1211 Dictee maandag 20 nov 2017 (2): dictee Oefendictee november 2017 (6) √

Dictee - dictees [1211]

Oefendictee november 2017 (6)

1. Met kunst- en vliegwerk heeft hij die hand-en-spandiensten verricht: het hang-en-sluitwerk van de hang-legkast in orde maken. De verbogen stellende trap van 'blasé' is 'blaséë': hij is een blaséë vent. De hasjhond werd ingezet. Die have is een obsessieve must have voor hem. Een havoër met een havodiploma wordt hbo'er om een
hbo-diploma te behalen. Een heaoër volgt een heao-opleiding in een heaogebouw. Hoeveel heckrunderen zie je op die foto? Om 'hectaretoeslag' te begrijpen, heb je de onlineversie van GB nodig. Heen en weer lopen is te omschrijven als heen-en-weergeloop. De leider riep: "Kop hieps!" en daar stonden we kophieps. De hekkens stonden open. Je hebt geen helikoptervlucht nodig voor een helicopterview. Moge die helleveeg het hellevuur ten deel vallen! De uitdrukking 'alle hens aan dek' komt van 'all hands'. De weg ging heuvelop. Ze zitten niet hiero maar daaro. Hij is een lowbrow, lekker simpel! Kijk die hobbezak in zijn hobbelstoel.

2. De hoegrootheid ervan moet je niet onderschatten. In BE is er maar één Hof van Cassatie. Zouden hòfi's tuinen zijn? Hij wil en zal hogerop. Voor de holikaverbranding moet je in SR bij het hindoeïsme zijn. Hij draagt meestal een hoofdtrens. De afkorting voor hoogwater [GB: ook los!] is HW. De Hottentotten die zich tegenwoordig vaak als hottentotten gedragen, heten tegenwoordig Khoikhoi. Er zaten veel hooligans op de hovercraft. Bij het kaasmaken blijft er hui of wei over. Een horecaondernemer baat een horeca-instelling uit. Een autopiano of fonola is een pianola, een tingeltangel, een mechanische piano. Het IPCC is het Intergovernmental Panel on Climate Change, een
VN-organisatie die zich bezighoudt met het onderzoek naar klimaatverandering en de gevolgen daarvan en adviseert klimaatslimme maatregelen. Er heerst daar een rivièraklimaat. Die zaken mag je niet over één kam scheren. Met narris(j)kat wordt onzin bedoeld. Bij ijshockey worden icings gemaakt.

3. Een Turksepizzabakker bakt lahmacuns. GB's id'er zal wel een
id-baan hebben (en hopelijk ook een ID-kaart of -bewijs). Is een idioticon het dagboek van een idioot? Quod non! Het idoliseren via idolatie komt toch wel dicht bij idolatrie. De iftar is de eerste maaltijd na zonsondergang tijdens de ramadan. De afkorting van 'in ieder geval' is i.i.g. De IJslander reed op een IJslandse ijslander. Hij ijsde ervan dat het vliegtuig gede-icet werd. Ikzelf was me niet van mijn ik-zucht [egoïsme] bewust. Hij ging helemaal op in het iemkeren (imkeren).  Het imperfectum is de o.v.t. Als iets zonder voorbereiding gespeeld wordt, is dat ex tempore. Impressionisme is belle peinture. De impresario liet zich gelden en deed van zich horen. Imputeren is ten laste leggen; wat resulteert in een telastlegging. Wat is het verband tussen incarnatie en reïncarnatie? De afkorting i.c. staat voor in casu, in dat geval.

4. Een incunabel is een wiegendruk of paleotype (geen palimpsest!). Hij zat in de piepzak: zou de incorrecte indeplaatsstelling wel tot een inderminneschikking kunnen leiden? Hij is geen civiel maar industrieel ingenieur. In extremis bekeerde zij zich. De infographic maakte veel duidelijk. In godsnaam: wat is een ingipipa? Antwoord: meubelhout of de boom waar het van afkomt. Inhousetraining (inhouse training) is inhuistraining. Wie heeft dat i.m. (in memoriam) geschreven? Van roestvrij staal (inox) maken ze roestvrijstalen (rvs, inox) artikelen. De verzamelnaam voor neutrino, gravitino, etc. is ino's. Realtime chatten is direct, zonder vertraging. Werd hij het graf of de hemel in geprezen? De btw-verhoging zal wel ingeprijsd worden. Bij het inrijden van de auto is hij het bos ingereden. De F1-coureurs zijn op elkaar in gereden.

