1299 Dictee vrijdag 06 apr 2018 (1): dictee Groot Hautekietdictee Senaat Brussel 2018 √

Dictee - dictees [1299]

Groot Hautekietdictee Senaat Brussel 2018

In de trein (auteur: Christophe Vekeman)

1. "Bah", plachten eertijds patjepeeërs en andersoortig tuig van de richel gedegouteerd uit te roepen als het onderwerp spelling ter sprake kwam.

2. Vandaag, echter, is een dergelijke luiemensenattitude gemeengoed geworden, en dus geenszins nog het alleenrecht van getatoeëerde hasjiesjrokers, brisante methamfetamineamateurs en lieden die nooit Houtekiet [roman Gerard Walschap 1939, dus niet: Hautekiet!] * hebben gelezen.
* omdat er ook publicaties van Hautekiet zijn, zou 'Hautekiet lezen' niet fout gerekend mogen worden! [metonymisch gebruik als in 'Vondel lezen'] 

3. De taalminnende is heden ten dage ten langen leste en te allen tijde even raar geworden als een blobvis [gelatineuze diepzeevis] in pyjama.

4. Wie weet nog, bijvoorbeeld, waar 'vanilleseks' voor staat?

5. Misschien de een of andere sybariet [wellusteling, verwijfde], ja, of een oververhitte suzannaboef [wellustige oude man; ook: suzanneboef, maar dat niet voorgelezen].

6. Laatst, ongeveer halverwege de trans-Siberische spoorlijn [VD], ontmoette ik een rijzige jap in een salopette [tuinbroek] met een cubaan in zijn hoofd, je weet wel, zo'n churchillsigaar die zelfs onaangestoken in staat is de doorsneebroccoli-eter [ook: doorsnee broccoli-eter] warentig [ook: warendig – waarachtig] eczeem te bezorgen, en ik vroeg hem of het in het land van de rijzende zon ook zo godonterend en tenhemelschreiend slecht gesteld was met de liefde voor het woord.

7. Hij antwoordde dat hij vaandrig-ter-zee van professie was, en dus wel andere besognes had.

8. Ik had geen zin in gesteggel [GB ook: gestechel; VD: ww. steggelen en stechelen], dus verzuimde ik om uit te weiden over wat mijn mening dienaangaande was, namelijk dat het miasma * [ook: miasme = verpeste atmosfeer - maar dat laatste niet voorgelezen] van onverschilligheid veel vicieuzer was dan het aroma van een consciëntieus gerolde corona [zekere sigaar].
* myiologie = muggenkunde, myiasis = parasitisme 

9. Nee, wat ik deed was: mij in boeddhahouding manoeuvreren [ook: maneuvreren] en beaat wegdromen op de wieken van mijn memorie.

10. Op stel en sprong bevond ik mij zodoende niet langer in een derdeklaswagon die erg drukdoenerig bezig was oostwaarts te denderen, maar bereed ik in gedachten wederom een lipizzaner in het Verre Westen, gillend als een gillesdelatourettepatiënt met een gin-fizz in zijn omhooggestoken hand.

11. En die Japanner? Die zat erbij voor Piet Snot.

 
 

1298 Dictee donderdag 05 apr 2018 (1): dictee Dictee RSG Wolfsbos Hoogeveen 2018 √

Dictee - dictees [1298]

Dictee RSG Wolfsbos (locatie Groene Driehoek, Hoogeveen)

Massaal aan de selfie (auteur: Barbara Stallmann)

1. Het produceren van een selfie is een modieuze liefhebberij, waarbij de maker – niet gespeend van enig narcisme - zekere evocatieve poses geenszins schuwt.

2. Essentieel is dat de createur niet lijdt aan gevoelens van inferioriteit, zodat de selfie nimmer contrecoeur zal worden vervaardigd.

3. Had het toonbeeld van esthetiek, Mona Lisa, zittend op een loggia, haar delicate glimlach ook kunnen vastleggen met een selfiestick, of kon alleen de ware professional en artiest pur sang Da Vinci deze beroemde gelaatsexpressie vangen op het canvas?

4. En zouden de Azteken – de dragers van een militaristische
Meso-Amerikaanse beschaving – toentertijd ook hun duckfaces voor de infiniteit hebben willen bewaren, staande voor hun cyclopische tempels?

5. Door de nieuwste exuberante technologische innovaties op smartphones en cameraatjes kan elke dilettant zich een fotografisch genie wanen, in staat tot het epateren van vriend en vijand, vooral als het fotograferen gebeurt met een winterkoninkje of spreeuwtje in het decor.

6. Of ook Narcissus, de jager uit de Griekse mythologie die verliefd werd op zijn eigen spiegelbeeld, in wezen een selfiemaker avant la lettre was, zal voor altijd een enigma blijven.

 
 

1297 Dictee woensdag 04 apr 2018 (1): dictee Wieringermeerdictee 2018 √

Dictee - dictees [1297]

Wieringermeerdictee 2018

Het einde van de wereld (auteur: Wouter van Wingerden)

De blauwe uitdrukkingen zijn eigennamen; die zouden alleen bij ex aequo's een rol gespeeld hebben.

