3005 Dictee dinsdag 08-11-2022 (1) – dictee Dictee van de dag (751) √ x

Dictee – dictees [3005]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee OUD 106, geheel herzien naar situatie 2022

Dictee van de dag (751)

De Grote spellinggids (12)

1. Hortsik – dat zeg je tegen een trekdier (VD: hort sik – tegen een geit – GB heeft alleen hortsik zonder specificatie)! Sik is naast een baardje een geit en een term uit het zeewezen ook een single income with kids. Een hortus siccus is trouwens een verzameling gedroogde planten. Andere sikhs [invloeden hindoeïsme en islam] komen uit de Punjab en een sikhara (shikara) is een toren boven het heiligdom van een Indiase tempel. De sievert, afgekort Sv, de joule (J) en de ohm (symbool: Ω) zijn eenheden uit het SI-eenhedenstelsel [Système International d’Unités]. Ook de ISO-landcode [International Standardization Organization] van Slovenië is toevallig SI (hoofdletter I!; landcode si, op voertuigen: SLO).

2. Het SI-gewricht is het sacro-iliacale gewricht tussen heiligbeen en darmbeen. De Siënese schilderschool stamt uit Siena. Als je de sief oploopt, heb je syfilis, lues oftewel (harde) sjanker. Het sicksinussyndroom [sick sinus] is een hartfalen. Een siciliano (sicilienne) is een Siciliaanse herdersdans en zang in zesachtstenmaat [2022] (6/8-maat: iedere maat bestaat uit zes achtsten van een hele noot). Bij een uitvoering van de schola cantorum [koor van geoefende zangers, bijv. voor de gregoriaanse gezangen] was de zaal maar voor zes achtste oftewel drie kwart (! = drie vierde) gevuld. De malagueña is een Spaanse dans in driekwartsmaat met vrij geïmproviseerde zang.

3. Het siamois [stof uit zijde en katoen] kwam uit Siam en werd vandaar ingevoerd onder de regering van Lodewijk XIV. Als u de volgende woorden niet kent, moet u ze maar eens opzoeken: shredder [papiervernietiger], shrapnel (schrapnel) oftewel granaatkartets, shoyu [dunne sojasaus uit japan] uit Japan, een showy [opzichtige] voetballer, de showdown [directe confrontatie], de S-houding in de oud-Indische sculptuur [volle rijpheid en schoonheid van vrouwen], shorttracker [zekere schaatssport], on short gaan oftewel contramineren [op koersdaling speculeren], een short story [kort verhaal, novelle], shortama (pyjama met korte broek), shorange [sherry en jus d'orange], shockproof [schokbestendig], de algemene term shoah als totale uitroeiing [en de Shoah in WO II], Shiva [Vernietiger], Brahma [Schepper] en Visjnoe [Instandhouder, goden hindoeïsme], spiccato [met springende stok bij strijkinstrument] en een ruimzittende (aaneen, GB/VD) spencer met
V-hals, ook wel slip-over of debardeur genoemd.

4. Het zal me niet spijten als dat speieren [gewestelijk] – sterk glanzen of schitteren – en dat speiten [idem], spuiten, nu eens ophoudt. Wist u trouwens dat een dennenboom goed als spechtensmidse kan dienen om dennenappels te lijf te gaan? Spearfishen is vissen met een speer en een speakeasy is een clandestiene drinkgelegenheid ten tijde van de drooglegging in de Verenigde Staten van Amerika. Een spanjolet (espagnolet) is een draairoede om openslaande deuren en ramen te sluiten. En spagnolet is zeker flanel of molton!

5. De spahi's zijn leden van een Arabische inlandse cavalerie in Franse krijgsdienst. Het dragen van een spadrille [lichte schoen met zool van touw] heeft geen invloed op het hebben van een spadille [schoppenaas of hoogste troef] in het omber- en quadrillespel. Spachtelputz is een fijnkorrelig kalkmengsel voor het pleisteren van wanden en plafon(d)s: spachtelputzen dus. Een sovereign, een Engels gouden pondstuk, heet in goed Nederlands ook soeverein. De hoerenbuurt leek wel een sodom en gomorra. Sommige dames droegen so easy's [onomrande knijpbril] op hun naakte lijf.

6. Maakten ook de Soemeriërs al veel stampij (ook: stampei) oftewel soesa over hun soeverein heersende vorst? Is dat voor softies: softdrugs, soft music, soft sponsoring, softijs, een soirée dansante, een soi-disant [zogenaamd] avondpartij, ook soiree genoemd [ook: soirée musicale]? Laat die snorrenbaard ophouden met zijn snorrepijperij [beuzelarij]! Snuf en Snuitje zijn niet al te slimme boeven in de
tv-serie 'Pipo de Clown'. So long (tot ziens)!

7. De ex-soapie [soapster] trok in de vroegere sobstory, de tearjerker oftewel tranentrekker, eenmaal zijn soaker [waterpistool]. Nadat de cardiologe een lichte souffle [hartgeruis] had geconstateerd, rustte zij onder de sorbenboom en nuttigde daarna soufflé – een warm gerecht met gesouffleerd eiwit – en wilde er nog soubise [saus van in boter gestoofde uien] over ook. Ze voelde zich de souffre-douleur [zwarte schaap].