5. Hij heeft inside-information: hij kent alle ins en outs. Zou instore reclame veel helpen? Een tonisch-klonisch insult is vrij ernstig. Suriname doet het goed op de Inter-Guyanese Spelen. De interimaris werkt op interimbasis. Bij intraoraal onderzoek wordt je in de mond gekeken, niet naar de mond gepraat. Zijn inverzekeringstelling was onvermijdbaar. Een inverter zet gelijkstroom om in wisselstroom. De TMT-sector omvat technologie, media en telecom. Met zijn invloedssfeer regelde hij de invrijheidstelling. De inzagetermijn inzake die akteverzameling is zes weken. Van ipodden kun je een iPodduim (ipodduim) of -vinger krijgen. Ischemie komt niet uit de scheikunde, maar is plaatselijke bloedeloosheid. Isomo is piepschuim. Het ivo is het individueel voortgezet onderwijs. 'In voce' is 'bij dat woord'. Italic of italiek is cursief, schuingedrukt. De kleinste lettersoort is de
non-plus-ultra.

 
 

1210 Dictee maandag 20 nov 2017 (1): dictee BeNeDictee 2017-07 √

Dictee - dictees [1210]

BeNeDictee 2017-07

Kroniek van een onvoltooid jaar (auteur: Frank Denys)

De onderstreepte en vette woorden moesten worden ingevuld.

1. Sinds de eerste van de louwmaand [januari] is in Frankrijk een wet van kracht die aan werknemers het recht geeft om in hun vrije tijd werkgerelateerde mails en telefoons te negeren. De diffuse [vaag] scheiding tussen werk en ontspanning zorgt er in onze dolgedraaide maatschappij blijkbaar voor dat we tegen onszelf in bescherming moeten worden genomen. Wie zijn phablet [phone + tablet] opzij laat liggen en zijn clamshell [klaptelefoon] of DECT-telefoon [digital enhanced cordless telecommunications] ongestoord laat rinkelen zou zich beter tegen werkstress en burn-out wapenen en mag gerust zijn andullatietherapie [massage + infrarood] stopzetten, zo lijkt de boodschap te zijn. Moeten we evenwel toch ook niet fundamenteler nadenken over onze verhouding tot de moderne communicatiemiddelen? Wie van dat laatste weinig last schijnt te hebben is een Amerikaanse twitterazzo (TA ook: Twitterazzo). Op 22 januari wordt president elect [nieuwgekozen] Donald J. Trump beëdigd als 45ste Amerikaanse president. Vorig jaar wist de New Yorkse vastgoedtycoon met zijn spread-eagle oratory [bombastische retoriek VS] en Americandreamverhaal blijkbaar niet alleen de in de Biblebelt residerende rednecks [conservatief in zuiden VS] – als ik me dit bahuvrihicompositum [vb. roodhuid, dikkop] mag veroorloven – te overtuigen, maar ook de blauweboordenwerkers of blue collar workers (net als: witteboordenwerkers en white collar workers in VD). Deze olibrius [opschepper, snoever], die het wullie-hullie-denken [wij-zij-denken] hoog in het vaandel voert, zal in 2017 nog herhaaldelijk in het nieuws komen.

2. Op 7 februari wordt in de Knesset [Israëlisch parlement] een omstreden wet goedgekeurd die zo'n 4000 illegaal gebouwde huizen van Joodse settlers [kolonist] op de Westelijke Jordaanoever met terugwerkende kracht legaliseert. Een tweestatenoplossing lijkt verderaf dan ooit, tot wanhoop van de vele Palestijnen met hun arafatsjaal. Die kleurige, geblokte omslagdoek wordt ook wel mani of kufiyyah genoemd (of kaffiya of keffiyeh). De vluchtelingenproblematiek woedt ondertussen onverminderd voort. De Tweede Golfoorlog resulteerde in een gedebaathificeerd [GB, vgl. de Baathpartij] Irak. Samen met het falende internationale beleid in Syrië heeft dit ongetwijfeld de kiemen gelegd voor de huidige explosieve toestand in het Midden-Oosten. Hieruit is, in navolging van Al Qaida, IS ontstaan. Deze jihadistische salafisten voeren een ghazidsja [heilige oorlog] tegen de talloze kufar [ongelovigen, enkelvoud kafir - ook: kafirs]. In de Syrische Burgeroorlog heeft de symmachie [oorlogsbondgenootschap] tussen Rusland en het meedogenloze regime van Bashar al-Assad de rebellenopstanden voorlopig in de kiem gesmoord. Duizend-en-een [= groot aantal - begin zin!] Syrische burgers ontvluchten het oorlogsgeweld en er ontstaat een ongemeen grote migratiestroom naar Europa. Maar in de sprokkelmaand valt ook vreedzamer nieuws te noteren. In een tijdspanne [GB ook: ss] van slechts twee weken is er aan het firmament achtereenvolgens een maans- en zonsverduistering waar te nemen. Liefhebbers van syzygieën [samenstand] kunnen hun hart ophalen. Tijdens de 39ste Oscaruitreiking is Los Angeles de place to be. Vele ongles-bleus vergapen er zich in chiquige(!) kostuums aan de glamgirls [glamour] die in watteaujurken [van kunstenaar Watteau] op de rode loper paraderen.

