3242 Dictee zondag 23-04-2023 (1) – dictee Dictee van de dag (917) √

Dictee – dictees [3242]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee april 2017 (1), geheel herzien naar situatie 2023

Dictee van de dag (917)

Oefendictee april 2017 (1)

1. Gezocht op '*metier*': arm(e)tierig, cimétière des arts (museum), jalousie de métier (na-ijver tussen personen van hetzelfde vak) en metier (handwerk, vak, beroep). Gezocht op '*sepot*': chassepotgeweer (achterlader), huts(e)pot, mors(e)pot, papiniaanse pot (voorloper autoclaaf = sterilisatietoestel medische instrumenten) en sepot (mv.: s, het seponeren = (strafzaak) niet vervolgen, ook sepositie). Ik zou nooit in een dictee durven opnemen dat op de klok bij de Beurs van Berlage 'Beidt uw tyd' staat. We maakten een voettocht van Rilland-Bath naar Cadzand-Bad [beide: Zeeland, niet in wdb.]. Je mag kiezen: pommes frites [friet, patat], pommes dauphine = pommes duchesse = hertoginnenaardappelen: torentjes van aardappelpuree, pommes allumettes [heel fijne pommes frites] en pommes parisiennes [gebakken krielaardappelen]. Ook bij de Mayavolken werd het huwelijk geconsummeerd door de coïtus, maar ook zij kenden de coitus interruptus al. We kennen de huwelijksbijbel, de huwelijksduivel (Asmodee – Bargoens: loop naar de ratsmodee, duivel, hel), het lesbohuwelijk, het jozefshuwelijk [vrijwillige seksuele onthouding], het mutahhuwelijk (ook: mutah [moe-taa], genotshuwelijk, islam), het
neef-nichthuwelijk, het voorhuwelijkssparen en het zwager- of leviraatshuwelijk [na overlijden man]. Hij gleed van het taludje af. De tipsycake, met kirschcrème gevulde cake, schrijf je nu compacter dan voorheen (zonder streepje, dus).

2. Cursus Maleis (een selectie): Maleier, Maleise, Maleisiër,
Indo-Maleis, de Maleise beer is de honingbeer en de munteenheid de ringgit [MYR Malaysia], abis perkara (basta!), abon (apenhaar, gerecht), aniani (rijstmesje), babiroesa (hertzwijn), balebale [aa, ee] (rustbank), bayem (spinazie), bébé (lange jurk), boreh (zalf kurkuma), botol tjebok (fles water bij toilet), dugong [oe] (zeekoe – ook: doejong en doejoeng), ikan bali (visgerecht), kaïn pandjang (kledingstuk), karet (rubber(boom)), kasuaris (loopvogel), keroewing (zeker hout), kirakira (ongeveer), latah (dissociatieve stoornis), Kromo (verpersoonlijking van de Javaanse volksman), loerah (dorpshoofd), mataglap = mataklap (buiten zinnen), obat (medicijn, geneesmiddel), die witte pakean [pak, kostuum] is mijn pakkie-an niet, orang blanda (blanke), orang-oetan(g), pasar dalam (overdekte markt), patjakker (fielt – ook: badjakker), rajak (termiet), randjau (voetangel), rawah (moeras), romusha (dwangarbeider), sajoer lodeh (loh-dèh – Indonesisch gerecht, bestaande uit gemengde groenten in kokosbouillon), sawoe-manilla (sapotilleboom, melksap --- > kauwgu/om), sedakah (islamitisch godsdienstig offermaal), singkè (uit China geëmigreerde Chinees), taledek (taa-lèh-dèhk – beroepsdanseres op Java (vaak ook prostituee)), teledoe (Indische stinkdas), tjabé (lombok = Indië: Spaanse peper), tjet (verf), tokeh (gekko), trassi (garnalenpasta), voor tjoema (vergeefs) = tjomme, warong keliling (venter met Indische producten en specerijen) en wouwou (zilvergibbon).

3. Vanuit de berceau (prieel) klonk een berceuse (wiegeliedje). Ik wil er cressonsaus [waterkers, tuinkers] op, geen frietsaus. Andere sauzen (ook: sausen) (een selectie): archiduc(saus) [roomsaus met champignons en sjalotten], bearnaise(saus) [met eierdooiers, wijn en kruiden bereide botersaus], bechamelsaus [roux, aangelengd met melk], bolognesesaus [pastasaus bereid met gezeefde tomaten, rundergehakt, Italiaanse kruiden, uien en soms andere groenten], carbonarasaus [pastasaus met room, spek, kruiden, Parmezaanse kaas en eventueel andere toevoegingen, zoals champignons], chili(saus) [pikante saus met Spaanse peper], Guinee-Bissaus(!) (bnw.), hollandaisesaus (Hollandse saus), joppiesaus [frietsaus met kerriesmaak], kiksaus (ook: kwiksaus – het hele eiereneten, de kwestie), martinosaus [ketchup en tabasco – voor broodje martino], mornaysaus [bechamel met ei, kaas], mousselinesaus [witte, luchtige vissaus], Nassaus(!) (bnw.), broccolisaus, cognacsaus, maderasaus, marasquinsaus, satésaus, stroganoffsaus [fijngesneden uien en paprika, tomaten, knoflook, room en wodka, geserveerd bij vlees], satésaus, tabakssaus(! – sauzen van tabak), tausisaus [in de Chinese keuken: saus van zwarte bonen met knoflook], veloutésaus [blanke saus, met roux bereid], worcestersaus [van moutazijn, bietenstroop, knoflook en tal van essences en extracten] = worcestershiresaus ,
olie-azijnsaus, pecorinosaus [schapenmelk, harde Italiaanse kaas], picklessaus [in azijn ingemaakte en sterk gekruide jonge groenten, uitjes, augurken, komkommers enz.], rodewijnsaus, sjalottensaus, wakamesaus [ee] (zeewier, krulwier], yoghurtsaus en yuzusaus (van Japanse citrusvrucht). Met 'dh*': DH (Duitse hardheid – water), D.H. (Doorluchtige Hoogheid, prins), dharma (geheel van grondregels voor individueel en sociaal gedrag in een aantal oosterse religies), DHEA = dehydro-epiandrosteron (hormoon dat rond het 20e levensjaar maximaal wordt afgescheiden en waarvan kunstmatige toediening op oudere leeftijd zou bijdragen aan de behandeling van ouderdomsverschijnselen), dhimmi (scheldwoord voor niet-moslim), dhimmitude (min of meer zelfopgelegde positieve grondhouding van niet-moslims tegenover de islam), dhole (alpenhond), dhow (dau: – traditioneel Arabisch zeilscheepje), dhr. (de heer), dhuhr (islam: gebed kort na het middaguur, een van de vijf gebeden van de salat – ook: dohr) en dhurrie = Indiase kelim [tapijt(stof)]. Wat je je toe-eigent, heb je je toegeëigend. Is zij echt Cobra-deskundige [groep schilders en dichters: Copenhagen, Brussels, Amsterdam]? En was Eva een cobradeskundige(!)? Kan de schrijfwijze 'I-profiel' verwarring zaaien? Antwoord: nee [bestaat niet met kleine letter l, alleen met hoofdletter I]! Le tout Breskens was buiten zinnen. De schrijver leed aan een writer's blockblokkade [uitzondering, geen -!].