1. Wie vermoedt dat dit dictee verhaalt over een dreigende apocalyps, ontketend door grote kleine jongetjes als president Donald Trump en de Noord-Koreaanse leider Kim Jong-Un, zij gewaarschuwd: ik stel jullie faliekant teleur.

2. Ik neem jullie daarentegen mee op een virtuele ontdekkingsreis over de wijde wereldzeeën, vele malen weidser dan het IJsselmeer of de Waddenzee, naar verafgelegen eilanden waar overnachtingsaccommodaties zeldzaam zijn.

3. We schepen in Den Oever in en manoeuvreren met ons vaartuig tussen ferry’s door via Het [GB, VD: het] Kanaal naar het Panamakanaal op zoek naar onze eerste bestemming: het mythische Paaseiland met zijn honderden standbeelden.

4. Daar kwam op eerste paasdag 1722 als eerste westerling Jacob Roggeveen aan land, waarna vele etnografen en missionarissen onwetend epidemieën verspreidden die bijna tot de uitroeiing van de bevolking leidden.

5. Vervolgens ronden we Kaap Hoorn op weg naar Tristan da Cunha, een eiland dat steil oprijst uit de Atlantische Oceaan en nog geïsoleerder ligt dan Sint-Helena, waar Napoleon bivakkeerde en waar verrassend veel Jehova's getuigen wonen.

6. Na zo'n turbocruise blijkt de Kop [VD: kop] van Noord-Holland bepaald het einde van de wereld niet; tussen het mariene geweld van Den Helder, de Stevinsluizen en de Westfriese Omringdijk (!) overheerst, als de zeeziekte is weggeëbd, het gevoel van thuiskomen.

 
 

1296 Dictee zondag 01 apr 2018 (1): dictee Oefendictee maart 2018 (4) √

Dictee - dictees [1296]

Oefendictee maart 2018 (4)

1. Als je op '2 cent*' zoekt, krijg je ook lemma 'hart': daar komen immers in voor '2' en 'centrum' ... Een gobang [laatste g niet uitspreken] is een koperen 2½ centstuk [dus schrijven we ook '2 centstuk' of 'tweecentstuk']. Twee en een halve cent was een bedrag maar ook een munt. Dat is een halve stuiver [ook als muntstuk, dat heet dan
twee-en-een-halvecentstuk – kennelijk prevaleert 'centstuk', dus geen – na 'halve']. Het heet ten slotte ook nog vierduit(en)stuk. Een vierduitsbroodje is een kadetje [dat kostte 2,5 cent – cadetten zijn er tuk op]. Als opkontje of hupstootje zal ik je een kontje geven, teneinde over die muur te klimmen. Hij leest de klassieken ad aperturam libri: waar hij het boek ook opslaat, zonder zich voor te bereiden [ook: aperto libro]. Alcyon, alcyoon, halcyon, halcyoon, ijsvogel: alle hebben ze zo hun alcyonische dagen. Ik weet allang dat je al lang aan het solliciteren bent!

2. Hij is al gauw geïrriteerd: dat zal je algauw merken! Waar komt de naam van de Deux-aesbijbel (de Bijbel van deux aes) eigenlijk vandaan? Wel, van een aantekening [later verwijderd] – de bijbel was van 1562 – bij Nehemia 3:5(b) [Daar weer naast werkten de inwoners van Tekoa, maar de aanzienlijken van die stad deden niet mee met het werk van hun heer] Het ging over de herbouw van de muren en poorten van Jeruzalem na de Babylonische ballingschap. Het volk wordt gerelateerd aan een dobbelsteen: de armen zijn 1 en 2 (deux aes), de rijken zijn 5 en 6 en de middenstand is 3 en 4. De armen bouwden dus wel mee, de rijken niet. De volledige kanttekening luidt: "Deux aes en heeft niet, six cinque en gheeft niet, quater dry die helpen vrij." Het is een gezegde ontleend aan een commentaar van Luther dat, verwijzend naar het dobbelspel, aangeeft dat de armen (deux aes) niets bezitten, de rijken (zes en vijf) niets geven en de middenstand (drie en vier) wel bereid is te helpen. Als we dan toch zo bezig zijn: de armenbijbel (biblia pauperum) was een verzameling platen van taferelen uit het Oude [O.T.] en Nieuwe Testament [N.T.] met een korte verduidelijkende tekst. Een gutmensch is een policor (poco).

3. De braque d'ariégeois (een hond) dankt zijn naam aan 'braque de l'Ariège' [niet in wdb. – departement in Frankrijk]. Zij speelden de zogenaamde borsjtsjgrrlschrammelmuziek. Hij droeg jodhpurs, een rijbroek dus. Het meervoud van chassied [vrome jood] is chassieden of chassidim. Huiver: het arachidonzuur is het
5,8,11,14-eicosatetraëenzuur waarin alle vier dubbele bindingen de cisconfiguratie hebben. Schrijf cryptezaal [VD]: ga uit van crypte [n/s] en niet van crypta of crypt [mv.: en]. Terzijde, om ter zake te komen: GB heeft alleen crypt(e) en crypten [dus: cryptenzaal, zeg het maar]. Van cd's is DDD [bnw.]: digitaal opgenomen, digitaal gemixt, digitaal op de cd-master vastgelegd. Zoals je weet, is EDP electronic data processing. Een allel, twee allelen: verschijningsvormen van hetzelfde gen. Een vrouwelijke mc is een femcee. Coccine, vaccine en fettuccine (lintpasta). De Feriae: Romeinse kalenderfeesten. Hij is een uitgesproken korfbalgroupie. Hij roeptoetert maar wat.