8. Soumis [onderworpen, gedwee] gaf ze toe dat ze de Afrikaanse gitaarloopjes van de soukous [muziekstijl] niet ingestudeerd had. Als dicteefanaat zullen we u toch niet op een sol(o)ecisme [grove fout tegen de taalregels] kunnen betrappen? Zullen we nog even een soixante-neuf, een standje negenenzestig, doen, een vluggertje?

9. Solfège, solmisatie oftewel solfeggio, doe je in een solfègeklas en dat heet dan solfegiëren [de klankladder zingen, de solfège beoefenen]. Mijn tramontane ben ik nooit kwijt [dronken, in verwarring zijn]. Ik ben ook nooit boven mijn theewater, tipsy, mabok of in de lorum [dronken]. Mijn tong slaat niet kadul [niet goed spreken wegens dronken zijn] en ik ben niet tweemaal halfvol (dronken), maar lust wel slivovitsj (pruimenbrandewijn), oorspronkelijk uit het voormalige Joegoslavië.

10. In een prospectus over de wiskundestudie vond ik, dat in ieder geval de volgende begrippen belangrijk zijn: abscis [horizontale coördinaat], applement [aanvulling hoek tot 360 graden], barycentrum [zwaartepunt], cotangens hyperbolicus [moeilijk ...], diëder [tweevlakshoek], flexiecirkel [kromtecirkel], googolplex [een 1 met een googol nullen, googol = zelf een 1 met honderd nullen], helix [schroef, spiraal], hypocycloïde [zekere kromme lijn], lemniscaat oftewel striklijn, het ludolfiaans getal pi [3,14... - ongeveer 22/7], perunage [percentage gedeeld door 100 - bv. 0,4 van 40%] en pythagorisch zwijgen [van zijn nieuwe leerlingen].

11. Schrijven, al dan niet op papier, doet iedereen, behalve als je een writer's block [(tijdelijk) onvermogen van een auteur om iets op papier te zetten] hebt. Je kunt vier zijtjes op A4-formaat geschreven hebben, je gebruikt vergépapier (met waterlijnen – velijnpapier) en kalkt A4'tjes vol. Je pc heeft een sheetfeeder [automatisch vellen papier toevoeren) en kopiëren doe je natuurlijk recto verso (dubbelzijdig). Pergamijn is imitatieperkament. Papier dat u ten slotte overhebt, kunt u het ovenvisje [vleugelloos insect dat o.a. papier eet] voeren.

 

 

 

 

3004 Dictee maandag 07-11-2022 (1) – dictee Dictee van de dag (750) √ x

Dictee – dictees [3004]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee OUD 107, geheel herzien naar situatie 2022

Dictee van de dag (750)

De Grote spellinggids (13)

1. Supernationalisten [beter: supra-] in de Verenigde Staten bezondigen zich aan spread-eagle oratory, dat is bombastische retoriek, met zinspeling op het Amerikaanse wapen, dat een arend met uitgespreide vleugels vertoont.

2. Bij spreien uit de spreektaal hoort 'hij spreide' en bij spreiden hoort 'hij spreidde' (verleden tijd). Er is ook nog een sprei-ijzer (t.b.v. het want van een schip), dat is weer iets anders dan een snijijzer [voor schroefdraad etc.]. Bij squaredansen voer je een squaredance (squaredans) uit, zeg maar een quadrille [met carrés van vier paren].

3. Je zal maar een spurius [onecht] zoon of dochter hebben. Kon de squire [heer van het dorp, landjonker] ook na het staakt-het-vuren nog recht doen gelden op de squaw [indiaanse vrouw]? Zijn rechtmatige eega was daarbij een forse sta-in-de-weg. De S-romanum is een verkorting van signum romanum, de S-vormige kromming van de dikke darm voor de overgang naar de endeldarm. Weten ze dat ook in Staats-Limburg, dat indertijd ook het Vrije van Sluis omvatte, en tot de Generaliteitslanden behoorde? Een stance (stanza) is een achtregelige strofe, een couplet, volgens het rijmschema abababcc.

4. Volgens het standstillbeginsel worden er bij een besmettelijke ziekte geen dieren vervoerd. Statuen (statues) zijn beeldhouwwerken. Een mini-exemplaar ervan duiden we aan met statuette. STD is de genormaliseerde valuta-aanduiding voor de dobra. In Sao Tomé en Principe kun je ermee betalen. Is daar ook een stedehouder [stadhouder]? En regelt die ad hoc [daartoe] de stedenbouw [een
ad-hocregelaar dus]?

5 De bijnaam van Frederik Hendrik was de Stedendwinger; soms ook wel van Maurits wegens hun talrijke veroveringen van steden op de Spanjaarden. De stehgeiger [staande violist die ook het orkest dirigeert], tevens bergbeklimmer, had weinig steiltebenul, maar des te meer schwung [vaart, gang].

6. Een stichomythie is een passage in een drama met een tweespraak. Supralapsarisme is de opvatting dat God de zondeval gewild heeft, om daarna de predestinatie [goddelijke voorbeschikking van mensen tot heil of verdoemenis] te kunnen toepassen. Als je op het suprême moment (moment suprême - het supreme moment) het supreme court [hooggerechtshof, Engeland, VS] veracht, is dat zeker je supremum vale [laatste vaarwel].