 

3241 Dictee zaterdag 22-04-2023 (1) – dictee Dictee van de dag (916) √

Dictee – dictees [3241]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee maart 2017 (6), geheel herzien naar situatie 2023

Dictee van de dag (916)

Oefendictee maart 2017 (6)

1. Carotte is verdedigend spel (bij biljarten; bij voetbal is dat catenaccio), maar het is ook een peen [dan wel mv.: + n]. Bij een karot moet je aan pruimtabak of een rolletje geldstukken denken. Malagassische inwoners [van Madagaskar] spreken Malagasi. Die maître(s) toch: als chef-kok en bij het schermen (niveau boven prévôt), de maître-chanteur(s) (afperser), maître d' [die] (mv.: maître d's of maîtres d') = maître(s) d'hôtel (GB/VD ook: maître d'hôtels), maître(s) Jacques = manusje-van-alles, maîtresse (mv. VD: n, s, GB: s), dus ontegenzeggelijk: zijn maîtresseverzameling ..., maître(s)-tambour (GB zou(!) ook hebben: maître-tambours) en ... zijn maîtresse maitriseren [als meester beheersen]. Zijn coup d'essai was een coup de maître: zijn proefstuk was een meesterstuk. Matressen beheerden een bewaar- of kleuterschool. Verder met 'maitr*' nog even binnen artikelen kijken: lekkere agnessorèlsoep (GB, kippenroomsoep), baisait
[baaj-saajt] (Antilliaanse maîtresse, vgl. bijzit, concubine, man: concubin), chère amie = hulpverloofde = maîtresse en deuxième bureau (eufemistisch voor bordeel – Deuxième Bureau = Franse militaire inlichtingendienst), cinq-à-sept (bezoektijd, vast bezoek aan maîtresse), mekake (een Japanse maîtresse) en petite maison (woning voor maîtresse). Ook kledingstukken zijn wel aan dit onderwerp gelinkt: fontange (hoog dameskapsel – die van Lodewijk XIV), lavallière (gestrikte das, genoemd naar die (ze was wel de eerste maîtresse) van – toe maar! – ook: Lodewijk XIV, die kon er wat van) en pompadoer (stof genoemd naar de maîtresse van Lodewijk XV – marquise de Pompadour – bn.: pompadoeren).

2. De marine-eenheid voerde een marien onderzoek uit. De dijonnaise is op! De afkorting van mebibyte is MiB. Een MBA is een master of business administration en de mba is de moderne bedrijfsadministratie. Met CFC [carbon] wordt cfk [chloorfluorkoolwaterstof] bedoeld. Achteraf kan ik zo'n ex-post-factoverklaring ook wel verzinnen ... Een knoert is een knoeperd. Ook op Bikini worden minieme bikinietjes gedragen. Het dictee-event was erg geslaagd. Aan de haven vindt je partner een bric-à-bracwinkeltje. Even verder zoeken met '*cw*':
ABC-wapens (atomaire, biologische, chemische wapens), abc-werk, ACW (o.a. Algemeen Christelijk Werk(nem)ersverbond – sinds 2014: beweging.net), cw (internet Curaçao), CW (contante waarde), CWI (in NL: Centrum voor Werk en Inkomen), cwt (centweight), FME-CWM (Federatie Metaal- en Elektrotechnische Industrie – Contactgroep van Werkgevers in de Metaalindustrie), macwaarde [maximaal aanvaardbare concentratie], micwaarde
[maximale-immissieconcentratiewaarde – RL], NBC-wapens (nucleaire, biologische of chemische wapens), nordic walken en nordic walking, OCW (in NL: Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap – ook wel OCenW), OPCW (Organization for the Prohibition of Chemical Weapons), stucwerk(er), VNO-NCW (Verbond van Nederlandse Ondernemingen – Nederlandse Christelijke Werkgeversorganisatie), wc-wand, stucwand, pc-warenhuis, pc-wereld, languedocwijn, medocwijn (zoals pauillac), malbecwijn en pc-winkelier.

3. Gezocht op '*werk' (een selectie): art-nouveau-ijzerwerk,
terra-nigra-aardewerk, duw-en-trekwerk [2023!], gooi-en-smijtwerk, knip-en-plakwerk en kunst-en-vliegwerk [2023!]. Let op: tegenwoordig laat GB je een Nisskakam kopen (merk; tegen hoofdluis – kennelijk als Philipslamp). Hij draagt geen goatee [kinbaardje], maar een
henri-quatre [korte puntbaard]. De huichelaar had huigproblemen. De avondmaalstafel is de tafel des Heren. Met de esofagoscoop kan de arts de oesophagus [slokdarm] op esofagitis [slokdarmontsteking] inspecteren. Ze bracht orfische [als van Orpheus] gezangen ten gehore: luisterde de orpheusgrasmus mee in het timothee(gras) [soort voedergras]? Het project vordert met reuzenschreden – à pas de géant dus. In mijn furor scribendi [schrijfwoede] ga ik tekeer als een animal scribax [die kan het schrijven niet laten]. Ben jij lid van die roei- en zeilvereniging? Hou 'm in de rojem [gaten]. Er heerst daar een rivièraklimaat.