4. Niet vanwege zijn gedebaucheerde [ontuchtig] optreden moest de militair deboucheren [het defilé verlaten]; zijn vader had overigens een fietsenwinkel met een groot débouché [afzetgebied]. Drie interessante begrippen zijn: gioer [overgang naar jodendom], giaur [gaa-voer] [scheldnaam voor niet-moslims] en gaur [groot rund, uitspraak als 'gauwer', maar met de g van goal]. Het getal googolplex is tien tot de macht googol (een een met 100 nullen). Het gris-de-linkleurige grain de lin is niet gris-perle. De pakketten zitten in een groepagezending. Naar de kerk voeteert hij.

5. Als hij koeteert [koeterwaals spreken], begrijp ik hem niet. Je moet me niet zo ambeteren [lastigvallen]. Kun je die beschuldiging hardmaken dat zij zich hard maken voor de hennepteelt? De hell's angels zijn lid van de Hells Angels. Hij zal vast ik-weet-niet-hoe-vaak en -hoelang protesteren. De Isthmische spelen vonden op een istmus plaats. Debout les morts: doden, staat [archaïsch] op! Wat, stockholmsyndroom [je hechten aan de bedreigende crimineel] en dan een osloconfrontatie [line-up]? Nee, zo'n Jeruzalemsyndroom [godsdienstwaanzin] is heel wat anders! De lady's gingen naar de ladies' night. Op zich zou je een crêpe suzette wel in crêpe georgette kunnen verpakken. Hij heeft de hele pan soep opgesoupeerd. Ik ben op zoek naar een pennerecept (!).

6. Als die van peau de pêche gemaakt zijn, zijn het
peau-de-pêchegordijnen. Peau de suède handschoenen mag je ook verkopen als peau-de-suèdehandschoenen. De Phallus impudicus is de grote stinkzwam. Philipp Melanchthon was de rechterhand van Maarten Luther (oorspronkelijke naam: Schwarzerd). Plateresk is in platerescostijl. Een meson is een elementair deeltje, je hebt ook het pimeson (π-meson, ook: pion) en het mumeson (μ-meson, ook: muon). Verder kennen we nog het K-meson (ook: kaon). Hij pest haar altijd, planteit dus. Het went pokopoko [langzamerhand] un poco [een beetje]. Een poco is trouwens een policor, een gutmensch (goedmens, deugmens, goeddoener). Pommes allumettes zij heel fijne pommes frites (friet, patat), pommes dauphine (pommes duchenne – ook: hertoginnenaardappelen) zijn gebakken torentjes van aardappelpuree en pommes parisiennes zijn gebakken krielaardappelen. Ripsfluweel is ribfluweel (ribbetjesgoed). Wat is een ripsen kamizool? Peronisme vernoemt Perón, pyrronisme Pyrrho.

7. Een porte-bonheur [mv. s] is een gladde armband, porte-brisées zijn schuif- of openslaande deuren, een porte-cigares [zelfde mv.] is een sigarenkoker, (met) een porte-crayon [mv. s] houdt (houd je) een tekenstift of potlood vast, een porte-lettres [zelfde mv.] is een omslag voor brieven of stukken, een porte-malheur [mv. s] is een ongeluksbode of een pechvogel, een porte-manteau [mv. s] is een staande kapstok en een porte-manteauwoord is een samentrekking [zoals brunch uit breakfast en lunch]. Dat wist je vast wel: een ptca is een percutane transluminale coronaire angioplastiek (dotterbehandeling). Is het rekwisitoor [GB!] al gereed? Unununium is roentgenium, genoemd naar Röntgen, net als die eenheid van straling: de röntgen.

8. Zal die safesexcampagne slagen? Sexcuses zijn redenen om geen seks te hoeven hebben en al zeker geen sekscapades. Een snek is een Vikingschip of een horlogeonderdeel, een snèk(bar) is een eettentje langs de weg en een snackbar een cafetaria. Een kleine sma is een smatje [ah] of smaatje [aa]. De spetsnaz was een
sabotage-eenheid in het Russische leger. Een archaïsche omzetting van 'quod non' is 'het en doet', ''t en doet' [dat is niet zo, toch niet]. Bij lemma 'ten' ook nog: 'ten doet' [toch niet]. Zeg rustig janpotage tegen een jean potage. Dat feest heet Holi Phagwa of phagwafeest. Gratias: dank u! Dat ik OK (oké, all right). 8% en 45‰ schrijf je (niet) aaneen [8 procent en 45 promille]! Hij zou een grote ijver aan de dag leggen. Assaisonneren is kruiden. Hoe schrijf je 'to-dolijstje' en 'athomegevoel'? Gratuit is met gratuïteit. Een barista runt een espressobar. In een banlieue wonen banlieusards. Cava is wijn, kava (kawa) een bedwelmende drank. De chef-sport werd chef d'équipe van de
roei-equipe en was bevriend met de chef de cuisine. De plant echinacea is de zonnehoed.