7. In surah [zeker weefsel] gehuld slikte ze suramin, een zeer giftig geneesmiddel tegen slaapziekte. Die ziekte kan worden overgebracht door de tseetseevlieg, maar ook door trypanosomen, eencellige zweepdiertjes. De zieke dame kreeg een sûreté de corps, een vrijgeleide, naar Burkina Faso. Een suspensestory is een grote spanning genererend en handhavend boek of dito film. Mefistofeles sprak tot de heksen: lief gepeupel, süsser Pöbel. Ook de term ‘des Pudels Kern’ [de kern van de zaak] komt van deze dichter. Recent ook [VD 2022]: des poedels kern!

8. Ze droeg een swagger – damesmantel zonder ceintuur – toen de suzerein [opperleenheer, vorst] haar sévère [gestreng, ernstig] kunst bewonderde. Haar kleding had diverse suçons [insnijdingen – vgl. suzonnetje], waardoor haar gracieuze [met gratie] bovenlijfje nog beter uitkwam.

9. De uitdrukking 'zeventiend'eeuws' is een synaloefe [samensmelting opeenvolgende klanken van verschillende woorden]. Een synecdoche is, als je kiel voor schip gebruikt, dus feitelijk een pars pro toto. Een voorbeeld van synesthesie is de uitdrukking 'schreeuwende kleuren' [verbinding tussen verschillende zintuigsferen].

10. Een syncytium is een massa versmolten cellen met wel duidelijk herkenbare celkernen. Dat wist u vast niet, dat 'sub Jove frigido' onder de blote hemel betekent, à la belle étoile dus. Sub quocunque titulo betekent op welke rechtsgrond, onder welk voorwendsel, hoe dan ook. Maak het gebruik ervan niet tot een aanwensel.

11. Veel bowlingalleys staan langs grote wegen in suburbia [het – het gebied van de voorsteden – geen mv.]. Ik verblijf daar vaak in mijn substituut-slaapkamer [vervangende]. De subwoofer [luidspreker(box) voor lage tonen] braakt daar lage tonen uit. Dat is altijd een daverend succes, een succès fou. Het bedoelde huis staat er via een recht van opstal oftewel superficies.

12. Sundae, plombière(-ijs), is een super-de-luxe [bnw. – iets
super-de-luxes] lekkernij. Op de superdreadnought [zwaarste soort slagschip] is geen plaats voor superdoe-het-zelvers. Het superhundred heeft niks met honderd te maken, maar is een zekere extreem dure wollen stof [niet meer in VD]. De super-pg [procureur-generaal] verdenkt de uitbaters van fraude. Die lieten telefonisch vanuit hun stretchlimo [verlengde limousine] weten, innocent [onschuldig] te zijn.

13. Stilo novo (stili novi) achter een datum betekent: in de nieuwe stijl, volgens de kalenderhervorming van Gregorius XIII, de gregoriaanse kalender, ingevoerd in 1582, waarbij de data tien dagen werden opgeschoven: op de datum 4 oktober oude stijl [de juliaanse kalender] volgde dus meteen 15 oktober nieuwe stijl. Op Stille Zaterdag, paaszaterdag, verbrak ze het stilzwijgen met als doel: steun vinden voor de kruistocht tegen haar ex-werkgever, nu stoepier [moet kijkers en voorbijgangers naar binnen praten in een winkel]. Hij noemde haar ooit stobbezwammetje (VD; GB: mv. + n/s).

14. Tijdens de stop-over [tussenstop vliegtuig bij lange reis] wisselden de dicteefreaks nog enkele fraaie dicteewoorden uit, zoals stracciatella [chocolade in reepjes voor ijs of vla], storzkoppeling [van brandslangen], straddle – een rolsprong – en stoichiometrie (ook: stechiometrie = leer der onderlinge verhoudingen, chemie).

 

 

3003 Dictee zondag 06-11-2022 (4) - dictee soroptimisten Zwolle 2020 - nooit gehouden en niet meer te houden √ x

Dictee – dictees [3003]

Het Dictee van Zwolle 2020

Dit dictee is nooit werkelijk gehouden en zal ook niet meer worden gehouden [corona]!

De onderstreepte woorden of woordgroepen moesten worden ingevuld.

Wie zijn wij dat we dit mogen doen? (auteur: Rein Leentfaar)

Alinea 1 t/m 4 zijn voor de Liefhebbers, alinea 5 is voor de Specialisten.

1. Soroptimist International is een non-profitorganisatie en een wereldwijde service- en belangenclub van en voor vrouwen. Er zijn negentigduizend toegewijde soroptimisten, verdeeld over ruim drie mille clubs in een en een kwart honderdtal landen. Zij heeft als
niet-gouvernementele organisatie een stem in diverse organen van de Verenigde Naties en in de Raad van Europa. De hoofdvestiging bevindt zich in het brexitland [2022: inmiddels historische gebeurtenis: Brexit!] – in Cambridge – en het lijdt geen twijfel dat haar inspanningen leiden naar een betere wereld. De oprichting was in 1928, het jaar waarin de Olympische Spelen van Amsterdam plaatsvonden.