3. Maart wordt ook weleens de guldenmaand genoemd en kent op de 20ste een equinoctium [dag-en-nachtevening, equinox]. Twee dagen later, precies een jaar na de terroristische aanslagen in Brussel, rijdt in Londen op Westminster Bridge een megamobiel in op een menigte, waarna de bestuurder ook nog eens een bobby [politieagent - bobbies = borsten] doodsteekt. Je zou voor minder aan gefyrofobie [brugvrees] beginnen te lijden. Wat bezielt toch een almaar groeiend aantal zeloten die de duivel inhebben, om als zelfverklaarde sjahids [martelaar voor Allah] dood en verderf te zaaien? Hopen ze met hu
guerre à outrance [op leven en dood] de djenna te bereiken waar ze zich kunnen vergrijpen aan hoeri's? Aan de dader in Londen kunnen we het alvast niet meer vragen, want ook hij is inmiddels kassie-zes.

4. Ook de grasmaand april zal ons niet verlossen van de ubiquiteit [alomtegenwoordigheid] van terreur. Op 3 april wordt het metrostation van Sint-Petersburg getroffen door een bomaanslag. In Egypte ondergaan twee koptische [hoofdletter = taal] kerken hetzelfde lot. Vermits het mogelijk is in een wibbussie [ogenblik] een croftybom [met gootsteenontstopper] te fabriceren, blijven explosieven het geliefkoosde wapen van thanatofiele [suïcideneiging] desperado's. Maar het kan ook anders. In het noordse [in het noorden] Stockholm rijdt een vrachtwagen in een winkelcentrum in op een menigte. In Turkije ontslaat de regering een groot aantal ambtenaren, omdat ze zogenaamde gülenisten [aanhangers Gülen] zouden zijn. Zou de grondlegger van de Turkse staat zich niet in zijn graf omdraaien? Of zich postuum verslikken in zijn lahmacun [Turkse pizza]?

5. De vijfde maand van het jaar mogen we niet verwarren met oktober en spellen we daarom ook als Mariamaand [mei = Mariamaand, zelfde letter, hoofdletter, oktober = mariamaand]. Hoc mense [in deze maand] mag Emmanuel Macron zich als 39-jarige de jongste bewoner van het Elysée [ambtswoning Franse president] noemen. Voorafgaand aan zijn verkiezing volgde ik het tv-debat met zijn opponente Marine Le Pen. Je kon niet spreken van bisbilles [mv., gekibbel] tussen die twee kemphanen, maar verheugend was toch dat het pleit niet gewonnen werd door de hadjememaar [zekere politicus] , maar door de minst agressieve debattant die daarmee misschien wel de verkiezingen won. Salonfähig [beschaafd - begin zin!] is hij ongetwijfeld met een cougar [oudere vrouw met jongere man] aan zijn zijde, maar we moeten afwachten of hij er ook in slagen zal de werkloosheid onder de banlieusards [bewoners van een banlieue] terug te dringen.

6. De broeiend hete wiedemaand [juni] mag je letterlijk vurig noemen. In Londen worden lullenmannen [bij brandweer, lulleman = kletskous], magirusladders [uitschuifbaar] en dies meer ingezet om een verwoestende brand in de Londense Grenfelltoren te blussen. De
lord mayor [burgemeester o.a. Londen] ziet tot zijn leedwezen het dodental oplopen. In een resort in de Filipijnse hoofdstad sterven tientallen mensen door asfyxie [verstikking] nadat een schutter het casino in de fik stak. In Portugal veroorzaken letale [dodelijk] bosbranden veel afflictie [hartzeer, verdriet]. Op 16 juni overlijdt de graue Eminenz [éminence grise] Helmut Kohl. De gewezen Duitse bondskanselier was de urheber [grondlegger] van de Duitse hereniging en staat bekend als de man die de ossi's [Oost-Duitser] na de Wende [val van de Berlijnse Muur] blühende Landschaften [bloeiende landschappen] beloofde.

7. In juli zoeken camperaars [met camper] van diverse nationaliteiten zuidelijke oorden op, anderen houden het bij een staycation [vakantie thuis]. Vitamine V staat voor vakantie, maar die kan altijd door cataclysmenperikelen [geweldige ramp, mv. alleen n] versjteerd [verpest] worden. In de Turkse stad Bodrum vindt een aardbeving plaats met een intensiteit van VII op de mercallischaal [schaal van Mercalli]. Japan en China worden geteisterd door overstromingen en aardbevingen na zware sibibusi's [zware bui]. Moeten we toch niet zorgzamer met Moeder Aarde omgaan als we die tellurische [aarde betreffend] krachten willen bedwingen?