9. Kun je de twostep dansen op 2 step? Ja, vast wel. Een foodie vertoont voedisme. Voor makers van warez heb ik geen propz. Hebben de wagyu'tjes [k] al te eten gehad? Wat kunnen een janweetal en een lijsje-weetal elkaar nog leren? De yettie [young entrepreneurial technocrat] was bang voor de yeti [sneeuwman].

 
 

1295 Dictee zaterdag 30 mrt 2018 (1): dictee Oefendictee maart 2018 (3) √

Dictee - dictees [1295]

Oefendictee maart 2018 (3)

1. In de upper class mag je een upperclassmentaliteit verwachten.
Pied-de-poulemotieven [hanenvoet] bij truien zijn weer helemaal in! In Oostvoorne weten ze het nu wel [Opschrift: "Oftewel ofte (ofwel) ofte niet?"]: maak nooit ofte nimmer – nooit en te nimmer – een fout in de tekst van een dictee ofte (ofwel, oftewel) lever een correcte tekst af, anders word je uitgejouwd ofte niet gelauwerd. De psycho loog dat hij barstte. We hebben gesudokud [oe] , (VD; GB: uu [uu]), sommigen hebben één sudoku'tje [GB dus: sudokuutje – net als menuutje, ten onrechte en dan dus fout: sudoku'tje] opgelost, anderen zelfs meerdere sudoku's [ook bij GB-uitspraak uu, vgl. menu en menu's]. Die andere eeneiigetweelingjongen: dat is mijn broer! In Abcoude was er een excellente Lionserwtensoepactie. Ook Lions' erwtensoepactie in Baambrugge was heel geslaagd! De adh is 3 el.

2. Voor Kremlin mag je ook Kreml schrijven. Een kooi-ei is een batterijei. Deze kingkong heeft veel weg van de echte King Kong. Wat weten die kinderen in hun crèches nu van grotemensenwereldcrashes? Kubben is het kubbspel spelen. Volgens mij is een ams'er in SR leerling van de algemene middelbare school, een algemenemiddelbareschoolleerling dus. Dat is Latijn voor mij. Arnhem? GB: een arnhemmer is een aardappelsoort. VD: Een Arnhemmer of Arnhemse stedeling woont in Arnhem en een zekere soort van koekjes wordt Arnhemse jongens (en meisjes) genoemd. Hij heeft het voor Arnhem gesmeten: is daar [gerechtshof] in hoger beroep gegaan. Arnhem is het Gelders Haagje [ook: Haagje van het oosten]. Dat is een brug te ver [film: A bridge too far, over de mislukte verovering van Arnhem door de geallieerden in 1944]. Het Hoog Militair Gerechtshof [HMG] bevond zich te Arnhem [1991 opgeheven]. De HAN is de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen [eigennaam].

3. Ars is kunst (meervoud artes): ars aequi (geen mv.) is het recht, de rechtspraak, ars amandi (geen mv.) is de liefdeskunst van het liefde(s)spel [VD alleen ss - minnespel], de ars antiqua is de Franse polyfone muziek uit de dertiende eeuw (antoniem: ars nova – 14e eeuw), de ars artium omnium conservatrix (geen mv.) is de kunst die alle andere bewaart, t.w. de boekdrukkunst, de ars clericalis (geen mv.) is de schrijfkunst, de ars gratia artis (geen mv.) is de kunst omwille [ter wille van] van de kunst (als principe), l'art pour l'art, ars longa, vita brevis: de kunst is lang, het leven kort, ars moriendi (artes moriendi): de kunst van het sterven (met name als boektitel), art brut [Frans] = primitieve of pseudoprimitieve kunst, art deco (ca.1920-1940), artdirector [grafisch vormgever], arte conservatus = door kunst behouden, bewaard, art engagé = tendenskunst, arte, non vi = door kunst (beleid), niet met geweld, arte povera = arme kunst en ARS is de genormeerde valuta-aanduiding voor Argentijnse peso (munteenheid van Argentinië).

4. Een brutus is een verraderlijk mens. De EHEC-bacterie (enterohemorragische E. coli) moet je natuurlijk wel kennen. Zelfs GB gaat nu speel-werkplan schrijven. Ik citeer hierna uit het colofon van GB. De merknaam Het Groene Boekje is als merknaam beschermd. Die zin [donorprincipe!] geeft heel wat reuring bij mensen die 'het' willen schrijven ... Bij het jij-bakken en gejij-bak debiteer je een jij-bak, een tu quoque [ook: et tu, Brute (tw.) – Caesar tegen zijn moordenaar Brutus: tu quoque, Brute, tu quoque, fili mi] of whataboutisme. Soms eten joden gremzelisj (een pesachgebak: met Pasen), soms ook kiesjeliesj (hamansoren: bij het Loten- of Hamansfeest).