4. Gezocht op '*coeur*': (à) contrecoeur (met tegenzin), affaire de coeur (liefdesaangelegenheid), amant de coeur (geliefde), cache-coeur (kort damestruitje), coeur de boeuf (grote tomaat), coeur de palmier (palmhart = spruit van palm als groente), cri du coeur (hartenkreet – VD ook: de), de bon coeur (van harte, gewillig), en coeur (hartvormig), intelligence du coeur (uit het hart voortkomend begrip), le coeur léger (lee-zjee – met een licht gemoed), mauvaise tête et bon coeur (driftkop met een goed hart), politesse de coeur (fijngevoeligheid in het omgaan met anderen) en une chaumière et son coeur [ongecompliceerd geluk – lett.: een hutje (op de hei) en een goed hart]. Let op: ook courage komt van 'coeur'. En S.C. staat voor Sacré Coeur (congregatie van de zusters van het Heilig Hart van Jezus).

 

3240 Dictee vrijdag 21-04-2023 (1) – dictee Dictee van de dag (915) √

Dictee – dictees [3240]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee maart 2017 (5), geheel herzien naar situatie 2023

Dictee van de dag (915)

Oefendictee maart 2017 (5)

1. Het kind van de waarzegster droeg een voorspelddoek(!). Deze voetbalploeg heeft een duidelijke zegewens. De vrijdagpreek in de islam is de khutbah. De madhhab is een wetschool bij de soennieten. Hij studeert mariene biologie. Het gaat hier over de zeeblei en de schardijn [vissen]. De ruwharige honden liepen door de ruwarige tarwe. Met zijn geshampoode haar haalde hij de grootste gesleede [sleeën – bij sleden: geslede] afstand. 'Réussite' [succes] heeft vast met 'reüsseren' [slagen] te maken. Par renommée [bij geruchte] heb ik vernomen, dat hij een renommee [goede naam, gunstige reputatie] had. NADH [nicotinamide adenine dinucleotide hydrogen] is een gereduceerde vorm van NAD (nicotinamideadeninedinucleotide, dus: geoxideerd) in cellen van levende wezens. Een kodkod is een nachtkat. Die heeft een goed nachtzien. Zou een pekan [vismarter] pecannoten [dessertnoot] lusten? Dat is een doodlopende straat [steeg, verhaal: cul de sac]. Zijn plannen zouden doodlopen. Hij heeft een eel [edel] gemoed. Een opiumeter meet geen opium. Ze vinden me parra (paranoïde). De peshmerga's (leden van een nationalistische Koerdische strijdmacht) droegen pashmina's (sjaals of shawls van zijdeachtige wol van de kasjmiergeit). Die kwaal is passager
[pah-sa-zjee], het is een passagère [pah-saa-zjèh-ruh] kwaal. De zoutte is dik van zoute(!).

2. In het pastafarisme (pastafarianisme) wordt het Vliegend Spaghettimonster vereerd [de volgelingen dragen als hoofddeksel een vergiet]. De afkorting van fencyclidine is PCP. Pathetisch [vol pathos] is iets anders dan peripatetisch (aristotelisch = volgens wijsbegeerte Aristoteles]. Overreding is persuasie. Het perssel van die perssinaasappel smaakt voortreffelijk. Het piao [pie-jauw] is een Chinees gokspel. In 'pifont' komen de twee beginletters van 'picture' voor [font, karakterset, letterset, met bijzondere tekens]. In deze formule komt een pi'tje voor. Een pionieroos [niet: rr!] is een pioen. Een kleine jongen is een jongetje. De playboy vulde zelf de pleeboy [standaard voor wc-rollen] aan. Hou die platitudes [platheden] maar voor je! Neem nou bijvoorbeeld xanthofyl [bladgeel] en chlorofyl [bladgroen]. In Spaanse steden heb je plazas mayores [groot, rechthoekig plein]. In het postpostscriptum (PPS) kwam het extra extra large T-shirt (XXL-T-shirt) ter sprake. Hoe spreek je 'palmares'
[pahl-maa-rèhs – erelijst] uit? Een propretor was een gouverneur in het Romeinse Rijk. Dat is voor nu, pro praesenti, genoeg. Die reductio ad Hitlerum (door Erdogan) [drogreden] vind ik niet zo geslaagd. Bij GB eten ze pilavjes, bij VD (ook nog) pilautjes. Is het post-coitumdepressie of postcoïtumdepressie [allebei!]?

3. De bo-eter [boterham] werd gestoord door een bo-gesprek [bee-oo – betaling opgeroepene – collect call]. De Koeweiti verschalkte een kutai (hoogkijker, vis). Een koeskoes [dier] kan wel couscous [gerecht] eten, omgekeerd niet! Bij de kwaito (dansmuziek) aten ze krawkraw [kraa – vroeger: kraukrau] en rookten ze kreteksigaretten. Je moet je ei wel kwijt kunnen en je boosheid kwijtraken. In Myanmar betaal je met kyats [tsjahts]. Ik heb me het lebbes, het leblam, het leplazarus, gewerkt. Le brave des braves: dat kun je niet van iedere strijder zeggen. Thuis verzorg ik overigens een leplam [potlam, weg van de moeder]. Hij richtte zijn liefdepijlen op de liefdezuster. Gelukkig voor de brandweer was daar een cado (! - calamiteitendoorgang). Ik moet van mijn ouders naar cat [uitspraak k – kattenbak, catechisatie]. In smörgåsbord zie je een corona, in smörrebröd (VD alleen smørrebrød) niet. Klaartje had een handvol knikkers. Een CVA is een cardiovasculair accident, een cva (o.a.) een commissie van advies. De dhuhr [ook: dohr] is in de islam een gebed kort na het middaguur. GB decreteert dat we 'cruijffiaanse' uitspraken moeten schrijven. Een epazote (mv. n/s) is een welriekende ganzenvoet.