8. Tijdens de maand augustus barst in Nederland en België een voedselschandaal los: consumptie-eieren blijken besmet met fipronil [verdelging insecten], een acaricide [bestrijding mijten] uit de groep van de fenylpyrazolen. De crisis dijt uit naar andere landen en treft vele landbouwers. Spanje valt op zijn beurt ten prooi aan pusillanieme [laffe] aanslagen en de wereld kijkt toe op de zoveelste hideuze [weerzinwekkend] geweldsuitbarsting. Een zekere gewenning lijkt op te treden, bevreemdt [onderwerp: dat!] je dat nog? Op het WK atletiek [als GB's WK voetbal] in Londen beleeft de Jamaicaanse spurtbom Usain Bolt geen runner's high [roes t.g.v. lang trainen]. Hij moet in mineur afscheid nemen, want tijdens de estafettekoers 4 x 100 meter wordt hij als laatste loper getroffen door een myorrhexis [spierscheuring] in de hamstring. Hierdoor bereikt hij zelfs de eindmeet niet.

9. Medio september legt de VN-Veiligheidsraad nieuwe sancties op aan Noord-Korea na de zwaarste nucleaire test van het regime in Pyongyang. Wederzijdse dreigementen en fanfaronnades [pocherij] tussen Trump en Kim Jong-un dreigen te ontsporen: we mogen er niet aan denken wat er gaat gebeuren als een van die twee het in zijn bobbekop [dikkop, bolle kop ...] zou halen een zogenaamde preëmptieve [preventief] aanval uit te voeren. In het licht van die spanningen is het wellicht geen grote verrassing dat de Nobelprijs voor de Vrede in 2017 naar de Internationale Campagne tegen Kernwapens gaat.

10. In dit voorlopige jaaroverzicht had ik het nog willen hebben over de waanzinnige schietpartij in Las Vegas, het Catalaanse streven naar onafhankelijkheid, de langverwachte vorming van een nieuwe regering in Nederland, etc.  Evenwel is niet alleen het laatste trimester nog niet afgelopen, maar vooral mag ik als jantje-secuur de honderd opgaven [invulplaatsen] niet overschrijden. Een acribische [nauwgezet] ingesteldheid kan de dicteesport alleen maar ten goede komen. We willen immers niet zoals in het voetbal afglijden naar een mickeymousecompetitie [met weinig niveau].

 

 
 

1209 Dictee zondag 19 nov 2017 (1): dictee BeNeDictee 2017-08 √

Dictee - dictees [1209]

BeNeDictee 2017-08

Een baby met 15 hoofden (auteur: Huib Boogert)

De vet en onderstreepte woorden moesten worden ingevuld.

1. Nederland is bevallen. Eind vorige maand kwam het derde
kabinet-Rutte ter wereld, na een extreem lange draagtijd van bijna acht maanden. Van wie het kind eigenlijk is, blijft diffuus: is het een nabrander van het klavertjevier? Is het een tussentijds verwekt christenliberaaltje [vgl. christendemocraat]? Of waren de recentste partners in een vruchtdragende     winningmood?

2. De gildebroeders van de wereldpers stroomden in elk geval toe in Den Haag. Er was tenslotte, zonder flousjes [smoesjes], sprake van een unicum: de baby werd geboren met maar liefst vijftien hoofden. En allemaal stonden ze op 25 oktober met hun gloeiend inkarnate [hoogrood] wangetjes op het bordes, met de koning [VD: de koning en zijn ministers].

3. Go-getter [doorzetter] Mark Rutte glom van trots, toen hij als een ware hadjememaar [zekere politicus] zijn roedel padvinders en gogogirls [animeermeisje] presenteerde. De bokken keurig in gegaufreerde [gewafelde] pantalons, een hoge zijden [hoge hoed, uitspraak: zije – volgens HB] op de schedel, gereed voor de ratrace van vier jaren. De ooien in deux-piècesjes [mantelpakje] van fäh [Siberische-eekhoorntjesbont], trappelend van ongeduld voor de
even lange ladies' run. Alle plooien leken keurig gladgestreken …

4. Toch deden zich de afgelopen maanden veel rimpelingen voor. Excitantia [opwekkende middelen - begin zin] moesten het gesprek soms vlot trekken, want de traditionele goenagoena [tovermiddelen - mv.!] werkten niet meer. De onderhandelaars stoven ooit als sikaherten uiteen, alle kanten op. De informateur noemde het zelfs voor-de-gek-houderij.

