1070 Dictee vrijdag 24 feb 2017 (1): dictee Dictee Wieringerwerf 2015 √

Dictee - dictees [1070]

Voorjaarsdictee Wieringermeer 2015

(geen titel, auteur: Gerard Wortel)

1. Wieringermeerders zijn geen uitgesproken
negen-tot-vijftypes die je dagelijks bij de afhaalchinees tegenkomt – of druipneuzende charlatans die zich in een gelagkamer tegoed doen aan een geuzelambiekje, een bordeauxwijntje of een stukje edammer met gepocheerde cantharel – Wieringermeerders zijn hardwerkende gelouterde rauwdouwers (ook: rouw-) die boekweitebrij met jutteperen prefereren boven het bourgondische snobistische gedoe.

2. Deze descriptie is niet bedoeld als paskwil of stereotypering, maar als hommage aan de inwoner van de Wieringermeer, het gemiddelde van een nuchtere, frugale agrariër, een middenstander, een zzp'er, en Jan Modaal, die meestal rechtdoorzee is oftewel rechttoe rechtaan zijn mening verkondigt, zonder daarbij pernicieus te zijn en dientengevolge anderen te choqueren.

3. Naar verluidt heeft de toenmalige en in de Wieringermeer woonachtige landbouwminister Sicco Mansholt – met zijn ongeëvenaarde subsidies – een aantal kommerlijke akkerbouwers uit hun nooddruftige positie verlost, die heden ten dage, zonder enig ressentiment, weer een deel van de revenuen afdragen aan Vadertje Staat.

4. De met veel aplomb en zonder enige gêne gepropageerde Mansholtdoctrine bleek, hoe smeuïg die ook werd aangeprezen als de oplossing van het voedselprobleem, achteraf enigszins een cassandravoorspelling te zijn, die leidde tot een exuberante boterberg en de teloorgang van veel kleine boeren in met name derdewereldlanden. Maar dit terzijde!

5. Gefascineerd door het door chlorofyl getinte Wieringermeerse landschap, bekruipt mij een
déjà-vugevoel met pantheïstische trekjes, onder meer bewerkstelligd door welriekende paardenbloemen, rondvliegende onzelieveheersbeestjes, een lieflijk foeragerende tjiftjaf, het ontluikende jakobskruiskruid, maar bovenal door de ploeterende, soms sjacherende aardappelboer die steeds op zijn qui-vive moet zijn voor de coloradokever en als
manusje-van-alles ook nog zijn begrote uitgaven als een foxterriër moet bewaken.

6. De Wieringermeer is en blijft synoniem aan ruimte in de breedste zin van het woord, een walhalla voor fietsers van alle gezindten op AOW-leeftijd die op z'n janboerenfluitjes willen pedaleren, een eldorado voor de kip van het vrije-uitloopei, maar vooral een zeer benijdenswaardig areaal voor de akkerbouwer. De Wieringermeer is meer dan dit dictee!

 

1069 Dictee maandag 20 feb 2017 (1): dictee Oefendictee februari 2017 (4) √

Dictee - dictees [1069]

Oefendictee februari 2017 (4)

1. Inwoners van Tietjerk zijn biezensnijders. Je kent het verhaal van Mozes in het biezenmandje (biezen mandje)? Zelfs de bekende Mexicaanse plant
mozes-in-het-biezen-mandje staat in VD. Bifurqueren is een bifurcatie vormen. In een bigbrothermaatschappij zou een big bazooka niet nodig moeten zijn. Een bigfoot is een yeti. Een bigot [oht/oo] lijdt aan bigotterie. Ik zweer bij mijn rode bijbel, de Michelingids. Altijd lastig: 'epididymis' schrijven! De Bijbel van deux aes is de
Deux-aesbijbel. Het Bijbellezen gebeurde vanaf een bijbellezenaar. Wat is klistervorming bij planten? Onderschat dat bijdehante bijdehandje niet. Een bijker heeft een imkerij. De apidologie bestudeert ook apitoxine en de apicultuur. Een bijenorchis heeft rozerode of bleekroze bloemen. Ik heb hem uit zijn flauwte bijgeholpen, dat leidde tot zijn bijkomen. Lopen moeder- en dochterklok altijd gelijk? Een snauw is geen prauw. Was die del bijna-bloot of bijna bloot? Is het niet zo, dat een bijzit ligt? Kijk: een bijzige koe.