4. Dat is een mooi porseleinservies, zeg. Mijn exgenote, ooit rouee [losbandig uit aanzienlijke stand], is ziek. Een (Turkse) eyvan is een nis met een koepelgewelf rond het centrale plein van een moskee. De faculteitsleden gaan naar de fakbar [BE: faculteitsbar]. Is hij familje (verouderd) van je? Bij hem is het al zotteklap en zottenpraat. De maple leafs (ook: maple leaves) zijn als munt mijn favo(riet). Hij verbruidde zijn dochter. Die flabvisser [draadwieren of andere waterplanten] was flabbergasted [verbijsterd]. Zij kweekt mooie foksen (fuchsia's). In Noord-Afrika eten ze wel freekeh [frie-kee/uh – zekere tarwe]. Hij is een potsenbakker en witzenverkoper. Het zegenrijke familiekoor was in zangcompetities veelal zegerijk. Hij morste dubbel gebeide jenever (ook: dubbelgebeide; dan znw.) op de dubbelgebeide wol. De gristin [spottend voor 'christen'] droeg een gris-perle japon. Ik werd onderzocht door een haio [huisarts in opleiding]. Heb je mijn interlockje gezien? Die bête bèta houdt van feta. Soms toch een foutje in de 856 Oefendictees: agiostockdividend (was fout met -). 'Athomegevoel' was al goed. Van dictee UGent weer 3 dingen bijgeleerd: Pajottenvlaams, net als Verkavelingsvlaams,
wim-t-schippersachtig (= à la), Emile Clausachtig (betreft de schilder zelf; wel goed) en nog een domme fout, niet in mijn lijst: sapristi (één p – nu uiteraard wel).

 

3239 Dictee donderdag 20-04-2023 (1) – dictee Dictee van de dag (914) √

Dictee – dictees [3239]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee maart 2017 (4), geheel herzien naar situatie 2023

Dictee van de dag (914)

Oefendictee maart 2017 (4)

1. De lijsttrekker had een levensgrote standee [stèhn-die – reclamebord van persoon]. Staat die stavaza [stand van zaken] op papier? Strandgapers [mosselsoort] zijn clams [klèhms] en vergeet ook Temmincks strandlopers [waadvogel] niet. Een stukadoor is een stucwerker (en geen stukwerker). Je zult maar aan sudeck (het syndroom van Sudeck – complex regionaal pijnsyndroom) lijden. De sukuk [oe] is een non-rentefinancieringsvorm. Het indiapaper [dundrukpapier voor bijbels] kan een gewijde functie vervullen. Bishts [biesjts] zijn veelal versierde traditionele Arabische overjassen. Wie dragen er dishdasha's [Arabisch gewaad]? Antwoord: Arabische mannen. Hookahs [hoe-kaa] zijn waterpijpen. Ze lijdt aan phpd: pijntje hier, pijntje daar. Grappig: een rhinophyma is een aardbeienneus [VD]. Een taqiyah is een klein rond kapje dat sommige moslims op het hoofd dragen uit respect voor God, [afko:] m.n. tijdens het gebed. Het cockaynesyndroom is een soort van versneldeverouderingsziekte. Ruiters in de klassieke oudheid droegen een chlamys (wijde, korte mantel). Een paar jan-draag-ans [kan goed helpen, maar niet zelfstandig werken] riepen: "Jan, draag Ans het huis in"; dat stel was immers pasgetrouwd. De uitroep 'joechei' getuigt van het
vrijheid-blijheidideaal. Waar het Jantje Contantje is, is alleen een
jan-contant(je) welkom. Geef die hoffmann(s)druppels eens aan [o.a. bezwijmden bijbrengen].

2. Jottem [tw. van vreugde, instemming], de wederopstanding van de Joris Driepinter [mannetjesputter] van het CDA [Christendemocratisch Appel] heeft plaatsgevonden. Resurgam: ik zal weer opstaan. Die posting [op blog] werd onmiddellijk (weg)gejorist [wissen bij modereren website]. Wat wordt bedoeld met der jüdische Selbsthass [Duits! – Joodse zelfhaat – Jood met antisemitische trekken]? Die caesar [keizer] hield wel van caesarsalade . Hij is kat' exochen (bij uitstek) wie we zoeken. Een koudekarbonadebuurt lijkt toch net wat deftiger dan een kouweaardappelenbuurt. Het niet-gekasjerde [koosjer maken] voedsel werd gecacheerd [afdekken, verbergen]. Hoe steekt het kastensysteem van deze bieb (bib) in elkaar? Een wist-je-datje: het k.g.v. [kleinste gemene veelvoud] van twee getallen maal de g.g.d. [grootste gemene deler] ervan is altijd gelijk aan het product van de getallen ... [15 en 35: g.g.d. = 5 en k.g.v. = 3 x 5 x 7 = 105 en 15 x 35 = 5 x 105 = 525] *** Op '*hemel*': verhemeltespleet, schathemeltjerijk, tenhemelschreiend, pêche melba(!),
Onze-Lieve-Heer-Hemelvaart, Hemelwagen (sterrenbeeld de Grote Beer), hemelvaartbeleving (levitatie), hemelheir (hemelheer, de engelen, niet: de Hemelheer), hemeldauw en godshemelsnaam (in godsnaam, in hemelsnaam). Binnen artikelen: het hemels brood (het Woord Gods), iemand de hemel in prijzen, de hemelse Vader is God (ook: Koning der hemelen).

*** Als je de getallen in factoren ontbindt, komt de laagste (of gelijke) macht van een factor in de g.g.d. terecht en de hoogste (of gelijke) macht van een factor in het k.g.v.! Zo komen ze allemaal aan de beurt!