5. Pathemata mathemata [ook omgekeerd – geen wiskunde!]: door schade (en schande) wordt men wijs. De draaiende vaas vormde een changeant tafereel. Die saaimans is een saaie piet! Ik schreef per ongeluk 'diemet' aan elkaar [ook diemit, stofnaam: sterke katoenen stof in keperverbinding waarin een patroon is geweven] De aanduiding kikibyte (KiB, 1024 bytes) is van vrij recente datum, kibibyte van een paar maanden eerder [VD]. Hij is specialist in dikkendensie [kouwe drukte, ophef]. Van een van je voorouders is het oir [oo] het mannelijk nageslacht. Wat hebben verder op '*oir'? Welnu (selectie): abattoir (slachthuis), abortoir (abortuskliniek), abus de pouvoir (machtsmisbruik, détournement de pouvoir), aleatoir contract = kansovereenkomst, au revoir (tot ziens), blouson noir (nozem), coir [koh-jər] = handelsnaam voor kokosvezels als stof en du terroir (van gerechten: regionaal).

6. Verder: écartelé en sautoir [heraldiek: schuin gevierendeeld], espoir [wielrennen: belofte], faire de la prose sans le savoir (proza schrijven zonder het te weten), film noir (in grauwe, dreigende omgeving), gouverner, c'est prévoir (regeren is vooruitzien), dit is discriminatoir en anti-emancipatoir, justificatoir [tot bewijs strekkend], moussoir (moser, champagneklopper), olfactoir (betrekking hebbend op de reuk, het reukvermogen = olfactorisch), parloir (spreekkamer), peignoir (ochtendjas voor dames), pièce à tiroir (toneelstuk dat uit een losse aaneenrijging van episoden bestaat), plein-pouvoir (algemene volmacht), polissoir [nagelborstel], redhibitoir [tot koopvernietiging strekkend] en remontoir (horloge, knop aan de kast).

7. Ook nog: rouge-et-noir (kansspel met zes whistspellen [312
kaar­ten]), terroir [grond, bodem, m.b.t. gewassen] en vexatoir (knellend, drukkend). Tiende half is negenenhalf (negen en een half). Ik had een negen-en-een-half voor mijn proefwerk. Met arrière-goût benoem je een Franse nasmaak. Verder met '*gout*': agouta (solenodon, soort spitsmuis – zouden die aguma, een bladgroente eten?), à son goût = naar zijn smaak, coming-out (!), degoutant, de haut goût = sterk gekruid, dug-out (!), goût de contradiction = dwarsdrijverij, goûter = vieruurtje (ww. gouteren), goutte militaire (druiper), gouttière (grafische industrie: dubbele, parallel lopende haarlijntjes), hang-out (horecaverzamelplaats voor gelijkgestemden), kippenragout, le goût de la perfection qui stérilise = het onvruchtbaar makende verlangen naar volmaaktheid en opting-out (!) (terugtrekken bedrijf uit collectieve sociale zekerheid).

8. De wijn gouteren = proeven, dat kan ik niet gouteren = goedkeuren, ik ben gedegouteerd van je gedrag: ik walg ervan. Een bakje voor ragout is een barquette. Blanquette de veau = kalfsragout, cassoulet is een zekere ragout, net als croustade. Een egoutteur is een wals in de papierindustrie. Lamsragout = navarin. Ik wil nog wel zo'n lekker kippenpasteitje. Ook rissole, salmi en saupiquet zijn ragoutgerechten. Een vol-au-vent is een koninginnenhapje. Dat meen je toch niet: jij saudifiel? Ze droeg een saumon pakje. Doe ik altijd weer fout: selffulfilling prophecy. Orexigeen is eetlustopwekkend [VD]. Verder met '*opwekkend' alleen nog: lustopwekkend [GB,VD]. Ik zag Inter net (!) verliezen. De koekstad is in NL de naam voor Deventer (naar de 'Deventer koek' – zo in GB! – van een bepaald fabricaat). Twee ureters, daarna 1 urethra. De tafsir is de uitleg van de Koran, de Koranexegese. Wist je dat joego's Joegoslaven zijn? Met rolstaart: sapajou en kinkajoe. Zijn oproep viel niet in dovemansoren [VD]. Een
sawoe-manila is een sapotilleboom.

9. Hij werkt en is in dienst bij de dienst Gemeentewerken. Dat blijf ik raar vinden: sede vacante wordt sede-vacantist, maar christian science blijft christian scientist. Een sonjana is een klimmende aardbei [hangend gekweekt]. Epo staat voor erytropoëtine.

 
 

1294 Dictee maandag 26 mrt 2018 (1): dictee Oefendictee 492 (oud) √

Dictee - dictees [1294]

De herziening van 451-500 is vrijwel gereed: hier als willekeurig voorbeeld: nummer 492.