5. Hoe dan ook, het opstellen van het concieze [bondige k s] regeerakkoord veroorzaakte sinds maart veel dyugudyugu [gedoe - VD enk., GB ook mv.], waarbij de concomitante [medewerkende] politici in Den Haag zich als bedorvendansen [verwende kinderen] gedroegen en zich als guereza's [zijdeaapje] door de Binnenhofjungle slingerden.

6. De onderhandelingen waren overigens niet zodanig hard, dat de aed [automatische externe defibrillator] op de SEH [Spoedeisende Hulp] aangesproken moest worden. Integendeel, soms moest er een spelletje tchoukbal [soort handbal] gespeeld worden. Daarna vergrepen de heren zich als ware jean potages [niet: janpotages!] gretig aan heerlijke plakjes plokworst, die ze, ter smaakverheffing onderdompelden in een kylix [drinkschaal] met dukkah [om brood in te dippen]. En toch achtten ze zich geen akanswari's [veelvraten].

7. Een gesponsord radlertje [drank] is niet door het smeuïge regeerakkoord heen geprakt. Dat voel je. Daarvoor is de tekst te licht van textuur. Het document lijkt eerder thixotroop [dikvloeibaar] van karakter. De allesverterende oorzaak werd hierboven al genoemd: het snoepen van de psychedelica [bewustzijnsverruimend], zoals ayahuasca [idem]. Ook een bedwelmend auditief genotmiddel, bijvoorbeeld een blu-ray-dvd, valt niet uit te sluiten. De pretzels bleven in elk geval onaangeroerd.

8. Wel is, volgens de harteloze geruchtenmachine, in Den Haag op enig moment een trùk'i pan voorgereden, een Curaçaose snackbar op wielen. Het voertuig leek niet bepaald op de gouden koets. Integendeel, het was een krakkemikkig exemplaar, door een handige yu di Kòrsou [met voorliefde voor Curaçao] met een koubeitel [voor koud ijzer] in elkaar getimmerd en door ducttape [zeer sterk, textiel]    bijeengehouden. Een en al rijdende ellende dus.

9. Vreemd genoeg draaide de uitbater van het hapjeswrak veelal
licht klassieke muziek, niet geplaagd door de welhaast macererende [kwellende] geuren die uit zijn mobilhome [grote camper] opstegen. De aanstaande ministers en staatssecretarissen bestelden aan zijn kar middels een vraag-en-antwoordspel graag een bordje seitan [vleesvervanger], een schaaltje waldorfsalade of een kopje wienermelange. Sommigen sloten af met een krossoksigaret [slechte kwaliteit], samen met een conculega. Die danse macabre [dodendans] op het Binnenhof kon eigenlijk niet meer fout gaan!

10. Een kleine anekdote tussendoor: de exploitant van de Antilliaanse foodtruck beloofde in een twaiku [T/twitter + haiku] dat hij zou
zorg dragen voor twee noordzeeharingen met rijnwijn. Hij maakte met behulp van een wiegetouw [ww. wiegen] een soort tokkelbaan, waarlangs hij de lekkernijen vanuit zijn snackcar [Antillen: een snèk] naar de klant op straat liet zakken. Het roept reminiscenties op aan het manna uit de Bijbel. Ook dat kwam van boven.

11. Niet veel later klonk daarna het 'mamma mia' [verbazing] uit de onderhandelingskamer en kringelde vanachter de dieffenbachia's [kamerplant] witte rook omhoog. Er was een regeerakkoord, ook al spraken de vakbonden direct al van een mattheuseffect [net als Bijbelboek Mattheus – VD]: de rijken rijker, de armen armer. Maar goed, je kunt niet alles meehebben.

12. We keren terug naar de onderhandelaars en hun open-minded [open voor nieuwe ideeën] akkoord, tot stand gekomen onder aegide [bescherming] van Mark Rutte.

13. De hoofdrolspelers in de onderhandelingen repten op de cover van hun pièce de résistance [belangrijkste onderdeel] schaamteloos van 'vertrouwen in de toekomst'. Jan Modaal daarentegen beziet het regeerakkoord veelmeer als eenvoudig knip-en-plakwerk, dat met een krachtig 'allee' van de informateur met G-kracht [zwaartekracht] tot stand is gekomen, nadat deze de gevoelige g-snaar [op viool] had geraakt. In elk geval was er geen militair-Israëlische krachtterm als krav maga [vechtsport] voor nodig.

14. In de bed and breakfast (B&B) waar de heren in de voorbije weken overnachtten, werd overigens het schmallenbergvirus nooit aangetroffen. Ook waren er geen aanwijzingen dat men ter verhoging van de feestvreugde met elkaar van Wippenstein [van bil] ging. Wel werd dikwijls een piaffe [paarden] gedanst. En ook werden de doggybags geregeld enthousiast gevuld.