2. De bovenstaande info kwam van het world wide web. In ons kaaskoppenland valt daar nog het nodige aan toe te voegen. Overigens komt het begin van de naam van de organisatie van soror (Latijn voor zuster; zo is een sororaat een zusterhuwelijk) en optima: streven naar het beste voor vrouwen dus. De Hollandse Unie van de betreffende clubs werkt samen met Surinaamsen en Curaçaosen. Het was een journaillevrouw die de eerste club stichtte en derhalve de eersteclubstichteres was (over een lustrum plus 3 jaar is dat dus tien decennia geleden [1928 + 100 - (5 + 3) = 2020]! 'Onze' ngo is vooral een serviceclub.

3. Best nog een beetje vaag allemaal, maar deze ouverture zorgt er alvast voor – dit is zeker – dat als u nog weifelde over wat deze groep bezielt, de eerste eyeopeners daartoe gelanceerd zijn. Het aandachtspuntenplan telt er vijf:

a) Educatie: ontplooiing van meisjes: studie bevordert de gendergelijkheid.

b) Empowerment: kom voor jezelf op en start je eigen bedrijf met een microkrediet. Schoon water helpt ook: dat verhoedt het eindeloos sjouwen met water door vrouwen!

c) Stop geweld tegen vrouwen: zorg voor lokale opvanglocaties. Een theater met storytelling kan helpen bij de bewustwording.

d) Gezondheid en voeding: bestrijd ondervoeding en help aids de wereld uit, te beginnen bij vrouwen!

e) Ga voor duurzaamheid van het milieu: bekommer je om het klimaat!

4. Nog concreter? De suffragettes zorgden ooit voor het vrouwenkiesrecht. Niet iedereen hoeft virago of kenau te zijn, maar het helpt wel. Ook de moderne Florence Nightingales weten wat jezelf wegcijferen is. Je hoeft geen moedertheresasyndroom
[2022: de h is nu verdwenen!] (dwangmatige neiging tot helpen en verzorgen) te hebben om aan de slag te gaan. In Nederland bestrijdt prinses Laurentien de laaggeletterdheid. In Afrika geldt: vrouwen besnijden is een gruwel: stop de vrouwenbesnijdenis, met een moeilijk woord: clitoridectomie. En de leden van 'onze' club zetten al dat werk voort: altruïstisch (belangeloos) doen ze hun werk, niet voor het geld of – om eens moderne straattaal te gebruiken – om doekoe uit jullie portemonnees te troggelen.

5. [Alleen Specialisten, maar iedereen schrijft mee: bij gelijke stand bij de Liefhebbers is dit de shoot-out].

Ten slotte als kers op de taart voor de in deze zaal aanwezige dicteeaficionado's nog wat moeilijkewoordenkwesties. Allereerst – dat mocht van de het bestuur van Isala niet in de eerste vier alinea’s – het quinquennium (periode van 5 jaar) en het centennium (de eeuw). Daarnaast heeft de auteur gezocht naar nog wat termen in dames- of vrouwensfeer: de Goereese en de Madoerese gaven acte de présence, de skiester blonk uit: ze was een topskister, een lijsje-weetal behoort tot de weetals, de militair attachee werkt op een ambassade, een belie is (ook) een goedhartige vrouw, een afrodite is een beeldschone vrouw en de leden van de hierboven beschreven organisatie zullen deze happening ongetwijfeld op een van hun ladies’ days evalueren!

 

 

 

 

3002 Dictee zondag 06-11-2022 (3) - dictee Dictee Eemnes 2022 (3) √ x

Dictee – dictees [3002]

Dictee Eemnes 2022

Toelichting in blauw. De tekst was zoals altijd bij Gerard heel goed. Het voorlezen was matig en dat gekoppeld aan een slechte akoestiek gaf de nodige problemen. Deelnemers moesten dan te lang piekeren, wat het woord nu precies was. Daardoor kon je stukken missen en moest je soms uit je geheugen nog dingen opschrijven, miste je woorden, etc.

Voedsel en duurzaamheid (auteur: Auteur: Gerard Wortel)

1. Het verband tussen voedsel en duurzaamheid is net zo onloochenbaar [niet te ontkennen] als de relatie tussen de witte ijsbeer en het Arctisch [bnw. van Arctica = noordpoolgebied = Noordpool] gebied of de coherentie [samenhang] tussen het sterrenbeeld Grote Beer en het firmament [hemelgewelf], maar helaas dreigt het allesomvattende [GB, VD] gevaar dat de mens dit ondermaanse
[= aardse] evenwicht vernachelt [GB verprutsen, ruïneren – VD ook: vernaggelen, vernoggelen] en zodoende afstevent op een immens [enorm, geweldig] cataclysme [wereldramp - het-woord].