Oefendictee 492 (CDXCII) Nieuwe rommelzinnen (17)

1. Dit concourstje [oer – bij 'oers' je] [wedstrijd] is niet zo geslaagd. De conclavendeelnemers (uitgaand van conclaaf; uitgaand van conclave: conclavedeelnemers) aan het conclaafje [conclavetje] waren onder de indruk. Conferenceovereenkomsten zijn prijsafspraken. De confiscabele goederen zijn geconfisqueerd [in beslag genomen]. Confrèregenoten vormen een confrérie. Bedoel je Congo-Brazzaville of Congo-Kinshasa? De condoleancebrief is niet aangekomen. De concurrentiestrijd was hevig. Ochot, alweer zo'n querulant! De obese [aan ernstig overgewicht lijdend en dus niet meer aan obesofobie!] olijkerd leed overduidelijk aan obesitas. Dammers doen om en om een zet. De brokstukken lagen ommendom. In het non-paper [geen officiële status] werden nonouders [nu of nooit] en nonvlinders beschreven. Ninjutsu en jiujitsu zijn vechtsporten. Een nix(e) is een gevaarlijke, aanlokkelijke watergeest. De nixers vormen de generatie nix en zijn vaak niksisten. In de maand nivôse [sneeuwmaand Franse Republiek – laatste stuk december + grot deel januari] kun je wel een nivometer [sneeuwmeter] gebruiken. De Nijlmeter [put met peilschaal] werd voor taksdoeleinden [belasting] gebruikt. In de metaalkunde kennen ze zowel oud zilver als nieuwzilver [zekere legering].

2. De nifty fifty zijn karakteristiek voor de New Yorkse beurs; de
Nikkei-index is dat voor de beurs van Tokio. Is het niet-rokenbeleid nou geslaagd of niet? Eolithicum, paleolithicum, neolithicum en mesolithicum behoren allemaal tot de periodegroep die in zekere relatie staat met de steentijd ('lithos' is 'steen': denk aan litho en lithografie, steendruk). Gothic novels zijn griezelromans. Een gregoriaanse melodie werd in handschriften genoteerd met neumen [zekere tekens]. Een netizen is een citizen op internet (en de citizen's band is een aan zendamateurs toegewezen golflengte in de ether). Netsukes [nèht-skuhs] zijn Japanse gordelknopen. Met nepal wordt hasj uit Nepal bedoeld. NIK-tv is van het Nederlands-israëlitisch Kerkgenootschap. De naam 'neverippie' [condoom] komt van de merknaam 'Never Rip' (scheurt nooit). Neys zijn bamboefluiten zonder mondstuk. De niet-West-Vlamingen begrijpen dat vaak niet. Veel
niet-EMU-landen behoren tot de niet-gebonden landen. Een nightcap is een slaapmutsje voor het slapengaan.

3. De Groninger maren [enk.: maar!] zijn natuurlijke stroomgangen op het Groninger Hogeland. Het (de) nisine wordt gebruikt als antibioticum. Qua schrijfwijze zijn 'nirwana' en 'nipkowschijf' (niet de bekende prijs! – die is met N!) enigszins verwant. Een nymfomane nimf en een nimfijn hebben zekere parallellen. Een no-nonsenseaanpak is no-nonsense. 'No-claimkorting' is de volledige schrijfwijze van
'no-claim'. Er heerste zo'n soort noblesse-obligesentiment [adeldom verplicht]. Hij laat zich het best beschrijven als conservatief-liberaal. Alle consuls-generaal werden bijeengeroepen. Ik wil die groenteconsommé. Een constructiebankwerker werkt met
constructie-ijzer. Wat is het consigne(woord) [wachtwoord]? Consultanten raadplegen consultants. Bij gebruik van een console [scherm pc] zit je soms aan een consoletafel [meestal ronde tafel, gedragen door een zware stijl die met drie of vier consoles – vooruitspringend deel dat dient om iets te ondersteunen – op de grond rust]. Dit concourstje [oer – bij uitspraak oers: concoursje] is heel erg geslaagd Wat is de consumentenprijs van dit consumptie-ijs? Het consolsysteem [systeem van plaatsbepaling op zee en in de lucht d.m.v. radiopeiling] werkt met consolbakens.

4. Het controversedispuut duurde voort. De reconvalescente [herstellende zieke, convalescente] liep al weer buiten. De begrippen huren en verhuren zijn elkaars conversen [enk.: convers]. Convertibele [in- of omwisselbaar] convertibles [obligatie] kun je omwisselen. Die jantjes-contrarie zijn altijd in de contrarie [anders dan men verwachten zou]. Het contrefiletje [langwerpig stuk vlees met een vet randje gesneden uit de achterbil van het rund] was mals. Het ambtelijke controleapparaat had voortreffelijke controle-instrumenten. Een contaminatieresultaat zou kunnen zijn 'optelefoneren'. 'Zwarte sneeuw' (zien) is een voorbeeld van een contradictio in terminis [in de gebruikte woorden]. Een contra-expertise-expert moet wel erg kundig zijn. Hij heeft een contra-indicatie tegen antibiotica. Geef mij maar een cordon bleutje [schnitzel], beslist geen cornedbeef. Het Cornisch is een Keltische taal uit Cornwall. Waar komen Coronianen vandaan? Antwoord: Coronie, district SR] De coq au vin (!) is een gerecht met kip. Een coöperator zit in een coöperatie, een co-ouder in de opvoeding. Alle vrouwelijke correspondentes (alleen zij) waren voor de correspondentendag uitgenodigd.