 2. Bikramyoga is een heet gebeuren. We gaan met Jan Bil z'n wagen. Wat zijn bilboquetten? Wij biljarten elke week in dat café billard. Het was daar kontschudden; ik moest er wel kond van doen. Ze hadden veel van Billie en Bessie Turf. Op deze locatie waren de locals oververtegenwoordigd. Een birmaan is een burmees. Iemand een wedgie geven is birren [broek in reet]. In BE staat BIS voor Begeleid Individueel Studeren. Heerlijk, die biryani, hoeveel birr kost dat? De nizam verorberde graag een bisam. Een biscuit buste (biscuitbuste) kun je niet eten. Met biscotti di Prato worden cantuccini bedoeld. Een bisectrix (VD) wordt ook bissectrice genoemd. De Arabier had zojuist biest gegeten en trok bij het weggaan een mooie bisht (overjas) aan. Hij wist overigens niets af van een Papoease bisjpaal. In BE betreft de biv de belasting op de inverkeerstelling. Hoe zat het met de cuisson van dat bizongerecht?

3. [20-02-2017] Pas volgende week te zien in het online-GB: athomegevoel. Je moet maar net willen weten dat bl de internetextensie is van
Saint-Barthélemy. Laten we eens even '*mozes*' onderzoeken (een selectie): mozes kriebel (verzwakte krachtterm), een kalf Mozes is een echte goedzak, een goeie sul, Mozes en de profeten (= geld!, naar (Bargoens) moos = geld), mozesboom = stekelige mispelboom, vuurdoorn, mozestraan = traangas, mosen = knoeien, prutsen, (geld) verprutsen (ook: vermosen), Sam en Moos zijn twee stereotiepe Joden, die in moppen worden opgevoerd, jatmoos = jatmous = handgeld, ook: dief, zwendelaar, Bargoens: het is een ribbemoos van een vent = een grote, ruwe kerel, bemosen = bevuilen, bezoedelen, Mozes en Aäron (fig.: staat en kerk), de baard van Mozes = (de plant) slaapkamergeluk, daar kom ik met de boeken van Mozes (aangesjouwd met zware en oude boeken), de vijf boeken Mozes = (schertsend) vijf oude ongetrouwde zusters of vrijsters, zo dom als 't kalfke Mozes (zeer dom) en het wetboek van Mozes = de Pentateuch.

4. Nog een paar dingetjes, gevonden via 'SR': aguma (bladgroente), ajinomoto = ve-tsin, alakondre (i) = zekere ketting, alatapepre (ie) = kleine rode chilipeper, angalampu = Chinese roos, anyumara (zoetwaterroofvis), aytkanti (lederschildpad), baithak gana = muziek, bakru = bosgeest, basya =
assistent-dorpskapitein, boyo = ovengerecht, cellshop = telefoonwinkel, is een buru ook een bakra?, de coming-out werd met een cook-out gevierd, mag je doksen zomaar afschieten?, dyarpesi (groente), dyompofutu (hinkelspel), dyugudyugu (gedoe, drukte, ophef), fayalobi (sierheester), fyofyo = (ook:) magische ziekte (in het wintigeloof), gadodede (ie) = commelina (onkruid), gropesi (ie) = taugé, handicraft = kunstnijverheid, kawai: zekere zaden, krawkraw = chips van de cassave, krobiya (zekere zoetwatervis), kukaleisi (ie) = snelkookrijst, kutai = hoogkijker, motyo = prostituee, obia = voorwerp met magische kracht, ograi = boze oog, oloysiketi (ie) = halsketting, owrukuku = uil of landpuntslang, piaiman = indiaanse sjamaan, popsicle = waterijsje, ijslolly, rakhi (katoenen armband), rowti (dikbekje met een oranje buik), sangrafu (kruidachtige plant), siksiyuru = een soort van zingende cicade, tarateyketting (ee), tayer (groente), tyuku (steekpenning), tyuri (smakkend geluid als verachting), wiper (ruitenwisser), yarabaka (zeemeerval) en yorka (geest overledene).