2. Voor de ongelovige thomas [losgeweekt van de Bijbelse Thomas] is deze opvatting onmiskenbaar [zonder twijfel] een voor-de-gek-houderij [afleiding van ‘voor de gek houden’], ingegeven door een stel klimaatklepzeikers [vervelend iemand] die zich stukbijten [GB, VD] op een CO₂-vrije [koolstofdioxide] wereld, met als gevolg gedupeerde agrariërs, die nietsontziend [GB, VD] zowel hun mestkar als de Nederlandse driekleur te pas en te onpas op z’n kop zetten.

3. Klimaatwappies [‘gekkies’] en andere perfide [vals, verraderlijk] dwaalgeesten gooien met hun flexibele [meegaand, soepel] visies en litigieus [betwist, loopt een rechtszaak over] gewauwel [gezwam] via sociale media dermate veel roet in het eten, dat de grootte van het stikstofeuvel telkenmale [steeds opnieuw] moet worden bevochten, terwijl misschien tegelijkertijd wel ergens een flexitariër [eet regelmatig geen vlees, vis, vleeswaren] kokhalzend [op punt van braken] een versgebakken [GB, VD], zwaarvervuilde [‘preciezen’ bij dictees: niet in wdb. dus ‘los’, klemtoon op vervuild – ‘rekkelijken’: naar analogie met andere woorden ook wel aan elkaar, klemtoon op ‘zwaar’ of dubbele klemtoon – bij de lemma’s ‘zwaar’ in VD geen aanleiding tot aaneenschrijven] zwampvis * [ik heb geen p gehoord … zwamp = moeras, SR – overigens bestaat de ‘zwamvis’ niet ...] met lichtgeplastificeerde [vgl. ‘zwaar’ hiervoor – bij de lemma’s licht in VD wordt er wel gehint naar aaneenschrijven – als de volgende! – de opsomming is dus niet-limitatief en geeft meer reden tot aaneenschrijven] wakame [uitspraak VD: waa-kaa-mee – niet zo gehoord] aan het wegwerken [GB, VD] is.

* NB  'zwamvis' niet in GB/VD - googelen - 45 treffers: de  Australaziatische zwamvis is een vogel!

4. Ter wille van de gewenste duurzaamheid, die een forse reductie [vermindering] van CO₂ kan teweegbrengen, moet er een transitie [overgang] plaatsvinden van van heinde [dichtbij] en ver geïmporteerd [ingevoerd] voedsel naar slowfood: voedsel dat in de onmiddellijke omgeving van de consument geteeld wordt, zonder verkwiste [verspillen] vliegbewegingen, nodeloze vershoudfolies [folie = dunne kunststof, soepele vellen], vernietigende pesticiden [bestrijdingsmiddelen] en slechtbetaalde [GB, VD – vgl. (GB:) dik-, goed-, hoog-, laag-, on- en vetbetaald, (GB ook nog:) best-, duur-, niet- en onderbetaald, wel: beter betaald = los] loonslaven.

5. Wat te denken van het reuze-idee om de overkapping van het Huis van Eemnes [eigennaam] te benutten als lochting [ik heb het er niet in gehoord – moestuin] voor de teelt van een groot groenteassortiment [sortering] – van kousenband [geen mv. – zekere groente] tot lente-ui [bosui] – door nooddruftige [arm, behoeftig] Eemnesser AOW’ers, die dagelijks via een jakobsladder [algemeen, niet meer de Bijbelse betekenis] met enige schwung [vaart, flair] het dak op gaan
[VD: de trap, de ladder opgaan – dus aaneen is beslist niet fout!] om mettertijd [t.z.t.] hun gevarieerde oogst langs een touwladder weer omlaag te sjouwen.

6. Als Jan en alleman, van boer tot burger, bewuster omgaat met voedsel en dat duurzamer gaat verbouwen dan zal de aangetaste – zo niet ten dode opgeschreven – natuur alras [spoedig] erbovenop komen, kan de gewraakte mestkar de loods in en kan de driekleur weer op een waardige wijze worden uitgestoken.

Fouten Rein: 9 fouten, 3 echte, 2 litigieuze(!) en 4 t.g.v. de bovenbeschreven toestanden (in woorden die je echt niet fout kunt schrijven!).

NB Het was overigens allerknust en allergezelligst, waarvoor dank aan de organisatie!

 

 

 

3001 Dictee zondag 06-11-2022 (2) - dictee Wekelijkse dicteetest 231 RL √ x

Dictee – dictees [3001]

Wekelijkse dicteetest 231 RL [elke zondag]

Welk van de 3 antwoorden is juist?

Oplossingen: hieronder!

Bron: Oefendictee (oud) 731

1. Van dat ……… en …….. zijn we hier niet gediend.

a. gezeik                                               ge-etter

b. gezijk                                                geëtter

c. gezeik                                               geëtter

2. De ………... was behoorlijk …………...

a. baghera                                           lassief

b. bagera                                             lascief

c. baghera                                           lascief

3. Die …………. zijn aan ………… de geladen.

a. leistenen                                         leizijde

b. lijstenen                                         lijzijde

c. leistenen                                        lijzijde

4. ……………. is ……………....