5. Ook Cortesleden [parlement Spanje, Portugal] hebben een cortex [buitenste laag van enig orgaan]. Zelfs de coryfeeën moesten corveeën. Het cortison behoort tot de corticosteroïden [corticoïden – ontstekingsremmer], geproduceerd in de bijnierschors. De lokale couleur locale had een adembenemende uitstraling op de gehele locatie. De coteriegeest [besloten kliek] droop eraf. Hoe schrijf je 'coulombtje' [oh(n)] tegenwoordig? Daar is geen peil op te trekken. Het Witte Boekje richt zijn pijlen maar al te graag op de groene bijbel [het (Het) Groene Boekje, GB]. Daar zaten ze dan in het stiltecoupeetje [n/s]: hij met zijn coupe soleil [kapsel met plukjes geblondeerd haar] en zij met haar opvallende coupenaad [snit], bezig een coup [staatsgreep] te entameren [een begin maken met ...]. … Een quisling is genoemd naar een Noorse verrader. Je kunt noords (nordic) wandelen. Een wat is een nozzle? Antwoord: sproeier of sproeikop, spuitkop.

6. Niks, nada, niente: dat is drie keer niks. In de grotestadsomgeving heb je crèches, in het dorp alleen een crècheje. Bank beginnen? Kwestie van crediteren en debiteren, niet van discrediteren: de klanten in diskrediet brengen, dus. Smeer er maar een crèmepje op. Crémant [licht mousserende wijn] kun je drinken. Cretins zijn kropmensen [groot hoofd, onvolgroeid, etc.]. Ze had haar crochetje [haakwerk] op schoot. Kijk, een cruiseschip. Waar is je crossfiets? De croissanterie-eigenaar boerde [nou ja] goed. De creolen behoren wel tot een ras, niet tot een volk. DNA-strengen kunnen voor cross-over [overkruising] zorgen; misschien later ook  voor cross-overmuziekliefhebbers [combinatie van genres]. Hier hangen cretonnen [van cretonne] gordijnen (cretonnegordijnen). Misdaadbestrijding is een crime [ergerlijk, onaangenaam]. Hoeveel crimes passionnels worden er jaarlijks gepleegd? Die courgettebloem is fantastisch mooi. Een couvade is een mannenkraambed. Met de gekregen couverten [geld in een envelop] konden ze couverts [vork, lepel, mes enz. voor één persoon aan tafel] te over kopen. Een craquelurepatroon is grillig.

7. Hij is een cubanenroker [cubaan = sigaar], een havannaroker.
Cube-ijs bestaat uit ijsblokjes. Deze cultuurkritiek moet je cultuurhistorisch bekijken, liefst in een cultureel-historische context (Blabla? Jazeker!). Het curveverloop is onvoorspelbaar. De cycloïdentekening was puntgaaf. De Cycladische architectuur heeft betrekking op de Cycladen [Griekse eilandengroep]. Het custodesteam [enk.: custos] (VD, GB: custodeteam – n/s – daar waarschijnlijk: bladwachter) van het gymnasium is weer uitgebreid. De cummerband (GB, VD: cummerbund) komt uit India. Curaçaos geschiedenis is boeiend. Een curettemes moet scherp zijn. De cynismenuitingen waren onbeheersbaar. De cysteverwijdering verliep moeizaam. De fullback leed aan wishful thinking. Ooit zongen we: "It's a wonderful world". Was dat een selffulfilling prophecy? Een off-the-roadmotor gebruik je off the road. Er zijn veel bloedingen mogelijk: oftalmorragie (oogbloeding), uretrorragie (urethra), nefrorragie (nierbloeding), rino- en otorragie (neus- en oorbloeding) en vele andere.

8. 'Obliquus' is een muziekterm [met traps- of sprongsgewijze voortschrijding]. De yamswortel komt van de oebie [yam, plant]. Zouden de Oeigoeren [Chinese regio Xinjiang, oorspr. Turks] de oeioeimachine (stokje met ribbeltjes, hoeihoutje, hoeistokje) kennen? Heeft een slokop een extra grote oesophagus [slokdarm, ontsteking is esofagitis]? Dat land ontwikkelt zich à pas de géant [met reuzenschreden]. Het convenant heeft een obligeant [verplichtend] karakter. Ze werd in haar nylon bloes (blouse) [nylonbloes] gestikt met een nylonkoord [nylon koord]. Die nymphe du pavé [straathoer] vind je meestal bij het nymfaeum [fontein]. De N-VA-voorzitter treedt af. Mijn pc is genuket [gə-njoekt – gecrasht door malware]. Onder brucellose (brucellosis) vallen de maltakoorts en de abortus Bang. Na het Nederlands record (NR) bezit hij nu ook het wereldrecord (wr). Zijn deze gewichten netto (nto.) of bruto (bto.)? Een brt is een bruto registerton. Hij wilde graag bij de nouveaux riches [parvenu's] behoren, omdat hij al drie nouveaux romans [experimentele romanvorm, jaren 1950] geschreven had. Zijn er nog notes gaies [vrolijke noten] in dit drama te ontdekken? Een nospel (!) hoort in een notheater (!) [Japan: pantomime]. Niacine is nicotinezuur. Het Nibud helpt je met budgetteren.