 
 

1068 Dictee zondag 19 feb 2017 (2): dictee Oefendictee februari 2017 (3) √

Dictee - dictees [1068]

Oefendictee februari 2017 (3)

1. Er werd door de jeugd geïpad, ge-sms't en geïphoned. Een eiken jubileum verwijst naar 80 jaar, een houten jubileum naar 5 jaar. Daarom stelde ik ooit voor een 85-jarig jubileum een eikenhouten dito te noemen. Volgens Wikipedia is er nog geen officiële aanduiding voor. Wel: 50 jaar: goud, 55 jaar: smaragd, 60 jaar: diamant, 65 jaar: briljant, 70 jaar: platina, 75 jaar: rodium, 80 jaar: eik en 100 jaar: ivoor. Wat is overigens een opvallend verschil tussen Rotarians en soroptimisten? Ze debiteerden een cabareteske cabarettekst. Correct lijkt me: oud-leraar-Nederlands en niet oud-leraar Nederlands. Zo ken ik ook een oud-leraartekenen. Laren 2015: in plaats van dubbele e-klank kan m.i. ook:
dubbele-e-klank. Ik kan er wel in komen, dat je sommige werkwoordcombinaties niet aan elkaar schrijft. Wat is een sans-papiers en hoe schrijf je papier-maché en papier collé? Wat is het verschil tussen een lerarenkorps en een docentenkorps?

2. U bent hier gekomen sub reservatione Jacobaea [bee-jaa] oftewel onder het voorbehoud van Jakobus. Dat houdt in: zo de Heer wil en wij leven, anders gezegd: Deo volente (afko: D.V.) of ook volente Deo (afko: V.D.). De bi-intellectueel werd ingezet voor de BI, de businessintelligence. Wie mag het weer oplossen? Juist, bibi! Met bibliolatrie wordt Bijbelverering bedoeld. Wat is in vredesnaam bibliothecografie? 'Er zij licht' is met zekerheid een biblisme. De biblist (Bijbelkenner) droeg een bibshort en vroeg zich af wat de Wet Bibob is? Antwoord: bevordering integriteitsbeoordelingen door het openbaar bestuur. Bicameraal is in de volksvertegenwoordiging: met twee kamers. Is 'RABO' een correcte BIC-code (Bank Identifier Code)?

3. Een bichon is een soort maltezer. Van GB mag je 'bidbook' ook verhollandsen (volgens VD overigens tot 'biedboek'. Neem dat bis in die (tweemaal per dag) in (afko: b.i.d.)! Een protestantse biddag en een rooms-katholieke biddag schelen nogal wat. Een bidnis is een mihrab. De bie steken, ervantussen gaan, is meestal niet zo bie. Een biefstuksocialist is salonfähig. Dat rood vlees is bien cuit, well done, en dus zeker niet bleu, saignant of à point. Hij had weinig, bien entendu, drie schoenenparen. Wilders (PVV) en Buma (CDA) waren bien étonnés de se trouver ensemble. Weet je dat oxo gewoon
boter-kaas-en-eieren is? Boterwegen begint met
rug-aan-rug staan. Van wanneer stamt de Boterwet? Geef die bietebauw maar een biestepannenkoek. Een zytholoog moet wel weten wat een horecagezwel is.