a. Lendenloos                                      lendenlam

b. Lendeloos                                        lendenlam

c. Lendeloos                                        lendelam

5. Lezen ‘entre chien et …………..’ doe je met een ……………..

a. loup                                        loupe

b. loup                                        loep

c. loup                                        loup

6. Lustte die ………… echt die …………….?

a. mastiff                                      quatre-quarts

b. mastiff                                      quatre quarts

c. mastif                                        quatre quarts

7. Hij zei het echt: “Meid, ……….. de …………...”

a. mijdt                             mijt

b. mijd                              mijt

c. mijd                              mijd

8. Schrijf je dat echt goed: ………. en ………….?

a. mummies                               dummies

b. mummy’s                               dummy’s

c. mummies                               dummy’s

9. Aan de kust vind je …………. en ……………...

a. noordzeekrabben                                  slibtongen

b. Noordzeekrabben                                 sliptongen

c. noordzeekrabben                                  sliptongen

10. De ………. du pavé flaneerde rond het ……....

a. nimph                                         nymfaeum

b. nymfe                                         nymfeum

c. nymphe                                      nymfaeum

Oplossingen [231]: zie hieronder.

--------------------------------------------------------------------

Oplossingen [231]

1c 2c 3c 4b 5b 6a 7b 8c 9c 10c

Contact: leentfaarrein@gmail.com

 

3000 Dictee zondag 06-11-2022 (1) – dictee Dictee van de dag (749) √ x

Dictee – dictees [3000]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee OUD 108, geheel herzien naar situatie 2022

Dictee van de dag (749)

De Grote spellinggids (14)

1. Een streptokok [bacteriënsoort] heeft alleen volgens Van Dale als Latijnse naam streptococcus. Streptomycine is een sterk bacteriedodend middel, de posttraumatische stressstoornis PTSS volgt op traumatische ervaringen.

2. Een stringer [horizontale, brede plaat, langs de spanten aangebracht ter versterking] komt voor in de scheepsbouw, de stringtheorie is de snaartheorie (snarentheorie), een allesomvattende theorie in de natuurkunde, en een stringtanga laat de billen geheel onbedekt.

3. De strooi-jonker deelde strijk-en-zet bruidssuikers uit en strooide bloemen voor het trouwpaar (bruidspaar).

4. Een Surinaamse birambi is een blimbing, een zoete tot lichtzure vrucht, ook wel carambola, starfruit of stervrucht geheten. Een biryani, dat komt uit het Farsi, het Perzisch, is een stoofschotel.

5. En wat is een wibocri? U raadt het al: een witteboordencrimineel. Die woont niet in een wibowoning, die Van Dale ten tonele voert: wonen in een beschermde omgeving [betreft ouderen].

6. Uit het Urdu kennen we onder meer laskaar [Engels-Indische matroos; ook: kerel'], hudo [wc in kamp: houd uw darmen open], korma [milde curry van knoflook] en de sitar [tokkelinstrument Noord-India] spelende holenmens.

7. Wat verdient de voorkeur in de usus loquendi [spraakgebruik]: Uruguees, Uruguays of Uruguayaans?

8. Bij een uurtje-factuurtje betaal je voor het werken, maar dan wel in uren uitgedrukt. Ben ik in beeld met mijn onomatopee [klanknabootser], uche-uche [wel reduplicatie, maar klinkerbotsing!]? Uitentreuren,
uit-en-te(r)-na, kwam de ultrarechtse en reactionaire draaideurcrimineel in bespreking. Hij had een umami- oftewel glutamaatprobleem, maar zijn misdaden waren onderhevig aan usucapio [verjaring]. Toen hij toch zijn überbrettlpoëzie [in een literair café chantant – GB ook tt - doe in dictee 1 t!] ten tonele mocht brengen, kon zijn una giornata particolare [zeer bijzondere dag] niet meer stuk. Op het toneel wordt nogal eens unbeschriejen (unberufen – afgeklopt) geroepen, meestal gevolgd door toitoitoi. Un poco [een beetje, enigszins] argeloos?

9. De Unie KBO is een katholieke ouderenbond [kbo was kleuter- en basisonderwijs] en de afkorting mhp betekent in Nederland middelbaar en hoger personeel en hoort bij een vakcentrale van ambtenaren. Beide gaan ze weleens als un ours mal léché, een ongelikte beer, of als u wilt een olifant door de porseleinkast. Triple P of PPP staat voor people, planet, profit. Denk dus ook aan welzijn en milieu!

10. Een trojan oftewel Trojan horse is een computervirus. Een trotskist [aanhanger ideeën Trotski], gehuld in tropical [dunne, kamgaren stof – ook: kamgarenstof – voor kostuums], met trotyl, TNT (trinitrotolueen), dat is pas gevaarlijk. Houd u maar niet groot. En houdt u zich zeker maar niet van den domme. Gaat u ook nog troqueren, barter [ruilhandel] drijven? Dat wordt huilen (met de pet op).

11. Trou-madame is een spelletje met dertien ivoren balletjes, waarbij je geen (troy)ounces [Engels ons - 28,3 g - bij goud 31,104 g] aan goud verdienen kunt. Bij de gewestelijke truiken-roer-mij-nieten (dat niet meer in VD, wel in VD: kruidje-roer-mij-niet – GB/VD ook: me) speelde het typico-orkest [met snaarinstrumenten] voor de tsarevna (cesarevna = (klein)dochter van de tsaar). Bij het tzatziki [Grieks gerecht] eten stak de tseetseevlieg [overbrenger slaapziekte] de tsarevitsj (cesarevitsj = (klein)zoon van de tsaar), die eigenlijk nog maar een tsarevitsje was.

