben hun ruw­heid ver­lo­ren, zo­dat de rij­tui­gen
ge­mak­ke­lij­ker lo­pen] rijtuig loopt gemakkelijker. Niet alle Berbers maken berbers [tapijten]. Het Tifinagh is het Berberschrift. Die bereisde roel kan veel vertellen. Wanneer was de berenning van Aardenburg? Internet: belegering Fransen, 1672. De bergcentaurie is een soort van knoopkruid. In Bergerac drinken ze graag bergeracs. Een berg-Schot is een Hooglander. Gaultheria [goo-tee-rie-jaa] is bergthee. Een katabatische wind is een bergwind [naar het dal toe, antoniem: dalwind, anabatische wind]. Dat is een beruchte beriberistreek [ziekte, tekort aan vitamine B1]. De berimbau is een ingewikkeld Zuid-Amerikaans snaarinstrument. Een berjozka is een staatswinkel in de voormalige Sovjet-Unie [luxegoederen, westerse valuta]. Wat is een berlijnen [baleinen] zweep? Hij dweept met berliner [boterhamworst]. Een Berner senner heeft geen benul van het bernoulli-effect. Ze riepen 'bersiap' [Indonesische vrijheidsstrijders]. 

2. Beryllistiek is waarzeggerij uit spiegels. De bersaglieri is de Italiaanse lichte infanterie. Een berthe is een kanten pelerine. Met ABN, het Algemeen Beschaafd (Nederlands), wordt de Nederlandse standaardtaal (het Standaardnederlands) bedoeld. Een discrete wetenschapper zal de pluralis modestiae gebruiken: wij hebben ontdekt … De uitdrukking 'pluralis majestatis' betekent iets heel anders [majesteitsmeervoud - Wij, Willem-Alexander hebben ... Ze werden gedreven door een berserkerwoede [woeste strijdwoede]. Wanneer beginnen dit jaar de Algemene Beschouwingen? Wie kent die antieke BB, de Bescherming Bevolking, nog? Ben je nou helemaal besjoecheld [belazerd]? Hij zou zich beslabberen [bemorsen], al at hij noten
[hij is zeer onhandig]. Met VGV [vrou­we­lij­ke ge­ni­ta­le ver­min­king] wordt clitoridectomie [clitoris, klit] bedoeld. Met de Besjt (Baäl Sjem Tov) bedoelt men de Meester van de Goede Naam (naam van Israël ben Eliëzer - ca. 1700-1760, grondlegger van het chassidisme). 

3. Zoek eens uit, wat de (het) Geheim Besogne [com­mis­sie uit de
ge­wes­ten van de Re­pu­bliek voor bui­ten­land­se za­ken] en Groot Besogne [ver­enig­de ver­ga­de­ring van mi­nis­ters, staats­raad, wet­ge­vend li­chaam en raad­pen­si­o­na­ris tij­dens het be­wind van Schim­mel­pen­ninck (1805-1806) in de Ba­taaf­se Re­pu­bliek] zijn. Een Bessie Turf is een zeer dikke, tonnetjeronde jonge vrouw (familie van Billie Turf?). Het Twaalfjarig Bestand was de twaalfjarige wapenstilstand (1609-1621) tijdens de Tachtigjarige Oorlog waarbij de onafhankelijkheid van de Verenigde Provinciën werd erkend. Ze wilden alleen maar de status quo handhaven. We gingen met bestekrijs [rijs!] op reis. Het bestgoed [tabak] is best goed. Is bestilla hetzelfde als pastilla? Ja. We lezen momenteel de bests of Mulisch en Reve. In diverse leagues worden best of fives gespeeld. Is er een handboek met best practices [werkwijze die het beste is gebleken en nu de richtlijn is]? Met welke Algemene Maatregelen van Bestuur (AMvB's) moeten deze raad van bestuur [rvb] en zijn CEO [chief exe­cu­tive officer] rekening houden? De Raad van Bestuur - met hoofdletters - moet je in Suriname zoeken. Bestuurderen of bestuurders? Allebei!

4. De Wet op de Universitaire Bestuurshervorming (WUB) heeft veel stof doen opwaaien. De Algemene Wet Bestuursrecht [AWB] is van eminent belang. In een bestvat zit bestnat [moutwijn]. Hij heeft de
bèta-afdeling (gymnasium bèta) gedaan. Een betaaltelefoon is een prepaid telefoon. Een bvo is een betaaldvoetbalorganisatie. Die betamax [standaard voor video] is nooit helemaal ingeburgerd geraakt. De meest bête bètamens wil nog wel een bete broods. Hij lijkt me een uitstekend bête-noirekandidaat [bête noire, zwarte schaap]. De beteunie (betonie) is een lipbloemige plantensoort. Het plateel [vlakke schotel of schaal] is meestal plat. Al je bêtises [domheden] zijn je bij dezen vergeven. Zij is door hem betsjoend [betoverd]. Beugen [met de beug - met lijn van 70 m, hoekwant - vissen] deed men op de Grote en de Kleine Vissersbank benoorden de Doggersbank. Een shimeji is een beukenzwam. Ze spreekt alleen Beulemans Frans: slecht Brussels Frans. Men noemt beunhazen [als znw.!] ook Beun de Hazen.