4. Pas maar op, dat GB niet met je op de loop gaat; dit krijg je cadeau bij lemma lopen: aanlopen, achterlopen, achternalopen, achteroplopen, achteruitlopen, aflopen, binnenlopen, doodlopen, dooreenlopen, doorlopen, drooglopen, erbij lopen, erin lopen, eromheen lopen, ertegenaan lopen, gelijklopen, groenlopen, hardlopen, heenlopen, heetlopen, ineenlopen, inlopen, langslopen, leeglopen, loslopen, meelopen, mislopen, naaktlopen, nalopen, omhooglopen, omlopen, omverlopen, onderlopen, oplopen, overlopen, platlopen, rechtop lopen, rondlopen, samenlopen, scheeflopen, schoollopen, skilopen, stormlopen, stuklopen, te hoop lopen, tegemoetlopen, tegenlopen, ten einde lopen, teruglopen, toelopen, uiteenlopen, uitlopen, vastlopen, vollopen, voorbijlopen, voorlopen, vooroplopen, voortlopen, vooruitlopen, vrijlopen, wachtlopen, warmlopen en weglopen.

 
 

1067 Dictee zondag 19 feb 2017 (1): dictee Column: d, t of dt? √

Dictee - dictees [1067]

Column: d, t of dt?

In het papieren Groene Boekje (dat kost geld) staat veel minder dan in de gratis digitale versie, die te vinden is via www.woordenlijst.org

Ik wil vier dingen aan de orde stellen: zoeken, werkwoorden,  zelfstandige naamwoorden en een toepassing.

1. Zoeken: je kunt heel makkelijk zoeken naar woorden. Let op: in het volgende is * de ster op het toetsenbord (boven de 8)! Als je (letterlijk) *deur* intypt, krijg je o.a. achterdeur, deur en deurknop. Die * staat dus voor 1 of meer (maar ook 0!) letters of cijfers. Bij 'achterdeur' was dat (eerste *) 6 en (laatste *) 0 tekens, bij 'deur' 0 en 0 en bij deurknop 0 en 4. Je kunt uiteraard ook één * gebruiken bij het zoeken. Naast de * (een soort van wildcard) kun je ook het ? als zodanig gebruiken: zo'n ? staat voor (precies) één teken (niet 0!). Zo levert zoeken op 'd??r' op: daar, deur, dier, door, duur, deren en duren. Die laatste twee lijken niet te kloppen, maar staan erbij omdat binnen het lemma (artikel) 'deren' of 'duren' wel 'deer' en 'duur' voorkomt, nl. als ik-vorm!

2. D, t of dt? Dat hoef je – los van regels als het kofschip – nooit meer fout te doen. Allereerst heb je die laatste regel meestal echt niet nodig, kijk naar de verleden tijd: hij dubde en dus is het gedubd met een d, en hij plantte, dus is het geplant met een t (wat wel lastig blijft: gepland uit het Engels betekent iets anders: plannen gemaakt ...). Als je online een werkwoord intypt, krijg je de hele vervoeging. Voorbeeld: planten – ik, jij, hij, het plant, wij, jullie, zij planten – plant jij (je erachter) – verleden tijd: ik, jij, u, het plantte, wij, jullie, zij plantten. Het voltooid deelwoord is geplant: de geplante rozen – en je ziet ook de plaats van evt. afbreken: ge.plant (de stip is de plaats van afbreken, dat wordt dus ge- (nieuwe regel) plant. Het tegenwoordig deelwoord is 'plantend': de plantende boer. Op die manier kun je alle vormen van elk ww. te zien krijgen: plannen [uitspraak: èh!], ik plan, jij of hij plant, wij plannen, ik plande, zij hebben gepland en de plannende schoolroostermakers ... Alles is op te zoeken, vb. editen [een tekst gereedmaken voor publicatie], ik edit, jij editte, we hebben geëdit en de redacteur viel al editend in slaap. Zoek het in geval van twijfel even op: slordige dt-fouten in werkwoordsvormen kun je daarmee voorkomen!

3. Ook bij zelfstandige naamwoorden krijg je een schat aan informatie, zoek op 'compromis' – ik neem expres een lastige – dat kun je uitspreken met 'ie' of met 'ihs' (vernederlandst). De eerste mogelijkheid [ie] geeft meervoud compromis en verkleinwoord compromistje(s), de tweede mogelijkheid [ihs] geef compromissen en compromisje(s) (dan geen t van tje!). Bij een bnw. krijg je de trappen van vergelijking: groot (stellende trap), groter (vergrotende trap), grootst (overtreffende trap), ook de verbogen vorm 'grote': een groot huis (het-woord) en een grote woning (de-woord). Ook de zgn. s-vorm wordt vermeld: iets groots.