12. Bij de gelovige joden is een tsadiek een rechtvaardige. De juiste meervoudsvorm ervan is tsadikim, wat Van Dale ons terecht wil doen geloven. Aan het Tupi, een indianentaal, gesproken in Zuid-Amerika, zijn veel woorden ontleend. Denk aan tapioca [gekorreld zetmeel], sapajou [rolstaartaap], piranha [vraatzuchtige vis], maracuja [passievrucht], ipecacuanha [kina-achtige plant], guave [boom, vrucht ervan], cougar [poema], copaïva [witte balsemboom], acouchy [staartagoeti - knaagdier] , caboclo [halfbloed van blanke en indiaan] en cashewnoot [ook cachounoot of olifantsluis: van de acajou- of kasjoeboom].

13. In het politieke tweestromenland van radio en televisie werd een documentaire vertoond over het Tweestromenland van de Eufraat en de Tigris. De stad Babel behoorde ook tot Mesopotamië. Geef de verschillen en overeenkomsten tussen de Tour de France en de Tour Féminin.

14. De trade-union [vakvereniging] in Engeland is niet bepaald een trait-d'union tussen werkgevers en werknemers. De vrouw was trainee, haar man ook. De trainer-coach kon niet zonder tranquillizers [kalmeringsmiddelen]. Een bepaald soort witte wijn heet traminer [s]; de gewürztraminer [s] is kruidig en komt uit de Elzas.

15. Is ze nu mijn slavin, omdat ze 'tota tua' onder haar epistel schreef? Toppiejoppie! Is daarmee dan een meester-slaafverhouding tot stand gekomen? Misschien nog tot daaraan toe, maar is ze ook toe aan een Tirolerachtige avond met tipsy cake en schwarzwalderkirschtorte?

16. Whigs en tory's regeren in Engeland. Wij streven ernaar 'to keep up with the Joneses' [keeping up with the Joneses].

17. Tölt is een telgang van het paard. En hoe vertaal je Tom, Dick and Harry? Juist, met Jan, Piet en Klaas, maar ook met Jan en alleman
(of: Jaan, Peer en Pauw). Tommy Atkins is de stereotiepe Britse soldaat, een tommy, bewapend met tommygun en al.

18. De Titanic was een titanisch groot schip. Op de to-dolijst [to do,
to do’s – koffie to go] stond nog: tocoferol [vruchtbaarheidsvitamine E] aanschaffen.

19. Grootdoen is niet hetzelfde als je groothouden. Laten we maar tevoorschijn komen.

 

 

 

2999 Dictee zaterdag 05-11-2022 (1) – dictee Dictee van de dag (748) √ x

Dictee – dictees [2999]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee OUD 109, geheel herzien naar situatie 2022

Dictee van de dag (748)

Twee huipen, een draculagebit, een Hollandermop, framboesia, rohypnol en capoeira [kaa-poe-wèh-raa]

1. Er was daar niet één huib, een ruwe volksman, er waren zelfs twee huipen. Met hun houwdegen hieuwen zij diverse planten – het bleek om de hauw, de vrucht van de kruisbloemenfamilie, te gaan – het hoofd van de romp. Er waren ook nog twee houten klazen uit Gent, die hun houtje-touwtjejas nauwelijks dicht konden krijgen. Ze waren echter wel hou en trouw (of getrouw) [devies stad Gent: Fides et Amor] onder alle omstandigheden.

2. Een epistyl (epistylus) is een architraaf [balk die op kapitelen rust], een chimaera een entbastaard en de eustachiaanse buis is de buis van Eustachius [verbindt neus-keelholte en trommelholte in het oor]. Een fâcheux troisième [derde aanwezige] is een behoorlijk ongewenste niet-intimus. Zou gepofte eikelsuiker, querciet, echt helpen tegen eikelontsteking oftewel balanitis?

3. Zou een Emmy Award net zo blinken als het sterrenbeeld Elektriseermachine aan de zuidelijke sterrenhemel? Leg me nu eens uit waarom je elan [enthousiasme] en élan vital [stuwende levenskracht], en elegantie en élégance schrijft, zoals je het schrijft. Vernederlandst tgov. nog Frans aandoend. De E. colibacterie [buikloop en infectie urinewegen], de écossaise [Schotse dans], ecru [touwkleurig], e-commerce [interneteconomie] en ecrin [juwelenkistje] zijn hersen- en pennenbrekers.

4. In het doorgefaxte bericht was het nodige doorge-x't. In het bericht waren 'doos van Pandora', 'zwarte dood' [pest – alleen die van midden 14e eeuw met twee hoofdletters!] en 'witte dood' [lawine] met veel moeite te reconstrueren. De dt-fouten waren aan dovemansoren – die zich ook nog achter dovemans deur bevonden – voor geen cent besteed. In de dramady [mengvorm drama en comedy] – o hilariteit – viel het draculagebit [grote hoektanden bovenin] eruit; gelukkig bleven de echte tanden erin.