3. Verder: de Olympische hemel (de Griekse goden), een Chinees is Zoon van het Hemelse Rijk (het Rijk van het Midden), hij dacht: lieve hemel!, de Hemelse Medicijnmeester, potkrauwers komen niet in de hemel, de Schepper van hemel en aarde, de Opperste Rechter, de Hemelse Rechter, de Rechter van 't Heelal, een strakblauwe hemel en een wolkeloze hemel. Het Surinaamse wied en de jongegroenaanplant hielden geen gelijke tred. Prachtig, die trompe-l'oeils. Ben je een
joris-goedbloed, dan nemen ze een loopje met je. Jullie zijn de bovenste besten. Alles was er botertje tot de boom (vroeger: boôm). Boontjis zijn in de oosterse keuken sperziebonen. De vrucht is bijna voldragen, het is een bijna-voldragen vrucht. Speciaal voor Bob: een woord met 4 z's zonder koppelteken was niet te vinden. Voorlopig: jackrussellllanero = hun herder. Mooiere oplossingen gezocht. Ook nog: payrollllanero en yellllanero. Het bestuur: de PvdA-leider zal eruit stappen.

4. Ze zouden te lijke [naar de lijkdienst, begrafenis] gaan. Ook Driekoningen is een merkeldag [lotdag, volksgeloof: Kerstmis, Nieuwjaar, Driekoningen, Lichtmis, etc.]. Die bijna-klare job is bijna klaar. De bijtster (vriendin van Luis Alberto Suárez) en tevens bikester was niet bijster slim. Een madhhab is een soennitische wetschool. De hukou was een zeker sociaal systeem in China [onder Mao Zedong]. Wat kenmerkt monocliene kristallen [enkelvoudig symmetrisch, met drie assen, waarvan één loodrecht op het vlak van de beide andere]? Schande, zo'n mutah(huwelijk) [voor de seks]! Een taqiyah is een islamitisch klein rond kapje. De tantalus [vogel] is de Afrikaanse nimmerzat (Mycteria ibis). De Amerikaanse nimmerzat is de schimmelkopooievaar (Mycteria americana). Het is allemaal toetmem: één pot nat. Een gebroken been wordt gegipst, een ontuchtige gegispt. Een touterrek is een zwevende rekstok, een trapeze. Een touterpaard is een hobbelpaard. Een tracer is in de chemie een isotoop. Traduttore traditore: een vertaling geeft het oorspronkelijke werk nooit precies weer.

 

3238 Dictee woensdag 19-04-2023 (1) – dictee Dictee van de dag (913) – een aanrader! √

Dictee – dictees [3238]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee maart 2017 (3), geheel herzien naar situatie 2023

Dictee van de dag (913)

Oefendictee maart 2017 (3)

De 100 onderstreepte woorden moeten worden ingevuld.

De wereld om ons heen: Sarah, Sjors, Jelle, Maria en Kobus

1. Kijk haar nou in dat prêt-à-porterpakje. Ik had liever een
haute-couturedeux-piècesje gezien. Met XXL-T-shirt ken ik haar wel en ook Sarahs afgedragen en bijna-versleten [zie Taaladvies], uitgelubberde fantasiebikinietje ken ik wel. Zou ze
neo-islamaficionada worden, dan zou ze zich na elke adhan [= azan, oproep tot gebed door muezzin vanaf minaret] – later gevolgd door de ikama [tweede oproep voor aanvang] – gevolg geven aan die oproep tot asr [ah-suhr], het namiddag-, en fajr [fah-djuhr], het ochtendgebed. Maar dat deed ze niet. Ze schafte een boeddha aan, las hoe je bodhisattva kon worden, had haar karma [geheel van goede en slechte daden bij reïncarnatie] – dat de samsara [kringloop dood en wedergeboorte], eindigend met het nirwana [toestand van volkomen rust, hartstochten gedoofd], bepaalde – te verliezen en zag wel wat in dat non-theïsme van met name het zenboeddhisme; in de stoepa zou ze een reliek van Boeddha vereren.

2. Sjors' leven is niet te omschrijven als een vie manquée, gekenmerkt door chaerofobie met afkeer van vreugde en vrolijkheid. Weliswaar kende hij als niet-jood de Vreugde der Wet niet, maar dat mocht de pret niet drukken. Een polygyn huwelijk zat er niet in en zijn monogame verbintenis strandde zoals bij velen op de seven-year itch. De sexcuses van zijn eegade brachten hem in de bdsm-scene, dat is voluit trouwens: bondage, dominance, sadism & masochism. Het sadomasochisme sprak hem aan. Hij kickte met name op ponyplay. Hij onderging dat en gaf geen kik. Een rare aberratie – kwam dat door het fragiele-X-syndroom? – zorgde ervoor dat hij zijn kicksen [voetbalschoenen, ww. kiksen = verkeerde toon treffen op blaasinstrument] altijd aan wilde. Op de ene sekscapade volgde de andere en uiteindelijk leidde dat tot het oplopen van chlamydia-averij.

3. Hierbij een in-extensoverslag van Jelles bemoeienis met Flora's kinderen. Zijn centre d'intérêt is ontstaan uit en gegroeid door de floriade in Venlo van 2012. De baard van Mozes (het slaapkamergeluk), de uchiki kuri (een Japanse pompoen), de
suzanne-met-de-mooie-ogen (uit de acanthusfamilie), de pyrethrum (wilde bertram) en de eschscholtzia (de goudpapaver), ja daar viel hij voor. Venlo's bekendheid is enorm gegroeid – gij vondt dat toch ook? – en Jelle heeft inmiddels een bloemisterij-bv, die er wezen mag. Als dga [directeur-grootaandeelhouder] verdient hij goed aan deze businesscase. Het op een na laatste verrassende e-mailtje dat hij recent ontving – nou vraag ik je – was of hij ook thomasslakken- en/of arrowrootmeel kon leveren: tenhemelschreiend, toch?