 

 

 

 
 

1208 Dictee zaterdag 18 nov 2017 (1): dictee Groot Leiderdorps Dictee 2017 √

Dictee - dictees [1208]

Groot Leiderdorps Dictee 2017

De rijke geschiedenis van Leiderdorp (auteur: Tanneke Schoonheim)

[De onderstreepte woorden moesten worden ingevuld.] 
[Ook moesten de grammaticale en spelfouten [8] in de tekst worden omcirkeld. Hier in rood met verbetering in groen tussen vierkante haken.] 

1. Het verleden van Leiderdorp is interessanter dan je misschien zou denken en echt iets om als Leiderdorper apetrots op te zijn.

2. Laten we eens poolshoogte nemen in de minutieus opgestelde canon van Leiderdorp, waarin een scala met [aan/van] illustratieve gebeurtenissen is opgenomen.

3. Zo werd [werden] er bij archeologisch onderzoek in verband met de aanleg van de hogesnelheidslijn sporen ontdekt van een boerderij uit de vroege ijzertijd en pakweg 2500 jaar geleden woonden hier mensen met een veeteelt-akkerbouwbedrijf.

4. Eeuwen later blijken de expanderende Romeinen tot aan de Rijn te zijn doorgemarcheerd.

5. Ter bescherming van de noord grens [noordgrens] van het Romeinse Rijk bouwt men dicht bij het water een aantal van palissaden voorziene forten, die ook als adequate accommodatie voor de regelmatig patrouillerende militairen fungeren.

6. In de Merovingische periode, omstreeks het jaar 550, strijken er enthousiaste nieuwe bewoners neer op [in] deze contreien.

7. Er verrijst een idyllisch dorp, met een in de kleiige rivierkreek aangelegde haven, die [dat – het (!) dorp] zich tot een internationaal georiënteerde handelsnederzetting ontwikkelt, met lucratieve handelscontacten tot in Duitsland.

8. Leiderdorp telde ooit zes laatmiddeleeuwse kastelen, gebouwd met lokale rivierkleibaksteen.

9. Tijdens de Hoekse en Kabeljauwse Twisten [GB, VD: twisten] werden er twee rigoureus verwoest, drie andere werden met de grond gelijkgemaakt ten tijde van het Beleg van Leiden [zoals GB: Beleg van Breda, Beleg van Maastricht, maar VD: beleg van Leiden].

10. In de achtiende [achttiende] eeuw zijn ze definitief afgebroken en inmiddels overdekt met Vinex-wijken.

11. Men recyclede het puin, dat gebruikt werd voor de nieuwe bouwsels, alleen van het fameuze Huis ter Does zijn er nu nog wat pittoreske relicten zichtbaar.

12. Ook na de Reformatie [GB: reformatie, hier is echter de specifieke Reformatie van de zestiende eeuw bedoeld] schrijft Leiderdorp geschiedenis op religieus gebied.

13. In 1886 vindt de Doleantie [GB: een doleantie, maar hier is de specifieke Doleantie van 1886 bedoeld – die van 1834 heet de Afscheiding] plaats, een scheuring binnen de protestantse kerk, en in Leiderdorp besluiten dominee Vlug en de kerkenraad zich omwille van het zielenheil hierbij aan te sluiten, als eerste Zuid-Hollandse gemeente.

14. Voor- en tegenstanders dreigen slaags te raken en de locoburgemeester roept de hulp [+ in] van de Leidse garnizoenscommandant om ervoor te zorgen dat de situatie
de-escaleert.

15. Uiteindelijk loopt het allemaal goed af en inmiddels zijn alle afgescheiden stromingen weer bij elkaar onder de oecumenische paraplu van de PKN.

16. De industrie behoorde van oudsher tot een van de belangrijkste pijlers van de plaatselijke economie, eerst vooral met de middeleeuwse steen- en pannenbakkerijen, later met de
negentiende- en twintigste-eeuwse scheepsbouwactiviteiten. [behoorde tot de belangrijkste pijlers of: was een van de belangrijkste pijlers] 

17. Hier is nog maar een minuscuul deel van de Leiderdorpse historie de revue gepasseerd. Er heeft in de afgelopen millennia nog veel meer vermeldenswaardigs plaatsgevonden, maar dat moet u zelf maar verder nalezen in de annalen, kronieken en andere documentatie over het dorp.

 
 

1207 Dictee vrijdag 17 nov 2017 (3): dictee Groot Zutphens Dictee 2017 √

Dictee - dictees [1207]

Groot Zutphens Dictee 2017

(auteurs: een collectief)

Flora en fauna

1. De heraldische, dubbelstaartige gouden leeuw, keelkleurig [heraldiek: rood] getongd en genageld, is Zutphens stadsmascotte.