4. Ten slotte nog een dicteezin ter controle en om te oefenen. De vergrotende trap van chic is chiquer (rare uitzondering!) – dat is iets taalkundigs – en daarmee vergrootte [verleden tijd] de chicste (!) dicteedeelnemer zijn door het voorafgaande artikel al ruimschoots vergrote [als bnw. gebruikt voltooid deelwoord] spellingkennis.

 
 

1066 Dictee donderdag 16 feb 2017 (1): dictee Groot Dictee Ter Aar 2017 √

Dictee - dictees [1066]

Groot Dictee Ter Aar 2017

Het dictee moest helemaal worden opgeschreven.
Alleen de onderstreepte woorden werden nagekeken en telden mee.

Nostalgie (auteur: Rein Leentfaar)

1. Ter Aar heeft ook een cultuurhistorische vereniging, die ijvert voor het in stand houden van het dito erfgoed. Daarvan doen de museale ambities kond: in het museum zijn heel wat oudelade-inhouden ter inbewaringgeving en voor meer dan een vernissage op hun plaats terechtgekomen. Ernaartoe rijdend vanuit Alphen aan den Rijn geldt voor de deelnemers: eropaf! De contouren van het dorp zijn net zo rustgevend als sedativa. De belastingdienst (GB, VD, als eigennaam mogelijk ook met hoofdletter - ik zou nu Nederlandse Belastingdienst doen, zie lemma huurtoeslag) maakt giften aan de vereniging aftrekbaar: zij is door die dienst tot anbi-instelling – je weet wel – gekatapulteerd, dus uw eurootjes komen übergoed bij de gedachtenis aan de genesis van Ter Aar van pas.

2. De vereniging heeft een onlinearcheologiekroniek. Er was een oproep voor materiaal uit de pre- en postnapoleontische tijd en aan hen die in Nederlands-Indië gediend hebben. Zijn dan Oostinjevaarders bedoeld? Verder was er een verhaal over de jongedamesopleiding tot perfecte dienstmeid (maarte, bij de Joden heet dat een sjikse). De website is vergeven van geüp- en -downloade gegevens. Een verhaal ging over Leidslakenwevershuisjes, een ander geüpdatet bericht over een buiten een castellum gevonden vicus. De kroniek weidde ook uit over de hoop, diverse collector's items te verwerven. Op het gebied van de sport gaven twee oud-voetbalkeepers een spektakelshow. In de winkel van de vereniging kun je dvd's en ansichten kopen.

3. De expositieagenda mag er zijn, zoals '100 jaar polder in Nieuwkoop'. Spreken ze daar trouwens Poldernederlands? Verder: "De teerling is geworpen" (alea jacta est) en "Oorlog en vrede" (vrede zij met u: pax vobiscum). Men zoekt amateurfilmpjes en ander materiaal (inscannen of copy-pasten is mogelijk!), er is beeldmateriaal van de opening van de groenteveiling in 1954 door de toenmalige koningin Juliana. Men is ook aan de gang gegaan met het schip Kagenaar. Dat roestte alsmaar verder, maar ten langen leste is het verroeste schip opgekalfaterd. Alles wat bruikbaar was, is gerecycled (ook: gerecycleerd). Er zijn zelfs nieuwe picknicksets op het schip gemonteerd. Op 's schrijvers archaïsche verjaardag in 2008 vond de tewaterlating plaats en op Koninginnedag van dat jaar werd door burgemeester Buijserd de naam ('De Vrijwilliger') onthuld. Tot zoiets moois kan oudroest leiden!