9. In Noord-Nederlandse streken wordt Noordnederlands gesproken. In oude taal kom je nog wel tegen de uitdrukking 'of(te) niet' [vergelijk: oftewel]. Wat wordt met pluriformiteit oftewel veelzijdigheid bedoeld? De stek die je zoekt, ligt op 45 graden noorderbreedte (N.B.) en 30 graden oosterlengte (O.L.). De Noordoostpolder is de NOP. Computerbestanden worden steeds groter. Van klein naar groot kennen we: byte (8 bits, B), kilobyte (KB, 1024 stuks), megabyte (MB of meg,), gigabyte (GB, G, gig of gieg), terabyte (TB), petabyte (PB), exabyte (EB), zettabyte (ZB) en yottabyte (YB). Het laatste aantal bytes betrof een getal van 25 decimale cijfers met de waarde van twee tot de tachtigste. Opgemerkt zij dat er ook nog een andere, weinig gebruikte kilobyte (kB) is met een waarde van 1000 bytes. De Leidster wijst ook 's nachts de weg. De no-showreiziger [niet verschenen] hield niet van show. Noordse mythologie? Toelichting: tegenwoordig (VD): de KB [oud] wordt ook KiB (kibibyte of kikibyte - laatste lijkt me fout) genoemd. MB [oud] = mebibyte (MiB), GB [oud] = GiB (gibibyte), TB [oud] = TiB (tebibyte), PB [oud] = PiB (pebibyte), EB [oud] = EiB (exbibyte), ZB [oud] = ZiB (zebibyte) en YB [oud] = YiB (yobibyte). De decadische (niet in wdb. – decimale) equivalenten zijn: kB (kilobyte), MB (megabyte), GB (gigabyte), TB (terabyte - 10¹²), PB (petabyte), EB (exabyte), ZB (zettabyte) en YB (yottabyte = 10²⁴). Nou vooruit, het aantal bytes van de yottabyte (twee tot de 80e) (1.208.925.819.614.629.174.706.176) ook nog even in letters: (een) quadriljoen tweehonderdachtduizend negenhonderdvijfentwintig triljoen achthonderdnegentienduizend zeshonderd(en)veertien biljoen zeshonderdnegenentwintigduizend honderdvierenzeventig miljoen zevenhonderdzesduizend honderdzesenzeventig. We zullen maar niet uitrekenen hoe lang het zou duren om al die bytes in continudienst tweevingerig met één byte per seconde te typen ...

 
 

1293 Dictee vrijdag 23 mrt 2018 (2): dictee Groot Leerpark Dictee 2018 √

Dictee - dictees [1293]

Tiende Groot Leerpark Dictee 2018

[geen titel, auteur: Kees van der Zwart]

De woorden in vet en onderstreept moesten worden ingevuld.

1. Daar zit je dan tussen masculiene krachtpatsers en vileine feministen die zich de crème de la crème noemen van communicatiestrategieën en zich gespecialiseerd hebben in de finesses van de Nederlandse taal, maar zich nu als een
perpetuum mobile gemanipuleerd voelen door genderneutrale taalsuggesties.

2. Door gebruik te maken van de salamitactiek zorgt een peloton van meerenners ervoor, dat in de slipstream van de massamedia het oubollige 'dames en heren' gehashtagd wordt naar 'dicteeërs'.

3. Je zet je schrap, nu eens niet de risee door een pantoffelritje
op z'n janboerenfluitjes, een dwarsliggend fietsschaap of een valboete door bruggetjesleed, want vandaag wil je per se de lauwerkrans met de geur van een eclatante overwinning op taalfanatiekelingen die door een appongeluk of al dan niet geschaafd en geblutst door sinkholes [zinkgat, verdwijnput], gevuld met een brij van een linguïstische biodiversiteit, net niet met succes gefinisht zijn.

4. Aan de horizon doemt op een worstcasescenario van een ongezouten     horroromelet met ingrediënten van onzijdige lid- en voornaamwoorden en vraatzuchtige taalkundige hermafrodieten die niet gehinderd door empathisch vermogen zonder geweeklaag of enigerlei tierelantijntjes [ook: tierlantijntjes] een transitie veroorzaken in de hedendaagse taalwerkelijkheid.

5. De twijfel slaat toe, want wat te doen met een secretaresse die likkebaardend zit voor een appetijtelijke     croque-monsieur, met naast haar een geneesheer-directeur met exotische nevenactiviteiten die zijn hoofdpijndossier ontleedt over belastingtrucs via de Kaaimaneilanden, terwijl hij intussen een verhitte brandweerman gadeslaat die smacht naar een dame blanche en onderwijl zijn grinnikende eega op onzelievevrouwebedstro zoete broodjes bakt met een gecraqueleerde duivekater, of wordt er iets uitgebroed met een equivalent van whatsappende     emoji's?

6. Je zakt weg in een melodramatische overpeinzing waarin op de klanken van een frêle fascinerende jazzzangeres     surrealistische taaltaferelen voorbijtrekken en je jezelf als een idee-fixe     stoïcijns ziet voortijlen over de Via Gladiola [Vierdaagse, Nijmegen] om op de finish als klasbak met een geraffineerde wheelie inclusief een high five als goudenmedaillewinnaar in de armen te vallen van een applaudisserende     blauwbilgorgel die als zzp'er het bloemenmeisje vervangt en die je quasinonchalant, maar schapentrots [net als pauwentrots] zachtjes in het oor mompelt: 'jodium of podium'.