4. De Jakobsdag is de dag van de Heilige Jacobus. Maar we willen vooral Maria's gedachtenis accentueren. Het gaat dus niet over de scala caeli (de jakobsladder) of "Rorate coeli desuper" (Dauwt hemelen uit den hoge). We beginnen met de mariamaand oktober [meimaand = Mariamaand], vervolgen met de zeven smarten en vreugden van Maria, op een schilderij wordt de Virgo inter Virgines uitgebeeld, 'stella maris' is een epitheton van Maria, ook in een Onze-Lieve-Vrouwekerk wordt Maria-Tenhemelopneming herdacht, 'mater gloriosa' is een glorieuze benadering van haar, 'mater dolorosa' een wat droeviger; 'jasses marante' is een bekende van haar naam afgeleide bastaardvloek, een engelse groetenis komt haar toe, in een deësis [zekere voorstelling Byzantijnse kunst] doet zij met Christus en Johannes de Doper een goed woord voor de mensheid, met 'consolatrix afflictorum' wordt zij als troosteres der verdrukten aangeduid en we besluiten met haar titel 'Allerreinste Moeder'.

5. Kobus' ambitie was: ook een hele alinea vullen. Lukt dat met Kille Kobus (de dood) en een kobus (visdiefje, penis)? Nee, dus. Dan maar wat inleveren en overgaan op '*obu*': aleppobuil (ook: oriëntzweer of kala-azar, dan wel leishmaniasis), en biobutanol (verkregen via pyrolyse), business-to-business (ook wel: b2b), labor improbus (onvermoeibare arbeid), locoburgemeester en robusta (koffieplant). Ten slotte: er zijn vier isomere butanolen: 1- en 2-butanol en
2-methyl-1-propanol (= isobutylalcohol) die alle drie vloeibaar zijn, en 2-methyl-2-propanol, een naar kamfer ruikende kristallijne stof die geproduceerd wordt door katalytische additie van water aan isobuteen.

 

3237 Dictee dinsdag 18-04-2023 (1) – dictee Dictee van de dag (912) √

Dictee – dictees [3237]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee maart 2017 (2), geheel herzien naar situatie 2023

Dictee van de dag (912)

Oefendictee maart 2017 (2)

1. Je kan de moord (ook: bobber(d) – de bobber steken = doodvallen) steken [niet als ww.: steek of stik de moord, stik, val dood]! Bobbies zijn harries [borsten]: sommige bobby's [Engelse politieagent] geilen daarop. Hebben ze daar een bobbycam [fietshelm, minicamera, politieagenten] voor? Met boches worden hunnen [beide: scheldnaam Duitsers] bedoeld. De bodemkartering vordert gestaag. Om 'bodhrán' [bau-rahn – Ierse handtrommel] goed te schrijven, moet je wel de puntjes op de i zetten. Een gerookt runderboegstuk heet boeghies [Gronings]. Wat is het verschil tussen een guldenboek [gastenboek, ook: namen patricische geslachten Venetiaanse Republiek] en een Gulden Boek (bezoekersregister stad, museum, etc.)? Je moet maar weten dat bisette boerenkant is. Situeer je de Boerenkrijg in
Zuid-Afrika, dan is dat fout. Opstand van de boerenbevolking in Vlaanderen en Wallonië tegen de Fransen (1798-1799). Waarom noemen ze boerenlinnen ook congolinnen [naar: Congo] ? De Boerenoorlog hoort daar wel (de Boeren spraken de boerentaal), maar ook in Midden- en Zuid-Duitsland. De gamay [druif, rode wijn] komt uit de Côte d'Or [Frans departement rond Dijon], de côtes du Rhône is een rhônewijn [rivier]. Heb jij een koeskoes [buideldier Australië, etc.] weleens couscous [gerecht Noord-Afrika, pap van griesmeel, etc.] zien eten? De camelot du roi [monarchistisch propagandist in Frankrijk] droeg kamelotkleding [stof: serge, saai, bnw. kamelotten]. Ik heb geboekt in een grand hôtel [groot, statig]. Ik wens je mooie alcyonische dagen [rustige dagen, een gelukkige tijd] toe! Asfixatie is het vastzetten van een as, asfyxiatie is de verstikkingsdood. Indiase vrouwen dragen soms een kameez [kaa-mie:s – lange, ruime bloes – daaronder: salwar, katoenen broek].

2. Wil je deze perikoop [Bijbelgedeelte] lezen tot en met vers 23? Zijn kassie-zes en kasje zes echt exact hetzelfde? Ja: de dood. Gewichtheffen hun je ook met kettlebells [massieve koebel of kanonskogel met handvat] doen. Kijk daar vliegt een killdeerplevier! In een kinderbijbel worden de Bijbelverhalen eenvoudig naverteld [GB: inhoud betreffende, dan K en de]. Een killerheel is een stilettohak. De koepel van een koepelmoskee heet koebba. Ongeloof vanuit het perspectief van de islam is koefr. Lamyais [lahm-jaai] zijn longans [goal] (soort lychees) [ee/ie]. Hij is member of Parliament [Engeland, MP]. Regio's in Tsjechië en Slowakije worden krajs genoemd. Een ksar is een versterkt woestijndorp van de Imazighen (Berbers) met voorraadschuren met vierkante verdedigingstorens (tighremts of agadirs). Ktèma eis aei [ktèh-maa-ee-jies-ee-jie]: een verworvenheid voor altijd. Een külliye is een bijgebouwencomplex van een moskee. Een kümbet is een vrijstaand islamitisch grafmonument. Komt sabaeïsme (sterrendienst) nog wel voor? Een sadhoe [saa-doe] is een rondtrekkend asceet in India [vrouw: sadhvi]. Saeva [ee] indignatio betekent: woedende verontwaardiging. Sahns [zaans] zijn binnenplaatsen van een moskee. Een scryer is een kristalkijker. Een lekyth mag ook lekythos genoemd worden [ranke vaas, 1 oor].