4. [Deze alinea telt alleen mee bij de specialisten.] Heel veel ouder dan Ter Aars geschiedenis is de oerknal en de bijbehorende theorie van de big bang. De wordingsstonde van planeet aarde ving daarmee aan. Bekende periodes uit de geologie zijn het eemien – de Saale-Weichsel interglaciale tijd (VD: moet dat niet aaneen?) –, de triadische tijd, met neo- of kaenozoïcum en het zechsteen. Pas in een laat stadium paraisseerde de species van de Hominidae met als representanten type-exponenten als de homo sapiens – niet te verwarren met de uomo universale –, de pithecanthropus erectus en de java- en de neanderthalmens. Darwin bestreed het creationisme.

 
 

1065 Dictee woensdag 15 feb 2017 (1): dictee Groot Dictee Amersfoort 2017 √

Dictee - dictees [1065]

Groot Amersfoorts Dictee 2017

Kunst- en vliegwerk (auteur: Nynke Geertsma)

1. Asjemenou!

2. Mocht je heden ten dage alles willen zien wat de keistad aan kunst en cultuur biedt, van beeldendekunstroute tot a-capellakorenfestival en van 033Fotostad tot muurpoëzieonthullint, dan merk je al snel dat een vierentwintiguursdag ten enenmale tekortschiet.

3. Er zijn zo veel [zoveel] must-sees en pop-upexposities, dat de to-dolijst van zelfs de allergrootste kunst- en cultuurfreaks bekant [bijkans] explodeert.

4. Regelmatig vraag ik mij en plein public vanachter een, door een gepiercete, getatoeëerde en bebaarde hipster met liefde bereide cola-tic, caipirinha of cappuccino, vertwijfeld af waar ik hierna met gezwinde spoed naartoe moet.

5. Soms zijn er tezelfdertijd (terzelfder tijd) wel tien openingen, vernissages en Gluren bij de Burenachtige (gluren-bij-de-burenachtige) performances in de stad, waar je zonder al te veel
heen-en-weergewandel acte de présence zou willen geven.

6. Festiviteiten als deze brengen geëngageerde vrolijke fransen nooit voor Piet Snot of jandoedel op de been, maar de echte diehards komen ook voor serieuze besognes tezamen.

7. Oktober was de maand van De (ook wel: de) War, de veelbesproken broedplaats van kunst, milieu en techniek in de voormalige lucifer- en kleurstoffenfabriek langs de Eem.

8. Ongeveer driehonderd licht ontvlambare, kunstminnende bon vivants begaven zich op een herfstavond haastje-repje in colonne naar het stadhuis, alwaar zij door ludiek actievoeren vurig protesteerden tegen het besluit van B en W om het zogeheten Warner Jenkinsonterrein aan Rovase te verkopen.

9. Radeloos, ontstemd en chagrijnig (sacherijnig), zo voelden velen zich na het politieke geharrewar dat volgde, maar weinig opleverde en enkele kunstenaars gingen naar verluidt over tot rigoureuze actie: ze begroeven hun Sint-Jorispenning of boden dit kleinood op Marktplaats te koop aan. 

10. Tja, tegenvallers zullen er nochtans altijd zijn, maar ware creatieve whizzkids zullen nooit ofte nimmer opgeven en halsstarrig nieuwe wegen blijven vinden om naast alle middle-of-the-roadkunst hun excentrieke werk te tonen aan de rest van de wereld, ook vanuit Amersfoort.

Acrostichon: Amersfoort 

1064 Dictee dinsdag 14 feb 2017 (2): dictee Oefendictee februari 2017 (2)

Dictee - dictees [1064]

Oefendictee februari 2017 (2)