2. Ook geïnspireerd door Lions' (!) prestigieuze leeuwen stortten [niet nu!] de dicteesamenstellers zich dit jaar op flora en fauna; bereid (!) u voor op nog eens zeven zinnenprikkelende zinnen.

3. In het glaciale tijdperk van het pleistoceen begraasden grote herbivoren als de wolharige mammoet en de steppewisent, gewilde jachttrofeeën van neanderthalers, de toendravlakten langs de oer-Rijn (!) waar honderdduizend jaar later Zutphen zou liggen.

4. De fysicus en theoloog Martinet en academicus De Gorter schreven in het achttiende-eeuwse Zutphen botanische publicaties van internationale importantie en beiden zijn gelauwerd in het lokale wegennet [Er zijn straten naar hen genoemd].

5. In de zogenaamde Stadsboomgaard [eigennaam], gesitueerd op de contrescarp [vestingbouw: buitenoever van een vestinggracht, tegenover de escarpe] in de noordoostelijke verdedigingslinie van de vroegzeventiende-eeuwse frontierstad [grensstad], plantte men verscheidene regio-eigen appel- en perenrassen waaronder de zeldzame jeanned'arcpeer [soortnaam].

6. Recentelijk verscheen over deze boomgaard een fullcolouruitgave in A5-formaat, een pro-Deoproject van pomologische en andere experts.

7. De extinctie [uitroeiing] van de Falco peregrinus [vergelijk de wolf = Canis lupus] was nabij, maar sinds het verbod op DDT is het aantal slechtvalken spectaculair toegenomen; je ziet ze frequent met hun aerodynamische bouw en ingebouwde spoilers vanaf de
Sint-Walburgis- en Nieuwstadskerktoren steile duikvluchten maken.

8. Het lijdt volgens een boomexpert geen twijfel dat de elfhonderdzevenenzeventig met voorbedachten rade geschuinde en langs de N348 geplante eenstijlige meidoorns van het exorbitant prijzige kunstproject Het Witte Lint [eigennaam: het lint van die meidoornbomen] alweer ten dode zijn opgeschreven doordat ze te veel te lijden hebben gehad.

9. Terwijl Zutphen de eikenprocessierups bestrijdt met mezen waarvoor talloze aviaria [vogelhuisjes] zijn opgehangen, wordt de door de destructieve varroamijt met uitsterven bedreigde bij juist verwelkomd in Zutphen Bijenstad [eigennaam, april 2009] een bijenlint waarin de stedelingen bijvriendelijke tuinen aaneenrijgen.

 

1206 Dictee vrijdag 17 nov 2017 (2): dictee Groot Dictee Eindhoven 2017 √

Dictee - dictees [1206]

Groot Eindhovens Dictee 2017

(Geen titel; auteur: Frits Spits)

1. De eerste muzikale herinnering die ik aan de stad Eindhoven heb, is een fonkelende, helverlichte jukebox, een ingenieuze
kwartjes-dubbeltjesslikker in een snackbar aan de Aalsterweg [straatnaam Eindhoven], die parallel loopt aan het Stad(s)wandelpark, waar expressieve jongemannen met grote elviskuiven [VD] en stoere leren jacks de muntstukken ingooiden om vervolgens luidkeels mee te zingen met Jailhouse Rock [titel van een film] terwijl de coca-cola [VD, GB's Leidraad: Coca-Cola] en de frites [mv.; friet met mayonaise is dat niet; coca-cola en friet zou wel mv. kunnen zijn] met mayonaise van hand tot hand gingen ('friet' is enkelvoud).

2. Wat later, het zal in 1960 zijn geweest, zag ik de flamboyante, maar inmiddels oudgediende, Peter Koelewijn, samen met zijn Rockets [zekere band] optreden in een etalage van een muziekwinkel in de Hoogstraat [straatnaam Eindhoven] waar ze ook de beroemde egmondgitaren [als hammondorgel en wurlitzerorgel; maar: Armanipak en Stradivariusviool - Armani en Stradivarius verwijzen nog naar de persoon zelf] verkochten, die me met hun glanzend gelakte kasten en hun strakgespannen snaren probeerden te verleiden en daar niet in slaagden, omdat mijn gevoel voor muziek weliswaar groot is, maar dan louter als luisteraar en niet als muzikant.