3. Hij was tot-en-met (tot op het bot) gemotiveerd. Een scheitrechter(!) is er voor twee vloeistoffen, een scheidsrechter voor een sportwedstrijd. Amai, wazzup, who cares? Hij reedt [reder, reden] mee aan dat schip. Schorriemorrie (ook: schorremorrie) is het: gespuis, geteisem, rapaille, schorem, tuig, tuig van de richel, uitschot, geboefte, gepeupel, uitvaagsel, vee of tuig van Laban, canaille, falderappes (dat is een verzameling falderappesen), gajes en janhagel. Een oldtimer is een houbeestje [houpaard]. Een serir is een grindwoestijn (grind: GB, VD ook: grint). De verkoop van dat chalet is sjalet [staat op losse schroeven] gezet. Die kinderen drinken graag sjok [chocolademelk]. Ziedaar: sjampie [champagne] drinkende sjappies [sjappietouwer, ook: opschepper]. Ze droeg nog een jack over haar sjek [loshangend vrouwenjasje]. Bij pleintjesvoetbal wordt er veel gesjot [voetballen, schieten]. De sjocheet [joodse rituele slachter, ook: sjoucher] sjnoderde [gift toezeggen voor goed doel] voor de Rode Davidster [Joodse – RL – pendant van het Rode Kruis]. Het pasgetrouwde stel zou zo in het pas gebouwde appartement trekken. Ik ben relaxed, ik heb gerelaxt. Ook een postillon d'amour is een soort van postiljon. De 2 step is een muziekstijl, op de twostep kun je dansen, net als op de bubblin' [dat is (op de) raggamuffin = hiphopvariant op de reggae].

4. De sneeuwmaand is nivôse en een sneeuwmeter is een nivometer. Heerlijk, die kanaalharing! Vanmorgen snoozede ze nog, vanmiddag is deze snoezepoes verantwoordelijk voor de snoezelzorg. Bij het Papoease dodenritueel gebruiken ze de bisjpaal [boomstam, dodenritueel, bisht = kleding]. Die Goereese inwoner heeft een Heverleese vriendin, die farizese trekjes vertoont. 'Soedah [al klaar], ik heb het al', schreef de Maleier in de soerat (brief). Tot de solenodons [soort spitsmuis] behoren de agouta [oe] en almiqui [k]. Veel mazzel en broge (ook brooche is mazzel) met je nieuwe brogues (gaatjesschoenen). Hoeveel solotniks [Russisch gewicht, 4 gram] gaan er in een poed [16 kg]? Antwoord: vierduizend dus. Bij die volkspot horen sousies (sausjes), dat is geen volksspot! Wat maak je van spandex [elastische stof]? De Romeinse cavalerie liep met de spatha's [lang zwaard] onder de hemlockspar [uit de dennenfamilie]. Op het menu staan spätzle [Zuid-Duitse, Zwitserse pasta] en spätlese [wijn van late druiven]. Madonna was een echte celeb [sie-lèhp, celebrity]. Ik vind zo'n koboldmaki [spookdier] spooky [griezelig, eng]. De drie bekendste spotheiligen [gefingeerd, komisch] zijn St.-Niemand [ook: Sint], Sint-Lorts en Sint-Reinuit. Een staartagoeti heet ook wel acouchy [knaagdier Noord-Brazilië]. In Friesland kennen ze stabijs [staande hond, bij jacht, patrijshond] en vast ook wel het stabjack [trimvest, bij duiken]. Een stambha is in India een losstaande zuil of pilaar, vaak in gebruik als gedenkteken.

 

3236 Dictee maandag 17-04-2023 (2) - dictee Zeeuws-Vlaams Dictee der Nederlandse Taal 2023 √

Dictee – dictees [3236]

Zeeuws-Vlaams Dictee der Nederlandse Taal 2023

Rood: 40 invulwoorden Specialisten

Groen: 40 invulwoorden Liefhebbers

Blauw: commentaar

Spelling: 1) papieren GB + Leidraad, 2015, 2) papieren VD, 2022.

Waar was dat feestje? (auteur: Marc de Smit)

Ocharm. [geen titel, onvolledige zin --- > punt, ook: ocharme, ocharmen, andere uitspraak]

1. We hadden het, echt waar, goed met jullie voor. Naar aanleiding van de opening van deze nieuwe bibliotheek een diner in white tie [vgl. black tie] voorafgegaan door een thé dansant [afkorting: t.d.] en daarna wie weet zelfs een lollipopparty [erotisch, E: lolli, N: lolly voor: penis] voor iedereen die ooit aan een van de dictees had deelgenomen … Maar tja, covid hè, dat vermaledijde virus dat zelfs door hemagglutinine [veroorzaakt samenklontering van rode bloedcellen, komt van hema + agglutinine, daarom 2 g’s] niet herkend wordt. Zegge en schrijve mochten slechts zes personen die hun mad [hoeveelheid land die één maaier op één dag kan maaien] wel kunnen maaien [goed kunnen eten] aan één tafel plaatsnemen, dus besloten we dat alleen wij, de organisatoren, uit eten zouden gaan. Een verslag van wat, onder andere, de pot schafte [ww. schaffen, niet: schaften].

2. Entre chien et loup [tussen hond en wolf, het uur van de avondschemering] begon op 26 maart 2022 jullie, eh … ons, feestje. Rudi, de directeur, kwam met uitgewijde [wijd geworden] slobbertrui als eerste aan. ‘Ik kom de moelleuxs [hier: soort witte wijn, ook: gebakje – uitspraak: mwèh ...] voorproeven, allemaal,’ zei hij met een drinkgebaar tegen een verbaasd kijkende souschef, die alles nog aan het klaarzetten was. (Later bleek Rudi zijn savonetten [zakhorloge, savonet – enkelvoud, bij voorlezen van savonette kan het dus alleen maar mv. zijn] in plaats van reeds een uur vooruit een uur achteruitgezet te hebben waardoor hij bijna twee en een half uur [andere uitspraak: tweeënhalf] te vroeg arriveerde.) Om acht uur, op het afgesproken tijdstip, kwamen Yvette en Stefanie binnen, beiden in berthes [kanten pelerine, vgl. berthekraag], snel gevolgd door Nettie in een galajurk met daaronder een pompadoeren [bnw. van pompadoer, bont bedrukte stof] kraplap [vrouwenkledingstuk, stoffen lap, die een deel van de boezem bedekt, ook: kroplap – andere uitspraak], Igor onbegrijpelijkerwijs in een hawaïhemd en een gebloemde kaïn pandjang [Javaans kledingstuk] en een minuscuul [zeer klein] tarboesje [Egyptische fez] op en ten slotte [aan het eind, niet: tenslotte = althans], ikzelf, Marc, zoals altijd stijlvol gekleed met twee zijden cravates [zelfde uitspraak: kravat, maar dat heeft mv. kravatten] en in jacquetkostuum.