 

 
 
 

0207 Dictee woensdag 18 juni 2014 (1): dictee Dordrecht √ x

Dictee - dictees [0207]

2e Groots Dordrechts Dictee

Rating
Op 11 juni vond dit dictee plaats. Bijna 100 deelnemers, prima organisatie. De snelle correctie (30 correctoren) viel op, de tekst was leuk, maar buitengewoon moeilijk en de tekst werd goed voorgedragen. Zou ik vorig jaar met 1 ster hebben volstaan, met enige aarzeling geef ik nu twee sterren. Wel onder voorwaarde dat men volgend jaar toch even de tekst vooraf laat controleren op die paar foutjes

Rating - RDR 2 sterren: * * [Rating nummer 58]

Johan de Witt, een zeventiende-eeuws fenomeen

1. Geboortig uit een conservatief-liberaal, remonstrants milieu, waaruit een resem raad(s)pensionarissen van bij tijd en wijle machiavellistische signatuur voortkwam, was de zelden ideeëloze Johan de Witt een politiek equilibrist van ongeëvenaarde allure.

2. Het raad(s)pensionarisschap was een de jure ambtelijke, maar de facto aleatoire politieke betrekking die Johan, als non-stop workaholic, in no time door een no-nonsensepolitiek wist te acquireren; reeds als vijfentwintigjarige zat hij apetrots op de apenrots.

3. Enige ijdelheid was de staatsman overigens niet vreemd, getuige zijn in het epoque passende kokette potloodstreepsnorretje en de licht pedante goatee; de eblouissante zwarte lokken doen het kwistig gebruik van de eau-de-colognefles vermoeden of ten minste een eau de toiletteje.

4. Johans ethische opvattingen zouden in een contemporain
normen-en-waardendebat niet hebben misstaan. Geschenken en cadeautjes retourneerde hij rücksichtslos. Hooguit maakte hij een exceptie voor een tête-à-têtedinertje.

5. Toch leek hij de balkenendenorm niet geheel au sérieux te nemen, want hij leende grote sommen geld van particulieren die hij upgradede naar hoger rentende staatsobligaties waarvoor hij, door zijn preëminente qualitate-quafunctie, een preferentiële positie bezat. Dat heeft heden ten dage iets louches.

6. De Gouden Eeuw [NL] was echter geen continuüm van ongebreidelde economische voorspoed, maar vertoonde carrouselachtige fluctuaties, waarbij het wel en wee heen en weer schoot als een Dow-Jonesindex avant la lettre.

7. Zo kostte de Eerste Engelse Oorlog de Staten-Generaal zoveel pegulanten dat het bankroet van de Republiek imminent was en slechts de aan De Witts brille als ideeënman ontsproten cryptische Akte van Seclusie de toestand deed de-escaleren en leidde tot een inderminneregeling onder de naam: Vrede van Westminster.
 

8. Zijn unverfroren degout tegen het Oranjehuis leidde ten slotte tot zijn dood op 20 augustus 1672. Ofschoon op hun qui-vive voor een lynchpartij door het canaille, werden Johan en zijn broer Cornelis door Plathaagssprekende leden van de orangistische schutterij uit de Gevangenpoort gesleurd, gemaltraiteerd en opgehangen aan een wipgalg.

 
 
 

0206 Dictee woensdag 11 juni 2014 (2): dictee - de tekst van Eede √ x

Dictee - dictees [0206]

200 jaar Zeeuws-Vlaanderen (onderstreepte woorden moesten worden ingevuld)

1. Oost-, Midden- en West-Zeeuws-Vlaanderen vieren feest. Al 20 decennia lang bestaat dit deel van de luctor-et-emergoprovincie
("Ik worstel en ontzwem"). Weidden historici al eerder uit over deze komende gebeurtenis in ons weidse landschap, thans is het zover. Het wordt een reuzefeest, waar het beregezellig zal zijn. Wij nuchtere Zeeuws-Vlamingen hebben een pokkenhekel aan gedoe.

 2. Hoe is het zo gekomen bezuiden de Westerschelde? Wel, op het Congres van Wenen dat van 1814-'15 plaatsvond, werden de nieuwe grenzen van Europa gecodificeerd. Sinds achttienveertien [in letters] bestaat het Koninkrijk der Nederlanden. De staatsbesluiten werden gepubliceerd in de Staatscourant. De huidige Belgen, van de Ardennen tot aan Luxemburg (je weet wel: met die groothertog), hoorden er gewoon bij.