3. Naast designstad [lijkt een soortnaam] nu is Eindhoven ook altijd een muziekstad geweest waarin op de een of andere manier vaak tegendraadse geluiden opklonken die iets vertelden over het ongemakkelijke dat in de stad altijd aanwezig is, ongemakkelijk omdat de stad lelijk wordt gevonden door een buitenstaander, terwijl juist een inwoner hartstochtelijk houdt van deze Brabantse metropool met de karakteristieke Lichttoren [eigennaam], de futuristische schotel die aan de rondweg staat, de vreemde Blob [De Blob in Eindhoven en de naastgelegen ondergrondse fietsenkelder zijn ontworpen door de Italiaan Massimiliano Fuksas]. Ook het naastgelegen Piazza [busstation] dat zich tegenover de Piazza [overdekt winkelcentrum] bevindt, de heringerichte fabrieksgebouwen van Philips, Strijp-S [eigennaam] genaamd met het monumentale Klokgebouw [Cultuurhallen], en natuurlijk de bosrijke omgeving met de ontelbare Noord-Brabantse vennen.

4. Nog steeds veer ik op als ik hoor dat een muzikant of een artiest die succes heeft uit Eindhoven komt, het succes van Fresku [Nederlands rapper, acteur en cabaretier] spreekt me aan, omdat juist in hem de contouren zichtbaar worden van de nieuwe Nederlander, de nieuwe Eindhovenaar, die in zich een verleden draagt, maar die, zonder pathos, met veel gevoel voor empathie, zijn angstkreten over de samenleving op ons afvuurt waarin het verlangen weergalmt dat alle groepen mensen in staat zullen zijn gloedvol en respectvol met elkaar samen te leven, het is een verlangen dat bij Eindhoven past, immers altijd de stad die vooroploopt als het gaat over vernieuwing.

 
 

1205 Dictee vrijdag 17 npv 2017 (1): dictee Groot Dictee Sint Anthonis 2017 √

Dictee - dictees [1205]

Groot Dictee Sint Anthonis 2017 (in De Oude Heerlijkheid)

In de schaduw van de rômfabriek (auteur: Piet Vloet)

1. Schitter in alle disciplines waarin geschitterd kan worden; Oploo past deze euforiserende leuze toe door toneelkunst, want het beseft dat kunst altijd ook woord- en toneelkunst behelsd heeft; juist op dit punt slaat het would-bekunstdorp Sint Anthonis een astronomische modderfiguur: het heeft zelfs geen toneelclub waardoor mijn bloed karnemelk wordt.

2. Geroemd moet worden het initiatief van het Oploose echtpaar dat drie toneelclubs tot een drie-eenheid, niet te verwarren met de
rooms-katholieke Drie-eenheid, weet te smeden en met een gezamenlijk superoptreden Oploo op de Noord-Brabantse toneelkaart zet.

3. Een aubade aan de auteur die reuzegrote gebeurtenissen uit het verre verleden een reuzengestalte geeft in een authentiek, historisch verhaal dat ontroert en waarvoor hij veel research verrichtte en vele interviews afnam.

4. Velen van ons kennen de rômfabriek; een typisch Brabantse betiteling, want "rômme" is ordinaire, alledaagse, doordeweekse koeienmelk en "melk" is karnemelk waarvan de room is afgekarnd voor goudgele boter; daarnaast is er nog sprake van fiets over de betekenis waarvan zelfs deskundigen ruziën. Raad jij of raadt u nu maar wat het precies is.

5. Het toneelstuk onthult het verhaal van onderduikers en gecrashte piloten die door de moffen gezocht werden maar ook expliciet van heroïeke helpers, die in de schaduw van de fabriek, verborgen voor Duitsers en gewetenloze NSB'ers, deze refugiés hielpen met inzet van hun hachje zonder dat zij op hun iPhones geïphoned konden worden over eventuele razzia's door bloedfanatieke, minderjarige nazietjes die in koelen bloede moordden.

6. Voor deze hulp was mannen- en vrouwenmoed nodig, want werd je geattrapeerd door laag-bij-de-gronds verraad van pilatussen of door iemands loslippigheid, dan wachtte je de kogel of misschien nog erger het concentratiekamp waar een tergend langzame dood loerde totdat Magere Hein je kwam halen.

7. Wij, toeschouwers, zien het optreden van de tonelisten maar moeten ook oog hebben voor de arbeid die een tiental vrijwilligers verrichtte: decorbouwers voor een coulisselandschap en geaquarelleerde luchten, coupeuses en costumières voor archaïsche kostuums anno Domini 1944, grimeuses voor een beatrixkapsel en dan vergeet ik nog de auteur, de regisseuse en alle coacteurs en coactrices inclusief de souffleuses.

8. Voor mij als linguïst is Oploo in drieërlei opzicht het kunstdorp bij uitstek, wat nog meer profiel krijgt door het pseudo-Romeinse amfitheater dat gebouwd is met de inzet van de zzp'ende bevolking waar zelfs een duizendtal bijtjes op de achtergrond zoemt.

9. Cultureler kan toch niet: een trias van cultuur, natuur en coöperatie. Applaus voor Oploo.