3. Het diner was in één woord exquis. Na twee pereneau-de-vies [brandewijn] per persoon uitgebreid te hebben geaperitiefd [ww. aperitieven] – een drank, die naar het schijnt, erg goed is ter voorkoming van cristallitis [ontsteking van de ooglens] – kregen we
tamme-eendenbout geserveerd, gevolgd door een
hors-d'oeuvreschotel [Frans, drieledig: streepje] met onder andere stukjes boommeloen(!). Het hoofdgerecht was surf-and-turf [gerecht met vlees en vis – ‘surf en turf’ niet in wdb.] die bestond uit een combinatie van sliptongfiletjes [door het net slippen – filet, ook nog: filetje met auto’s en een filetje, bestand, in de pc], en giraffengazellesteaks [hoofdvorm: giraf – giraffen, dus niet: giraffe + n/s, hoofdvorm: gazelle + n/s, dus niet gazel – gazellen, steak = biefstuk], waaroverheen marshmallows [zoete lekkernij] en mixedpickleschips [mixed pickles, Ned. en Eng. drieledige samenstelling aaneen] gedrapeerd waren, een tricky [hachelijk] combinatie, maar erg lekker! Twee grands desserts [VD, GB 2023 ook: grand desserts] (want we hadden nog een paar euri over en Yvette zelfs nog wat kyats [uitspraak: tsjahts – MMK - wah-tsjahts] die ze op vakantie in een Myanmarese cul-de-sacachtige [doodlopende steeg, doodlopend betoog] koudekarbonadebuurt [buurt met schijn van welvaart] had afgetroggeld van een blinde ex-oppikkeradeur) [met een prikstok papierafval, etc. opprikken] completeerden een geslaagde avond, die trouwens werd begeleid door een trio tziganen [zigeunermuzikanten] dat respectievelijk mariachi [Mexicaanse muziek], axé [Braziliaanse muziek – uitspraak ah-sjee] en sfeervolle musichallliedjes ten gehore bracht en, geloof het of niet, dat allemaal in deses [noot, dubbel verlaagde d, vergelijk fisis, dubbel verhoogde f].

4. Gesprek(s)stof hadden we natuurlijk te over. Afgelopen dictees passeerden de revue, waarbij we het jammer vonden dat we toen nog geen woorden als sucuk [Turkse worst], airfryer [heteluchtfriteuse], rootsyst [overtreffende trap van rootsy = muziekterm: teruggrijpen op het verleden], augmented reality [AR, toegevoegde realiteit] of skaeve huse [asowoningen] konden gebruiken. (Tja, veel Nederlandse begrippen zijn er in de geüpdatete zestiende druk van Van Dale niet bijgekomen, zoals u merkt.) Sommige deelnemers gingen natuurlijk over de tong. Vooral de zogenaamde kenner van nero d’Avola [wijnstok, rode wijn] – connaisseur [kenner van een specifieke zaak, ook: connoisseur, andere uitspraak] volgens hemzelf – moest het ontgelden, alsook de frivole jongedame met de balconnetbeha [driekwart cups, ook -bh goedgerekend], die menig mannelijke deelnemer in 2015 een type- [2023 ook: typ-] – sorry, ik bedoel natuurlijk een spelfout opleverde. Lou en geen [vgl. lou loene, in VD ook: lou kans] kans op een ereplaats had in 2018 de tinnegieter [tin heeft geen mv.] annex roosje-zonder-doornsstoker [onderstreepte is een likeur], die meende ruggespraak [versteende uitdrukking, geen tussen-n] te moeten houden met de naast hem zittende liefhebster van skwallen [skiën op een skwal, een soort van snowboard]. Dat hij gediskwalificeerd werd, herinnert u zich vast nog, de koekwous [sukkel, online-GB 2023 ook: koekwaus]!

5. Wat verder nog? O ja, om jullie een goed gevoel te geven, is er tijdens het dubbele nagerecht (een crème brûlée met een caffè corretto [met een scheutje sterkedrank]) besloten om jullie dit jaar maar vijfendertig woorden te laten invullen. De kans op fouten is dan kleiner, zo redeneerden wij, en een positief gevoel bij jullie dus groter.

6. Succes! Marc

7. Een PS’je [vgl. L.S.’je] van de overige organisatoren. Jasses marante [bastaardvloek, verwijzend naar Maria]! Zo is het werkelijk waar!, niet gegaan. Het was juist Marc, die zelfverklaarde goeroe van het ‘betere dictee’ die, du haut de sa grandeur [hooghartig, zeer uit de hoogte], de boel behoorlijk heeft versjteerd [verstierd, in de war geschopt]. Hij? Een net pak met maar liefst twéé dassen? No effing way [niet in wdb., internet: Echt niet.]. In een afgedragen overhemd met souspull [niet in GB 2015, wel zó in VD 2022, maar correct: souspull, online-GB 2023] kwam hij binnen en heeft hij, zo zat als een Maleier, de hele avond het hoogste woord gevoerd over zijn twee, ja, twéé dicteeoverwinningen in de hofstad [Den Haag], die duidelijk getroebleerde [vgl. trubbels, troubleshooter] blagueur [opschepper]. Papier-machee [ww. papier-macheeën] jij maar vanaf nu, meneertje, in plaats van nog dictees voor ons te maken. Zo, deze aanvulling moest er nog even uit. En hebt u zodoende toch nog veertig woorden om in te vullen, want dat was voor die alcoholische luiwammes blijkbaar te veel moeite.

8. Ook namens ons veel succes op deze – zo het er onder de huidige omstandigheden helaas naar uitziet – laatste editie. Yvette, Stefanie, Nettie, Igor en Rudi.

9. Schiftingsvraag 1: Ik heb in mijn dictee … fouten gemaakt.

10. Schiftingsvraag 2: De beste drie deelnemers hebben in mijn categorie [Specialisten of Liefhebbers] tezamen … fouten gemaakt.