 

3. Als je je van een verhaal als dit met een jantje-van-leiden afmaakt, is Leiden in last. Daarom heb ik pseudowetenschappelijk onderzoek gedaan naar de roots van ons provinciedeel. Op 20 juli ondertekende Zijne Koninklijke Hoogheid Willem I het Besluit houdende de vereeniging van Staats-Vlaanderen met de provincie van Zeeland. De stichting die het jubileum organiseert, legt haar lat hoog: ze wil dat de 'cohesie' tussen de gemeenschappen bevorderd wordt en dat er een economische en sociale spin-off van de jubileumviering gecreëerd wordt.

4. Remarquabel, dat precies halfweg de te herdenken periode de Eerste Wereldoorlog begon. Die heeft in België – Nederland was
non-belligerent – voor flinke psychische trauma's gezorgd. Veel zuiderburen (gezien vanuit mijn standpunt) vluchtten naar de noorderburen, teneinde geen oorlogsslachtoffer te worden. Er werden, met name ook Joden standrechtelijk gefusilleerd. 

5. Op pakweg (anderen zeggen 'pak 'm beet') zo'n vijf achtste van de herdenkingsperiode begon de volgende wereldoorlog. Die had danteske trekken (denk aan Dantes hel uit de Divina Commedia , de Goddelijke Komedie). De bevrijding kwam nadat onder andere het Ardennenoffensief kloekmoedig en heldhaftig was afgeslagen.

6. [Bonuszin Specialisten] Maar terug naar onze twee eeuwen oude streek. Wie mag ons feestje cateren? Er is van alles te doen. Cd: er wordt een compact disc opgenomen met oudvaderlandse muziek, het boek 'Vlaamse Zeeuw, Zeeuwse Vlaming?' van Peter de Lijser is uitgekomen, er is een tentoonstelling 'WO I in Zeeuws-Vlaanderen', de kerken organiseren een oecumeens 'Spoor van geloven' en de kunstbiënnale 'Dijken van Wijven' vindt je gezelschap in Sas van Gent.

 

 

0205 Dictee woensdag 11 juni 2014 (1): dictee - verslag Eede √ x

Dictee - dictees [0205]

Eede
 
Rating
Op dicteedatum 5 juni vond het 3e Holland-Belgiëdictee plaats. Even goed en gezellig als vorig jaar. Daarom kunnen de 3 sterren in de rating gehandhaafd worden.

Wel weer de slager die zijn eigen vlees keurt ...

Rating - RDR 3 sterren: * * *

Verslag 3^e Holland-Belgiëdictee

Op donderdagmiddag 5 juni vond in café De Tol in Eede op de grens met Belgisch Middelburg het 3^e Holland-Belgiëdictee plaats. Het aantal deelnemers (21) viel iets tegen, maar de sfeer en het enthousiasme waren zo geweldig dat er volgend jaar zeker weer een vervolg komt
(do 4 juni 2015). Vrijwel precies de helft was Vlaming, de andere helft Nederlander. Vrijwel precies de helft was Liefhebber, de andere helft Specialist. Omdat de titel '200 jaar Zeeuws-Vlaanderen' was, was ook voorzitter Frans Reijniers van het betreffende comité erbij en verslaggever René Hoonhorst van de PZC deed mee om een sfeerverslag voor de zaterdagkrant te maken.

Rein Leentfaar had de tekst samengesteld, zijn vrouw Hanneke las het voor. De organisatie was in handen van Guido Paridaen, mevrouw Bakx en mevrouw Dhaenens. De dicteetekst was toepasselijk. Iedereen moest woorden invullen als Oost-, Midden- en
West-(Zeeuws-Vlaanderen), luctor-et-emergoprovincie, Remarquabel (begin van de zin), pak 'm beet, vijf achtste en het Ardennenoffensief. Voor de Specialisten waren er 10 extra woorden zoals compact disc, WO I en kunstbiënnale.

Bij de Liefhebbers gingen de eerste vier prijzen naar Clement Bonte (13 fouten op 50 woorden), Selma Hooijberg, Kelly van Casseele en Sara Van Dale, allemaal uit onze eigen streek. Bij de Specialisten was de strijd bijzonder spannend: winnaar Robert Joosen (B, 2 fouten op
60 woorden) na barrage, tweede was Herman Killens (2 fout), derde Frans Van Besien (B, 5 fouten) na barrage, vierde René Dijkgraaf uit Harderwijk (5) en vijfde onze Zeeuw en Goesenaar Huib Boogert
(7 fouten). In een volgende blogpost de tekst van het dictee. Zie [0206].