5. Op het Vikingschip, de drakar, met de driefasemotor – was er een tijdmachine actief? – zaten in bont gezelschap een Duinkerker met zeemansjas – een duinkerker dus, een oer-Germaanse drude [heks die in de slaap verschijnt] met getatoeëerde drudevoet [vijfpuntige ster] en een Spaanse don [heer, edelman] met zijn sanguinische [vurige - gwie] doña [eretitel dame in Spanje - vgl. donna, Italië], alsmede een werkloze dueña [bejaarde gezelschapsdame van meisjes uit de aanzienlijke stand] broeder- en zusterlijk bijeen. Ze schrokken zich te pletter, toen er ineens een heel legertje – wel een myriade – myriapoden, duizendpoten, maar zeker geen loopmeisjes [andere betekenis van duizendpoot], ten tonele verscheen.

6. Lekker bij de frieten: mayonaise, dijonnaise en dijonmosterd. Door de beledigende dissrap [tegen een bepaald persoon] liet zij de djahé, het gemberpoeder, uit haar fikken vallen. Ze werd namelijk voor desdochter [di-ethylstilbestrol] uitgemaakt. Bij het Deltaplan werden de dijken op deltahoogte gebracht. De Deltametropool omvat behalve de Randstad ook Almere, Amersfoort en de regio Dordrecht. Deiktisch [ij] betekent aanwijzend, deixis is een taalterm [verschijnsel dat sommige taaluitdrukkingen voor hun interpretatie afhankelijk zijn van de concrete gebruikssituatie]. Wat dacht u van een huwelijk tussen juffrouw Eenarm [de pomp] en Jan Eenoor [een sul - ook Vincent van Gogh]?

7. Dat moet leiden tot een orgie met witte wijn. Op JIMtv (BE: Jong, Interactief, Muziek – Televisie, commerciële muziektelevisiezender) was een jacobin ministre [voerde eerst felle oppositie] in ski-jack te zien. Zijn vaak herhaalde motto luidde 'un jacobin ministre n'est pas un ministre jacobin'. Vertaling J.L. Heldring: een revolutionair die minister wordt, is niet hetzelfde als een revolutionaire minister. Verzin een Hollandermop met sellotape [doorzichtig plakband], cellofaan [glaspapier], een holmespet [naar: Sherlock Holmes], een hatwoning [huisvesting voor alleenstaanden en tweepersoonshuishoudens], een openhartoperatie, de Belgische eenheid en de uitdrukking 'hardlopers zijn doodlopers'. Ga je gang ...

8. Fumu (muzak – functionele muziek) is achtergrondmuziek, fucking [fokking] is een f-woord en een Gabonner is een Gabonees. Een frankenstein bereidt gm-voedsel, dat is genetisch gemanipuleerd. De ziekte framboesia [tropische huidziekte] klinkt als een frisheid (fraîcheur).

9. Genuïen (echt, aangeboren) en genuïniteit [beide: nuu-wie] zijn verwante woorden. Met slechtgehumeurde, maar gelijkgestemde zielen hebben we gehoutsnijwerkt. Genuafok (g -begin zin) en genuaolie zijn Genuese (Genovese) termen. De goël is het leviraatshuwelijk, geschwärm is gedweep, de gloxinia is een plant en de Golf van Napels en die van Mexico [ondanks Trump 2025] zijn aardrijkskundige begrippen. Een geduld als Job is een jobsgeduld.

10. Een syncopevoorbeeld [mv. muziek, medisch: n/s, taalkundig ook nog ’s] is 'broer' voor 'broeder', een synecdochegeval [GB/VD: mv. n/s/'s] is 'kiel' voor 'schip'. Het summum van filmkunst is een opname van sundae, plombière-ijs, eten op een super 8-film (superachtfilm), die in je suitcase [handkoffer] zit.

11. De twee-onder-een-kapwoning is meer een luxewoning [luxe woning] dan de hatwoning of de hateenheid, huisvesting voor alleenstaanden en tweepersoonshuishoudens, prima dus voor latrelaties [living apart together]. In mijn digitale deux-chevauxtje googelde [ww. thans googelen of googlen!] ik naar de googol, een een met honderd nullen.

12. Het stockholmsyndroom heeft met een verkeerd uitgepakt gijzelingstrauma te maken. Rohypnol oftewel de vergeetpil moet je zeker niet gebruiken bij ADHD (toelichting GB ook wel: adhd), alle dagen heel druk [officieel: attention de­fi­cit hyperactivity dis­or­der].

13. Kent u ze nog, mijn favoriete dicteewoorden: borsjtsjschranzer (die eet rodebietensoep), eschscholtzia [goudpapaver], schnauzer [hond], Schwyzerdütsch [Zwitsers-Duits, Zwitserduits], wysiwyg [what you see is what you get - wat je op het scherm ziet, wordt afgedrukt ...], capoeira [kaa-poe-wèh-raa] (Braziliaanse zelfverdedigingstechniek), vousvoyeren [uen – vgl, jijen, jouen, jij-jouen, niet dus: jouwen = schelden, wel: na- en uitjouwen], veelbesproken en rijkgeïllustreerd (beide aaneen, VD)?