1. [N.a.v. verslag Diest] De erealgemeendirectrice, vroeger ook déléguée naar vakbondsvergaderingen was te gast bij de
adjunct-secretaris-generaal, soms wel iets weg hebbend van een dégénéreetje, en vertelde dat zij naar de classicale kerkvergadering op een lokale locatie ging, waar het in de vergadering klassikaal eraan toeging. [Wekelijks dictee] Ziek melden houdt in, dat je ziek gemeld bent. Een doyennépeer heet voluit doyenné du comice en is verre familie van de poire belle Hélène en de Karmijn de Sonnaville. Snapt u hoe hier met de hoofdletters wordt omgegaan? [Kampen] Achteraf heb ik vrede met – alloniem 'De Sint' – omdat dat nou precies is wat je onder je rijmelarijen schrijft. Alleen vind ik dat de aanhalingstekens wel hadden moeten worden voorgelezen. Nu ik ook nog 'van' gehoord meende te hebben, leek me 'alloniem van de sint (GB)' een prima alternatief. Een gemene instinker: sectaire (BE), maar wel sekte en sektarisch (zelfde betekenis). Er was ook nog discussie over carnaval(l)istisch. Edward legt uit, hoe het moest: carnavalist (klemtoon in grondwoord carnaval vooraan, dat is bepalend voor het niet verdubbelen van de l), vergelijk duellist (klemtoon achteraan in grondwoord duel, dat is bepalend voor het wel verdubbelen van de l). Ook was er nog een probleem met – 's rijks – dat stond 3 keer met kleine letter (rijks) in VD en eenmaal met hoofdletter. Inmiddels heeft ook dat 4e geval een kleine letter gekregen. Het zit zo: we schrijven wel in voorkomend geval 'het Rijk' (en in sommige gevallen van eigennaam een hoofdletter: Rijkswaterstaat, Romeinse Rijk, Hemelse Rijk (China), Verborgen Rijk (Ethiopië), Heilige Roomse Rijk of Eerste Rijk, Tweede Rijk (Duitse Keizerrijk tussen 1871 en 1918), Derde Rijk (Hitler), Britse Rijk en Rijk van Nijmegen) maar verder krijgen alle samenstellingen en afleidingen een kleine letter (een selectie): rijksacademie, rijksaccountant, rijksadministratie, rijksadviseur, rijksafslag, rijksambt, rijksambtenaar, rijksarbeider, rijksarchief, rijksarchitect, rijksarchivaris, rijksautoriteit, rijksbanier, rijksbedelaarsgesticht, rijksbediening, rijksbegroting, rijksbelang, rijksbelasting, rijksbelastingambtenaar, rijksweg, rijkswegenbelasting, rijkswegennet, rijkswegenplan, rijkswerf, rijkswet, rijkswoning, rijkszegel, rijkszorg, rijkszuivelinspectie en rijkszuivelstation. Ook levert bij mij 'solitair reiend gehos' wat problemen op: je moest kennelijk denken aan een rei vormen, een reidans uitvoeren, maar daar zijn meerdere personen voor nodig, dat doe je m.i. niet solitair (reien is een groep vormen). Er is ook een ww. rijen = een rij of rijen vormen, maar ook dat kan m.i. niet solitair. Zeg het maar ... Ook kwam (de afkorting) NB – midden in een zin – weer aan de orde. Niet fout, maar het blijft er raar uitzien ... [Zaltbommel] Daar kwam de gemeentewet voor (GB, VD: kleine letter), maar wel als Gemeentewet 1851. Dat moet dus wel een eigennaam zijn en dus met hoofdletter te schrijven: zeg maar een combinatie van het donorprincipe en dus welke naam de overheid zelf aan een wet geeft. Vergelijk: Wajong = Wet Arbeidsongeschiktheidsvoorziening Jonggehandicapten.

2. [Allerlei] Let op: papier collé en papier-maché. Wie van de gergem is, verzendt of aanvaardt uitnodigingen sub reservatione Jacobaea (D.V. = Deo volente of V.D. = volente Deo). Het went nooit hoe die schipper de steven wendt. Je mag rustig schrijven dat het aantal hits duizend en zeven is en niet elfhonderdveertien (in beide gevallen is 'en' slechts toegestaan t/m 12 (volgens de ANS, de Algemene Nederlandse Spraakkunst). Een Hannoveraan kan Hannoveranen, maar ook hannoveranen fokken ... Van het docentenkorps wilden enkelen door het politiekordon heen breken, anderen wilden volstaan met een cordon sanitaire; de cérémonie protocolaire was aan hen niet besteed. Ze wilden ervantussen gaan.